Literatura

Przewodnik do petrografii – Praca zbiorowa pod red. A. Maneckiego

i M. Muszyńskiego, Kraków 2008.

A. Majerowicz, B. Wierzchołowski – Petrologia skał magmowych,

Warszawa 1990.

K. Łydka – Petrologia skał osadowych, Warszawa 1985.

A. Bolewski, W. Parachoniak – Petrografia, Warszawa 1990.

L. Chodyniecka, W. Gabzdyl, T. Kapuściński – Mineralogia

i petrografia dla górników, Katowice 1993.

W. Ryka, A. Maliszewska – Słownik Petrograficzny, Warszawa 1991.

J. Żaba – Ilustrowany słownik minerałów i skał, Katowice 2003.

P. Czubla, W. Mizerski, E. Świerczewska-Gładysz – Przewodnik do

ćwiczeń z geologii, Warszawa 2007 (lub: Przewodnik do ćwiczeń

z geologii dynamicznej – praca zbiorowa pod red. J. Roniewicza).

Borkowska M., Smulikowski K. – Minerały skałotwórcze, Warszawa

1973.

MacKenzie W.S., Donaldson C.H., Guilford C. – Atlas of Igneous

Rocks and their Textures, Longman.

L. A. Raymond – Petrology. The Study of Igneous, Sedimentary &

Metamorphic Rocks, 2nd ed., 2002.

Podział strukturalny krzemianów

anion

O:Si

Krzemiany wyspowe

[SiO

4

]

4-

4 : 1

Krzemiany grupowe

[Si

2

O

7

]

6-

3.5 : 1

Krzemiany pierścieniowe [Si

6

O

18

]

12-

3 : 1

Krzemiany łańcuchowe

[Si

2

O

6

]

4-

3 : 1

Krzemiany wstęgowe

[Si

4

O

11

]

6-

2.75 : 1

Krzemiany warstwowe

[Si

4

O

10

]

4-

2.5 : 1

Krzemiany przestrzenne

2 : 1

W glinokrzemianach część tetraedrów krzemotlenowych [SiO

4

]

4-

jest

zastąpiona przez tetraedry glinotlenowe [AlO

4

]

5-

Minerały skałotwórcze skał magmowych

Oliwin

(Mg,Fe

2+

)

2

[SiO

4

]

Augit

(Ca,Na)(Mg,Fe,Al,Ti)[Si

2

O

6

]

Hornblenda (Ca,Na)

2-3

(Mg,Fe,Al)

5

[Si

6

(Si,Al)

2

O

22

|(OH)

2

]

Muskowit

KAl

2

[AlSi

3

O

10

](OH)

2

Biotyt

KMg

3

[AlSi

3

O

10

](OH)

2

Skalenie

sodowo-wapniowe (plagioklazy) (Na,Ca)[Al(Si,Al)Si

2

O

8

]

potasowe (ortoklaz)

K[AlSi

3

O

8

]

Kwarc SiO

2

Skaleniowce (foidy)

Leucyt

KAlSi

2

O

6

Nefelin

(Na,K)AlSiO

4

Minerały akcesoryczne:

Granaty

(Mg,Fe

2+

,Mn,Ca)

3

Al

2

[SiO

4

]

3

Cyrkon

Zr[SiO

4

]

Tytanit

CaTi[O|SiO

4

]

Apatyt

Ca

5

(Cl,F,OH)[PO

4

]

3

Turmaliny

borokrzemiany pireścieniowe

Monacyt

(Ce, Ca)PO

4

Chromit

CrFe

2

O

4

Magnetyt

Fe

3

O

4

Ilmenit

FeTiO

4

Piryt

FeS

2

Minerały wtórne:

Epidot

Ca

2

(Fe,Al)Al

2

[O|OH|SiO

4

|Si

2

O

7

]

Serpentyny

Mg

6

[Si

4

O

10

](OH)

8

Chloryty

(Mg,Fe)

6

[(Si,Al)

4

O

10

](OH)

8

Serycyt

Kalcyt, chalcedon, opal...

