Made by J0RD4N 1/15
POCHODZI Z PREZENTACJI UMIESZCZONYCH NA PLATFORMIE PRZEZ DR
SUBDĘ
Ocena kondycji i wycena przedsiębiorstw
Literatura:
Bednarski L., Analiza finansowa w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2001.
Kowalak R., Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa, Oddk Gdańsk, 2003.
Wycena i zarządzanie wartoscia firm, Praca zbiorowa pod red. A. Szablewskiego, R. Tuzimka, Poltext,
Warszawa 2005.
Zarzecki D., Metody wyceny przedsiębiorstw, FRR, Warszawa 1999.
Kontakt: Konrad Subda
konsub@poczta.onet.pl
Zakres tematyczny wykładów z oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw
1. Istota kondycji finansowej przedsiębiorstw
2. Determinanty kondycji finansowej przedsiębiorstw
3. Sprawozdania finansowe jako źródło oceny standingu finansowego
4. Rola kapitału pracującego w przedsiębiorstwie
5. Wskaźnikowa ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa
6. Syntetyczne mierniki oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa
7. Systemy scoringowe oceny przedsiębiorstw
Pojęcie kondycji finansowej
Kondycja finansowa przedsiębiorstwa związana jest z badaniem jego stanu finansowego w
danym przedziale czasowym
Zakres badania standingu finansowego:
• Zdolność wypłacalności (spłaty zadłużenia)
• Zdolność wzrostu wartości (analiza rentowności)
• Zdolność powiększania majątku i kapitałów własnych
• Ocena rentowności firmy
• Uzyskanie podstaw do podejmowania bieżących i strategicznych decyzji gospodarczych
• Kontrola zdolności rzeczywistego przebiegu procesów gospodarczych z przyjętymi
założeniami
• Ocena siły negocjacyjnej przedsiębiorstwa wobec wierzycieli i innych kontrahentów.
Odbiorcy informacji o kondycji finansowej przedsiębiorstwa
• Kredytodawcy
• Inwestorzy
• Kontrahenci
• Managerowie
• Urzędy statystyczne i inne instytucje badawcze
• Instytucje rządowe
• Firmy consultingowe
• Pracownicy
Prowadzone analizy przy ocenie kondycji finansowej
Podział ze względu na odbiorcę i cel
• Analiza zewnętrzna
Made by J0RD4N 2/15
- Realizowana dla otoczenia zewnętrznego przedsiębiorstwa
- Źródłem danych są głównie sprawozdania finansowe
- Porównanie z danymi makro i benchmarkami sektorowymi i branżowymi
• Analiza wewnętrzna
- skierowana osób zarządzających przedsiębiorstwem
- poszerzona analiza zewnętrzna o informacje dostępne w wewnętrznej sprawozdawczości
finansowej i zarządczej
- Przygotowywana na różne szczeble decyzyjne przedsiębiorstwa
Podział ze względu na metodę badawczą
• Analiza funkcjonalna
- Wykonywana na potrzeby poszczególnych działów przedsiębiorstwa
- Wykorzystuje często dane częściowe
• Analiza kompleksowa
- Obejmuje zasięgiem całe przedsiębiorstwo
- Bada związek i zależności pomiędzy wszystkimi czynnikami kształtującymi standing
finansowy przedsiębiorstwa
• Analiza decyzyjna
- Realizowana na potrzeby podjęcia określonych decyzji np. inwestycyjnych
- Analizy scenariuszowe, opcyjnie
• Analiza systemowa
- Realizowana z punktu widzenia całego przedsiębiorstwa
- Wspiera realizację strategii firmy
Podział ze względu na poziom szczegółowości
• Analiza ogólna
• Analiza szczegółowa
Podział ze względu na czas analizy
• Analiz retrospektywna
