133
Elektronika Praktyczna 2/2003
A U T O M A T Y K A
nikÛw†(termopary K, J, T, E, L,
U, N, R, S, B†oraz czujniki re-
zystancyjne Pt100/Pt1000).
- K3MA-F - modu³ przeznaczony
d o p o m i a r u c z Í s t o t l i w o ú c i
i†okresu impulsÛw podawanych
na wejúcie. Obwody wejúciowe
tego modu³u s¹ przystosowane
do wspÛ³pracy z†czujnikami wy-
posaøonymi w†wyjúcia napiÍcio-
we, stykowe, a†takøe tranzysto-
rowe: NPN i†PNP.
Wszystkie prezentowane modu-
³y wyposaøono w†wyúwietlacz
LCD (4- lub 5-cyfrowy, wyúwiet-
lane znaki maj¹ wysokoúÊ 14,2
mm), ktÛrego kolor podúwietlenia
moøe siÍ zmieniaÊ, w†zaleønoúci
od wyúwietlanej wartoúci. Progi
prze³¹czania moøna oczywiúcie za-
programowaÊ. OprÛcz symboli
cyfr s³uø¹cych do wyúwietlania
wartoúci úledzonego parametru,
na wyúwietlaczach znajduje siÍ
dodatkowa (mniejsza cyfra)
wskazuj¹ca poziom zag³Íbienia
w†menu konfiguracyjnym oraz
kilka dodatkowych wskaüni-
kÛw, m.in. dla wartoúci mak-
symalnej, minimalnej i†syg-
nalizacji przekroczenia usta-
lonych progÛw komparacji).
O s t a t n i o w p r o w a d z o n ¹ d o
sprzedaøy nowoúci¹ Omrona jest
rodzina wskaünikÛw panelowych
K3MA, w†ramach ktÛrej s¹ dostÍp-
ne trzy modu³y:
- K3MA-J - nazywany w†nomen-
klaturze producenta wskaüni-
kiem procesowym, spe³nia rolÍ
uniwersalnego monitora wszyst-
kich standardowych sygna³Ûw
analogowych (pÍtle pr¹dowe 0-
20 i†4-20 mA, wejúcie napiÍcio-
we 0-5/1-5/±5 V†i†±10 V) wystÍ-
puj¹cych w†systemach automaty-
ki.
- K3MA-L - wyspecjalizowany
modu³ wskaünika temperatury,
na wejúciu ktÛrego zastosowano
uniwersalny modu³ dopasowuj¹-
cy zakres i†charakterystykÍ prze-
twarzania do do³¹czanych czuj-
Wskaźniki pomiarowe firmy Omron
NadzÛr nad przebiegiem
rÛønego rodzaju procesÛw
wymaga zastosowania
odpowiednich czujnikÛw
i†urz¹dzeÒ prezentuj¹cych
wyniki pomiarÛw. W†ofercie
firmy Omron pojawi³a siÍ
nowa rodzina wskaünikÛw
panelowych, ktÛre oprÛcz
nowoczesnej budowy
charakteryzuje znaczna
elastycznoúÊ, uzyskana
oczywiúcie dziÍki ca³kowitemu
ich zelektronizowaniu.
Na p³ycie czo³owej (o wymia-
rach 48 x†96 mm), oprÛcz wy-
úwietlacza, znajduje siÍ takøe 5-
przyciskowa klawiatura, za pomo-
c¹ ktÛrej uøytkownik moøe usta-
wiÊ konfigurowalne parametry
pracy modu³Ûw. Jakkolwiek z†ze-
A U T O M A T Y K A
134
A U T O M A T Y K A
Elektronika Praktyczna 2/2003
Artyku³ powsta³ na podstawie materia³ów
udostêpnionych przez firmê Omron, tel. (22)
645-78-60, www.omron.com.pl.
Dodatkowe informacje
wn¹trz s¹ one niemaløe identycz-
ne, to sposÛb konfiguracji kaøde-
go z†nich przebiega nieco inaczej,
ze wzglÍdu na szereg specyficz-
nych parametrÛw wynikaj¹cych
z†charakteru docelowych aplikacji
kaødego z†modu³Ûw.
Kolejn¹ wspÛln¹, niezwykle
cenn¹, cech¹ paneli czo³owych
w s z y s t k i c h p r e -
zentowanych mo-
d u ³ Û w j e s t i c h
w y s o k a o d p o r -
noúÊ na zalanie
i†ingerencjÍ me-
c h a n i c z n ¹ z † z e -
wn¹trz - spe³nia-
j¹ one bowiem zalecenia normy
IP66 (tab. 1). Pozosta³a czÍúÊ
obudowy (przy standardowym
montaøu ulokowana za panelem
montaøowym) ma klasÍ odpor-
noúci IP20.
Modu³y K3MA-J i†K3MA-F wy-
posaøono w†dwa przekaüniki ze
s t y k a m i S P S T ( N O - N o r m a l
Open), za pomoc¹ ktÛrych moøna
sterowaÊ urz¹dzenia zewnÍtrzne.
Progi za³¹czenia i†wy³¹czenia sty-
kÛw przekaünikÛw s¹ programo-
wane, tak wiÍc wskaüniki mog¹
spe³niaÊ rolÍ prostych regulato-
rÛw. Jest to o†tyle ³atwe, øe styki
przekaünikÛw moøna obci¹øaÊ pr¹-
dem 5A przy napiÍciu zasilania
250 VAC lub 30 VDC. Modu³
K3MA-L wyposaøono w†jeden
przekaünik o†takich samych jak
podano parametrach elektrycz-
nych.
