background image

 

Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

  

górnictwa podziemnego 

(723306) 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy 

background image

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich 

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru 
krajowych 

standardów 

kompetencji 

zawodowych 

wymaganych 

przez 

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1  

 

 

 

Krajowy standard kompetencji zawodowych 
Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

  

górnictwa podziemnego (723306) 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013  
 
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

 dokonane za podaniem 

ź

ródła 

 
 
 
 
 
 
ISBN   978-83-7951-000-9 (cało

ść

ISBN  978-83-7951-221-8 (221) 
 
Nakład 1000 egz. 
 
Publikacja bezpłatna 
 

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich 
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99  
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl 

 

 

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego 

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65 
e-mail: instytut@itee.radom.pl      http://www.itee.radom.pl 

 

background image

 

Spis tre

ś

ci 

1.  Dane identyfikacyjne zawodu ................................................... 

1.1.  Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach................................................................................. 

1.2.  Notka metodologiczna i autorzy....................................... 

2.  Opis zawodu................................................................................ 

2.1.  Synteza zawodu .............................................................. 

2.2.  Opis  pracy  i  sposobu  jej  wykonywania,  obszary  wyst

ę

-

powania zawodu  ............................................................. 

2.3.  

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny  i  narz

ę

dzia 

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)  ............................ 

2.4.  Wymagania  psychofizyczne,  zdrowotne,  w  tym  prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu  ......................... 

2.5.  Wykształcenie  i  uprawnienia  niezb

ę

dne  do  podj

ę

cia 

pracy w zawodzie............................................................. 

2.6.  Mo

ż

liwo

ś

ci  rozwoju  zawodowego,  potwierdzania/wali-

dacji kompetencji ............................................................. 

2.7.  Zadania zawodowe .......................................................... 

2.8.  Wykaz kompetencji zawodowych .................................... 

2.9.  Relacje  mi

ę

dzy  kompetencjami  zawodowymi  a  pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK .......................................... 

3.  Opis kompetencji zawodowych ................................................  10 

3.1.  Instalowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  w  podziemnych  wyro-

biskach górniczych Kz1  ..................................................  10 

3.2.  Utrzymywanie  w  stanie  gotowo

ś

ci  do  pracy  maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 w podziemnych wyrobiskach górniczych Kz2  ..  11 

3.3.  Kompetencje społeczne KzS  ..........................................  12 

4.  Profil kompetencji kluczowych .................................................  13 

5.  Słownik ........................................................................................  14 

 

 

background image

1. Dane identyfikacyjne zawodu 

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu  

w klasyfikacjach 

Według  Klasyfikacji  zawodów  i  specjalno

ś

ci  na  potrzeby  rynku  pracy 

(KZiS 2010): 

723306 Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego  

Grupa 

wielka 

Robotnicy 

przemysłowi 

rzemie

ś

lnicy 

(w Mi

ę

dzynarodowej  Klasyfikacji  Standardów  Edukacyjnych  ISCED 

2011 – poziom 3).  

Grupa elementarna 7233 Mechanicy maszyn i urz

ą

dze

ń

 rolniczych 

i  przemysłowych  (w  Mi

ę

dzynarodowym  Standardzie  Klasyfikacji 

Zawodów  ISCO-08  odpowiada  grupie  7233  Agricultural  and  industrial 
machinery mechanics and repairers). 

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007): 

Sekcja  C.  Przetwórstwo  Przemysłowe,  Dział  33.  Naprawa, 
konserwacja  i  instalowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

,  Grupa  33.1 

Naprawa  i  konserwacja  metalowych  wyrobów  gotowych,  maszyn 
i urz

ą

dze

ń

1.2. Notka metodologiczna i autorzy 

Opis  standardu  kompetencji  zawodowych  wykonano  na  podstawie: 
analizy 

ź

ródeł  (akty  prawne,  klasyfikacje  krajowe,  mi

ę

dzynarodowe) 

oraz głównie z wyników bada

ń

 analitycznych na 15 stanowiskach pracy 

w  5  przedsi

ę

biorstwach  (du

ż

e  –  4, 

ś

rednie  –  1,  w  tym  produkcyjne  –  4, 

usługowe – 1), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.  