• Analiza bieżąca
• Analiza prospektywna
Podział ze względu na częstotliwość
• Analiza ciągła
• Analiza doraźna
Determinanty kondycji finansowej przedsiębiorstwa
Grupy czynników
• Czynniki zewnętrzne
• Czynniki wewnętrzne
Czynniki zewnętrzne
• Makroekonomiczne krajowe
- Koniunktura gospodarcza
- Poziom bezrobocia
- Poziom cen
- Polityka fiskalna
- Polityka monetarna
- Przepisy prawne
- Zmiany demograficzne
• Czynniki zagraniczne
Made by J0RD4N 3/15
- Koniunktura na rynkach światowych
- Sytuacja u głównych kontrahentów zagranicznych
- Polityka celna u głównych odbiorców
- Sytuacja na międzynarodowych rynkach finansowych
- Konflikty
- Poziom międzynarodowej konkurencji
- Polityka organizacji międzynarodowych
• Czynniki branżowe/sektorowe
- Wzrost/spadek popytu rynkowego
- Siła konkurencji wewnątrz sektora
- Zmiany cen w sektorze
- Branżowe przepisy prawne
• Czynniki wewnętrzne
- Poziom zarządzania przedsiębiorstwem
- Poziom kontroli finansowej
- Poziom kontroli zarządczej
- Poziom nadzoru korporacyjnego
- Poziom i struktura kosztów
- Strategia finansowa
- Strategia rozwoju przedsiębiorstwa
- Projekty rozwojowe (wzrost wewnętrzny i zewnętrzny)
- Struktura organizacyjna
- Inne
Zakres kompleksowej analizy kondycji finansowej przedsiębiorstwa
Elementy kompleksowej analizy oceny kondycji przedsiębiorstwa
• Analiza otoczenia
- analiza makroekonomiczna
- analiza sektorowa
- analiza otoczenia konkurencyjnego
- analiza powiązań przedsiębiorstwa z otoczeniem
- analiza SWOT
• Analiza ekonomiczno-finansowa
• Prognozy przyszłej sytuacji przedsiębiorstwa
Analiza ekonomiczno-finansowa
• Analiza finansowa
- analiza sytuacji majątkowej
- analiza sytuacji finansowej
- analiza wyniku finansowego
- analiza przychodów
- analiza kosztów
- analiza przepływów pieniężnych
- analiza zmian w kapitałach własnych
• Analiza techniczno- ekonomiczna
- analiza produkcji
- analiza zatrudnienia i wydajności pracy
- analiza środków trwałych
Made by J0RD4N 4/15
- analiza gospodarki materiałowej
- analiza postępu technicznego
Sprawozdawczość finansowa jako źródło oceny kondycji przedsiębiorstwa
Podstawowe elementy sprawozdania finansowego:
• bilans (stan majątku i źródła jego finansowania)
• rachunek zysków i strat
• informacje dodatkowe
- wprowadzenie do sprawozdania finansowego
- noty dodatkowe do bilansu (dodatkowe informacje i objaśnienia)
Konieczność sporządzania sprawozdań finansowych dotyczy wszystkich podmiotów poza
przedsiębiorstwami o małym znaczeniu gospodarczym
Sprawozdania dodatkowe dla jednostek o dużym znaczeniu gospodarczym:
• zestawienia zmian w kapitale własnym
• rachunek przepływów pieniężnych
Obowiązkowi składania rozszerzonych sprawozdań finansowych i badaniu przez
biegłych podlegają:
• spółki akcyjne
• jednostki o dużym znaczeniu gospodarczym (nim. 2 kryteria łącznie):
- Zatrudnienie powyżej 50 etatów
- Suma aktywów co najmniej 2,5 mln EUR
- Przychody co najmniej 5,0 mln EUR
Dokument uzupełniający:
• Sprawozdanie z działalności jednostki
Sporządzają:
• spółki kapitałowe,
• towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych,
• spółdzielnie,
• przedsiębiorstwa państwowe.