DziÍki zastosowaniu w†modu-
³ach mikrokontrolerÛw, moøliwoú-
ci obrÛbki wyúwietlanych wyni-
kÛw s¹ bardzo duøe, m.in.: moø-
liwe jest programowe uúrednianie
wynikÛw, skalowanie wyúwietla-
nych wynikÛw, a†takøe ustalanie
histerezy analogowych interfejsÛw
wejúciowych.
Tab. 1. Odporność obudów urządzeń na
ingerencje z zewnątrz oznaczana za
pomocą kodów IP
Znaczenie cyfry x w kodzie IP−xy, która określa
współczynnik zabezpieczenia przed
możliwością penetracji wnętrza obudowy
przez elementy stałe
Cyfra Opis
0
Nie zabezpieczona
1
Zabezpieczenie przed elementami
o średnicy 50 mm (np. ręka)
2
Zabezpieczenie przed elementami
o średnicy 12,5 mm (np. palec)
3
Zabezpieczenie przed elementami
o średnicy 2,5 mm (np. wkrętak)
4
Zabezpieczenie przed elementami
o średnicy 1,0 mm (np. przewód)
5
Zabezpieczenie przed kurzem
zewnętrznym, który może zmniejszać
bezpieczeństwo pracy urządzenia
6
Zabezpieczenie przed kurzem
przenikającym do wnętrza obudowy,
który może zmniejszać bezpieczeństwo
pracy urządzenia
Znaczenie cyfry y w kodzie IP−xy, która określa
współczynnik zabezpieczenia przed
możliwością penetracji wnętrza obudowy
przez wodę i inne ciecze
Cyfra Opis
0
Nie zabezpieczona
1
Spadające pionowo krople nie wywołują
zaburzeń w pracy urządzenia
2
Krople, które spadają pionowo nie
zaburzają pracy urządzenia odchylonego
od położenia roboczego o ±15
o
3
Ciecz napylona pod dowolnym kątem
(mniejszym niż 60
o
w stosunku do
pionu) na obudowę nie wywołuje
zaburzeń w pracy urządzenia
4
Ciecz nachlapywana na obudowę
z dowolnej strony nie wywołuje zaburzeń
w pracy urządzenia
5
Ciecz natryskiwana na obudowę
z dowolnej strony nie wywołuje zaburzeń
w pracy urządzenia
6
Ciecz nachlapywana pod znacznym
ciśnieniem na obudowę z dowolnej
strony nie wywołuje zaburzeń w pracy
urządzenia
7
Krótkotrwałe zanurzenie urządzenia
w cieczy (czas i ciśnienie jest
zestandardyzowane) nie powoduje
zaburzeń w jego pracy
8
Krótkotrwałe zanurzenie urządzenia
w cieczy (czas zanurzenia i ciśnienie
podlega negocjacji pomiędzy
producentem i odbiorcą, ale warunki
muszą być znacznie trudniejsze niż
w punkcie 7) nie powoduje zaburzeń
w jego pracy
Tab. 2. Zestawienie podstawowych funkcji i parametrów modułów z serii K3MA−x
Parametr
K3MA−J
K3MA−L
K3MA−F
Funkcja
Wskaźnik procesowy
Wskaźnik temperatury
Wskaźnik częstotliwości/
okresu
Rodzaj wejścia
0−20/4−20 mA
Pt100, Pt100,
Styk beznapięciowy
lub 0−5/1−5/±5/10 V
termopary: K, J, T,
do 30 Hz, NPN/PNP
E, L, U, N, R, S, B
lub napięcie do 5 kHz
Zakres wskazań
−19999...99999
−1999...9999
−19999...99999
Okres
250 ms
500 ms
−
próbkowania
Dokładność
±0,1% skali
±0,5% wartości wskazania
±0,1% skali
pomiaru
±1 cyfra (20...26
o
C)
lub ±1 cyfra
±1 cyfra (18...28
o
C)
Wyjścia
2 x przekaźnik
przekaźnik SPDT
2 x przekaźnik
SPST−NO
5A/250VAC/30VDC
SPST−NO
5A/250VAC/30VDC
5A/250VAC/30VDC
Zasilanie
100...240 VAC/24 VAC/VDC (50/60 Hz)
Wymiary
48 (W) x 96 (S) x 80 (G) mm
Funkcje
Programowany kolor
Programowany kolor
Programowany kolor
dodatkowe
wyświetlacza, uśrednianie
wyświetlacza, uśrednianie wyświetlacza, uśrednianie
wyników, przełączanie
wyników, przełączanie
wyników, przełączanie
wyjść porównujących,
wyjść porównujących,
wyjść porównujących,
programowana histereza,
programowana histereza, programowana histereza,
skalowanie wyniku,
przesunięcie charakterystyki automatyczne zerowanie,
wymuszanie wskazania
temperaturowej czujnika. kompensacja załączania.
zerowego poniżej określonej
wartości, zerowanie wskazań
Modu³y maj¹
wbudowane zasilacze
przystosowane do wspÛ³-
pracy ze ürÛd³ami o†napiÍciach
100...240 VAC lub 24 VAC. We-
wnÍtrzny stabilizator napiÍcia za-
silaj¹cego w†module K3MA-F za-
projektowano w†taki sposÛb, aby
mÛg³ on zasiliÊ do³¹czany z†ze-
wn¹trz czujnik czÍstotliwoúci.
Maksymalna obci¹øalnoúÊ pr¹dowa
tego wyjúcia wynosi 40 mA.
Jak ³atwo oceniÊ (pomocne bÍ-
dzie zbiorcze zestawienie cech
uøytkowych modu³Ûw przedsta-
wione w†tab. 2), s¹ one atrakcyj-
n¹ alternatyw¹ dla samodzielnie
budowanych paneli nadzorczych
zw³aszcza, øe†sugerowana cena
sprzedaøy modu³Ûw serii K3MA
jest atrakcyjna.
Andrzej Gawryluk, AVT