7.3.4 Obliczanie szerokości rys
(1)
Szerokość rys wk można obliczyć ze wzoru wk = sr,max(ε sm - ε cm) (7.8)
w którym:
sr,max jest maksymalnym rozstawem rys, ε sm jest średnim odkształceniem zbrojenia (pod wpływem odpowiedniej kombinacji obciążeń) obliczonym z uwzględnieniem wpływu odkształceń wymuszonych oraz wpływu usztywnienia przy rozciąganiu; uwzględnia się tu tylko przyrost wydłużenia liczony od stanu, w którym odkształcenie betonu (na poziomie, dla którego oblicza się ε sm) jest zerowe,
ε cm
jest średnim odkształcenie betonu między rysami.
(2)
Wartość ε sm - ε cm można obliczać ze wzoru fct, eff
σ − k
1 + α ρ
s
t
( e pe, ff )
ρ ,
σ
p eff
s
ε − ε =
l
,
ecz n
ie m
niej n
iż ,
0
6
(7.9)
sm
cm
E
E
s
s
w którym:
σ s
jest naprężeniem w zbrojeniu rozciąganym, obliczonym przy założeniu, że przekrój jest zarysowany; w elementach sprężonych σ s można zastąpić przyrostem naprężeń w cięgnach sprężających ∆σ p (przyrost liczony od stanu, w którym odkształcenie betonu na poziomie cięgien było zerowe), α e
jest stosunkiem Es /Ecm
A
2
+ ξ A'
s
1
p
ρ
=
(7.10)
p, eff
Ac, eff
'
A i A
p
c,eff jak zdefiniowano w 7.3.2(3),
ξ1
według wzoru (7.5),
kt
współczynnik zależny od czasu trwania obciążenia
kt = 0,6 dla obciążeń krótkotrwałych,
kt = 0,4 dla obciążeń długotrwałych.
(3)
Jeżeli w strefie rozciąganej zbrojenie mające przyczepność do betonu jest rozmieszczone wystarczająco gęsto (rozstaw nie większy od 5( c+φ/2)), to maksymalny, końcowy rozstaw rys można obliczyć ze wzoru (7.11) (patrz Rysunek 7.2):
A
A - Oś obojętna
B
- Powierzchnia betonu rozciąganego
C - Rozstaw rys obliczony według (7.14)
D - Rozstaw rys według (7.11)
C
E - Rzeczywista szerokość rysy
E
E
Rysunek 7.2: Szerokość rys w na powierzchni betonu w zależności od odległości od prętów zbrojenia
s
= k c + k k k
(7.11)
r ,max
3
1
2
4 ρ p, eff
w którym:
φ
jest średnicą zbrojenia; jeśli w jednym przekroju stosuje się różne średnice prętów, to zamiast φ przyjmuje się średnicę zastępczą φ eq; w przekroju, w którym jest n 1 prętów o średnicy φ1 i n 2 prętów o średnicy φ2, wartość φ eq oblicza się ze wzoru 2
2
n φ + n φ
1 1
2
2
φ =
,
(7.12)
eq
n φ + n φ
1 1
2
2
c
jest grubością otulenia zbrojenia podłużnego,
k 1
jest współczynnikiem zależnym od przyczepności zbrojenia, k 1 = 0,8 dla prętów o wysokiej przyczepności, k 1 = 1,6 dla prętów o gładkiej powierzchni (np. cięgna sprężające), k 2
jest współczynnikiem zależnym od rozkładu odkształceń,
k 2 = 0,5 przy zginaniu,
k 2 = 1,0 przy czystym rozciąganiu.
Przy mimośrodowym rozciąganiu lub przy analizie lokalnych pól naprężeń należy stosować pośrednie wartości k 2, które można obliczać ze wzoru ε + ε
1
2
k =
(7.13)
2
2ε1
w którym ε1 jest większym a ε2 mniejszym z odkształceń (obliczonych przy założeniu, że przekrój jest zarysowany) na krawędziach rozważanego przekroju.
Uwaga: Wartości k 3 i k 4 można podać w Załączniku krajowym. Wartościami zalecanymi są odpowiednio 3,4 i 0,425.
Jeżeli rozstaw zbrojenia mającego przyczepność przekracza 5( c + φ/2) (Rysunek 7.2), albo jeżeli w strefie rozciąganej nie ma zbrojenia mającego przyczepność do betonu, to górną granicę szerokości rys można obliczyć, zakładając że maksymalny rozstaw rys wynosi srmax = 1,3( h - x).
(7.14)
(4)
Jeżeli w elemencie zbrojonym ortogonalnie kąt między kierunkami naprężeń głównych i kierunkami zbrojenia jest znaczny (większy od 15°), to rozstaw rys sr,max można obliczyć ze wzoru 1
s
=
(7.15)
r ,max
cosθ
sinθ
+
s
s
r ,max, y
r ,max, z
w którym
θ
jest kątem między zbrojeniem w kierunku y i kierunkiem głównego naprężenia rozciągającego,
srmax,y , srmax,z są rozstawami rys obliczonymi według 7.3.4(3) odpowiednio w kierunkach y i z.
(5) Jeżeli przekrój As zbrojenia poziomego ściany, w której występuje wczesne skrócenie termiczne, nie spełnia wymagań 7.3.2, a odkształcenia u dołu ściany są ograniczone przez wcześniej wykonany fundament, to wartości sr,max można przyjmować jako równe 1,3 wysokości ściany.
Uwaga: Jeżeli stosuje się uproszczone metody obliczania szerokości rys, to powinny być one oparte na zasadach podanych w niniejszej normie lub uzasadnione badaniami.