ZASTOSOWANIE PRZEPISÓW W
ZAKRESIE
OCHRONY ŚRODOWISKA DLA
PRZEDSIĘBIORCÓW W PRAKTYCE
stan prawny - styczeń 2011
PORADNIK PRAWNY
1
1. Prawidłowe przygotowanie zbiorczego zestawienia danych o odpadach ....... 2
2. Wytwarzanie odpadów ................................................................................ 12
3. Recykling, odzysk i unieszkodliwianie ........................................................... 15
4. Transport odpadów ...................................................................................... 22
5. Zbieranie odpadów ...................................................................................... 25
6. Informacja o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi ... 33
7. Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi .... 37
8. Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami ............................... 41
9. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów ......................................................... 46
10. Zezwolenie na zbieranie odpadów ............................................................. 55
11. Zezwolenie na transport odpadów ............................................................. 59
12. Zezwolenie na odzysk oraz unieszkodliwianie odpadów............................. 64
SPIS TREŚCI
2
Każdy kto wg ustawy o odpadach podlega obowiązkowi ewidencji odpadów zobowiązany jest
do sporządzenia „Zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach
gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku
i unieszkodliwiania tych odpadów”.
Zbiorcze zestawienie danych należy przekazać marszałkowi województwa do końca
pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy. Od roku 2011 termin złożenia
zestawienia uległ zmianie z 31 marca na 15 marca.
Należy zwrócić uwagę na konieczność podania imienia i nazwiska, e-maila lub numeru
telefon osoby sporządzającej zestawienie oraz złożenia podpisu na ostatniej stronie przez
posiadacza odpadów wraz z datą.
Należy pamiętać, że podmioty prowadzące uproszczoną ewidencję odpadów (poza
transportującymi odpady) nie są zwolnieni ze składania zestawienia zbiorczego.
Nowe zestawienie zbiorcze o odpadach za rok 2011
Ministerstwo Środowiska opublikowało nowy wzór formularza zbiorczego zestawienia
danych o odpadach. Określone zostało w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 8
grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do
sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych o odpadach (Dz.U. 2010 nr 249,
poz. 1674)
Tym samym uchyliło obowiązujące dotychczas rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25
maja 2007 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do
sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawie danych (Dz.U. Nr 101, poz. 686).
1.
PRAWIDŁOWE PRZYGOTOWANIE
ZBIORCZEGO ZESTAWIENIA
DANYCH O ODPADACH
3
Nowe zestawienie zbiorcze dotyczy ewidencji odpadów za rok 2011.
Sprawozdanie za rok 2010 należy złożyć jeszcze na starym zestawieniu do 15 marca 2011 r.
W obowiązujących zestawieniach wymagane są informacje, których nie ma w kartach
ewidencji i nie były gromadzone systematycznie, m.in.:
- podanie suchej masy odpadów dla określonych rodzajów uwodnionych odpadów
- masa odpadów komunalnych odebranych od właścicieli nieruchomości
- liczba obsługiwanych właścicieli nieruchomości i przedsiębiorców
- dane o rodzajach i ilościach odpadów przekazanych w celu ich wykorzystania osobom
fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, niebędącym przedsiębiorcami, na ich własne
potrzeby.
Zbiorcze zestawienie za rok 2010
Formularz do sporządzania i przekazywania „Zbiorczego zestawienia danych o rodzajach
i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach
służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów” podzielony jest na następujące działy:
1.
Dział 1 - dane o posiadaczu odpadów
Sekcja zawiera podstawowe dane o posiadaczu odpadów.
Należy zaznaczyć symbolem X rodzaj działalności, który przedsiębiorca wykonuje we
własnym zakresie:
W - wytwarzanie odpadów,
Zb - zbieranie odpadów,
Od - odzysk,
Un - unieszkodliwianie odpadów
4
Pole danych o posiadaczu odpadów prowadzącym zakład przetwarzania znajdujące się na
dole działu wypełnia tylko prowadzący zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego
i elektronicznego. Podmiot ten powinien posiadać odpowiedni numer rejestrowy nadany
przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.
2.
Dział 2 - zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach wytworzonych odpadów
W dziale tym należy podać masę wytworzonych odpadów – dla każdego z rodzaju odpadów
osobno z dokładnością do jednego miejsca po przecinku dla odpadów innych niż
niebezpieczne oraz do trzech miejsc po przecinku dla odpadów niebezpiecznych. Masę
uwodnioną oraz suchą masę w formie: masa odpadów/sucha masa odpadów należy podać
dla następujących rodzajów odpadów:
Lp.
Kod
odpadu
Rodzaj odpadu
1
01 05 05* płuczki i odpady wiertnicze zawierające ropę naftową,
2
02 02 04
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków,
3
02 03 05
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków,
4
02 04 03
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków,
5
02 05 02
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków,
6
02 06 03
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków,
7
02 07 05
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków,
8
03 03 05
szlamy z odbarwiania makulatury,
9
03 03 11
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 03 03 10,
10
04 01 06
osady zawierające chrom, zwłaszcza z zakładowych oczyszczalni ścieków,
11
04 01 07
osady niezawierające chromu, zwłaszcza z zakładowych oczyszczalni ścieków,
12
04 02 19* odpady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
13
04 02 20
odpady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 04 02 19,
14
05 01 09* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
15
05 01 10
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 05 01 09,
16
05 01 13
osady z uzdatniania wody kotłowej,
5
17
05 01 14
odpady z kolumn chłodniczych,
18
05 01 99
inne niewymienione odpady,
19
05 06 04
odpady z kolumn chłodniczych,
20
05 07 99
inne niewymienione odpady,
21
06 05 02* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
22
06 05 03
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 06 05 02,
23
07 01 11* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
24
07 01 12
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 01 11,
25
07 02 11* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
26
07 02 12
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 02 11,
27
07 03 11* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
28
07 03 12
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 03 11,
29
07 04 11* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
30
07 04 12
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 04 11,
31
07 05 11* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
32
07 05 12
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 05 11,
33
07 06 11* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
34
07 06 12
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 06 11,
35
07 07 11* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
36
07 07 12
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 07 07 11,
37
10 01 20* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
38
10 01 21
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 10 01 20,
39
10 01 22* uwodnione szlamy z czyszczenia kotłów zawierające substancje niebezpieczne,
40
10 01 23
uwodnione szlamy z czyszczenia kotłów inne niż wymienione w 10 01 22,
41
10 01 26
odpady z uzdatniania wody chłodzącej
42
10 02 11* odpady z uzdatniania wody chłodzącej zawierające oleje,
43
10 02 12
odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 02 11,
44
10 02 15
inne szlamy i osady pofiltracyjne,
45
10 03 27* odpady z uzdatniania wody chłodzącej zawierające oleje,
46
10 03 28
odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 03 27,
47
10 04 09* odpady z uzdatniania wody chłodzącej zawierające oleje,
48
10 04 10
odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 04 09,
49
10 05 08* odpady z uzdatniania wody chłodzącej zawierające oleje,
6
50
10 05 09
odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 05 08,
51
10 06 09* odpady z uzdatniania wody chłodzącej zawierające oleje,
52
10 06 10
odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 06 09,
53
10 07 07* odpady z uzdatniania wody chłodzącej zawierające oleje,
54
10 07 08
odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 07 07,
55
10 08 19* odpady z uzdatniania wody chłodzącej zawierające oleje,
56
10 08 20
odpady z uzdatniania wody chłodzącej inne niż wymienione w 10 08 19,
57
10 11 19*
odpady stałe z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje
niebezpieczne,
58
10 11 20
odpady stałe z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 10 11 19,
59
10 12 13
szlamy z zakładowych oczyszczalni ścieków,
60
11 01 09* szlamy i osady pofiltracyjne zawierające substancje niebezpieczne,
61
11 01 10
szlamy i osady pofiltracyjne inne niż wymienione w 11 01 09,
62
11 02 07* inne odpady zawierające substancje niebezpieczne,
63
11 02 99
inne niewymienione odpady,
64
12 01 14* szlamy z obróbki metali zawierające substancje niebezpieczne,
65
12 01 15
szlamy z obróbki metali inne niż wymienione w 12 01 14,
66
12 03 01* wodne ciecze myjące,
67
12 03 02* odpady z odtłuszczania parą,
68
16 07 08* odpady zawierające ropę naftową lub jej produkty,
69
16 10 01* uwodnione odpady ciekłe zawierające substancje niebezpieczne,
70
16 10 02
uwodnione odpady ciekłe inne niż wymienione w 16 10 01,
71
16 10 03*
stężone uwodnione odpady ciekłe (np. koncentraty) zawierające substancje
niebezpieczne,
72
16 10 04
stężone uwodnione odpady ciekłe (np. koncentraty) inne niż wymienione w 16 10
03,
73
19 02 05*
szlamy z fizykochemicznej przeróbki odpadów zawierające substancje
niebezpieczne,
74
19 02 06
szlamy z fizykochemicznej przeróbki odpadów inne niż wymienione w 19 02 05,
75
19 04 04
ciekłe odpady z procesów zeszkliwienia,
76
19 06 03
ciecze z beztlenowego rozkładu odpadów komunalnych,
77
19 06 04
przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów komunalnych,
78
19 06 05
ciecze z beztlenowego rozkładu odpadów zwierzęcych i roślinnych,
7
79
19 06 06
przefermentowane odpady z beztlenowego rozkładu odpadów zwierzęcych i
roślinnych,
80
19 06 99
inne niewymienione odpady,
81
19 08 05
ustabilizowane komunalne osady ściekowe,
82
19 08 10* tłuszcze i mieszaniny olejów z separacji olej/woda inne niż wymienione w 19 08 09,
83
19 08 11*
szlamy zawierające substancje niebezpieczne z biologicznego oczyszczania ścieków
przemysłowych,
84
19 08 12
szlamy z biologicznego oczyszczania ścieków przemysłowych inne niż wymienione
w 19 08 11,
85
19 08 13*
osady zawierające substancje niebezpieczne z innego niż biologiczne oczyszczania
ścieków przemysłowych,
86
19 08 14
osady pochodzące z innych metod oczyszczania ścieków przemysłowych
niewymienione w 19 08 13,
87
19 08 99
inne niewymienione odpady,
88
19 09 02
osady z klarowania wody,
89
19 09 99
inne niewymienione odpady,
90
19 11 03* uwodnione odpady płynne,
91
19 11 05* osady z zakładowych oczyszczalni ścieków zawierające substancje niebezpieczne,
92
19 11 06
osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 19 11 05,
93
19 11 99
inne niewymienione odpady,
94
19 13 03* szlamy z oczyszczania gleby i ziemi zawierające substancje niebezpieczne,
95
19 13 04
szlamy z oczyszczania gleby i ziemi inne niż wymienione w 19 13 03,
96
19 13 05* szlamy z oczyszczania wód podziemnych zawierające substancje niebezpieczne,
97
19 13 06
szlamy z oczyszczania wód podziemnych inne niż wymienione w 19 13 05,
98
19 13 07*
odpady ciekłe i stężone uwodnione odpady ciekłe (np. koncentraty) z oczyszczania
wód podziemnych, zawierające substancje niebezpieczne,
99
19 13 08
odpady ciekłe i stężone uwodnione odpady ciekłe (np. koncentraty) z oczyszczania
wód podziemnych wymienione w 19 13 07,
100
20 03 04
szlamy ze zbiorników bezodpływowych służących do gromadzenia nieczystości,
101
20 03 06
odpady ze studzienek kanalizacyjnych,
8
3.
