23. Wyrażenia i funkcje logiczne

Wyrażenia logiczne zwracają wartości logiczne PRAWDA lub FAŁSZ. Wyrażenia logiczne
powstają przez użycie operatorów porównania oraz niektórych funkcji.

Operatory porównania

1.

= (równa się)
A1=3
2*A1=B1+1

2.

> (większe)
A1>3
2*A1>B1+1

3.

< (mniejsze)
A1<3
2*A1<B1+1

4.

>= (większe lub równe; ≥)
A1>=3
2*A1>=B1+1

5.

<= (mniejsze lub równe; ≤)
A1<=3
2*A1<=B1+1

6.

<> (różne; ≠)
A1<>3
2*A1<>B1+1

Operatory porównania mogą działać także na tekstach. Pojęcia „mniejsze”, „większe” należy
wówczas odnosić do porządku alfabetycznego:
"Kowalski" < "Nowak" → PRAWDA
"Ewa" < "Anna" → FAŁSZ

Funkcje logiczne

1.

NIE(wyrażenie) – zaprzeczenie wyrażenia
NIE(4>2) → FAŁSZ

2.

ORAZ(wyrażenie1;wyrażenie2;...) – koniunkcja – zwraca wartość PRAWDA, jeżeli
wszystkie wyrażenia są prawdziwe
ORAZ(4<2;8=2+3) → FAŁSZ

3.

LUB(wyrażenie1;wyrażenie2;...) – alternatywa – zwraca wartość PRAWDA, jeżeli choć
jedno wszystkie wyrażenie jest prawdziwe
LUB(4<2;8=2+3) → PRAWDA

Uwagi

1.

Liczby różne od 0 są traktowane jako wartość logiczna PRAWDA, a liczba 0 jako FAŁSZ,
na przykład: =ORAZ(4>2;0) → FAŁSZ; =ORAZ(4>2;5) → PRAWDA.

2.

Wartości logiczne występujące w wyrażeniach arytmetycznych są interpretowane jako
liczby 1 (PRAWDA) i 0 (FAŁSZ), na przykład: =2+PRAWDA → 3

3.

Funkcje matematyczne i statystyczne zazwyczaj pomijają komórki z wartościami lo-
gicznymi. Wyjątki to funkcje z końcówką A, np. ŚREDNIA.A. Te funkcje traktują komórki
z wartościami logicznymi jak komórki z liczbami zgodnie z zasadą przedstawioną wyżej.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Funkcja JEśELI

Funkcja JEśELI zaliczona została do funkcji logicznych, ale zwraca zazwyczaj inne wartości
niż PRAWDA czy FAŁSZ. Pozwala ona wybrać jedną z dwóch wartości lub jedno z dwóch
działań.

JEśELI(test logiczny;wartość jeżeli prawda;wartość jeżeli fałsz)

O tym, która wartość zostanie wybrana, lub które działanie zostanie wykonane decyduje
wartość testu logicznego.

JEśELI(A1>1000;200;100)

JEśELI(A1<0;B1+300;C1+300)

Jeśli testów logicznych (warunków) i wartości końcowych jest więcej, należy użyć zagnież-
dżonych funkcji JEśELI (maksymalnie 8 poziomów).

JEśELI(A1>2000;B1+100;JEśELI(A1>1000;B1+200;B1+300))

PRAWDA

FAŁSZ

wartośc jeżeli prawda

wartośc jeżeli fałsz

test logiczny

PRAWDA

FAŁSZ

200

100

A1>1000

PRAWDA

FAŁSZ

B1

B1+300

A1<2

PRAWDA

FAŁSZ

100

A1>1000

A1>2000

PRAWDA

FAŁSZ

200

300

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 23-01.

Wyrażenia i funkcje logiczne

Czas wykonania: 8 minut

Otwórz skoroszyt 23-01. W trakcie uruchamiania prawdopodobnie zostaniesz zapytany o
włączenie makropoleceń – odpowiedz Włącz makra.
Uwaga: Makropolecenia tworzą nowy pasek przycisków. Poszczególne przyciski oznaczają:
–

Sprawdź – sprawdzenie wpisanych przez użytkownika rozwiązań

–

Usuń wszystko – usunięcie wszystkich rozwiązań i ich ocen

–

Usuń błędy – usunięcie błędnych rozwiązań

–

Usuń kolory – usunięcie kolorowych podświetleń

–

Wpisz rozwiązanie – wpisanie prawidłowego rozwiązania.

Jeżeli pasek się nie pojawił, masz włączony wysoki poziom zabezpieczeń. Za pomocą polecenia
2003Narzę¬dzia/Makro/Zabezpieczenia, 2007Centrum zaufania w Opcjach pakietu Excel
zmień go na niski.
Odpowiedz na poszczególne pytania wpisując odpowiedzi do komórek F11, F12 itd. Po
wpisaniu każdego rozwiązania sprawdź, czy prawidłowo wykonałeś polecenia (przycisk
Sprawdź).

Zadanie 23-02.

Wyrażenia i funkcje logiczne – przykłady

Czas wykonania: 3 minuty

Otwórz skoroszyt 23-02.

1.

W kolumnie D wstaw wartość PRAWDA, jeżeli osoba zarabia więcej niż 3000, w pozo-
stałych wypadkach – wartość FAŁSZ.

2.

W kolumnie E wstaw wartość PRAWDA, jeżeli osoba zarabia mniej niż 1000, w pozo-
stałych wypadkach – wartość FAŁSZ.

3.

W kolumnie F wstaw wartość PRAWDA, jeżeli osoba zarabia w granicach od 1000
do 2000, w pozostałych wypadkach – wartość FAŁSZ.

4.

W kolumnie G wstaw wartość 100, jeżeli osoba zarabia mniej niż 1200, w pozostałych
wypadkach – wartość 0.

5.

W kolumnie H wstaw wartość 100, jeżeli osoba zarabia mniej niż 1000, wartość 50 – jeżeli
zarabia mniej niż 2000, a wartość 0 – w pozostałych wypadkach.

6.

W kolumnie I wstaw wartość 100, jeżeli osoba jest kobietą.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 23-03.

