476

Część II. Prawo administracyjne

Pr

aw

o a

dm

in

ist

ra

cy

jn

e

Kazus 12.

Obowiązki właściciela apteki

Stan faktyczny

Okręgowa Rada Aptekarska w Z. postanowieniem wyrażonym w formie uchwały

z (...)5.2007 r. Nr (...) podjętą na podstawie art. 29 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 2 pkt 1 i art. 28 ust. 2

ustawy z 19.4.1991 r. o izbach aptekarskich (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 136, poz. 856 ze zm.)

i art. 106 § 5 KPA, w związku z pismem (...) Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycz-

nego w G. – Delegatura w Z. z (...)5.2007 r., znak: (...) dotyczącym wyrażenia opinii

o mgr farm. M.C. zam. w L. przy ul. S., wskazanej do pełnienia funkcji kierownika apteki

ogólnodostępnej w Z. przy ul. M. zaopiniowała negatywnie przedstawioną kandydaturę

jako osoby niedającej rękojmi należytego prowadzenia apteki, stosownie do art. 99 ust. 4a

ustawy z 6.9.2001 r. − Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm.).

Zdaniem Okręgowej Rady Aptekarskiej organy samorządu zawodowego mają prawo

przyjąć w drodze wykładni celowościowej sposób ustalania wymaganego stażu do peł-

nienia funkcji kierownika apteki w kontekście wymaganej rękojmi do pełnienia tej funkcji.

Jednakże nie chcąc się narażać na ewentualne zaskarżenie własnej decyzji przez zainte-

resowaną stronę mgr farm. M.C. organ samorządu postanowił wystąpić o stosowną opi-

nię.

Proszę jako radca prawny sporządzić opinię prawną w przedmiotowej sprawie mając

na względzie zarówno przepisy art. 39 ust. 1 pkt 10 oraz art. 38 ust. 3 ustawy o izbach

aptekarskich, jak i art. 88 ust. 2 Prawa farmaceutycznego.

477

Pr

aw

o

ad

m

in

is

tr

ac

yj

ne

Propozycja opinii

Jednym z podstawowych warunków uznania, że kandydat na stanowisko kierownika

apteki ogólnodostępnej daje rękojmię właściwego wykonywania tej funkcji jest spełnienie

warunków formalnych określonych w art. 88 ust. 2 Prawa farmaceutycznego.

Zgodnie z art. 88 ust. 2 w zw. z art. 88 ust. 1 Prawa farmaceutycznego, kierownikiem

apteki może być farmaceuta, o którym mowa w art. 2b ust. 1 pkt 1, 2 i 5–7 ustawy o izbach

aptekarskich, który nie przekroczył 65. roku życia i ma co najmniej 5-letni staż pracy w ap-

tece lub 3-letni staż pracy w aptece, w przypadku, gdy posiada specjalizację z zakresu

farmacji aptecznej. W rozstrzyganej sprawie podstawowy spór interpretacyjny dotyczył

ustalenia, czy powołany przepis konstytuuje obowiązek legitymowania się przez kandy-

data stażem 5 lat pracy w aptece w pełnym wymiarze czasu pracy, czy też wystarczy wy-

konywanie pracy w aptece w czasie kalendarzowych 5 lat, choć w niepełnym wymiarze.

Organy samorządu aptekarskiego słusznie zajęły stanowisko dotyczące pełnego wy-

miaru czasu pracy, przyjmując jednocześnie korzystniejszą dla skarżącej interpretację do-

tyczącą wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej. Przede wszystkim

podkreślenia wymaga, że wyrażając zaskarżoną opinię zarówno Okręgowa Rada Apte-

karska w Z., jak i Prezydium Naczelnej Rady Aptekarskiej kierowały się dbałością o nale-

żyte wykonywanie funkcji kierownika apteki ogólnodostępnej.

