Postępowanie administracyjne

W postępowaniu administracyjnym rozumianym jako ciąg czynności
procesowych podejmowanych przez organy administracji państwowej
prowadzące postępowanie oraz jego uczestników można wyodrębnić fazę
wszczęcia postępowania , fazę postępowania wyjaśniającego
(dowodowego) oraz fazę zakończenia postępowania administracyjnego .

1. Wszczęcie ogólnego postępowania administracyjnego .

Faza wszczęcia postępowania administracyjnego obejmuje następujące
czynności organu administracji państwowej względnie stron
postępowania :

a) Wniesienie żądania strony względnie podjęcie przez organ czynności

powodujących wszczęcie postępowania z urzędu.

b)

Wstępną merytoryczną ocenę podania strony oraz ocenę formalną
tego podania przez organ administracji państwowej.

c) Ocenę własnej zdolności organu do prowadzenia postępowania i

rozstrzygnięcia sprawy .

d) Zawiadomienie osób będących stronami o wszczęciu postępowania z

urzędu lub na żądanie jednej ze stron .

Postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z
urzędu (art. 61 $ 1). O tym czy postępowanie administracyjne może być
wszczęte na wniosek względnie z urzędu przesądzają przepisy prawa
materialnego , które wymagają wniosku strony o rozstrzygnięcie sprawy
administracyjnej lub dopuszczają wszczęcie postępowania z urzędu .
Regułą jest że rozstrzygniecie sprawy w postaci przyznania stronom
pewnych uprawnień następuje w postępowaniu wszczynanym na ich
wniosek , natomiast postępowanie mające na celu nałożenie pewnych
obowiązków może być wszczynane z urzędu przez organ administracji
państwowej . Od wspomnianej zasady kodeks wprowadza odstępstwo
polegające na tym , iż w sprawie , w której przepis prawa (materialnego)
wymaga wniosku strony , organ administracji państwowej może wszcząć
postępowanie z urzędu . Może to jednak uczynić tylko ze względu na
szczególnie ważny interes strony i tylko wtedy , gdy strona wyrazi na to
zgodę (art. 61 $ 2).
W przypadku wniesienia podania o wszczęcie postępowania organ
administracji państwowej jest obowiązany do uprzedniej oceny formalnej
podania , a także jego wstępnej zasadności (ocena merytoryczna ) .
Ocena formalna ogranicza się do stwierdzenia , czy podanie odpowiada
wymogom formalnym ustalonym w przepisach procesowych i/lub
materialno - prawnych .
Ponieważ podanie powinno zawierać wskazanie osoby , od której pochodzi
, jej adres i żądanie oraz czynić zadość innym wymaganiom ustalonym w
przepisach szczególnych (art. 63 $ 2) , zakres formalnej oceny podania
jako pisma procesowego jest zatem wąski . Sankcją wynikającą z
negatywnej oceny formalnej podania jest pozostawienie podania bez
rozpoznania , co odnosi się jednak tylko do tych podań , w których nie

wykazano adresu wnoszącego podanie i niema możności ustalenia tego
adresu na podstawie danych posiadanych przez organ prowadzący
postępowania (art. 64 $ 2).
Ponieważ pojęcie „strony” jest nierozerwalnie połączone z pojęciem
„adresat decyzji administracyjnej” , organ powinien przede wszystkim
zadbać , czy jest właściwy do rozpatrzenia sprawy , tzn. czy przepisy
prawa materialnego upoważniają go do rozstrzygnięcia sprawy w formie
decyzji . Wstępna ocena dopuszczalności wszczęcia postępowania na
żądanie strony oraz ocena zdolności organu do załatwienia sprawy
uzupełniają i warunkują się wzajemnie . Tylko w sytuacji , w której obie
oceny są pozytywne , złożenie przez stronę żądania skutkuje wszczęcie
postępowania administracyjnego na wniosek strony . Powstaje jednak
pytanie , jakie są skutki procesowe i forma wyrażania przez organ
negatywnej oceny odnośnie do legitymacji procesowej strony i własnej
zdolności do załatwienia sprawy . Wydaje się jednak , że taka ocena musi
być dokonywana przez organ administracji państwowej , aby nie nadawać
biegu podaniom , które nie mogą być rozpatrywane w trybie
postępowania administracyjnego . Uzasadnione wydaje się być ocenianie
zdolności procesowej strony w ramach oceny zdolności organu do
rozstrzygnięcia sprawy ,tj. z zastosowaniem przepisów (art. 65,66). W
sytuacji , gdy organ ,do którego wpłynęło podanie ,uzna się za
niewłaściwy do jego rozpatrzenia należy przyjąć że , również osoba
wnosząca podanie nie jest stroną postępowania administracyjnego przed
tym organem , ponieważ organ ten nie jest kompetentny do
rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej ,tj. ustalenia konsekwencji prawa
materialnego w stosunku do osoby wnoszącej podanie . Osoba ta może
być stroną postępowania przed organem właściwym w sprawie , której
podanie dotyczy.
W przypadku pozytywnej oceny wstępnej podania , co skutkuje wszczęcie
postępowania na żądanie strony , organ prowadzący postępowanie
zawiadamia o wszczęciu postępowania wszystkie osoby będące stronami
w sprawie (art. 61 $ 4). Organ powinien więc rozważyć , które z osób
„zainteresowanych w sprawie” mogą mieć interes prawny w załatwieniu
sprawy , przy czym podstawą kwalifikacji tych osób jako stron w
rozumieniu art. 28 mogą być wyłączone przepisy prawa materialnego .
Brak zawiadomienia innych stron postępowania oznacza zawinione przez
organ administracji pozbawienie stron prawa do udziału w postępowaniu
administracyjnym .
Ustalenie daty wszczęcia postępowania jest doniosłe nie tylko z tego
względu , że od tej daty rozpoczynają bieg terminy załatwiania spraw (art.
35) , lecz także dlatego , iż wszczęcie postępowania aktualizuje
uprawnienia wynikające z prawa stron do udziału w postępowaniu
administracyjnym (art. 10 $ 1) Kodeks określa expressis verbis jedynie
datę wszczęcia postępowania na żądanie strony , którą jest dzień
doręczenia żądania organowi administracji państwowej (art. 61 $ 3), jeżeli
takie żądanie pochodzi od strony w rozumieniu art. 28 .
Wobec milczenia kodeksu w sprawie daty wszczęcia postępowania z
urzędu kwestia rodzaju i charakteru czynności organu administracji
państwowej powodujących wszczęcie postępowania z urzędu jest

rozważana w orzeczenie NSA .Sąd administracyjny ustalił ogólne cech
tych czynności
a) pierwsza czynność urzędowa w sprawie , której postępowanie dotyczy
b) czynność o charakterze zewnętrznym podjęcia przez organ

administracji uprawniony , działający w granicach przysługujących mu
kompetencji

c) o podjęciu tej czynności powiadomiono stronę.
Z instytucją wszczęcia postępowania łączy się obowiązek organu
wszczęcia i prowadzenia jednego postępowania w sprawie , która
dotyczy stron o sprzecznych interesach . Obowiązek organu aktualizuje
się wówczas , gdy przedmiotem postępowania są sprawy , w których
prawa i obowiązki stron wynikają z tego samego stanu faktycznego oraz
tej samej podstawy prawnej i w których właściwy jest ten sam organ
administracji państwowej (art. 62).
Organ administracji państwowej nie może stosować art. 62, czyli
rozstrzygnięć jedyną decyzją administracyjną wniosków dwóch stron o
sprzecznych interesach , dotyczących wprawdzie tego samego
przedmiotu , jednakże opartych na odrębnych podstawach materialno -
prawnych .

2. Postępowanie wyjaśniające

Termin „postępowanie wyjaśniające” jest używany w doktrynie i
orzecznictwie sądowym jako synonim terminu „postępowanie
dowodowe” . Celem zarówno postępowania wyjaśniającego jak i
postępowania dowodowego jest według powszechnie przyjętego poglądu
ustalenie stanu faktycznego sprawy .Należy w związku z tym zwrócić
uwagę na fakt , że pojęcie „postępowanie wyjaśniające” jest stosowane w
przepisach kodeksu na oznaczenie czynności procesowych zmierzających
do ustalenia rzeczywistego stanu sprawy skomplikowanej , tzn. sprawy
,która nie może być rozstrzygnięta w oparciu o dowody przedstawione
przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o
fakty i dowody powszechnie znane z urzędu organowi , przy którym toczy
się postępowanie , bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych ,
którymi rozporządza ten organ (art. 35 $ 2 w zw. Z $ 3).
Nie prowadzi się postępowania wyjaśniającego w sprawach wymienionych
w art. $ 2 , które powinny być załatwione bezzwłocznie . Ustalenie stanu
faktycznego takich spraw jest jednakże przedmiotem postępowania
dowodowego , w którym stosuje się środki dowodowe określone w
powyższym przepisie k.p.a

A. Rozprawa administracyjna

Postępowanie wyjaśniające może toczyć się w trybie rozprawy i poza
rozprawą.
Przepisy k.p.a regulują jedynie tryb rozprawy postępowania
wyjaśniającego . Rozprawa jest zabiegiem organizacyjnym umożliwiającym
koncentrację postępowania administracyjnego w określonym miejscu i
czasie ;jest to zespół czynności procesowych realizujących zasadę
kontradyktoryjności postępowania administracyjnego jest instytucją

http://notatek.pl/postepowanie-administracyjne?notatka