Wyrażenia i funkcje logiczne – przykłady

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 23-03.

1.

W kolumnie Premia 1 wstaw wartość PRAWDA, jeżeli pracownik ani razu się nie spóźnił.
W pozostałych wypadkach wstaw wartość FAŁSZ.

2.

W kolumnie Premia 2 wstaw wartość PRAWDA, jeżeli pracownik miał nie więcej niż 3 dni
chorobowego. W pozostałych wypadkach wstaw wartość FAŁSZ.

3.

W kolumnie Premia 3 wstaw wartość PRAWDA, jeżeli pracownik urodził się w Poznaniu.
W pozostałych wypadkach wstaw wartość FAŁSZ.

4.

W kolumnie Premia 4 wstaw wartość PRAWDA, jeżeli pracownik urodził się przed 1970
rokiem. W pozostałych wypadkach wstaw wartość FAŁSZ.

5.

W kolumnie Premia 5 wstaw wartość PRAWDA, jeżeli pracownik spóźnił się nie więcej
niż 2 razy i miał nie więcej niż 2 dni zwolnienia chorobowego. W pozostałych wypadkach
wstaw wartość FAŁSZ.

6.

W kolumnie Premia 6 wstaw wartość PRAWDA, jeżeli pracownik miał mniej niż 2
spóźnienia lub mniej niż 3 dni zwolnienia chorobowego. W pozostałych wypadkach wstaw
wartość FAŁSZ.

7.

W kolumnie Premia 7 wstaw 100, jeżeli pracownik miał nie więcej niż 1 spóźnienie i 0 w
pozostałych wypadkach.

8.

W kolumnie Premia 8 wstaw 100, jeżeli pracownik miał nie więcej niż jedno spóźnienie, 50
– jeżeli pracownik miał nie więcej niż 3 spóźnienia i 0 w pozostałych wypadkach.

Zadanie 23-04.

Wyrażenia i funkcje logiczne – płace

Czas wykonania: 3 minuty

Otwórz skoroszyt 23-04.
Wypełnij kolumny:

1.

Premia – jeżeli liczba spóźnień jest równa 0 to premia wynosi 200, w pozostałych
wypadkach premia wynosi 100.

2.

Dodatek – jeżeli liczba dzieci jest większa od 2 to dodatek wynosi 150, w pozostałych
wypadkach wynosi 0.

3.

Składka – jeżeli osoba jest członkiem zw. zaw. to odprowadza składkę w wysokości 25, w
pozostałych wypadkach 0.

4.

Dodatek stażowy – jeżeli staż pracy jest większy lub równy 5 lat to dodatek stażowy
wynosi 80, jeżeli staż pracy jest większy lub równy 2 lata to dodatek stażowy wynosi 40,
w pozostałych wypadkach dodatek stażowy wynosi 0.

Podsumuj kolumny.

6200, 3300, 550, 2440

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 23-05.

Wyrażenia i funkcje logiczne – rabaty

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 23-05. Arkusz1 przedstawia sprzedaż towarów przez pewną firmę. Poszcze-
gólne kolumny zawierają:

–

Data – datę operacji

–

Kod klienta – oznaczenie klienta (001 – 099)

–

Towar – kod sprzedanego towaru – (001 –020)

–

Ilość – ilość sprzedanego towaru

–

Cena podstawowa – cenę wyjściową (netto) do obliczenia ceny sprzedaży.

W kolejnych kolumnach oblicz:

1.

Rabat 1: rabat udzielany najstarszym klientom o numerach do 005; wynosi 3%.

2.

Rabat 2: rabat udzielany od ilości sprzedanych sztuk; wynosi 5% przy sprzedaży 200 szt.
i więcej, 3% przy sprzedaży 100 szt. i więcej, 0 w pozostałych wypadkach.

3.

Rabat 3: rabat 1% udzielany w soboty wszystkim klientom przy wszystkich zakupach.

Użyj funkcji DZIEŃ.TYG – możesz to rozbić na dwie kolumny, w jednej wyznaczyć dzień tygodnia, w drugiej –
rabat).

4.

Rabat końcowy: rabat całkowity równy największemu spośród udzielonych rabatów
(rabaty się nie sumują).

5.

Cena: cenę sprzedaży – cenę podstawową zmniejszoną o udzielony rabat.

6.

Netto: wartość sprzedaży netto.

7.

VAT: podatek VAT (22%), zaokrąglony do groszy.

8.

Brutto: wartość sprzedaży brutto; podsumuj kolumnę.

Wynik sumowania: 2 446 428,06

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Rozwiązania

Zadanie 23-02.

1.

=C2>3000

2.

=C2<1000

3.

=ORAZ(C2>=1000;C2<=2000)

4.

=JEśELI(C2<1200;100;0)

5.

=JEśELI(C2<1000;100;JEśELI(C2<2000;50;0))

6.

=JEśELI(LEWY(A2;1)="a";50;0)

Zadanie 23-03.

1.

=E2=0

2.

=F2<=3

3.

=D2="Poznań"

4.

=C2<"1970-01-01"*1

5.

=ORAZ(E2<=2;F2<=2)

6.

=LUB(E2<2;F2<3)

7.

=JEśELI(E2<=1;100;0)

8.

=JEśELI(E2<=1;100;JEśELI(E2<=3;50;0))

Zadanie 23-04.

1.

=JEśELI(D2=0;200;100)

2.

=JEśELI(E2>2;150;0)

3.

=JEśELI(F2="tak";25;0)

4.

=JEśELI(G2>=5;80;JEśELI(G2>=2;40;0))

Zadanie 23-05

1.

=JEśELI(B2<=5;3%;0)

2.

=JEśELI(D2>=200;5%;JEśELI(D2>=100;3%;0))

3.

=JEśELI(DZIEŃ.TYG(A2;2)=6;1%;0)

4.

=MAX(F2:H2)

5.

=E2-E2*I2

6.

=J2*D2

7.

=ZAOKR(K2*22%;2)

8.