Dział 3 - zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odebranych odpadów
komunalnych
W tym dziale należy podać liczbę obsługiwanych gospodarstw domowych oraz
przedsiębiorców (w tym jednostek organizacyjnych). Dział ten wypełnia
przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie
odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, lub gminna
jednostka organizacyjna, o których mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r.
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, według stanu na koniec roku
sprawozdawczego.
4.
Dział 4 - zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach zebranych odpadów
Dział ten wypełnia podmiot prowadzący zbieranie odpadów. Podmiot może prowadzić
zbieranie odpadów na podstawie zezwolenia na zbieranie odpadów, bądź zbierać
odpady określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej
z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie lub transport
nie wymagają zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz.U. 2004 Nr 16 poz. 154 z.
zm.)
5.
Dział 5 - zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów poddanych
odzyskowi
a) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów poddanych
odzyskowi w instalacjach lub urządzeniach
Należy podać symbol R określający proces odzysku, określony w załączniku nr 5 do ustawy
z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach
b)
zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów poddanych odzyskowi
poza instalacjami i urządzeniami
9
Jeśli odzysk prowadzony jest poza instalacją lub urządzeniem zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku
lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. Nr 49, poz.
356), należy podać - w przypadku procesu R14 - liczbę porządkową z załącznika nr 1,
w przypadku procesu R15 - liczbę porządkową z załącznika nr 2 do rozporządzenia
c) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów przekazanych w celu
ich wykorzystania osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, niebędącym
przedsiębiorcami, na ich własne potrzeby
Jeśli odpady są przekazywane osobom fizycznym zgodnie z rozporządzeniem Ministra
Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które
posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom
organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich
odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527), należy podać metodę odzysku (R) oraz liczbę
porządkową z załącznika do rozporządzenia.
6.
Dział 6 - zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach unieszkodliwionych
odpadów
a) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach unieszkodliwionych odpadów w
instalacjach lub urządzeniach
Należy podać symbol D określający proces unieszkodliwiania według załącznika nr 6
do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.
b) zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach unieszkodliwionych odpadów poza
instalacjami i urządzeniami
Jeśli unieszkodliwianie jest prowadzone poza instalacją lub urządzeniem zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku
lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. Nr 49, poz.
356), należy podać - w przypadku procesu D2 - liczbę porządkową z załącznika nr 3 do
rozporządzenia.
10
7.
Dział 7 - zbiorcze zestawienie danych o instalacjach i urządzeniach służących do
odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, z wyłączeniem składowisk odpadów oraz
spalarni i współspalarni odpadów
Rodzaj instalacji wybrać spośród następujących wariantów:
- sortownia odpadów zmieszanych,
- sortownia odpadów selektywnie zbieranych,
- kompostownia odpadów selektywnie zbieranych,
- instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów,
- zakład fermentacji,
- instalacja do krakingu termicznego,
- instalacja do krakingu katalitycznego,
- instalacja do regeneracji,
- stacja demontażu,
- zakład przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
- inna (podać jaka).
8.
Dział 8 - zbiorcze zestawienie danych o składowiskach odpadów
Posiada kilkadziesiąt informacji dotyczących zarówno aspektów technicznych, jak
i formalno-prawnych prowadzenia składowiska odpadów.
Dział ten wypełniany jest przez operatorów składowisk.
9.
Dział 9 – zbiorcze zestawienie danych o spalarniach i współspalarniach odpadów
11
Dział ten wypełniany jest przez kierowników spalarni oraz współspalarni, którzy
posiadają
odpowiednie
świadectwo
stwierdzające
kwalifikacje
w
zakresie
gospodarowania odpadami.
12
W myśl definicji zawartej w ustawie o odpadach wytwórca odpadów to każdy,
którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów oraz każdego, kto
przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę
charakteru lub składu tych odpadów.
Wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy,
rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania,
konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie
usługi stanowi inaczej
Ustawa o odpadach przewiduje obowiązek uzyskania odpowiednich decyzji lub złożenia
informacji o wytwarzanych odpadach w zależności od ilości i rodzajów odpadów
wytwarzanych na skutek prowadzenia instalacji lub nie (patrz tabele niżej).
Dla instalacji
Rodzaj decyzji
lub informacji
Pozwolenie na
wytwarzanie
odpadów
Decyzja
zatwierdzająca
program
gospodarki
odpadami
niebezpiecznymi
Informacja o
wytwarzanych
odpadach i
sposobach
gospodarowan
ia nimi
Brak
obowiązku
uzyskania
decyzji i
składania
informacji
Ilość odpadów
niebezpiecznych
wytwarzanych w
ciągu roku [Mg*]
powyżej 1 Mg
od 0,1 do 1 Mg
do 100 kg
0 Mg
Ilość odpadów
innych niż
niebezpieczne
wytwarzanych w
ciągu roku [Mg]
powyżej 5000 Mg
nie dotyczy
powyżej 5 Mg
Poniżej 5 Mg
* 1 Mg= 1 tona
2.
WYTWARZANIE ODPADÓW
13
Poza instalacją
Rodzaj decyzji lub
informacji
Decyzja zatwierdzająca
program gospodarki
odpadami
niebezpiecznymi
Informacja o
wytwarzanych
odpadach i
sposobach
gospodarowania
nimi
Brak obowiązku
uzyskania decyzji i
składania informacji
Ilość odpadów
niebezpiecznych
wytwarzanych w
ciągu roku [Mg*]
od 0,1 Mg
do 100 kg
0 Mg
Ilość odpadów
innych niż
niebezpieczne
wytwarzanych w
ciągu roku [Mg]
nie dotyczy
powyżej 5 Mg
Poniżej 5 Mg
* 1 Mg= 1 tona
Uwaga !!!
Nowelizacja ustawy o odpadach z marca 2010 roku wprowadza nowy rodzaj decyzji
związanej z wytwarzaniem odpadów – jest to decyzja zatwierdzająca program gospodarki
odpadami, której uzyskanie nie jest związane bezpośrednio z ilością odpadów oraz miejscem
w jakich są wytwarzane. Zależy od rodzaju prowadzonej działalności.
14
Zwolnienia z uzyskania decyzji
Ustawa o odpadach przewiduje zwolnienie z uzyskania wyżej wymienionych decyzji
i przedkładania informacji w przypadkach gdy:
•
wytwarzane odpady to odpady komunalne
•
odpady pochodzą z wypadków oraz klęsk żywiołowych
•
odpady pochodzą z poważnych awarii i poważnych awarii przemysłowych
•
wytwórcą jest osoba fizyczną niebędąca przedsiębiorcą.
•
powstałe odpady to pojazdy wycofane z eksploatacji przekazywane są do stacji
demontażu lub punktu zbierania pojazdów
•
prowadzących
instalację
wymagającą
pozwolenia
zintegrowanego.
Lista
przedsięwzięć
podlegających
pod
pozwolenie
zintegrowane
znajduje
się
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów
instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów
przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz.U. 2002 nr 122 poz. 1055).
Uwaga!!!
Odpady niebezpieczne o charakterze odpadów komunalnych, ale powstające np.
w firmie nie są odpadami komunalnymi i mimo, że można je znaleźć w grupie 20, to
należy je zaklasyfikować odpowiednio w innych grupach (np. 16 06 03*- Baterie
zawierające rtęć, 15 01 11* - Opakowania z metali zawierające niebezpieczne
porowate elementy wzmocnienia konstrukcyjnego (np. azbest), włącznie z pustymi
pojemnikami ciśnieniowymi)
W przypadku odpadów innych niż niebezpieczne powstających poza gospodarstwami
domowymi (np. w firmach) można je traktować jako komunalne tylko w stosunku do
tych, które charakterem przypominają te wytwarzane w gospodarstwach domowych
(np. odpady kuchenne). Wyłączyć należy z nich jednak takie odpady jak np.
opakowaniowe lub zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, które mimo
występowania w grupie 20 muszą odpowiednio być klasyfikowane w grupach 15 01
w przypadku opakowań lub 16 02 w przypadku zużytego sprzętu. Dobrym
przykładem mogą tu być np. butelki szklane, które zbierane selektywnie w
gospodarstwie domowym klasyfikowane są jako 20 01 02 – szkło, jeżeli natomiast
taka sama butelka jest odpadem w firmie klasyfikuje się ją jako opakowanie pod
kodem 15 01 07 – opakowania ze szkła.
15
Przedstawiając te sposoby gospodarowania odpadami należy w pierwszej kolejności
przytoczyć definicje jakie zawarte są w ustawie o odpadach:
Odzysk - rozumie się przez to wszelkie działania, nie stwarzające zagrożenia dla życia,
zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub
w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich
wykorzystania, określone w załączniku nr 5 do ustawy,
Odzysk energii - rozumie się przez to termiczne przekształcanie odpadów w celu odzyskania
energii,
Recykling - rozumie się przez to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu
substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania
substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też
recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii,
Recyklingu organiczny - rozumie się przez to obróbkę tlenową, w tym kompostowanie, lub
beztlenową odpadów, które ulegają rozkładowi biologicznemu w kontrolowanych warunkach
przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku której powstaje materia organiczna lub
metan; składowanie na składowisku odpadów nie jest traktowane jako recykling organiczny
unieszkodliwianiu odpadów - rozumie się przez to poddanie odpadów procesom
przekształceń biologicznych, fizycznych lub chemicznych określonym w załączniku nr 6 do
ustawy w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia
ludzi lub dla środowiska.
Na uwagę zasługuje wzajemna relacja pojęć: odzysk i recykling. Uznaje się, że pojęcie odzysk
jest pojęciem szerszym, oznacza to, że każdy proces recyklingu jest odzyskiem, ale nie każdy
proces odzysku to recykling. Zgodnie z przytoczonymi definicjami za recykling nie uznaje się
odzysku energii (np. spalarnie odpadów z odzyskiem energii). Podział ten ma kluczowe
3.
RECYKLING, ODZYSK I
UNIESZKODLIWANIE
16
znaczenie w przypadku obliczania poziomów odzysku i recyklingu np. odpadów
opakowaniowych.
Jednym z kluczowych zapisów ustawy o odpadach są zasady gospodarowania odpadami,
które określają hierarchię postępowania z odpadami uwzględniając umownie trzy poziomy:
1.
Wytwarzanie odpadów
2.
Odzysk odpadów
3.
Unieszkodliwianie odpadów
Na poziomie wytwarzania odpadów ustawa stwierdza, że kto podejmuje działania
powodujące lub mogące powodować powstawanie odpadów, powinien takie działania
planować, projektować i prowadzić, tak aby […] zapobiegać powstawaniu odpadów lub
ograniczać ilość odpadów i ich negatywne oddziaływanie na środowisko przy wytwarzaniu
produktów, podczas i po zakończeniu ich użytkowania.
Następnie na poziomie odzysku odpadów powinno się zapewniać zgodny z zasadami
ochrony środowiska odzysk, jeżeli nie udało się zapobiec powstawaniu odpadów.
