Dawki dla opasów INRA Strona 1 z 21
BYDŁO ROSNĄCE I OPASOWE
Układanie dawek w systemie INRA
I.
ZAPOTRZEBOWANIE NA ENERGIĘ
EN = EN
B
+ EN
P
EN
B
= 88 kcal /kg MC
0.75
EN
P
(Mcal/dzieo) = 5.48 dB + 9.39 dT
dB – ilośd zatrzymanego dziennie białka (kg)
dT – ilośd zatrzymanego dziennie tłuszczu (kg)
II. ZAPOTRZEBOWANIE NA BIAŁKO
zapotrzebowanie bytowe (dzieo) = 3.25 BTJ /kg MC
0.75
zapotrzebowanie produkcyjne – zależne od ilości białka
zatrzymanego
III
.
ZDOLNOŚD POBRANIA PASZY (ZPP)
ZPP (JWB/dzieo) = a * MC
b
a – współczynnik zależny od wieku, otłuszczenia, rasy (0.197-0.248)
b – współczynnik zależny od poziomu produkcji (szybko rosnące 0.6, wolno rosnące 0.9)
IV
.
MINERALNE, WITAMINY (tabele)
Dawki dla opasów INRA Strona 2 z 21
Definicja
EN
B
+ EN
P
Poziom Produkcji (PP) =
__________________________
EN
B
KLASY BYDŁA OPASOWEGO
a/ szybko rosnące i opasane zwierzęta (przyrosty > 1000 g/d.)
PP
1.4
EN=EM × k
bp
(jednostka JPŻ)
b/ wolno rosnące i opasane zwierzęta (przyrosty < 1000 g/d.)
PP < 1.4
EN=EM × k
l
(jednostka JPM)
DAWKI POKARMOWE
Zapotrzebowanie zwierzęcia jest zależne od masy ciała i dziennych przyrostów
obejmuje:
1. JPM (JPŻ)
2. BTJ (g)
3. Mineralne i Witaminy
4. ZPP (JWB/dzieo)
5. DPSM (kg)
6. GED
Dawki dla opasów INRA Strona 3 z 21
UKŁADANIE DAWEK
Niezbędne pojęcia:
Dowolne pobranie suchej masy DPSM
ZPP (JWB/d)
DPSM (kg) =
______________________________________
WW
O
(JWB/kg sm)
Gęstośd energetyczna dawki GED
zapotrzebowanie na energię JPM lub JPŻ
GED =
______________________________________
=
_______________________
ZPP JWB
Gęstośd energetyczna paszy objętościowej GEO
energia paszy/kg sm JPM lub JPŻ/kg sm
GEO =
______________________________________
=
_______________________
WW
paszy objętościowej
JWB/kg sm
Wartośd energetyczna dawki WED
WED (JPM lub JPŻ) = DPSM (kg sm) * JPM (JPŻ)
p.obj
Dawki dla opasów INRA Strona 4 z 21
UKŁADANIE DAWEK
ZASADA:
Maksymalny udział pasz objętościowych w dawce przy minimalnym,
niezbędnym udziale pasz treściwych
(do zbilansowanie energii i białka w dawce).
Przyrost
Wymagany udział pasz
500 – 600 g/d
wyłącznie pasze objętościowe
600 – 1000 g/d
pasze objętościowe + niewielki udział
pasz treściwych (bilansowanie
niedoboru białka)
> 1000 g/d
pasze objętościowe + pasze treściwe
pozorna wartośd wypełnieniowa pasz
objętościowych
Dawki dla opasów INRA Strona 5 z 21
Przypadek I
GED < GEO
(nadmiar energii w paszy objętościowej
w stosunku do zapotrzebowania)
Żywienie paszami objętościowymi + niezbędna ilośd paszy treściwej
(wyrównującej)
Tok obliczeo
1. Obliczenie DPSM (kg) paszy objętościowej
ZPP
(JWB/d.)
