Moduł 9:
PODATEK
OD TOWARÓW I USŁUG
I.
Istota podatku od towarów i
usług
II.
Pojęcia podstawowe
III.
Elementy techniki podatkowej
I.
Istota podatku
od towarów i usług
PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG
Podstawa prawna
:
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług
(Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.)
I.
Istota podatku
od towarów i usług
CECHY PODATKU PTU:
podatek pośredni,
podatek obrotowy,
podatek liczony od wartości dodanej,
przerzucalność,
powszechność ,
niekumulatywność ,
wielofazowość,
wydajność,
cenotwórczość,
nie uwzględnia zdolności podatkowej podatnika.
II.
Pojęcia podstawowe
WATROŚĆ DODANA
przyrost wartości towaru po jego przejściu przez kolejną
fazę obrotu gospodarczego
PODATEK NALEŻNY
w danej fazie to podatek wynikający z zastosowania stawki
podatkowej do obrotu zrealizowanego w tej fazie
PODATEK NALICZONY
w danej fazie to podatek zapłacony w poprzedniej fazie przy
zakupach towarów i usług; jego kwota jest określona w
fakturach wystawionych podatnikowi przez dostawców;
II.
Pojęcia podstawowe
WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWE NABYCIE TOWARÓW
(Art.9,10,11,12)
nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami,
które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub
transportowane na terytorium państwa członkowskiego
inne niż terytorium państwa członkowskiego
rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego
dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz;
WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWA DOSTAWA TOWARÓW (Art.13)
wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego
państwa członkowskiego
II.
Pojęcia podstawowe
DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców
lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących
zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób
wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy
czynność została wykonana jednorazowo w
okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania
czynności w sposób częstotliwy; działalność
gospodarcza obejmuje również czynności polegające na
wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych
i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych;
III.
Elementy techniki podatkowej
PRZEDMIOT PODATKU (art. 5):
1.
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług
na terytorium kraju,
2.
eksport towarów,
3.
import towarów na terenie kraju,
4.
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
5.
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów;
WYŁĄCZENIA (art. 6):
1.
transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej
części przedsiębiorstwa,
2.
czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie
skutecznej umowy;
III.
Elementy techniki podatkowej
PODATNICY (art. 15, 16, 17):
osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące
samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel
lub rezultat takiej działalności;
OBOWIĄZEK PODATKOWY (art. 19)
powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi;
(szczególne sytuacje: art. 19,ust. 2-21, art. 14 ust. 6,
art. 20 i art. 21 ust. 1)
III.
Elementy techniki podatkowej
PODSTAWA OPODATKOWANIA (art. 29):
obrót, rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży,
pomniejszona o kwotę należnego podatku; kwota należna
obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub
osoby trzeciej; obrót zwiększa się o otrzymane dotacje,
subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające
bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów
dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika,
pomniejszone o kwotę należnego podatku;
III.
Elementy techniki podatkowej
STAWKA PODATKU (Art. 41, 146a, 146d, 146f, b83)
23%,
8% - zał. nr 3 do ustawy;
5% - zał. nr 10 do ustawy;
0%:
a. w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów ;
b. w eksporcie towarów,
c. w eksporcie towarów, dokonywanym przez rolników
ryczałtowych (pod warunkiem prowadzenia przez
podatnika ewidencji określonej w art. 109 ust. 3)
d. art. 83
e. zał. nr 8 do ustawy;
III.
Elementy techniki podatkowej
STAWKA PODATKU
c.d.:
(art. 41, ust.16) minister właściwy do spraw finansów
publicznych, w drodze rozporządzenia, może obniżać
stawki podatku do wysokości 0%, 3% lub 7% dla
dostaw niektórych towarów i świadczenia niektórych
usług albo dla części tych dostaw lub części świadczenia
usług oraz określać warunki stosowania obniżonych
stawek, uwzględniając:
1) specyfikę obrotu niektórymi towarami i świadczenia
niektórych usług;
2) przebieg realizacji budżetu państwa;
3) przepisy Wspólnoty Europejskiej;
III.
Elementy techniki podatkowej
ZWOLNIENIA (art. 43 do 82)
przykłady:
usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce,
zachowaniu, ratowaniu przywracaniu i poprawie zdrowia
świadczone w ramach zawodów lekarza i lekarza dentysty,
pielęgniarki, położnej i psychologa;
usługi w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń
społecznych.
III.
Elementy techniki podatkowej
SZCZEGÓLNE PRZYPADKI OKREŚLANIA PODATKU
NALEŻNEGO (Art. 84, 85)
podatnicy świadczący usługi w zakresie handlu, którzy
dokonują sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej od
podatku lub opodatkowanej według różnych stawek, a
nie są obowiązani prowadzić ewidencji, mogą w celu
obliczenia kwoty podatku należnego dokonać podziału
sprzedaży towarów w danym okresie rozliczeniowym w
proporcjach wynikających z udokumentowanych
zakupów z tego okresu, w którym dokonano zakupu;
do obliczenia tych proporcji przyjmuje się wyłącznie
towary przeznaczone do dalszej sprzedaży według cen
uwzględniających podatek;
III.
Elementy techniki podatkowej
SZCZEGÓLNE PRZYPADKI OKREŚLANIA PODATKU
NALEŻNEGO
c.d.:
w przypadku świadczenia przez podatnika usług, w tym
w zakresie handlu i gastronomii, kwota podatku
należnego może być obliczana jako iloczyn wartości
dostawy i stawki:
18,67% - dla towarów i usług objętych stawką podatku
23%;
7,41% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 8%;
4,76% - dla towarów i usług objętych stawką podatku 5%.