Ostatnim w hierarchii szczeblem jest unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie
udało się zapobiec lub których nie udało się poddać odzyskowi z przyczyn technologicznych,
ekonomicznych lub ekologicznych.
Hierarchia postępowania z odpadami opisana w obecnie obowiązującej ustawie o odpadach
nie wskazuje różnic środowiskowych wartości procesów recyklingu i odzysku. W ostatniej
Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008 98 WE z dnia 19 listopada 2008 r.
w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy wprowadzono w hierarchii
postępowania z odpadami istotny zapis stwierdzający, iż bardziej pożądanym z punktu
widzenia korzyści dla środowiska są procesy recyklingu, a dopiero po nim procesy odzysku.
Zapis ten ma na celu podniesienie poziomów odzysku materiałowego (recyklingu)
w stosunku do odzysku energetycznego (spalania odpadów z odzyskiem energii). Należy
podkreślić, że w projekcie założeniach do nowej ustawy o odpadach zakłada się przyjęcie
hierarchii postępowania z odpadami zgodnej z zapisami dyrektywy.
17
Zgodnie z załącznikami do ustawy o odpadach obowiązuje następujący podział:
Procesów odzysku
Symbol
Procesy odzysku
R1
Wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii
R2
Regeneracja lub odzyskiwanie rozpuszczalników
R3
Recykling lub regeneracja substancji organicznych, które nie są stosowane jako
rozpuszczalniki (włączając kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania)
R4
Recykling lub regeneracja metali i związków metali
R5
Recykling lub regeneracja innych materiałów nieorganicznych
R6
Regeneracja kwasów lub zasad
R7
Odzyskiwanie składników stosowanych do usuwania zanieczyszczeń
R8
Odzyskiwanie składników z katalizatorów
R9
Powtórna rafinacja oleju lub inne sposoby ponownego wykorzystania oleju
R10
Rozprowadzanie na powierzchni ziemi w celu nawożenia lub ulepszania gleby
R11
Wykorzystanie odpadów pochodzących z któregokolwiek z działań wymienionych
w punktach od R1 do R10
R12
Wymiana odpadów w celu poddania któremukolwiek z działań wymienionych w punktach
od R1 do R11
R13
Magazynowanie odpadów, które mają być poddane któremukolwiek z działań
wymienionych w punktach od R1 do R12 (z wyjątkiem tymczasowego magazynowania
w czasie zbiórki w miejscu, gdzie odpady są wytwarzane)
R14
Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części
R15
Przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu.
Procesów unieszkodliwiania
Symbol
Procesy unieszkodliwiania
D1
Składowanie na składowiskach odpadów obojętnych
D2
Obróbka w glebie i ziemi (np. biodegradacja odpadów płynnych lub szlamów w glebie
i ziemi)
18
D3
Składowanie przez głębokie zatłaczanie (np. zatłaczanie odpadów, które można
pompować)
D4
Retencja powierzchniowa (np. umieszczanie odpadów na poletkach osadowych lub
lagunach)
D5
Składowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na składowiskach odpadów
innych niż niebezpieczne
D6
Odprowadzanie do wód z wyjątkiem mórz
D7
Lokowanie (zatapianie) na dnie mórz
D8
Obróbka biologiczna nie wymieniona w innym punkcie niniejszego załącznika, w wyniku
której powstają odpady, unieszkodliwiane za pomocą któregokolwiek z procesów
wymienionych w punktach od D1 do D12 (np. fermentacja)
D9
Obróbka fizyczno
D10
Termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na
lądzie
D11
Termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na
morzu
D12
Składowanie odpadów w pojemnikach w ziemi (np. w kopalni)
D13
Sporządzanie mieszanki lub mieszanie przed poddaniem któremukolwiek z procesów
wymienionych w punktach od D1 do D12
D14
Przepakowywanie przed poddaniem któremukolwiek z procesów wymienionych w
punktach od D1 do D13
D15
Magazynowanie w czasie któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do
D16
Przetwarzanie odpadów, w wyniku którego są wytwarzane odpady przeznaczone do
unieszkodliwiania
Oprócz założeń ogólnych takich jak opisana wcześniej hierarchia ustawa o odpadach zawiera
bardziej szczegółowe zapisy dotyczące odzysku czy też unieszkodliwiania:
•
Odpady powinny być w pierwszej kolejności poddawane odzyskowi lub
unieszkodliwiane w miejscu ich powstawania
•
Odpady, które nie mogą być poddane odzyskowi lub unieszkodliwiane w miejscu ich
powstawania, powinny być, uwzględniając najlepszą dostępną technikę lub
19
technologię, o której mowa w art. 143 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo
ochrony środowiska, przekazywane do najbliżej położonych miejsc, w których mogą
być poddane odzyskowi lub unieszkodliwione.
Zapis ten potocznie określany jest tzw. „zasadą bliskości”
•
Zabrania się odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami lub
urządzeniami spełniającymi określone wymagania za wyjątkiem:
o
kompostowania prowadzonego przez osoby fizyczne na własne potrzeby
o
prowadzenia procesu R 10 zgodnie z zapisami rozporządzenie Ministra
Środowiska z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie procesu odzysku R10 (Dz.U.
2007 nr 228 poz. 1685)
o
odpadów z list w załącznikach do rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21
marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza
instalacjami i urządzeniami (Dz.U. 2006 nr 49 poz. 356) przy spełnieniu
określonych w rozporządzeniu warunków odzysku i unieszkodliwiania.
•
Zakazuje się poddawania odzyskowi lub unieszkodliwianiu niesegregowanych
odpadów komunalnych, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych oraz
komunalnych osadów ściekowych poza obszarem województwa, na którym zostały
wytworzone
•
Zakazuje się przywozu na teren województwa, w celu poddawania odzyskowi lub
unieszkodliwianiu,
niesegregowanych
odpadów
komunalnych,
pozostałości
z sortowania odpadów komunalnych oraz komunalnych osadów ściekowych,
wytworzonych poza terenem tego województwa,
Zapisów dwóch powyższych punktów nie stosuje się w przypadku gdy:
•
Niesegregowane odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów
komunalnych oraz komunalne osady ściekowe mogą być poddane odzyskowi lub
unieszkodliwianiu na obszarze województwa innego niż te, na którym zostały
wytworzone, jeżeli odległość od miejsca wytwarzania odpadów do instalacji lub
20
miejsca przeznaczonego do odzysku lub unieszkodliwiania jest mniejsza niż odległość
do instalacji lub miejsca położonego na obszarze tego samego województwa.
Na prowadzenie procesów odzysku lub unieszkodliwiania należy posiadać odpowiednie
zezwolenie.
W ustawie o odpadach szczegółowo potraktowana jest kwestia odzysku oraz
unieszkodliwiania niektórych rodzajów odpadów:
•
PCB (art. 38)
•
Azbest (art. 38a)
•
Oleje odpadowe (art. 39)
•
Dwutlenku tytanu (art. 40)
•
Medycznych i weterynaryjnych (art. 42)
•
Komunalnych osadach ściekowych (art. 43)
Ustawa szczegółowo określa również warunki:
•
termicznego przekształcanie odpadów (Rozdział 6, art. 44 – 49a) jako sposobu na
odzysk lub unieszkodliwianie
•
składowania odpadów na odpowiednich typach składowisk (Rozdział 7, art. 50 – 63)
jako sposobu na unieszkodliwianie odpadów.
Zasady dotyczące odzysku i unieszkodliwiania zawarte są również w innych ustawach
z zakresu ochrony środowiska:
•
Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2005 r. Nr 180, poz.
1495 z zm.) określa obowiązki prowadzącego działalność w zakresie recyklingu oraz
prowadzącego działalność w zakresie innych niż recykling procesów odzysku
21
•
Ustawie o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. z 2005 r. Nr 25, poz.
202 z zm.) określa obowiązki przedsiębiorców prowadzących strzępiarki oraz stacje
demontażu pojazdów.
•
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U. 2009 nr 79 poz.
666) określa obowiązki prowadzących zakłady przetwarzania zużytych baterii lub
zużytych akumulatorów.
•
Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U.
2001 nr 63 poz. 638z zm.)
•
Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie
gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie
depozytowej (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 639 z zm.). Ustawa ta na potrzeby obliczania
osiągniętych poziomów odzysku i recyklingu określa między innymi, które z procesów
odzysku odpadów opakowaniowych są uznawane za odzysk, a które dodatkowo
jeszcze za recykling:
o
odzysk: R1 - R9, R13, R14
o
recykling: R2 - R9 oraz R14
22
Transport odpadów nie jest pojęciem zdefiniowanym w ustawie o odpadach. Nie oznacza to
jednak, że w ustawie brak zapisów dotyczących zasad jakimi musi kierować się prowadzący
działalność polegającą na transporcie odpadów.
Pojęcie transportu odpadów wymienione jest w definicji gospodarowania odpadami.
UoO, art. 3, ust. 3, p. 1
gospodarowanie odpadami - rozumie się przez to zbieranie, transport, odzysk
i unieszkodliwianie odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad
miejscami unieszkodliwiania odpadów,
Definicja posiada odpadów wyłącza transportującego z pojęcia posiadacza odpadów
UoO, art. 3, ust. 3, p 13
posiadaczu odpadów - rozumie się przez to każdego, kto faktycznie włada odpadami
(wytwórcę odpadów, inną osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną),
z wyłączeniem prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów; domniemywa
się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na
nieruchomości,
Transportujący odpady zobowiązany jest do odebrania i dostarczenia odpadów wyłącznie do
miejsca wskazanego przez posiadacza odpadów.
Podobnie jak w przypadku innych sposobów gospodarowania odpadami, prowadzący
transport odpadów zobowiązany jest to uzyskania zezwolenia na transport odpadów.
Obowiązek uzyskania zezwolenie nie jest jednak bezwzględny – w ustawie o odpadach
znajdują się warunki, które znoszą ten obowiązek.
4.
TRANSPORT ODPADÓW
23
•
Zezwolenie na transport odpadów nie jest wymagane w przypadku wytwórców
odpadów transportujących wytworzone przez siebie odpady.
•
Wytwórca odpadów, który prowadzi odzysk, unieszkodliwianie, zbieranie lub
transport odpadów jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenie
tej działalności, jeżeli posiada pozwolenie na wytwarzanie odpadów lub decyzję
zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi.
Wytwórca odpadów, w tym przypadku w wniosku o wydanie pozwolenia na
wytwarzanie odpadów lub decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami
niebezpiecznymi jest obowiązany uwzględnić odpowiednio wymagania przewidziane
dla wniosku o wydanie zezwolenia na odzysk, unieszkodliwianie, zbieranie lub
transport odpadów.
•
Posiadacz odpadów, który łącznie prowadzi odzysk lub unieszkodliwianie odpadów
oraz zbierania lub transportu odpadów, jest zwolniony z obowiązku uzyskania
zezwolenia na zbieranie lub transport odpadów.
Posiadacz odpadów, w takim przypadku powinien dodatkowo uwzględnić we
wniosku, o wydanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub
unieszkodliwiania odpadów wymagania przewidziane dla wniosku o wydanie
zezwolenia na zbieranie lub transport odpadów.