DPSM (kg SM) =
____________________________________________
WW
O
(JWB paszy objętościowej)
2. Obliczenie wartości energetycznej dawki (WED) i możliwych przyrostów
(ilośd energii w dawce)
WED
(JPM lub JPŻ)
= DPSM
(kg, SM)
× JPM (JPŻ)
paszy objętościowej
w oparciu o pobraną energię w Tabelach sprawdzamy możliwe przyrosty
jeżeli są za wysokie – ograniczyd podawana ilośd paszy objętościowej
3. Wyliczenie niezbędnych ilości pasz treściwych (według większego
niedoboru BTJE lub BTJN)
4. Korekta ilości paszy objętościowej
Dawki dla opasów INRA Strona 6 z 21
Przykład obliczania dawki pokarmowej dla jałówki hodowlanej (HF)
Charakterystyka zwierzęcia:
jałówka hodowlana (HF)
masa ciała
400kg
zakładane przyrosty 800g/d
jednostka energii - JPM
Zapotrzebowanie (tabela 23/2)
JPM
BTJ (g)
Ca (g)
P (g)
ZPP (JWB)
GED
(JPM/JWB)
6,1
518
39
28
8,5
0,72
1 pasza objętościowa – kiszonka z kukurydzy 30% sm (nr 427)
sm %
JPM
(/kgsm)
JPŻ
(/kgsm)
BTJN
(g/kgsm)
BTJE
(g/ kgsm)
JWB
/kgsm
GEO
(JPM/JWB)
30
0,90
0,80
52
66
1,13
0,80
Sprawdzenie pokrycia energetycznego
0,72 < 0,80
GED < GEO
czyli przypadek I
kiszonka z kukurydzy może pokryd zapotrzebowanie energetyczne jałówki przy
zakładanym przyroście masy ciała.
Dawki dla opasów INRA Strona 7 z 21
1. Obliczenie DPSM kiszonki z kukurydzy (ile kiszonki może pobrad jałówka)
DPSM=ZPP/JWB
o
= 8,5 : 1,13 = 7,52 kg sm
2. Obliczenie ilości energii pobieranej w kiszonce
7,52 kg sm × 0,90 JPM/kgsm = 6,78 JPM
taka ilośd energii pozwala na większe przyrosty (ok. 900g).
Należy zatem ograniczyd ilośd kiszonki w dawce
1 kg sm kiszonki – 0,9 JPM
x kg sm – 6,1 JPM
(zapotrzebowanie)
6,1 / 0,9 = 6,78 kg sm kiszonki z kukurydzy
Bilans dawki
JPM
BTJN
(g)
BTJE
(g)
