1. Czy deklinacja magnetyczna jest w metrach?

Nie, w stopniach.

2. Jakiego pierwiastka jest najwięcej w skorupie ziemskiej?

Tlen 47%

3. Ile lat ma Ziemia?

4,5 mld lat

4. Co to jest sima?

Warstwa w obrębie litosfery, bogata w krzem i magnez.

5. Co się znajduje między płaszczem a skorupą?

Nieciągłośd Moho

6. Nauka zajmująca się skamieniałościami?

Paleontologia

7. Co to jest woda mineralna i jakie są jej rodzaje?

Woda mineralna – naturalna woda o stężeniu soli mineralnych co najmniej 1 g/l.



szczawy



solanki



solanki gorzkie



żelaziste



siarkowe



krzemionkowe

8. Co wpływa na (co to jest) zjawisko krasowienia?

Krasowienie – rozpuszczanie skał przez wody powierzchniowe i podziemne, rodzaj wietrzenia
chemicznego.
Wpływa na nie struktura i tekstura skał, obecnośd spękao, temperatura wody, ilośd wody, klimat,
ukształtowanie terenu, CO

2

.

9. Co wydobywa się w wybuchu wulkanu eksplozywnego?

Materiały piroklastyczne (pyły, popioły, piaski wulkaniczne, lapille, bomby wulkaniczne)

10. Czynniki geologiczne wpływające na morfologie terenu?

Tektonika i litologia.

11. Gleby w dolinach rzecznych?



gleby aluwialne



mady



gleby deluwialne



murszowe

12. Jak powstają moreny?

Duża forma osadowa, powstaje w wyniku akumulacji lodowcowej z materiału skalnego niesionego
przez lodowiec i złożonego na jego przedpolu albo przy krawędziach lub pod lodowcem. Składa się z
mieszaniny piasku i żwiru.

13. Czynniki wietrzenia mechanicznego i chemicznego?



mechaniczne:

- zmiany termiczne związane z nasłonecznieniem
- wzrost obcych kryształów w szczelinach skał
- zmiany wilgotności
- wahania ciśnienia na powierzchni skał
- mechaniczne oddziaływanie roślin i zwierząt
- nasiąkanie skał wodą



chemiczne:
- obecnośd wody (amoniak, tlenki azotu, CO

2

, chlor, H

2

SO

4

, substancje humusowe, bakterie,

węglany)

14. Co należy do czynników egzo- i endogenicznych?



egzogeniczne:
- wietrzenie
- erozja
- sedymentacja



endogeniczne:
- diastrofizm
- magmatyzm
- metamorfizm

15. Geologiczne znaczenie mórz i oceanów?



miejsce tworzenia się skał osadowych



działalnośd rzeźbotwórcza

16. W jakim klimacie występują gleby poligonalne?

polarnym

17. Co jest produktem akumulacji eolicznej?



wydmy

- barchany
- wydmy paraboliczne
- wydmy nieregularne



zmarszczki wiatrowe



pokrywy lessowe

18. Jaka skała powstaje podczas metamorfizmu granitu?

gnejs

19. Cechy osadów akumulacji eolicznej



b. dobrze obtoczone ziarna



powierzchnia ziarna podziurkowana i matowa



osad b. dobrze wysortowany

20. Lateryt powstaje w klimacie?

tropikalnym

21. Przykład gołoborza w Polsce?

na zboczu Łysej Góry

22. Skamieniałośd przewodnia?

Są to szczątki organizmów, które żyły w dawnych epokach geologicznych na dużym obszarze i w
krótkim okresie czasu.

23. Gdzie występują skały magmowe?

Sudety, Karkonosze, Tatry

24. Metamorfizm piaskowców?

kwarcyt

25. Jak powstają lessy?

W wyniku akumulacji eolicznej (działalnośd wiatru).

26. Erozja boczna?

Jest to podcinanie brzegów doliny rzecznej prowadzące do powstania meandrów i rozszerzania
doliny. Spowodowane działalnością wód płynących.

27. Wietrzenie chemiczne w jakim klimacie?

tropikalnym

28. Deferencjacja... czy to jest magma płynna?

Jest to różnicowanie składu magmy pierwotnej w skorupie ziemskiej.