•
Osoba fizyczna albo przedstawiciel jednostki organizacyjnej transportująca odpady,
które przekazał jej inny posiadacz do wykorzystania, zwolniona jest z obowiązku
uzyskania zezwolenia. Dotyczy to tylko odpadów wymienionych w rozporządzeniu
Ministra Środowiska w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów
może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym
przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz .U. 2006, nr 75, poz.
527. z zm).
•
Transportujący odpady z listy rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie
lub transport nie wymagają zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz.U. 2004
nr 16, poz. 154 z zm) zwolniony jest z obowiązku uzyskania zezwolenia.
24
Zakres informacji wymaganych do rejestracji znajduje się w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie zakresu informacji podawanych przy
rejestracji przez posiadaczy odpadów zwolnionych z obowiązku uzyskiwania zezwoleń oraz
sposobu rejestracji (Dz.U. 2001 nr 152 poz. 1734).
Transport odpadów oprócz prawa ochrony środowiska jest również normowany przez
odrębne przepisy w tym:
•
Ustawa Prawo o ruchu drogowym z 20 czerwca 1997 r. (Dz.U nr 98 poz. 602 z zm.)
•
Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów
niebezpiecznych (Dz.U. nr 199 poz. 1671 z zm.)
•
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu
i sposobu stosowania przepisów o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych do
transportu odpadów niebezpiecznych (Dz.U. 2002 nr 236 poz. 1986)
Uwaga!!!
Zamiast uzyskania zezwolenia należy dokonać rejestracji w starostwie właściwym do
miejsca zamieszkania lub siedziby firmy
25
Zbieranie odpadów zdefiniowane jest w ustawie o odpadach jako każde działanie,
w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów,
które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania.
UoO, art. 3, p. 3 ust. 23.
zbieranie odpadów - rozumie się przez to każde działanie, w szczególności umieszczanie
w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie
ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania.
Interpretacja definicji zbierania pozwala stwierdzić, że zbierającym odpady może być
również wytwarzający odpady. W praktyce uznaje się jednak, że zbierającym odpady jest
podmiot, który zbiera te odpady w miejscu (punkcie zbierania odpadów) do którego posiada
tytuł prawny oraz zezwolenie na zbieranie odpadów (z pewnymi wyjątkami).
Zapisy artykułu 10 i 11 ogólnie traktujące zbieranie odpadów zastosowanie mają więc
zarówno do posiadaczy odpadów którzy je wytwarzają oraz do zbierających odpady.
Najważniejsze jest by odpady zbierane były w sposób selektywny i wykluczający możliwość
zmieszania się odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne.
UoO, Art. 10.
1. Odpady powinny być zbierane w sposób selektywny.
2. Podmiot prowadzący działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych jest
obowiązany do selektywnego odbierania odpadów oraz ograniczania ilości odpadów
ulegających biodegradacji kierowanych do składowania.
Art. 11.
1. Zakazuje się mieszania odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszania
odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne, z zastrzeżeniem ust. 2[…]
5.
ZBIERANIE ODPADÓW
26
Nie oznacza to jednak bezwzględnego zakazu mieszania odpadów. Przypadki, w którym
można dopuścić do wymieszania odpadów opisuje artykuł 11 UoO
UoO, art. 11
[…]
2. Dopuszcza się mieszanie odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszanie
odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne, w celu poprawy
bezpieczeństwa procesów odzysku lub unieszkodliwiania odpadów powstałych po zmieszaniu,
jeżeli w wyniku prowadzenia tych procesów nie nastąpi wzrost zagrożenia dla życia i zdrowia
ludzi lub środowiska.
3. W przypadku gdy odpady niebezpieczne uległy zmieszaniu z innymi odpadami,
substancjami lub przedmiotami to powinny być one rozdzielone, jeżeli zostaną spełnione
łącznie następujące warunki:
1) w procesie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów powstałych po rozdzieleniu nastąpi
ograniczenie zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub środowiska,
2) jest to technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione.
Uwaga !!!
Zbieraniem odpadów nie jest odbieranie odpadów od posiadaczy odpadów (np. wytwórcy
odpadów) i transport ich do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania. W przypadku gdy odpady
na zlecenie posiadacza odpadów dostarczane są do wskazanego przez niego miejsca odzysku
lub unieszkodliwiania do czynienia mamy tylko z transportem.
Przyjmując interpretacje, że zbieraniem odpadów zajmują się podmioty prowadzący punkty
zbierania odpadów ustawa o odpadach nakłada ograniczenia w możliwości zbierania
niektórych odpadów w tych punktach. Jeżeli prowadzi się działalność polegająca na zbieraniu
odpadów nie wolno przyjmować odpadów wymienionych w art. 13a UoO
27
Art. 13a, UoO
1. Zakazuje się zbierania:
1) pozostałości z sortowania odpadów komunalnych,
2) komunalnych osadów ściekowych,
3) zakaźnych odpadów medycznych,
4) zakaźnych odpadów weterynaryjnych,
– poza miejscami ich wytwarzania.
[…]
Oznacza to, że wymienione odpady mogą być jedynie magazynowane w miejscu ich
wytworzenia i transportowane bezpośrednio do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania
z pominięciem punktów zbierania odpadów. Wyjątki od tej zasady mogą być zastosowane do
niektórych odpadów medycznych.
Podobnie jak w przypadku innych sposobów gospodarowania odpadami należy uzyskać
zezwolenie na zbieranie odpadów.
UoO, art. 28.
1. Prowadzenie zbierania odpadów oraz transportu odpadów wymaga uzyskania
zezwolenia, z zastrzeżeniem art. 31 ust. 1, art. 32 ust. 1 oraz art. 33 ust. 1a i 4.
[…]
Obowiązek uzyskania zezwolenia nie jest jednak bezwzględny – w ustawie o odpadach
znajdują się warunki, które znoszą ten obowiązek:
•
Wytwórcy odpadów komunalnych powstających na terenie nieruchomości którą
władają, nie muszą posiadać zezwolenia na zbieranie odpadów
•
UoO, art. 28.
[…]
8. Nie wymaga zezwolenia na zbieranie odpadów zbieranie odpadów komunalnych,
wytwarzanych na terenie nieruchomości, przez władającego tą nieruchomością.
28
[…]
•
Zbierający odpady w miejscu ich wytworzenia zwolniony jest z obowiązku posiadania
zezwolenia na zbieranie odpadów
UoO, art. 28.
[…]
9. Uzyskanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy wytwórcy odpadów,
który zbiera wytworzone przez siebie odpady w miejscu ich wytworzenia lub
transportuje wytworzone przez siebie odpady.
[…]
•
Wytwórcy odpadów, którzy mają zamiar również zbierać odpady inne niż sam
wytwarzają do wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów lub decyzji
zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi dołączają informacje
wymagane dla wniosku na zbieranie odpadów
•
UoO, art. 31
1. Wytwórca odpadów, który prowadzi odzysk, unieszkodliwianie, zbieranie lub
transport odpadów jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na
prowadzenie tej działalności, jeżeli posiada pozwolenie na wytwarzanie odpadów
lub decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi,
z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Wytwórca odpadów, o którym mowa w ust. 1, we wniosku o wydanie pozwolenia
na wytwarzanie odpadów lub decyzji zatwierdzającej program gospodarki
odpadami niebezpiecznymi jest obowiązany uwzględnić odpowiednio wymagania
przewidziane dla wniosku o wydanie zezwolenia na odzysk, unieszkodliwianie,
zbieranie lub transport odpadów.
[…]
•
Analogicznie wygląda sytuacja gdy prowadzony jest odzysk, unieszkodliwianie lub
transportu odpadów. W takim przypadku w wniosku o wydanie zezwolenia na te
29
działalności muszą być dołączone informacje wymagane w wniosku na zbieranie
odpadów.
UoO, art. 32.
1. Posiadacz odpadów, który łącznie prowadzi odzysk lub unieszkodliwianie
odpadów oraz zbierania lub transportu odpadów, jest zwolniony z obowiązku
uzyskania zezwolenia na zbieranie lub transport odpadów, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Posiadacz odpadów, o którym mowa w ust. 1, powinien dodatkowo uwzględnić
we wniosku, o wydanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku
lub unieszkodliwiania odpadów wymagania przewidziane dla wniosku o wydanie
zezwolenia na zbieranie lub transport odpadów.
•
Jeżeli zbierane są odpady z listy rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie
lub transport nie wymagają zezwolenia na prowadzenie działalności to prowadzący tę
działalność jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia (Dz.U. 2004 nr 16, poz.
154 z zm).
UoO, art. 33, ust 4,
Minister właściwy do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw środowiska, może określić, w drodze rozporządzenia, rodzaje odpadów,
których zbieranie lub transport nie wymaga zezwolenia na zbieranie lub transport
odpadów, oraz podstawowe wymagania dla zbierania lub transportu tych rodzajów
odpadów, kierując się właściwościami odpadów oraz oddziaływaniem na środowisko
poszczególnych rodzajów działalności w zakresie zbierania lub transportu odpadów.
Uwaga !!!
Zamiast uzyskania zezwolenia należy dokonać rejestracji w starostwie właściwym do miejsca
zamieszkania lub siedziby firmy
30
UoO, art. 33, ust. 5.
Posiadacz odpadów lub prowadzący transport odpadów, który jest zwolniony
z obowiązku uzyskiwania zezwoleń na zbieranie, transport, odzysk lub
unieszkodliwianie odpadów zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 4
i 4a, ma obowiązek zgłoszenia do rejestru prowadzonego przez starostę właściwego
ze względu na miejsce prowadzenia zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów,
a w przypadku transportu odpadów - przez starostę właściwego ze względu na
miejsce siedziby lub zamieszkania prowadzącego transport odpadów. Starosta
przekazuje marszałkowi województwa łączne zestawienie rejestrów, w terminie do
końca pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy.
Zakres informacji wymaganych do rejestracji znajduję się w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie zakresu informacji podawanych przy
rejestracji przez posiadaczy odpadów zwolnionych z obowiązku uzyskiwania zezwoleń
oraz sposobu rejestracji (Dz.U. 2001 nr 152 poz. 1734).
Uwaga !!!
Zwolnienie to dotyczy tylko prowadzących placówki handlowe sprzedające wyroby
przemysłowe oraz produkty w opakowaniach po których powstają odpady określone
w załączniku do wyżej wymienionego rozporządzenia.
Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia
2003 r. w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie lub transport nie wymagają
zezwolenia na prowadzenie działalności (Dz.U. 2004 nr 16, poz. 154 z zm).
§ 3. Zbieranie odpadów odbywa się w placówkach handlowych prowadzących
sprzedaż wyrobów przemysłowych oraz produktów w opakowaniach, po zużyciu
których powstają odpady, określone w załączniku do rozporządzenia
Ustawa o odpadach określa szczególne zasady gospodarowania niektórymi rodzajami
odpadów, w tym określa zasady na jakich mogą one być zbierane.
•
Zbierane odpadowe oleje nie wolno mieszać z innymi odpadami niebezpiecznymi.
31
Art. 39 ust. 5.
Zakazuje się mieszania olejów odpadowych z innymi odpadami niebezpiecznymi,
w tym zawierającymi PCB, w czasie ich zbierania lub magazynowania, jeżeli poziom
określonych substancji przekracza dopuszczalne wartości.
