Logistyka i transport [tryb zgodności]

Logistyka

Podstawy logistyki

Poj

cie i istota logistyki

Zarys rozwoju

Rola logistyki w przedsi

biorstwie

Procesy logistyczne

Systemy logistyczne

Transport w logistyce

Spedycja a logistyka

Logistyka

Magazynowanie i obsługa zapasów

Centra logistyczne

10.

Zarz

dzanie ła

cuchem dostaw

11.

Konfiguracja sieci logistycznej

12.

Rynek usług logistycznych

13.

Przewozy multimodalne

14.

Przewozy kurierskie

15.

Logistyka mi

dzynarodowa

16.

Eurologistyka

17.

Koszty logistyki

Transport i logistyka

dzynarodowa

Literatura podstawowa

Logistyka, red. nauk. D. Kisperska-Moro

i S.

Krzy

aniak, Biblioteka Logistyka, Pozna

2009

Cz. Skowronek, Z. Sarjusz-Wolski, Logistyka w
przedsi

biorstwie, PWE, Warszawa 2008

E. Gołembska, Kompendium wiedzy o logistyce, PWN,
Warszawa 2006

J. Neider, Transport mi

dzynarodowy, PWE,

Warszawa 2008

Usługi logistyczne, pod red. W. Rydzkowskiego, Bib-
lioteka Logistyka, Pozna

2007

Transport i logistyka

dzynarodowa

Literatura uzupełniaj

E. Gołembska, Podstawowe problemy logistyki global-
nej, mi

dzynarodowej, eurologistyki, Wydawnictwo

Naukowe Wy

szej Szkoły Kupieckiej, Łód

2007

Logistyka w biznesie, praca zb. pod red. M. Ciesiels-
kiego, PWE, Warszawa 2006

E. Gołembska, D. Kempny, J. Witkowski, Eurologistyka
w zarz

dzaniu mi

dzynarodowym, Wydawnictwo

Naukowe PWN, Warszawa 2005

Poj

cie i istota logistyki

• Poj

cie logistyki

• Istota i koncepcje logistyki

• Zadania logistyki

• Podstawowe składniki procesów

logistycznych

• Logistyka mikro- i makroekonomiczna

• Piramida logistyki

• Powstanie i rozwój logistyki

Definicje logistyki

• Logistyka

to proces

- planowania,

- realizowania i

- kontrolowania

sprawnego oraz efektywnego ekonomicznie przepływu i
składowania: surowców, materiałów do produkcji, wyro-
bów gotowych i usług oraz zwi

zanych z tym informacji,

z miejsca pochodzenia do miejsca konsumpcji – w celu
zaspokojenia wymaga

klientów.

Definicje logistyki

• Logistyka

to okre

lona koncepcja zarz

dzania przedsi

biorstwem

polegaj

ca na:

- planowaniu,
- organizowaniu i
- kontroli
przepływu i składowania materiałów oraz zwi

zanych z

tym informacji.

• W zale

ci od fazy i miejsca realizacji procesu logisty-

cznego pod poj

ciem materiały rozumie si

: surowce i

ęś

ci, produkcj

w toku i wyroby gotowe.

Definicje logistyki

• Logistyka

to działania polegaj

ce na dostarczeniu:

- wła

ciwemu klientowi,

- wła

ciwych materiałów,

- we wła

ciwej ilo

ci,

- we wła

ciwym miejscu.

- we wła

ciwym czasie,

- we wła

ciwym stanie,

- po wła

ciwych kosztach.

Definicje logistyki

„Przez logistyk

rozumie si

z reguły poj

cie

oznaczaj

ce zarz

dzanie działaniami

przemieszczania i składowania, które maj

ułatwi

przepływ produktów z miejsc

pochodzenia do miejsc finalnej konsumpcji, jak
równie

zwi

zan

z nimi informacj

w celu

zaoferowania klientowi odpowiedniego poziomu
obsługi po rozs

dnych kosztach”.

Definicje logistyki

• Logistyka

to proces planowania, realizowania, kontrolowania,
sprawnego i efektywnego ekonomicznie przepływu
surowców, materiałów do produkcji, wyrobów gotowych
oraz odpowiedniej informacji od punktu ich pochodzenia
do punktu konsumpcji w celu zaspokojenia wymaga

klienta. Logistyka dotyczy równie

procesów przepływów

zwi

zanych z utylizacj

, naprawami gwarancyjnymi i

pogwarancyjnymi.

Istota logistyki

• sprawny przepływ dóbr materialnych i informacji

• poszukiwanie oszcz

dno

ci ł

cznych kosztów:

- zaopatrzenia

- produkcji

- dystrybucji

• jak najlepsze zaspokojenie potrzeb klienta

• marketingowa koncepcja zarz

dzania

przedsi

biorstwem

Koncepcje logistyki

• Jako koncepcja operacyjna

sterowanie podstawowymi procesami technicznymi i eko-
nomicznymi w sferze przepływów towarowych w ramach
danych struktur, potencjału i potrzeb oraz racjonalizacja
tych procesów

• Jako koncepcja zarz

dzania organizacj

zorientowane rynkowo, zintegrowane zarz

dzanie przed-

biorstwem jako warunek działania i sukcesu na współ-

czesnym, konkurencyjnym rynku

• Jako dziedzina wiedzy ekonomicznej

badaj

ca prawidłowo

ci i zjawiska przepływu dóbr i

informacji w gospodarce a tak

e w jej ogniwach

Istota logistyki

• Logiczne działanie i tworzenie logicznych relacji

pomi

dzy procesem głównym realizowanym

przez przedsi

biorstwo, a procesami go wspie-

raj

cymi.

