________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________1

Elementy Grafiki In

ż

ynierskiej –

ć

wiczenia 4

Rysowanie obiektów

1. Narz

ę

dzie rysunkowe – polilinia

Narzędziem umożliwiającym rysowanie linii oraz łuków jest polilinia. Polilinia posiada

następujące cechy:
-

po narysowaniu wielu segmentów zaznaczenie jednego powoduje zaznaczenie wszystkich,

-

polilinia może tworzyć powierzchnie zamknięte - często stosowane podczas wykonywania
kreskowań,

-

polilinią można rysować łuki,

-

po wstawieniu pierwszego punktu można np. wstawić kolejny punkt, zamienić standardową
prostą w łuk lub można nadać polilinii szerokość.

Narzędzie polilinia jest dostępne w menu

Rysuj -> Polilinia

, z karty

Narz

ę

dzia

główne

panel

Rysuj

Polilinia

lub można je uruchomić wpisując

plinia

w oknie poleceń.

Sposób korzystania:
-

po wybraniu narzędzia wskazujemy punkt początkowy rysowanego obiektu,

-

po wskazaniu pierwszego punktu (a potem każdego kolejnego) mamy do dyspozycji szereg
opcji - m.in.:
-

łUk

– wybór tej opcji pozwala nam na przejście do trybu rysowania łuków (opcja jest

dostępna jeśli wcześniej kreśliliśmy linie),

-

Linia

– wybór tej opcji pozwala nam na przejście do trybu rysowania linii (opcja jest

dostępna jeśli wcześniej kreśliliśmy łuki),

-

Zamknij

– łączy ostatnio wskazany punkt z pierwszym (działanie analogiczne jak dla

narzędzia linia),

-

Długo

ść

– rysuje element o podanej długości

styczny do poprzedniego elementu,

-

Szeroko

ść

– umożliwia podanie szerokości

początkowej i końcowej dla

kolejnego

rysowanego segmentu.

-

jeśli nie wybierzmy żadnej z opcji to po wskazaniu
kolejnego punktu jest on łączony z poprzednim za
pomocą linii bądź łuku.

2. Narz

ę

dzie rysunkowe – okr

ą

g

Do tworzenia okręgów

służy narzędzie okrąg. Jest ono
dostępne w menu

Rysuj ->

Okr

ą

g

, z karty

Narz

ę

dzia

główne

panel

Rysuj

Okr

ą

g

lub z okna poleceń za pomocą

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________2

polecenia

okr

ą

g

(lub

o

). Okrąg może zostać narysowany na kilka sposobów:

-

domyślnie – poprzez podanie środka okręgu i jego promienia,

-

z wykorzystaniem środka i średnicy,

-

poprzez wskazanie trzech punktów przez które okrąg ma przechodzić,

-

poprzez wskazanie dwóch punktów które stanowią końce jego średnicy,

-

poprzez wskazanie obiektów do których okrąg ma być styczny (w tym przypadku nie zawsze
da się taki okrąg narysować).

3. Narz

ę

dzie rysunkowe – łuk

Narzędziem

umożliwiającym kreślenie tylko i
wyłącznie łuków jest narzędzie
łuk. Łuki utworzone za jego
pomocą

są

pojedynczymi

obiektami.

Narzędzie

łuk

jest

dostępne w menu

Rysuj -> Łuk

, z

karty

Narz

ę

dzia główne

panel

Rysuj

Łuk

lub

można

je

uruchomić wpisując

łuk

(lub

u

)

w oknie poleceń. Wybierając to
narzędzie

z

menu

mamy

możliwość narysowania łuku na
jeden spośród 10 sposobów. W
tym celu narzędzie najlepiej
wybierać z menu, gdyż wtedy
mamy możliwość wybrania takiego sposobu wykreślenia łuku, który będzie najbardziej pasował
do posiadanych danych. Możemy też uruchomić tryb kontynuacji, w którym nowy łuk jest
rysowany począwszy od ostatniego punktu już istniejącego łuku i stycznie do niego. Tryb
kontynuacji jest uruchamiany po wciśnięciu klawisza

ENTER

.