Zespół Ekspercki: 

  Grzegorz 

Ś

liwi

ń

ski – JSW SA KWK „Budryk“ w Ornontowicach, 

  Jarosław Buczy

ń

ski – Kopex PBSz S.A w Bytomiu, 

  Krzysztof  Koczur  –  Kompanii  W

ę

glowej  S.A.  KWK  Ziemowit 

w L

ę

dzinach, 

  Tadeusz  Sagan  –  ekspert  niezale

ż

ny,  były  pracownik  Instytutu 

Technologii Eksploatacji PIB w Radomiu. 

 
 
 
 

background image

Ewaluatorzy: 

  Barbara  Susek  –  Zespół  Szkół  Mechaniczno-Elektronicznych 

w Bytomiu,  

  Jacek  Zagłówek  –  ekspert  niezale

ż

ny,  były  pracownik  Kompanii 

W

ę

glowej SA KWK „Halemba” w Rudzie 

Ś

l

ą

skiej. 

Recenzenci: 

  Łukasz  Orzech  –  Instytut  Techniki  Górniczej  KOMAG  w  Gliwi-

cach, 

  Jacek Myszkowski – Główny Instytut Górnictwa w Katowicach. 

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca): 

  Marek  Kwiatek  –  Zwi

ą

zek  Pracodawców  Górnictwa  W

ę

gla  Ka-

miennego w Katowicach,  

  Roman  Gorczyca  –  Krajowy  Zwi

ą

zek  Zawodowy  „Przeróbka” 

w Katowicach, 

  Dariusz Potyrała – Zwi

ą

zek Zawodowy Górników w Katowicach. 

Data zatwierdzenia:  

  07.10.2013 r. 

background image

2. Opis zawodu 

2.1. Synteza zawodu 

Mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego wykonuje na-

prawy i przegl

ą

dy maszyn eksploatowanych w górnictwie podziemnym.  

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,  

obszary wyst

ę

powania zawodu 

Mechanik  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziemnego  wykonuje 

prace instalacyjne, konserwacyjne oraz obsługowo-naprawcze maszyn 
i  urz

ą

dze

ń

  górniczych.  Celem  pracy  mechanika  jest  zapewnienie  ci

ą

-

gło

ś

ci  pracy  urz

ą

dze

ń

  mechanicznych,  górniczych  zastosowanych 

w procesie  eksploatacji.  Przygotowuje  elementy  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

górniczych do monta

ż

u, a nast

ę

pnie je instaluje. Jego obowi

ą

zkiem jest 

wykonywanie  bie

żą

cych  i  okresowych  przegl

ą

dów,  diagnozowanie 

stanu technicznego za pomoc

ą

 urz

ą

dze

ń

 diagnostycznych, wykonywa-

nie  planowanych  napraw  oraz  usuwanie  usterek  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

górniczych. Do jego zada

ń

 nale

ż

y równie

ż

 próbne uruchamianie i usta-

lanie  parametrów  pracy  urz

ą

dze

ń

  mechanicznych,  prowadzenie  doku-

mentacji wykonanej obsługi oraz prac monterskich, a tak

ż

e kontrolowa-

nie jako

ś

ci wykonanej pracy.  

2.3. 

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny  

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) 

Miejscem  pracy  mechanika  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziem-

nego s

ą

 podziemne wyrobiska w zakładzie górniczym, w których panu-

j

ą

  specyficzne  warunki:  sztuczne  o

ś

wietlenie,  wymuszona  wentylacja, 

zmienna  wilgotno

ść

 i temperatura powietrza,  zapylenie, hałas, czasem 

obni

ż

one  st

ęż

enie  tlenu  w  powietrzu,  wyst

ę

powanie  niebezpiecznych 

gazów  –  wszystkie  czynniki  wyst

ę

puj

ą

  w  wi

ę

kszym  lub  mniejszym 

stopniu w zale

ż

no

ś

ci od rejonu kopalni. Wyst

ę

puje te

ż

 szereg zagro

ż

e

ń

 