• Istot

logistyki mo

na uj

ąć

na trzech poziomach:

- obsługowym,

- procesowym,

- relacyjno-integracyjnym.

Zadania logistyki

• koordynacja i usprawnienie przepływów

surowców, materiałów i wyrobów
gotowych do konsumentów

• minimalizacja kosztów tego przepływu, tj.

zwi

kszenie jego efektywno

• podporz

dkowanie działalno

logistycznej wymogom obsługi klienta

cia procesu logistycznego

• to integracja strumieni rzeczowych i

informacyjnych

• to patrzenie na procesy gospodarcze

przez pryzmat tych strumieni, sprawno

ść

ich przepływu i kosztów

• to obsługa klienta, jej poziom, jako

ść

skuteczno

ść

i zadowolenie klienta

Podstawowe składniki procesów

logistycznych

• fizyczny przepływ dóbr rzeczowych

procesy transportowe

• przepływ informacji

procesy informacyjne i procesy decyzyjne

• tworzenie zapasów

przepływ strumieni rzeczowych nie zawsze mo

e by

gły – ze wzgl

dów technicznych, organizacyjnych i

ekonomicznych

Podstawowe składniki procesów

logistycznych

• infrastruktura procesów logistycznych

budynki i budowle maqazynowe,

rodki transportu,

maszyny i urz

dzenia zapewniaj

ce transport i manipu-

lacje za- i wyładunkowe, pewne rodzaje opakowa

• koszty logistyczne

przepływ dóbr rzeczowych, utrzymywanie zapasów i
funkcjonowanie infrastruktury powoduj

powstawanie

kosztów logistycznych, które wpływaj

na efektywno

ść

ekonomiczn

przedsi

biorstw

Logistyka mikro- i makroekonomiczna

• Przepływ dóbr rzeczowych w przedsi

biorstwie,

tj. w podmiocie gospodaruj

cym stanowi uj

cie

mikroekonomiczne procesów logistycznych.
Mikrologistyka - logistyka w przedsi

biorstwach

• Logistyka w uj

ciu makro to całokształt przepły-

wu dóbr materialnych w gospodarce, wielko

ść

struktura utrzymywanych zapasów a tak

e infra-

struktura techniczna, warunkuj

ca procesy

przepływu i utrzymywania zapasów.

Makrologistyka - to logistyka w skali gospodarki
kraju

Piramida logistyki

• Mezologistyka obejmuje bran

e i działy

gospodarki narodowej

• Eurologistyka to szczególna forma logistyki

dzynarodowej w skali kontynentu

europejskiego

• Logistyka globalna to operacje logistyczne

zachodz

ce mi

dzy firmami dział

cymi

globalnie (na ró

nych kontynentach)

Rozwój logistyki

• korzeni logistyki nale

y upatrywa

wojskowo

• do gospodarki poj

cie to wprowadzono w

latach 50. XX wieku

(w Polsce w latach 80. i 90. ubiegłego
wieku)

• etapy rozwoju logistyki obrazuj

ewolucj

jej

zakresu i funkcji oraz wykorzystania w
procesach zarz

dzania

Etapy ewolucji logistyki

Etap I – lata 50.XX wieku

• niezintegrowane działania logistyczne

• brak oparcia na jednolitej koncepcji

• brak podporz

dkowania jednemu celowi

• wyodr

bnienie fragmentarycznych działa

w sferach:

zakupu

magazynowania

dystrybucji

Etapy ewolucji logistyki

Etap II - lata 60. i pocz

tek lat 70. XX w.

• fizyczna dystrybucja towarów

(jako wsparcie działa

marketingowych)

• sfera zakupu, manipulacji i magazynowania na

wej

ciu do przedsi

biorstwa

(zarz

dzanie materiałami)

Material management

• prognozowanie i planowanie potrzeb materiałowych

• wybór

ródeł zakupu

• sterowanie zapasami

• manipulacje i magazynowanie

• transport zewn

trzny i wewn

trzny oraz dotycz

zaopatrzenia stanowisk

Etapy ewolucji logistyki

Etap III - koniec lat 70. i lata 80. XX w.

• stopniowa integracja działa

logistycznych

• wszystkie procesy logistyczne skierowane na osi

gni

cie

strategicznych celów przedsi

biorstwa:

maksymalizacj

zysku

umocnienie pozycji na rynku

zwi

kszenie stopnia dostosowania do warunków otoczenia

• redukcja kosztów i optymalizacja działa

w całym ła

cuchu

przepływu

Etapy ewolucji logistyki

Etap IV - lata 90. ubiegłego wieku

• całkowita integracja – logistyczny ła

cuch dostaw

• rozwój logistyki nie tylko w przedsi

biorstwach

• pojawiaj

nowe koncepcje i sposoby ich

wykorzystania

centra usług logistycznych

zarz

dzanie odchudzaj

ce (lean management)

• doskonalenie elementów infrastruktury logistycznej

Resume ewolucji logistyki

Działalno

ść

logistyczna przeszła drog

• od działa

fragmentarycznych

• poprzez faz

fizycznej dystrybucji

• do zintegrowanego działania

Na bazie zintegrowanych działa

powstała koncepcja

zarz

dzania ła

cuchem dostaw.

Rozwój logistyki

Na rozwój logistyki w najbli

szych latach

wpływ b

miały nast

puj

ce megatrendy:

• globalizacja gospodarki,

• indywidualizacja preferencji,

• wzrost

wiadomo

ci ekologicznej,

• rozwój technologii informatycznych.