Szczególne sprawozdania finansowe:
• skonsolidowana sprawozdawczość finansowa dla Grup Kapitałowych
Cechy sprawozdań finansowych
• Dostępne dla odbiorców zewnętrznych (ustawowy obowiązek)
• Standaryzacja (gwarancja porównywalności)
• Wiarygodność (system badań sprawozdań przez biegłego rewidenta)
Główne obszary i sposoby oceny standingu finansowego na bazie sprawozdań finansowych
• Wskaźnikowa ocena przedsiębiorstwa
• Analiza kapitału pracującego
• Syntetyczne wskaźniki oceny kondycji przedsiębiorstwa (modele dyskryminacyjne oceny
kondycji przedsiębiorstwa)
• Systemy scoringowe oceny przedsiębiorstw
Rodzaje wskaźników w ocenie finansowej przedsiębiorstwa
• Wskaźnikowa ocena przedsiębiorstwa
- Wskaźniki struktury aktywów i pasywów
- Wskaźniki płynności
Made by J0RD4N 5/15
- Wskaźniki aktywności i obrotowości
- Wskaźniki rentowności
- Wskaźniki efektywności rynkowej
Wykorzystanie wskaźników do oceny kondycjiprzedsiębiorstwa
W zależności od rodzaju przyjętej podstawy odniesienia rozróżnia się następujące kierunki
porównań:
• porównanie ze wskaźnikami okresów ubiegłych lub przyszłych tzw. porównanie w czasie;
• porównanie ze wskaźnikami innych jednostek gospodarczych (porównanie w przestrzeni);
• porównanie ze wskaźnikami postulowanymi ( tzw. porównanie z planem)
Bilans jako źródło oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw
Główne cechy bilansu
• Podział na aktywa i pasywa
• Aktywa - majątek, którym dysponuje przedsiębiorstwo
• Pasywa - sposób finansowania majątku
Aktywa uszeregowane są według stopnia ich płynności, czyli tempa zamienialności na
gotówkę, przy uwzględnieniu rodzaju działalności i cykliczności operacji gospodarczych
Pasywa uszeregowane są według stopnia zapadalności (wymagalności)
Różnice w płynności zasobów i zapadalności źródeł finansowych decydują o zdolności
przedsiębiorstwa do terminowego regulowania zobowiązań
Najważniejsze pozycje bilansu w badaniu standingu _finansowego_
AKTYWA
PASYWA
CZAS
Aktywa trwałe
- WNiP
- Rzeczowe aktywa trwałe
- Należności
długoterminowe
- Inwestycje
długoterminowe
- Długoterminowe
rozliczenia międzyokresowe
Kapitał stały
- kapitał własny (podstawowy, zapasowy,
rezerwowy, niepodzielony wynik z lat ubiegłych i
roku bieżącego)
- Kapitał obcy (rezerwy na zobowiązania,
zobowiązania długoterminowe np.. kredyty)
Powyżej
roku
Aktywa obrotowe
- Zapasy
- Należności
krótkoterminowe
- Inwestycje
krótkoterminowe
- Rozliczenia między
okresowe czynne
Zobowiązania bieżące
- Pożyczki i kredyty krótkoterminowe
- Zaliczki
- Zobowiązania wobec dostawców
- Inne zobowiązania
- Rozliczenia międzyokresowe bierne
Poniżej
roku
Etapy analizy bilansu
Wstępna analiza bilansu
• badanie dynamiki sumy bilansowej oraz ważniejszych pozycji aktywów i pasywów (analiza
pozioma)
Made by J0RD4N 6/15
• badanie struktury aktywności pasywów oraz wewnętrznej struktury wybranych pozycji
bilansowych (analiza pionowa)
• badanie struktury kapitałowo- majątkowej
Analiza wskaźnikowa bilansu
• Wskaźniki płynności
• Wskaźniki struktury aktywów i pasywów
• Wskaźniki aktywności i obrotowości
Struktura aktywów
Struktura aktywów informuje o sposobie zaangażowania kapitału przedsiębiorstwa
Struktura aktywów trwałych informuje o stopniu związania kapitałów w poszczególnych
ich składnikach
Struktura aktywów obrotowych ustala się w celu wyjaśnienia płynności finansowych
przedsiębiorstwa, wyznacza ona bowiem płynność majątku czy tempo jego zamienialności na
gotówkę.
Finansowanie przedsiębiorstwa
• Wskaźnik pokrycia aktywów stałych kapitałem własnym (kapitał własny/aktywa stałe
*100%)
- Złota reguła bilansowa - aktywa stałe w pełni finansowane są kapitałem własnym
• Wskaźnik pokrycia aktywów stałych kapitałem stałym = kapitał stały/aktywa stałe *100%
- Bardziej liberalny sposób finansowania dopuszcza możliwość sfinansowania aktywów
trwałych kapitałem stałym.
- Srebrna reguła bilansowa - poziom kapitałów stałych jest równy lub wyższy wartości
aktywów trwałych
• Udział kapitałów własnych w kapitałach stałych.