Należy zauważyć, że warunki określone w art. 88 ust. 2 Prawa farmaceutycznego do-

tyczą jedynie minimalnych wymogów formalnych, a wymagany staż pracy w aptece wy-

nosi co najmniej 5 lat. Dlatego przyjęcie odmiennego stanowiska i zaliczanie stażu pracy

wykonywanego w niepełnym wymiarze, który jednak mieści się w 5-letnim przedziale

kalendarzowym wydaje się daleko niewystarczające do wydania opinii pozytywnej przy

uwzględnieniu podstawowych celów i zadań, którymi powinny się kierować organy sa-

morządu aptekarskiego.

Z powyższych względów należy uznać, że Prezydium Naczelnej Rady Aptekarskiej

w sposób prawidłowy dokonało oceny dawania rękojmi na stanowisko kierownika apteki

przez M.C. W szczególności na aprobatę zasługuje dokonana wykładnia teleologiczna

przepisu art. 88 ust. 2 Prawa farmaceutycznego. To na organach samorządu zawodowe-

go ciąży bowiem obowiązek sprawowania pieczy nad tym, aby osoba pełniąca funkcję

kierownika apteki posiadała niezbędną wiedzę o pracy w aptece oraz umiejętność wy-

konywania usług farmaceutycznych zastrzeżonych dla farmaceutów, a w konsekwencji

zapewni prawidłowe kierowanie apteką.

Jednocześnie należy pamiętać, że organy samorządu zawodowego mają prawo przy-

jąć w drodze wykładni celowościowej sposób ustalania wymaganego stażu do pełnienia

funkcji kierownika apteki w kontekście wymaganej rękojmi do pełnienia tej funkcji. Takie

uprawnienie przysługuje nie tylko organom samorządu zawodowego farmaceutów, ale

również innych organów samorządów zawodowych, takich jak lekarze, adwokaci, archi-

tekci etc.

Kompetencje kierownika apteki obejmują w szczególności: troskę o zachowanie godno-

ści i niezależności zawodu, sprawowanie pieczy i nadzoru nad wykonywaniem zawodu

oraz właśnie współdziałanie z organami administracji publicznej, związkami zawodo-

wymi i samorządami zawodowymi oraz innymi organizacjami społecznymi w sprawach

związanych z wykonywaniem zawodu i innych dotyczących farmacji, a mających wpływ

na ochronę zdrowia publicznego.

Nie ulega wątpliwości, że w katalogu kompetencji samorządu aptekarskiego znajdu-

ją się obowiązki sprawowania pieczy nad właściwym doborem osób pretendujących

do sprawowania funkcji kierownika apteki ogólnodostępnej, który powinien być osobą

Kazus 12. Obowiązki właściciela apteki

478

Część II. Prawo administracyjne

Pr

aw

o a

dm

in

ist

ra

cy

jn

e

szczególnego zaufania społecznego. Dlatego kandydat na to stanowisko powinien cha-

rakteryzować się dużą wiedzą i doświadczeniem umożliwiającym wykonywanie szeregu

ważnych zadań także o charakterze administracyjnym i nadzorczym, polegające np. na

organizacji pracy w aptece, w tym przyjmowaniu, wydawaniu, przechowywaniu i iden-

tyfikacji produktów leczniczych i wyrobów medycznych, prawidłowym sporządzaniu

leków recepturowych i leków aptecznych oraz udzielaniu informacji o lekach, nadzorze

nad praktykami studenckimi oraz praktykami techników farmaceutycznych, przekazy-

waniu Prezesowi Urzędu informacji o niepożądanym działaniu produktu leczniczego lub

wyrobu medycznego i wiele innych (art. 88 ust. 5 Prawa farmaceutycznego).

W tym przypadku osoba Pani mgr farm. M.C. tych kryteriów nie spełnia.

Departament Nadzoru Ministerstwa Zdrowia

Radca prawny

Marek Kaczor

(podpis)

Zob. wyr. WSA w Warszawie z 20.11.2007 r. (VII SA/Wa 1389/07, niepubl.).