Źródło: gofin.pl
Zmiany wchodzące w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.
VAT
1. Rozliczanie VAT w metodzie kasowej:
Mały podatnik będzie mógł wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek
podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia
usług powstaje:
1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy
towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15,
zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,
2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od
dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów
lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1
- po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do
końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę, zwaną "metodą
kasową". Otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej
części.
Oznacza to, że przy sprzedaży dla czynnych podatników VAT obowiązek podatkowy będzie
związany tylko z otrzymaniem całości lub części zapłaty (obecnie obowiązek ten - przy braku
zapłaty - powstaje 90. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi). Z kolei przy
sprzedaży dla innych podmiotów, przy braku zapłaty, będzie trzeba rozliczyć VAT znacznie
później niż obecnie, tj. 180. dnia (a nie 90. dnia), licząc od dnia wydania towaru lub
wykonania usługi.
Metoda kasowa rozliczania VAT nie będzie mogła mieć zastosowania - tak jak obecnie - do:
1) dostawy towarów za pośrednictwem automatów,
2) świadczenia usług telekomunikacyjnych za pomocą żetonów, kart telefonicznych
i innych jednostek uprawniających do korzystania z tych usług w systemie
przedpłaconym,
3) otrzymania dotacji, subwencji oraz innych dopłat o podobnym charakterze,
4) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz przemieszczeń towarów do
magazynów konsygnacyjnych.
Uwaga! Zgodnie z przepisami przejściowymi podatnicy, którzy nie chcą korzystać
z rozliczania kasowego według "nowych" zasad, mogą z tej metody zrezygnować z dniem 1
stycznia 2013 r., pod warunkiem że zawiadomią o tej decyzji naczelnika urzędu skarbowego
do dnia 15 stycznia 2013 r. W tym samym terminie muszą zawiadomić naczelnika urzędu
skarbowego podatnicy, którzy dotychczas nie korzystali z kasowej metody rozliczeń, a chcą ją
wybrać od dnia 1 stycznia 2013 r.
Istotne jest również, że wszystkie zawiadomienia o wyborze metody kasowej, złożone
przed dniem 1 stycznia 2013 r., zachowają swoją moc dla celów stosowania "nowej"
metody kasowej (art. 22 ust. 3 omawianej nowelizacji).
WAŻNE: Dokonane dostawy i wykonane usługi przez podatnika stosującego kasową
metodę rozliczania VAT przed dniem 1 stycznia 2013 r., powinny być rozliczone na
dotychczasowych zasadach. Oznacza to, że "nowe" zasady ustalania obowiązku
podatkowego będą miały zastosowanie dopiero do czynności wykonanych od 1 stycznia
2013 r.
Z kolei VAT naliczony, podatnicy rozliczający VAT według metody kasowej, od 1 stycznia
2013 r. będą odliczali w rozliczeniu za kwartał, w którym uregulowali całość lub część
należności wynikającej z otrzymanej od kontrahenta faktury, nie wcześniej jednak niż
z dniem otrzymania faktury. Uregulowanie należności w części będzie dawało prawo do
odliczenia VAT w części (obecnie uregulowanie części należności nie uprawnia do odliczenia
VAT).
Uwaga! Od 1 stycznia 2013 r. inny będzie termin odliczania VAT z dokumentu celnego.
W tym zakresie zastosowanie znajdzie zasada ogólna, tj. odliczenia będzie można dokonać
w okresie rozliczeniowym, w którym podatnik (tu: stosujący kasową metodę rozliczania
VAT) otrzyma taki dokument (obecnie odliczenie przysługuje za kwartał, w którym podatnik
dokona zapłaty podatku wynikającego z tego dokumentu, nie wcześniej jednak niż z dniem
otrzymania dokumentu celnego). Zgodnie jednak z przepisami przejściowymi, z dokumentów
celnych otrzymanych przez małego podatnika przed 1 stycznia 2013 r., odliczenia VAT będzie
należało dokonać na "starych zasadach", czyli generalnie z chwilą dokonania zapłaty.
Ponieważ w zakresie terminów odliczania VAT art. 86 ust. 10 stosuje się odpowiednio, to od
zakupów, dla których termin odliczenia regulują odrębne przepisy (np. za media, WNT, itp.),
prawo do odliczenia VAT ww. podmiotom będzie przysługiwało według zasad odpowiednich
dla tych czynności (np. dla mediów - w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin
płatności - jeżeli faktura zawiera informacje, jakiego okresu dotyczy). Podobnie jest również
obecnie.