29. Korazja?

Jest to erozyjna działalnośd wiatru. Poprzez uderzanie drobnymi cząsteczkami mineralnymi następuje
zarysowywanie lub ścieranie skał.

30. Gdzie występują zjawiska krasowe?

Wyżyna Krakowsko – Częstochowska, Tatry Zachodnie

31. Czy można określid wiek względny?? ( paleontologia)

Tak

32. Jeziora rynnowe

Długie wąskie doliny o wysokich brzegach, głębokośd do 100 m (w Polsce na Pomorzu i Mazurach).
Powstają wskutek działalności lodowców.

33. Osady rzeczne czym się charakteryzują?



dobrze wysortowane



warstwowanie przekątne, ripplemarki



imbrykacja otoczaków

34. Funkcje morza?



akumulacja



erozja



transport

35. Ewaporaty?

Osady pochodzenia chemicznego, utworzone z łatwo rozpuszczalnych minerałów, wytrącające się z
roztworu wodnego w czasie jego odparowania.

36. Izostazja?

Stan równowagi mas w skorupie ziemskiej.

37. Czy promieo biegunowy Ziemi jest dłuższy od promienia równikowego?

Nie

38. Jedynie w obrębie skorupy kontynentalnej znajduje się:

a) astenosfera
b) warstwa bazaltowa
c) warstwa granitowa

39. Deklinacja to:

a) kąt dwuścienny między płaszczyzną południka geograficznego i magnetycznego
b) kąt zawarty między składową magnetyzmu a południkiem geograficznym
c) kąt zawarty między płaszczyzną południka a płaszczyzną zwrotnika

40. Zasada, zgodnie z którą osady młodsze spoczywają na osadach starszych jest zasadą:

a) aktualizmu
b) superpozycji
c) uniformitaryzmu

41. Do metod datowania bezwzględnego należy:

a) metoda paleontologiczna
b) metoda tektoniczna
c) warwochronologia

42. Jakie są główne elementy fałdu?

a) amplituda, wysokośd fałdu, oś fałdu, promieo fałdu, jądro synkliny, jądro antykliny
b) amplituda, zrzut, wysokośd fałdu, oś fałdu, promieo fałdu, jądro synkliny, jądro antykliny
c) amplituda, zrzut, wysokośd fałdu, oś fałdu, promieo fałdu, skrzydło fałdu

43. Jeżeli upady warstw po obu stronach płaszczyzny osiowej są skierowane w przeciwne strony:

a) fałd jest leżący
b) fałd jest stojący
c) fałd jest obalony

44. Uskok normalny to uskok:

a) zrzutowy
b) przesuwczy
c) zawiasowy

45. Okno tektoniczne to forma typowa dla obszaru o budowie:

a) uskokowej
b) fałdowej
c) płaszczowinowej

46. Uskok to deformacja:

a) ciągła
b) nieciągła
c) pośrednia między deformacjami ciągłymi a nieciągłymi

47. Co oznacza termin „geosynklina”?

a) wąskie strefy gromadzenia osadów dużej miąższości
b) obszary podnoszące się
c) obszary słabo zaburzone tektonicznie

48. Proces prowadzący do wypiętrzenia łaocucha górskiego to:

a) epejrogeneza
b) orogeneza
c) żadne z podanych

49. Jakie procesy określamy mianem diastrofizmu?

a) ogół procesów prowadzących do ruchów i deformacji skorupy ziemskiej
b) ogół procesów prowadzących do powstania skał magmowych na powierzchni Ziemi i w jej

wnętrzu

c) zespół procesów prowadzących do przeobrażenia skał, poddawanych oddziaływaniu wysokiej

temperatury i ciśnienia

50. Czy erozyjną działalnośd topniejącego śniegu nazywamy niwacją?

Tak

51. Czy morena boczna jest typowa dla lądolodów?

Nie

52. Czy eratyki to kry lodowcowe?

Nie

53. Poszczególne stany maksymalnego zasięgu zlodowacenia, zaznaczające się występowaniem zespołu
form morenowych na przedpolu lądolodu to:

a) stadiały
b) interstadiały
c) deglacjacja

54. Pradoliny to:

a) pierwotne doliny rzeczne
b) szerokie doliny, w których osadzał się materiał wynoszony z lodowców i przynoszony rzekami z