Minerały skałotwórcze skał magmowych

(krótka lista)

Oliwiny

(Mg,Fe

2+

)

2

[SiO

4

]

Pirokseny (Augit)

(Ca,Na)(Mg,Fe,Al,Ti)[Si

2

O

6

]

Amfibole (Hornblenda)

(Ca,Na)

2-3

(Mg,Fe,Al)

5

[Si

6

(Si,Al)

2

O

22

|(OH)

2

]

Miki:

Muskowit

KAl

2

[AlSi

3

O

10

](OH)

2

Biotyt

KMg

3

[AlSi

3

O

10

](OH)

2

Skalenie:

sodowo-wapniowe (Plagioklazy) (Na,Ca)[Al(Si,Al)Si

2

O

8

]

potasowe (Ortoklaz)

K[AlSi

3

O

8

]

Kwarc

SiO

2

Analiza mikroskopowa minerałów i skał w płytkach cienkich

(tzw. szlifach mikroskopowych o grubości 0.02 mm)

Badania przy jednym polaryzatorze

Identyfikacja minerałów przeźroczystych i nieprzeźroczystych

Dla minerałów przeźroczystych:

 Wydzielenie minerałów barwnych i bezbarwnych

 Barwa i pleochroizm (dot. minerałów barwnych)

 Relief

 Łupliwość

 Pokrój kryształów, kształt i wielkość kryształów i ziarn minerałów

 Wrostki

 Charakter powierzchni, spękania, ewentualne oznaki wietrzenia

chemicznego minerałów

Badania przy polaryzatorach skrzyżowanych

Rozróżnianie minerałów izotropowych i anizotropowych

Dla minerałów anizotropowych:

 Barwy interferencyjne

 Kąty ściemniania (wygaszania światła)

 Zbliźniaczenia

Skały magmowe to skały powstałe w wyniku krystalizacji magmy

Magma – płynny stop krzemianowy nasycony gazami

Lawa wulkaniczna - magma, która wydostała się na powierzchnię Ziemi

Magma pierwotna – powstała przez wytopienie skał płaszcza lub skorupy

Magma macierzysta

Dyferencjacja (różnicowanie) magm

Krystalizacja frakcyjna – stopniowe wydzielanie się minerałów ze stopu

w trakcie jego krzepnięcia w miarę spadku temperatury

Likwacja – proces odmieszania magm o różnej gęstości

Asimilacja skał otoczenia – zachodzi w brzeżnych partiach komory

magmowej, polega na częściowym wytapianiu skał osłony lub wymiany

substancji ze skałami osłony

Ksenolity – zatopione w magmie i termicznie zmienione okruchy skał osłony

Kontaminacja – zanieczyszczenie magmy przetopionym materiałem skał

osłony

Skały magmowe to skały powstałe w wyniku krystalizacji magmy,

jako końcowy produkt łańcucha procesów magmowych:

Generacja magm

Separacja

Migracja

Dyferencjacja (różnicowanie się magm)

Asymilacja/Kontaminacja

Krystalizacja/Solidyfikacja

Magma – płynny stop krzemianowy nasycony gazami

jednofazowa – wyłącznie faza ciekła

dwufazowa – stop + kryształy lub stop + pęcherzyki gazu

trójfazowa – stop + kryształy + pęcherzyki gazu

Magmy:

krzemianowe

węglanowe

siarczkowe

tlenkowe

Lawa wulkaniczna - magma, która wydostała się na powierzchnię

Ziemi

Magmy pierwotne – powstałe przez wytopienie skał płaszcza lub

skorupy,

wysokotemperaturowe,

o

zachowanym

wyjściowym składzie chemicznym

Magmy macierzyste – wypełniające komory magmowe, wyjściowe dla

skał magmowych lub podlegające dalszej dyferencjacji

Magmy pochodne – produkty dyferencjacji magmy macierzystej

Składniki lotne magm:

H

2

O, CO

2

, H

2

, CO, CH

4

, S, SO

2

,

H

2

S, N

2

, NH

4

, F

2

, HF, Cl

2

, HCl, O

2

Gęstość magm: od ok. 2.4 g/cm

3

(magmy kwaśne)

do ok. 2.9 g/cm

3

(magmy zasadowe)