2. obowiązek podatkowy przy WDT i WNT
będzie powstawał z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15.
dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy czyli bez zmian.
Zmianą w tym zakresie będzie jedynie to, że otrzymanie (zapłacenie) zaliczki, zadatku, itp.
na poczet WDT lub WNT nie będzie już zobowiązywało do rozliczenia VAT (uchylono art. 20
ust. 3 i ust. 7 ustawy o VAT). Jeżeli jednak VAT od zaliczki zostanie rozliczony przed zmianą
przepisu (w 2012 r.), a WDT lub WNT będzie zrealizowane dopiero w 2013 r., wartości
zaliczek nie będzie należało wliczać do podstawy opodatkowania tych transakcji (art. 20
omawianej nowelizacji).
Dodano również przepisy odnoszące się do rozliczania wewnątrzwspólnotowych dostaw
ciągłych. "Nowy" art. 20 ust. 1a ustawy o VAT stanowi, że: w przypadku
wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów wykonywanej w sposób ciągły przez okres dłuższy
niż miesiąc uważa się ją za dokonaną z upływem każdego miesiąca do czasu zakończenia
dostawy tych towarów.
3. zmiana miejsca opodatkowania usług wynajmu środków transportu
Zasadą jest, że usługi świadczone dla podatnika opodatkowane są w kraju, w którym
usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Natomiast jeżeli usługa świadczona
jest dla niepodatnika - co do zasady podlega ona opodatkowaniu w kraju usługodawcy. Od
tej zasady są jednak pewne wyjątki, a jeden z nich dotyczy usług krótkoterminowego
wynajmu środków transportu. Usługi te - bez względu na to, na czyją rzecz są świadczone -
opodatkowane są w miejscu, gdzie środki transportu są faktycznie oddawane do dyspozycji
usługobiorcy (art. 28j ustawy o VAT). Zasada ta ma obowiązywać również w przyszłym roku,
z tym że do art. 28j dodano "nowe" przepisy, które będą określać miejsce świadczenia
(opodatkowania) niektórych usług wynajmu świadczonych dla niepodatników.
Zgodnie z "nowymi" regulacjami, od 1 stycznia 2013 r. miejscem świadczenia usług
polegających na wynajmie, innym niż wynajem krótkoterminowy, środków transportu na
rzecz podmiotów niebędących podatnikami będzie miejsce, gdzie usługobiorca posiada
siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu. Wyjątkiem będzie tylko
wynajem statku rekreacyjnego, innego niż wynajem krótkoterminowy, na rzecz podmiotów
niebędących podatnikami. W tym przypadku miejscem świadczenia (opodatkowania) będzie
miejsce, w którym statek rekreacyjny jest faktycznie oddawany do dyspozycji usługobiorcy,
pod warunkiem że usługodawca faktycznie świadczy tę usługę ze swojej siedziby działalności
gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, znajdujących się
w tym miejscu.
4. kurs do przeliczenia podstawy opodatkowania wyrażonej w walucie obcej – NBP (jak
dotychczas) lub EBC
Podatnik będzie mógł wybrać sposób przeliczania kwot na złote według ostatniego kursu
wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający
dzień powstania obowiązku podatkowego. W takim przypadku waluty inne niż euro będzie
należało przeliczyć z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
5. zwrot VAT jako zabezpieczenie kredytu udzielonego przez bank
W przyszłym roku zwrot podatku wynikający z deklaracji VAT będzie mógł być dokonany - tak
jak obecnie - na rachunek bankowy podatnika (lub na rachunek w spółdzielczej kasie
oszczędnościowo-kredytowej), w terminie 60 dni od złożenia deklaracji VAT. Nowością
w tym zakresie jest to, że zwrot podatku może być dokonany jako zabezpieczenie
udzielanego przez bank (kasę) kredytu. W tym przypadku konieczne będzie złożenie przez
podatnika do naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do złożenia deklaracji podatkowej,
pisemnego, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez
bank (spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową) udzielający kredytu, do przekazania
tego zwrotu. Szczegółowe regulacje w tym zakresie będzie zawierał zmieniony art. 87 ust. 2
ustawy o VAT i "nowy" ust. 10a dodany do tego przepisu.