północy

c) szerokie doliny, w których osadzał się materiał wynoszony z lodowców i przynoszony rzekami z

południa

55. Ruch wody, wywołany przyciąganiem Księżyca i Słooca to:

a) prądy morskie
b) falowanie
c) pływy

56. Główny związek chemiczny rozpuszczony w wodzie morskiej:

a) węglan wapnia
b) chlorek sodu
c) chlorek potasu

57. Zalewanie lądu przez morze:

a) denudacja
b) transgresja
c) regresja

58. Strome urwisko nadbrzeżne to:

a) flisz
b) klif
c) skarpa

59. Wał piaszczysty wystający nad poziom morza, równoległy do wybrzeża to:

a) laguna
b) bariera
c) barchan

60. Osady powstałe w wyniku działalności prądów zawiesinowych to:

a) flisz
b) skały okruchowe – iły i muły
c) skały węglanowe

61. Osady rzeczne to:

a) lateryt
b) aluwia
c) terasy

62. Powstają w wyniku erozji dennej:

a) kotły eworsyjne
b) deluwium
c) meandry

63. Peneplena wykształca się w stadium:

a) młodocianym
b) dojrzałym
c) starczym

64. Materiał niesiony przez rzekę to:

a) zawiesina
b) obciążenie
c)

deluwium

65. Warstwowanie przekątne jest charakterystyczne dla:

a) środowisk rzecznych
b) środowisk eolicznych
c) obu typów osadów

66. Wywiewanie cząstek mineralnych to:

a) korazja
b) soliflukcja
c) deflacja

67. Wydmy mające kształt sierpowaty, wygięty łukiem otwartym w tym kierunku, w którym wieje
wiatr to:

a) ripplemarki
b) barchany
c) wydmy paraboliczne

68. Proces różnicowania się magmy nazywamy:

a) grawitacją
b) dyferencjacją
c) granityzacją

69. Zjawisko odmieszania się magmy nazywamy:

a) intruzją
b) likwacją
c) sedymentacją

70. Biotyt krystalizuje najczęściej szybciej od:

a) oliwinu
b) piroksenu
c) kwarcu

71. Krater połączony jest z ogniskiem magmowym przez:

a) komorę ze stopioną skałą
b) komin wulkaniczny
c) intruzję magmową

72. Wulkany eksplozywne wyrzucają:

a) gazy i materiały wulkaniczne (popioły wulkaniczne, piaski, lapille, bomby)
b) materiał skalny
c) tylko gazy

73. Powstają w wyniku podmorskich wylewów:

a) lawy poduszkowe
b) batolity
c) skały węglanowe

74. Zjawiska plutoniczne związane są z:

a) wędrówką magmy ku powierzchni Ziemi, wykorzystując przy tym różne szczeliny, aby w koocu

wylad się na powierzchnię

b) przemieszczaniem się i zastyganiem magmy wewnątrz skorupy ziemskiej
c) wędrówką magmy w głąb skorupy ziemskiej

75. Intruzją niezgodną jest:

a) dajka
b) lakolit
c) lopolit

76. Granit to:

a) kwaśna skała magmowa
b) obojętna skała magmowa
c) zasadowa skała magmowa

77. Metamorfizm spowodowany pogrążaniem dużego obszaru w strefę odmiennych ciśnieo i
temperatur to:

a) metamorfizm regionalny
b) metamorfizm kontaktowy
c) metamorfizm dyslokacyjny

78. Facja metamorficzna to:

a) częściowe lub całkowite zastąpienie substancji mineralnej w skale przez inną pod działaniem

cieczy lub gazów przenikających porami w skale

b) zbiór wszystkich skał metamorficznych, które podczas przeobrażeo ostatecznie ukształtowały

się w tym samym przedziale ciśnieo i temperatur, charakteryzujący się określonym zespołem
minerałów

c) przeobrażenie skał metamorficznych w wyniku znalezienia się ich w warunkach metamorfizmu

regionalnego niższego stopnia, niż ten, w którym powstały przy współdziałaniu metamorfizmu
dyslokacyjnego

