7.3.4 Obliczanie szeroko
ś
ci rys
(1)
Szeroko
ść
rys w
k
mo
ż
na obliczy
ć
ze wzoru
w
k
= s
r,max
(
ε
sm
-
ε
cm
)
(7.8)
w którym:
s
r,max
jest maksymalnym rozstawem rys,
ε
sm
jest
ś
rednim odkształceniem zbrojenia (pod wpływem odpowiedniej kombinacji
obci
ąż
e
ń
) obliczonym z uwzgl
ę
dnieniem wpływu odkształce
ń
wymuszonych oraz
wpływu usztywnienia przy rozci
ą
ganiu; uwzgl
ę
dnia si
ę
tu tylko przyrost wydłu
ż
enia
liczony od stanu, w którym odkształcenie betonu (na poziomie, dla którego oblicza
si
ę
ε
sm
) jest zerowe,
ε
cm
jest
ś
rednim odkształcenie betonu mi
ę
dzy rysami.
(2)
Warto
ść
ε
sm
-
ε
cm
mo
ż
na oblicza
ć
ze wzoru
(
)
s
s
s
eff
p
e
eff
p
eff
ct
t
s
cm
sm
E
E
f
k
σ
ρ
α
ρ
σ
ε
ε
6
,
0
niż
mniej
nie
lecz
,
1
,
,
,
+
−
=
−
(7.9)
w którym:
σ
s
jest napr
ęż
eniem w zbrojeniu rozci
ą
ganym, obliczonym przy zało
ż
eniu,
ż
e przekrój
jest zarysowany; w elementach spr
ęż
onych
σ
s
mo
ż
na zast
ą
pi
ć
przyrostem
napr
ęż
e
ń
w ci
ę
gnach spr
ęż
aj
ą
cych
∆
σ
p
(przyrost liczony od stanu, w którym
odkształcenie betonu na poziomie ci
ę
gien było zerowe),
α
e
jest stosunkiem
E
s
/E
cm
eff
c
p
s
eff
p
A
A
A
,
'
2
1
,
ξ
ρ
+
=
(7.10)
'
p
A
i
A
c,eff
jak zdefiniowano w 7.3.2(3),
ξ
1
według wzoru (7.5),
k
t
współczynnik zale
ż
ny od czasu trwania obci
ąż
enia
k
t
= 0,6
dla obci
ąż
e
ń
krótkotrwałych,
k
t
= 0,4
dla obci
ąż
e
ń
długotrwałych.
(3)
Je
ż
eli w strefie rozci
ą
ganej zbrojenie maj
ą
ce przyczepno
ść
do betonu jest rozmieszczone
wystarczaj
ą
co g
ę
sto (rozstaw nie wi
ę
kszy od
5(c+
φ
/2)),
to maksymalny, ko
ń
cowy rozstaw rys mo
ż
na
obliczy
ć
ze wzoru (7.11) (patrz Rysunek 7.2):
Rysunek 7.2: Szeroko
ść
rys w na powierzchni betonu w zale
ż
no
ś
ci od odległo
ś
ci od pr
ę
tów
zbrojenia
- O
ś
oboj
ę
tna
- Powierzchnia betonu rozci
ą
ganego
- Rozstaw rys obliczony według (7.14)
- Rozstaw rys według (7.11)
- Rzeczywista szeroko
ść
rysy
E
E
C
A
A
E
D
C
B
eff
p
r
k
k
k
c
k
s
,
4
2
1
3
max
,
ρ
φ
+
=
(7.11)
w którym:
φ
jest
ś
rednic
ą
zbrojenia; je
ś
li w jednym przekroju stosuje si
ę
ró
ż
ne
ś
rednice pr
ę
tów, to
zamiast
φ
przyjmuje si
ę
ś
rednic
ę
zast
ę
pcz
ą
φ
eq
;
w przekroju, w którym jest
n
1
pr
ę
tów o
ś
rednicy
φ
1
i
n
2
pr
ę
tów o
ś
rednicy
φ
2
,
warto
ść
φ
eq
oblicza si
ę
ze wzoru
2
2
1
1
2
2
2
2
1
1
φ
φ
φ
φ
φ
n
n
n
n
eq
+
+
=
,
(7.12)
c
jest grubo
ś
ci
ą
otulenia zbrojenia podłu
ż
nego,
k
1
jest współczynnikiem zale
ż
nym od przyczepno
ś
ci zbrojenia,
k
1
= 0,8
dla pr
ę
tów o wysokiej przyczepno
ś
ci,
k
1
= 1,6
dla pr
ę
tów o gładkiej powierzchni (np. ci
ę
gna spr
ęż
aj
ą
ce),
k
2
jest współczynnikiem zale
ż
nym od rozkładu odkształce
ń
,
k
2
= 0,5
przy zginaniu,
k
2
= 1,0
przy czystym rozci
ą
ganiu.