Rola logistyki

w przedsi

biorstwie

1. zadania i cele logistyki

2. logistyka a cele przedsi

biorstwa

3. logistyka a strategia przedsi

biorstwa

4. logistyka a płynno

ść

finansowa

przedsi

biorstwa

5. logistyka a efektywno

ść

przedsi

biorstwa

Logistyka a cele

przedsi

biorstwa

• Procesy logistyczne maj

bezpo

redni zwi

zek z

celami przedsi

biorstwa.

• Dotyczy to zarówno celów w uj

ciu krótko- jak i

długookresowym, a wi

celów operacyjnych

celów strategicznych

Procesy logistyczne s

istotnym narz

dziem

realizacji celów przedsi

biorstwa.

Logistyka a cele

przedsi

biorstwa

• Procesy logistyczne powinny by

podporz

dkowane celom głównym

przedsi

biorstwa jako cało

• Procesy logistyczne maj

charakter

wspomagaj

cy realizacj

tych celów

Cele przedsi

biorstwa

• mog

ró

nie definiowane przez ró

strony zainteresowane jego wynikami

• przykładowymi celami mog

– umocnienie pozycji rynkowej i uzyskanie

przewagi konkurencyjnej

– maksymalizacja wyniku finansowego w długim

horyzoncie czasowym

– wzrost potencjału ekonomicznego

– zwi

kszenie warto

ci przedsi

biorstwa dla

akcjonariuszy

Logistyka a cele

przedsi

biorstwa

• Cele operacyjne tworz

podstaw

kształtowania celów strategicznych

• Zapewnienie wła

ciwego poziomu obsługi

klienta realizuje si

poprzez strategi

marketingow

• Redukcja kosztów stanowi podstawowy

warunek uzyskania przewagi konkurencyjnej

Logistyka a cele

przedsi

biorstwa

• O wyniku finansowym przedsi

biorstwa

decyduj

dwa czynniki:

– maksymalizacja przychodów

– minimalizacja kosztów

• Te dwa strumienie decyduj

– wyniku finansowym i jego maksymalizacji

– umocnieniu pozycji rynkowej

– nadwy

ce zwi

kszaj

cej potencjał ekonomiczny

– i w ostatecznym rachunku zwi

kszaj

warto

ść

przedsi

biorstwa na rynku

Logistyka a

strategia przedsi

biorstwa

• Strategia przedsi

biorstwa to długofalowa koncepcja

rozwoju i funkcjonowania na rynku

• Przejawia si

przede wszystkim w zarz

dzaniu

strategicznym, tj w kierowaniu rozwojem organizacji
zorientowanym na wykorzystanie szans i unikaniu zagro

wyst

puj

cych w otoczeniu

• Formułuje si

w niej strategie funkcjonalne obejmuj

ce:

– produkcj

– marketing

– logistyk

– finanse

Logistyka a

strategia przedsi

biorstwa

W planowaniu strategicznym nale

y uwzgl

dni

logistyczny punkt widzenia na:

• zaopatrzenie,

• produkcj

• sprzeda

produktów.

Logistyka

a strategia przedsi

biorstwa

Strategiczne decyzje logistyczne dotycz

cało

ciowych zamierze

rozwoju:

• produkcji

• polityki zapasów

• procesu zamówie

• wyboru rodzaju transportu

• lokalizowania baz magazynowych

Logistyka

a strategia przedsi

biorstwa

Kluczowe problemy logistyczne mog

ce wspiera

strategi

rozwoju przedsi

biorstwa:

• wybór strategicznych dostawców materiałów

• własna czy zewn

trzna obsługa transportowa

procesów logistycznych

• rozwój własnych magazynów czy korzystanie z usług

wyspecjalizowanych logistyków

• rozwój własnej sieci dystrybucji czy korzystanie z

sieci innych przedsi

biorstw

• kształtowanie struktury podmiotowej sprzeda

Logistyka a płynno

ść

finansowa przedsi

biorstwa

• Płynno

ść

finansowa przedsi

biorstwa oznacza

bie

żą

zdolno

ść

do terminowego regulowania

zobowi

• Rzeczowe procesy logistyczne po stronie zakupów

jak i sprzeda

y s

podstaw

kształtowania strumieni

pieni

ęż

nych.

• Procesy logistyczne kształtuj

płynno

ść

finansow

jej poziom i tendencje zmian.

Logistyka a płynno

ść

finansowa przedsi

biorstwa

Procesy logistyczne w sposób szczególny
wpływaj

na takie pozycje aktywów obrotowych i

zobowi

jak:

• zapasy

• nale

ci z tytułu dostaw

• zobowi

zania z tytułu dostaw

Logistyka a płynno

ść

finansowa przedsi

biorstw

Kształtowanie terminów i form płatno

ci za

dostarczone produkty nale

y do działalno

marketingowej przedsi

biorstwa.

Jednak sprawno

ść

fizycznej dostawy towarów

do odbiorców to efekt działa

logistycznych,

która mo

e stanowi

istotny argument w

negocjacjach warunków płatno

ci i wpłyn

ąć

pozytywnie na płynno

ść

finansow

Logistyka a płynno

ść

finansowa przedsi

biorstw

Kształtowanie bie

żą

cej płynno

ci finansowej

przedsi

biorstwa z punktu widzenia procesów

logistycznych dotyczy trzech wymienionych
składników aktywów i pasywów, tj.:

• zapasów

• nale

ci z tytułu dostaw

• zobowi

zania z tytułu dostaw

Logistyka a efektywno

ść

przedsi

biorstwa

Poj

cie efektywno

ci w literaturze

ekonomicznej definiowane jest w ró

sposób.

Generalnie rozumie si

przez ni

relacj

nakładów i efektów.

