Zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy  

Nie ulega wątpliwości, że zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie 
wypowiedzenia umowy o pracę jest dopuszczalne za jego zgodą. Pracodawca może zwolnić 
pracownika za jego zgodą z obowiązku świadczenia pracy w każdym terminie i na każdy okres. 
Wnika to m.in. z zasady zgodnie z którą nawiązanie stosunku pracy oraz ustalenie warunków pracy 
i płacy, bez względu na podstawę prawną tego stosunku, wymaga zgodnego oświadczenia woli 
pracodawcy i pracownika. Dopuszczalność takiego porozumienia potwierdza również zasada 
swobody umów wynikająca z Kodeksu cywilnego.  

Wątpliwości budzi natomiast sytuacja, gdy pracownik z różnych przyczyn (np. obniżenie poczucia 
przydatności zawodowej, uczucie szykanowania przez pracodawcę) nie zgadza się na powstrzymanie 
się od świadczenia pracy. Brak regulacji tego zagadnienia w Kodeksie pracy powoduje, że w praktyce 
funkcjonują dwa przeciwstawne poglądy: 



 

pracodawca nie może zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy i powinien 
zapewnić wykonywanie mu pracy (po za oczywiście okresem przestoju) zgodnie z zasadą 
mówiącą o tym, że obowiązkiem pracodawcy jest m.in organizowanie pracy w sposób 
zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy.  



 

pracodawca ma swobodę dysponowania pracą pracownika może więc z tego powodu 
zadecydować, że w określonym okresie zwalnia go z obowiązku świadczenia pracy z 
zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Wynika to przyjęcia, że skoro pracodawca ma prawo 
do wydawania poleceń związanych ze świadczeniem pracy przez pracownika, to tym bardziej 
ma prawo wydawania poleceń, zgodnie z którymi pracownik będzie musiał powstrzymać się 
od świadczenia pracy.