Łuk może być stworzony poprzez podanie trzech spośród wielkości:

-

punktów na łuku (dla opcji 3 punkty),

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________3

-

początku, środka, końca (można także określać kierunek półprostej wychodzącej ze środka
łuku),

-

promienia, kąta (rozwarcia łuku),

-

cięciwy i zwrotu (kąt półprostej stycznej do łuku w jego początku).

Po wybraniu narzędzia łuk z okna poleceń domyślnym wariantem jest 3 punkty. Może

być on zmieniony poprzez wybór odpowiednich opcji w oknie poleceń, dzięki czemu można
zastosować każdy z 10 wariantów dostępnych z menu. Aktualnie wyświetlane opcje są zależne
od tego, jakie rodzaje danych zostały już podane. Domyślny wariant 3 punkty pozwala na
wskazanie kolejno: punktu początkowego łuku, punktu należącego do łuku oraz punktu
końcowego łuku.

4. Narz

ę

dzie rysunkowe – elipsa

Do rysowania elips służy narzędzie elipsa. Jest ono dostępne z menu

Rysuj -> Elipsa

, z

karty

Narz

ę

dzia główne

panel

Rysuj

Elipsa

lub poprzez wpisanie polecenia

elipsa

(lub

e

). Elipsa może być narysowana w następujący sposób:

-

domyślnie (

O

ś

, koniec

) poprzez wskazanie pierwszej osi elipsy a następnie drugiej półosi

rozpoczynającej się w połowie pierwszej (trzeba wskazać dla niej punkt końcowy),

-

lub poprzez wskazanie środka elipsy, końca pierwszej półosi, a następnie końca drugiej
półosi rozpoczynającej się w środku elipsy (wariant

Centrum

)

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________4

5. Narz

ę

dzie rysunkowe – wielobok

Narzędzie wielobok służy do tworzenia wieloboków foremnych. Jest ono dostępne w

menu

Rysuj -> Wielobok

, z karty

Narz

ę

dzia główne

panel

Rysuj

Wielobok

lub z okna

poleceń (polecenie

wielobok

). Sposób korzystania:

-

po wybraniu narzędzia należy podać liczbę boków (między 3 a 1024),

-

wskazać środek wieloboku lub za pomocą opcji

Bok

podać początek i koniec jednego z

boków oraz wskazać lokalizację wieloboku,

-

jeśli został wskazany środek wieloboku, to kolejne pytanie dotyczy tego, czy wielobok ma
być wpisany, czy opisany na okręgu, a następne promienia okręgu,

-

jeśli wybierzemy opcję

Wpisany w okr

ą

g

, to promień jest liczony od środka okręgu do

wierzchołka wieloboku, natomiast jeśli wybierzemy opcję

Opisany

, to promień jest liczony

od środka okręgu do punktu symetrii boku wieloboku.

wpisany

opisany

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________5

6. Narz

ę

dzie rysunkowe – prostok

ą

t

Narzędzie prostokąt służy do tworzenia prostokątów. Jest ono dostępne w menu

Rysuj -

> Prostok

ą

t

, z karty

Narz

ę

dzia główne

panel

Rysuj

Prostok

ą

t

lub można je uruchomić

wpisując

prostok

w oknie poleceń. Sposób korzystania:

-

po uruchomieniu narzędzia, jest możliwe wskazanie pierwszego narożnika prostokąta, lub
określenie jak figura ma wyglądać. Możemy m.in.:
-

sfazować wierzchołki (wybieramy opcję

Fazuj

, a następnie podajemy wymiary fazy),

-

zaokrąglić wierzchołków (wybieramy opcję

Zaokr

ą

gl

, a następnie podajemy promień

zaokrąglenia),

-

ustalić szerokość linii (wybieramy opcję

Szeroko

ść

, a następnie podajemy szerokość

linii).

