Z inicjatywy Zakładu Stoma-
tologii Zachowawczej Warszaw-
skiego Uniwersytetu Medycz-
nego odbył się panel ekspertów
poświęcony roli stabilizowanego
związku cyny i fluoru w higienie
jamy ustnej. Obrady ekspertów
miały charakter niezależnego
i obiektywnego spotkania o cha-
rakterze naukowym, które mia-
ło na celu przegląd dostępnego
piśmiennictwa na temat roli
stabilizowanego fluorku cyny,
stosowanego w pastach do zę-
bów, w zachowaniu zdrowia
jamy ustnej.
W obradach panelu ekspertów
czynny udział wzięli: prof. dr hab.
Jadwiga Buczkowska-Radlińska,
prof. dr hab. Anna Surdacka,
prof. dr hab. n. med. Teresa Ba-
chanek, dr hab. n. med. Agniesz-
ka Mielczarek, dr hab. n. med.
Ewa Iwanicka-Grzegorek, prof.
dr hab. n. med. Tomasz Konopka,
dent. inż. chem. Adam Kolenda.
Honorowym patronatem wyda-
rzenie objęła prof. dr hab. n. med.
Renata Górska, prezes Polskiego
Towarzystwa
Periodontyczne-
go, która również uczestniczyła
w obradach panelu. Przewodni-
czącym oraz moderatorem obrad
panelowych była dr hab. n. med.
Agnieszka Mielczarek, reprezen-
tująca jednocześnie organizatora
spotkania – Zakład Stomatologii
Zachowawczej Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego.
Podczas spotkania przedsta-
wiono i przedyskutowano liczne
publikacje oraz badania kliniczne
poświęcone skuteczności stabili-
zowanego związku cyny i fluoru.
„Celem panelu było wypracowa-
nie wspólnego, obiektywnego sta-
nowiska w sprawie roli stabilizo-
wanego fluorku cyny stosowanego
w pastach do zębów w zachowaniu
zdrowia jamy ustnej. Eksperci za-
proszeni do działu w panelu oce-
nili skuteczność i bezpieczeństwo
stosowania tych nowych formuł
past do zębów w szerokim aspek-
cie przeciwdziałania próchnicy,
erozji szkliwa, płytki nazębnej
i kamienia nazębnego, chorobom
przyzębia, nadwrażliwości zębiny
czy halitozie” – powiedziała dr
hab. n. med. Agnieszka Mielcza-
rek, przewodnicząca spotkania.
Uczestnicy panelu ekspertów
opracowali następujące wnioski
dotyczące wykorzystania stabili-
zowanego związku cyny i fluoru
w pastach do zębów:
1. Pasty do zębów zawierające
stabilizowany fluorek cyny
i heksametafosforan sodu wy-
kazują działanie wielokierun-
kowe, gdyż modyfikują struktu-
rę błonki nabytej, zwiększając
jej potencjał prewencyjny, są
efektywniejszym inhibitorem
płytki nazębnej niż pasta z flu-
orkiem sodu, skuteczniej ogra-
niczają rozległość i intensyw-
ność zapalenia dziąseł oraz
hamują tworzenie kamienia
nazębnego.
2. W kontakcie ze szkliwem flu-
orek cyny i heksametafosforan
sodu tworzą kompleksową ba-
rierę chroniąca szkliwo przed
działaniem kwasów i wykazują
lepsze działanie przeciwpróch-
nicowe oraz przeciwerozyjne
niż inne pasty z fluorem. Uzy-
skany potencjał ochronny wzra-
sta podczas długotrwałego sto-
sowania pasty z fluorkiem cyny,
dlatego zaleca się jej długoter-
minowe stosowanie.
3. Wyniki badań klinicznych po-
twierdzają wysoką skuteczność
past do zębów zawierających
stabilizowany fluorek cyny
z heksametafosforanem sodu
w leczeniu nadwrażliwości zę-
biny.
4. Pasty do zębów ze stabilizowa-
nym fluorkiem cyny posiadają
właściwości wybielające i usu-
wają zewnętrzne przebarwienia.
Ich skuteczność w tym zakresie
jest porównywalna z wybielają-
cymi pastami do zębów.
5. Systematyczne stosowanie pa-
sty zawierającej fluorek cyny
wyraźnie zwiększa skuteczność
zapobiegania i leczenia halito-
zy, ze względu na utrzymującą
się wysoką biodostępność cyny.