Lepkość

Temperatura: od ok. 1250°C do 650°C

temperatury likwidusu i solidusu

Ciśnienie

Wytapianie magm

wzrost temperatury

spadek ciśnienia litostatycznego

wzbogacenie w składniki lotne

Dyferencjacja (różnicowanie) magm

Krystalizacja frakcyjna – stopniowe wydzielanie się minerałów ze

stopu w trakcie jego krzepnięcia w miarę spadku

temperatury

Likwacja – proces odmieszania magm o różnej gęstości

Dyfuzja

Asymilacja skał otoczenia – zachodzi w brzeżnych partiach komory

magmowej, polega na częściowym wytapianiu skał osłony

lub wymiany substancji ze skałami osłony

Ksenolity – zatopione w magmie i termicznie zmienione okruchy skał

osłony

Kontaminacja – zanieczyszczenie magmy przetopionym materiałem

skał osłony, o odmiennym składzie chemicznym

Mieszanie magm – skały hybrydowe

Krystalizacja równowagowa i frakcjonalna

Frakcyjna krystalizacja magmy

Stadium wczesne – krystalizacja oliwinów, piroksenów i Ca-plagioklazów

z akcesorycznymi granatami i chromitem. Powstanie skał ultrazasadowych.

Stadium główne – krystalizacja piroksenów i Ca-Na plagioklazów (magma

gabrowa), później amfiboli i Na-Ca plagioklazów (magma diorytowa),

jeszcze póżniej biotytu z dodatkiem skaleni alkalicznych (magma

granodiorytowa).

Stadium późne - krystalizacja skaleni alkalicznych, biotytu, muskowitu

i kwarcu (magma sjenitowa i granitowa).

Procesy pomagmowe

 Stadium pegmatytowe – krystalizacja skał żyłowych (pegmatytów)

i kruszców ze stopu pomagmowego zasobnego w SiO

2

, alkalia,

składniki lotne (H

2

O, CO

2

, H

2

S) oraz takie pierwiastki jak B, F, Li,

Sn, W.

 Stadium pneumatolityczne – tworzenie się minerałów na skutek

interakcji resztek pomagmowych zdominowanych przez składniki

lotne ze skałami otoczenia. Powstają takie minerały jak topaz,

turmalin, kasyteryt, wolframit, siarczkowe kruszce metali.

 Stadium hydrotermalne – krystalizacja minerałów z gorących

roztworów pomagmowych, oddziałujących na skały otoczenia.

Powstające minerały tworzą różnorodne żyły kruszcowe, bogate m.in.

w Cu, Zn, Pb, As, Sb, Bi, Ag, Au.

Kryteria klasyfikacji skał magmowych:

 miejsce powstania w skorupie ziemskiej

 skład chemiczny magmy

 skład mineralny i chemiczny skał

Skały:

 wylewne (wulkaniczne)

 subwulkaniczne

 żyłowe

 hipabysalne

 głębinowe (plutoniczne, abysalne)

Skały:

 ultrazasadowe

 zasadowe

 obojętne

 kwaśne

Główne składniki magmy:

SiO

2

, Al

2

O

3

, MgO, FeO+Fe

2

O

3

, CaO, Na

2

O, K

2

O, H

2

O, TiO

2

Magmy ultrazasadowe są ubogie w krzemionkę (ok. 40% SiO

2

) i glinkę,

praktycznie pozbawione alkaliów, natomiast bardzo bogate w MgO i FeO.

Z takich magm krystalizują oliwiny i pirokseny – główne minerały skał

ultrazasadowych (ultramaficznych).

Magma bazaltowa zawiera 45-52% SiO

2

, ok. 15% Al

2

O

3

, znaczne ilości

CaO, MgO i FeO (do ok. 10% każdego z tych składników), natomiast

niewiele alkaliów, zwłaszcza K

2

O. Z takiej magmy krystalizują przede

wszystkim Ca-Na plagioklazy i pirokseny.

Magmy obojętne (np. andezytowa) są bogatsze w krzemionkę (52-65%

SiO

2

) i alkalia, natomiast uboższe w CaO, MgO i FeO. Krystalizują z nich

Na-Ca plagioklazy i skalenie alkaliczne, a z minerałów ciemnych głównie

hornblenda i biotyt.

Magmy kwaśne (granitowe) zawierają ponad 65% SiO

2

, ok. 15% Al

2

O

3

,

znaczne ilości alkaliów(w sumie do ok. 10% Na

2

O i K

2

O), są natomiast

ubogie w CaO, MgO i FeO. Z takich magm krystalizują skalenie alkaliczne,

Na-Ca-plagioklazy, biotyt oraz kwarc.