E = F/N

Logistyka a efektywno

ść

przedsi

biorstwa

Do pomiaru efektywno

ci działalno

przedsi

biorstwa u

ywa si

nast

puj

cych

poj

ęć

i formuł:

• produktywno

ść

czynników produkcji,

• kosztochłonno

ść

procesów wytwórczych,

• rentowno

ść

• efektywno

ść

zamierze

rozwojowych

Logistyka a efektywno

ść

przedsi

biorstwa

Produktywno

ść

wyra

a relacj

, w jakiej pozostaje warto

ść

produkcji (obrotów, przychodów) do
zaanga

owanych w przedsi

biorstwie zasobów

trwałych i obrotowych lub osobowych

=P/M

lub

=P/L

Logistyka a efektywno

ść

przedsi

biorstwa

Kosztochłonno

ść

wyra

a relacj

kosztów ponoszonych dla

uzyskania odpowiedniej warto

ci produkcji

(obrotu, przychodów)

=K/P

Logistyka a efektywno

ść

przedsi

biorstwa

Rachunek rentowno

na przedstawi

na ró

ne sposoby.

Rentowno

ść

e by

wyra

ona w kwotach

bezwzgl

dnych a miar

jest w tym przypadku

wynik finansowy.

=P-K

Logistyka a efektywno

ść

przedsi

biorstwa

Rentowno

ść

e by

mierzona w wielko

ciach

wzgl

dnych jako relacja wyniku finansowego do

innych wielko

ci ekonomicznych:

– obrotu (przychodów)

– aktywów (maj

tku, zasobów lub zatrudnienia)

– kapitałów własnych

Planowanie logistyczne

• w planowaniu logistycznym ka

de ogniwo

systemu logistycznego jest poł

czone z planem

strategicznym firmy

• planowanie logistyczne w przedsi

biorstwie

prowadzone jest na trzech poziomach:

– strategicznym - co?

– taktycznym - kiedy?

– operacyjnym - jak?

Planowanie logistyczne

• Strategiczny plan logistyki umo

liwia zintegrowanie 10

kluczowych obszarów przedsi

biorstwa:

– systemu informatycznego

– działalno

ci operacyjnej

– wyposa

enia

– struktury organizacyjnej

– operacji magazynowych

– zarz

dzania transportem

– zarz

dzania zapasami

– wyboru kanału logistycznego

– strategii konfiguracji sieci logistycznaj

– obsługi klienta

Strategie logistyczne

• strategia całkowitych kosztów logistycznych

• strategia zró

nicowania dystrybucji

• strategia odraczania

• strategia dostaw zbiorczych

• strategia standaryzacji

Procesy logistyczne

Procesy logistyczne w przedsi

biorstwie to

dzy innymi:

• zakup

• sprzeda

• transport

• magazynowanie

• kształtowanie zapasów

Zarz

dzanie ła

cuchem dostaw

• geneza ła

cucha dostaw

• poj

cie ła

cucha dostaw

Ła

cuch logistyczny to taki ła

cuch magazynowo-

transportowy, który stanowi technologiczne
poł

czenie punktów magazynowych i

przeładunkowych drogami przewozu towarów oraz
organizacyjne i finansowe skoordynowanie operacji,
procesów zamówie

i polityki zapasów wszystkich

ogniw tego ła

cucha.

Zarz

dzanie ła

cuchem dostaw

Ze wzgl

du na to,

e funkcjonowanie

ła

cucha logistycznego uwarunkowane jest

jego przestrzennym rozmieszczeniem,
przez poj

cie ła

cucha dostaw nale

rozumie

przepływ produktów logistycznych

w ramach

le okre

lonej konfiguracji

sieci logistycznej.

Zarz

dzanie ła

cuchem dostaw

Koncepcja zarz

dzania ła

cuchem dostaw

obejmuje:

•

ródła surowców i dostawców

• polityk

zakupu i gromadzenia surowców

• przepływ materiałów wewn

trz firmy

• przechowywanie wyrobów gotowych

• dystrybucj

• magazynowanie

• transport

Zarz

dzanie ła

cuchem dostaw

Okre

lenie ła

cuch dostaw jest rozumiane

jako działalno

ść

zwi

zana z przepływem

produktów i usług - od jego pierwotnego

ródła przez wszystkie formy po

rednie, a

do postaci, w której produkty i usługi s

konsumowane przez ostatecznego klienta.

Zarz

dzanie ła

cuchem dostaw

W uj

ciu procesowym ła

cuch logistyczny

na zdefiniowa

nast

puj

co:

Ła

cuch logistyczny to dynamiczny proces, jako

suma działa

w poszczególnych jego etapach,

maj

cy na celu skoordynowanie swobodnego

przepływu dóbr a wraz z nimi informacji i

rodków

finansowych, od miejsc pozyskania surowców do
klienta.

Procesy logistyczne

Fazy procesów logistycznych w

przedsi

biorstwie:

• zaopatrzenie

• produkcja

• dystrybucja

Zarz

dzanie ła

cuchem dostaw

Zarz

dzanie ła

cuchem logistycznym to:

• planowanie,

• organizowanie,

• realizowanie i

• sterowanie

przepływem towarów tak w ich fizycznej jak
i finansowej postaci, wraz z informacjami
dotycz

cymi wielko

ci i struktury popytu na

te towary.

Zarz

dzanie relacjami w

ła

cuchu dostaw

Ma na celu zapewnienie:

• kooperacji,

• partnerstwa,

• integracji,

• optymalizacji procesów i systemów

w działaniach strategicznych, taktycznych i
operacyjnych.

Zarz

dzanie relacjami w

ła

cuchu dostaw

Elementy składowe zarz

dzania relacjami

z partnerami:

• zarz

dzanie relacjami z dostawcami

• wdra

anie nowych produktów

• zarz

dzanie kosztami produktu

• prognozowanie i planowanie

• zarz

dzanie zapasami magazynowymi

• planowanie produkcji

• reklamacje

Proces logistyczny

• Proces logistyczny w ła

cuchu dostaw

obejmuje czynno

ci, zdarzenia i informacje

pocz

wszy od zdefiniowania planu

sprzeda

y a sko

czywszy na dostawie do

klienta, serwisie posprzeda

nym i utylizacji.

• Podstawowym elementem procesu i

warunkiem koniecznym dla jego efektywnej
realizacji jest sterowanie procesem.

Proces logistyczny

• definiowanie prognoz sprzeda

• tworzenie planu produkcji

• definiowanie potrzeb materiałowych

• zakupy zaopatrzeniowe

• zarz

dzanie zapasami magazynowymi

• magazynowanie

• transport

• dostawy do klienta

• logistyczna obsługa reklamacji klienta

Ła

cuch logistyczny

• ogniwo pozyskiwania surowców

• ogniwo dostaw surowców do ła

cucha

• ogniwo produkcji

• ogniwo dystrybucji

Podstawowe terminy ła

cucha

dostaw

• bufor

– to jeden

le okre

lony asortyment towarów,

tzn. albo surowców, albo półfabrykatów albo
wyrobów gotowych;

– bufor wej

ciowy i bufor wyj

ciowy

• ł

cze

– słu

y do poł

cze

buforów;

– ł

cze wewn

trzne i ł

cze zewn

trzne

Cele strategiczne ła

cucha dostaw

• optymalizowanie wykorzystania aktywów

przedsi

biorstwa

• zwi

kszenie zjawiska kompresji czasu

wszystkich operacji składowania i transportu
wewn

trz ła

cucha dostaw

• zmniejszenie kosztów transakcyjnych i

koncentrowanie si

na działaniach

tworz

cych warto

ść

dla klientów

Zarz

dzanie ła

cuchem dostaw

• w zarz

dzaniu ła

cuchami dostaw wykorzystuje si

informatyczne systemy wspomagaj

• najcz

ęś

ciej wykorzystywan

aplikacj

jest SCM (Supply

Chain Management)

– zarz

dzanie zapasami przez dostawc

– zarz

dzanie zamówieniami przez klienta

• ECR (Efficient Consumer Response) to strategia efektywnej

obsługi klienta

• CPFR (Collaborative Planning, Forecasting and

Mepelnisment) oznacza współprac

wszystkich partnerów w

ła

cuchu dostaw

Ogniwo produkcji w ła

cuchu dostaw

• pełni zasadnicz

rol

w ła

cuchu dostaw:

– znajduje si

rodku ła

cucha

– funkcjonuje w obr

bie systemu logistycznego

• system logistyczny to celowo zorganizowany i

poł

czony zespół takich podsystemów jak:

– zaopatrzenie

– produkcja

– magazynowanie

– transport

– dystrybucja

wraz z relacjami pomi

dzy nimi

Podsystem zaopatrzenie

Decyzje zaopatrzeniowe dotycz

• procesu zamówie

• wyboru dostawców

•

ródeł surowców

• negocjacji cen zakupu

• wyboru form obsługi transportowej

Podsystem zaopatrzenie

• Najcz

ęś

ciej wykorzystywan

metod

wyboru dostawców jest metoda punktowa

• Zawiera ona takie elementy jak:

– rzetelno

ść

– terminowo

ść

dostaw

– lojalno

ść

wobec partnera

– kondycja finansowa dostawcy

Podsystem produkcja

Aby zaplanowa

wielko

ść

i struktur

produkcji

stosownie do zgłaszanego popytu, nale

uzyska

odpowied

na takie pytania jak:

• co i kiedy wyprodukowa

• jakimi zdolno

ciami produkcyjnymi oraz surowcami

i półfabrykatami nale

y dysponowa

• jakimi zapasami produkcji w toku dysponuje firma?

• jaka powinna by

wielko

ść

i struktura zakupu

surowców i półfabrykatów oraz obsługi logistycznej

Total Quality Management

• działalno

ść

logistyczna jest ł

czona z

kompleksowym zarz

dzaniem jako

• TQM polega na ustawicznym doskonaleniu

wszystkich procesów w przedsi

biorstwie

Just In Time

• metoda dokładnie na czas (JIT) umo

liwia

zaniechanie gromadzenia zapasów

• oznacza: produkuj dokładnie to, czego

yczy sobie klient i dostarczaj dokładnie

wtedy, kiedy sobie tego

yczy

• w praktyce JIT oznacza:

– skrócenie czasu dostaw

– likwidacj

przestojów materiałów do produkcji

– skrócenie czasu trwania procesów produkcji w

przedsi

biorstwie

System KAN-BAN

• jest to udoskonalony system JIT

• stanowi system planowania produkcji drog

regulowania wielko

ci i struktury zapasów

• wykorzystuje si

w nim dwukolorowe karty:

- KAN oznacza miejsca produkcji

- BAN oznacza standardow

ilo

ść

składnika

ytego do produkcji

• w systemie tym proces produkcji jest

dostosowany do planu wydziału monta

System logistyczny

przedsi

biorstwa produkcyjnego

• przedsi

biorstwo produkcyjne stanowi centralne

ogniwo w ła

cuchu logistycznym

• producent zawsze wyst

puje jako odbiorca

produktów i jednocze

nie jako dostawca

• lokalizuj

c ogniwo produkcji w ła

cuchu

logistycznym mo

na mówi

o rzeczowym

strumieniu zasilania (dopływu) i strumieniu
odpływu

System logistyczny

przedsi

biorstwa produkcyjnego

• logistyka w przedsi

biorstwie produkcyjnym

przeszła kilka faz rozwoju:

– od zarz

dzania materiałami (Material Management)

– do zarz

dzania kanałowego (Channel Management)

• zarz

dzanie kanałowe obejmuje cały przepływ

materiałów w przedsi

biorstwie: od etapu wej

cia

surowca do wyrobu ko

cowego dla klienta

System logistyczny

przedsi

biorstwa produkcyjnego

• system logistyczny przedsi

biorstwa produkcyjnego

e by

bardzo zło

ony

• zintegrowane zarz

dzanie przepływami rzeczowymi,

strumieniami informacji i strumieniami finansowymi
obejmuje trzy sfery działalno

ci przedsi

biorstwa:

– zaopatrzenie

– produkcj

– dystrybucj

• w ka

dej z tych faz mamy do czynienia z takimi

elementami jak: zapasy, transport i konfiguracja
przestrzenna

Logistyka zaopatrzenia

• obejmuje:

– dostarczenie materiałów niezb

dnych do

produkcji,

– ich składowanie

– dostarczenie do pierwszego stanowiska linii

produkcyjnej

• jest traktowana jako zarz

dzanie

strumieniem dopływu do przedsi

biorstwa

Logistyka produkcji

• obejmuje zarz

dzanie przepływem

strumieni materiałowych w procesie
produkcyjnym

• dotyczy:

– projektowania kanałów przepływu w procesie

produkcji

– transportu wewn

trznego

– zapasów produkcji w toku

Logistyka dystrybucji

• obejmuje przemieszczanie wytworzonych

materiałów, półproduktów czy wyrobów
gotowych do odbiorców

• w zale

ci od rodzaju przedsi

biorstwa i

produkowanych wyrobów sie

dystrybucji

e by

bardziej lub mniej rozwini

wykazuj

c zró

nicowan

– szeroko

ść

kanałów dystrybucji

– długo

ść

kanałów dystrybucji

System logistyczny

przedsi

biorstwa produkcyjnego

Poza omówionymi fazami system logistyczny

przedsi

biorstw produkcyjnych obejmuje:

• przepływ cz

ęś

ci zamiennych

(tzw. usługi posprzeda

owe)

• obsług

zwrotów

(tzw. Reverse Distribution)

• gospodark

odpadami

(tzw. logistyka procesów utylizacji)

Planowanie i sterowanie

produkcj

• Bardzo istotnym elementem zarz

dzania

produkcj

jest planowanie potrzeb materiałowych

• W tym zło

onym, wymagaj

cym wielu oblicze

procesie bardzo przydatne s

wspieraj

oprogramowania komputerowe

• Okre

leniu tych potrzeb materiałowych słu

żą

systemy planowania potrzeb materiałowych

• Systemy te przeszły okre

lon

drog

rozwoju

Material Requirements Planning

MRP (Planowanie potrzeb materiałowych)
dotyczy:

• planowania zapotrzebowania materiałów

• zamówienia materiałów

• opracowania harmonogramu produkcji

Podstaw

funkcjonowania systemu MRP

jest harmonogram (plan) produkcji

wyrobów finalnych.

Manufacturing Resource

Planning

MRP II (Planowanie zasobów produkcyjnych)

oprócz planowania zaopatrzenia
materiałowego produkcji obejmuje:

• planowanie sprzeda

y zasobów

• bilansowanie zdolno

ci produkcyjnych

• zwi

zane z tym finanse

Distribution Requirement

Planning

DRP - to

planowanie zapotrzebowania dystrybucji

• Ma za zadanie okre

zapotrzebowanie

na wyrób gotowy

• Opracowany na tej podstawie plan

dystrybucji determinuje wielko

ść

produkcji

Computer Intergrated

Manufacturing

CIM oznacza

metod

zarz

dzania produkcj

przy

wsparciu informatycznym.

CIM umo

liwia kontrol

nad prawidłowym

przebiegiem wszystkich systemów
zastosowanych

w produkcji.

Korzy

ci wdra

ania systemów MRP

• powi

zanie zakupu materiałów z potrzebami

• obni

enie poziomu zapasów

• zbiorcze fakturowanie powoduj

ce wydłu

enie

terminu płatno

• egzekwowanie indywidualnej odpowiedzialno

za ka

de stanowisko pracy

Logistyka dystrybucji

• Logistyka w sferze dystrybucji oznacza

zintegrowany proces planowania, organizowania i
kontroli strumieni towarów i zwi

zanych z nim

informacji z miejsca produkcji do odbiorcy.

• Zadaniem logistyki jest zarz

dzanie procesem

dostarczenia tych towarów z uwzgl

dnieniem 7W,

co wi

ąż

e si

z konieczno

pokonania pi

ciu luk.

Logistyka dystrybucji

• luka czasowa

• luka przestrzenna

• luka ilo

ciowa

• luka w asortymencie

• luka informacyjna

Logistyka dystrybucji

• Drog

do pokonywania tych luk jest ł

czenie si

kanałów dystrybucji z kanałem logistycznym.

• Kanał dystrybucji to zespół kolejnych ogniw, za

rednictwem których realizowany jest przepływ

dóbr zwi

zany z działalno

rynkow

• Wybór rodzaju kanału i liczby po

redników zale

od stopnia intensywno

ci dystrybucji.