=K2+L2
SUMA(M2:M456)

25. Bazy danych (I)

Sortowanie, autofiltr, sumy częściowe

W arkuszu kalkulacyjnym przez bazę danych rozumie się fragment arkusza, który spełnia nastę-
pujące warunki:

a)

jest spójny, tzn. nie zawiera całkowicie pustych kolumn lub wierszy,

b)

wszystkie kolumny posiadają swoje nazwy umieszczone w pierwszym wierszu (jest to tzw.
wiersz nagłówka),

c)

dane w poszczególnych kolumnach są tego samego typu,

d)

nie występują komórki scalone.

Ponadto wskazane jest, żeby:

e)

obszar bazy danych był ograniczony krawędziami arkusza lub pustymi wierszami i kolumnami,

f)

nazwy kolumn były unikatowe.

Często stosuje się nazwę pole dla określenia kolumny i rekord dla określenia wiersza.

Sortowanie

Polecenie Dane/Sortuj pozwala posortować bazę danych według kilku kluczy sortowania.
Można także wybrać porządek sortowania rosnący (A...Z, 1...10) lub malejący (Z...A, 10...1).
Liczba kluczy ograniczona jest do trzech.
W przypadku sortowania tekstów standardowo małe i duże litery są traktowane identycznie.
Można to zmienić przyciskiem Opcje. Tym samym przyciskiem można zmienić kierunek
sortowania z pionowego (wg wybranych kolumn) na poziomy (wg wybranych wierszy).

Autofiltr

Polecenie Dane/Filtr/Autofiltr pozwala na proste filtrowanie danych, tj. wyświetlanie tylko
wierszy (rekordów) spełniających określone kryteria. Polecenie działa na zasadzie przełącznika

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

– włącza i wyłącza przyciski list rozwijalnych pojawiające się przy nagłówkach kolumn.
Kliknięcie w poszczególne przyciski rozwija listę wartości w danej kolumnie uzupełnioną
o Wszystkie i Inne. Wybranie odpowiedniej wartości z listy powoduje ukrycie wierszy które
posiadają w danej kolumnie wartości różną od wybranej.
Polecenie Inne pozwala na tworzenie bardziej złożonych warunków.

Sumy częściowe (pośrednie)

Polecenie Dane/Sumy pośrednie pozwala na wykonanie niektórych obliczeń (np. suma, średnia)
w jednej lub w kilku kolumnach bazy danych z grupowaniem według klucza, którym jest inna
kolumna bazy. Na wydruku poniżej obliczono średnią z Brutto dla poszczególnych Działów.
Przed wydaniem tego polecenia należy koniecznie posortować bazę według kolumny-
klucza grupowania.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Uwagi do wersji 2007

1.

Polecenie sortowania zostało bardzo mocno rozbudowane. Zniesione zostało ograniczenie
dotyczące trzech kluczy sortowania. Umożliwiono także łatwą zmianę kolejności kluczy.
(patrz rysunek na następnej stronie).

2.

Autofiltr został trochę zmieniony i rozbudowany. Wprowadzono zaznaczanie wartości,
które mają być wyświetlane, co umożliwia. Polecenie Inne przeniesiono do Filtrów tekstu
jako Filtry niestandardowe.

3.

Odpowiedniki poleceń:

Polecenie

Wersja 2003

Wersja 2007

Sortowanie

Dane/Sortuj

Dane/Sortowanie i filtrowanie/Sortuj

Autofiltr

Dane/Filtr/Autofiltr

Dane/Sortowanie i filtrowanie/
Filtruj

Sumy częściowe

Dane/Sumy pośrednie

Dane/Konspekt/Suma częściowa

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 25-01.

Bazy danych – sortowanie

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 25-01.
Posortuj bazę danych według

4.

miejsca urodzenia, nazwisk i imion (A...Z)

Obacka...Babacki

5.

daty urodzenia od najmłodszych do najstarszych

Ibacka...Abacka

6.

liczby spóźnień (od największej do najmniejszej), nazwisk i imion (A...Z)

Dabacka...śabacki

7.

liczby dni urlopu (od najmniejszej do największej), nazwisk i imion (A...Z)

Ebacki...śabacki

8.

liczby dni absencji (wcześniej wylicz ją; od największej do najmniejszej), nazwisk i imion
(A...Z)

Babacki...Habacki

9.

nazwy działu (A...Z) i wynagrodzenia brutto (od najwyższego do najniższego)

Zabacki...Fabacka

10.

wynagrodzenia brutto (od najwyższego do najniższego) i nazwy działu (A...Z)

Labacka...Cabacki

11.

nazwisk i imion (A...Z)

Abacka...śabacki

Zadanie 25-02.

Bazy danych – autofiltr

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 25-02.

1.

Za pomocą autofiltru odpowiedz na pytania

a)

ile osób urodziło się w Poznaniu,

6

b)

ile osób pracuje w administracji,

9

c)

ile osób spóźniło się 5 razy,

5

d)

ile osób spóźniło się 3 razy lub więcej,

23

e)

ile osób zarabia mniej niż 1500,

5

f)

ile osób pracujących w księgowości urodziło się w Olsztynie,

2

g)

ile osób pracujących w księgowości zarabia 3000 lub więcej,

5

h)

ile osób urodziło się w 1972 roku

7

2.

Wstaw trzy nowe arkusze i za pomocą autofiltru i kopiowania komórek:

a)

utwórz w Arkuszu2 bazę danych osób pracujących w transporcie, zmień nazwę
Arkusza2 na Transport;

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

b)

utwórz w Arkuszu3 bazę danych osób, które spóźniły się 5 razy, zmień nazwę Arkusza3
na Spóźnienia;

c)

utwórz w Arkuszu4 bazę danych osób, które wykorzystały choć jeden dzień urlopu,
zmień nazwę Arkusza4 na Urlopy.

Zadanie 25-03.

Bazy danych – sumy częściowe

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 25-03.

1.

Za pomocą sum częściowych i kopiowania sporządź tabelę zawierającą wartość sprzedaży
w poszczególnych województwach. Tabelę umieść w Arkuszu2.

2.

Za pomocą sum częściowych i kopiowania sporządź tabelę zawierającą ilość i wartość
sprzedaży poszczególnych towarów. Tabelę umieść w Arkuszu3.

3.