Likwacja – proces odmieszania się wskutek działania grawitacji z

pierwotnie jednorodnego stopu ciekłych faz (magm) o różnej gęstości, np.

stopu siarczkowego od krzemianowego, magmy gabrowej od granitowej.

Główne skały magmowe

grupa skał głębinowe

żyłowe

wylewne

minerały
główne

inne
minerały

ultra-
maficzne
(ultra-
zasadowe)

dunit

pikryt

kimberlit

oliwin

piroksen,
granat,
spinel

perydotyt

oliwin,
piroksen

granat,
spinel

zasadowe

gabro,
noryt

diabaz
(doleryt)

bazalt,
melafir

piroksen,
Ca-plag.

oliwin,
hornblenda

obojetne

dioryt

lamprofir

andezyt

hornblenda,
Na-Ca-plag.

biotyt,
piroksen,
K-skaleń

sjenit

trachit

K-skaleń,
Na-plag.,
biotyt

hornblenda,
piroksen,
kwarc (Q)

kwaśne

granit

pegmatyt,
aplit

riolit

skalenie, Q,
biotyt

muskowit
hornblenda

grano-
dioryt

riodacyt

skalenie, Q,
biotyt, hbl.

tonalit

dacyt

Na-Ca-plag.,
biot., hbl., Q

K-skaleń

Kolejność powstawania minerałów i skał magmowych

według szeregu reakcyjnego Bowena

szereg Bowena

rodzaj skał

oliwin anortyt

bytownit

piroksen
labrador

amfibol andezyn

biotyt oligoklaz

skalenie alkaliczne

muskowit + kwarc

skały ultrazasadowe

skały zasadowe


skały obojętne



skały kwaśne

Struktura – sposób wykształcenia składników skały



stopień krystaliczności



rozmiary kryształów



kształt kryształów



stopień krystaliczności

struktura holokrystaliczna (pełnokrystaliczna)

struktura hipokrystaliczna

struktura hialinowa (holohialinowa, szklista)



rozmiary kryształów

struktura fanerokrystaliczna (jawnokrystaliczna)

grubokrystaliczna

średniokrystaliczna

drobnokrystaliczna

struktura afanitowa (skrytokrystaliczna)

mikrokrystaliczna

kryptokrystaliczna

struktura porfirowa – fenokryształy w afanitowym cieście skalnym

struktury równo- i nierównokrystaliczne

struktura fanerokrystaliczno-porfirowa



kształt kryształów

kryształy euhedralne (automorficzne, idiomorficzne)

kryształy subhedralne (hipidiomorficzne)

kryształy anhedralne (ksenomorficzne)

Tekstura – sposób ułożenia i rozmieszczenia składników w skale oraz

wypełnienia przez nie przestrzeni



ułożenie i rozmieszczenie składników

tekstura bezkierunkowa (bezładna)

tekstury kierunkowe (np. fluidalna)



wypełnienie przestrzeni

tekstura zbita, masywna

tekstury porowate (pęcherzykowa, pumeksowa, migdałowcowa

itp.)

Schemat opisu skały magmowej



barwa



struktura



tekstura



skład mineralny – na podstawie cech fizycznych zidentyfikować

główne minerały

Na podstawie powyższych cech ustalamy rodzaj i nazwę skały

ATLAS of IGNEOUS ROCKS & THEIR TEXTURES

by W.S. MacKenzie, C.H. Donaldson and C. Guilford

To English-speaking petrologist textures are the geometrical

relationships among the component crystals of a rock and any amorphous
materials (glass or gas in cavities) that may be present. They comprise the
following properties :

1. Crystallinity (degree of crystallization) - i.e. the relative proportions

of glass and crystals.

2. Granularity (grain size) - i.e. the absolute and the relative sizes of

crystals.

3. Crystal shapes.

4. Mutual relations or arrangement of crystals and any amorphous

materials present.

CRYSTALLINITY

Igneous rocks range in crystallinity from entirely crystals to entirely

glass.

100 % crystals - holocrystalline

intermediate

- hypocrystalline or hypohyaline

100 % glass

- holohyaline

The adjectives glassy, vitreous and hyaline all indicate that a rock is

more or less completely glass. Hypocrystalline rocks can be described more
precisely by stating the relative proportions of crystals to glass.

GRANULARITY

This property embraces three different concepts :

(1) what the aided and unaided eye can or cannot see;

(2) absolute crystal sizes;

(3) relative crystal sizes.

