NAWIGACJA

ELEMENTY TREŚCI MAP NAWIGACYJNYCH.

Elementy matematyczne:

odwzorowanie, układ odnie-

sienia współrzęd nych, skala główna, poziomy odniesie-
nia głębokości i wysokości, podziałka geograficzna
(skala szerokości , długości), skale liniowe jed nostek
odległości (metry, kable, stopy), skale przybliżonej
zmiany jednostek (metry, sążnie, stopy), tabelaryczne
skale zamiany jednostek głębokości (sążnie, stopy, me-
try- tylko na sążniowych mapach).

EL. Topograficzne

(geograficzne)-

1) Naturalne ukształtowania wybrzeża

(linia brzegowa, rzeźba i pokrywa terenu, hydrograficz-
ne formy śródlądowe- jeziora, rzeki),

2) sztuczne nie-

równości terenu-

budowle, drogi, tory kolejowe, lotni-

ska,

3) Obiekty na ląd zie-

obiekty brzegowe wykorzy-

stywane do orientacji i określania pozycji statku.

4) Por-

ty-

budowle hydrotechniczne i instalacje portowe, kana-

ły, zapory, urządzenia przeładunkowe, budynki uży-
teczności publicznej.

EL. Specjalne:

1) Hydrograficzne-

Głębokości, Rodzaje

dna morskiego, Niebezpieczeństwa nawigacyjne (skały,
wraki, przeszkody), Instalacje morskie (pola naftowe i
gazowe, platformy, urządzenia cumownicze, kable,
rurociągi podwodne), Szlaki i trasy żeglugowe (tory
wod ne, systemy rozgraniczenia ruchu), Rejony i granice
akwenów (kotwicowiska, rejony zabronione, rejony
ćwiczeń wojskowych, granice narodowe i międzynaro-
dowe)

2) EL. Uzupełniające-

nagłó wek, tytuł, numeracja,

datowanie, ramk a zew., nazwy geo graficzne, obja-
śnienia.

3) Nawigacyjne-

światła nawigacyjne latarń morskich,

staw i pław, znaki nawigacyjne stałe i pływające, stacje
sygnałowe,

radarowe

urządzenia

odzewowe

i

samoczynne, radiolatarnie,

elektro niczne

systemy

wyznaczania

pozycji

statku,

systemy

nawigacji

satelitarnej, morska straż brzegowa, ratownictwo, pilo-
taż.

ZWROTY-

1) New Metric Chart

Superseding Charts of

the Same Nu mber-

nowe metryczne mapy zastępujące

mapy o tym samy m numerze,

2) New Editiones of

Charts-

nowe wydania map,

3) U.K. Reproduction of

Australian Goverment Charts – New Edition-

brytyjskie

reprodukcje map australijskich- nowe wydanie.

4) U.K.

Reproduction of Australian Goverment Charts- New
Metric Charts-

brytyjskie reprodukcje map australij-

skich- no we metryczne mapy.

5) Charts Permanently

Withdrawn-

mapy całkowicie wycofane,

6) New Metric

Charts Scheduled for Publication Within the Next Few
Months-

nowe metryczne mapy plano wane do

publikacji w ciągu następnych kilku miesięcy,

7) New

Editiones of Charts Scheduled for Publcation Within the
Next Few Months-

nowe wydania map planowane do

publikacji w ciągu następnych kilku miesięcy,

8) New

Editiones

of

Books

and

Other

Hydrographic

Publicationes-

nowe wydania książek i innyc h

hydro graficznych publikacji,

9) Agents for the sale of

Admiralty Charts and Publications-

agenci sprzedający

mapy i publikacje Admiralicji Brytyjskiej.

Current Hydrograp hic Publications-

wykaz aktualnyc h

hydro graficznych publikacji,

Corrections to Sailing

Directions in Force-

wykaz poprawek do locji obo-

wiązujących na dzień wydania danego N to M.

RESTRICED AREA-

dla wszystkich akwenów ozna-

cza akwen w którym określone aspekty nawigacji mogą
być ograniczone lub zabronione przez przepisy.

Prohibited area-

może

wyjaśniać

w

legendzie

odpowiednią czynność, która jest niezgodna

z

przepisami.