naturalnych i sztucznych, tj.  zagro

ż

enia: działaniem pyłów szkodliwych 

dla  zdrowia,  po

ż

arami,  t

ą

paniami,  wyrzutami  gazów  i  skał,  wybuchami 

metanu  i  pyłu  w

ę

glowego,  radiacyjne,  wodne.  Z  tego  wzgl

ę

du  szcze-

gólnie  wa

ż

ne  jest  planowanie  i  organizowanie  procesów  technologicz-

no-eksploatacyjnych  zgodnie  z  przepisami  BHP,  przeciwpo

ż

arowymi, 

ochrony 

ś

rodowiska oraz prawa i górniczego. Mechanik maszyn i urz

ą

-

dze

ń

  górnictwa  podziemnego  w  swojej  pracy  posługuje  si

ę

  szeregiem 

narz

ę

dzi i przyrz

ą

dów diagnostycznych. Pracuje on w systemie trzy- lub 

background image

czterozmianowym  pod  nadzorem  osoby  dozoru  ruchu  zakładu  górni-
czego. Powinien si

ę

 cechowa

ć

 dokładno

ś

ci

ą

 ze wzgl

ę

du na obowi

ą

zek 

wzi

ę

cia na siebie odpowiedzialno

ś

ci za wykonan

ą

 prac

ę

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,  

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu 

Wykonywanie zawodu mechanik maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa pod-

ziemnego  wymaga  ogólnej,  dobrej  kondycji  zdrowia,  nienagannej 
sprawno

ś

ci  psychofizycznej,  spostrzegawczo

ś

ci,  refleksu,  skrupulatno-

ś

ci,  komunikatywno

ś

ci  i  odporno

ś

ci  na  stres.  Bardzo  wa

ż

na  jest  zdol-

no

ść

  koncentracji  i  podzielno

ść

  uwagi.  Wymaga  si

ę

  od  niego  wykony-

wania bada

ń

 okresowych (maksymalnie co 3 lata) oraz bada

ń

 psycho-

technicznych (co 5 lat).  

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia  

pracy w zawodzie  

Mechanik  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziemnego  powinien  po-

siada

ć

 przynajmniej wykształcenie zasadnicze zawodowe o specjalizacji 

mechanicznej oraz odby

ć

 specjalistyczne kursy dotycz

ą

ce naprawy i ob-

sługi  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górniczych,  zgodnie  z  przepisami  obowi

ą

zuj

ą

-

cymi  w  zakładach  górniczych.  W  zale

ż

no

ś

ci  od  miejsca  wykonywania 

prac  naprawczych  powinien  równie

ż

  posiada

ć

  uprawnienia  do  pracy  na 

wysoko

ś

ci  powy

ż

ej  3  metrów  (naprawy  wci

ą

gników  i  wci

ą

garek,  prace 

szybowe).  Mechanik  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziemnego  bierze 

udział  w  cotygodniowych  i  okresowych  szkoleniach  bezpiecze

ń

stwa 

i higieny  pracy  organizowanych  przez  zakład  górniczy  oraz  w  szkole-
niach  specjalistycznych  dla  swojego  zawodu  organizowanych  przez 
o

ś

rodki  szkoleniowe.  Specyfika  zawodu  wykonywanego  w  warsztatach 

jak i wyrobiskach podziemnych wymaga znajomo

ś

ci przepisów BHP oraz 

ci

ą

głego dokształcania si

ę

 i podnoszenia kwalifikacji. 

