ŚREDNIOWIECZE- ZAGADNIENIA DO POWTÓRKI

1. Wiadomości ogólne:

+ granice czasowe [ Europa- Polska]

+ tło historyczne: wyprawy krzyżowe, powstanie państw chrześcijańskich, dwuwładza: cesarstwo- papiestwo,

itd.

+ średniowieczny uniwersalizm

+ sacrum/ profanum

+ stosunek do antyku

2. Filozofia: teocentryzm, scholastyka, tomizm, augustynizm, franciszkanizm

3. Sztuka średniowieczna- cechy [ np. anonimowość, alegoryczność] style, przykłady dzieł

4. Średniowieczna pareneza (pojęcie pareneza):

+ wzorzec świętego i ascety- „Legenda o św. Aleksym”, św. Franciszek, cechy świętego, schemat życia; pojęcia

hagiografia, żywot legenda, asceza

+ wzorzec rycerza- „Pieśń o Rolandzie”; etos rycerski

+ ideał władcy- „Kronika polska”, „Pieśń o Rolandzie”, „Dzieje Tristana i Izoldy”

5. Epika rycerska( chanson de geste):

+ motyw rycerza zakochanego, miłość dworna, ideał damy

+ „Pieśń o Rolandzia”- treść, tło historyczne, cechy Rolanda, śmierć rycerza jako przykład ars moriendi- jej

symbolika

6. Śmierć w średniowieczu:

+ ujęcie alegoryczne- „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią”- motyw dance macabre

+ ujecie realistyczne- „Skarga umierającego”- memento mori, motyw marności

+ ars moriendi- sztuka umierania

7. Liryka średniowieczna:

+ poezja maryjna: „Bogurodzica”- treść, temat, kompozycja, czas powstania, deesis, hymn, obraz Matki Boskiej

+ Lament świętokrzyski”- treść, czas powstania, wizerunek Marii, adresaci liryczni, planctus, motyw Mater

Dolorosa

8. Dziejopisarstwo (historiografia)- kroniki, roczniki, gesta:

+ najdawniejsze polskie kroniki- autorzy, czas powstania, treść- podstawowe informacje

9. Teatr średniowieczny- dramat liturgiczny, moralitet, misterium, miracle.

10. Twórczość późnego średniowiecza- „Wielki testament” Villona

11. Nawiązania do średniowiecza w twórczości późniejszych autorów.