•
Prowadzący punkt zbierania odpadów metali (skup złomu) odpady te od osób
fizycznych mogą przyjmować tylko po wypełnieniu odpowiedniego formularza oraz
okazaniu przez tę osobę dowodu tożsamości. Szczegółowo określa to artykuł 43a
ustawy o odpadach
•
Art. 43a, UoO
1. Posiadacz odpadów prowadzący punkt zbierania odpadów metali jest
obowiązany, przy przyjmowaniu tych odpadów od osób fizycznych niebędących
przedsiębiorcami, do wypełniania formularza przyjęcia odpadów metali w dwóch
egzemplarzach, po jednym egzemplarzu dla przekazującego i dla przyjmującego
odpady.
2. Formularz, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać w szczególności:
1) określenie rodzaju odpadów, rodzaju produktu, z którego powstał odpad, oraz
źródło pochodzenia,
2) imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer dowodu osobistego lub innego
dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby przekazującej odpady.
3. Osoba przekazująca odpady metali jest obowiązana do okazania dokumentu,
o którym mowa w ust. 2 pkt 2, w celu potwierdzenia jej tożsamości.
4. Posiadacz odpadów prowadzący punkt zbierania odpadów metali jest
obowiązany odmówić przyjęcia odpadów metali w przypadku, gdy osoba
przekazująca te odpady odmawia okazania dokumentu, o którym mowa w ust. 2 pkt
2.
5. Posiadacz odpadów prowadzący punkt zbierania odpadów metali jest
obowiązany przechowywać wypełnione formularze przez okres 5 lat, licząc od końca
roku kalendarzowego, w którym je sporządzono.
32
6. Posiadacz odpadów prowadzący punkt zbierania odpadów metali jest
obowiązany przedstawić przechowywane formularze na żądanie organów
przeprowadzających kontrolę, Policji, straży miejskiej i służb ochrony kolei.
7. Przepisy ust. 1-6 nie dotyczą metalowych odpadów opakowaniowych po
produktach żywnościowych.
8. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, wzór
formularza, o którym mowa w ust. 1, kierując się potrzebą ujednolicenia tego
dokumentu, zapewnienia właściwej kontroli obrotu odpadami metali oraz
zapobiegania kradzieży i dewastacji w szczególności urządzeń telekomunikacyjnych,
elektroenergetycznych, kolejowych i wodno-kanalizacyjnych.
Wzór formularza określa rozporządzenie Ministra środowiska z dnia 30 sierpnia 2004
r. w sprawie wzoru formularza przyjęcia odpadów metali (Dz. U. nr 197, poz. 2033)
Zasady na jakich wolno zbierać określone rodzajów odpadów regulowane są również
w innych ustawach związanych z ochroną środowiska.
•
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
(Dz.U. 1996 Nr 132 poz. 622 z zm.)
•
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U. nr 79, poz.
666), Rozdział 10 „Obowiązki zbierających zużyte baterie lub zużyte akumulatory”
•
Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji
(Dz.U. 2005 nr 25 poz. 202 z zm.), Rozdział 5 „Obowiązki przedsiębiorców
prowadzących punkty zbierania pojazdów”
•
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
(Dz.U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1495), Rozdział 6 „Obowiązki zbierającego zużyty sprzęt”
33
Podstawa prawna
Przedłożenie w odpowiednim urzędzie informacji o wytwarzanych odpadach oraz sposobach
gospodarowania wytworzonymi odpadami dotyczy wytwarzających odpady w przypadku
kiedy zgodnie z ustawą o odpadach wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg
rocznie albo powyżej 5 Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne
UoO, art. 17,
Wytwórca odpadów jest obowiązany do:
[…]
2) przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania
wytworzonymi odpadami, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie
albo powyżej 5 Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne.
[…]
Organ przyjmujący informacje
Organem do którego przedęła się informację o wytwarzanych odpadach oraz sposobach
gospodarowania wytworzonymi odpadami jest w większości przypadków starosta lub
prezydent miasta na prawach powiatu właściwy dla miejsca, w którym wytwarzane są
odpady. Szczegółowy zakres kompetencji organów administracji znajduje się w art. 24 UoO.
UoO, art. 24
[…]
2. Właściwym organem, o którym mowa w ust. 1, jest:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach
6.
INFORMACJA O WYTWARZANYCH
ODPADACH I SPOSOBACH
GOSPODAROWANIA NIMI
34
zamkniętych, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne
i kartograficzne (Dz. U. Nr 240, poz. 2027, z późn. zm.);
2) marszałek województwa – dla przedsięwzięć i zdarzeń, o których mowa w art. 378 ust.
2a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
3) starosta – dla pozostałych przedsięwzięć.
[…]
Przedłożenie informacji
Przygotowanie informacji o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania
wytworzonymi odpadami powinno się zacząć od odwiedzenia strony internetowej lub
internetowego biuletynu informacji publicznej urzędu (najczęściej urzędu powiatowego)
właściwego dla miejsca w którym będą wytwarzane odpady. Obecnie wszystkie organy
administracji publicznej posiadają takie serwisy podzielone na odpowiednie wydziały.
W przypadku
składania
informacji
o
wytwarzanych
odpadach
oraz
sposobach
gospodarowania wytworzonymi odpadami będą to wydziały ochrony środowiska. Można
znaleźć tam listę wymaganych do złożenia dokumentów, podstawy prawne, adresy
jednostek odpowiedzialnych za sprawę.
Prawo ochrony środowiska jest dość często nowelizowane, a zmiany na urzędowych
serwisach dokonywane są nieraz z pewnym opóźnieniem, dlatego przed przygotowaniem
informacji warto by treści zawarte na urzędowych stronach porównać z zapisami właściwych
ustaw, a ewentualne rozbieżności wyjaśnić z urzędem przed złożeniem informacji.
Dane jakie powinny być zamieszczone w formularzu informacji o wytwarzanych odpadach
oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami szczegółowo określa art. 24 UoO
UoO, art. 24,
[…]
4. Informacja, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać:
1)
wyszczególnienie
rodzajów
odpadów
przewidzianych
do
wytwarzania,
a w przypadkach, gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do ustalenia zagrożeń
35
jakie te odpady mogą powodować, właściwy organ może wezwać wnioskodawcę do
podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów,
2) określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania
w ciągu roku,
3) informacje wskazujące na sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów lub
ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko,
4) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania,
transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów,
5) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów.
[…]
Przewidywany termin załatwienia
Organ do którego składa się informacje, może w drodze decyzji wezwać do złożenia wniosku
o wydanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi.
W przypadku gdy nie zostanie doręczone takie wezwanie od urzędu w przeciągu 30 dni licząc
od dnia w którym złożono informacje można rozpocząć działalność powodującą
powstawanie odpadów.
Art. 24. UoO
[…]
5. Do rozpoczęcia działalności powodującej powstawanie odpadów można przystąpić, jeżeli
organ właściwy do przyjęcia informacji, o której mowa w ust. 1, w terminie 30 dni od dnia
złożenia informacji nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji.
6. W przypadku stwierdzenia przez organ na podstawie złożonej informacji, o której mowa
w ust. 1, lub własnych ustaleń, że odpady niebezpieczne wytworzone w ilości do 100 kg
rocznie mogą powodować, ze względu na ich ilość lub rodzaj, zagrożenie dla życia, zdrowia
ludzi lub środowiska, organ w terminie 30 dni od otrzymania informacji zobowiązuje,
w drodze decyzji, wytwórcę odpadów do przedłożenia wniosku o zatwierdzenie programu
gospodarki odpadami niebezpiecznymi.
[…]
36
Opłaty
Złożenie informacji o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania
wytworzonymi odpadami zwolnione jest z opłat.
37
Podstawa prawna
Uzyskanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi dotyczy
wytwarzających odpady w przypadku kiedy zgodnie z ustawa o odpadach wytwarzanych jest
powyżej 0,1 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie. Nie ma znaczenia czy odpady te
wytwarzane są w instalacji czy też nie.
UoO, art. 17, ust 1.
Wytwórca odpadów jest obowiązany do:
1) uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeżeli
wytwarza odpady niebezpieczne w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie,
[…]
Organ wydający
Organem właściwym do wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami
niebezpiecznymi w większości przypadków jest starosta lub prezydent miasta na prawach
powiatu właściwy dla miejsca, w którym wytwarzane są odpady. Szczegółowy zakres
kompetencji organów administracji znajduje się w art. 19 UoO.
UoO, art. 19
[…]
2. Program gospodarki odpadami niebezpiecznymi jest zatwierdzany, w drodze decyzji,
przez właściwy organ, którym jest:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach
7.
DECYZJA ZATWIERDZAJĄCA
PROGRAM GOSPODARKI ODPADAMI
NIEBEZPIECZNYMI
38
zamkniętych, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne
i kartograficzne (Dz. U. Nr 240, poz. 2027, z późn. zm.);
2) marszałek województwa – dla przedsięwzięć i zdarzeń, o których mowa w art. 378 ust.
2a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
3) starosta – dla pozostałych przedsięwzięć.[…]
Wniosek
Przygotowanie wniosku do wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami
niebezpiecznymi powinno zacząć się od odwiedzenia strony internetowej lub internetowego
biuletynu informacji publicznej urzędu (najczęściej urzędu powiatowego) właściwego dla
miejsca w którym będą wytwarzane odpady. Obecnie wszystkie organy administracji
publicznej posiadają takie serwisy podzielone na odpowiednie wydziały. W przypadku
wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi będą to
wydziały ochrony środowiska. Można znaleźć tam listę wymaganych do złożenia
dokumentów, podstawy prawne, adresy jednostek odpowiedzialnych za sprawę oraz
wysokości opłat skarbowych.
Prawo ochrony środowiska jest dość często nowelizowane, a zmiany na urzędowych
serwisach dokonywane są nieraz z pewnym opóźnieniem, dlatego przed napisaniem wniosku
warto informacje zawarte na urzędowych stronach porównać z zapisami właściwych ustaw,
a ewentualne rozbieżności wyjaśnić z urzędem przed złożeniem wniosku.
Najważniejszym elementem wniosku o wydanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki
odpadami niebezpiecznymi jest załącznik w postaci „programu gospodarki odpadami
niebezpiecznymi”
UoO, art. 19, ust 1.
Wniosek o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, do którego
dołącza się ten program, wytwórca odpadów niebezpiecznych jest obowiązany
przedłożyć właściwemu organowi na 30 dni przed dniem rozpoczęcia działalności
powodującej powstawanie odpadów niebezpiecznych lub dniem zmiany tej działalności
39
wpływającej na rodzaj, ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych lub sposób
gospodarowania nimi.
Informacje jakie powinno się zamieścić w programie gospodarki odpadami niebezpiecznymi
szczegółowo określa art. 20 UoO
UoO, art. 20,
1. Program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, dołączany do wniosku o wydanie
decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, powinien
zawierać:
1)
wyszczególnienie
rodzajów
odpadów
niebezpiecznych
przewidzianych
do
wytwarzania, a w przypadkach, gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do
ustalenia zagrożeń jakie mogą powodować odpady niebezpieczne, właściwy organ może
wezwać wnioskodawcę do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości
odpadów,
2) określenie ilości odpadów niebezpiecznych poszczególnych rodzajów przewidzianych
do wytwarzania w ciągu roku,
3) informacje wskazujące na sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów
niebezpiecznych lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na
środowisko,
4)
opis
dalszego
sposobu
gospodarowania
odpadami
niebezpiecznymi,
z
uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów
niebezpiecznych,
5) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów
niebezpiecznych.
