EKSPERYMENTY
ASTROFIZYCZNE
Radosław Marcinkowski
LAA/P3
Sympozjum IPJ (II.2)
26.06.2007
Laboratorium Aparatury Astrofizycznej
P6
π
2003
X.2005
od II.2007 - samodzielne
LAA
P3
2006
LAA
Zatrudnieni: 1 doc., 2(+1) dr, 3 inż., 1 mgr
Współpraca:
• π:
CFT, IFD UW, ISE PW, OA UW & Princeton Univ.,
• POLAR:
PSI, ISDC, Univ. Geneva (CH), LAPP (FR) + Chiny,
• GRIPS:
CZ, FR, GE, HU, IR, NL, RU, SE, US + ESA.
Źródła finansowania pozastatutowego:
• Dotacja na stworzenia LAA (2005-2007),
• Dotacja na inwestycję aparaturową (2005-2007),
• Projekt: Polska Sieć Astrofizyki Cząstek,
• Granty: 2 P03B 038 25 i 1 P03B 064 29,
• Program: SUBIN 12/2004.
Błyski gamma (GRB), obok planet
pozasłonecznych, znajdują się w grupie
obiektów astronomicznych, które wzbudzają
największe zainteresowanie zarówno wśród
astrofizyków jak i opinii publicznej.
GRB, a współczesna astrofizyka
Błyski gamma są, obok AGN, jedynymi obiektami, które:
• emitują promieniowanie elektromagnetyczne poczynając od
zakresu radiowego aż po gamma,
• wydają się być źródłami emitującymi neutrina,
• wydają się być źródłami fal grawitacyjnych,
• dają informacje o krańcach (początkach) Wszechświata,
• umożliwiają uprawianie kosmologii eksperymentalnej.
GRB, a współczesna astrofizyka (cd.)
π of the Sky
poszukiwanie szybkozmiennych obiektów astronomicznych
(GRB, gwiazdy zmienne, asteroidy)
• Początki projektu ~2003
• IPJ (P6), CFT, IFD UW,
ISE PW, OA UW &
Princeton Univ. (idea i
wsparcie)
• W działaniu od połowy
2004 roku (LCO, La
Silla, Chile)
π A.D. 2007
• 32 kamery
• dwa systemy
• 2 srd
• 12
m
@ 10 s
• 14
m
@ 200 s
„π of the Sky”
znajduje się,
obok: Pierre Auger, HESS i
MAGIC, na liście
priorytetowych
eksperymentów polskiej
astrofizyki!
Projekty satelitarne
POLAR
• Mały (50kg) instrument
satelitarny
• Pomiar polaryzacji
promieniowania gamma
(GRB)
• ~2012 rok
• 40 x 40 scyntylatorów
• + spektrometr
• LaBr
3
?
•
• PSI + Univ. Geneva
GRIPS
• Duży satelita gamma i X (4 tony)
• Cele naukowe:
– GRB @ z>10
– SN, nowe
– linie gamma
– etc.
• LaBr
3
• 300 MEuro
• DE, CZ, FR, HU, IR, IT, NL, RU,
SE & US (ESA)
Dziękuję za uwagę