Połączenie fluorku cyny z hek-
sametafosforanem sodu i chlor-
kiem cyny wykazuje wyższą
skuteczność w leczeniu halitozy
w porównaniu z innymi związ-
kami stosowanymi w pastach
do zębów. Wynika to zarówno z
efektywnego działania bakterio-
bójczego, zdolności zaburzania
metabolizmu bakterii, hamowa-
nia powstawania biofilmu, jak
i chemicznej neutralizacji związ-
ków o nieprzyjemnym zapachu.
„Raport opracowany w ra-
mach panelu ukazuje szerokie
możliwości zastosowania past do
zębów ze stabilizowanym fluor-
kiem cyny i heksametafosfora-
nem sodu. Najistotniejsza jest ich
wysoka skuteczność w ogranicze-
niu występowania wielu patologii
jamy ustnej i wielokierunkowe
działanie. Warto również podkre-
ślić fakt, że omawiane formuły
mogą być stosowane długoter-
minowo. Wydaje się, że wobec
złego stanu zdrowia jamy ustnej
polskiej populacji i współwystę-
powania wielu schorzeń, pasty ze
stabilizowanym fluorkiem cyny
i heksametafosforanem sodu są
godne rekomendacji i popula-
ryzacji” – stwierdziła dr hab.
n. med. Agnieszka Mielczarek,
przewodnicząca spotkania.
Eksperci o stabilizowanym związku cyny i fluoru
H
YGIENE
T
RI
BUNE
The
World’s
Hygiene
New
spa
per
·
Po
lish
Edi
tion
V
OL.
6, N
R
1
ISSN 2449-5867
AD
2
Praktyka
H
ygiene
t
ribune
Polish Edition
Dbałość o utrzymanie na-
leżytego stanu higieny jamy
ustnej pacjenta to podstawa
działalności higienistki stoma-
tologicznej. Obecnie do zakre-
su działań profilaktycznych
zalicza się pracę z pacjentem w
gabinecie stomatologicznym,
ale również higienę domową
pacjenta.
Motywacja pacjenta na każ-
dym etapie leczenia ma kluczo-
we znaczenie dla podtrzymania
efektu uzyskanej terapii. Wzrost
znaczenia roli higienistki denty-
stycznej w procesie leczniczo-
-profilaktycznym
warunkuje
powodzenie pracy i zadowole-
nie pacjenta z osiągniętych wy-
ników.
Profilaktyka profesjonalna
w gabinecie stomatologicznym
Główną rolę w fazie pro-
fesjonalnej
przeprowadzanej
w gabinecie stomatologicznym
odgrywa zabieg usunięcia zło-
gów nazębnych naddziąsłowych
i poddziąsłowych. Motywacja do
zmiany nawyków higienicznych
pełni rolę swoistego budulca re-
lacji między pacjentem a zespo-
łem stomatologicznym. Jest ona
niezbędna w całym procesie edu-
kacji prozdrowotnej.
Wizyta higienizacyjna u oso-
by użytkującej uzupełnienia
oparte na wszczepach zębowych
zasadniczo nie różni się prze-
biegiem od standardu postepo-
wania w przypadku osób niepo-
siadających implantów. Składa
się ona z badania wewnątrzust-
nego, zabiegu usunięcia złogów
nazębnych, polerowania, za-
biegów remineralizacji u osób
z uzębieniem mieszanym (zęby
własne i implanty) oraz profe-
sjonalnego instruktażu higieny
jamy ustnej.
Instrumentacja ręczna i ma-
szynowa
Zasadniczo, przeprowadzając
zabieg profesjonalnego usunięcia
złogów nazębnych wokół koron
na implantach, posługujemy się
narzędziami ręcznymi oraz ma-
szynowymi. Przewagą instru-
mentacji ręcznej jest jej uniwer-
salność. W przypadku narzędzi
maszynowych musimy pamiętać,
aby stosować tylko takie, które
są przeznaczone do stosowania
w obrębie łączników tytanowych
i koron porcelanowych. Najczę-
ściej są to instrumenty z włókna
węglowego lub plastiku. Wyko-
nujemy ruchy marzące, nie za-
trzymując się w jednym miejscu.
Stosujemy najniższą skuteczną
moc, dodatkowo wykorzystując
medium chłodzące.