2. We wniosku o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi,
wytwórca odpadów określa czas prowadzenia działalności związanej z wytwarzaniem
odpadów.
40
Przewidywany termin załatwienia
Urząd zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku niezwłocznie, jednakże w przypadku sprawy
wymagającej postępowania wyjaśniającego powinien rozpatrzyć go w ciągu miesiąca od daty
wpływu kompletnego wniosku, a w sprawach szczególnie skomplikowanych w ciągu dwóch
miesięcy
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr
30 poz. 168 z zm.) Art. 35
§ 1. Organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
§ 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu
o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub
w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym
toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi
rozporządza ten organ.
§ 3. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie
później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu
dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym –
w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
[…]
Opłaty
Wysokość opłaty jaką ponosi się za uzyskanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki
odpadami niebezpiecznymi to 505 zł.
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. 2006 nr 225 poz. 1635
z zm.) Załącznik do ustawy, część I
[…]
44. Decyzja zatwierdzająca program gospodarowania odpadami niebezpiecznymi – 505
zł
[…]
41
Uwaga !!!
Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami została wprowadzona jako nowość
nowelizacją ustawy o odpadach na początku roku 2010. Nie jest decyzją analogiczną do
decyzji zatwierdzającej gospodarkę odpadami niebezpiecznymi. Podstawowe różnice dotyczą
tego kto może ubiegać się o wydanie tej decyzji oraz fakt, że po otrzymaniu tej decyzji,
w zależności od tego czym zajmuje się przedsiębiorca będzie mógł wnioskować
o zatwierdzenie programu dla działalności na terenie całego województwa lub całego kraju.
Jeżeli prowadzący działalność, który podlega obowiązkowi uzyskania decyzji zatwierdzającej
program gospodarki odpadami, a posiada już decyzję zatwierdzającą program gospodarki
odpadami niebezpiecznymi to decyzja ta zachowuje ważność na czas, na jaki została wydana,
jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2010 r. albo do dnia uzyskania nowej decyzji
zatwierdzającej program gospodarki odpadami.
Podstawa prawna
Uzyskanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami dotyczy tylko
prowadzących działalność związaną z:
•
budową, rozbiórką i remontem obiektów,
•
czyszczeniem, sprzątaniem, konserwacją i naprawami zbiorników lub urządzeń
•
przetwarzaniem odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych,
UoO, art. 17, ust 1a.
Wytwórca odpadów, który prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług
w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz
sprzątania, konserwacji i napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających azbest
8.
DECYZJA ZATWIERDZAJĄCA
PROGRAM GOSPODARKI ODPADAMI
42
w urządzeniach przewoźnych, jest obowiązany do uzyskania decyzji zatwierdzającej
program gospodarki odpadami.
[…]
Organ wydający
Organem właściwym do wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami
w większości przypadków jest marszałek województwa właściwy dla miejsca siedziby firmy
lub miejsca zamieszkania. Szczegółowy zakres kompetencji organów administracji znajduje
się w art. 21a UoO.
UoO, art. 21a
[…]
2. Program gospodarki odpadami jest zatwierdzany, w drodze decyzji, przez właściwy
organ, którym jest:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach
zamkniętych;
2) marszałek województwa – w pozostałych przypadkach.
3. Właściwość miejscową organu, o którym mowa w ust. 2, ustala się według miejsca
siedziby lub zamieszkania wytwórcy odpadów, a w przypadku przetwarzania odpadów
zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych oraz w przypadku, o którym mowa
w art. 17 ust. 3a – według obszaru województwa, na którym następuje przetwarzanie tych
odpadów.
[…]
Wniosek
Przygotowanie wniosku do wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami
powinno zacząć się od odwiedzenia strony internetowego biuletynu informacji publicznej
urzędu (najczęściej urzędu marszałkowskiego) właściwego dla miejsca, w którym siedzibę ma
43
firma lub miejsca, w którym mieszka prowadzący działalność. Obecnie wszystkie organy
administracji
publicznej
posiadają
takie
serwisy
podzielone
na
odpowiednie
wydziały/departamenty. W przypadku wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarki
odpadami będzie to departament ochrony środowiska. Można znaleźć tam listę wymaganych
do złożenia dokumentów, podstawy prawne, adresy jednostek odpowiedzialnych za sprawę
oraz wysokości opłat skarbowych.
Prawo ochrony środowiska jest dość często nowelizowane, a zmiany na urzędowych
serwisach dokonywane są nieraz z pewnym opóźnieniem, dlatego przed przygotowaniem
wniosku warto informacje zawarte na urzędowych stronach porównać z zapisami właściwych
ustaw, a ewentualne rozbieżności wyjaśnić z urzędem przed złożeniem wniosku.
Najważniejszym elementem wniosku o wydanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki
odpadami jest załącznik w postaci „programu gospodarki odpadami”
UoO, art. 21a, ust 1.
Wniosek o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami, do którego dołącza się ten
program, wytwórca odpadów jest obowiązany przedłożyć właściwemu organowi na 30
dni przed dniem rozpoczęcia działalności powodującej wytwarzanie odpadów lub dniem
zmiany tej działalności wpływającej na rodzaj, ilość wytwarzanych odpadów lub sposób
gospodarowania nimi.
[…]
Informacje jakie powinny być zamieszczone w programie gospodarki odpadami szczegółowo
określa art. 20 UoO
UoO, art. 20,
1. Program gospodarki odpadami powinien zawierać:
1)
wyszczególnienie
rodzajów
odpadów
przewidzianych
do
wytwarzania,
a w przypadkach gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do ustalenia zagrożeń,
jakie mogą powodować odpady, organ właściwy może wezwać wnioskodawcę do
podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów;
44
2) informacje wskazujące na sposoby zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu
odpadów na środowisko;
3) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania,
transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów;
4) wskazanie rodzaju magazynowanych odpadów oraz sposobu ich magazynowania;
5) oznaczenie obszaru prowadzonej działalności.
2. We wniosku o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami wytwórca odpadów
określa czas prowadzenia działalności związanej z wytwarzaniem odpadów.
Przewidywany termin załatwienia
Urząd zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku niezwłocznie, jednakże w przypadku sprawy
wymagającej postępowania wyjaśniającego powinien rozpatrzyć go w ciągu miesiąca od daty
wpływu kompletnego wniosku, a w sprawach szczególnie skomplikowanych w ciągu dwóch
miesięcy
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr
30 poz. 168 z zm.) Art. 35
§ 1. Organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
§ 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu
o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub
w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym
toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi
rozporządza ten organ.
§ 3. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie
później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu
dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym –
w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
[…]
45
Opłaty
Wysokość opłaty jaką ponosi się za uzyskanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki
odpadami to 10 zł.
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. 2006 nr 225 poz. 1635
z zm.) Załącznik do ustawy, część I
[…]
53. Decyzja inna, niż wymieniona w niniejszym załączniku, do której mają zastosowanie
przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego – 10 zł
[…]
46
Podstawa prawna
Uzyskanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów dotyczy wytwarzających w przypadku kiedy
zgodnie z ustawa o odpadach prowadząc instalacje wytwarzanych jest powyżej 1 Mg
odpadów niebezpiecznych lub powyżej 5 tyś Mg odpadów innych niż niebezpieczne rocznie.
POŚ,
Art. 180.
Eksploatacja instalacji powodująca:
1) wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,
2) wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,
3) wytwarzanie odpadów,
4) (uchylony),
5) (uchylony),
jest dozwolona po uzyskaniu pozwolenia, jeżeli jest ono wymagane.
Art. 181.
1. Organ ochrony środowiska może udzielić pozwolenia:
1) zintegrowanego;
2) na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza;
3) wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi;
4) na wytwarzanie odpadów;
[…]
UoO, art. 17, ust 2. Wytwórca odpadów jest obowiązany do uzyskania pozwolenia na
wytwarzanie odpadów, które powstają w związku z eksploatacją instalacji, jeżeli wytwarza
powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie lub powyżej 5 tysięcy Mg odpadów innych
niż niebezpieczne rocznie.
9.
POZWOLENIE NA WYTWARZANIE
ODAPDÓW
47
Organ wydający
Organem właściwym do wydania decyzji na pozwolenie wytwarzania odpadów w większości
przypadków jest starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu. Szczegółowy zakres
kompetencji organów administracji znajduje się w art. 378 POŚ.
POŚ, art. 378
1. Organem ochrony środowiska właściwym w sprawach, o których mowa w art. 115a ust.
1, art. 149 ust. 1, art. 150, art. 152 ust. 1, art. 154 ust. 1, art. 178, art. 183, art. 237 i art.
362 ust. 1-3, jest starosta.
2. Regionalny dyrektor ochrony środowiska jest właściwy w sprawach przedsięwzięć
i zdarzeń na terenach zamkniętych.
2a. Marszałek województwa jest właściwy w sprawach:
1) przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja,
która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na
środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko;
2) przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu
ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko, realizowanego na terenach innych niż wymienione w pkt 1.
[…]
Wniosek
Przygotowanie wniosku na wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powinno zacząć
się od odwiedzenia strony internetowej lub internetowego biuletynu informacji publicznej
powiatu właściwego dla miejsca w którym będą wytwarzane odpady. Obecnie wszystkie
organy administracji publicznej posiadają takie serwisy podzielone na odpowiednie wydziały.
W przypadku wydania decyzji na pozwolenia wytwarzania odpadów będą to wydziały
ochrony środowiska.. Można znaleźć tam listę wymaganych do złożenia dokumentów,
48
podstawy prawne, adresy jednostek odpowiedzialnych za sprawę oraz wysokości opłat
skarbowych.
Prawo ochrony środowiska jest dość często nowelizowane, a zmiany na urzędowych
serwisach dokonywane są nieraz z pewnym opóźnieniem, dlatego przed napisaniem wniosku
warto informacje zawarte na urzędowych stronach porównać z zapisami właściwych ustaw,
a ewentualne rozbieżności wyjaśnić z urzędem przed złożeniem wniosku.