6. zmiany w uldze na złe długi:
skrócono termin, w którym korekta może być dokonana - ze 180 dni na 150 dni od
upływu terminu płatności należności określonego w umowie lub na fakturze,
Korekta będzie mogła być dokonana pod warunkiem, że do dnia złożenia przez
wierzyciela deklaracji podatkowej za dany okres, wierzytelność nie została
uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.
nie będzie już konieczne zawiadamianie dłużnika o zamiarze korygowania podatku
oraz o dokonaniu korekty
W konsekwencji, dla skorzystania z ulgi na złe długi nie będzie trzeba posiadać
potwierdzenia odbioru przez dłużnika ww. zawiadomień. Tak jak obecnie, wierzyciel
zobowiązany będzie jednak zawiadomić o korekcie właściwego dla niego naczelnika
urzędu skarbowego. Będzie musiał to zrobić wraz z deklaracją podatkową, w której
będzie dokonywał korekty. W zawiadomieniu tym będzie musiał podać kwotę korekty
oraz dane dłużnika (wzór takiego zawiadomienia będzie określony w odpowiednim
rozporządzeniu). Organ podatkowy zostanie w ten sposób poinformowany
o podatniku-dłużniku, który nie wywiązał się ze swojego zobowiązania.
na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji, w której podatnik będzie korzystał
z ulgi na złe długi, dłużnik nie może być w trakcie postępowania upadłościowego lub
w trakcie likwidacji,
zmiany zasad korygowania VAT naliczonego przez dłużnika: będzie on musiał dokonać
korekty całości (lub części) uprzednio odliczonego podatku naliczonego niezależnie
od faktu, czy jego wierzyciel skorygował VAT, czy też nie,
Korektę, o której mowa, dłużnik będzie musiał wykazać w rozliczeniu za okres,
w którym upłynął 150. dzień od dnia upływu terminu płatności danej faktury (obecnie
korekty dłużnik dokonuje "wstecz", poprzez korektę deklaracji za okres, w którym
dokonał odliczenia). Nie będzie zobowiązany do dokonania korekty tylko wówczas,
gdy ureguluje należność najpóźniej w ostatnim dniu tego okresu rozliczeniowego.
Nie uległy natomiast zmianie zasady "powrotnej" korekty VAT (czyli zwiększenia
podatku naliczonego, w sytuacji uregulowania przez dłużnika należności (całości lub
jej części).
Celem zmobilizowania dłużników do regulowania swoich zobowiązań oraz
zabezpieczenia interesów budżetu państwa, na dłużników, którzy naruszyli
obowiązek korekty, będzie nakładana przez organ podatkowy lub organ kontroli
skarbowej sankcja (dodatkowe zobowiązanie podatkowe) w wysokości 30% kwoty
podatku naliczonego podlegającego korekcie. Sankcja ta nie będzie nakładana jedynie
w przypadku osób fizycznych, które będą podlegać odpowiedzialności karnej na
gruncie Kodeksu karnego skarbowego.
W związku z regulacjami dotyczącymi ulgi na złe długi, dokonano również pewnych
zmian w art. 99 ust. 7 ustawy o VAT. Zgodnie z nimi, jeżeli po skorzystaniu z ulgi na
złe długi wierzyciel otrzyma zapłatę, a będzie wówczas już podatnikiem zwolnionym
podmiotowo lub przedmiotowo z VAT, będzie zobowiązany do złożenia deklaracji
VAT (i wykazania w niej "powrotnej" korekty VAT). Podobne regulacje będą dotyczyły
także dłużnika, z tym że po zapłacie będzie on mógł (a nie musiał) złożyć deklarację
VAT z wykazanym podatkiem naliczonym "in plus".
UWAGA! Do wierzytelności powstałych przed 1 stycznia 2013 r. będzie się stosowało
- co do zasady - regulacje obowiązujące dotychczas. Z tym że do wierzytelności
powstałych przed 1 stycznia 2013 r., których nieściągalność została
uprawdopodobniona po dniu 31 grudnia br. (zgodnie z "nowym" art. 89a ust. 1a
ustawy o VAT), będzie się stosowało "nowe" zasady korekty VAT
7. FAKTURY
Nazwa Faktura VAT
Nie musi wystąpić. Można pominąć ten element faktury; o ile
będzie zawierała wszystkie pozostałe elementy faktury –
traktuje się ją jak fakturę VAT.