Za pomocą sum częściowych i kopiowania sporządź tabelę zawierającą wartość sprzedaży
w poszczególnych dniach. Tabelę umieść w Arkuszu4.

4.

Za pomocą sum częściowych i kopiowania sporządź tabelę zawierającą spodziewane
wpływy według terminów płatności. Tabelę umieść w Arkuszu5.

28. Bazy danych (IV)

Sprawdzanie poprawności danych

Sprawdzanie poprawności danych pozwala na ograniczenie wartości wprowadzanych do
komórek, w niektórych sytuacjach umiejętnie zastosowane przyspiesza także wpisywanie
powtarzalnych danych. Uruchamia się je w wybranych komórkach poleceniem
Dane/Sprawdzanie poprawności.

1.

Karta Ustawienia – pozwala na określenie zakresu danych. Uwagę należy zwrócić na opcje:

a)

Lista – pozwala na określenie miejsca w arkuszu w którym znajdują się wprowadzone
dopuszczalne dane, a jednocześnie na spowodowanie wprowadzenia do komórki
rozwijalnej listy zawierającej zakres dopuszczalnych wartości,

b)

Niestandardowe – pozwala na określenie warunku za pomocą wyrażenia logicznego.

2.

Karta Komunikat wejściowy – pozwala na określenie komunikatu pojawiającego się gdy
dana komórka jest aktywna.

3.

Karta Ostrzeżenie o błędzie – pozwala na określenie poziomu zabezpieczeń i komunikatu
pojawiającego się po wprowadzeniu niepoprawnych danych.

Uwagi

1.

Ze względów technicznych w przypadku złożonych warunków niestandardowych
wygodniej jest wprowadzić je do komórek (np. ukrytych) i odwoływać się do wartości tych
komórek.

2.

W przypadku warunków niestandardowych funkcje obsługi błędu (CZY.BŁĄD) nie
gwarantują prawidłowego działania sprawdzania poprawności. Należy wówczas odpo-
wiednie formuły wprowadzić do komórek i odwoływać się do ich wartości.

Uwagi do wersji 2007

Odpowiedniki poleceń

Polecenie

Wersja 2003

Wersja 2007

Sprawdzanie poprawności danych

Dane/Sprawdzanie poprawności

Dane/Narzędzia danych/
Poprawność danych

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 28-01.

Sprawdzanie poprawności danych

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 28-01.
Za pomocą sprawdzania poprawności narzuć ograniczenia na wprowadzane do kolumn dane
(także na puste wiersze pod danymi):

a)

w kolumnie Data – daty od 1 do 31 października 2007,

b)

w kolumnie Kontrahent – jeden z kontrahentów w słowniku obok bazy danych,

c)

w kolumnie Województwo – jedno z województw w słowniku obok bazy danych,

d)

w kolumnie Kod towaru – jeden z kodów w słowniku obok bazy danych,

e)

w kolumnie Ilość – liczby całkowite większe od 0,

f)

w kolumnie Termin płatności – data późniejsza od daty w kolumnie Data.

Zadanie 28-02.

Sprawdzanie poprawności danych

Czas wykonania: 8 minut

Otwórz skoroszyt 28-02.

1.

W komórce J2 wprowadź za pomocą sprawdzania poprawności możliwość wyboru jednego
z województw ze słownika. W komórce J4 wprowadź funkcję bazy danych obliczającą
łączną wartość transakcji w wybranym województwie.

2.

W komórce K2 wprowadź za pomocą sprawdzania poprawności możliwość wyboru
jednego z kontrahentów ze słownika. W komórce K4 wprowadź funkcję bazy danych
obliczającą łączną wartość transakcji z tym kontrahentem.

3.

W komórce L2 wprowadź za pomocą sprawdzania poprawności możliwość wyboru jednego
z kodów towarów ze słownika. W komórce L4 wprowadź funkcję bazy danych obliczającą
łączną wartość transakcji z tym kontrahentem.

4.

W komórce K6 wprowadź funkcję bazy danych obliczającą łączną wartość transakcji
z wybranym kontrahentem i związanych z towarem o wybranym kodzie. Zmodyfikuj
sprawdzanie poprawności tak, aby można było wybrać wszystkich kontrahentów i wszystkie
kody.

29. Tabele przestawne

Tabele przestawne pozwalają wykonywać szereg obliczeń przekrojowych i innych operacji
(np. wydzielanie fragmentu bazy danych) na dużych bazach danych lub strukturach do nich
podobnych przy stosunkowo niewielkim nakładzie pracy.

Tworzenie tabeli przestawnej

Po wydaniu polecenia Dane/Raport tabeli przestawnej i wykresu przestawnego uruchamiany
jest tzw. kreator tabel przestawnych.

1.

W pierwszym kroku należy określić, gdzie znajduje się źródło danych na podstawie którego
ma zostać utworzona tabela przestawna. Zazwyczaj jest to baza danych programu Excel.

2.

W drugim kroku należy określić zakres bazy danych w arkuszu. Jeżeli przed wydaniem
polecenia tworzenia tabeli przestawnej komórka aktywna znajdowała się wewnątrz obszaru
bazy danych, wówczas program samodzielnie określi zakres, w którym znajdują się dane.

3.

W trzecim kroku określa się położenie tabeli przestawnej – można ją umieścić w istnie-
jącym lub w nowym arkuszu (zalecane).

4.

Po tych trzech krokach kreator kończy pracę wstawieniem do arkusza zarysu tabeli.
Zadaniem użytkownika jest teraz określenie, zazwyczaj metodą „przeciągnij i upuść” jakie
pola powinny zostać umieszczone w wierszach tabeli, jakie w kolumnach, a które z nich
mają być traktowane jako elementy danych. Na tych ostatnich będą wykonywane
obliczenia. To samo pole może wystąpić w tabeli wielokrotnie. Możliwe jest też tworzenie
tabel z wieloma stronami, „trójwymiarowych”.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Ustawienia pól tabeli

Polecenie dostępne jest w menu podręcznym tabeli przestawnej. W ustawieniach pola można
określić tytuł (nazwę) pola, rodzaj wykonywanych obliczeń (np. suma, licznik, średnia), sposób
prezentacji danych (np. % z kolumny – czyli udział procentowy) i format wyświetlania liczb.