- Około 2/3 aktywów stałych powinno być sfinansowane kapitałem własnym
Ważne elementy bilansu
• Aktywa stałe (aktywa trwałe+ należności z tytułu dostaw i usług powyżej 12 miesięcy)
Kapitał stały (kapitały własne+ zobowiązania długoterminowe+ zobowiązania z tytułu dostaw
i usług o okresie wymagalności powyżej 12 miesięcy + rozliczenia międzyokresowe
długoterminowe)
• Kapitał obrotowy netto lub kapitał pracujący (część kapitału stałego, która finansuje
aktywa obrotowe):
- kapitał obrotowy netto= kapitał stały - aktywa stałe
- kapitał obrotowy netto= aktywa bieżące - zobowiązania bieżące
Rola kapitału obrotowego
Wielkość kapitału obrotowego netto (pracującego) stanowi:
miarę stopnia płynności finansowej (wysokość aktywów zabezpieczających spłatę
zobowiązań krótkoterminowych)
„bufor" chroniący przedsiębiorstwo przed stratami operacyjnymi (nadwyżka aktywów
obrotowych nad zobowiązaniami krótkoterminowymi stanowi wielkość środków do
ewentualnego odnowienia cyklu operacyjnego)
„margines bezpieczeństwa" przed skutkami niepewności otoczenia rynkowego (spadek
popytu, brak spływu należności od kontrahentów)
Made by J0RD4N 7/15
Analiza kapitału obrotowego
kapitał obrotowy netto= kapitał stały - aktywa stałe kapitał obrotowy netto= aktywa bieżące -
zobowiązania bieżące
Strategie zarządzania kapitałem obrotowym (7)
• Strategia konserwatywna pozwala osiągnąć i utrzymać wysoką płynność finansową dając
szansę na możliwość szybkiego wykorzystania środków obrotowych (maksymalizacja
bezpieczeństwa prowadzenia działalności)
• Duże koszty strategii (koszty finansowe, operacyjne)
• Spadek wskaźników efektywności, np. zwrotu na kapitale własnym
• Niepełne wykorzystanie efektu dźwigni finansowej (w przypadku finansowania działalności
kapitałem własnym)
Strategia ta może być stosowana w przypadkach kiedy:
- na rynku, na którym działa przedsiębiorstwo panuje recesja
- występuje przejściowo niestabilna sytuacja rynkową
Strategia agresywna (strategia dynamiczna) - całość aktywów obrotowych finansowana jest
zmienną częścią zobowiązań krótkoterminowych
• Wzrasta ryzyko utraty zdolności do terminowego wywiązywania się za zobowiązań i utraty
płynności
• Strategia stwarza jednak szansę na podwyższenie stopy zwrotu z kapitału
• Strategię dynamiczną może stosować przedsiębiorstwo:
- posiada silną pozycję wobec dostawców i odbiorców
- posiadające dokładnie zorganizowany proces zaopatrzenia materiałowo- technicznego
- ma dobre systemy controllingowe
• Strategia pośrednia (umiarkowana) zakłada, że stałą część majątku obrotowego należy
finansować kapitałem stałym
• zmienna część tego majątku powinna być pokryta krótkoterminowym kredytem lub
kapitałem pochodzący z emisji krótkoterminowych papierów dłużnych
• Duży nacisk na utrzymania równowagi między wydatkowaniem i pozyskiwaniem pieniądza
• Ścisły nadzór nad polityką sprzedaży i zakupów
Made by J0RD4N 8/15
Wskaźniki oceny kapitału pracującego
NAZWA WSKAŹNIKA
PODSTAWOWEGO
WZOR
INFORMACJE
DODATKOWE
Wskaźnik pokrycia kapitałem
pracującym aktywów
Kapitał obrotowy
netto/ Aktywa ogółem
0-0,50
Wskaźnik pokrycia kapitałem
pracującym aktywów obrotowych
Kapitał obrotowy
netto/ Aktywa
obrotowe
0,33-0,50
NAZWA WSKAŹNIKA
UZUPEŁNIAJĄCEGO
WZOR
INFORMACJE
DODATKOWE
Wskaźnik pokrycia kapitałem
pracującym zapasów i należności
Wskaźnik udziału inwestycji
krótkoterrninowychw kapitale
pracującym
Kapitał obrotowy
netto Zapasy +
należności
Inwestycje
krótkoterminowe