Oznaczenie oryginał - kopia
Nie należy oznaczać jako oryginał lub kopia na fakturach;
wystawić należy w dwóch egzemplarzach; przekazuje się
jeden z nich;
Wystawiający faktury
Podatnicy VAT czynni,
Podatnicy VAT zwolnieni – mogą wystawiać faktury
lub rachunki uproszczone,
Podatnicy przy dokonywaniu
wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków
transportu,
danych wystawcy i kontrahenta nie można podawać
jako nazwy skrócone; nie będzie się stosowało
skrótów typu P.P.H.U., dopuszczalne jest
posługiwanie się skrótami wynikającycmi z innych
ustaw, określającymi podmiotowość, np. s.c., sp. z
o.o.
Termin wystawienia faktury
Nie później niż 7 dnia od dnia wydania towaru lub
wykonania usługi,
Faktury miesięczne – nie później niż ostatniego dnia
miesiąca,
Faktury ciągłe – nie później niż 7 dnia miesiąca
następującego po danym miesiącu,
WDT – nie później niż 15 dnia miesiąca następnego
po miesiącu wydania lub przemieszczenia towaru,
świadczenie usług B2B z miejscem opodatkowania
poza terytorium kraju (na terytorium Wspólnoty), a
także stanowiących import usług – fakturę wystawia
się nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po
miesiącu, w którym wykonano usługę.
Szczególny obowiązek podatkowy VAT
Obowiązują zasady dotychczasowe - nie później niż w dniu
powstania obowiązku podatkowego, w tym nie wcześniej niż
30 dnia przed powstaniem tego obowiązku.
Zaliczka (całość lub część należności otrzymana
przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi)
Nie później niż 7 dnia od dnia, w którym otrzymano zaliczkę.
Faktura końcowa do zaliczkowej
Suma wartości towarów i usług pomniejsza się o
wartość otrzymanych części należności,
Kwota podatku pomniejsza się o sumę kwot podatku
z faktur zaliczkowych,
Faktura musi zawierać numery wcześniejszych
faktur zaliczkowych.
Daty na fakturze
Data wystawienia faktury
Data dokonania lub zakończenia dostawy towarów
lub wykonania usługi, o ile jest określona i różni się
od daty faktury (dotychczas była to data
sprzedaży) – nie dotyczy faktur zaliczkowych;
miesiąc i rok - dla sprzedaży ciągłej
Faktura zbiorcza – miesięczna
Możliwa do wystawienia – faktura może dokumentować kilka
odrębnych dostaw towarów lub usług dokonanych w trakcie
miesiąca.
Rachunki
Mogą je wystawiać podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo;
Noty korygujące
Obowiązują – obowiązkowym jest posiadanie
akceptacji wystawcy faktury,
Brak obowiązku przesłania noty sprzedawcy towaru
lub usługi,
Brak obowiązku akceptacji noty poprzez podpis
osoby upoważnionej do odbioru faktury.
Faktury korygujące
Obowiązują
Zbiorcze faktury korygujące
Obowiązują
Faktury wewnętrzne
Obowiązują - można je wystawiać, ale nie trzeba;
Nawet jeśli wystawiono - brak obowiązku ich
przechowywania z całą dokumentacją podatnika.
Duplikat
Wystawia się w przypadku zniszczenia lub
zaginięcia u wystawcy lub nabywcy,
Wystawiać może zarówno sprzedawca, jak i
nabywca.
Mali podatnicy VAT wybierający rozliczenie
kasowe
Dodatkowy zapis „metoda kasowa”.
Faktura wystawiona przez nabywcę w imieniu
dostawcy
Dodatkowy zapis „samofakturowanie”.