Uwagi

1.

Tabele przestawne mogą być usuwane ze skoroszytu wyłącznie w całości. Najwygodniej
jest umieszczać je w odrębnych arkuszach i usuwać wraz z tymi arkuszami.

2.

Tabel przestawne nie przeliczają się automatycznie po modyfikacji źródłowej bazy danych.
Aby je przeliczyć należy wydać polecenie z menu podręcznego Odśwież dane.

3.

Tabele przestawne wymagają stosunkowo dużo pomięci, dlatego nie należy tworzyć zbyt
wielu tabel przestawnych w jednym skoroszycie. Często podczas pracy po utworzeniu tabeli
przestawnej zamienia się ją na wartości, a samą tabelę usuwa.

4.

Ze względu na szybkość tworzenia tabel stosunkowo rzadko zapisuje się je ze skoroszytami.

5.

Do odwoływania się do komórek tabeli przestawnej można używać zwykłych odwołać
(np. C7) albo funkcji WEŹDANETABELI(nazwa tabeli; nazwa elementu).

6.

Dwukrotne kliknięcie na elemencie tabeli powoduje utworzenie w odrębnym arkuszu bazy
danych zawierającej wszystkie rekordy „składające się” na ten element.

Uwagi do wersji 2007

Po wydaniu polecenia Wstawianie/Tabele/Tabela przestawna tabelę przestawną tworzy się
w dwóch krokach.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

1.

W pierwszym kroku należy określić źródło danych i położenie tabeli przestawnej.

2.

W drugim kroku metodą „przeciągnij i upuść określić”, które pola powinny zostać
umieszczone w wierszach tabeli (Etykiety wierszy), które w kolumnach (Etykiety kolumn),
które a które z nich mają być traktowane jako elementy danych (Wartości). Przy tworzeniu
tabeli „trójwymiarowej” określa się jeszcze Filtr raportu.

W odróżnieniu od wersji 2003 „przeciągania” dokonuje się w obrębie okna „Lista pól tabeli
przestawnej”. Przeciąganie do samej tabeli możliwe jest po zaznaczeniu w menu podręcznym
tabeli przestawnej opcji Wyświetlanie/Układ klasyczny tabeli przestawnej. W wersji 2007 nie
występują też widoczne przyciski – trzeba je sobie wyobrazić.
Odpowiedniki poleceń.

Polecenie

Wersja 2003

Wersja 2007

Tabela przestawna

Dane/Raport tabeli przestawnej
i wykresu przestawnego

Wstawianie/Tabele/Tabela
przestawna/Tabela przestawna

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 29-01.

Tworzenie tabel przestawnych

Czas wykonania: 3 minuty

Otwórz skoroszyt 29-01.
Utwórz poniższe tabele przestawne. Zwracaj uwagę na układ tabel, nagłówki kolumn i formaty
liczb.

Zadanie 29-02.

Tworzenie tabel przestawnych na podstawie opisu

Czas wykonania: 8 minut

Otwórz skoroszyt 29-02.

1.

Utwórz tabelę przestawną prezentującą łączną wartość sprzedaży w zależności od woje-
wództwa.

2.

Utwórz tabelę przestawną prezentującą łączną wartość sprzedaży w zależności od woje-
wództwa i kontrahenta.

3.

Utwórz tabelę przestawną prezentującą łączną wartość sprzedaży w zależności od kodu
towaru.

4.

Utwórz tabelę przestawną prezentującą łączną wartość sprzedaży i udział procentowy
w zależności od kodu towaru.

5.

Utwórz tabelę przestawną prezentującą łączną ilość i wartość sprzedaży w zależności
od województwa. Dodatkowo tabela powinna pozwalać przeglądać stronami towary według
kodów.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

6.

Utwórz tabelę przestawną prezentującą łączną ilość i wartość sprzedaży w zależności
od daty transakcji. Dodatkowo tabela powinna pozwalać przeglądać stronami towary
według województw i kodów towarów.

7.

Utwórz tabelę przestawną prezentującą łączną ilość i wartość sprzedaży w zależności
od kodu towaru (wiersze) i daty transakcji (kolumny). Dodatkowo tabela powinna pozwalać
przeglądać stronami towary według województw.

8.

Za pomocą tabeli przestawnej utwórz bazę danych zawierającą transakcje w województwie
wielkopolskim.

9.

Za pomocą tabeli przestawnej utwórz bazę danych zawierającą transakcje towarem o kodzie
3031.

10.

Za pomocą tabeli przestawnej utwórz bazę danych zawierającą transakcje z dnia 10 paź-
dziernika 2007.

11.

Za pomocą tabeli przestawnej utwórz bazę danych zawierającą transakcje towarem o kodzie
3031 przyprowadzone w województwie wielkopolskim.

12.

Za pomocą tabeli przestawnej utwórz bazę danych zawierającą transakcje towarem o kodzie
1004 przeprowadzone w województwie lubelskim w dniu 4 października 2007.

Zadanie 29-03.

Tworzenie tabel przestawnych

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 29-03.

1.

Na podstawie danych z Arkusza1 utwórz tabelę przestawną prezentującą liczbę obecności,
urlopów i zwolnień pracowników.

2.

Na podstawie danych z Arkusza1 utwórz tabelę przestawną prezentującą liczbę dni prze-
pracowanych i łączny czas pracy pracowników.

3.

Na podstawie danych z Arkusza1 utwórz tabelę przestawną prezentującą liczbę dni prze-
pracowanych, łączny czas pracy, liczbę dni urlopu i liczbę dni na zwolnieniach (wydruk na
następnej stronie).

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

4.

Utwórz podobne tabele na podstawie danych z Arkusza2.

Zadanie 29-04.

Tworzenie tabel przestawnych

Otwórz skoroszyt 29-04.
Arkusz zawiera dane o dostawach: oznaczenie dostawcy, datę zamówienia, datę dostawy, ilość
zamówioną i liczbę braków w dostawie.

1.

Dla każdej dostawy wyznacz czas oczekiwania.

2.

