GLOBALIZACJA PRZEDSIĘBIORSTW
Stały wzrost bezrobocia, zniszczenie środowiska, zatruta żywność, choroby
cywilizacyjne, wzrost motoryzacji, ilości śmieci, pogłębiająca się przepaść między
biednymi i bogatymi, przestępczość, uzależnienia i niepokoje społeczne- to stosunkowo
nowe problemy, które stają się coraz bardziej powszechne. Na pozór wszystkie wydają
się być od siebie odległe, jednak okazuje się, że mają ze sobą związek. Jest nim
przyśpieszający proces, a raczej procesy globalizacji przedsiębiorstw. Procesy te
wspierają elity polityki i biznesu, w celu maksymalizacji swoich przychodów. Zwykle
odbywa się to przez przerzucenie części kosztów na resztę społeczeństwa
Głównym przejawem globalizacji jest "uniwersalizacja" systemu gospodarki
wolnorynkowej. Likwidacja barier politycznych i prawnych sprawia, że "wolny rynek"
rozszerza swój zasięg: jego cząstką stają się regiony, kraje, a także dziedziny życia, które
jeszcze do niedawna pozostawały na uboczu światowej gospodarki. Globalny porządek
gospodarczy pozwala na to, że przedsiębiorstwa stają się strukturami luźnymi, niejako
rozproszonymi: często zdarza się, że firma w jednym kraju ma swą księgowość, w kilku
innych swe zakłady wytwórcze, a jeszcze gdzie indziej główny ośrodek zarządzania.
Istotną przyczyną procesu globalizacji, jest narastająca bariera popytu i coraz
większe trudności związane z wykorzystaniem wiedzy i kapitału w krajach
wysokorozwiniętych przyczyniły się do poszukiwania rozwiązań, które ułatwiłyby wejście
na inne rynki. Stąd dążenie najbardziej rozwiniętych krajów i organizacji
międzynarodowych do usuwania barier administracyjnych i ekonomicznych
ograniczających konkurencję. Stąd też uruchomienie procesu ograniczania barier
celnych, prawnych czy finansowych, chroniących słabsze państwa i ich przedsiębiorstwa
przed konkurencją zewnętrzną oraz ograniczanie prawno – ekonomicznych rozwiązań,
które wcześniej umożliwiały słabszym bezpieczne podejmowanie rywalizacji z
konkurentami zagranicznymi.
Niewątpliwie na procesy globalizacyjne istotny wpływ miały i mają organizacje
międzynarodowe, takie jak:
-
Bank Światowy - którego celem jest udzielanie pomocy w odbudowie
i rozwoju krajów członkowskich,
-
Międzynarodowy Fundusz Walutowy - (utworzony w 1944 r.), którego przedmiotem
jest koordynowanie polityki finansowej państw członkowskich,
-
Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD)- (założona - 1960 r.),
mająca na celu promowanie stałego wzrostu gospodarczego, likwidację barier
protekcyjnych w handlu.
Organizacje te, jak również Światowa Organizacja Handlu, poprzez którą likwidowane są
cła i utrwalane ułatwienia w handlu, przyczyniają się do powstawania procesów
globalizacyjnych. Instytucje te koordynując politykę ekonomiczną w skali całego globu,
przekraczają granicę narodowe dla dobra ogólnoświatowego rozwoju.
Nabierający obecnie rozmachu proces globalizacji, stwarza z jednej strony szanse,
z drugiej rodzi wiele zagrożeń. Jest to proces asymetryczny - pewne społeczeństwa
zaliczyć można względną, gdyż ograniczoną statusem materialnym, łatwość
komunikowania się i podróżowania, szansa bezpośrednich doświadczeń z innymi
kulturami.
Globalizacja spowoduje radykalne zmiany na rynku pracy. Szanse jednostki zależeć będą
wprost od jej zdolności adaptacyjnych umiejętności uczenia się, opanowywania nowych
zawodów i specjalności. Groźbą będzie ryzyko marginalizacji znalezienia się we
wzrastającej liczebnie grupie ludzi już dziś nazywanych "wyłączonymi" bytujących na
marginesie społeczeństwa.
W miarę wzrostu siły działania globalizacji produkcji i wymiany handlowej nie tylko w skali
całego rynku światowego, ale także w ramach ugrupowań regionalnych, maleje relatywna
waga struktur narodowych występujących w roli organizatorów życia gospodarczego.
Przedsiębiorstwa, nie stoją wobec dylematu włączania się do globalnych trendów
lub pozostawania poza ich zasięgiem. Ten dylemat został już rozstrzygnięty na rzecz
orientacji globalnej jako warunku egzystencji gospodarek narodowych. Realnym
problemem jest jak zaangażować się w te procesy, zachowując i wykorzystując te swoje
indywidualne cechy, które stanowią element korzyści takiej jednostki. Swój udział w
globalizacji mogą one natomiast pozyskać poprzez takie podnoszenie własnej sprawności
i jakości, które pozwala wspomagać konkurencyjność własnej gospodarki narodowej.
Możliwe i potrzebne jest zatem lokowanie się firm w układzie powiązań funkcjonalnych
(poddostawy, usługi) działających na rynku krajowym i angażujących przedsiębiorstwa
mające bezpośredni kontakt z gospodarką zewnętrzną.
By sprostać globalnej rzeczywistości państwa muszą stawiać na konkurencyjność i
innowacyjność podmiotów gospodarczych, czyli na gospodarkę opartą na wiedzy
[ źródłem przewagi konkurencyjnej firm jest innowacyjność, czyli wiedza ]. Firmy
zmuszone
są
inwestować
w
R
&
D
W bliskiej przyszłości sukces polskiej firmy będzie oparty na menedżerach patrzących na
działanie firmy w sposób globalny. Takie spojrzenie uwzględnia dużą ilości możliwych
strategii, kierowanie się logiką globalną i wykorzystywanie możliwości rynku globalnego.
Globalizacja gospodarki umożliwiając szybszy rozwój gospodarczy, wzrost
dochodów i poziomu życia wzbudza niepokój. Warunki globalizacji zmuszają nas do
wzmożonej pracy, konkurencyjność nas samych wobec innych podmiotów gospodarczych,
czy osób odgrywa kluczową rolę. Stawi również zagrożenie dla istniejących kultur, wiąże
się z migracją (przemieszczaniem się) ludzi. Kraje wysokorozwinięte i zaawansowane
technologicznie boją się konkurencyjnych (tańszych) wyrobów państw uboższych. W