Prohibited-

akweny takie powinny być

omijane jeśli to możliwe.

Fairway-

tor

wodny-

jest

przede

wszystkim

nieo graniczony m

akwenem

w

sensie

restricted

(zabronienia), chociaż kotwiczenie wewnątrz może być
niedozwolone przez władze portowe lub przepisy.

Inshore Traffic Zo ne-

strefy ruchu przybrzeżnego,

Reco mmended track-

zalecany tor jako ustalony i

uwydatnio ny na mapie nawigacyjnej, nie podlegający
przepisom regulacji ruchu, a u względniający warunki
hydro graficzne, wyposażenie nawigacyjne danego
akwenu. Użycie traktu zależy od zanurzenia statku.

Track-

ślad, droga.

Route-

trasa, szlak, droga.

Reco mmended Route-

zalecany szlak żeglugowy, do

którego odnoszą się przepisy regulacji ruchu statków
narodowe lub międzynarodowe, takie jak zapobieganie
kolizji, unikanie zanieczyszczeń,

Ruteing-

wyznaczanie

szlaków żeglugowych w oparciu o przepisy narodowe
lub międzynarodowe zaadoptowane przez IMO.

GRANICE akwenów NON- RESTRICTED (nie
ograniczo nych)-

Kolor

czarny-

nanoszo ne

linie

przerywane-

kiedy

dotyczą

głębokości

(poza

przetrałowanymi akwenami i DW rutami),

Kolor

magenta-

nanoszone linie przery wane- tam gdzie nie

ma trwałych przeszkód fizycznych np. harbour limits.

UŻYCIE KOLORU:

1)CZARNEGO-

pogłębiony kanał

(dredged are of chennel), obrotnica (turning are),
wysypisko (spoil gru nd), prace w toku (works in
progress), akwen zagrodzony (boom log pond), akwe n
słabo zbadany (poorly surveyed are), akwen nieczysty
(area of foul ground).

2) MAGENTA-

oznaczenie

granic kotwicowiska, kotwicowisko z promienie m
cyrkulacji, kotwicowisko dal określonych kategorii
statków, granice portów, granice celne, granice
przetrałowanych akwenów,

granice

pogłębionyc h

akwenów, ustalo ne ruty DW, ustalone kierunki ruchu w
systemach rozgraniczenia ruchu, bezpieczny tor wodny,
przetrałowany tor wodny (oczyszczony z min).

Granice

akwenów OGRANICZONYCH-

przedstawio ne za

pomocą

T-

kształtnych

liter

tworzących

linię

przerywaną w kolorze MAGENTA.

Używane dla

następujących przykładów:

a)

strefy bezpieczeństwa

wokół platform,

b)

„Area to be Avoided”- akweny,

które należy omijać przez określone kategorie statków,

c)

Akweny wewnątrz wód terytorialnych- gdzie władze

lokalne lub narodowe ustaliły ograniczenia z powodu
jednego lub więcej aspektów ograniczających akwen dla
nawigacji.

d)

Symbol restrykcji może być użyty dla akwenów

gd zie kotwiczenie lub trałowanie jest niedopuszczalne
np. akwen zatapiania szkodliwych materiałów- nawet
jeśli

to

nie

stanowi

restrykcji.

CHARAKTER

RESTRYKCJI-

Nota wew., akwenu ograniczonego nie

jest wymagana, jeżeli użyty jest dodatkowy symbol na
linii restrykcji, w każdym wypadku charakter restrykcji
może być wyjaśniony za pomocą legendy lub symbolu:
np. akwen kabli, akwen kabli energetycznych, akwen
podwodnych rurociągów z ropopochodnymi lub z
gazem,

wejście

zabronione

(entry

prohibited),

kotwiczenie i połów zabroniony.

Akweny naniesione za pomocą specjalnych symboli-

granice wód terytorialnych- stref rybołówstwa, akweny
militarne, strefy separacyjne.