Przy mimo
ś
rodowym
rozci
ą
ganiu lub przy analizie lokalnych pól napr
ęż
e
ń
nale
ż
y stosowa
ć
po
ś
rednie warto
ś
ci
k
2
,
które mo
ż
na oblicza
ć
ze wzoru
1
2
1
2
2
ε
ε
ε
+
=
k
(7.13)
w którym
ε
1
jest wi
ę
kszym
a
ε
2
mniejszym z odkształce
ń
(obliczonych przy zało
ż
eniu,
ż
e przekrój
jest zarysowany) na kraw
ę
dziach rozwa
ż
anego przekroju.
Uwaga: Warto
ś
ci
k
3
i
k
4
mo
ż
na poda
ć
w Zał
ą
czniku krajowym. Warto
ś
ciami zalecanymi s
ą
odpowiednio
3,4
i
0,425.
Je
ż
eli rozstaw zbrojenia maj
ą
cego przyczepno
ść
przekracza
5(c +
φ
/2)
(Rysunek 7.2), albo je
ż
eli w
strefie rozci
ą
ganej nie ma zbrojenia maj
ą
cego przyczepno
ść
do betonu, to górn
ą
granic
ę
szeroko
ś
ci
rys mo
ż
na obliczy
ć
, zakładaj
ą
c
ż
e maksymalny rozstaw rys wynosi
s
rmax
= 1,3(h - x).
(7.14)
(4)
Je
ż
eli w elemencie zbrojonym ortogonalnie k
ą
t mi
ę
dzy kierunkami napr
ęż
e
ń
głównych
i kierunkami zbrojenia jest znaczny (wi
ę
kszy od 15°), to rozstaw rys
s
r,max
mo
ż
na obliczy
ć
ze wzoru
z
r
y
r
r
s
s
s
max,
,
max,
,
max
,
sin
cos
1
θ
θ
+
=
(7.15)
w którym
θ
jest k
ą
tem mi
ę
dzy zbrojeniem w kierunku
y
i kierunkiem głównego napr
ęż
enia
rozci
ą
gaj
ą
cego,
s
rmax
,
y
, s
rmax,z
s
ą
rozstawami rys obliczonymi według 7.3.4(3) odpowiednio w kierunkach
y
i
z.
(5)
Je
ż
eli przekrój
A
s
zbrojenia poziomego
ś
ciany, w której wyst
ę
puje wczesne skrócenie termiczne,
nie spełnia wymaga
ń
7.3.2, a odkształcenia u dołu
ś
ciany s
ą
ograniczone przez wcze
ś
niej wykonany
fundament, to warto
ś
ci
s
r,max
mo
ż
na przyjmowa
ć
jako równe 1,3 wysoko
ś
ci
ś
ciany.
Uwaga: Je
ż
eli stosuje si
ę
uproszczone metody obliczania szeroko
ś
ci rys, to powinny by
ć
one oparte na
zasadach podanych w niniejszej normie lub uzasadnione badaniami.