Utwórz tabelę przestawną, która pozwoli porównać dostawców – powinna zawierać średni
czas oczekiwania, najdłuższy czas oczekiwania, najkrótszy czas oczekiwania, odchylenie
standardowe czasu oczekiwania.

3.

Utwórz tabelę przestawną, która pozwoli ocenić intensywność współpracy z poszcze-
gólnymi dostawcami – powinna zawierać liczbę dostaw oraz wielkość złożonych zamówień.

4.

Utwórz tabelę przestawną, która pozwoli ocenić jakość dostaw – średni procent braków
w dostawie.

5.

Utwórz tabelę przestawną, która pozwoli ocenić intensywność współpracy z poszczegól-
nymi dostawcami w układzie miesięcznym – powinna zawierać w wierszach oznaczenie
dostawcy, w kolumnach – kolejne miesiące na podstawie daty dostawy, na przecięciu
wierszy i kolumn wielkość dostaw, udział procentowy w dostawach całorocznych od da-
nego dostawcy oraz udział procentowy w dostawach całorocznych od wszystkich dostaw-
ców.

6.

Za pomocą tabeli przestawnej zbadać, jak zachowywał się w poszczególnych miesiącach
ś

redni procent braków w dostawie. Wykorzystaj funkcje WSP.KORELACJI i NACHYLE-

NIE.

30. Funkcje wyszukiwania

Funkcje wyszukiwania służą do przeszukiwania fragmentów arkusza i wstawiania odpo-
wiednich informacji. Funkcji tych używa się w szczególnie często w układach typu baza danych
do łączenia danych z różnych tabel. Najczęściej używana jest funkcja WYSZUKAJ.PIONOWO.
Skłądnia tej funkcji jest następująca:
WYSZUKAJ.PIONOWO(wartość_szukana;baza_danych;kolumna_bazy;typ)

1.

wartość_szukana to stała lub komórka zawierająca wartość, którą chcemy odszukać
w pierwszej kolumnie bazy danych,

2.

baza_danych to obszar zawierający dane do przeszukania,

3.

kolumna_bazy to numer kolumny wewnątrz bazy danych, w której znajdują się odczy-
tywane informacje,

4.

typ – sposób przeszukiwania pierwszej kolumny bazy; FAŁSZ oznacza, że jeśli funkcja nie
znajdzie wartości dokładnie równej wartości szukanej ma zwrócić wartość błędu #N/D!;
PRAWDA oznacza, że jeśli funkcja nie znajdzie wartości dokładnie równej wartości
szukanej ma znaleźć najmniejszą wartość nie większą od wartości szukanej; w tym drugim
przypadku konieczne jest, aby baza była posortowana rosnąco według pierwszej kolumny.

W powyższym przykładzie:

1.

wartość_szukana wpisana jest do komórki B2 – kategoria Anny Abackiej, czyli 4,

2.

baza_danych znajduje się w obszarze E1:F6,

3.

kolumna_bazy to 2 – odczytywana będzie odpowiednia wartość z kolumny 2 (czyli F);

4.

typ poszukiwania – FAŁSZ – funkcja ma znaleźć dokładną wartość lub zwrócić błąd.

Sposób odczytywania pokazują strzałki:

1.

w pierwszej kolumnie bazy danych szukana jest wartość 4 (gruba strzałka),

2.

po znalezieniu funkcja odczytuje wartość z tego wiersza, z drugiej kolumny (cienka
strzałka).

W przykładzie użyto adresów bezwzględnych przy określeniu bazy danych – umożliwia to
skopiowanie formuły na pozostałe osoby.
Po skopiowaniu w przypadku Czecha Cabackiego pojawi się błąd – w bazie nie ma kategorii 6.
Użycie w funkcji jako typ wartości PRAWDA, spowodowałoby wpisanie przy Czechu Ca-
backim wartości 1600. Wskazane jest używanie standardowo typu FAŁSZ, a typu PRAWDA,
po całkowitym upewnieniu się, że nie wprowadzi do arkusza wartości błędnych.

Inne funkcje wyszukiwania

1.

WYSZUKAJ.POZIOMO(wartość_szukana;baza_danych;wiersz_bazy;typ) – działa analo-
gicznie do WYSZUKAJ.PIONOWO, przeszukując pierwszy wiersz bazy i odczytując
dane z wiersza o podanym numerze.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

2.

PODAJ.POZYCJĘ(szukana_wartość;tablica;typ_porównania) – wyszukuje wartość
w tablicy i zwraca jej położenie jako liczbę; typ_porównania – zalecany 0 – porównanie
dokładne; w tabeli z przykładu:
PODAJ.POZYCJĘ(B2;E1:E6;0) → 5

3.

INDEKS(tablica;wiersz;kolumna) – wyszukuje w tablicy element leżący na przecięciu
wskazanego wiersza i kolumny; w tabeli z przykładu:
INDEKS(E1:F6;5;2) → 1500
Rozwiązanie omawianego wcześniej przykładu mogłoby mieć postać:
INDEKS($E$1:$F$6;PODAJ.POZYCJĘ(B2;$E$1:$E$6;0);2) → 1500

4.

PRZESUNIĘCIE(adres;wiersze;kolumny;wysokość;szerokość) – zwraca obszar przesu-
nięty względem podanego adresu o określoną liczbę wierszy i kolumn; w tabeli z przykładu:
PRZESUNIĘCIE($E$1;4;1;1) → 1500
Rozwiązanie omawianego wcześniej przykładu mogłoby mieć postać:
PRZESUNIĘCIE($E$1;PODAJ.POZYCJĘ(B2;$E$1:$E$6;0)-1;1;1) → 1500

5.

WYBIERZ(nr_arg;wartość1;wartość2;...) – w zależności od numeru argumentu wybiera
wartość1, wartość2 itp.; zamiast wartości mogą występować formuły; maksymalna liczba
wartości to 29; w tabeli z przykładu:
WYBIERZ(B2;F2;F3;F4;F5;F6) → 1500

6.

WIERSZ(odwołanie) – zwraca numer wiersza komórki podanej w odwołaniu.
WIERSZ(P100) → 100

7.

NR.KOLUMNY(odwołanie) – zwraca numer kolumny komórki podanej w odwołaniu.
NR.KOLUMNY(P100) → 100

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 30-01.

