Postępowanie administracyjne - jest to ciąg czynności organu administracji, innych
podmiotów i uczestników postępowania mające na celu rozpatrzenie i rozstrzygnięcie
indywidualnej sprawy administracyjnej przez wydanie decyzji oraz weryfikację tej
decyzji.

Wyróżniamy trzy stadia w postępowaniu administracyjnym:

1. wszczęcie postępowania (na wniosek urzędu lub stron),
2. wyjaśniające (rozpoznawcze) – zbieranie materiału dowodowego,
3. orzekanie – wydanie decyzji administracyjnej.

Wyróżniamy organy administracji:

1. samorządu zawodowego,
2. rządowe,
3. samorządowe,
4. zakłady administracji,
5. organy administracji społecznej i spółdzielczych.

Uczestnikami postępowania - są osoby, które mają pojedyncze obowiązki i
uprawnienia
w postępowaniu (np. świadków, biegłych i osoby trzecie, które mają okazać
przedmiot oględzin).

Indywidualna sprawa administracyjna – dotyczy konkretnej osoby i konkretnej
sytuacji.

Weryfikacja (kontrola) decyzji – może się odbywać w toku instancji i odbywa się w
formie odwołania, zażalenia do II instancji, poza tokiem instancyjnym stwierdzenie
nieważności decyzji, uchylenie lub zmiana decyzji ostatecznej lub wznowienie
decyzji.

Kodeks postępowania administracyjnego:

1. ogólną,
2. szczegółową (postanowienia w sprawach administracyjnych, o wkroczenia w

sprawach karnych, skarbowych, w sprawach dyscyplinarnych, przed
organami polskich przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów
konsularnych).

Postępowanie egzekucyjne- zespół czynności organów administracji mających na
celu zapewnienie wykonania dyrektyw administracyjnych nawet wbrew woli
zobowiązanego.

Przymus administracyjny – jest uprawnieniem administracji do zapewnienia
realizacji dyrektyw administracji własnymi środkami, a więc bez udziału organów z
innego układu niż administracji.
Występuje on w dwóch postaciach:

1. kary,
2. egzekucje.

Zasady postępowania administracyjnego:

1

1. zasada praworządności (art. 6,7 KPA) - polega na tym, że organy

prowadzące postępowanie obowiązane są działać na podstawie przepisów
prawa i zgodnie z prawem.

2. zasada uwzględnienia z urzędu interesu publicznego i słusznego

interesu obywateli (art.7 KPA) – nakłada na organy prowadzące
postępowanie obowiązek harmonizowania tych interesów jeżeli są one ze
sobą sprzeczne.

3. zasada prawdy obiektywnej (art. 7 KPA) – organy administracji publicznej

podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokonania wyjaśnienia stanu
faktycznego oraz załatwienia sprawy. Środkami do ustalenia prawdy
obiektywnej są dowody.

4. zasada informowania stron – oznacza, że organy administracji zgodnie z

art.9 KPA są zobowiązane do udzielenia pełnej informacji o okolicznościach
faktycznych i prawnych stronę postępowania. Mają one obowiązek udzielenia
informacji o okolicznościach prawnych oraz czuwają nad tym aby strony i
uczestnicy postępowania nie ponieśli szkody z powodu nie znajomości prawa.

5. zasada pogłębienia zaufania obywateli do organów państwa (art.8 KPA) –

zobowiązuje organy administracji do prowadzenia postępowania,
rozstrzygnięcia praworządnie i sprawiedliwie załatwianych spraw, załatwianie
spraw powinno się odbywać sprawnie i bez nieuzasadnionej zwłoki, cechy
urzędników: bezstronność i życzliwość wobec petentów.

6. zasada czynnego udziału stron (art. 10 KPA) – na organie administracji

spoczywa obowiązek zapewnienia stronom czynnego udziału w każdym
stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji wypowiedzenia się co do
zebranych dowodów oraz zgłoszonych żądań.