Kapitał obrotowy
netto
Informacja jaka część
kapitału
pracującego jest
przeznaczana na inwestycje
Wskaźnik kapitału pracującego w
przychodach ze sprzedaży
Kapitał obrotowy
netto Przychody netto
ze sprzedaży
Informacja jaka wartość
kapitału pracującego została
zaangażowana do
osiągnięcia 1 złotówki
przychodu
Określanie wielkości zapotrzebowania na kapitał pracujący
Planowanie zapotrzebowania na KP powinno być oparte na
dokładnych prognozach finansowych, uwzględniających między innymi takie czynniki jak:
• długość cyklu operacyjnego
• wielkość sprzedaży
• polityka handlowa
• polityka zaopatrzeniowa
• sezonowość produkcji i sprzedaży
Decyzje operacyjne i ich wpływ na kapitał pracujący
RODZAJ DECYZJI
ZMIANA W BILANSIE
WPŁYW NA
ZAPOTRZEBOWANIE KP
Wzrost udziału kredytu
kupieckiego w sprzedaży,
wydłużenie terminu płatności
Wzrost należności
krótkoterminowych
Wzrost
Racjonalizacja poziomu
zapasów, polityki zakupowej
Spadek zapasów
Spadek
Made by J0RD4N 9/15
Zakup dużej partii materiałów
z odroczonym terminem
płatności
Wzrost zapasów Wzrost
zobowiązań
krótkoterminowych
Do czasu wymagalności
zobowiązania nie zmienia się
Wydłużenie terminu zapłaty u
dostawców
Wzrsot zobowiązań
krótkoterminowych
Spadek
Uregulowanie płatności za
dostawy
Spadek zobowiązań Spadek
śrdoków pieniężnych
Nie zmienia się
Podstawowe wskaźniki służące do oceny aktywów:
WSK. STRUKTURY AKTYWÓW (WSK.ELASTYCZNOSCI MAJĄTKU)
aktywa trwałe/aktywa obrotowe
WSK. UDZIAŁU MAJĄTKU TRWAŁEGO W AKTYWACH OGÓŁEM
Aktywa trwałe/aktywa ogółem
WSK. UDZIAŁU MAJĄTKU OBROTOWEGO W AKTYWACH OGÓŁEM
Aktywa obrotowe/aktywa ogółem
WSK. UDZIAŁU ZAPASÓW W AKTYWACH OBROTOWYCH
Zapasy/aktywa obrotowe
WSK. UDZIAŁU NALEŻNOŚCI W AKTYWACH OBROTOWYCH
Należności/aktywa obrotowe
WSK. UDZIAŁU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH W AKTYWACH OBORT.
Środki pieniężne/ aktywa obrotowe
Wskaźniki płynności
Wskaźnik bieżącej płynności Aktywa obrotowe/ zobowiązania bieżące Pożądana wartość
<1,2-2> poniżej 1,2 brak płynności ; powyżej 2 nadpłynność
Wskaźnik szybkiej płynności (Aktywa obrotowe - zapasy)/ zobowiązania bieżące
Pożądana wartość <1> poniżej 1 brak płynności ; powyżej 1 nadpłynność
Wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi (środki pieniężne)/ zobowiązania bieżące
Pożądana wartość 0,15-0,20
Wskaźniki zadłużenia
• Wskaźnik zaangażowania kapitału własnego
Kapitał własny / Aktywa Pożądana wartość <~0,5>
• Wskaźnik udziału kapitału obcego
Kapitał obcy / Aktywa Pożądana wartość <~0,5>
• Relacja kapitałów finansujących działalność
Kapitał własny / Kapitał obcy Pożądana wartość <~1>
• „Srebrna" zasada bilansowa (finansowania działalności)
Kapitał stały / Aktywa trwałe Pożądana wartość powyżej 1
Made by J0RD4N 10/15
Rachunek zysków i strat jako źródło informacji o kondycji finansowej przedsiębiorstwa
Ustawa o rachunkowości -rachunek zysków i strat (RZS)
RZS - Działalność operacyjna podstawowa
Rachunek ZiS porównawczy Rachunek ZiS kalkulacyjny
Rachunek ZiS porównawczy
Rachunek ZiS kalkulacyjny
A. Przychody ze sprzedaży i zrównane z
nimi, w tym :
- od jednostek powiązanych
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów
II. Zmiana stanu produktów (zwiększenie +,
zmniejszenie -)
III. Koszt wytworzenia świadczeń na własne
potrzeby jednostki
IV. Przychody netto ze sprzedaży towarów i
materiałów
B. Koszty działalności operacyjnej
I. Amortyzacja
II. Zużycie materiałów i energii
III. Usługi obce
IV. Podatki i opłaty, w tym:
- podatek akcyzowy
V. Wynagrodzenia
VI. Ubezpieczenie społeczne i inne
świadczenia
VII. Pozostałe koszty rodzajowe
VIII. Wartość sprzedanych towarów i
materiałów
A. Przychody netto ze sprzedaży
produktów, towarów i materiałów, w tym:
- od jednostek powiązanych
I. Przychody netto ze sprzedaży produktów
II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i
materiałów
B. Koszty sprzedanych produktów,
towarów i materiałów, w tym:
- jednostkom powiązanym
I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
II. Wartość sprzedanych towarów i
materiałów
C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A-B)
D. Koszty sprzedaży
E. Koszty ogólnego zarządu
Zysk (strata) ze sprzedaży
A-B
Zysk (strata) ze sprzedaży
C-D-E
Made by J0RD4N 11/15
Koszty rodzajowe i ich rozkalkulowanie
Analiza rentowności
- Wskaźniki rentowności sprzedaży ROS
- Wskaźniki rentowności majątku ROA
- Wskaźniki rentowności kapitału własnego ROE
- Zysk netto/inwestycje
Wskaźniki rentowności sprzedaży
Rentowność sprzedaży netto
Wynik netto / Przychody ogółem
• wskaźnik pokazuje jaka część przychodów (memoriałowych i cashowych) transformuje się
na końcowy dochód, który może być np. przeznaczony na jak najbardziej cashową dywidendę
• wynik netto jak i przychody są wielkościami księgowymi, ulegającymi wielu
memoriałowym deformacjom i nie jest znany ich ostateczny wymiar Cashowi
Wskaźniki rentowności sprzedaży brutto
Rentowność brutto Wynik brutto / Przychodów ogółem
• wskaźnik kontynuuje „tradycję" wskazując jaka część przychodów (memoriałowych i
cashowych) transformuje się na końcowy dochód, ale jeszcze przed opodatkowaniem
• wynik brutto jak i przychody są wielkościami księgowymi i nie jest znany ich wymiar
cashowi
Wskaźniki rentowności sprzedaży
Rentowność sprzedaży Wynik na sprzedaży / Przychody ogółem
• wskaźnik odwołuje się do przychodów ze sprzedaży
• przychody ze sprzedaży na tym etapie :
- nie są korygowane o akcyzę
- nie są korygowane o zmiany kursów i odpisy aktualizujące
Made by J0RD4N 12/15
- nie są korygowane o niefakturowane przychody (np. z kontraktów długoterminowych)
- nie są korygowane o inflację (wybór analityka)
• niefortunne jest zaliczenie do kosztów amortyzacji :
- nie jest ona wydatkiem a jedynie efektem zasady współmierności
- amortyzacja jest ewentualnie usprawiedliwiona o ile jest to amortyzacja ekonomiczna, która
rzeczywiście odzwierciedla sens zasady współmierności
- ale jeżeli jest to amortyzacja ekonomiczna, to może się ona zmieniać destabilizując
wskaźnik
Wskaźniki rentowności sprzedaży
Rentowność działalności operacyjnej Wynik na działalności operacyjnej / Przychody ogółem
• w odróżnieniu od wskaźnika rentowności sprzedaży wskaźnik rentowności operacyjnej
uwzględnia jakość aktywów (odpisy aktualizujące) i pasywów (rezerwy na zobowiązania)
• uwzględnia on również skutki ewentualnego incydentalnego zbycia rzeczowych składników
aktywów trwałych
• pomimo powielania wskazanych wcześniej rozbieżności z ujęcie pieniężnym jest to
wskaźnik trochę pełniej obrazujący cashowy wymiar działalności firmy
• pozostaje on jednak cały czas wskaźnikiem memoriałowym
Wskaźniki rentowności majątku ROA
Rentowność netto
Wynik netto / Aktywa ogółem
• wskaźniki rentowności majątku uwzględniają wpływ na wynik finansowy efektywności
wykorzystania zaangażowanych zasobów majątkowych (pożądana tendencja rosnąca)
• wynik netto (brutto) jest wielkością księgową i nie jest znany jego wymiar Cashowi