Usługi turystyki rozliczane na zasadzie marży
Dodatkowy zapis „procedura marży dla biur podróży”
Dostawy towarów używanych
Dodatkwy zapis „procedura marży – towary używane”
Dostawy dzieł sztuki
Dodatkowy zapis „procedura marży – dzieła sztuki”
Dostawy przedmiotów kolekcjonerskich i
antyków
Dodatkowy zapis „procedura marży – przedmioty
kolekcjonerskie i antyki”
Rozliczenia podatku VAT lub podatku od
wartości dodanej lub podatku o podobnym
charakterze jest nabywca
Dodatkowy zapis „odwrotne obciążenie”
Numer PKWiU na fakturze
Nie trzeba podawać ani przy czynnościach z obniżonym
VAT, ani przy czynnościach zwolnionych
Zwolnienie z podatku VAT - art. 43 ust 1
(zwolnienie przedmiotowe) lub art. 82 ust 3
(zwolnienia z rozporządzeń Ministra Finansów)
lub art. 113 ust. 1 i ust. 9 (zwolnienie
podmiotowe do 150.000 zł)
Wskazać należy podstawę zwolnienia z podatku VAT, zatem:
Odpowiedni przepis ustawy lub aktu
podustawowego,
Odpowiedni przepis dyrektywy,
Inną podstawę prawną.
Wystawia przedstawiciel podatkowy
Niezbędne podanie danych przedstawiciela na
fakturze.
Numer rejestracyjny pojazdu
Brak obowiązku
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów,
Numer NIP z kodem PL,
Numer identyfikacji dla celów podatku od wartości
świadczenie usług B2B do krajów UE, EOG.
dodanej kontrahenta zawierający dwuliterowy kod
stosowany dla podatku od wartości dodanej
właściwy dla tego państwa członkowskiego (VAT-
UE kontrahenta).
Faktury uproszczone
Do 100 euro lub 450 zł,
Musza zawierać NIP nabywcy.
Przechowywanie online poza terytorium kraju
Tak, dopuszczalne
Faktury elektroniczne
Autentyczność pochodzenia, integralność treści oraz
czytelność faktury zapewnia się za pomocą
dowolnych kontroli biznesowych, które ustalają
dowolną ścieżkę audytu między fakturą a dostawą
towarów lub świadczeniem usług,
Przesyła się je lub udostępnia nabywcy
Faktury wystawiane przez nabywcę
(samofakturowanie)
Można wystawiać,
Obowiązek zawarcia umowy w tym zakresie nie
występuje, musi istnieć wcześniejsze porozumienie
między stronami i określona procedura zatwierdzania
faktur przez podatnika dokonującego czynności.
Źródło: vat.pl
Źródło: gofin.pl
Zmiany, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.
PIT i CIT
1. Obowiązek korygowania kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieregulowania
zobowiązania - nowo dodane przepisy (art. 15b ustawy o PDOP i art. 24d ustawy o PDOF):
W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej z faktury
(rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury (rachunku) - kwoty wynikającej
z umowy albo innego dokumentu, i nieuregulowania tej kwoty w terminie 30 dni od daty
upływu terminu płatności, podatnik jest obowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania
przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów.
W dalszym ciągu podatnicy będą stosować zasadę memoriałową do kwalifikowania
ponoszonych kosztów do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast w sytuacji, gdy nie
dokonają zapłaty w odpowiednim terminie, wówczas będą zobowiązani do dokonania
stosownej korekty kosztów.
Jeżeli termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów
dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania
przychodów, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie.
Zmniejszenia kosztów dokonuje się w miesiącu, w którym upływa termin określony w tych
przepisach.
Jeżeli po dokonaniu zmniejszenia kosztów zobowiązanie zostanie uregulowane, podatnik
w miesiącu, w którym uregulował zobowiązanie, zwiększa koszty uzyskania przychodów
o kwotę dokonanego zmniejszenia.
Jeżeli w miesiącu, w którym podatnik ma obowiązek dokonać zmniejszenia kosztów,
podatnik nie ponosi kosztów uzyskania przychodów lub poniesione koszty są niższe od kwoty
zmniejszenia, wówczas ma obowiązek zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały
zmniejszone koszty uzyskania przychodów.
Jeżeli zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikającej np. z faktur czy
rachunków nastąpi po upływie terminu określonego w omawianych przepisach, to zaliczenie
tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów następuje z uwzględnieniem art. 15 ustawy
o PDOP i odpowiednio art. 22 ustawy o PDOF, z tym że nie wcześniej niż w miesiącu jej
uregulowania.