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/ 

/walidacji kompetencji 

Osoba  zatrudniona  w  podziemnym  zakładzie  górniczym  po  odbyciu 

wymaganej  praktyki  zawodowej,  uczestniczy  w  kursach  specjalistycz-
nych  dotycz

ą

cych obsługi  i  napraw urz

ą

dze

ń

  górniczych, które s

ą

  orga-

nizowane  przez  specjalistyczne  jednostki  szkoleniowe.  Długoletnie  do-

ś

wiadczenie zawodowe, sumienno

ść

 oraz cechy przywódcze s

ą

 podsta-

w

ą

 do awansu mechanika maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego na 

przodowego  brygady.  Do

ś

wiadczenie  zawodowe  mechanika  maszyn 

background image

i urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziemnego  jako  przodowego  wraz  z  dorobkiem 

zawodowym w postaci współpracy przy tworzeniu technologii i instrukcji 
zawodowych  oraz  etyka  pracy  kwalifikuj

ą

  go  do  podwy

ż

szenia  zasze-

regowania  stawki  zasadniczej  płacy,  a  tak

ż

e  w  przypadku  minimum 

ś

redniego wykształcenia – na osob

ę

 dozoru ruchu zakładu górniczego. 

2.7. Zadania zawodowe 

Z1.   Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z przepisami BHP oraz 

Prawa  Geologicznego  i  Górniczego  (niezb

ę

dne  kompetencje: 

Kz1, Kz2, KzS). 

Z2.   Przygotowywanie  elementów  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górniczych  do 

monta

ż

u (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).  

Z3. 

Montowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górniczych  (niezb

ę

dne  kom-

petencje: Kz1, KzS).  

Z4.   Uruchamianie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górniczych  (niezb

ę

dne 

kompetencje: Kz1, Kz2, KzS). 

Z5.   Wykonywanie bie

żą

cych i okresowych obsług maszyn i urz

ą

dze

ń

 

górniczych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS). 

Z6.   Diagnozowanie  stanu  technicznego  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górni-

czych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS). 

Z7.   Wykonywanie napraw maszyn i urz

ą

dze

ń

 górniczych (niezb

ę

dne 

kompetencje: Kz2, KzS). 

Z8.   Dokumentowanie  sposobu  i  zakresu  wykonywania  zada

ń

  za-

wodowych  w  ksi

ąż

ce  ruchu  (niezb

ę

dne  kompetencje:  Kz1,  Kz2, 

KzS). 

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych 

Kz1 – Instalowanie  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  w  podziemnych  wyrobiskach 

górniczych  (potrzebne  do  wykonywania  zada

ń

:  Z1,  Z2,  Z3,  Z4, 

Z8). 

Kz2 – Utrzymywanie  w  stanie  gotowo

ś

ci  do  pracy  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

w podziemnych  wyrobiskach  górniczych  (potrzebne  do  wykony-
wania zada

ń

: Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8). 

KzS – Kompetencje  społeczne  (potrzebne  do  wykonywania  zada

ń

:  Z1 

÷Z8). 

 

 

background image

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi  

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK 

Kompetencje  zawodowe  potrzebne  do  wykonywania  zada

ń

  w  za-

wodzie  sugeruje  si

ę

  wykorzysta

ć

  do  opisu  kwalifikacji  na  poziomie  3

wła

ś

ciwym  dla  wykształcenia  zasadniczego  zawodowego  w  Europej-

skiej  i  Polskiej  Ramie  Kwalifikacji.  Poziom  jest  uzasadniony  usytuowa-
niem zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (grupa wielka 7 i jej 

odpowiednik w ISCED 2011). 

Osoba  wykonuj

ą

ca  zawód  mechanika  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnic-

twa podziemnego: 
1)  w  zakresie  wiedzy:  zna  podstawowe  zasady  wykonywania  napraw 

i konserwacji  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górniczych,  rozró

ż

nia  rodzaje  na-

rz

ę

dzi,  urz

ą

dze

ń

  pomiarowych,  maszyn  wraz  z  ich  podzespołami, 

zna  podstawy  wykonywania  i  czytania  rysunków  technicznych,  ro-
dzaje materiałów z jakich s

ą

 wykonane poszczególne elementy ma-

szyn  i  urz

ą

dze

ń

  górniczych  oraz  przepisy  dotycz

ą

ce  podziemnych 

zakładów górniczych.  