-

po wskazaniu pierwszego narożnika program oferuje nowe opcje:
-

możliwość określenia pola powierzchni prostokąta (wybieramy opcję

Obszar

, następnie

podajemy pole powierzchni i długość jednego z boków),

-

możliwość wpisania długości boków (opcja

Wymiary

),

-

możliwość narysowania obróconego prostokąta (opcja

oBrót

, dla której podamy kąt

obrotu),

-

utworzony w ten sposób prostokąt jest jednym obiektem.

7. Narz

ę

dzie rysunkowe – splajn

Narzędzie splajn służy do rysowania gładkich krzywych tworzonych na bazie

współrzędnych poszczególnych punktów. Krzywe takie mogą być zamknięte podobnie jak
polilinia czy łamana zbudowana z odcinków. Do rysowania krzywych typu splajn służy narzędzie
splajn dostępne w menu

Rysuj -> Splajn

, z karty

Narz

ę

dzia główne

panel

Rysuj

Splajn

lub z okna poleceń (polecenie

splajn

). Sposób korzystania:

-

po wybraniu narzędzia możemy określić pierwszy punkt wstawienia, lub wybrać opcję

Obiekt

. Umożliwia nam ona przekształcenie istniejącej polilinii w splajn. W tym celu

wskazujemy polilinię, wciskamy

ENTER

i zamiast polilinii otrzymujemy krzywą typu

splajn,

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________6

-

po wskazaniu pierwszego punktu, za pomocą opcji

Styczno

ść

pocz

ą

tkowa

możemy

określić kierunek stycznej w punkcie początkowym a następnie wskazać kolejne punkty,
przez które powinien przechodzić rysowany splajn,

-

na zakończenie rysowania za pomocą opcji

Styczno

ść

w ko

ń

cu

możemy określić

kierunek stycznej dla końca splajnu,

-

po wstawieniu dwóch kolejnych punktów wchodzących w skład rysowanego splajnu można
podać tolerancję rysowania obiektu (opcja

toLerancja

) - jeśli tolerancja jest równa zero,

wtedy splajn będzie przechodził przez kolejne wstawiane punkty, natomiast wartość
niezerowa oznacza maksymalną odległość w jakiej może znaleźć się krzywa w stosunku do
podanego punktu.

Ć

wiczenia

Zadanie 1

Korzystając z

polilinii

wykonaj pierwszy i drugi rysunek. Sposób wykonania pierwszego rysunku

jest podany poniżej.

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________7

Aby wykonać pierwszy rysunek:

•

uruchom narzędzie

Polilinia

i określ pierwszą współrzędną:

Okre

ś

l punkt pocz

ą

tkowy: 100,100

•

wybierz opcję

Szeroko

ść

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

] : s

•

ustaw szerokość początkową na wartość 0

Okre

ś

l szeroko

ść

pocz

ą

tkow

ą

<0,0000>: 0

•

a końcową na 10

Okre

ś

l szeroko

ść

ko

ń

cow

ą

<0,0000>: 10

•

określ drugą współrzędną

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: 200,100

•

następnie wybierz opcję

Szeroko

ść

i ustaw wartość początkową na 10 a końcową na 0

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łOk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: s

Okre

ś

l szeroko

ść

pocz

ą

tkow

ą

<0,0000>: 10

Okre

ś

l szeroko

ść

ko

ń

cow

ą

<0,0000>: 0

•

określ trzecią współrzędną

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: 300,100

Utworzymy teraz następne ramię trójkąta o tych samych właściwościach lecz przy użyciu innej opcji.

•

wybierz opcję

Połszeroko

ś

ci

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Polszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

] : P

•

ustaw wartość początkowej połowy szerokości na 0

Okre

ś

l pocz

ą

tkow

ą

połow

ę

szeroko

ś

ci <0,0000>: 0

•

a końcowej na 5

Okre

ś

l ko

ń

cow

ą

połow

ę

szeroko

ś

ci <0,0000>: 5

•

określ następną współrzędną

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: @100<120

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________8

•

następnie wybierz opcję

Połszeroko

ś

ci

i ustaw wartość początkową na 5 a końcową na 0

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: P

Okre

ś

l pocz

ą

tkow

ą

połow

ę

szeroko

ś

ci <0,0000>: 5

Okre

ś

l ko

ń

cow

ą

połow

ę

szeroko

ś

ci <0,0000>: 0

•

określ następną współrzędną

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: @100<120

•

wybierz opcję

Połszeroko

ś

ci

i ustaw wartość początkową na 0 a końcową na 5

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łuk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: P

Okre

ś

l pocz

ą

tkow

ą

połow

ę

szeroko

ś

ci <0,0000>: 0

Okre

ś

l ko

ń

cow

ą

połow

ę

szeroko

ś

ci <0,0000>: 5

•

określ następną współrzędną

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: @100<240

•

następnie wybierz opcję

Połszeroko

ś

ci

i ustaw wartość początkową na 5, a końcową na 0

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: P

Okre

ś

l pocz

ą

tkow

ą

połow

ę

szeroko

ś

ci <0,0000>: 5

Okre

ś

l ko

ń

cow

ą

połow

ę

szeroko

ś

ci <0,0000>: 0

•

wybierz opcję

Długo

ść

Okre

ś

l nast

ę

pny punkt lub

[łUk/Zamknij/Połszeroko

ś

ci/Długo

ść

/Cofaj/Szeroko

ść

]: d

•

określ długość linii

Okre

ś

l długo

ść

linii: 100

Zadanie 2

Wykorzystując polilinię narysuj strzałkę zgodnie z rysunkiem

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________9

Zadanie 3
Narysuj figurę przedstawioną na rysunku.

Zadanie 4
Korzystając z

wieloboku

wykonaj pierwszy i drugi rysunek. Sposób wykonania pierwszego

rysunku jest podany poniżej.

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________10

Aby wykonać powyższy rysunek:

•

Uruchom narzędzie

Wielobok

i zastosuj się do poniższych poleceń:

Podaj liczb

ę

boków <4>: 5

Okre

ś

l

ś

rodek wieloboku lub [Bok]: 100,100

Podaj opcj

ę

[Wpisany/Opisany] <W>: w

Okre

ś

l promie

ń

okr

ę

gu: 100,130

•

Wybierz ponownie narzędzie

wielobok

i:

Podaj liczb

ę

boków <5>: 10

Okre

ś

l

ś

rodek wieloboku lub [Bok]: 100,100

Podaj opcj

ę

[Wpisany/Opisany] <W>: o

Okre

ś

l promie

ń

okr

ę

gu: 100,130

Zadanie 5
Narysuj prostokąt o wymiarach 200x150 jednostek, szerokości linii równej 4 jednostki i
zaokrąglonych narożnikach (promień zaokrąglenia 20 jednostek). Współrzędne lewego dolnego
rogu prostokąta wynoszą (100, 50).

Zadanie 6
Narysuj prostokąt o wymiarach 200x150 jednostek, szerokości linii równej 4 jednostki i
sfazowanych narożnikach (wielkość fazowania 10 i 20 jednostek). Współrzędne lewego dolnego
rogu prostokąta wynoszą (100, 50).

Zadanie 7
Narysować łuk oparty na cięciwie o długości 150 jednostek. Początek łuku ma znajdować się w
punkcie o współrzędnych (200, 50) a środek łuku w punkcie (280, 100)

Zadanie 8
Narysuj okrąg opisany oraz okrąg wpisany w danym trójkącie.

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C4

____________________________________________________________________________________________11

Zadanie 9
Wykonaj poniższy rysunek.

Zadanie 10
Korzystając z narzędzia

Multilinia

wykonaj poniższy rysunek