RECOMMENDED

TRACKS

and

ROUTES-

Niezależnie od kanałów, określonych izobatami, każdy

track

włącza:

a)

zalecane trasy zawierające zalecane

linie kursu (namiaru), oznaczo ne na mapie za pomocą
(linii ciągłej

koloru czarnego- trasa oparta jest na stałym

oznakowaniu nawigacyjnym, linii przerywanej koloru
czarnego- trasa nie jest oparta na stałym oznako waniu
nawigacyjny m.),

b)

kanały z zewnętrznymi granicami

naniesionymi jako linie niebezpiecznego namiaru oparte
na naturalnych obiektach lub stawach (lights in line-
światła w linii), linie te dla odróżnienia od nabieżnika są
zaznaczone jako linie przerywane koloru czarnego.

c)

kanały, których granice zew., oznaczone są światłami
sektorowymi lub kierunkowy mi

d)

trasy, których

środkowa, prowadząca linia wyznaczona jest linią
namiaru radiowego z radiolatarni kierunkowej RD. Jest
to jedyna z zalecanych tras (tracks), gdzie dla
zaznaczenia jej na mapie użyto koloru magenta.

ROUTEING-

wyznaczanie szlaków żeglugowych

obejmuje

następujące

elementy:

a)

systemy

rozgraniczenia ruchu (Traffic Seperation Schemes) z
przylegający mi strefami ruchu przybrzeżnego (Inshore
Traffic Zo nes).

b)

akweny wzmo żo nej czujności (Precautionary Areas),

c)

szlaki głębokowodne,

d)

zalecane szlaki- szlaki o

nieoznaczonej szerokości, często oznakowane pławami
na linii środkowej,

e)

zalecany i ustalony kierunek w

torze ruchu,

f)

dwukierunkowe szlaki,

g)

akweny, które

należy omijać (Area to be Avoided)- użycie terminu
szlak w sensie negatywnym.

Dodatkowe narodowe rodzaje wyznaczania szlaków-

bezpieczne tory wodne (safety fairways), kontrolowane
przejścia kanałów (controlled access channels).
ELEMENTY a-g wyznaczonych tras nanoszone są na
mapy w kolorze magenta, a dodatkowo przedstawione
są w wydawnictwie „ Ships Routeing”.

WYPOSAŻENIE

NAWIGACYJNE

AKWENÓW-

WNA

WNA stano wi całokształt racjonalnie zaprojektowanych
różnorodnych

znaków i

urządzeń

technicznych,

rozmieszczonych

na

brzegu

i

w

akwenac h

przybrzeżnych,

umożliwiających

ro związanie

następujących zadań:

1)

identyfikacja wybrzeży i

akwenów przybrzeżnych,

2)

określanie pozycji statku,

3)

zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi na wyznaczo-

nych i zalecanych trasach, szlakach żeglugowych,
torach wodnych, kanałach, cieśninach, portach,

4)

zapewnienie

bezpiecznej

żeglugi

w

waru nkach

ograniczonej

widzialności,

5)

oznakowanie

przybrzeżnych i odosobnionych niebezpieczeństw oraz
charakterystycznych punktów akwenu.

Klasyfikacja

znaków i urządzeń wyposażenia nawigacyjnego:

1)

Znaki i urządzenia wyposażenia nawigacyjnego dzielą
się w zależności od rodzaju wykorzystywanych
urząd zeń technicznych

na:

-- Stałe

(specjalne

stacjonarne budowle ustawione na lądzie lub na
specjalnych platformach osadzonych na fundamentach
wpuszczonych w d no morskie –nieruchome względem
dna)., --Pływające (konstrukcje przystosowane do usta-
wienia ich na powierzchni mo rza. Zamocowane do dna
za pomocą kotwic.), --Kosmiczne (sztuczne satelity).

2)

Znaki i urządzenia wyposażenia nawigacyjnego dzielą
się w zależności od rodzaju wykorzystywanyc h
urząd zeń

technicznych

na

:

--

OPTYCZNE

(przeznaczone do wizualnego określania kieru nku i
odległości), --AKUSTYCZNE (znaki zaopatrzone w
sygnały

mgłowe

używane

we

mgle),

--

RADIOTECHNICZNE

(urządzenia,

które

dzięki

wykorzystaniu własności fal radiowych umożliwiają
określanie

parametrów

nawigacyjnych),

--

ELEKTROMAGNETYCZNE

(stanowią

kable

prowadzące ustawiane na prostoliniowych odcinkac h
zasilane prądem zmiennym ok. 500Hz. Na statku
rejestruje się odchylenie kursu od linii kabla).

