Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

1

wersja 5.0.4

Instrukcja do zaj

ęcia nr 4. Wprowadzenie do

ADINA Post-Processing

I. Szybki pocz

ątek. Najbardziej podstawowe

operacje w skrócie

1. Uruchom ADINA-AUI. Przejdź do trybu pracy ADINA Post-

Processing. Sprawdź, czy jest otwarte Message Window w
dolnej części ekranu, ewentualnie otwórz go (View, Message

Window), wyczyść ekran: Display

→ Clear Window, (

“Clear” lub F9)).

2. Odczytaj plik przykładowy z wynikami obliczeń: File

→ Open (

), wynik1_inst4.por,

OK.

Program domyślnie wyświetla model w stanie odkształconym (czyli jakby po kliknięciu na

). Przez

odpowiednie skalowanie można zwiększyć przemieszczenia w modelu tak, żeby maksymalna ich wartość

stanowiła ok. 10% jego długości (

). Dodatkowo dla porównania można wyświetlić kształt modelu

nieobciążonego (

).

Ćwiczenie. Sprawdź działanie ikon

i

.

Wy

świetlanie obciążenia oraz sił reakcji

Jeżeli obciążenie możemy wyświetlić zawsze, to reakcje w osadzonych węzłach można wyświetlić tylko wtedy,
jeżeli zostały one wcześniej obliczone przez ADINA. (Tryb obliczania reakcji włącza się w ADINA Structures
przez Control

→ Miscellaneous Options i postawienie znacznika obok Calculate Reaction Forces/Moments.

Domyślnie opcja ta jest włączona).

Przykład 1. Wyświetlanie obciążenia oraz reakcji:

1. Wyświetl wykres obciążenia używając

(Display

→ Load Plot → Use Default)

.

Zwróć uwagę na komunikat w Message Window o nadaniu nazwy wykresowi obciążenia oraz na to, że ADINA
Post-Processing domyślnie wyświetla wektory obciążenia w węzłach w kierunku prostopadłym do odkształconej
granicy siatki. Kolor, którym jest wyświetlane obciążenie można zmienić przez Display

→ Load Plot →

Modify, naciśnięcie ... obok Load Rendering oraz wybór odpowiedniego koloru na liście w kolumnie Color...
dla odpowiedniego typu obciążenia.

2. Wyświetl reakcję w węzłach w wersji domyślnej: Display

→ Reaction Plot → Create,

OK Ewentualnie zmień układ wyświetlonych obiektów przez ich przesunięcie dla lepszej
widoczności. Zwróć uwagę na komunikat w Message Window o nadaniu nazwy
wykresowi reakcji oraz na to, że ADINA Post-Processing domyślnie wyświetla wektory
reakcji w poszczególnych węzłach a nie rozkład reakcji wzdłuż granicy ciała.

Z tego powodu obowiązuje standardowy dla ES kwadratowych rozkład wektorów równomiernego obciążenia w
węzłach ~1:4:1 (biorąc pod uwagę dodawanie sił we wspólnych węzłach ~2:4:2)

Ćwiczenia:

1. Powiększ fragment siatki z częścią wykresów obciążenia oraz reakcji na dwa różne

sposoby:

• używając przybliżenia (

“Zoom” - przybliża,

“Unzoom All” - oddala);

• używając powiększenia siatki (

“Mesh Zoom” - powiększa,

“Refit” -

zmniejsza).

Zwróć uwagę na różnicę w działaniu tych dwóch poleceń.

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

2

wersja 5.0.4

Usunięcie wykresów obciążenia oraz reakcji

Dla usunięcia tych wykresów (jak i każdego innego obiektu graficznego) wchodzimy do
menu Display, wybieramy nazwę grupy obiektów do skasowania (np. Reaction Plot) i dalej
Modify. W oknie dialogowym naciskamy przycisk Delete oraz potwierdzamy Tak. Tylko w
przypadku obciążenia lub warunków brzegowych wystarczy po prostu odcisnąć odpowiednie

ikony

(

lub

).

Ćwiczenie: Skasuj wykresy obciążenia oraz sił reakcji.

Wy

świetlanie pola naprężeń lub odkształceń w postaci wykresu wektorowego

1. Wyświetl wykres wektorowy

2. Modyfikuj istniejący wykres

3. Kasuj wykres wektorowy

4. „Szybki wykres” – naprężenia

Ikony do pracy z wykresem wektorowym

1. Wyczyść ekran (F9 lub

). Zwróć uwagę, że ze wszystkich ikon powiązanych z

wykresem wektorowym aktywną jest tylko ikona nr 4 „Quick Vector Plot”. Jest to ikona o
działaniu „2 w 1”, ponieważ kliknięcie na nią (zrób to) powoduje wyświetlenie siatki
odkształconej oraz wykresu wektorowego naprężeń.

Wykres pokazuje kierunek i amplitudę maksymalnego i minimalnego wektorów

naprężeń w wybranych punktach modelu. Maksymalna wartość domyślnie jest pokazywana
kolorem czerwonym oraz za pomocą linii z 2 strzałkami. Minimalna wartość pokazywana jest
za pomocą linii niebieskiej.

Pojęcia minimalny i maksymalny mogą być nieco mylące, ponieważ nie dotyczą bezwzględnej wartości
naprężenia lub odkształcenia lecz ich znaku. Np. jeżeli główne wartości tensora naprężeń w wybranym punkcie
wynoszą 10 Pa i –100 KPa, pierwsza wartość będzie uznana za maksymalną a druga za minimalną. Na szczęście
długość każdego z odpowiednich wektorów będzie proporcjonalna do jego bezwzględnej wartości więc łatwo
będzie się domyślić jakie naprężenia realnie dominują w danym punkcie.

2. Granice elementów skończonych niekiedy przeszkadzają w
interpretacji wykresu. Do usunięcia wewnętrznych linii siatki służy
ikona Model Outline, odwrotną operację wykonujemy za pomocą ikony
All Mesh Lines.
Ćwiczenie. Usuń wewnętrzne linie siatki i przywróć je z powrotem.

3. Umieszczenie obok siebie 2 wykresów wektorowych metodą „ludową”☺
Chociaż „uczciwa” metoda umieszczania kilku kopii tej samej siatki na jednym
ekranie będzie omówiona niżej, czasami można to zrobić metodą uproszczoną.

Usuń napis ADINA, symbol układu współrzędnych oraz tekst TIME 1.0
Przesuń siatkę z wykresem oraz jego legendą do lewej połowy ekranu

Wyświetl nową siatkę domyślną (F10 lub

). Zwróć uwagę, że aktywna siatka jest

zaznaczona przez szare „narożniki”

Wyświetl na tle nowej siatki wykres wektorowy pola odkształceń:

(Create Vector

Plot), sprawdź czy na liście Vector Quantity wybrane jest STRAIN (odkształcenie),
OK. Przesuń otrzymany rysunek dla lepszej widoczności.

Warto się zastanowić dlaczego wykresy są bardzo podobne ale występują pomiędzy nimi drobne różnice. Dla
specjalności ZI jest to zadanie obowiązkowe.

Zapis zawarto

ści ekranu ADINA-AUI do pliku

1. Zapisz w formacie bitmapowym

2. Zapisz w formacie wektorowym

Ikony do tworzenia plików graficznych

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

3

wersja 5.0.4

Kliknięcie na ikonę nr 1 pozwala zapisać zawartość ekranu jako obraz w formacie JPG. Jeżeli
ten rysunek będzie dalej drukowany to dla oszczędności tonera lub atramentu warto wcześniej
zmienić kolor tła z czarnego na biały (Edit

→ Background Color, White).

Uwaga praktyczna. ADINA zwykle dość trafnie dobiera układ kolorów rysunku ale tylko do czarnego tła.

Zmiana tła na białe powoduje konieczność zmiany koloru linii siatki itp. co zostanie omówione niżej

.

Kliknięcie na ikonę nr 2 pozwala zapisać zawartość ekranu w jednym z 2 formatów
wektorowych: postscript (ps) albo w formacie programu Adobe Illustrator (ai). Przy tym
kolor tła zostanie automatycznie zmieniony na biały.

Uwaga praktyczna. Zapis obrazu w formacie wektorowym gwarantuje jego najwyższą jakość oraz możliwość
skalowania bez utraty tej jakości. Do przeglądania plików w formacie ps oraz ich konwersji do innych formatów
graficznych służy darmowy program Ghostscript oraz graficzna powłoka do niego Gsview.

Ćwiczenie. Zapisz obraz ekranu w formatach JPG i PS i porównaj wynikowe obrazy.

Wy

świetlanie wyników w postaci pasm kolorowych (izolinii)

1. Wyświetl wykres izolinii

2. Modyfikuj istniejący wykres izolinii

3. Kasuj wykres izolinii

4. „Szybki wykres” – naprężenia efektywne

Ikony do pracy z wykresem izolinii

1. Wyczyść ekran. Zwróć uwagę, że jak poprzednio ze wszystkich ikon powiązanych z
wykresem izolinii aktywną jest tylko ikona nr 4 „Quick Band Plot”. Kliknij na tę ikonę.
Program wyświetli siatkę dokształconą oraz rozkład naprężeń efektywnych z zaznaczonymi
punktami w których te naprężenia osiągają wartości maksymalne (trójkąt) i minimalne (krzyż
8-ramienny).

To, że tylko naprężenia efektywne

σ

eff

mają osobną ikonę jest skutkiem tego, że w większości realnych sytuacji

jest to najważniejszy rodzaj naprężeń dla inżyniera. Jak sama nazwa wskazuje,

σ

eff

jest „mieszanką” wszystkich

składowych tensora naprężeń (dokładny wzór można znaleźć w każdym poradniku inżyniera). Zgodnie z
najbardziej popularnym kryterium von Misesa, materiał w danym punkcie uplastycznia się w momencie kiedy
σ

eff

osiąga poziom granicy plastyczności.

2. Jak poprzednio, wewnętrzne linie siatki można usunąć przez kliknięcie na

.

II. Wi

ęcej szczegółów

Poj

ęcie ramki (frame)

Podstawowym pojęciem ADINA Post-Processing jest ramka (frame). Jest to

prostokątny obszar w oknie graficznym, w którym są wyświetlane obiekty graficzne.
Krawędzie ramki (pokazywanej domyślnie jako biały prostokąt na czarnym tle) są równoległe
do krawędzi okna. ADINA Post-Processing automatycznie generuje nową ramkę dążąc do
wypełnienia istniejącego okna. Niestety, przy zmianie kształtu okna kształt ramki (rozumiany
jako iloraz jej długości i szerokości) nie zmienia się. Dla dopasowania ramki do nowych
wymiarów okna oraz dla generacji nowego rysunku należy ponownie utworzyć ramkę

wciśnięcie ikony „Clear”

(F9), następnie „Mesh Plot”

(F10).

Ćwiczenie: Wyczyść ekran. Zmień szerokość albo długość okna programu oraz zwróć uwagę
na zachowanie się ramki. Wygeneruj nową ramkę i porównaj jej wymiary z poprzednią.

Ramkę można dzielić na części – podramki (subframes), do tych zaś wyprowadzać różne
obiekty graficzne. Faktycznie ADINA Post-Processing zawsze wyświetla obiekt graficzny w
podramce, która domyślnie jest równa ramce bieżącej. Obiekt wyświetlany w podramce jest
automatycznie dopasowywany do jej rozmiarów.

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

4

wersja 5.0.4

Praca z podramkami składa się z dwóch kroków:

1. Definicji podramki
2. Odwołania się do jej nazwy przed wyświetlaniem obiektów graficznych.

Chociaż można wymyślić i zadeklarować swoja własną podramkę, w większości

realnych sytuacji wystarczy skorzystać z jednej z 11 predefiniowanych i najczęściej
używanych podramek:

BOTTOM – dolna połowa ramki
BOTTOMLEFT – lewa dolna ćwiartka ramki
BOTTOMRIGHT – prawa dolna ćwiartka ramki
DEFAULT – domyślna
FACTORY – domyślna niezmienna albo „fabryczna” (tylko po to, żeby odtworzyć

podramkę DEFAULT w przypadku jej niefortunnej zmiany)

FRAME – cała ramka
LEFT – lewa połowa ramki
RIGHT – prawa połowa ramki
TOP – górna połowa ramki
TOPLEFT – lewa górna ćwiartka ramki
TOPRIGHT – prawa górna ćwiartka ramki

Przykład. Wyświetlanie dwóch siatek wzdłuż głównej przekątnej ekranu.
Metoda 1 (prosta ale dla zaawansowanych użytkowników)
1. Sprawdź czy na dole ekranu jest wiersz poleceń ADINA. Jeżeli go nie ma: View

→ Command Window

2. Wyczyść ekran, W wierszu poleceń wpisz meshplot subframe=bottomleft

<Enter> (można skrócić go do liter pogrubionych, czyli meshp s=bottomleft)

3. meshplot subframe=topright

Metoda 2 (długa, ale dla zwykłych śmiertelników)
1. Wyczyść ekran, wyświetl siatkę domyślną

2. Display

→ Geometry/Mesh Plot → Modify (

), Subframe

3. Sprawdź, czy na liście Depiction Name wyświetlona jest nazwa siatki bieżącej

(MESHPLOT0001)

4. Wybierz Equal Partitions (równe części) na liście Type
5. W grupie Horizontal (poziomo) na liście Number of Partitions (ilość partycji lub cześci)

wybierz 2, na liście Selected Partition (wybrana partycja) wybierz 1

6. Analogicznie w grupie Vertical (pionowo) na liście Number of Partitions wybierz 2, na

liście Selected Partition (wybrana partycja) wybierz 1, OK, OK.

7. Ponownie wyświetl siatkę domyślną, Display

→ Geometry/Mesh Plot → Modify (

),

Subframe

8. Sprawdź, czy na liście Depiction Name wyświetlona jest nazwa nowej bieżącej siatki

(MESHPLOT0002). Ponownie wybierz Equal Partitions,

• w grupie Horizontal: Number of Partitions – 2, Selected Partition – 2,
• w grupie Vertical: Number of Partitions – 2, Selected Partition – 2

W ten sposób można podzielić ekran na N wierszy i M kolumn

Wyprowadzanie tekstu w ADINA Post-Processing

Istnieją dwie metody wyprowadzania tekstu na ekran w ADINA Post-Processing.

Niżej jest przedstawiona najprostsza z nich.

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

5

wersja 5.0.4

Przykład: Wyświetlanie tekstu "Kocham ADINE!" w części centralnej prawej górnej

ćwiartki bieżącego okna

1. Wyczyść ekran (F9), Display

→ Text → Draw

2. Wpisz Kocham ADINE! do tabeli „Text”.
3. W polu „X:” (pozioma współrzędna punktu w podramce, od którego zacznie się

wyświetlanie tekstu) wpisz 40 (ponieważ domyślną jednostką miary odległości jest
1% wymiaru ramki, to ten zapis oznacza, ze nasz tekst zacznie się w punkcie
oddalonym od lewej granicy ramki o 40% jej szerokości)

4. W polu „Y:” (pionowa współrzędna punktu w podramce, od którego zacznie się

wyświetlanie tekstu) wpisz 50

5. Pozostaw bez zmian domyślne wartości w polach „Height” (rozmiar liter), „Angle”

(kąt pochylenia napisu), „Spacing” (odległość pomiędzy wierszami), „Scale”
(powiększenie), „Color” (kolor, wartość INVERSE oznacza kolor odwrócony w
stosunku do koloru tła).

6. Z listy pola „Subframe” wybierz Topright
7. Jeżeli zaznaczysz Draw Bounding Box of Subframe, to będzie wyświetlona granica

podramki, OK.

Ćwiczenia:
1. Metodą uproszczoną wyświetl ten sam tekst kolorem czerwonym (Red) mniej więcej w
lewej dolnej ćwiartce ekranu literami o wysokości 2% wysokości ramki.

2. Skasuj utworzone teksty przez ich zaznaczenie oraz Edit

→ Erase (

) lub klawisz

Delete na klawiaturze.

Zmiana wygl

ądu siatki elementów skończonych

Należy pamiętać, że ADINA Post-Processing wyświetla tylko informacje zawarte w pliku
wynikowym (<nazwa>.por) utworzonym przez program ADINA po rozwiązaniu
zagadnienia. Plik ten mieści w sobie numery oraz współrzędne wszystkich węzłów, numery
elementów itd., ale nie mieści informacji używanej przez ADINA Structures w czasie
generacji siatki (numerów oraz współrzędnych punktów geometrycznych, opisów linii,
powierzchni, brył itp.). Z tego powodu siatka ES ma w ADINA Post-Processing nieco inny
wygląd w porównaniu z ADINA Structures.

Siatka ES jest używana bardzo często w czasie pracy z ADINA Post-Processing,

ponieważ występuje ona jako tło przy wyprowadzaniu wielu rodzajów wyników (izolinii
naprężeń oraz odkształceń, wykresów reakcji w węzłach granicznych itp.). Nie zawsze
domyślny opis siatki jest najwygodniejszym tłem dla takich rysunków. W uzasadnionych
przypadkach możemy zdefiniować swój własny styl wyświetlania siatki (Display

→

Geometry / Mesh Plot

→ Define Style). Taki styl można później wielokrotne używać.

Uwagi praktyczne:

1. W większości realnych sytuacji wystarczy zrobić tylko 2 pierwsze kroki z 7 podanych wyżej czyli

wpisać tekst, wyświetlić go byle gdzie a później ustawić go w odpowiednim miejscu ekranu za
pomocą myszki.

2. Domyślnie program używa czcionek do ploterów pisakowych (pozostałości historyczne), które nie

wyglądają zbyt ładnie ani na ekranie ani na obrazkach zapisanych w formacie jpg. Ale przy zapisie
obrazu graficznego w formacie wektorowym (ps lub ai) używa się czcionki Helvetica (to samo co
Arial) i tekst wygląda całkiem dobrze.

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

6

wersja 5.0.4

Ale bardziej praktycznym wydaje się zmiana tylko niektórych cech już wyświetlonej

siatki. W tym celu używamy Display

→ Geometry/Mesh Plot → Modify (ikona

„Modify Mesh Plot”). Do zmiany opisu siatki ES najczęściej używa się następujących opcji:

Model Depiction (w części „Model Attributes”) – opisy dotyczące modelu jako

całości;

Rendering (w części „Mesh Attributes”) – sposoby wyświetlania linii niewidocznych

oraz cieniowania modelu;

Node Depiction – opisy oraz sposoby wyświetlania węzłów i ich numerów;
Element Depiction – kolory linii siatki oraz sposoby wyświetlania numerów

elementów;

Boundary Depiction – opisy oraz sposoby wyświetlania warunków brzegowych;

Przykład. Wyświetlanie zdeformowanej siatki ES w kolorze żółtym na tle siatki pierwotnej,
pokazanej liniami przerywanymi o kolorze niebieskim.

1. Wyczyścić okno i wyświetlić siatkę domyślną (tzn. odkształconą):

(„Mesh Plot”).

Dodaj siatkę nie odkształconą:

(„Show original mesh”) Zwrócić uwagę na nazwę nowo

utworzonej siatki (jest wyświetlana na dolnej belce ekranu, ma być MESHPLOT00001).
2. Zmiana wyglądu obydwu siatek:

• Display → Geometry/Mesh Plot → Modify (

), Element Depiction

• Sprawdź, czy na liście Depiction Name podana jest nazwa bieżącej siatki.
• W części „Appearance for Original Mesh” (wygląd siatki wyjściowej) zaznacz styl

„Dashed” (linia przerywana) a z listy „Color” w części „Appearance for Deformed
Mesh” (wygląd siatki odkształconej) wybierz Yellow (żółty). OK, OK

Ćwiczenie: Kolorem czerwonym wyświetlić siatkę odkształconą używając linii
przerywanych.

Przykład. Wyświetlenie siatki ES razem z numerami i symbolami węzłów oraz numerami
elementów.
1. Wyczyść ekran oraz wyświetl siatkę domyślną.

2.

, Node Depiction.

3. Postaw zaznaczenia przy Display Node Symbols, Display Node Numbers. Zwróć uwagę, że
na zakładce Advanced można zmienić kolor i wielkość zarówno symbolu węzła jak i jego
numeru. OK.
4. Analogicznie, w oknie dialogowym Element Depiction postaw zaznaczenie w polu
Display Element Number w grupie Label Attributes, po uprzednim wciśnięciu More>>.
5. Nacisnąć OK i ponownie OK.

UWAGI:

1. W powyższym przykładzie wyświetlenie numerów węzłów czy też elementów

spowoduje zaciemnienie rysunku, z powodu dużej ich ilości. Aby odczytać te numery

wciśnij

„Mesh Zoom” i zaznacz dowolny fragment modelu w celu jego

powiększenia.

2. To samo (czyli siatkę z numerami węzłów i elementów) możemy otrzymać po kilku

kliknięciach:

(F9),

(F10),

„Node Labels”,

„Node Symbols”,

„Element Labels”.

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

7

wersja 5.0.4

Ćwiczenie. Zmień na siatce bieżącej symbol, którym pokazywane są węzły na okrąg oraz
wyświetl te symbole razem z numerami węzłów kolorem białym (White).

Podpowiedź. Symbol węzła podaje się poprzez wpisanie jego kodu w pozycji Symbol (Node
Depiction, zakładka Advanced) w postaci @C[1,N], gdzie N jest numerem symbolu w następującej
tabeli (zawiera zbiór standardowych symboli starych ploterów pisakowych)

Przedstawianie wyników na ró

żne sposoby

Lista rodzajów wyników

Listę wszystkich typów wyników, które są zapisane do bieżącego *.por pliku można
zobaczyć przez List

→ Info → Variable. Lista ta jednocześnie zostanie automatycznie

zapisana do katalogu bieżącego w postaci pliku tekstowego pod nazwą domyślną tmp001.tls.
Wyniki podzielone są na grupy: przemieszczenia (displacements), naprężenia (stress),
odkształcenia (strain) itp.

Uwaga praktyczna. Brak jakichkolwiek wyników na tej liście (poza współrzędnymi węzłów) zawsze sugeruje,
że w czasie rozwiązywania zagadnienia wystąpił błąd. W większości przypadków w zagadnieniach statycznych
błąd ten polega w braku zamocowania analizowanego elementu konstrukcji.

Każdy z wyników może być wyświetlony albo w postaci pasm kolorowych (Bands), albo w postaci izolinii,
łączących punkty o jednakowym poziomie wyświetlanej wartości. Wyniki zawsze są wyświetlane na tle siatki,
która musi być wyświetlona wcześniej. Jeżeli chcemy wyświetlić wynik w określonej części ekranu (załóżmy, w
górnej jego połowie), to musimy wcześniej wyświetlić siatkę właśnie w tym miejscu

.

Wykres w postaci pasm kolorowych

Przykład. Wyświetlanie rozkładu odkształceń stycznych na tle siatki domyślnej:
1. Wyczyść ekran i wyświetl siatkę domyślną.

2. Display

→ Band Plot → Create (

)

, z listy wyników standardowych (Band Plot

Variable) wybierz Strain (odkształcenia), a z listy obok – typ odkształceń STRAIN-YZ,
OK.

Zwróć uwagę na nieciągłość odkształceń na granicach niektórych elementów (dobrze to widać dopiero po
powiększeniu odpowiedniego fragmentu siatki). Jest ona skutkiem błędów aproksymacji naprężeń wewnątrz ES
i może być zmniejszona przez używanie dokładniejszej siatki. Właśnie odkształcenia oraz naprężenia styczne są
najwrażliwszym na jakość siatki rodzajem wyników standardowych.

Ćwiczenie. Wyświetl poprzedni rysunek bez siatki w tle.

Przykład. Oprócz pasm kolorowych możemy wyświetlić wyniki w postaci pasm szarości:

1. Display -> Band Plot -> Modify

, następnie Band Table.

2. Sprawdź, czy na liście Depiction Name wyświetlona jest nazwa bieżącego wykresu izolinii

(BANDPLOT00001). W polu Number of Colors (liczba kolorów) wpisz 12, z listy Color
for Minimum wybierz BLACK (lub GRAY_95), natomiast z listy Color for Maximum –
WHITE (lub GRAY_05). OK, OK.

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

8

wersja 5.0.4

Uwagi ogólne dotyczące wyboru ilości kolorów:

1. Domyślnie ADINA Post-Processing używa 16 kolorów (lub odcieni szarości) w czasie

wyświetlania wyników. Jest to ilość zupełnie wystarczająca w większości przypadków, ponieważ
(przy automatycznym podziale zakresu zmiany wyświetlanej wartości) daje "rozdzielczość" rzędu
100% / 16 ≈ 6%;

2. Im większa jest ilość używanych kolorów (odcieni szarości) tym więcej pamięci zajmuje na dysku

odpowiedni plik roboczy ADINA Post-Processing.

3. Podanie liczby kolorów >16 zwykle nie jest polecane co najmniej z dwóch powodów:

• oku przeciętnego człowieka staje się bardzo trudno skojarzyć odpowiedni kolor z

odpowiadającą mu wartością liczbową.

• zbyt wysoka "rozdzielczość" rysunku ujawnia przede wszystkim nieciągłość obliczonych

pól naprężeń lub odkształceń.

Proszę pamiętać, że tak naprawdę inżynierowi potrzebne są tylko dwa kolory: jeden (np. czerwony)
dla naprężeń, odkształceń itp. powyżej dopuszczalnych, drugi (np. zielony) – dla pozostałych

!

Wykres izolinii

Oprócz wyświetlania wyników w postaci pasm istnieje możliwość wyświetlenia ich w postaci
izolinii łączących punkty z jednakowym poziomem wyświetlanej wartości. Metoda pierwsza
jest atrakcyjniejsza przy wyświetlaniu wyników na ekranie monitora. Metoda druga jest
zalecana przy wyprowadzaniu rysunków na drukarkę albo ploter ponieważ pozwala
oszczędzić środki drukujące (atrament, proszek itp.).

Przykład. Wyświetlanie maksymalnej składowej naprężeń głównych w postaci izolinii.
1. Wyczyść ekran oraz wyświetl siatkę domyślną

2. Display

→ Band Plot → Create (

)

3. Na liście Band Plot Variable wybierz Stress, na liście typów naprężeń wybierz Sigma-P1

(litera "P" od Principal (główny)), OK

4. Zmień typ wyświetlania wyników: Display

→ Band Plot → Modify (

), następnie

wciśnij Band Rendering, w otwartym oknie znajdź i zaznacz opcję Line Contours w
grupie “Type”, OK, OK.

Przybliż obszar lewego górnego obszaru modelu. Zwróć uwagę na nieregularny i nieciągły charakter niektórych
izolinii na granicach pomiędzy ES, który jest skutkiem braku wygładzania

Ćwiczenie. Zmień grubość linii (Display

→ Band Plot → Modify (

), Band Rendering,

podaj nową grubość w grupie Line Width jako 0.2 cm. Opcja ta przydaje się dla prezentacji
wyników.

Wygładzanie wyników

ADINA oblicza wyniki albo w węzłach (przemieszczenia, temperatura), albo wewnątrz ES
(zwykle w punktach całkowania numerycznego: odkształcenia, naprężenia itp.). Dla
wyświetlania wartości wyniku w każdym punkcie sieci ADINA Post-Processing używa
procedury interpolacyjnej wewnątrz każdego elementu. Wyniki, które są otrzymywane w
węzłach ES są podstawą dla utworzenia ciągłych pasm kolorowych. Dla wyników
obliczanych w punktach całkowania numerycznego nieciągłość uzyskiwanych po
wyświetleniu pasm na granicach ES jest nieunikniona. Dla jej eliminacji używa się operacji
wygładzania (smoothing). Bieżąca wersja ADINA Post-Processing używa następujących
metod wygładzania wyników

:

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

9

wersja 5.0.4

NONE - brak wygładzania (jest to metoda domyślna)

AVERAGED - wyniki w każdym węźle są uśredniane. Jest to

opcja tak często używana, że jako jedyna ma swoją ikonę (

,

Smooth Plots)

MAXIMUM - jako wspólną w każdym węźle wybiera się
największą wartość


MINIMUM - jako wspólną w każdym węźle wybiera się
najmniejszą wartość



EXTREME - jako wspólną w każdym węźle wybiera się
wartość największa według wartości bezwzględnej. Bardzo
dobra asekuracyjna metoda


DIFFERENCE - wyświetla się nie wartości wyniku a różnice
pomiędzy max i min wartościami w każdym węźle. Rysunek
taki ujawnia punkty oraz strefy, w których jakość siatki jest
niska.

ERROR - To samo co DIFFERENCE, z tą różnicą, że wyświetlane różnicy pomiędzy max i
min wartościami są skalowane przez wprowadzaną przez użytkownika liczbę ERRORREF i
mogą być rozpatrywane jako wskaźniki błędu obliczeń.

Przykład 5.: Wyświetlanie odkształceń stycznych uśrednionych:

1. Wyczyść ekran, wyświetl siatkę, Display

→ Band Plot → Create (

)

2. Ustaw wyświetlanie odkształceń stycznych (Strain, STRAIN-YZ).
3. Z listy “Smoothing Technique” wybierz Averaged, OK.

Zamiast p.3 wystarczy ozobić rysunek bez wygładzania a później kliknąć na

Zwróć uwagę na wygładzenie kształtu granic pomiędzy pasmami, oraz na zmianę nazwy wyświetlanego
wyniku (ADINA Post-Processing uczciwie dodaje słowo Smoothed (wygładzony)).

Ćwiczenie: Wyświetl skoki odkształceń stycznych na granicach elementów (metoda
DIFFERENCE) (Uwaga: operacja ta potrzebuje dużej ilości obliczeń i trwa nieco dłużej.)
Zwróć uwagę jakie cechy siatki powodują wzrost skoków naprężeń.

Wy

świetlanie wykresów

ADINA Post-Processing pozwala wyprowadzić wykresy dotyczące nie tylko obliczonych
wyników ale również pochodzące z dowolnego zbioru, wprowadzonego przez użytkownika.
Zwykle zbiór ten mieści wartości teoretyczne lub doświadczalne, które porównywane są z
wynikami obliczeń.

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

10

wersja 5.0.4

Przykład. Wyświetlenie paraboli y=x

2

w górnej lewej ćwiartce ekranu za pomocą ADINA

Post-Processing, czyli strzelanie z armaty do wróbli.
1. Wyczyść okno programu (np. <F9>)
2. Graph

→ Define User Data

3. Add, wpisz nazwę nowego zbioru parabola, OK lub <Enter>
4. W okienkach X Label i Y Label można wpisać napisy dla każdej z osi (np. X i Y)
5. Wpisz do tabeli pary wartości x oraz y:

0 0
1 1
2 4
3 9
4 16
OK

6. Graph

→ Plot User Data

7. Wybierz nazwę zbioru danych parabola na liście Data Name w grupie User Defined

Data.

8. Wybierz topleft (górna lewa podramka) na liście Subframe grupy Graph Attributes, OK
Zwróć uwagę na komunikat w Message Window.

Wyświetlanie wykresów wartości, uzyskanych w czasie obliczeń

ADINA Post-Processing pozwala wyświetlić w postaci wykresów wyniki uzyskane we
wskazanym punkcie w różnych chwilach czasu lub wzdłuż wskazanej linii w wybranej
chwili

.

Definicja punktu wynikowego (result point)

ADINA Post-Processing rozróżnia następne podstawowe rodzaje punktów, wyniki uzyskane
w których mogą być wyświetlone w postaci wykresów lub wydrukowane do pliku
tekstowego:
• Node - węzeł siatki;
• Element - dowolny punkt wewnątrz podanego ES;
Definicja punktu wynikowego polega na podaniu nazwy tego punktu (do 30 symboli) oraz
jego cech charakterystycznych (numeru odpowiedniego węzła lub numeru ES oraz
współrzędnych lokalnych punktu wewnątrz tego ES).

Definicja linii wynikowej (result line)

Pod pojęciem “linia wynikowa” ADINA Post-Processing rozumie nie tylko linię w sensie
geometrycznym, a nawet dowolną sekwencje punktów wynikowych. Z tego powodu w
programie występuje 7 rodzajów linii, uzyskane wzdłuż których wyniki mogą być
wyświetlone w postaci wykresów lub wydrukowane do pliku tekstowego. Najważniejszymi z
nich są:
• linia z węzłów siatki;
• linia z dowolnych punktów wewnątrz podanych ES;

Przykład. Definicja linii, która składa się z węzłów rozłożonych wzdłuż dolnej granicy siatki
1. Wyświetl siatkę z numerami oraz symbolami węzłów
2. Dla lepszej czytelności numerów węzłów powiększ fragment rysunku obok dolnej granicy

siatki. Zwróć uwagę na regularny sposób numeracji narożnikowych węzłów ES, używany
przez ADINA Structures. Dla przesuwania siatki wewnątrz okna ADINA Post-Processing
używaj dolnego "suwaka" okna.

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

11

wersja 5.0.4

3. Definitions

→ Model Line → Node

4. Add, wpisz nazwę linii (do 30 symboli, np. linia_dolna lub os_Y), <Enter>
5. Można, oczywiście, po prostu wpisać numery węzłów do “zielonej” kolumny Node #

tabeli Model Point Data, ale lepiej zaznaczyć poszczególne węzły wykorzystać myszkę
(od lewej do prawej), OK.

Przykład. Wyświetlanie rozkładu naprężeń STRESS-ZZ wzdłuż zdefiniowanej linii
1. Wyczyść okno graficzne programu
2. Graph

→ Response Curve (Model Line)

3. Wybierz nazwę linii na liście Model Line Name
4. Na liście Variable w grupie X Coordinate wybierz Coordinate jako typ X-zmiennej. Na

liście obok można wybrać Distance lub Y-Coordinate, jako nazwę X-zmiennej.

5. Na liście Variable w grupie Y Coordinate jako typ Y-zmiennej wybierz Stress, jako

składową - Stress-ZZ.

6. Na liście Smoothing Technique grupy Y Coordinate wybierz nazwę metody wygładzania

wyników, np. AVERAGED. (UWAGA: wygładzanie odkształceń, naprężeń oraz innych
wyników obliczanych przez ADINA w punktach całkowania numerycznego jest
KONIECZNYM, jeżeli chcemy obliczyć je w węzłach! W innym przypadku wartość tych
zmiennych w węzłach nie jest zdefiniowana jednoznacznie (w każdym elemencie jest
inną)).OK

Zwróć uwagę na liczne komunikaty w Message Window

Definicja linii przez obiekty geometryczne zdefiniowane wcześniej w ADINA Structures

Poprzednia metoda nie jest wygodna w przypadku dużej ilości węzłów do zaznaczenia.
Znacznie prościej byłoby wykorzystać w tym celu linie geometryczne zdefiniowane
wcześniej w ADINA Structures. Niestety por-plik nie zawiera w sobie informacji o obiektach
geometrycznych (czyli punktach, liniach, powierzchniach, itp.) zdefiniowanych w ADINA
Structures. Dlatego oprócz por-pliku musimy dodatkowo wczytać do ADINA Post-Processing
idb-plik. Niestety musimy zrobić to przed odczytywaniem por-pliku. Dla tego zaczynamy
prawie od początku.

Przykład. Definicja linii, która składa się z węzłów rozłożonych wzdłuż dolnej granicy siatki
raz jeszcze
1. Odczytaj informacje o modelu: File

→ Open, wynik1_inst4.idb, OK, Tak. (przy tym

wszystkie poprzednie definicję będą utracone).

2. Odczytaj ponownie wyniki obliczeń: File

→ Open, wynik1_inst4.por, OK. Wyświetli

się siatka odkształcona razem z geometrią modelu.

Oprócz wyników otrzymywanych po obliczeniach MES, ADINA Post-Processing posiada predefiniowane
zmienne, używanie których ułatwia utworzenie wykresów: TIME (czas), MODE_NUMBER (numer postaci
drgań własnych) itp. W wykresach do zagadnień statycznych często używane są zmienne DISTANCE oraz
DISTANCE-POSITION, które wyznaczają odległości pomiędzy punktami linii. Definicja zmiennej
DISTANCE jest następująca:

DISTANCE = 0 dla pierwszego punktu linii
DISTANCE = <wartość DISTANCE dla punktu poprzedniego> + <odległość pomiędzy punktem
poprzednim a bieżącym>

Zmienna DISTANCE-POSITION wyznaczana jest w ten sam sposób. Różnica pomiędzy tymi zmiennymi
polega na tym, że DISTANCE wyznaczana jest dla siatki pierwotnej, a DISTANCE-POSITION dla siatki
odkształconej

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

12

wersja 5.0.4

3. Wyświetl numery linii Display

→ Geometry/Mesh Plot → Modify (

), Line

Depiction, zaznacz Display Line Numbers, OK, OK

4. Definitions

→ Model Line → General, Add, wpisz nazwę linii linia_dolna_2, OK lub

<Enter>

5. Na liście Entity wybierz Geometry Line oraz naciśnij przycisk Enter obok.
6. Dopisz numer odpowiedniej linii (ma być 3) do tekstu GEOMETRY LINE w pierwszym

wierszu kolumny Entities

7. Kolejność, w której węzły siatki będą dodawane do tworzonej linii można określić przez

wybór odpowiedniej opcji w kolumnie Direction. Opcja Along Parametric oznacza, że
węzły będą dodawane w kierunku lokalnej współrzędnej na linii (czyli w kierunku strzałki
na niej), opcja Opposite to Parametric oznacza kierunek odwrotny. OK

Ćwiczenia
1. Zdefiniuj linię os_Z, która składa się z węzłów narożnych ES położonych wzdłuż pionowej
osi współrzędnych (czyli w kierunku przeciwnym strzałce na linii).
2. Wyświetl wykres naprężeń STRESS-ZZ wzdłuż linii linia_dolna_2.
3. Na tym samym wykresie (nazwę jego trzeba wybrać na liście Plot Name grupy Graph
Attributes) wyświetl rozkład naprężeń STRESS-YY wzdłuż linii os_Z

Wyprowadzanie wyników do pliku w postaci liczb.

Wyświetlanie wyników obliczeń w postaci pasm kolorowych lub wykresów pozwala na ich
szybką ale dość powierzchowną analizę. Dla głębszej analizy lub zrobienia wykresów w
innym programie dowolne uzyskane wyniki ADINA Post-Processing może wyprowadzić do
pliku tekstowego w postaci liczb.

Podobnie jak w przypadku wykresów wyniki można wyprowadzić dla wskazanego i

zdefiniowanego wcześniej punktu wynikowego (Result Point) lub linii wynikowej (Result
Line) lub strefy wynikowej (Result Zone), która może obejmować całą siatkę lub jej część.

Wszystkie polecenia powiązane z wyprowadzaniem informacji tekstowej zawarte są w

menu List okna ADINA Post-Processing. Pozwalają one na uzyskanie informacji ogólnej o
odczytanych z *.por pliku wynikach oraz na wyprowadzenie wybranych danych.

Przykład. Uzyskiwanie informacji ogólnej o uzyskanych wynikach.
1. List

→ Info → Model wyświetla informację o nazwie zagadnienia, ilości węzłów, grup

ES oraz elementów w siatce, typie tychże elementów.

2. List

→ Info → Response wyświetla informację o typach (nie poszczególnych rodzajach)

uzyskanych wyników: ilości zbiorów obciążeń ze wskazaniem chwil czasu, dla których
one zostały obliczone, ilości zbiorów reakcji, przemieszczeń, wyników obliczanych dla
punktów całkowania numerycznego wewnątrz ES itp.

3. List

→ Info → Variable wyświetla pełną listę wszystkich uzyskanych wyników.

4. List

→ Info → Mass/Volume Info wyświetla informacje dotyczące masy i objętości

modelu lub jego poszczególnych części oraz momenty bezwładności modelu. Tryb
obliczania masy włącza się w ADINA Structures przez Control

→ Miscellaneous Options

oraz zaznaczenie Calculate Mass Properties. Oczywiście, że przy wprowadzaniu danych
materiału trzeba wskazać jego gęstość.

Od razu po wyświetleniu zawartość każdego z okien Info zapisywana jest do pliku
tmpXXX.tls, gdzie XXX jest numerem pliku.

Przykład. Definicja punktu w prawym dolnym narożniku siatki.
1. Wyczyść okno i wyświetl siatkę z numerami węzłów

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

13

wersja 5.0.4

2. Powiększ siatkę obok prawego dolnego jej narożnika i odczytaj numer węzła narożnego

(musi być 11)

3. Definitions

→ Model Point → Node, naciśnij Add oraz wprowadź nazwę punktu (np.

naroznik_dolny), OK lub <Enter>

4. Wpisz numer węzła w polu Node #, OK lub <Enter>

ADINA Post-Processing pozwala wyprowadzić do pliku do sześciu rodzajów wyników
jednocześnie

.

Przykład. Wyświetlanie współrzędnych oraz wszystkich składników tensora odkształceń w
dolnym prawym narożniku siatki.

1. List

→ Value List → Model Point

2. Wybierz nazwę punktu wynikowego naroznik_dolny na liście Model Point Name.
3. Wybierz metodę wygładzania wyników averaged na liście Smoothing Technique
4. Zaznacz odpowiednie przyciski oraz wybierz na listach następujące wyniki-zmienne

w tabeli Variables of List:

Zmienna 1: Typ: Coordinate, Rodzaj: Y-Coordinate
Zmienna 2: Typ: Coordinate, Rodzaj: Z-Coordinate
Zmienna 3: Typ: Strain, Rodzaj: Strain-XX
Zmienna 4: Typ: Strain, Rodzaj: Strain-YY
Zmienna 5: Typ: Strain, Rodzaj: Strain-YZ
Zmienna 6: Typ: Strain, Rodzaj: Strain-ZZ

5. Naciśnij Apply, żeby zobaczyć zawartość wydruku w oknie górnym menu bieżącego.
6. Naciśnij Export, podaj nazwę pliku punkt11, <ENTER>, Close

Ćwiczenie. Wyprowadź do pliku os_Y.txt naprężenia STRESS-ZZ dla dolnej granicy siatki.
(List

→ Value List → Model Line itd.)

Wy

świetlane wyników na przekroju modelu 3D (czyli „sekcja zwłok” w

wykonaniu ADINA Post-Processing

☺

)

1. Odczytaj nowy plik wynikowy wynik2_inst4.por (jest to prosty model stalowego

kolanka pod wewnętrznym ciśnieniem 100 MPa), wyświetl siatkę i obciążenie.

2. Usuń obciążenie, wyświetl rozkład naprężeń efektywnych .

Widać, że maksymalne naprężenia znajdują się wewnątrz rury i analiza ich
bez zrobienia jednego lub kilku przekrojów jest utrudniona.

Przykład. Definicja przekroju modelu płaszczyzną Z=0.

1. Ustaw widok modelu w pozycji rzut na płaszczyznę XY za pomocą

ikony XY View. Teraz przekroimy go na pół płaszczyzną równoległą
do płaszczyzny ekranu

2.

, Cut Surface albo od razu

(Cut Surface)

3. Na liście Type wybierz typ płaszczyzny Cutting Plane (płaszczyzna

przekroju)

4. Na liście Defined by wybierz dodatkowy typ płaszczyzny Z-Plane (czyli płaszczyzna

prostopadła do osi Z)

5. Sprawdź czy w okienku Coordinate Value podane jest 0 (oznacza to, że nasza

płaszczyzna przecina oś Z w punkcie 0)

6. Samo w sobie przekrojenie modelu nie pozwoli zobaczyć nic nowego. Musimy

dodatkowo usunąć jedną z połówek modelu. W tym celu w grupie Mesh Display

Wprowadzenie do ADINA Post-Processing

© I.Rokach 1996-2008

14

wersja 5.0.4

wybieramy Display as Usual (pokaż jak zwykle) na liście Below the Cutplane (pod
płaszczyzną przekroju) oraz Do not Display (nie pokazuj) na liście Above the
Cutplane (nad płaszczyzną przekroju), OK

Obróć model, żeby zobaczyć że jego połowa została usunięta. Teraz wyraźnie widać miejsce,
w którym naprężenia efektywne osiągają maksimum.

Zadanie domowe. Z tym przykładem warto się „pobawić” dłużej, sprawdzić działanie opcji „Display Outline
Only” (pokaż tylko kontur) szczególnie kiedy jest używana w stosunku do obydwu połówek modelu itp.

Ćwiczenie. Wykonaj przekrój modelu płaszczyzną X=0.

Robienie animacji

Animacja jest szczególnie przydatna w zagadnieniach dynamicznych lub nieliniowych (np.
obróbka plastyczna, kiedy obciążenie jest przykładane stopniowo). Ale nawet w zwykłym
zagadnieniu statycznym liniowym czasem warto zrobić film, który pozwoli lepiej pokazać
model w czasie prezentacji lub wykładu.
Przykład. Opracowanie niezwykłego filmu, który pokazuje model obracający się wokół osi Z

1. Wyczyść ekran i wyświetl model w trybie heavy-metalowym ☺ (

Rendering) i bez

linii siatki (

)

2. Display

→ Movie Shot → Rotation, wybierz Model Z Axis na liście Axis of Rotation

3. Ilość klatek filmu można (ale na razie nie trzeba) zmienić w okienku Number of

Frames, OK

Nasz wspaniały film można obejrzeć jeszcze raz (Display

→ Animate, OK lub

), zapisać

go na dysk w formacie AVI (File

→ Save AVI, ... lub

) a nawet skasować z pamięci

komputera (Display

→ Refresh, albo Shift-F5 albo

).

Uwagi praktyczne

1. Wszyscy kochają animacje. To dopiero wygląda jak Wielka Prawdziwa Zawansowana

Technologia☺! Dlatego warto korzystać z tej opcji programu.

2. Bardzo ładnie (szczególnie w Internecie) wyglądają animacje zrobione w ADINA i

zapisane w formacie animowany GIF lub Flash. Procedura tworzenia takich plików
jest szczegółowo opisana w dokumentacji programu (ADINA Primer, Problem 7).

3. Przykłady różnych typów animacji są w Helpie ADINA Post-Processing (Help

→

Post-Processing (html), Animation Movie (na końcu strony)). Żeby zobaczyć film
najeżdżamy wskaźnikiem myszy na odpowiedni napis

Demo

Zakończ z ulgą pracę z programem