7. zasada przekonywania – oznacza, że organy prowadzące postępowanie

mają obowiązek wyjaśnienia i uzasadnienia stronom przesłanek i motywów
jakimi się kierują przy załatwianiu spraw i podejmowaniu decyzji.

8. zasada szybkości i prostoty postępowania (art.12 KPA) – nakazuje

organom administracji działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się
najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia.

9. zasada ugodowego załatwiania spraw (art.13 KPA) – z zasady tej wynika

obowiązek organu administracji do podejmowania czynności nakłaniających
strony do zawarcia ugody, uczestnictwo organu administracji w ugodzie
polega na kontroli prawidłowości porozumienia się stron i zatwierdzenia
ugody.

10. zasada pisemności (art.14 KPA) – oznacza, że sprawy należy załatwiać w

formie pisemnej.

11. zasada dwuinstancyjności (art.15 KPA) – stronie oraz innym podmiotom

występującym w postępowaniu administracyjnym na prawach strony

2

przysługuje prawo zaskarżenia nie korzystnego rozstrzygnięcia do organu
wyższego szczebla. Wyjątki:

−

od decyzji wydanej w I instancji przez Ministra nie służy odwołanie,

jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego
organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy (art.127 §3).

−

Od decyzji wydanej w I instancji przez Samorządowe Kolegium

Odwoławcze w sprawach własnych jednostek samorządu terytorialnego
nie służy odwołanie (art.127 §4).

−

Decyzje odszkodowawcze nie podlegają weryfikacji w toku instancji

(art.160 §5).

12. zasada trwałości decyzji administracyjnych (art.16 KPA) – ma istotne

znaczenie dla zapewnienia stabilności stosunków prawnych opartych na
decyzjach administracyjnych. Decyzje, od których nie służy odwołanie w
administracyjnym toku instancji są ostateczne. Decyzje ostateczne mogą być
weryfikowane tylko w przypadkach przewidywanych w kodeksie lub ustawach
szczególnych

Decyzjami ostatecznymi są:

1. decyzje organów I instancji w stosunku, do których upłynął już termin złożenia

odwołania i nie został przywrócony w przymusowym terminie i trybie,

2. decyzje wydane przez organ II instancji,
3. decyzje ostateczne z mocy wyraźnego przepisu prawa materialnego.

Organy prowadzące postępowanie to:

1. organy administracji rządowej zarówno terenowe jak i centralne,
2. organy jednostek samorządu terytorialnego.

Właściwość organu – to zdolność prawna organu do rozpoznawania i
rozstrzygania, a więc załatwiania określonego rodzaju spraw w postępowaniu
administracyjnym.
Wyróżniamy właściwości:

1. właściwość ustawowa – wynika wprost z przepisów ustawy, z reguły o

właściwości organu stanowi ustawa, jednakże przepisy upoważniają do
przenoszenia właściwości samorządowej w drodze porozumienia.

2. właściwość rzeczowa – ustala się według przepisów jego działania zakres

ten wyznaczają przepisy ustrojowe np. ustawa o samorządzie gminnym.

3. właściwość miejscowa – to zdolność organu do realizowania swojej

właściwości rzeczowej na określonym obszarze, ustala się ją w przypadkach:

−

w sprawach dotyczących nieruchomości-według miejsca jej położenia,

−

według miejsca zakładu pracy,

−

według miejsca zamieszkania w innych sprawach.

Jeżeli nie można ustalić tej właściwości to sprawa należy do organu

właściwego dla

miejsca, w którym nastąpiło zdarzenie.

Spory kompetencyjne:

1. pozytywne – występują wówczas, gdy dwa lub więcej organów administracji

uważa się za właściwe do załatwienia danej sprawy.

3

KWWSQRWDWHNSOSRVWHSRZDQLHDGPLQLVWUDF\MQH]DJDGQLHQLDRJROQH"QRWDWND