• W przypadku kanału zintegrowanego pionowo

wszyscy uczestnicy realizuj

wspóln

strategi

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• Magazyn stanowi jednostk

organizacyjno-

funkcjonaln

zajmuj

przechowywaniem dóbr

materialnych (zapasów) czasowo wył

czonych z

ruchu w kanałach logistycznych.

• Do tego celu magazyn dysponuje odpowiedni

infrastruktur

magazynow

– przestrzeni

składow

i manipulacyjn

–

rodkami technicznymi manipulacji i transportu

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• Budowle magazynowe to trwałe konstrukcje

ynierskie słu

żą

ce do magazynowania

zapasów

• Cechuje je du

a ró

norodno

ść

, elementy

techniczne i u

ytkowe:

– rodzaj i wielko

ść

– parametry konstrukcyjne

– parametry u

ytkowe

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• Ró

norodno

ść

budowli magazynowych

wynika z:

– z rodzaju towarów i ich podatno

ci magazynowej

– czasu magazynowania zapasów

– rotacji zapasów w magazynie

– stopnia ich przystosowania do manipulacji

zmechanizowanych

– mechanizacji i automatyzacji procesów

magazynowych

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• Budowle magazynowe mo

na dzieli

punktu widzenia ró

nych kryteriów:

– stanu skupienia i podatno

ci magazynowej

ładunku

– rozwi

techniczno-budowlanych i stopnia

zabezpieczenia ładunków

– stopnia mechanizacji procesów magazynowych

– funkcji i przeznaczenia gospodarczego

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• W zale

ci od stanu skupienia i podatno

magazynowej ładunków wyró

nia si

nast

puj

ce typy magazynów:

– zbiorniki

– silosy

– magazyny uniwersalne

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• Uwzgl

dniaj

c rozwi

zania techniczno-

budowlane i stopie

zabezpieczenia

ładunków budowle magazynowe dzieli si

na:

– magazyny otwarte

– magazyny półotwarte

– magazyny zamkni

– magazyny wysokiego składowania

– magazyny specjalne

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• W zale

ci od stopnia mechanizacji procesów

magazynowych magazyny dziel

na:

• nie zmechanizowane

• zmechanizowane

• zautomatyzowane

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• W zale

ci od funkcji i przeznaczenia

gospodarczego, jakie spełniaj

, magazyny

dziel

na:

• przemysłowe

• handlowe

• transportowe

• usługowe

Magazynowanie i obsługa

zapasów

Techniczne wyposa

enie magazynów uzale

nione

jest od:

– wielko

ci i funkcji, jak

pełni magazyn

– rodzaju magazynowanych zapasów i ich podatno

magazynowej

– rodzaju opakowania i stosowanych jednostek

ładunkowych

– metod składowania

– sposobu przemieszczania materiałów

– rodzaju zabiegów konserwacyjnych i konfekcjonowania

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• Do technicznego wyposa

enia magazynu

zalicza si

– maszyny i urz

dzenia transportowe

– urz

dzenia do składowania

– urz

dzenia pomocnicze

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• Do podstawowych

rodków transportu w

nowoczesnych magazynach zalicza si

– wózki jezdniowe

– d

wignice

– przeno

niki

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• W

ród urz

dze

do składowania mo

wyró

– w magazynach otwartych: legary, stojaki,

podstawki

– w magazynach zamkni

tych: regały o ró

nej

konstrukcji (nieruchome, przesuwane), stojaki
czy szafki

Magazynowanie i obsługa

zapasów

• System magazynowania mo

na okre

jako skoordynowan

działalno

ść

w czasie i

przestrzeni, polegaj

na:

– gromadzeniu zapasów

– ich składowaniu

– wraz z czynno

ciami manipulacyjnymi,

piel

gnacyjnymi i kontrol

Centra logistyczne

Do przesłanek rozwoju centrów logistycznych

jako nowych form organizacji procesów
logistycznych przyczyniły si

– wzrost znaczenia poziomu obsługi klienta

– d

ąż

enie do skrócenia czasu dostawy

– konieczno

ść

redukcji kosztów w ła

cuchu dostaw

– globalizacja działalno

ci gospodarczej

zwi

kszaj

ca zasi

g procesów logistycznych

Centra logistyczne

Czynnikami sprzyjaj

cymi powstawaniu

centrów logistycznych s

• zasada just in time

• outsourcing

Centra logistyczne

Centrum logistyczne

to obiekt przestrzenny o

okre

lonej funkcjonalno

ci wraz z infrastruktur

organizacj

, w którym realizowane s

usługi

logistyczne zwi

zane z:

– przyjmowaniem

– magazynowaniem

– rozdziałem i

– wydawaniem towarów oraz

– usługi towarzysz

ce.

Centra logistyczne

• Centra logistyczne to punkty w

złowe

sieci logistycznych, w których:

– nast

puje ł

czenie i rozł

czanie strumieni

ładunków

– ma miejsce zmiana

rodka transportu

–

wiadczone s

usługi zwi

zane z

magazynowaniem, zarz

dzaniem zapasami

i dystrybucj

– ró

ne usługi towarzysz

Centra logistyczne

Funkcje logistyczne obejmuj

– transport

– magazynowanie

– zarz

dzanie zapasami

– zarz

dzanie zamówieniami

– przeładunki

– pakowanie

– kompletacja

Centra logistyczne

Do funkcji pomocniczych zalicza si

– spedycja

– obsługa celna

– ubezpieczenia

– obrót opakowaniami zbiorczymi wielokrotnego

ytku

– wynajem kontenerów i palet

– usługi informatyczne

– promocja i marketing

Centra logistyczne

Funkcje dodatkowe obejmuj

– techniczn

obsług

pojazdów

– sprzeda

paliw, olejów i akcesoriów

– napraw

kontenerów i palet

– usługi hotelarskie

– usługi gastronomiczne

– usługi bankowe

– usługi telekomunikacyjne

– parkowanie pojazdów

Centra logistyczne

Centra logistyczne a centra dystrybucyjne:

– centra logistyczne - niezale

ne podmioty,

wiadcz

ce usługi na rzecz wielu ró

nych

klientów

– centra dystrybucyjne - podmioty zale

ne,

realizuj

ce usługi logistyczne na rzecz jednego

przedsi

biorstwa

Centra logistyczne

Ze wzgl

du na zasi

g oddziaływania

wyró

nia si

centra logistyczne:

• mi

dzynarodowe

• regionalne

• lokalne

Centra logistyczne

Ze wzgl

du na funkcjonalno

ść

centra

logistyczne dzieli si

na:

• centra intermodalne

• centra nieintermodalne

Centra logistyczne

Zadania (usługi) wykonywane w centrach

logistycznych:

– sterowanie dostawami zakupionych towarów

– magazynowanie

– zawieranie umów z odbiorcami

– przygotowywanie zamówie

– rozdział wyrobów gotowych według odbiorców

– wykonywanie usług na zlecenie odbiorcy

Centra logistyczne

• Zadania - c.d

– konfekcjonowanie towarów

– formowanie jednostek ładunkowych

– dystrybucja przygotowanych partii towarów

– przewóz i spedycja

– funkcje handlowe

– wykonywanie serwisu regałowego

Centra logistyczne

Powinny spełnia

okre

lone warunki:

• posiadanie odpowiedniego wyposa

enia

• posiadanie odpowiedniego usytuowania

• odpowiednia infrastruktura informatyczna

Centra logistyczne

• Telematyka

to technika ł

czno

ci oparta o bezprzewodowe

rodki komunikowania, np. GPS, do

monitorowania drogi przesyłki.

• metoda track and trace

Przestrzenna konfiguracja sieci

logistycznej

• Konfiguracja sieci logistycznej to struktura

punktów i dróg, przez które przepływaj

produkty

ródeł wydobycia surowców do miejsc poda

tych produktów

• Konfiguracja sieci wymaga okre

lenia:

– ile b

dzie tych punktów i dróg

– gdzie b

zlokalizowane

– jaki rodzaj transportu b

dzie u

yty

– jakie magazyny zostan

wykorzystane

– które produkty b

przemieszczane

Przestrzenna konfiguracja sieci

logistycznej

Celem konfiguracji sieci s

• minimalizacja kosztów logistycznych

• maksymalizacja poziomu obsługi klienta

• maksymalizacja zysku w ogniwach ła

cucha

logistycznego

3 PL

(third party logistic provider

)

• Obok usług spedycyjnych oferuj

– magazynowanie i obsług

zapasów

– transport i obsług

ładunków

– ró

nego rodzaju usługi marketingowe

– usługi finansowe zwi

zane z realizacj

kontraktów

3 PL

(third party logistic provider)

• Firmy tego typu w wi

kszo

ci dysponuj

– własn

flot

transportow

– znacznym potencjałem magazynowym

– własnymi sortowniami, przeładowniami i

składami

– inn

infrastruktur

dla szeroko rozumianej

obsługi logistycznej towarów

4 PL

(fourth party logistic provider)

• Oferuj

usługi wykraczaj

ce poza

tradycyjn

logistyk

– wkraczaj

ce w procesy produkcji

– polegaj

ce na tworzeniu warto

ci dodanej do

produktów w trakcie ich przemieszczania w łd.

– bazuj

na zasobach innych firm, np. 3PL

– kompleksowo zarz

dzaj

wszystkimi procesami

logistycznymi w firmie

Usługi logistyczne

• czynno

ci transportowe

• czynno

ci spedycyjne

• usługi terminalowe

• zarz

dzanie zapasami

• kompleksowa obsługa dystrybucji

cross docking

• tranzyt ładunków przez terminal bez

składowania

• zatrzymanie jedynie na czas niezb

dny do

kompletacji, zmiany postaci ładunku lub
zmiany

rodka transportu

Eurologistyka

• To inaczej eurosystemy logistyczne, które

nale

y rozumie

jako systemy logistyczne

tworzone:

– pomi

dzy firmami ró

nych pa

stw europejskich

– pomi

dzy firm

zlokalizowan

na terenie

Europy i jej filiami

Eurologistyka

Przynajmniej jedna z funkcji zarz

dzania

logistycznego musi by

wspólna:

– operacyjna

– finansowa lub

– marketingowa

Eurologistka

• to szczególna forma logistyki

dzynarodowej

• to rozpatrywanie procesów logistycznych

w skali kontynentu europejskiego

• ma swoje

ródła zwłaszcza w procesach

integracyjnych

Eurologistyka

• Cele eurosystemów logistycznych:

– konieczno

ść

tworzenia zintegrowanych

ła

cuchów dostaw mi

dzy ich ogniwami

– konieczno

ść

redukcji poziomu zapasów w

firmach działaj

cych w Europie

Eurologistyka

• Formy organizacyjne eurologistyki:

– spółki i korporacje mi

dzynarodowe

– filie przedsi

biorstw europejskich

– eurologistyka dora

na (short-term)

Eurologistyka

• Rodzaje kanałów eurologistycznych:

– kanały eurologistyczne nieci

głe

– kanały eurologistyczne ci

głe

– Kanały eurolgistyczne synchroniczne

Eurologistyka

• Cechy eurokanału:

– długo

ść

: oznacza liczb

i rodzaje ogniw

rednicz

cych

– szeroko

ść

: mo

liwo

ść

(zakres) pokrycia rynku