Funkcja WYSZUKAJ.PIONOWO

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 30-01.

1.

W kolumnie Brutto wprowadź wynagrodzenie brutto zależne od kategorii zaszeregowania;
wysokości wynagrodzeń należy przenieść z tabeli w kolumnach M i N. Podsumuj kolumnę.

104600

2.

W kolumnie Premia 1 wprowadź premię zależną od działu; wysokości premii należy
przenieść z tabeli w kolumnach P i Q. Podsumuj kolumnę.

4150

3.

W kolumnie Dodatek wprowadź dodatek zależny od liczby dzieci; wysokość dodatku
należy przenieść z tabeli w kolumnach S i T. Podsumuj kolumnę.

7250

4.

W kolumnie Premia 2 wprowadź premię za punktualność; wysokość dodatku należy
przenieść z tabeli w kolumnach V i W; jeżeli liczba spóźnień jest większa od 2 – premia
wynosi 0. Podsumuj kolumnę.

2280

Zadanie 30-02.

Funkcja WYSZUKAJ.PIONOWO

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 30-02.

1.

Wypełnij kolumnę Województwo. Informację o tym, w którym województwie ma siedzibę
kontrahent można znaleźć w kolumnie M.

2.

Wypełnij kolumnę Cena. Informację o cenach można znaleźć w kolumnie R.

3.

Wypełnij kolumnę Rabat. Informację o rabatach można znaleźć w kolumnie N.

4.

W kolumnie Cena z rabatem oblicz cenę z uwzględnieniem rabatu.

5.

W kolumnie Wartość oblicz wartość transakcji.

6.

Wypełnij kolumnę Data płatności. Terminy płatności dla poszczególnych kontrahentów
można znaleźć w kolumnie O.

7.

Sporządź tabelę przestawną prezentującą wartość sprzedaży w zależności od województwa.

8.

Oblicz jakie kwoty powinny wpłynąć do końca października, w okresie od 1 do 20 listopada
i w okresie od 21 do 30 listopada.

6 585 382, 9 272 508,50, 1 597 677

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 30-03.

Funkcja WYSZUKAJ.PIONOWO

Czas wykonania: 8 minut

Otwórz skoroszyt 30-03.
Skoroszyt składa się z tabeli podstawowej w arkuszu Kartoteka magazynowa i tabel
pomocniczych. Tabela podstawowa zawiera opis operacji magazynowych w pewnej firmie.
Kartoteka magazynowa zbudowana jest z następujących kolumn:
id

– identyfikator pozycji w tabeli,

id_dok

– identyfikator dokumentu zawierającego opis operacji (tabela Dokumenty),

id_defoper – identyfikator definicji operacji (tabela Definicje operacji),
id_towar

– identyfikator towaru (tabela Towary),

data

– data wykonania operacji,

miesiąc

– miesiąc wykonania transakcji,

cena jedn.

– cena za jednostkę towaru,

ilosc

– ilość jednostek, których dotyczyła operacja.

Tabela Definicje operacji składa się z kolumn:
id

– identyfikator operacji,

nazwa operacji
Tabela Towary składa się z kolumn:
id

– identyfikator towaru,

nazwa towaru
Tabela Dokumenty składa się z kolumn:
id

– identyfikator dokumentu,

id_defdok

– identyfikator definicji dokumentu (tabela Definicje dokumentów),

data1

– datę wystawienia dokumentu,

nazwa

– nazwę dokumentu (symbol i numer),

nr

– numer kolejny dokumentu,

id_kontr

– identyfikator kontrahenta,

kwota

– kwota, na jaką opiewa dokument.

Tabela Definicje dokumentów składa się z kolumn:
id

– identyfikator definicji,

nazwa dokumentu

1.

W tabeli Kartoteka magazynowa dodać kolumnę Towar i wypełnić ją nazwami towarów
z tabeli Towary (wykorzystać pole id_towar).

2.

W tabeli Kartoteka magazynowa dodać kolumnę Operacja i wypełnić je nazwami
operacji z tabeli Definicje operacji (wykorzystać pole id_defoper).

3.

W tabeli Kartoteka magazynowa dodać kolumnę Dokument i wypełnić ją nazwami
dokumentów z tabeli Dokumenty (wykorzystać pole id_dok).

4.

W tabeli Dokumenty dodać kolumnę Typ dokumentu i wypełnić ją nazwami typów
z tabeli Definicje dokumentów (wykorzystać pole id_defdok).

5.

W tabeli Kartoteka magazynowa dodać kolumnę Typ dokumentu i wypełnić ją nazwami
typów z tabeli Dokumenty (wykorzystać pole Dokument).

6.

Odpowiedzieć na następujące pytania (tabela Kartoteka magazynowa):

a)

ile operacji „Wprowadzenie towaru” przeprowadzono?

95

b)

jaka była łączna ilość towarów wprowadzonych do magazynu operacjami „Wprowa-
dzenie towaru”?

111 880

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 30-04.

Funkcje wyszukiwania, sprawdzanie poprawności

Czas wykonania: 15 minut

Otwórz skoroszyt 30-04.

1.

W kolumnie Nazwa towaru za pomocą sprawdzania poprawności ogranicz możliwość
wprowadzania nazw do towarów wprowadzonych do kolumny J.

2.

W kolumnie Ilość ogranicz możliwości wprowadzania liczb do liczb większych od 0.

3.

W kolumnie Cena wprowadź cenę przeniesioną z kolumny K, jeśli wypełniona jest
komórka w kolumnie B lub pusty tekst, jeśli komórka w kolumnie B jest pusta.

4.

W kolumnie Stawka VAT wprowadź stawkę VAT przeniesioną z kolumny M, jeśli
wypełniona jest komórka w kolumnie B lub pusty tekst, jeśli komórka w kolumnie B jest
pusta.

5.

W kolumnie Netto wprowadź formułę obliczającą wartość netto, jeśli wypełniona jest
komórka w kolumnie B lub pusty tekst, jeśli komórka w kolumnie B jest pusta.

6.

W kolumnie VAT wprowadź formułę obliczającą wartość podatku VAT, jeśli wypełniona
jest komórka w kolumnie B lub pusty tekst, jeśli komórka w kolumnie B jest pusta.