Niewątpliwie, urządzenia ul-
tradźwiękowe poprawiają sku-
teczność samego zabiegu, jed-
nocześnie skracając czas jego
trwania. Sam zabieg staje się dla
pacjenta przyjemniejszy. Dodat-
kowo, występuje w tym przypad-
ku efekt kawitacji, co polepsza
wynik eliminacji periopatoge-
nów. Pamiętajmy jednocześnie
o ograniczeniach w stosowaniu
skalerów piezoelektrycznych ta-
kich, jak: choroby zakaźne, ostre
stany miejscowe błony śluzowej,
osoby po świeżo przebytych za-
biegach kardiologicznych, dys-
kusyjna kwestia ciąży czy brak
współpracy pacjenta.
Często niedocenianymi in-
strumentami stosowanymi pod-
czas wizyty higienizacyjnej są
narzędzia ręczne. Ogólnie ak-
tualny podział na skalery i ki-
rety opiera się o przeznaczenie
poszczególnych grup narzędzi.
Skalery ręczne służą do usu-
wania złogów naddziałowych,
a kirety do poddziąsłowych.
Już sama budowa instrumentu
wymusza takowe zastosowanie.
Kirety przeznaczone do stoso-
wania w obrębie implantów zbu-
dowane są z plastiku lub włók-
na węglowego. Rzadko spotkać
można narzędzia wykonane
z tytanu. Są one delikatniejsze
i praca nimi przebiega sprawniej
i dokładniej. Ich zaletą jest fakt,
iż nie powodują zarysowań łącz-
nika tytanowego, jak w przy-
padku narzędzi wykonanych
ze stali.
Zabieg piaskowania
Paskowanie to technika elimi-
nacji osadu pochodzenia ze-
wnętrznego oraz biofilmu, polega-
jąca na oczyszczaniu powierzchni
zębów za pomocą strumienia
powietrza i mieszaniny dwuwę-
glanu sodu z wodą, z prędkością
strumienia do 800 km/h, przy ci-
śnieniu powietrza 3,5-3,7 atm.
Standardowo, w fazie nad-
dziąsłowej, u pacjentów implan-
tologicznych stosujemy prosz-
ki oparte na glicynie. Zabieg
piskowania możemy również
stosować poddziąsłowo, wyko-
rzystując specjalne piaskarki
z jednorazowymi tipami moco-
wanymi na dyszę urządzenia.
Proszki przeznaczone do sto-
sowania w tej fazie składają się
z drobnocząsteczkowej glicyny
i erytritolu. Cały czas należy pa-
miętać o stosownej ochronie tka-
nek pacjenta, a także siebie, sto-
sując środki ochrony osobistej.
Polerowanie powierzchni
Każdy zabieg higienizacji
pacjenta bezwzględnie powi-
nien kończyć się polerowaniem
wcześniej opracowanych po-
wierzchni. Ma to na celu wyrów-
nanie ich zewnętrznej struktury
i zapobiega przedwczesnemu
odkładaniu się płytki bakteryj-
nej, a w konsekwencji twardych
złogów nazębnych.
Polerując powierzchnie ko-
ron zębów, wykorzystujemy
szczotki i gumki o odpowied-
niej twardości. Wspomagamy
się także pastami o zmiennej
ścieralności, poczynając od tej
z największą zdolnością czysz-
cząca. Zabieg polishingu uzu-
pełniamy wykończeniem po-
wierzchni stycznych zębów za
pomocą specjalnych pasków
ściernych, bowiem nie wszyst-
kie powierzchnie są osiągalne
przez piaskarkę.
Na zakończenie możemy za-
aplikować pacjentowi preparaty
remineralizujące, a w przypad-
ku sytuacji, gdzie mamy do czy-
nienia z pojedynczymi koronami
na implantach – żel bakteriobój-
czy czy irygacje kieszonek.
Znaczenie profesjonalnej i domowej profilaktyki
u pacjentów z uzupełnieniami na wszczepach
zębowych
Michał Kluczkowski
Ryc. 1: Świeża płytka bakteryjna.
Ryc. 2: Sonda periodontologiczna.
Ryc. 3: Końcówka PI firmy EMS.
Ryc. 4: Piaskarka poddziąsłowa.
Ryc. 5: Końcówki szczotki elektrycznej.