79. Zachodzi w aureolach kontaktowych otaczających intruzje magmowe:

a) metamorfizm dyslokacyjny
b) metamorfizm termiczny
c) metamorfizm impakcyjny

80. W wyniku metamorfizmu granitów powstaje:

a) gabro
b) gnejs
c) marmur

81. W wyniku metamorfizmu wapienia powstaje:

a) dolomit
b) łupek fyllitowy
c) marmur

82. Ruchy masowe, odbywające się dzięki uplastycznieniu skał to:

a) osiadanie
b) spływanie
c) obrywanie

83. Osuwiska tworzące się w wyniku przemieszczania się warstw w poprzek powierzchni strukturalnych
to osuwiska:

a) asekwentne
b) insekwentne
c) konsekwentne

84. Haki zboczowe powstają pod wpływem:

a) osiadania
b) spełzywania
c) osuwania

85. Proces podczas którego skała luźna staje się skałą zwięzła to?

lityfikacja

86. …………. jest nauką zajmującą się badaniem minerałów.

Mineralogia

87. ………….jest nauką zajmującą się badaniem skał.

Petrografia

88. Jakiego pierwiastka jest najwięcej w skorupie ziemskiej?

a) krzem
b) żelazo
c) tlen

89. Jakiego pierwiastka jest w Ziemi najwięcej?

a) żelazo
b) krzem
c) węgiel

90. Etap diagenezy obejmujący zespół procesów prowadzących do przekształcenia luźnego osadu w
zwięzłą skałę to:

a) kompakcja
b) lityfikacja
c) konkrecja

91. Gips jest skałą osadową pochodzenia:

a) okruchowego
b) chemicznego
c) organicznego

92. Skała okruchowa o frakcji psefitowej to:

a) piasek
b) brekcja
c) mułowiec

93. Jaka skała osadowa jest zbudowana głównie z węglanu wapnia?

a) wapieo
b) mułowiec
c) gips

94. Ekspansja skorupy oceanicznej w obie strony od grzbietu śródoceanicznego nosi nazwę:

a) Strefa Benioffa
b) Strefa subdukcji
c) Strefa akrecji

95. W osi grzbietu śródoceanicznego znajdują się:

a) wulkany linijne
b) uskoki odwrócone
c) pióropusze plam gorąca

96. Trzęsienia ziemi w obrębie litosfery są związane ze strefami:

a) strefa podwyższonego metamorfizmu
b) strefy grzbietów śródoceanicznych, strefy przyuskokowe, strefy łuków wysp i rowów

oceanicznych

c) strefa grzbietów oceanicznych oraz szelfy kontynentalne

97. Najsilniejsze trzęsienia ziemi mają genezę:

a) zapadową
b) wulkaniczną
c) tektoniczną

98. Łuszczenie skał jest wywołane głownie:

a) zamrozem
b) uwodnieniem
c) nasłonecznieniem

99. Jasnoszara gleba klimatu umiarkowanie chłodnego to:

a) orsztyn
b) bielica
c) mada

100. Wzrost kryształów w porach skały powoduje:

a) wietrzenie mechaniczne
b) wietrzenie chemiczne
c) eksfoliację

101. W klimacie pustynnym dominuje:

a) wietrzenie chemiczne
b) wietrzenie mechaniczne
c) występują oba typy jednocześnie

102. Strefa znajdująca się między zwierciadłem wód gruntowych a powierzchnią ziemi nosi nazwę
strefy:

a) saturacji
b) aeracji
c) nasycenia

103. Rodzaj wód podziemnych pochodzących z opadów atmosferycznych to wody:

a) juwenilne
b) kondensacyjne
c) infiltracyjne

104. Wody mineralne zawierające dużą ilośd CO

2

:

a) wody krzemowe
b) solanki
c) szczawy

105. Przeciwieostwem ponoru jest:

a) wywierzysko
b) lej krasowy
c) uwał

106. Woda występuje w skałach w postaci:

a) wody higroskopijnej
b) wody błonkowej, swobodnej, higroskopijnej, kapilarnej
c) wody błonkowej, swobodnej, higroskopijnej

107. Zjawiska krasowe rozwijają się:

a) w skałach węglanowych
b) w ewaporatach
c) w skałach głębinowych