Najważniejszymi z punktu widzenia treści wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie
odpadów są:
•
art. 184 ustawy Prawo ochrony środowiska
POŚ, art. 184, ust 2, Wniosek o wydanie pozwolenia powinien zawierać:
1) oznaczenie prowadzącego instalację, jego adres zamieszkania lub siedziby;
2) adres zakładu, na którego terenie prowadzona jest eksploatacja instalacji;
3) informację o tytule prawnym do instalacji;
4) informacje o rodzaju instalacji, stosowanych urządzeniach i technologiach oraz
charakterystykę techniczną źródeł powstawania i miejsc emisji;
5) ocenę stanu technicznego instalacji;
6) informację o rodzaju prowadzonej działalności;
7) opis zakładanych wariantów funkcjonowania instalacji;
8) blokowy (ogólny) schemat technologiczny wraz z bilansem masowym i rodzajami
wykorzystywanych materiałów, surowców i paliw, istotnych z punktu widzenia
wymagań ochrony środowiska;
9) informację o energii wykorzystywanej lub wytwarzanej przez instalację;
10) wielkość i źródła powstawania albo miejsca emisji – aktualnych i proponowanych –
w trakcie normalnej eksploatacji instalacji oraz w warunkach odbiegających
od normalnych, w szczególności takich jak rozruch i wyłączenia;
[…]
16) proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych istotnych
z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, w szczególności pomiaru lub
ewidencjonowania wielkości emisji;
49
17) deklarowany termin i sposób zakończenia eksploatacji instalacji lub jej oznaczonej
części, niestwarzający zagrożenia dla środowiska, jeżeli zakończenie eksploatacji jest
przewidywane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie;
17a) deklarowany łączny czas dalszej eksploatacji instalacji, jeżeli ma on wpływ
na
określenie
wymagań
ochrony
środowiska,
oraz
deklarowany
sposób
dokumentowania czasu tej eksploatacji;
17b) deklarowany termin oddania instalacji do eksploatacji w przypadku określonym
w art. 191a;
18) czas, na jaki wydane ma być pozwolenie.
Jeżeli składany wniosek dotyczy nowej instalacji lub instalacji w istotny sposób
zmienionej powinien on dodatkowo zawierać informacje o spełnieniu wymagań art. 143
POŚ
POŚ, art. 184, ust 3, Jeżeli wniosek, o którym mowa w ust. 1, dotyczy instalacji nowo
uruchamianych lub w sposób istotny zmienianych, powinien on zawierać informacje
o spełnianiu wymogów, o których mowa w art. 143.
POŚ, art. 143, Technologia stosowana w nowo uruchamianych lub zmienianych
w sposób istotny instalacjach i urządzeniach powinna spełniać wymagania, przy których
określaniu uwzględnia się w szczególności:
1) stosowanie substancji o małym potencjale zagrożeń;
2) efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii;
3) zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw;
4) stosowanie technologii bezodpadowych i małoodpadowych oraz możliwość odzysku
powstających odpadów;
5) rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji;
6) wykorzystywanie porównywalnych procesów i metod, które zostały skutecznie
zastosowane w skali przemysłowej;
POŚ, Art. 191a Pozwolenie może być wydane na wniosek podmiotu
podejmującego realizację nowej instalacji.
50
[…]
8) postęp naukowo-techniczny.
Zgodnie z POŚ do wniosku należy dołączyć:
dokument potwierdzający, uprawnienia do występowania w obrocie prawnym
w przypadku jeśli wnioskujący jest przedsiębiorcą niebędącym osobą fizyczną
streszczenie wniosku sporządzone w języku niespecjalistycznym.
POŚ, art. 184, ust. 4. Do wniosku o wydanie pozwolenia należy dołączyć:
1) dokument potwierdzający, że wnioskodawca jest uprawniony do występowania
w obrocie prawnym, jeżeli prowadzący instalację nie jest osobą fizyczną;
[…]
3) streszczenie wniosku sporządzone w języku niespecjalistycznym.
[…]
•
artykuł 18 Ustawy o odpadach
UoO, art. 18, ust. 1.
Wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powinien spełniać wymagania
określone w przepisach o ochronie środowiska oraz dodatkowo zawierać następujące
informacje:
1)
wyszczególnienie
rodzajów
odpadów
przewidzianych
do
wytwarzania,
z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości,
2) określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania
w ciągu roku,
3) wskazanie sposobów zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości
odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko,
4) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania,
transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów,
51
5) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów.
[…]
We wniosku o wydanie pozwolenia należy uwzględnić wszystkie odpady wytwarzane
w danym miejscu.
UoO, art. 17, ust 3. W pozwoleniu, o którym mowa w ust. 2, uwzględnia się wszystkie
odpady wytwarzane przez danego wytwórcę w danym miejscu.
Maksymalny czas pozwolenia, o które można się ubiegać to 10 lat.
POŚ art. 188, ust. 1. Pozwolenie jest wydawane na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat.
Ważnym ułatwieniem z jakiego można skorzystać jest możliwość uzyskania pozwolenia
na wytwarzanie odpadów jednocześnie zezwalające na gospodarowanie odpadami (odzysk,
zbieraniem, transport i unieszkodliwianie)
UoO Art. 31.
1. Wytwórca odpadów, który prowadzi odzysk, unieszkodliwianie, zbieranie lub transport
odpadów jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenie tej działalności,
jeżeli posiada pozwolenie na wytwarzanie odpadów lub decyzję zatwierdzającą program
gospodarki odpadami niebezpiecznymi, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Wytwórca odpadów, o którym mowa w ust. 1, we wniosku o wydanie pozwolenia na
wytwarzanie odpadów lub decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami
niebezpiecznymi jest obowiązany uwzględnić odpowiednio wymagania przewidziane dla
wniosku o wydanie zezwolenia na odzysk, unieszkodliwianie, zbieranie lub transport
odpadów.
52
[…]
Przewidywany termin załatwienia
Urząd zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku niezwłocznie, jednakże w przypadku sprawy
wymagającej postępowania wyjaśniającego powinien rozpatrzyć go w ciągu miesiąca od daty
wpływu kompletnego wniosku, a w sprawach szczególnie skomplikowanych w ciągu dwóch
miesięcy
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr
30 poz. 168 z zm.) Art. 35
§ 1. Organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
§ 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu
o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub
w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym
toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi
rozporządza ten organ.
§ 3. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie
później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu
dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym –
w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
[…]
Opłaty
Wysokość opłaty za uzyskanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów to w przypadku,
prowadzenia działalności gospodarczej 2011 zł.
W przypadku mikro, małych lub średnich przedsiębiorców lub też prowadzących działalność
wytwórczą w rolnictwie opłata wynosi 506 zł
53
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. 2006 nr 225 poz. 1635
z zm.) Załącznik do ustawy
[…]
40. Pozwolenie na wprowadzanie substancji i energii do środowiska wydawane
na podstawie przepisów o ochronie środowiska i przepisów o odpadach:
1) w związku z prowadzoną działalnością
gospodarczą, z zastrzeżeniem pkt 2 - 2 011 zł
2) w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podmioty prowadzące
działalność wytwórczą w rolnictwie, mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich
przedsiębiorców - 506 zł
3) pozostałe – 506 zł
[…]
Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. 2004 nr 173
poz. 1807 z zm.)
Art. 104.
Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch
ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy
aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jedne-go z tych lat nie przekroczyły
równowartości w złotych 2 milionów euro.
Art. 105.
Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch
ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy
aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jedne-go z tych lat nie przekroczyły
równowartości w złotych 10 milionów euro.
Art. 106.
54
Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch
ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji
finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy
aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jedne-go z tych lat nie przekroczyły
równowartości w złotych 43 milionów euro.
Art. 107.
Wyrażone w euro wielkości, o których mowa w art. 104–106, przelicza się na złote według
średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roku obrotowego
wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy.
55
Podstawa prawna
UoO, art. 28.
1. Prowadzenie zbierania odpadów oraz transportu odpadów wymaga uzyskania
zezwolenia, z zastrzeżeniem art. 31 ust. 1, art. 32 ust. 1 oraz art. 33 ust. 1a i 4.
[…]
Organ wydający
Organem właściwym do wydania zezwolenia na zbieranie odpadów w większości
przypadków jest starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu. Szczegółowy zakres
kompetencji organów administracji znajduje się w art. 28 UoO
UoO, art. 28,
[…]
2. Zezwolenie na zbieranie lub transport odpadów wydaje, w drodze decyzji, właściwy
organ, którym jest:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach
zamkniętych,
2) starosta – dla pozostałych przedsięwzięć.
3. Właściwym miejscowo organem, o którym mowa w ust. 2, jest:
1) do wydania zezwolenia na zbieranie odpadów – regionalny dyrektor ochrony środowiska
albo starosta właściwy ze względu na miejsce zbierania odpadów,
[…]
10.
ZEZWOLENIA NA ZBIERANIE
ODAPDÓW
56
Wniosek
Przygotowanie wniosku na wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów powinno zacząć od
odwiedzenia strony internetowej lub internetowego biuletynu informacji publicznej powiatu
właściwego dla miejsca w którym będą zbierane odpady. Obecnie wszystkie organy
administracji publicznej posiadają takie serwisy podzielone na odpowiednie wydziały.
W przypadku wydania zezwolenia na zbieranie odpadów będą to wydziały ochrony
środowiska. Można znaleźć tam listę wymaganych do złożenia dokumentów, podstawy
prawne, adresy jednostek odpowiedzialnych za sprawę oraz wysokości opłat skarbowych.
Prawo ochrony środowiska jest dość często nowelizowane, a zmiany na urzędowych
serwisach dokonywane są nieraz z pewnym opóźnieniem, dlatego przed napisaniem wniosku
warto informacje zawarte na urzędowych stronach porównać z zapisami właściwych ustaw,
a ewentualne rozbieżności wyjaśnić z urzędem przed złożeniem wniosku.
Treść wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów szczegółowo określa art. 28 UoO:
UoO, art. 28
[…]
4. Zezwolenie na zbieranie lub transport odpadów, wydaje się w drodze decyzji na
wniosek, który powinien odpowiednio zawierać:
1) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidywanych do zbierania lub transportu;
w przypadku gdy określenie rodzaju jest niewystarczające do ustalenia zagrożeń jakie te
odpady mogą powodować dla środowiska, właściwy organ może wezwać wnioskodawcę
do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów,
2) oznaczenie obszaru prowadzenia działalności – w przypadku transportu odpadów lub
miejsca prowadzenia działalności – w przypadku zbierania odpadów,
3) w przypadku zbierania odpadów wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju
magazynowanych odpadów, a także opis sposobu dalszego zagospodarowania
odpadów,
[…]
57
5) przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych pozwalających należycie
wykonywać działalność w zakresie zbierania lub transportu odpadów,
6) przewidywany okres wykonywania działalności w zakresie zbierania lub transportu
odpadów.
[…]
Maksymalny okres na jaki można wnioskować to 10 lat
UoO, Art. 28, ust. 6.
Zezwolenie na zbieranie lub transport odpadów jest wydawane w drodze decyzji, przez
właściwy, organ na czas oznaczony nie dłuższy niż 10 lat.
Przewidywany termin załatwienia
Urząd zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku niezwłocznie, jednakże w przypadku sprawy
wymagającej postępowania wyjaśniającego powinien rozpatrzyć go w ciągu miesiąca od daty
wpływu kompletnego wniosku, a w sprawach szczególnie skomplikowanych w ciągu dwóch
miesięcy
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr
30 poz. 168 z zm.) Art. 35
§ 1. Organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
§ 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone
w oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania
lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed
którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi
rozporządza ten organ.
§ 3. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie
później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu
dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym -
w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
[…]
58
Opłaty
Wysokość opłaty za uzyskanie zezwolenia na zbieranie odpadów to w przypadku,
prowadzenia działalności gospodarczej 616 zł.