3
Praktyka
H
ygiene
t
ribune
Polish Edition
Profilaktyka domowa
Każdy zabieg profesjonal-
nej higienizacji powinien za-
kończyć się demonstracją osią-
gniętych wyników. Warto też
przeprowadzić
szczegółowy
instruktaż higieny jamy ust-
nej. Obejmować on powinien
dobór właściwej szczotki oraz
sposobu szczotkowania, dobór
odpowiedniego systemu mię-
dzyzębowego, akcesoriów do-
datkowych i płukanki.
Na podstawie badań porów-
nawczych wykazano, że sku-
teczność oczyszczania zębów
z płytki bakteryjnej jest róż-
na. Wg badań Jepsena (1998)
większość osób usuwa ok. 50%
miękkich złogów. Z badań Mo-
ritisa i wsp. z 2002 r. wynika,
że osoby w wieku 25-34 lata
oczyszczają tylko 30% płytki,
a osoby starsze, powyżej 60 r.ż
44%. Wśród wielu metod ma-
nualnego szczotkowania zębów
największe klinicznie znacze-
nie ma tzw. metoda roll oraz
metoda Bassa. Metoda roll jest
prostą metodą oczyszczania po-
wierzchni zębów, ale niestety,
mało skuteczną. Zdecydowanie
lepsza jest metoda Bassa, która
choć zdecydowanie trudniejsza,
daje najlepsze rezultaty.
Elektryczne szczotki do zę-
bów stanowią bardzo ważną
składową wśród akcesoriów
przeznaczonych do codziennej
higieny jamy ustnej. Aktualnie
panuje przekonanie, że szczotki
w technologii oscylacyjno-ro-
tacyjno-pulsacyjnej mają prze-
wagę w efektywności redukcji
płytki bakteryjnej w porówna-
niu ze szczotkami manualnymi.
Jest to potwierdzone badaniami
klinicznymi krótko- i długoter-
minowymi (pow. 3 miesiecy). Z
kolei z badań i analizy Cochra-
ne Collaboration (Sicilia i wsp.
2002, Robinson i wsp. 2005 oraz
Van der Weijden iwsp. 2011)
wynika znacząca skuteczność
w redukcji płytki na poziomie
57,9%, jednocześnie z reduk-
cją stanu zapalnego dziąseł o
17-19,8%. Badania Biesbroc-
ka i wsp. z 2008 r. dowodzą, iż
szczotki oscylacyjno-rotacyjno-
-pulsacyjne warunkują lepszą
kontrolę płytki niż szczotki so-
niczne, gdzie ich skuteczność
porównywano do szczotek ma-
nualnych.
Dobór właściwego systemu
międzyzębowego
Pacjent wymaga indywidu-
alnego doboru akcesoriów hi-
gienicznych oraz kontroli ich
stosowania, na każdym etapie
leczenia. Obligatoryjną częścią
instruktażu higieny jamy ustnej
jest wybór właściwego systemu
międzyzębowego. Spośród całej
gamy różnorakich przyborów,
z punku widzenia pacjenta im-
plantologicznego, największe
znaczenie mają nici typu super-
floss oraz ultrafloss, szczotki
jednopęczkowe, szczotki butel-
kowe do otwartych przestrzeni,
wykałaczki
stomatologiczne.
W zależności od potrzeb oraz
zdolności manualnej pacjenta,
możemy łączyć poszczególne
akcesoria ze sobą. Wszystko za-
leży od nas samych oraz potrzeb
i chęci samego pacjenta.
Podsumowanie
Pacjenci implantologiczni
stają się coraz częstszymi go-
śćmi gabinetów stomatologicz-
nych. Rolą higienistki stoma-
tologicznej jest ciągła edukacja
oraz kontrola osiągniętych re-
zultatów. Część pacjentów jest
przekonana, iż fakt posiadania
implantów zwalnia ich z ko-
nieczności utrzymania należy-
tego reżimu higienicznego. Nic
bardziej mylnego. Jedną z zalet
leczenia implantoprotetyczne-
go jest rekonstrukcja braków
uzębienia. Ale to dbałość o stan
higieny warunkuje powodzenie
terapii. Niewątpliwie, pacjent
świadomy niedociągnięć i pra-
widłowo ukierunkowany zdobę-
dzie nowe umiejętności i będzie
bogatszy o wiedzę w zakresie
prawidłowej profilaktyki stoma-
tologicznej, co jest kluczem do
sukcesu.