(1) Terms referring to what the aided and unaided eye can or cannot see

 Phanerocrystalline - all crystals of the principal mineral can be

distinguished by the naked eye.

Pegmatitic texture is a variety of phanerocrystalline in which
the crystals are strikingly large, bigger than 1-2 cm, and in rare
instances up to many metres.

 Aphanitic - all crystals, other than any phenocrysts present, cannot

be distinguished by the naked eye. (The term aphyric is sometimes
used for aphanitic rocks which lack phenocrysts). Two sub-types
exist:

(a) Microcrystalline - crystals can be identified in thin section
with a petrographic microscope. Crystals only just large
enough to show polarization colours (less than 0.01 mm) are
called microlites.

(b) Cryptocrystalline - crystals are too small to be identified
even with the microscope. Globular, rod-like and hair-like
crystals which are too small to show polarization colours are
known as crystallites.

 Felsitic texture is sometimes applied to siliceous rocks with ill-

defined, almost cryptocrystalline, grey-polarizing areas composed of
more or less equigranular aggregates of quartz and alkali feldspar.
The name felsite is often applied to such rocks, although this is more
commonly a field term for fine-grained acid material of uncertain
mode of occurrence.

(2) Terms indicating absolute ranges of grain size

 Coarse-grained - crystal diameters > 5 mm
 Medium-grained - crystal diameters 1-5 mm
 Fine-grained - crystal diameters < 1 mm

While the overall texture is recognizable in the fine-grained rock, it is

not so in the coarse one and a low-power objective lens would be necessary
to examine it adequatly. Petrographic microscopes rarely have a
sufficiently low-power objective lens for examining the textures of coarse-
grained rocks; a hand lens should be used for these, with two sheets of
polaroid, if available.

(3) Terms indicating relative size of crystals

 Equigranular - all crystals are of approximately the same size.
 Inequigranular - crystals differ substantially in size.

A common variety, porphyritic texture, involves relatively large

crystals (phenocrysts) embedded in finer-grained groundmass.
(N.B. The same mineral may be present as both phenocrysts and
groundmass).

In naming a rock with porphyritic texture the mineral present as

phenocrysts should be listed and followed by the suffix -phyric,
e.g. hornblende-phyric andesite.

However, if the groundmass is glassy, the term vitrophyre is used,

e.g. an olivine vitrophyre has olivine phenocrysts set in glass; the texture in
this is referred as vitrophyric.

Seriate texture involves a continuous range in sizes of crystals of the

principal minerals; if the crystals show a broken series of sizes, the
inequigranular texture is said to be hiatal.

Caution is necessary in the identification of seriate and hiatal

textures, since the dimensions of a crystal in a thin section depend on the
attitude of the intersection of the crystal in three dimensions.

CRYSTAL SHAPES

Two kinds of term are used to describe crystal shape:

(1) those relating to the quality of the development of faces on

crystals and

(2) those specyfying the three-dimensional shapes of individual

crystals.

(1) Terms indicating the quality of the development of faces on crystals

 Euhedral (syn. idiomprphic, automorphic) - crystal completely

bounded by its characteristic faces.

 Subhedral (syn. hypidiomorphic, hypautomorphic) - crystal bounded

by only some of its characteristic faces.

 Anhedral (syn. allotriomorphic, xenomorphic) - crystal lacks any of

its characteristic faces.

(2) Terms indicating three-dimensional crystal shape

In hand specimens of coarse-grained rocks it is often possible to see

the three-dimensional shape of a crystal on a broken surface. For finer-
grained rocks, however, the crystals have to be examined in thin sections
and the two-dimensional shapes of several crystals of different orientations
used to deduce the three-dimensional shapes of the crystals in general.

General three-dimensional terms

The shape may either be equidimensional (syn. equant) or an

inequidimensional one; tabular (syn. platy), lamellar, columnar (syn.
prismatic), acicular (syn. needle-like, fibre, fibrous, hair-like).
N.B. Although these are euhedral examples, they could be subhedral or
anhedral.

Specific three- dimensional terms

Skeletal, dendritic and embayed crystals

Parallel-growth crystals

Elongate, curved, branching crystals

Pseudomorphs

MUTUAL RELATIONS OF CRYSTALS

(AND AMORPHOUS MATERIALS)

Skały ultrazasadowe – ultramaficzne

Powstają z magm ubogich w krzemionkę (ok. 40% SiO

2

) i glinkę,

pozbawionych alkaliów, natomiast bardzo bogatych w MgO i FeO.