Jeżeli zobowiązanie zostanie uregulowane już po skorygowaniu kosztów uzyskania
przychodów, wówczas korektę kosztów należy "odwrócić" - w miesiącu uregulowania
zobowiązania. Kwota wyłączona uprzednio z kosztów uzyskania przychodów "wraca" zatem
do tych kosztów.
Może się zdarzyć, że w miesiącu, w którym powstaje obowiązek skorygowania kosztów
uzyskania przychodów, podatnik nie ponosi tych kosztów lub poniesione koszty są niższe od
kwoty zmniejszającej koszty. W takim przypadku o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone
koszty uzyskania przychodów, należy zwiększyć przychody.
Omówione wyżej zasady stosuje się również wtedy, gdy zobowiązanie zostało zapłacone
w części. W takim przypadku z kosztów uzyskania przychodów wyłącza się kwotę
zobowiązania odpowiadającą części nieuregulowanej.
Powyższe zasady stosuje się odpowiednio w przypadku nabycia lub wytworzenia środków
trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych - w odniesieniu do tej części
odpisów amortyzacyjnych, które podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów.
Przepisy nakładające obowiązek korygowania kosztów w przypadku nieuregulowania
zobowiązań stosuje się odpowiednio, jeżeli termin płatności określony tą ustawą upływa po
likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej, likwidacji działów specjalnych produkcji
rolnej albo zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną formę opodatkowania określoną
w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r.
o podatku tonażowym lub w odniesieniu do działów specjalnych produkcji rolnej zmianie
zasad ustalania dochodu, z tym że zmniejszenie albo zwiększenie kosztów uzyskania
przychodów lub zwiększenie przychodów następuje za rok podatkowy, w którym nastąpiła
likwidacja tej działalności lub działów specjalnych produkcji rolnej albo za rok podatkowy
poprzedzający rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania lub zmiana
zasad ustalania dochodu.
Przepisy powyższe nie są niestety jasne i już budzą wątpliwości.
Przede wszystkim w ustawie o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych
w gospodarce nie określono, czy opisane wyżej zasady dotyczą faktur wystawionych po 1
stycznia 2013 r., czy również wcześniejszych, z terminem zapłaty przypadającym w 2013 r.
Kwestia ta może zatem wzbudzać wątpliwości.
W uzasadnieniu do projektu ustawy zaproponowano, aby omówione wyżej regulacje miały
zastosowanie do kwot wynikających z faktur/rachunków (z umów albo innych dokumentów,
jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury/rachunku), zaliczonych do kosztów uzyskania
przychodów przed dniem wejścia w życie ustawy, których termin płatności upływa po dniu
31 grudnia 2012 r. Powyższa treść nie została jednak "wprowadzona" do ustawy.
Nie wiadomo zatem na dzień dzisiejszy, czy ww. regulacje mają zastosowanie do
wszystkich zobowiązań, których terminy płatności przypadają od 1 stycznia 2013 r., czy
może tylko do tych zaliczanych do kosztów po 1 stycznia 2013 r.
Co do ewidencji księgowej, to naszym zdaniem (gofin.pl), korekty kosztów podatkowych nie
muszą być ewidencjonowane w księgach rachunkowych. Kwoty zmniejszające (zwiększające)
koszty uzyskania przychodów podatnik może odpowiednio odliczyć (doliczyć) od kosztów
uzyskania przychodów statystycznie.
W przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów kwoty
zmniejszające (zwiększające) koszty uzyskania przychodów mogą być ewidencjonowane
w księdze, odpowiednio zmniejszając (zwiększając) koszty uzyskania przychodów wykazane:
w kolumnie 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów według cen zakupu" lub
w kolumnie 13 "Pozostałe wydatki".
Uważamy, że nie będzie również błędem, jeżeli kwoty zmniejszające (zwiększające) koszty
uzyskania przychodów, w związku z nieterminowym regulowaniem zobowiązań, zostaną
wykazane wyłącznie w kolumnie 16 "Uwagi", o ile kwoty tych zmniejszeń (zwiększeń)
kosztów zostaną uwzględnione przy ustalaniu dochodu podatkowego.
2. Leasing:
przedmiotem umowy leasingu może być także prawo wieczystego użytkowania
gruntu (zmiana art. 17a pkt 1 i art. 17i ustawy o PDOP oraz art. 23a pkt 1 i art. 23i
ustawy o PDOF),
skrócono wymóg minimalnego czasu trwania umowy leasingu operacyjnego
nieruchomości do 5 lat,
uregulowano kwestie związane ze zmianą stron umowy leasingu w jej podstawowym
okresie - w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy
uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie (nie
zmieniła się długość czasu tej umowy, wartość opłat leasingowych),
Dotychczasowe przepisy nie regulowały podatkowych skutków zmian stron leasingu, czyli cesji umowy
i kwestia ta była wielokrotnie przedmiotem sporów między podatnikami a organami podatkowymi.
Według organów podatkowych, w przypadku cesji umowy leasingu operacyjnego, przejętą umowę
należy dla celów podatkowych traktować jak nową umowę, wobec czego niezbędne jest ponowne
ustalenie, czy spełnia ona przesłanki do uznania jej za leasing operacyjny. Z kolei według sądów
administracyjnych, w przypadku ww. cesji, "nowy" korzystający rozlicza tę umowę dla celów
podatkowych podobnie jak dotychczasowy korzystający, także wtedy, gdy okres używania przez niego
przedmiotu leasingu będzie krótszy niż określony w art. 17b ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP i odpowiednio
w art. 23b ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF.
uregulowano kwestie związane z zawarciem kolejnej umowy leasingu finansowego
środka trwałego (lub wartości niematerialnej i prawnej):
W świetle nowych przepisów, w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy
leasingu finansowego środka trwałego (lub wartości niematerialnej i prawnej) będącego
uprzednio przedmiotem takiej umowy, kolejną umowę będzie się uważać za leasing
finansowy, jeżeli suma ustalonych w niej opłat, pomniejszona o należny podatek od
towarów i usług, odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej
umowy leasingu. Finansujący do swoich przychodów zaliczy opłaty uzyskane z tytułu
wszystkich umów leasingu zawartych przez finansującego dotyczących tego samego środka
trwałego (lub wartości niematerialnej i prawnej), w części przewyższającej spłatę wartości
początkowej, określonej dla celów amortyzacji.
Do umów leasingu zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy o redukcji niektórych
obciążeń administracyjnych w gospodarce stosuje się przepisy o leasingu w ich
dotychczasowym brzmieniu (zob. art. 18 tej ustawy).
WAŻNE: Podatnicy CIT, u których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął
się przed dniem 1 stycznia 2013 r. oraz zakończy się po dniu 31 grudnia 2012 r., stosują do
końca przyjętego przez siebie roku podatkowego przepisy ustawy o PDOP w brzmieniu
obowiązującym do dnia 31 grudnia 2012 r. (art. 17 ustawy o redukcji niektórych obciążeń
administracyjnych w gospodarce).
3. Ulga prorodzinna, ulga internetowa, 50% koszty uzyskania przychodu – limit
a) Ulga prorodzinna
począwszy od 2013 r. prawo do skorzystania z ulgi na dzieci, jak również wysokość samej ulgi
uzależniona będzie nie tylko od ilości wychowywanych przez podatnika dzieci, ale w
niektórych przypadkach również od jego zarobków.
• poziom dochodów i status wychowującego
rodzina z trójką dzieci i więcej, bez względu na poziom dochodu osiągniętego przez
rodziców lub opiekunów prawnych, ulga na trzecie dziecko zostanie podwyższona o
50% i wynosić będzie za każdy miesiąc 139,01 zł (tj. 1.668,12 zł rocznie),
a na czwarte i każde kolejne dziecko o 100% - czyli 185,34 zł miesięcznie (tj. 2.224,08
zł za cały rok)
rodziny z dwójką dzieci zasady korzystania z ulgi nie ulegną zmianie, co oznacza, że na
każde dziecko, bez względu na wysokość dochodu rodziców, ulga ta będzie wynosić
92,67 zł miesięcznie (1.112,04 zł w skali roku).
rodzice (opiekunowie) posiadający jedno dziecko. Tu o możliwości skorzystania z ulgi
zdecyduje wysokość dochodu. Ulga nie będzie bowiem przysługiwać rodzicom
pozostającym w związku małżeńskim, których łączne dochody przekroczą kwotę
112.000 zł. Ten sam pułap rocznego dochodu odbierze prawo do omawianej ulgi
osobom posiadającym status samotnego rodzica i wychowującym jedno dziecko.
w przypadku rodzica niepozostającego w związku małżeńskim, ale niebędącego
samotnym rodzicem, poziom dochodu rocznego, który wykluczy go z możliwości
korzystania z przedmiotowej ulgi, nowelizacja określa na 56.000 zł. Jeżeli chodzi
natomiast o wysokość samej ulgi dla rodziców (opiekunów) wychowujących jedno
dziecko, to będzie ona taka sama jak w przypadku rodziców (opiekunów)
wychowujących dwójkę dzieci (czyli 92,67 zł miesięcznie i 1.112,04 zł rocznie).
• nie tylko dochody opodatkowane według skali
Co istotne, dochodami uzyskanymi w danym roku podatkowym, które będą w przypadku
rodziców i opiekunów jednego dziecka decydowały o prawie do ulgi, oprócz
opodatkowanych według skali podatkowej, będą również osiągnięte w tym okresie dochody
z tzw. kapitałów pieniężnych określone w art. 30b ustawy o pdof oraz z działalności
gospodarczej opodatkowanej 19% podatkiem liniowym. Dochody te podatnik będzie miał
jednak prawo pomniejszyć o zapłacone przez siebie oraz potrącone przez płatnika w roku
podatkowym składki na ubezpieczenia społeczne (krajowe i zagraniczne). Dopiero tak
zsumowane i pomniejszone dochody będą decydowały o prawie do przedmiotowej ulgi lub
to prawo odbierały.
b) Ulga internetowa nie dla wszystkich
W 2013 r. zakres ulgi internetowej zostanie ograniczony. Wydatki w ramach tej ulgi w
dotychczasowej wysokości (760 zł) będą mogły odliczać jedynie te osoby, które od momentu
wejścia ulgi w życie nigdy z niej nie korzystały. Osoby te będą mogły dokonać omawianego
odliczenia wyłącznie w dwóch kolejno po sobie następujących latach podatkowych.
Ustawodawca pozostawił również ulgę dla osób, które po raz pierwszy z niej skorzystają w
zeznaniu podatkowym składanym za 2012 r. i po zmianie przepisów odliczałyby ją jedynie
przez rok. Te osoby będą mogły z niej skorzystać również w zeznaniu za 2013 r.
c) Twórcy z ograniczonymi kosztami ryczałtowymi
Nowelizacja ustawy o PDOF wprowadza znaczące ograniczenia w zakresie 50% kosztów
uzyskania przychodów w stosunku do dochodów uzyskiwanych m.in. przez artystów,
dziennikarzy, naukowców i wynalazców. Ograniczenie to dotyczy dochodów wskazanych
grup podatników bez względu na to, na jakiej podstawie zostały one osiągnięte (czyli bez
względu na to, czy jest to umowa np. o pracę, umowa o dzieło czy zlecenia, przeniesienie
prawa własności wynalazku, wzoru użytkowego, znaku towarowego).
Zmiany w omawianym zakresie polegają na wprowadzeniu od 2013 r. rocznego limitu 50%
kosztów. Wyniesie on 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali
podatkowej, tj. 42.764 zł. Należy podkreślić, że limit ten dotyczy łącznych dochodów, do
których mają zastosowanie przedmiotowe koszty. Podatnicy nadal jednak zachowają prawo
do stosowania kosztów faktycznie poniesionych, jeżeli udowodnią, że były one wyższe od
wyliczonych procentowo - również w sytuacji, gdy przekroczą one kwotę ograniczenia (tj.
42.764 zł).
Dla podatników uzyskujących dochody, do których mają zastosowanie omawiane koszty,
nowelizacja przewiduje możliwość złożenia płatnikowi oświadczenia o rezygnacji z ich
stosowania. W przypadku jego złożenia przez podatnika będącego pracownikiem płatnik
zaprzestanie potrącania 50% kosztów począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w
którym podatnik oświadczenie takie złoży. Dla pozostałych płatników nowelizacja nie określa
takiego terminu. To rozwiązanie ma na celu zapobieżenie sytuacji, w której podatnik
uzyskujący przedmiotowe przychody od kilku płatników, po rozliczeniu podatku w zeznaniu
rocznym będzie zmuszony do dokonania znacznej dopłaty podatku.