W pozostałych przypadkach 82 zł
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. 2006 nr 225 poz. 1635
z zm.) Załącznik do ustawy część III
[…]
44.Inne niż wymienione w niniejszym załączniku zezwolenie (pozwolenie, koncesja):
1) na wykonywanie działalności gospodarczej - zł 616
2) pozostałych – 82 zł
[…]
59
Podstawa prawna
Podobnie jak w przypadku zbierania odpadów, należy również uzyskać zezwolenie
na transport odpadów.
UoO, art. 28.
1. Prowadzenie zbierania odpadów oraz transportu odpadów wymaga uzyskania
zezwolenia, z zastrzeżeniem art. 31 ust. 1, art. 32 ust. 1 oraz art. 33 ust. 1a i 4.
[…]
Organ wydający
Organem właściwym do wydania zezwolenia na transport odpadów w większości
przypadków jest starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu. Szczegółowy zakres
kompetencji organów administracji znajduje się w art. 28 UoO
UoO, art. 28,
[…]
2. Zezwolenie na zbieranie lub transport odpadów wydaje, w drodze decyzji, właściwy
organ, którym jest:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach
zamkniętych,
2) starosta – dla pozostałych przedsięwzięć.
3. Właściwym miejscowo organem, o którym mowa w ust. 2, jest:
1) do wydania zezwolenia na zbieranie odpadów – regionalny dyrektor ochrony środowiska
11.
ZEZWOLENIA NA TRANSPORT
ODAPDÓW
60
albo starosta właściwy ze względu na miejsce zbierania odpadów,
2) do wydania zezwolenia na transport odpadów – regionalny dyrektor ochrony środowiska
albo starosta właściwy ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania transportującego
odpady
[…]
Wniosek
Przygotowanie wniosku na wydanie zezwolenia na transport odpadów powinno zacząć się
od odwiedzenia strony internetowej lub internetowego biuletynu informacji publicznej
powiatu właściwego dla miejsca zamieszkania lub siedziby transportującego odpady.
Obecnie wszystkie organy administracji publicznej posiadają takie serwisy podzielone na
odpowiednie wydziały. W przypadku wydania zezwolenia na transport odpadów będą to
wydziały ochrony środowiska. Można znaleźć tam listę wymaganych do złożenia
dokumentów, podstawy prawne, adresy jednostek odpowiedzialnych za sprawę oraz
wysokości opłat skarbowych.
Prawo ochrony środowiska jest dość często nowelizowane, a zmiany na urzędowych
serwisach dokonywane są nieraz z pewnym opóźnieniem, dlatego przed napisaniem wniosku
warto informacje zawarte na urzędowych stronach porównać z zapisami właściwych ustaw,
a ewentualne rozbieżności wyjaśnić z urzędem przed złożeniem wniosku.
Treść wniosku o wydanie zezwolenia na transport odpadów szczegółowo określa art. 28
UoO:
UoO, art. 28
[…]
4. Zezwolenie na zbieranie lub transport odpadów, wydaje się w drodze decyzji na
wniosek, który powinien odpowiednio zawierać:
1) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidywanych do zbierania lub transportu;
w przypadku gdy określenie rodzaju jest niewystarczające do ustalenia zagrożeń jakie te
odpady mogą powodować dla środowiska, właściwy organ może wezwać wnioskodawcę
61
do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów,
2) oznaczenie obszaru prowadzenia działalności – w przypadku transportu odpadów lub
miejsca prowadzenia działalności – w przypadku zbierania odpadów,
3) w przypadku zbierania odpadów wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju
magazynowanych odpadów, a także opis sposobu dalszego zagospodarowania
odpadów,
4) wskazanie sposobu i środków transportu odpadów,
5) przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych pozwalających należycie
wykonywać działalność w zakresie zbierania lub transportu odpadów,
6) przewidywany okres wykonywania działalności w zakresie zbierania lub transportu
odpadów.
5. W zezwoleniu na zbieranie lub transport odpadów, określa się odpowiednio:
1) rodzaje odpadów przewidywanych do zbierania lub transportu,
2) oznaczenie obszaru prowadzenia działalności – w przypadku transportu odpadów lub
miejsca prowadzenia działalności – w przypadku zbierania odpadów,
3) w przypadku zbierania odpadów miejsce i sposób oraz rodzaj magazynowanych
odpadów, a także opis sposobu dalszego zagospodarowania odpadów,
4) sposób i środki transportu odpadów,
5) dodatkowe warunki zbierania lub transportu odpadów, jeżeli wymaga tego specyfika
odpadów, w szczególności niebezpiecznych, lub potrzeba zachowania wymagań ochrony
życia, zdrowia ludzi lub ochrony środowiska,
6) czas obowiązywania zezwolenia.
[…]
Uwaga !!!
Obszar działalność w zakresie transportu odpadów można ustalić jako teren całego kraju.
62
Przewidywany termin załatwienia
Urząd zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku niezwłocznie, jednakże w przypadku sprawy
wymagającej postępowania wyjaśniającego powinien rozpatrzyć go w ciągu miesiąca od daty
wpływu kompletnego wniosku, a w sprawach szczególnie skomplikowanych w ciągu dwóch
miesięcy
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr
30 poz. 168 z zm.) Art. 35
§ 1. Organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
§ 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu
o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub
w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym
toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi
rozporządza ten organ.
§ 3. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie
później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu
dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym –
w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
[…]
Opłaty
Wysokość opłaty za uzyskanie zezwolenia na transport odpadów to w przypadku,
prowadzących działalności gospodarczą 616 zł.
W pozostałych przypadkach 82 zł
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. 2006 nr 225 poz. 1635
z zm.) Załącznik do ustawy część III
[…]
44.Inne niż wymienione w niniejszym załączniku zezwolenie (pozwolenie, koncesja):
63
1) na wykonywanie działalności gospodarczej - zł 616
2) pozostałych – 82 zł
[…]
64
Podstawa prawna
Podobnie jak w przypadku innych sposobów gospodarowania odpadami należy również
uzyskać zezwolenie na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów.
UoO, art. 26.
Posiadacz odpadów, który prowadzi odzysk lub unieszkodliwianie odpadów obowiązany jest
do uzyskania zezwolenia na prowadzenie tej działalności, z zastrzeżeniem art. 31 ust. 1, art.
33 ust. 2, 4 i 4a oraz 43 ust. 5.
[…]
Organ wydający
Organem właściwym do wydania zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów
w większości przypadków jest starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu.
Szczegółowy zakres kompetencji organów administracji znajduje się w art. 26 UoO
UoO, art. 26.
[…]
3. Właściwym organem, o którym mowa w ust. 2, jest:
1) regionalny dyrektor ochrony środowiska – dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach
zamkniętych;
2) marszałek województwa – dla przedsięwzięć i zdarzeń, o których mowa w art. 378 ust.
2a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
3) starosta – dla pozostałych przedsięwzięć.
12.
ZEZWOLENIA NA ODZYSK ORAZ
UNIESZKODLIWANIE ODAPDÓW
65
[…]
4. Właściwość miejscową organu, o którym mowa ust. 3, ustala się według miejsca
prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.
[…]
Uwaga !!!
Organ wydający zezwolenie na unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych wydaje je
dopiero po kontroli funkcjonowania instalacji przez wojewódzkiego inspektora ochrony
środowiska.
UoO, art. 27,
[…]
3. Zezwolenie na unieszkodliwianie odpadów niebezpiecznych wydaje się po kontroli przez
wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska funkcjonowania instalacji i urządzeń
służących do unieszkodliwiania odpadów
[…]
Wniosek
Przygotowanie wniosku na wydanie zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów
powinno zacząć się od odwiedzenia strony internetowej lub internetowego biuletynu
informacji publicznej powiatu właściwego dla miejsca w którym ma być prowadzona
przedmiotowa działalność. Obecnie wszystkie organy administracji publicznej posiadają takie
serwisy podzielone na odpowiednie wydziały. W przypadku wydania zezwolenia na odzysk
lub unieszkodliwianie odpadów będą to wydziały ochrony środowiska. Można znaleźć tam
listę wymaganych do złożenia dokumentów, podstawy prawne, adresy jednostek
odpowiedzialnych za sprawę oraz wysokości opłat skarbowych.
Prawo ochrony środowiska jest dość często nowelizowane, a zmiany na urzędowych
serwisach dokonywane są nieraz z pewnym opóźnieniem, dlatego przed napisaniem wniosku
warto informacje zawarte na urzędowych stronach porównać z zapisami właściwych ustaw,
a ewentualne rozbieżności wyjaśnić z urzędem przed złożeniem wniosku.
66
Treść wniosku o wydanie zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów szczegółowo
określa art. 27 UoO:
UoO, art. 27,
[…]
1. Zezwolenie na prowadzenie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, wydaje się na
wniosek, który powinien zawierać:
1) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidywanych do odzysku lub unieszkodliwiania;
w przypadku gdy określenie rodzaju jest niewystarczające do ustalenia zagrożeń jakie te
odpady mogą powodować dla środowiska, właściwy organ może wezwać wnioskodawcę do
podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów,
2) określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów poddawanych odzyskowi lub
unieszkodliwianiu w okresie roku,
3) oznaczenie miejsca prowadzenia działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów,
4) (uchylony),
5) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów, a w przypadku
działań polegających na przetwarzaniu odpadów zawierających azbest w urządzeniach
przewoźnych – wskazanie sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów,
6) szczegółowy opis stosowanych metod odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym
wskazanie procesu odzysku lub unieszkodliwiania zgodnie z załącznikami 5 lub 6 do ustawy
oraz opis procesu technologicznego,
7) przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych pozwalających należycie
wykonywać odzysk lub unieszkodliwiania odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem
kwalifikacji zawodowych lub przeszkolenia pracowników oraz liczby i jakości posiadanych
instalacji i urządzeń odpowiadających wymaganiom ochrony środowiska,
8) przewidywany okres wykonywania odzysku lub unieszkodliwiania odpadów.
[…]
67
Przewidywany termin załatwienia
Urząd zobowiązany jest do rozpatrzenia wniosku niezwłocznie, jednakże w przypadku sprawy
wymagającej postępowania wyjaśniającego powinien rozpatrzyć go w ciągu miesiąca od daty
wpływu kompletnego wniosku, a w sprawach szczególnie skomplikowanych w ciągu dwóch
miesięcy
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 1960 nr
30 poz. 168 z zm.) Art. 35
§ 1. Organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.
§ 2. Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu
o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub
w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym
toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi
rozporządza ten organ.
§ 3. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie
później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu
dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym –
w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.
[…]
68
Opłaty
Wysokość opłaty za uzyskanie zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów
to w przypadku, prowadzących działalności gospodarczą 616 zł.
W pozostałych przypadkach 82 zł
Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. 2006 nr 225 poz. 1635 z
zm.) Załącznik do ustawy część III
[…]
44.Inne niż wymienione w niniejszym załączniku zezwolenie (pozwolenie, koncesja):
1) na wykonywanie działalności gospodarczej - zł 616
2) pozostałych – 82 zł
Niniejszy dokument stanowi produkt chroniony prawem autorskim. Kopiowanie, modyfikacja, użycie części
materiałów bez zgody właściciela zabronione.
Dozwolone jest rozpowszechnianie Poradnika w całości (w niezmienionej postaci) w celach niekomercyjnych.