Piśmiennictwo
1. Jańczuk Z, red. Praktyczna pe-
riodontologia kliniczna. Quintes-
sence 2004.
2. Konopka T. et al. Periodontal sta-
tus and selected parameters of oral
condition of poles aged from 65 to
74 years. Przegląd Epidemiologicz-
ny 69 (2015): 537-542.
3. Łomżyński Ł, Mierzwińska-Na-
stalska E, Kłodkowska-Dobrucka
M. Implanty śródkostne w leczeniu
protetycznym – ewolucja implanto-
logii. Protet. Stomatol 3 (2012): 244-
251.
4. Nędzi-Góra M, Krajewski J, Gór-
ska R. Wpływ niechirurgicznego le-
czenia na bakteryjną florę kieszonek
przyzębnych u pacjentów z przewle-
kłym zapaleniem przyzębia. Czas.
Stomatol. 61.7 (2008): 465-472.
5. Pancerz-Łoś M. et al. Miejscowe
i ogólnoustrojowe konsekwencje
periodontitis i periimplantitis. Prze-
gląd piśmiennictwa. Protetyka Sto-
matologiczna 60.1 (2010): 44-49.
AD
Ryc. 7: Fluoryzacja kontaktowa.
Ryc. 6: Etap polerowania.
W marcu br. (18019.03.2016
r.) w austriackim St. Johann
im Pongau odbęda się Pierw-
sze Międzynarodowe Stomato-
logiczne Mistrzostwa Świata w
Narciarstwie.
Narciarstwo to w Austria tra-
dycyjna, wręcz narodowa dyscy-
plina sportu. Alpejski ośrodek
Alpendorf, położony wysoko
nad miastem St. Johann im Pon-
gau oferuje wszystko, co jest
potrzebne fanom białego szaleń-
stwa. Z nartami bezpośrednio na
stok – z najlepszych hoteli oferu-
jących najwyższy poziom obsłu-
gi w niezwykle romantycznym
otoczeniu.
Narciarstwo nie zostało wy-
nalezione w Austrii, ale tutaj
doprowadzono je do perfekcji.
Każdy chyba pamięta legen-
darnych narciarzy o między-
narodowej sławie: Annemarie
Moser-Pröll, Anita Wachter, Mi-
chaela Dorfmeister, Toni Sailer,
Karl Schranz, Franz Klammer,
Hermann Maier i wielu innych,
którzy swoimi wyczynami przy-
spieszali bicie serc fanom nar-
ciarstwa.
W czasie mistrzostw ambi-
cje zawodników nie będą w ża-
den sposób ograniczane. Będzie
można zmierzyć się ze slalo-
mem-gigantem na trasie Klin-
gelmoos. Zawody będę oceniane
przez sędziego z Austriackiego
Związku Narciarstwa i punk-
towane zgodnie z zasadami
konkursów FIS. Przewiduje się
czasy między 20-40 s – to wy-
zwanie również dla doświadczo-
nych zawodników.
Austriackie Stowarzyszenie
Dentystów zaprasza do udzia-
łu w imprezie. Zainteresowani
znajdą szczegółowe informa-
cje na temat tras, klasyfikacji
i dodatkowych atrakcji wraz
z uroczystą kolacją na stronie
internetowej: www.schi.dental,
tam też dostępna jest rejestracja
on-line.
4
Wydarzenia
H
ygiene
t
ribune
Polish Edition
erste
dentale
schi
weltmeister
schaft
skier
fun
activity
snowboard
outdoor
mountain
alps
adult
sunshine
kids
white
adventure
happy
action
leisure
competition
slope
nature
snow
sport
winter
landscape
speed
ice
ice
sun
joy
fun
agility
www.schi.dental
REGISTRATION
Date
Venue
18 |19 March 2016
Alpendorf | St. Johann im Pongau
Helmets Are Mandatory
Information
Discounted Lift Tickets
for all participants!
@ edenhofer@admicos.com
T +43 1 5128091-13
You need to be registered with your personal
name to get a discounted lift ticket at the cash
desk of the cable car valley station.
1st Dental Ski World Championship
The organizer and its representatives reject any liability for accidents, also against third persons.
AD
1. Międzynarodowe Stomatologiczne
Mistrzostwa Świata w Narciarstwie