________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________1

Elementy Grafiki In

ż

ynierskiej –

ć

wiczenia 1

Wstęp do AutoCAD-a

1. Historia programu

AutoCAD to bez wątpienia najpopularniejszy program wspomagający projektowanie. AutoCAD
zdominował nie tylko profesjonalne zastosowania projektowe, ale także środowisko
uniwersyteckie - większość studentów kierunków technicznych miała styczność z tym
oprogramowaniem. Co ciekawe, nawet w najnowszej wersji AutoCAD nie odcina się od swojej
wieloletniej historii, zachowując klasyczne narzędzia, do których inżynierowie przywiązani są od
lat - najlepszy przykład to wiersz poleceń na dole głównego okna AutoCADa.

-

1982

AutoCAD 1.0 Na targach COMDEX w Las Vegas prezentowana była pierwsza

wersja AutoCAD-a.

-

1984

AutoCAD 2.0 Nowe polecenia, usunięcie ograniczeń dotychczasowych poleceń.

-

1987

AutoCAD R9 Pierwsza wersja wymagająca koprocesora matematycznego 80x87.

-

1992

AutoCAD R12 AutoCAD zmienia wygląd. Znika główne menu, po uruchomieniu

programu od razu wyświetlane jest w trybie graficznym okno projektowe.

-

1993

AutoCAD R13 Po raz pierwszy interfejs AutoCAD-a oparty jest na

standardowych elementach interfejsu Windows i obsługuje technologię OLE.

-

1994

AutoCAD R14 Nowy silnik graficzny, narzędzia do projektowania 3D, AutoSnap.

Do dzisiaj wielu projektantów pracuje z wersją R14.

-

1999

AutoCAD 2000 Możliwość pracy z wieloma plikami jednocześnie, a także z

częściami projektów. Pojawia się DesignCenter. Zmiany interfejsu, dostosowujące program
do możliwości Windows 98.

-

2000

AutoCAD 2000i Pojawiają się narzędzia do pracy zdalnej, publikowania

rysunków w Internecie, szybkiego pobierania projektów ze stron WWW.

-

2001

AutoCAD 2002 Przede wszystkim praca grupowa: wymiana rysunków przez

strony WWW i e-mail, nowy format DWF, nowe narzędzia do zarządzania i dystrybucji
gotowych projektów. Pojawia się obsługa języka XML.

-

2003

AutoCAD 2004 Wersja 2004 wprowadza między innymi wiele ulepszeń palet

narzędzi oraz zwiększoną funkcjonalność Centrum danych projektowych. Dostępny jest
również poprawiony Malarz formatów, wypełnienia gradientowe i wiele usprawnień
dotyczących tworzenia odnośników zewnętrznych.

-

2004

AutoCAD 2005 W wersji 2005 wprowadzono wiele ulepszeń w interfejsie

użytkownika oraz zwiększono funkcjonalność wielu narzędzi projektowych. Dodano również
kilka nowych możliwości, które na pewno zostaną docenione nie tylko przez specjalistów

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________2

wykorzystujących go w codziennej pracy, ale także przez tych, którzy dopiero poznają
AutoCAD-a.

-

2005

AutoCAD 2006. Funkcje, które zwiększają wydajność pracy:

-

dynamiczne bloki,

-

udoskonalone funkcje opisów i kreskowania,

-

udoskonalony interfejs użytkownika,

-

narzędzia migracji.

-

2006

AutoCAD 2007. Modelowania 3D, oraz wizualizacja. Jest między innymi

możliwość interaktywnego wybierania płaszczyzny na której odbywa się praca. Łatwiejsze w
użyciu narzędzia do modelowania bryłowego. Oferuje zaawansowane możliwości renderingu
i bogatą bibliotekę materiałów, można uzyskać doskonałe efekty wizualizacyjne. Wszystkie
narzędzia dotyczące modelowania znajdują się na jednej wspólnej palecie.

-

2007

AutoCAD 2008. Prezentacja Autodesk 2008. W dniu 22 lutego w Warszawskim

hotelu Westin odbyła się oficjalna prezentacja nowej linii produktów firmy Autodesk o
tradycyjnej już nazwie związanej z datą edycji - 2008.

2. Niektóre pakiety dodatkowe

Oprócz standardowej wersji AutoCADa firma Autodesk oferuje wiele specjalizowanych wersji
aplikacji służących określonej grupie zastosowań. Wśród nich należy wymienić:
-

AutoCAD Architecture – Creation, coordination, and collaboration on accurate, efficient
drafting and construction documents are all enhanced through easy-to-use features.

-

AutoCAD Civil 3D – A comprehensive AutoCAD®-based application package for the
design, drafting, and management of a wide range of civil engineering project types.

-

AutoCAD Electrical – Part of the AutoCAD® family of products, the leading application
built specifically to design and document electrical controls systems.

-

AutoCAD Land Desktop – Simplify land planning tasks, and streamline design and analysis
collaboration through centralized data management. Built on AutoCAD® 2009 and
AutoCAD® Map 3D 2009 software platforms.

-

AutoCAD LT – Streamline your day-to-day tasks with the world’s number-one-selling 2D
drafting and detailing product, built with the drafter in mind.

-

AutoCAD Map 3D – The leading engineering GIS platform for creating and managing
spatial data. Streamline entire workflows and increase productivity with powerful
AutoCAD® tools.

-

AutoCAD Mechanical – The 2D mechanical design and drafting application that features
standards-based libraries of parts and content, automation tools, and associative detailing of
Autodesk® Inventor™ models.

-

AutoCAD MEP – Increase productivity, accuracy, and coordination with software that's
better for MEP engineering, design and documentation.

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________3

-

AutoCAD P&ID – Create, modify, and manage piping and instrumentation diagrams. Built
on the AutoCAD® platform, AutoCAD P&ID is familiar, easy to use, and boosts
productivity.

-

AutoCAD Raster Design – Extend the value of scanned drawings and maps, aerial photos,
satellite imagery, and digital elevation models with Raster Design software.

-

AutoCAD Revit Architecture Suite – Protect your investments in software, training, and
design data and get the competitive advantage of building information modeling.

-

AutoCAD Revit MEP Suite – The documentation productivity of AutoCAD® MEP
software with the competitive advantages of the Revit® MEP building information modeling
application, all in one solution.

-

AutoCAD Revit Structure Suite – Protect your overall investment and ease your transition
to building information modeling with industry-leading AutoCAD® software and the benefits
of Revit® Structure BIM.

Ź

ródło: www.autodesk.com

Powyższe aplikacje najczęściej oprócz narzędzi dostępnych w standardowej wersji aplikacji,
oferują także wiele narzędzi i obiektów charakterystycznych dla określonej grupy zastosowań.
AutoCAD to nie tylko oprogramowanie, ale również zestawy (często komercyjnych) bibliotek
gotowych bloków, które można wykorzystywać we własnych projektach. Oferują one gotowe
komponenty, które można wykorzystywać we własnych projektach.

3. Filozofia pracy z programem

Aby w sposób prawidłowych tworzyć rysunki w AutoCADzie należy zapoznać się kilkoma
zasadami jakie obowiązują podczas pracy z aplikacją. Są to m.in.:
-

Niczym nie ograniczona wielkość projektu. Oznacza to, że przystępując do pracy nie musimy
określać jaki obszar zajmie nasz projekt. Dzięki temu tworzony projekt może być dowolnie
duży.

-

Tworzenie rysunku odbywa się w skali 1:1. Dzięki temu, informacje jakie będziemy
uzyskiwać na temat naszego projektu (np. wymiary, pola powierzchni, itp.) będą zgodne z
rzeczywistością.

-

Możliwość stosowania warstwy w rysunku. Umożliwiają one rozdzielanie, sortowanie i
edycję poszczególnych danych rysunku. Warstwom można przypisywać nazwy, aby ułatwić
ich śledzenie, oraz można je zablokować, tak aby nie mogły zostać zmienione. Przypisanie
warstwie ustawień takich, jak kolor, rodzaj linii lub szerokość linii ułatwi spełnienie
wymogów norm przemysłowych. Warstw można również użyć do przygotowania obiektów
rysunków do wydruku. Przypisanie stylu wydruku do warstwy sprawia, że wszystkie obiekty
narysowane na tej warstwie będą drukowane w taki sam sposób.

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________4

-

Zgodność z normami przemysłowymi lub obowiązującymi w firmie można uzyskać przez
utworzenie stylów, które będą konsekwentnie stosowane

-

Style, warstwy, arkusze, tabelki oraz informacje o ramkach i niektóre ustawienia poleceń
można zapisywać w plikach szablonów rysunków. Używanie szablonów rysunków ułatwi
szybkie rozpoczęcie tworzenia nowego rysunku, który spełnia wymogi norm.

-

Uzyskanie dokładnych wymiarów jest możliwe na kilka sposobów:

-

określenie punktów poprzez ich zlokalizowanie względem odstępów na prostokątnej
siatce.

-

określenie dokładnych współrzędnych. Współrzędne określają lokalizację na rysunku
poprzez określenie położenia punktu na osi X i Y lub odległość i kąt względem kolejnego
punktu.

-

przy użyciu trybów lokalizacji można określać położenie względem istniejących
obiektów, takich jak punkt końcowy łuku, środek odcinka lub środek okręgu.

-

przy użyciu funkcji śledzenia biegunowego można określić lokalizację względem

wcześniej ustawionych kątów oraz odległość od tych kątów.

-

W środowisku CAD rozmiar i rozdzielczość rysunku można zmieniać zgodnie z potrzebami

-

Standardowe typy wymiarów stosowane w programie AutoCAD to wymiary liniowe,
promieniowe, współrzędnościowe, itd.

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________5

-

Obszar modelu – miejsce gdzie powstaje model (projekt) w skali 1:1. Znajduje się ona na
pierwszej zakładce głównego okna aplikacji. W danym projekcie może znaleźć się tylko
jedna zakładka stanowiąca obszar modelu. W tym miejscu (o nieograniczonych rozmiarach)
tworzymy projekt w skali 1:1.

- Obszar papieru – arkusz na którym rozmieszczany jest model lub/i jego elementy (rysunek).
Arkusz papieru stanowi drugą i kolejne zakładki w głównym oknie aplikacji. Na arkuszach
papieru projekt jest przygotowywany do wydruku. Na danym arkuszu, za pomocą rzutni,
możemy przedstawiać nasz projekt określając która część i w jaki sposób jest widoczna. Rzutnie
arkusza to obszary, podobne do ramek lub okien rysunku, za pośrednictwem których można
oglądać model z pierwszej zakładki głównego okna aplikacji. Na arkuszu możemy umieścić
dowolną liczbą rzutni a dla każdej z nich możemy określić sposób widoczności modelu.

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________6

4. Wygl

ą

d głównego okna aplikacji

-

Wygląd głównego okna aplikacji jest zbliżony do wyglądu innych aplikacji windowsowych.

-

Wybór narzędzi jest możliwy z:

-

menu

-

pasków narzędzi

-

okna poleceń

-

Cechą charakterystyczną AutoCADa jest okno poleceń znajdujące się w dolnej części ekranu:

-

służy do komunikacji programu z użytkownikiem i użytkownika z programem

-

program wyświetla prośby o podanie pewnych informacji oraz oferuje dodatkowe opcje
związane z danym narzędziem.

-

Użytkownik może wpisywać tam polecenia odpowiadające narzędziom dostępnym w
menu i na paskach narzędziowych

-

można również ustawiać wartości zmiennym programu, które mają wpływ na jego
działanie

-

większość narzędzi wymaga podania dodatkowych informacji w oknie poleceń

-

większość narzędzi oferuje opcje dodatkowe opcje dostępne poprzez okno poleceń.

-

U dołu okna aplikacji znajduje się belka z przyciskami

-

znajduje się na niej kilka przycisków za pomocą, których można włączać bądź wyłączać
narzędzia ułatwiające rysowanie precyzyjne.

Menu

Paski narz

ę

dziowe

Zakładki arkuszy

Obszar modelu

Okno polece

ń

Pasek stanu

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________7

-

Ś

rodkową część aplikacji zajmuje obszar, w którym jest tworzony rysunek.

-

Obszar znajdujący się na zakładce Model jest obszarem modelu. W danym rysunku może
być tylko jedna zakładka Model.

-

Pozostałe zakładki stanowią obszar papieru. Zakładki te służą do przygotowywania
projektu do wydruku. Zakładek przygotowujących projekt do wydruku może być więcej
niż jedna.

5. Pomoc

Elementem dostępnym także w innych aplikacjach windowsowych jest pomoc. Jest ona
zorganizowana jednak w nieco inny sposób, ale za to w przejrzysty sposób przedstawia
informacje dotyczące danego zagadnienia.

-

Pomoc udostępnia procedury, informacje dotyczące pojęć oraz opisy poleceń. Aby
wyświetlić informacje Pomocy, można także nacisnąć klawisz F1 w zgłoszeniu Polecenie, w
oknie dialogowym lub w zgłoszeniu w ramach polecenia.

-

W lewej części znajduje się ramka, w której na poszczególnych zakładkach możemy
odszukać temat w spisie treści (Spis treści), wybrać temat z listy (Indeks) lub wpisać słowo
kluczowe (Wyszukaj), dla którego zostanie wyświetlona lista tematów na liście poniżej.

-

Dla wybranego tematu w prawej części są wyświetlane szczegółowe informacje podzielone
na trzy zakładki: Pojęcie, Procedura, Skrócone omówienie

-

Na zakładce Pojęcia są omawiane możliwe zastosowania danego narzędzia wraz z
podaniem sposobu działania lub wpływu na inne elementy programu

-

Na zakładce Procedura jest opisany sposób posługiwania się danym narzędziem. Jeśli
narzędzie jest bardziej skomplikowane, to mogą tu się znaleźć odsyłacze do zagadnień
omawiających szczegółowo czynności elementarne, które można wykonać za pomocą danego
narzędzia.

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________8

-

Na ostatniej zakładce znajdują się zazwyczaj linki do poleceń lub zmiennych programu
związanych z bieżącym tematem. Te polecenia bądź zmienne programu można wpisać w
oknie poleceń.

6. Personalizacja ustawie

ń

AutoCAD oferuje bardzo wiele opcji umożliwiających konfigurację środowiska pracy.

-

W oknie programu kliknij prawym klawiszem myszy i wybierz Opcje... lub z menu
Narzędzia wybierz Opcje...

-

Przykładowe ustawienia dostępne w oknie Opcje

-

zmiana koloru tła;

-

zmiana kroju czcionki w obszarze dialogowym

-

zmiana wielkości krzyża nitkowego

________________________________________________________________Elementy Grafiki Inżynierskiej – C1

____________________________________________________________________________________________9

Ć

wiczenia

Zadanie 1
Uruchom program AutoCAD i przełącz się między obszarem modelu i obszarem papieru.

Sposób postępowania:
1.

Uruchom program AutoCAD.

2.

Przełącz się na obszar papieru – kliknij lewym klawiszem myszy na ikonę

(na dole

głównego okna aplikacji) lub na dowolnej zakładce Arkusz.

3.

Przełącz się na obszar modelu – kliknij lewym klawiszem myszy na ikonę

(na dole

głównego okna aplikacji) lub na zakładce Model.

4.

Zamknij aplikację.

Zadanie 2
Uruchom program AutoCAD i zmień przestrzeń roboczą.

Sposób postępowania:
1.

Uruchom program AutoCAD.

2.

Kliknij ikonę

(w prawym dolnym rogu okna aplikacji) i wybierz pożądaną przestrzeń

roboczą.

3.

Zamknij aplikację.

Zadanie 3
Znajdź tematy

Pomocy

dla słowa „arkusz”

Zadanie 4
Korzystając z pomocy przeczytaj informacje na temat wprowadzania współrzędnych
biegunowych.

Zadanie 5
Zmień kolor tła obszaru roboczego.

Sposób postępowania:
1.

W obszarze roboczym kliknij prawym klawiszem myszy i z podręcznego menu wybierz

Opcje

.

2.

W otwartym oknie dialogowym przejdź do zakładki

Wy

ś

wietl

i wybierz znajdujący się

poniżej przycisk

Kolory

3.

Dla odpowiedniego kontekstu i elementu interfejsu wybierz pożądany kolor.

4.

Zamknij okno

Opcje kolorów

przyciskiem

Zastosuj i zamknij.

5.

Zamknij okno

Opcje

przyciskiem

OK.

Zadanie 6

Wyczyść ekran poprzez kliknięcie lewym klawiszem myszy na ikonie

w prawym dolnym

rogu okna aplikacji. Powtórz tę czynność (ponownie kliknij ikonę

).