Magmy ultrazasadowe, cechujące się wysoką gęstością (do 3 g/cm

3

),

zazwyczaj są pochodzenia płaszczowego.

Perydotyt – skała zbudowana głównie z oliwinu i piroksenu

parageneza:

oliwin + piroksen + chromit

wskazuje na magmę

pochodzącą z górnych partii górnego płaszcza.

parageneza:

oliwin + piroksen + granat

wskazuje na magmę

pochodzącą z głębszych partii górnego płaszcza

Dunit – skała zbudowana w 80-100% oliwinu

Piroksenit – skała zbudowana głównie z piroksenów

Pozostałe głębinowe skały ultrazasadowe, wydzielone

w Międzynarodowej Klasyfikacji Skał Magmowych:

Wehrlit – perydotyt klinopiroksenowy

Lherzolit – perydotyt orto- i klinopiroksenowy

Harzburgit – perydotyt ortopiroksenowy

Websteryt – odmiana piroksenitu

Skały ultrazasadowe nie posiadają typowych odpowiedników wylewnych

Kimberlit – alkaliczny perydotyt z akcesorycznymi diamentami,

wypełnia kominy wulkaniczne

Pikryt

W warunkach hipergenicznych oliwin łatwo ulega serpentynizacji:

4Mg

2

SiO

4

+ 4H

2

O + 2CO

2

= Mg

6

Si

4

O

10

(OH)

8

+ 2MgCO

3

produktami tego procesu są serpentynity z żyłami magnezytu

Iddingsyt

Utwory ultrazasadowe, w formie różnej wielkości porwaków, pospolicie

występują w obrębie skał bazaltowych. Często porwaki te mają charakter typowo

monomineralny; zbudowane są wyłącznie z oliwinów bogatych w molekułę forsterytową

– tzw. bomby oliwinowe.

Tego typu porwaki (enklawy, ksenolity) mogły się dostać do magmy bazaltowej

w trakcie jej przemieszczania z głębszych stref skorupy ziemskiej, a nawet płaszcza,

i wchłonięcia (zaasymilowania) okruchów skał ultrazasadowych występujących

w otoczeniu.

Enklawy oliwinowe mogły również powstać wskutek lokalnego odmieszania się

magmy bogatej w Mg od magmy bazaltowej i wykrystalizowania oliwinów zasobnych

w molekułę forsterytową.

Skały zasadowe – grupa gabra i bazaltu

Powstają z magmy bazaltowej, zawierającej 45-52% SiO

2

, ok. 15%

Al

2

O

3

, znaczne ilości CaO, MgO i FeO, natomiast ubogiej w alkalia.

Skały głębinowe: gabro, noryt, troktolit, anortozyt, labradoryt

Gabro – skała zbudowana z plagioklazu typu labrador-bytownit i

piroksenu z grupy augitu, pobocznie oliwinu (gabro oliwinowe),

ewentualnie hornblendy (gabro hornblendowe), rzadziej biotytu.

Akcesoryczne składniki gabra: magnetyt, tytanomagnetyt,

ilmenit, apatyt.

Noryt – skała gabrowa zawierająca pirokseny rombowe (ortopirokseny).

Troktolit – skała plagioklazowo-oliwinowa, z podrzędnym udziałem

piroksenu.

Skały gabrowe są często zmienione w wyniku procesów określanych terminem

saussurytyzacja – oddziaływanie pogabrowych utworów hydrotermalnych na skałę

macierzystą. Saussurytyzację można również określić jako autohydrotermalne

przeobrażenie gabra. W wyniku saussurytyzacji, pod wpływem m.in. H

2

O i CO

2

,

zasadowe plagioklazy gabra ulegają przeobrażeniu w agregaty minerałow wtórnych,

takich jak: albit (ew. oligoklaz), minerały z grupy epidotu, kalcyt, niekiedy kwarc.

Podobnie jak w skałach ultrazasadowych oliwin zwykle ulega serpentynizacji.

Uralityzacja – przeobrażenie piroksenu (augit, diallag) w mikrokrystaliczne

włókniste agregaty minerałów z grupy hornblendy zwyczajnej. Uralit to pośrednie

stadium przejściowe między piroksenem, a hornblendą.