7.

W kolumnie Brutto wprowadź formułę obliczającą wartość brutto, jeśli wypełniona jest
komórka w kolumnie B lub pusty tekst, jeśli komórka w kolumnie B jest pusta.

8.

W kolumnie Lp. wprowadź kolejny numer pozycji faktury, jeśli wypełniona jest komórka
w kolumnie B lub pusty tekst, jeśli komórka w kolumnie B jest pusta.

9.

W wierszu Razem wprowadź podsumowania kolumn Netto, VAT i Brutto.

10.

W obszarze F35:H37 wprowadź formuły obliczające wartości netto, VAT i brutto z roz-
biciem na stawki VAT.

Zadanie 30-05.

Zastosowanie funkcji wyszukiwania

Czas wykonania: 5 minut

Otwórz skoroszyt 30-05.
Arkusz zawiera (fikcyjne) odległości pomiędzy miastami Polski. Wyznacz, jaka będzie łączna
odległość przebyta przez kierowcę jadącego trasą wypisaną poniżej tabeli. W tym celu:

1.

Dla każdego miasta wypisanego pod tabelą znajdź jego położenie w tabeli A2:A17.

2.

Dla każdych dwóch sąsiednich miast znajdź odległość między nimi w tabeli B2:Q17.

3.

Podsumuj kolumnę z odległościami.

1710

4.

Spróbuj wykonać polecenia 1 i 2 w jednej komórce z wykorzystaniem zagnieżdżania
funkcji.

5.

Dodaj sprawdzanie poprawności pozwalające wybierać miasta i określać trasę.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Zadanie 30-06

Zastosowanie funkcji wyszukiwania i tabel przestawnych

Czas wykonania: 8 minut

Otwórz skoroszyt 30-06.
Arkusz Płace zawiera identyfikator pracownika, numer miesiąca i wynagrodzenie pracownika
brutto. Arkusz Dane osobowe zawiera dane osobowe pracowników, cyfrowe oznaczenie działu
i cyfrowe oznaczenie stanowiska.

1.

Utwórz tabelę przestawną, która w kolejnych wierszach będzie zawierała połączone nazwi-
ska i imiona pracowników (w jednej kolumnie), w kolumnach – kolejne miesiące, a na
przecięciu wierszy i kolumn – wynagrodzenie pracownika w danym miesiącu i dodatkowo
będzie pozwalała przeglądać informacje o wynagrodzeniu pracowników działami.

2.

Korzystając z utworzonej tabeli przestawnej utwórz dwanaście list płac za poszczególne
miesiące. Przenieś utworzone listy płac do nowego skoroszytu.

3.

Utwórz tabelę przestawną, która pozwoli przeanalizować, jak zmieniało się średnie wyna-
grodzenie w kolejnych miesiącach na poszczególnych stanowiskach. Zamień tabelę na
wartości.

4.

Utwórz tabelę przestawną, która w wierszach będzie zawierała nazwy działów, w kolum-
nach – numery miesięcy, a na przecięciu kolumn i wierszy liczbę pracowników w dziale, ich
łączne wynagrodzenie oraz średnie wynagrodzenie w dziale. Zamień tabelę na wartości.

Jakub Światłowski

Arkusz kalkulacyjny Excel

Rozwiązania

Zadanie 30-01.

1.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(G2;$M$2:$N$21;2;FAŁSZ)

2.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(C2;$P$2:$Q$7;2;FAŁSZ)

3.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(E2;$S$2:$T$11;2;FAŁSZ)

4.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(F2;$V$2:$W$5;2;PRAWDA)

Zadanie 30-02.

1.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(D2;$Q$2:$R$46;2;FAŁSZ)

2.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(B2;$L$2:$N$50;3;FAŁSZ)

3.

=F2*(1-G2)

4.

=E2*H2

5.

=A2+WYSZUKAJ.PIONOWO(B2;$L$2:$O$50;4;FAŁSZ)

Zadanie 30-03.

1.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(D2;Towary!$A$2:$B$122;2;FAŁSZ)

2.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(C2;Definicje_operacji!$A$1:$B$161;2;FAŁSZ)

3.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(B2;Dokumenty!$A$2:$D$2204;4;FAŁSZ)

4.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(B2;Definicje_dokumentów!$A$2:$B$59;2;FAŁSZ)

5.

=WYSZUKAJ.PIONOWO(K2;Dokumenty!$D$2:$H$2204;5;FAŁSZ) (przy założeniu, że polecenie trzecie
wykonano w kolumnie K, a czwarte w kolumnie H)

Zadanie 30-04.

1.

Lista: =$J$2:$J$32

2.

Niestandardowe: =ORAZ(C2>0;MOD(C2;WYSZUKAJ.PIONOWO(B2;$J$2:$L$32;3;FAŁSZ))=0)

3.

=JEśELI(CZY.PUSTA(B2);"";WYSZUKAJ.PIONOWO(B2;$J$2:$K$32;2;FAŁSZ))

4.

=JEśELI(CZY.PUSTA(B2);"";WYSZUKAJ.PIONOWO(B2;$J$2:$M$32;4;FAŁSZ))

5.

=JEśELI(CZY.PUSTA(B2);"";C2*D2)

6.

=JEśELI(CZY.PUSTA(B2);"";ZAOKR(F2*E2;1))

7.

=JEśELI(CZY.PUSTA(B2);"";F2+G2)

8.

W pierwszym wierszu: =JEśELI(CZY.PUSTA(B2);"";1)
W następnych wierszach: =JEśELI(CZY.PUSTA(B3);"";A2+1)

9.

=SUMA(F2:F31)

10.

=SUMA.JEśELI($E$2:$E$31;$E35;F$2:F$31)

Zadanie 30-05.

1.

=PODAJ.POZYCJĘ(A20;$A$2:$A$17;0)

2.

=INDEKS($B$2:$Q$17;B21;B20)

3.

=INDEKS($B$2:$Q$17;PODAJ.POZYCJĘ(A20;$A$2:$A$17;0);PODAJ.POZYCJĘ(A21;$A$2:$A$17;0))