Rentowność majątku= (wynik netto/Przychody) X (Przychody/Aktywa ogółem)
Wskaźniki rentowności kapitału własnego ROE
Rentowność netto
Wynik netto / Kapitał własny
• wskaźniki rentowności kapitału własnego wyrażają efekty działalności przedsiębiorstwa w
przeliczeniu na jednostkę kapitału zaangażowanego przez jego właścicieli tj. udziałowców,
akcjonariuszy (pożądana tendencja rosnąca)
• wynik netto (brutto) jest wielkością księgową i nie jest znany jego wymiar Cashowi
Cash flow w ocenie kondycji finansowej przedsiębiorstwa
Trzy poziomy pomiaru przepływów pieniężnych do oceny kondycji finansowej
przedsiębiorstwa:
• Zysk netto + amortyzacja (uproszczone podejście, główne zastosowanie przy ocenie
projektów inwestycyjnych i szacowania nadwyżki do spłaty zobowiązań długoterminowych)
• Suma przepływów pieniężnych uwzględniająca przepływy z działalności operacyjnej,
inwestycyjnej i finansowej
• Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej
Mierniki rentowności w ujęciu kasowym
• Przepływy pieniężne/Przychody ze sprzedaży
• Przepływy pieniężne/Aktywów
• Przepływy pieniężne/Aktywów
Made by J0RD4N 13/15
Pomiar rentowności przedsiębiorstwa w oparciu o możliwość generowania nadwyżki
finansowej prowadzonej działalności gospodarczej
Jako przepływy pieniężne mogą być stosowane różne poziomy przepływów środków
pieniężnych
Przykład wykorzystania cash flow w ocenie kondycji przedsiębiorstwa
Zastosowane mierniki:
• PPO - przepływy pieniężne z działalności operacyjnej
• PPO/BZ - przepływy pieniężne do zobowiązania bieżące
• PPO/CZ - przepływy pieniężne do zobowiązań całkowitych
• PPO/KW - PPO do kapitałów własnych
• PPO/A - PPO do aktywów
• PPO/PS - PPO do przychodów ze sprzedaży
Wyniki badań empirycznych nad upadłością przedsiębiorstw:
• Podmioty gospodarcze, które wykazują malejącą wartość przepływów pieniężnych z
działalności operacyjnej w przeciągu kilku ostatnich lat (lub posiadają ujemne PPO) są
zdecydowanie bardziej zagrożone upadłością
Analiza efektywności gospodarowania - wskaźniki obrotowości i aktywności
Analiza wskaźnikowa
Wskaźniki obrotu:
- Aktywów
- Aktywów trwałych
Wskaźniki obrotu i cyklu:
- Zapasów
- Należności
- Zobowiązań
Analiza efektywności majątku
Wskaźniki obrotowości aktywów
Przychody ze sprzedaży / przeciętny stan majątku Pożądana tendencja - rosnąca
Interpretacja - wartość przychodów jaką generuje jednostka pieniężna zaangażowana w
majątek przedsiębiorstwa
Wskaźniki obrotowości aktywów trwałych
Przychody ze sprzedaży / przeciętny stan majątku
Pożądana tendencja - rosnąca
Interpretacja - wartość przychodów jaką generuje jednostka pieniężna zaangażowana w
majątek przedsiębiorstwa
Przykład:
• Wartość majątku na początek roku - 100 mln
• Wartość majątku na koniec roku - 120 mln
• Wartość sprzedaży za rok - 200 mln
Przeciętna wartość majątku w roku = (100+120)/2=110 WOA = 200/110 = 1,81
Interpretacja: w badanym roku przedsiębiorstwo generowało 1,81 zł przychodów z każdej
złotówki zaangażowanej w swój majątek
Wskaźniki efektywności zarządzania zapasami
Made by J0RD4N 14/15
Rotacja zapasów
Zapasy są elementem kapitału obrotowego, a tym samym wskaźnik rotacji zapasów jest też
elementem tzw. cyklu obrotu gotówki
Wskaźnik można odnosić do wartości przychodów generowanych przez przedsiębiorstwo lub
kosztów sprzedanych produktów lub towarów i materiałów
Wskaźnik jest istotnym miernikiem ruchu środków pieniężnych w obszarze zapasów.
Historyczne wskaźniki rotacji są bardzo często wykorzystywane do tworzenia i weryfikacji
prognoz finansowych
Konieczność badania wiekowania zapasów dla potrzeb oceny efektywności i prognoz
finansowych
Wskaźniki obrotu i rotacji zapasów
wskaźnik obrotu zapasami
Przychody ze sprzedaży/Zapasy
Koszt sprzedanych produktów wskaźnik obrotu zapasami/Zapasy
wskaźnik cyklu zapasów
Zapasy/ Przychody ze sprzedaży * 365 dni
Zapasy/ Koszty sprzedanych produktów * 365 dni
Poziom wskaźnika obrotu powinien kształtować się w przedziale 7-10
Poziom wskaźnika cyklu obrotu powinien być w przedziale 30-60 dni
Zbyt niski wskaźnik obrotu wskazuje na nieefektywne gospodarowanie zapasami (nadmierne
zakupy, ryzyko „starzenia" się zapasów i nadmierna konieczność angażowania kapitału
obrotowego)
Zbyt wysoki poziom obrotu (ryzyko zatrzymania działalności produkcyjnej, ryzyko utraty
marży z powodu braku towarów handlowych)
Wskaźniki efektywności zarządzania należnościami
Rotacja należności handlowych
• Należności handlowe są kluczową pozycją kapitału obrotowego
• Obliczane są w stosunku do przychodów ze sprzedaży
• Podobnie jak inne wskaźniki rotacji - historyczne wskaźniki rotacji należności mogą być
wykorzystywane do tworzenia i weryfikacji prognoz finansowych, co ma bezpośredni wpływ
na cash flow przedsiębiorstwa
• Konieczność badania przeterminowanych zobowiązań dla potrzeb prognoz finansowych i
oceny trafności polityki handlowej
Wskaźniki obrotu i rotacji należności
wskaźnik obrotu należności - Przychody ze sprzedaży/ Należności krótkoterminowe
wskaźnik cyklu należności - Należności krótkoterminowe/ Przychody ze sprzedaży * 365 dni
Informuje nas o średnim czasie inkasa należności od naszych kontrahentów.
Poziom wskaźnika obrotu powinien kształtować się w przedziale 7-10 Poziom wskaźnika
cyklu obrotu powinien być w przedziale 30-60 dni.
Zbyt niski wskaźnik obrotu wskazuje na zbyt długie kredytowanie swoich odbiorców (ryzyko
braku spływu należności, konieczność angażowania znacznych kapitałów obrotowych) Zbyt
wysoki poziom obrotu wskazuje na zbyt restrykcyjna politykę handlową (ryzyko utraty
klientów i marzy na sprzedaży)
Made by J0RD4N 15/15
Wskaźniki efektywności zarządzania zobowiązaniami
Rotacja zobowiązań handlowych
• zobowiązania to bardzo istotna pozycją kapitału obrotowego - jest to pozycja na którą
przedsiębiorstwo może wpływać (trudno kontrolować spływ należności, można natomiast
względnie kontrolować własne płatności)
• Podobnie jak inne wskaźniki rotacji - historyczne wskaźniki rotacji zobowiązań mogą być
wykorzystywane do tworzenia i weryfikacji prognoz finansowych, co ma bezpośredni wpływ
na cash flow przedsiębiorstwa
• Konieczność badania zobowiązań przeterminowanych w prognozach finansowych i badaniu
standingu finansowego przedsiębiorstwa
Wskaźniki obrotu i rotacji zobowiązań
wskaźnik obrotu zobowiązań - Przychody ze sprzedaży/Zobowiązania krótkoterminowe
wskaźnik obrotu zobowiązań-
Koszt sprzedanych produktów /Zobowiązania krótkoterminowe
wskaźnik cyklu zobowiązań –
Zobowiązania krótkoterminowe/Przychody ze sprzedaży * 365 dni
Informuje nas o średnim czasie regulowania zobowiązań wobec naszych dostawców.
Poziom wskaźnika obrotu powinien kształtować się w przedziale 7-10. Poziom wskaźnika
cyklu obrotu powinien być w przedziale 30-60 dni.
Zbyt wysoki wskaźnik obrotu wskazuje na niewielkie wykorzystanie tego źródła
finansowania działalności operacyjnej.
Zbyt niski poziom obrotu może wskazywać, albo na wysoki i świadomy stopień
finansowania się długiem do dostawców lub na trudności w terminowym regulowaniu swoich
zobowiązań.