STAŁE OZNAKOWANIE NAWIGACYJNE:1)

Latar-

nie morskie –LIGHTHOUSE,

2)

Stawy- BEACON,

3)

Tyki- WITHY,

4)

Pale- STAKE, PERCH,

5)

Dalby-

DOLPHIN

STAWY-

są konstrukcjami drewnianymi, kamiennymi,

stalowymi, betonowymi. Stawy u mieszcza się na ląd zie
lub na płytkich

wodach,

wyposażone

są

w:

1)odpowiedni znak szczytowy, 2) światło,3) kolor
kontrastujący z tłem lub odpowiedni zgodnie z
przeznaczeniem, 4) posiadają różny kształt- konstrukcja
uzależnio na od przeznaczenia.
W zależności od przeznaczenia stawy dzielą się na: a)
Identyfikacyjne (nawigacyjne- służą do określenia
położeń niebezpieczeństw), b)Wyznaczające tor wodny
(konstrukcje ażurowych wież w kształcie znaku
szczytowego)
c) Nabieżnikowe (konstrukcje rurowe ażurowe z
charakterystycznym

znakiem

szczytowym),

d)

Sygnałowe, e) Ratunkowe (pomosty charakteryzujące
się odpowiednią konstrukcją znaku szczytowego.
Stawy są znakami niedozoro wany mi, stanowią przede
wszystkim znak dzienny mający odpowiedni znak
szczytowy albo specjalnie wykonaną konstrukcję znaku
szczytowego.

TYKI-

to znaki nawigacyjne o najprostszej konstrukcji.

Są to zwykłe drągi, żerdzie wbite w d no morskie, często

zaopatrzone w znak szczytowy, znakiem tym mogą być
młode drzewa z pozostawionymi gałęziami. Tyki są sto-
sowane do oznakowania wód wewnętrznych na płytkich
wodach o ograniczo ny m falowaniu i prądach. Stosowa-
ne znaki szczytowe to często: chorągiewka, miotły, ga-
łęzie.

PALE, DALBY-

konstrukcja znaku złożona z pali

drewnianych, stalo wych, lub żelbetonowych, wbitych w
dno morskie, związanych u góry lub połączonych luźno.
Stosowane przy wytyczaniu torów wodnych, gdyż są
konstrukcjami sprężystymi odpornymi na uderzenia
statków. Mogą być wyposażone w znak szczytowy i w
światło.

PŁYWAJĄCE OZNAKOWANIE NAWIGACYJNE:
1)

Latarniowiec (LIGHT-VESSEL),

2)

Pontony, pływaki

świetlne (LIGHT-FLOAT),

3)

Pławy (BUOYS),

4)

Wiechy (SPAR BUOYS, SPINDLE BUOYS).

LATARNIOWCE-

zastosowane w ważnych miejscach

na trasach, w punktach zmiany kierunków tras. Nie są
używane do oznakowania IALA. Ustawione w dokład-
nie wyznaczonych punktach i zakotwiczone do dna
morskiego za pomocą martwych kotwic. Są statkami o
specjalnej konstrukcji i charakterystycznej sylwetce : na
śródokręciu umieszczona wieża z laterną, w części ru-
fowej maszt z radarowy m urząd zeniem odzewowym,
kadłub pomalowany na charakterystyczne kolory z
podaną nazwą, wyposażone w sy gnał mgłowy, mogą
być wyposażone w radiolatarnię- urząd zenia sygnaliza-
cyjne, posiadają często załogę- dozorowane- posiadają
wówczas optyczne i radiotechniczne urządzenia łączno-
ści, Latarniowce POZA POZYCJĄ nie uruchamiają
żadnych posiadanych przez nie urządzeń wyposażenia
nawigacyjnego , obecnie latarniowce zastępowane są
dużymi pławami automatycznymi

PONTONY (PŁYWAKI ŚWIETLNE)-

mogą być sto-

sowane tam gdzie występują silne prądy, płycizny, ła-
wice: --wykonane są w postaci pontonów w kształcie
łodzi płaskodennych jedno lub dwukadłubowych, --na
pływakach umieszczo ne są wieżyczki często o ażurowej
konstrukcji podtrzymujące lampy, --posiadają zainsta-
lowane reflektory radarowe, --zakotwiczo ne za po mocą
martwych kotwic.