2)  w  zakresie  umiej

ę

tno

ś

ci:  ma  umiej

ę

tno

ś

ci  wymagane  do  realizacji 

niezbyt  prostych  zada

ń

  i  rozwi

ą

zywania  prostych,  typowych  proble-

mów  w  zawodzie  poprzez  dobieranie  podstawowych  metod,  narz

ę

-

dzi,  przyrz

ą

dów  pomiarowych  i  materiałów  zgodnie  z  przepisami 

prawa  górniczego  i  instrukcjami  obsługi  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górni-

czych w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach; umie odbiera

ć

 i formuło-

wa

ć

  niezbyt  zło

ż

one  wypowiedzi,  tak

ż

e  bardzo  proste  wypowiedzi 

w j

ę

zyku obcym. 

background image

10 

3. Opis kompetencji zawodowych 

Opis  kompetencji  dotyczy  tylko  kompetencji  zawodowych  zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.  

Wykonanie zada

ń

 zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z8 wymaga posiadania 

kompetencji zawodowych Kz1. 

3.1. Instalowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

  

w podziemnych wyrobiskach górniczych Kz1 

Wiedza  –  zna  i  rozumie  podsta-
wowe  fakty,  zasady,  poj

ę

cia  ogól-

ne  zwi

ą

zane  z  instalowaniem 

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  w  podziem-

nych 

wyrobiskach 

górniczych, 

a w szczególno

ś

ci zna: 

 

zasady  i  przepisy  BHP,  ochro-
ny  ppo

ż

.,  ergonomii,  ochrony 

ś

rodowiska  podczas  instalo-

wania  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

 

w podziemnych 

wyrobiskach 

górniczych; 

 

rodzaje  zagro

ż

e

ń

  na  stanowi-

sku pracy. 

 

elementy prawa geologicznego 
i górniczego; 

 

podstawy 

budowy 

maszyn 

i urz

ą

dze

ń

  górnictwa  podziem-

nego; 

 

budow

ę

  i  zasad

ę

  działania  gór-

niczych wyci

ą

gów szybowych; 

 

podstawy  rysunku  techniczne-
go; 

 

rodzaje narz

ę

dzi monterskich; 

 

dokumentacje 

techniczno-ru-

chowe;  technologie  wykonywa-
nych  prac,  instrukcje  monta

ż

maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  górnictwa 

podziemnego; 

 

Mi

ę

dzynarodowy  Układ  Jedno-

stek Miar SI.  

Umiej

ę

tno

ś

ci  –  wykonuje  skom-

plikowane  i  zło

ż

one  zadania  we-

dług okre

ś

lonej instrukcji lub tech-

nologii  w  cz

ęś

ciowo  zmiennych 

warunkach,  w  szczególno

ś

ci  po-

trafi: 

 

przestrzega

ć

  zasad  i  przepi-

sów  BHP,  ochrony  ppo

ż

.,  er-

gonomii,  ochrony 

ś

rodowiska 

oraz  prawa  górniczego  pod-
czas 

instalowania 

maszyn  

i urz

ą

dze

ń

  w  podziemnych  wy-

robiskach górniczych; 

 

wykrywa

ć

  zagro

ż

enia  na  sta-

nowisku pracy; 

 

zapobiega

ć

  powstawaniu  za-

gro

ż

e

ń

;  

 

dostosowywa

ć

 stanowisko pra-

cy  do  wymogów  BHP  i  zasad 
ergonomii; 

 

posługiwa

ć

 si

ę

 rysunkiem tech-

nicznym; 

 

wykonywa

ć

  proste  szkice  i ry-

sunki techniczne; 

 

rozró

ż

nia

ć

 rodzaje poł

ą

cze

ń

 

rozró

ż

nia

ć

  rodzaje  przekładni 

mechanicznych i sprz

ę

gieł; 

 

wykonywa

ć

  obliczenia  monta-

ż

owe; 

 

montowa

ć

  z  podzespołów  ma-

szyny i urz

ą

dzenia; 

background image

11 

 

 

stosowa

ć

 specjalistyczny sprz

ę

monta

ż

owy; 

 

ą

cza

ć

  i  wył

ą

cza

ć

  maszyny 

i urz

ą

dzenia zgodnie z zapisami 

dokumentacji 

techniczno- 

-ruchowej; 

 

opisywa

ć

 

wykonane 

prace 

instalacyjne. 

Wykonanie zada

ń

 zawodowych Z1, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8 wymaga po-

siadania kompetencji zawodowych Kz2. 

3.2. Utrzymywanie w stanie gotowo

ś

ci do pracy  

maszyn i urz

ą

dze

ń

 w podziemnych wyrobiskach 

górniczych Kz2 

Wiedza  –  zna  i  rozumie  podsta-
wowe  fakty,  zasady,  procesy, 
poj

ę

cia  ogólne  zwi

ą

zane  z  utrzy-

mywaniem  w  stanie  gotowo

ś

ci  do 

pracy  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  w  pod-

ziemnych 

wyrobiskach 

górni-

czych,  a  w  szczególno

ś

ci  zna 

zagadnienia: 

 

zasady  i  przepisy  BHP,  ochro-
ny  ppo

ż

.,  ergonomii,  ochrony 

ś

rodowiska  podczas  wykony-

wania  napraw  maszyn  i  urz

ą

-

dze

ń

 górnictwa podziemnego; 

 

podstawy  obsługiwania  ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa pod-

ziemnego; 

 

instrukcje 

obsługi 

maszyn 

i urz

ą

dze

ń

 górniczych; 

 

technologie naprawcze; 

 

smary i płyny eksploatacyjne; 

 

urz

ą

dzenia diagnostyczne i po-

miarowe; 

 

podstawy  metrologii  stosowa-
nej. 

Umiej

ę

tno

ś

ci  –  wykonuje  niezbyt 

proste  zadania  według  okre

ś

lonej 

instrukcji  lub  technologii  w  cz

ę

-

ś

ciowo 

zmiennych 

warunkach, 

potrafi: 

 

przestrzega

ć

 zasad i przepisów 

BHP,  ochrony  ppo

ż

.,  ergono-

mii,  ochrony 

ś

rodowiska  pod-

czas wykonywania napraw ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa pod-

ziemnego; 

 

instalowa

ć

  urz

ą

dzenia  pomia-

rowe; 

 

odczytywa

ć

  wskazania  przy-

rz

ą

dów pomiarowych; 

 

wykrywa

ć

  i  ocenia

ć

  uszkodze-

nia; 

 

demontowa

ć

  maszyny  i  urz

ą

-

dzenia górnicze; 

 

wykonywa

ć

  naprawy  maszyn  

i urz

ą

dze

ń

 górniczych;  

 

ustala

ć

  tolerancje  i  pasowania 

elementów ł

ą

czonych; 

 

wymienia

ć

  elementy  zu

ż

ywaj

ą

-

ce  si

ę

  zgodnie  z  harmonogra-

mem; 

background image

12 

 

wymienia

ć

  smary  i  płyny  eks-

ploatacyjne; 

 

stosowa

ć

  si

ę

  do  zapisów  uj

ę

-

tych  w  technologii  napraw  ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

 

posługiwa

ć

  si

ę

  sprz

ę

tem  dia-

gnostycznym i pomiarowym 

 

sprawdza

ć

  jako

ść

  wykonanej 

obsługi; 

 

opisywa

ć

 wykonane obsługi; 

 

prowadzi

ć

  dokumentacj

ę

  na-

praw  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  gór-

nictwa podziemnego; 

Wykonanie  wszystkich  zidentyfikowanych  w  standardzie  zada

ń

 

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS. 

3.3. Kompetencje społeczne KzS:  

  ponosi  odpowiedzialno

ść

  za  podejmowane  działania  w  zakresie 

naprawy maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego. 

  potrafi  ocenia

ć

  swoje  działania  wykonywane  w  ramach  współpracy 

zespołowej oraz przyjmowa

ć

 odpowiedzialno

ść

 za ich skutki. 

  pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

 w zorgani-

zowanych  warunkach  w  zakresie  naprawy  maszyn  i  urz

ą

dze

ń

  gór-

nictwa podziemnego.  

background image

13 

4. Profil kompetencji kluczowych 

Ocen

ę

  wa

ż

no

ś

ci  kompetencji  kluczowych  dla  zawodu  mechanika 

maszyn i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego przedstawia rys. 1. 

Wykaz  kompetencji  kluczowych  opracowano  na  podstawie  wykazu 

stosowanego  w  Mi

ę

dzynarodowym  Badaniu  Kompetencji  Osób  Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD). 

 

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

 

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 723306 Mechanik maszyn 

i urz

ą

dze

ń

 górnictwa podziemnego 

background image

14 

5. Słownik 

Zawód 

  zbiór  zada

ń

  (zespół  czynno

ś

ci)  wyodr

ę

bnionych  w  wyniku  społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami 
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji 

i  kompetencji  (wiedzy,  umiej

ę

tno

ś

ci  oraz  kompetencji  społecznych) 

zdobytych  w  wyniku  kształcenia  lub  praktyki.  Wykonywanie  zawodu 
stanowi 

ź

ródło dochodów. 

Specjalno

ść

 

  jest  wynikiem  podziału  pracy  w  ramach  zawodu,  zawiera  cz

ęść

 

czynno

ś

ci  o podobnym  charakterze  (zwi

ą

zanych  z  wykonywan

ą

 

funkcj

ą

  lub  przedmiotem  pracy)  wymagaj

ą

cych  pogł

ę

bionej  lub  do-

datkowej  wiedzy  i  umiej

ę

tno

ś

ci  zdobytych  w  wyniku  dodatkowego 

szkolenia lub praktyki. 

Zadanie  
zawodowe 

  logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o  wyra

ź

nie okre-

ś

lonym  pocz

ą

tku  i  ko

ń

cu,  wyodr

ę

bniony  ze  wzgl

ę

du  na  rodzaj  lub 

sposób  wykonywania  czynno

ś

ci  zawodowych  powi

ą

zanych  jednym 

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

 produktem, usług

ą

 lub decyzj

ą

.  

Kompetencje 
zawodowe 

  wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

 trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych. 

Wiedza 

  zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie 

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

 do dziedziny uczenia si

ę

 lub działalno-

ś

ci zawodowej. 

Umiej

ę

tno

ś

ci 

  zdolno

ść

  wykonywania  zada

ń

  i  rozwi

ą

zywania  problemów  wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

 lub działalno

ś

ci zawodowej. 

Kompetencje 
społeczne 

  zdolno

ść

 autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w 

ż

yciu 

zawodowym  i  społecznym  oraz  kształtowania  własnego  rozwoju, 
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.  

Kompetencje 
kluczowe 

  wiedza,  umiej

ę

tno

ś

ci  i  postawy  odpowiednie  do  sytuacji,  niezb

ę

dne 

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, 
integracji społecznej i zatrudnienia. 

Standard 
kompetencji 
zawodowych 

  norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania 

zada

ń

  zawodowych  wchodz

ą

cych  w  skład  zawodu,  akceptowana 

przez  przedstawicieli  organizacji  zawodowych  i  bran

ż

owych,  praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych. 

Kwalifikacja  
 

  zestaw efektów uczenia si

ę

 (zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji  społecznych),  których  osi

ą

gni

ę

cie  zostało  formalnie  potwier-

dzone przez uprawnion

ą

 instytucj

ę

.  

Europejska 
Rama  
Kwalifikacji  

  przyj

ę

ta  w  Unii  Europejskiej  struktura  i  opis  poziomów  kwalifikacji, 

umo

ż

liwiaj

ą

cy  porównywanie  kwalifikacji  uzyskiwanych  w  ró

ż

nych 

krajach.  W  Europejskiej  Ramie  Kwalifikacji  wyró

ż

niono  8  poziomów 

kwalifikacji  opisywanych  za  pomoc

ą

  efektów  uczenia  si

ę

;  stanowi

ą

 

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji. 

Polska Rama 
Kwalifikacji 

  opis  hierarchii  poziomów  kwalifikacji  wpisywanych  do  zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce. 

Krajowy 
System 
Kwalifikacji 

  ogół  rozwi

ą

za

ń

  słu

żą

cych  ustanawianiu  i  nadawaniu  kwalifikacji 

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.