TEORIA PODATKU WYKŁAD 4 02.06.2013

Prawo Wagnera – jest aktualne do dnia dzisiejszego, ponieważ wydatki publiczne nieustająco wzrastają, nawet jeżeli dochody nie do końca je pokrywają.

1. Prawo nieustającego wzrostu wydatków publicznych

• Źródło prawa

• Skutki:

o odrzucenie koncepcji stałości zasad podziału- zredukowanie roli państwa i ograniczenie dochodów budżetowych do minimum i zastosowanie stałych zasad podziałów.

o znaczenie państwa – musi posiadać właściwe instrumentu 2. rola podatków – nie powinny wpływać na ograniczenie rozwoju gospodarczego, z tego względu powinny być neutralne.

• Wzrost gospodarczy –

• Narzędzia podziału – podatki, dobrze skonstruowany system ŚRODKI POLITYKI PODATKOWEJ

• Progresywny podatek dochodowy

• Specjalne opodatkowane „dochodu niezasłużonego” – zyski spekulacyjne i zyski koniunkturalne

• Specjalne opodatkowanie dochodów własnych

• Podatkowe uprzywilejowanie dochodów z pracy

• Realne podatki majątkowe i kapitałowe

KONCEPCJA ROWNEJ OFIARY

• J.S. Mill – utylitarysta

• Wywodzi się z prawa do natury, życia , własności i wolności, państwo powinno je chronić

• Nie ile zapłaci się na rzecz dobra ogólnego, tylko ile nam powinno zostać po zapłaceniu podatku.

• Bezwarunkowy obowiązek świadczenia na rzecz społeczeństwa – „ofiara”- w interesie społeczeństwa jest, więc, żeby nikt się nie uchylał

• Równość traktowania podatników:

o Taka sama ofiara

o Taka sama strata w dobrobycie

WSPÓŁCZESNE TEORIE PODATKOWE:

• Piśmiennictwo

• Związki z teoriami ekonomicznymi

• Zależność podatków od koncepcji gospodarowania

• Wymogi praktyki – przepisy wykonawcze,

• Związki współczesnych teorii z poprzednimi

PODATEK

Świadczenie pieniężne, przymusowe, nieodpłatne, jednostronne, ogólne, powszechne, bezzwrotne, pobierane przez państwo lub inny związek publicznoprawny na podstawie przepisów prawa (ustawy).

KLASYFIKACJA PODATKÓW

1. Kryteria podziału:

• Społeczne

o osobiste– uwzględniają sytuację podatnika

o rzeczowe - od posiadanych rzeczy, bez uwzględnienia stanowiska podatnika

• Prawne

o bezpośrednie – dochodowe

o pośrednie

• Przedmiotowe – opodatkowanie nadwyżek

o przychodowe – związane z przychodem, niezależnie czy ten przychód przyniesie nadwyżkę, do niego przyrównujemy koszty, jeśli mamy dochód, to go opodatkowujemy podatkiem bezpośrednim – dochodowym

o dochodowe

o majątkowe

o konsumpcyjne – obrotowe, pozostałe pieniądze wydajemy płacąc w ten sposób Podatek pośredni – vat.

Pozostałe kwoty, możemy zainwestować w nieruchomości, ruchomości, na giełdzie, na lokacie – zawsze zapłacimy za to podatek. Darować – podatek od darowizny, sprzedaż – podatek PCC. Na każdym poziomie posiadania majątku, obrotem, zbyciem jest on opodatkowany.

• Podmiotowe

o od osób prawnych

o od osób fizycznych

o od jednostek nie posiadających osobowości prawnej

• Miejsce przeznaczenia

o nakładania – w Polsce tylko ustawodawca.

o poboru – PCC w JTS

• Obligatoryjność – w Polsce nie występuje

• Rodzaje stawki lub skali:

o Proporcjonalne

o progresywne – od osób fizycznych, podatku od spadku i darowizn o regresywne – PCC

o degresywny - brak w Polsce

SYSTEM PODATKOWY

System podatkowy to zespół podatków obowiązujących w danym państwie, które w sensie konstrukcji prawnej i powiązań w zakresie treści ekonomicznych tworzy wewnętrznie spójną, jednolitą logicznie całość, zgodną z zasadami konstytucyjnymi.

System musi:

• charakteryzować się spójnością,

• musi być logiczny,

• elementy musza być ściśle ze sobą powiązane.

• Musi zawierać co najmniej 2 podatki

• Muszą zawierać określone relacje, które tworzą nową jakość

POŻĄDANE CECHY SYSTEMU PODATKOWEGO

• Skuteczny – zapewniać pieniądze na dochód publiczny

• Prosta konstrukcja – im prostsza, tym lepszy i tańszy

• Stabilność rozwiązań

• Powszechność – obejmuje jak największa liczbę podatników

• Bezwyjątkowość – system powinien wyeliminować wyjątki fakultatywne – dowolność w interpretacji US (nie dotyczy systemowych – czyli tych ujętych w przepisach, z których każdy może skorzystać)

• Wewnętrzna spójność