PŁAWY-

zakotwiczone konstrukcje

metalowe lub z tworzywa sztucznego, kształty zbliżone
do brył geometrycznych, często zaopatrzone w odpo-
wiedni znak szczytowy ( światło, sygnał mgłowy), wy-
korzystywane do oznakowania torów wodnych (niebez-
pieczeństw, akwenów wydzielonych).

W zależności od

kształtu części nawodnej dzielą się na:

stożkowe, cylin-

dryczne, kuliste, drążko we, kolumnowe- pillar, becz-
kowe.

W zależności od wyposażenia lub przeznaczenia

mo żna dokonać podziału na pławy:

świetlne, dzwono-

we- gongowe- buczące, ze znakiem szczytowym, po-
miarowe, wrako we, mieliźniane, dewiacyjne, kablowe,
cumo wnicze.

WIECHY-

pionowa pływająca żerdź, mo że być wypo-

sażona w znak szczytowy, zakotwiczona za pomocą
martwej kotwicy, posiada pływak w celu zwiększenia
dodatniej pływalności,

wiechy są dziennymi stosowa-

nymi na wodach wewnętrznych do oznakowania granic
torów wodnych.

RADITECHNICZNE

URZADZENIA

WYPOSAŻENIA NAWIGACYJNEGO-

są stosowane

w celu zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi i możliwo-
ści określenia pozycji statku w szczególności w nastę-
pujących warunkach: 1) w warunkach ograniczonej wi-
dzialności, 2) w odległości większych od zasięgu wi-
doczności obiektów.

Do radiotechnicznych urządzeń za-

liczamy:

radiolatarnie, radiostacje pracujące na żądanie

jako radiolatarnie, radiostacje namierzające, stacje rada-
rowe, radarowe urządzenia odzewowe i samoczynne.

Radiolatarnie-

są to radiostacje o określonej pozycji na

mapie, promieniujące ustalone sy gnały radiowe na
określonej częstotliwości w ustalonym czasie,

RC- ra-

diolatarnie niekierunkowe-

(kołowe), pro mieniujące sy-

gnały radiowe wokół horyzontu,

RD- radiolatarnie kie-

runkowe-

radiostacje, których charakterystyka promie-

nio wania anten wyznacza kierunek na płaszczyźnie ho-
ryzontu,

RW- radiolatarnie obrotowe-

promieniujące

sygnał o określonej ilości krótkich dźwięków w okre-
ślony m kierunku, co pozwala bez użycia namiernika
określić namiar na radiostację przy wykorzystaniu tabeli
podanej R/S.

RADIOSTACJE-

R –radiowe stacje brze-

gowe-

radiostacje oznaczone na mapie, mogą na żądanie

statku pracować jako radiolatarnie (serwis QTG)-
transmitując sygnał.

RADISTACJE NAMIERZAJĄCE-

RG- radiostacje namierzające-

na żądanie statku doko-

nują radionamiaru lub określają pozycję statku. Obecnie
najczęściej używane w pilności – dla ratownictwa.

STACJE RADAROWE-

Ra- stacje radarowe-

brzego we

stacje radarowe ustalo ne dla celów bezpieczeństwa że-
glu gi na wodach niebezpiecznych- koordynują, kierują
ruchem

statków.

RADAROWE

URZĄDZENIA

ODZEWOWE I SAMOCZYNNE-

Ramark-

urząd zenie

radarowe samoczy nnie nadające sygnały w sposób nie-
zależny na częstotliwości pracy radarów. Na ekranie ra-
darowym uzyskujemy sygnał świetlny.

Racon-

radaro-

we urządzenie odzewowe, pobudzane do emisji sygna-
łów przez wiązkę fal impulsu radaru okrętowego.

Usunięto:

Usunięto: