1/2

Analiza obci

ąż

enia statycznego metod

ą

OWAS

Metoda analizy obciążenia statycznego metodą OWAS

1

służy do oceny wielkości obciążenia

statycznego na stanowiskach pracy. Metoda bierze pod uwagę obciążenie pochodzące od
czterech czynników:
-

pozycja pleców,

-

położenie przedramion,

-

praca nóg,

-

wielkość obciążenia zewnętrznego,

ale nie uwzględnia częstości zmiany pozycji oraz rytmu pracy.

Sposób postępowania:
1.

Wybrać czynność (pozycję przy pracy) przeważającą w ciągu zmiany roboczej.

2.

Wg zasady pokazanej na rys.1. ustalić kod wybranej pozycji przy pracy, następnie z
diagramu na rys. 2. (na odwrocie strony) odczytać typ kategorii obciążenia (1, 2, 3 lub 4).

3.

Z tab. 1 odczytać opis dla wyznaczonej kategorii obciążenia.

4.

Z tab. 2 odczytać interpretację kategorii (obciążenie małe, średnie lub duże) w zależności
od tego, jaką część zmiany roboczej utrzymywana jest dana kategoria (pozycja ciała) bez
zmiany na inną..

Rys. 1. Wyznaczanie kodu pozycji ciała do oceny obc. statycznego metodą OWAS.

Przykład: kod pozycji 2 | 3 | 2 | 1
2 – plecy: zgięte do przodu
3 – przedramiona: obydwa powyżej stawu łokciowego
2 – nogi: pozycja stojąca nogami wyprostowanymi
1 – obciążenie zewn.: masa poniżej 10 kg.

1

OWAS – Ovako Working Posture Analysis System. Autorzy: Karhu U., Kansi P, Kourinka I (1986): Correcting

working postures in industry. A practical method for analysis. Applied Ergonomics 8/1986, pp. 199-201.
Opracowano wg: Koradecka D. (red.). Bezpieczeństwo Pracy i Ergonomia, tom 2. Wyd. CIOP Warszawa, 1997.

PLECY:
1. wyprostowane
2. zgi

ę

te do przodu

3. skr

ę

cone

4. zgi

ę

te i skr

ę

cone

PRZEDRAMIONA:
1. obydwa poni

ż

ej stawu ramiennego (barkowego)

2. jedno powy

ż

ej stawu ramiennego (barkowego)

3. obydwa powy

ż

ej stawu ramiennego (barkowego)

NOGI:
1. pozycja siedz

ą

ca

2. stoj

ą

ca z nogami wyprostowanymi

3. stoj

ą

ca z jedn

ą

nog

ą

wyprostowan

ą

4. stoj

ą

ca z nogami zgi

ę

tymi

5. stoj

ą

ca z jedn

ą

nog

ą

zgi

ę

t

ą

6. kl

ę

czenie na jednym lub obu kolanach

7. chodzenie

OBCI

ĄŻ

ENIE ZEWN

Ę

TRZNE:

1. masa poni

ż

ej 10 kg

2. masa od 10 do 20 kg
3. masa powy

ż

ej 20 kg

2

3

2

1

2/2

1

2

3

4

5

6

7

NOGI

PL

EC

Y

P

-R

A

M

IO

N

A

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3

OBCI

Ą

-

Ż

ENIE

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

2

2

2

1

1

1

1

1

1

1

2

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

2

2

2

1

1

1

1

1

1

3

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

2

3

2

2

3

1

1

1

1

1

2

1

2

2

3

2

2

3

2

2

3

3

3

3

3

3

3

2

2

2

2

3

3

2

2

2

2

3

2

2

3

2

3

3

3

4

4

3

4

4

3

3

4

2

3

4

3

3

3

4

2

2

3

3

3

3

3

4

4

4

4

4

4

4

4

2

3

4

1

1

1

1

1

1

1

1

1

2

3

3

3

4

4

4

1

1

1

1

1

1

3

2

2

2

3

1

1

1

1

1

2

4

4

4

4

4

4

3

3

3

1

1

1

3

2

2

3

1

1

1

2

3

3

4

4

4

4

4

4

4

4

4

1

1

1

1

2

3

3

2

2

3

2

2

3

4

4

4

4

4

4

4

4

4

2

3

4

4

2

3

3

4

2

3

4

3

3

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

2

3

4

3

4

4

4

2

3

4

3

3

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

2

3

4

Rys. 2. Diagram do odczytywania kodu pozycji oraz kategorii obc. statycznego.

Tab. 1 . Opis kategorii obciążenia statycznego.
Kategoria

Opis kategorii

Kategoria 1

-

pozycja lub pozycje przyjmowane podczas pracy są naturalne

-

obciążenie jest optymalne lub akceptowalne

-

nie ma potrzeby dokonywania zmian na stanowisku

Kategoria 2

-

pozycja lub pozycje przyjmowane podczas pracy mogą mieć negatywny wpływ na układ
mięśniowo-szkieletowy

-

obciążenie jest prawie akceptowalne

-

nie ma potrzeby dokonywania natychmiastowych zmian na stanowisku, ale należy wziąć
pod uwagę konieczność przeprowadzenia takich zmian w bliskiej przyszłości.

Kategoria 3

-

pozycja lub pozycje przyjmowane podczas pracy mają negatywny wpływ na układ
mięśniowo-szkieletowy

-

obciążenie jest duże

-

zmiany na stanowisku należy przeprowadzić tak szybko, jak to możliwe.

Kategoria 4

-

pozycja lub pozycje przyjmowane podczas pracy mają bardzo negatywny wpływ na układ
mięśniowo-szkieletowy

-

obciążenie jest bardzo duże

-

zmiany na stanowisku należy przeprowadzić natychmiast.

Tab. 2. Interpretacja wyników oceny obciążenia statycznego.
Pozycja ciała przy pracy

(kategorie OWAS)

Czas utrzymywania jednej pozycji

(% czasu zmiany roboczej)

Obciążenie

pozycja niewymuszona kategorii 1

do 70

pozycja niewymuszona kategorii 1
lub niewymuszona kategorii 2

do 50

małe

pozycja wymuszona kategorii 2

do 30

pozycja niewymuszona kategorii 1

powyżej 70

pozycja niewymuszona kategorii 1
lub niewymuszona kategorii 2

50 – 70

średnie

pozycja wymuszona kategorii 2

30 – 50

pozycja wymuszona kategorii 3 lub 4

do 30

pozycja wymuszona kategorii 1
lub niewymuszona kategorii 2

powyżej 70

pozycja wymuszona kategorii 2

powyżej 50

duże

pozycja wymuszona kategorii 3 lub 4

powyżej 30

KOD POZYCJI

2321

KATEGORIA

2