zapotrzebowanie
6,1
518
518
dostarczone w 6,78 kg sm
kiszonki z kukurydzy
6,1
353
447
bilans
-
-165
-71
3. Niedobór białka należy pokryd białkową paszą treściwą.
śruta poekstrakcyjna sojowa 48% (nr 676)
sm %
JPM
(w kg)
JPŻ
(w kg)
BTJN
(g/kg)
BTJE
(g/ kg)
88,3
1,03
1,02
328
224
potrzebna ilośd śruty :
1kg – 328 g BTJN
x kg – 165 g BTJN
x = 165/328 = 0,50kg
Dawki dla opasów INRA Strona 8 z 21
ponieważ pasza treściwa wprowadza (0.50kg × 1,03JPM) 0,51 JPM do dawki,
o tyle należy obniżyd ilośd JPM z kiszonki
Obliczenie o ile kg sm należy zmniejszyd ilośd kiszonki z kukurydzy w dawce
1 kg sm kiszonki – 0,9 JPM
x kg sm – 0,51 JPM
x = 0,57 kg sm
Nowy udział kiszonki z kukurydzy 6,78 – 0,57 = 6,21 kg sm
Bilans koocowy dawki
ilośd
JPM
BTJN
(g)
BTJE
(g)
zapotrzebowanie
max 8,5kg sm
6,1
518
518
kiszonka z kukurydzy
6,21 kg sm
5,59
323
410
śruta poekstr. sojowa 48% )
0,50 kg
0,51
167
114
razem
6,10
490
524
bilans
-
-
-28
+6
Sprawdzenie dopuszczalnego nadmiaru BTJE (tabela 39/2)
(BTJE-BTJN) / JPM = (524-490)/6,1 = 5,6
(max dopuszczalny 10-20)
Dawki dla opasów INRA Strona 9 z 21
Przykład II obliczania dawki pokarmowej dla jałówki hodowlanej (HF)
dawka letnia
Charakterystyka zwierzęcia:
jałówka hodowlana (HF)
masa ciała
400kg
zakładane przyrosty 800g/d
jednostka energii - JPM
Zapotrzebowanie (tabela 23/2)
JPM
BTJ (g)
Ca (g)
P (g)
ZPP (JWB)
GED
(JPM/JWB)
6,1
518
39
28
8,5
0,72
1 pasza objętościowa – pastwisko (nr 3)
sm %
JPM
(/kgsm)
JPŻ
(/kgsm)
BTJN
(g/kgsm)
BTJE
(g/ kgsm)
JWB
/kgsm
GEO
(JPM/JWB)
17,2
0,89
0,83
84
85
1,04
0,85
Sprawdzenie pokrycia energetycznego
0,72 < 0,85
GED<GEO
czyli przypadek I
pastwisko może pokryd zapotrzebowanie energetyczne jałówki przy zakładanym
przyroście.
Dawki dla opasów INRA Strona 10 z 21
1. Obliczenie DPSM pastwiska (ile sm może pobrad jałówka)
DPSM=ZPP/JWB
o
= 8,5 : 1,04 = 8,17 kg sm
2. Obliczenie ilości energii pobieranej z pastwiska
8,17 kg sm × 0,89 JPM/kg sm = 7,27 JPM
taka ilośd energii pozwala na większe przyrosty (ok. 1000g).
Należy zatem ograniczyd ilośd zielonki w dawce
1 kg sm kiku – 0,89 JPM
x kg sm – 6,1 JPM
(zapotrzebowanie)
6,1 / 0,89 = 6,85 kg sm zielonki pastwiskowej
Bilans dawki
JPM
BTJN
(g)
BTJE
(g)
zapotrzebowanie
6,1
518
518
dostarczone w 6,85 kg sm
pastwiska
6,1
575
582
bilans
-
57
64
Sprawdzenie dopuszczalnego nadmiaru BTJE (tabela 39/2)
(BTJE-BTJN) / JPM = (582-575)/6,1 = 1,1
(max dopuszczalny 10-20)
Dawki dla opasów INRA Strona 11 z 21
Przypadek II
GED > GEO
(niedobór energii w paszy ob.)
Żywienie paszami objętościowymi + pasze treściwe
Przykład obliczania dawki pokarmowej dla buhajków opasanych
Charakterystyka zwierzęcia:
b
uhajek opasany (NCB)
masa ciała
450kg
zakładane przyrosty 1200g/d
jednostka energii - JPŻ
Zapotrzebowanie
JPŻ
BTJ (g)
ZPP (JWB)
GED
(JPŻ/JWB)
(tabela 29/2)
7,0
655
8,0
0,88
Pasze w dawce
pasza objętościowa
w kg sm
sm %
JPM
JPŻ
BTJN
g
BTJE
g
JWB
GEO
(JPM/JWB)
kiszonka z kukurydzy
30% sm (nr 427)
30,0
0,90
0,80
52
66
1,13
0,80
pasze treściwe
w 1 kg paszy sm % JPM
JPŻ BTJN BTJE
ziarno jęczmienia
(nr 616)
86,9
1,00
1,00
69
89
śruta poekstr. sojowa
48% (nr 676)
88,3
1,03
1,02
328
224
1. Sprawdzenie pokrycia energetycznego
0,88 > 0,80
GED > GEO
UWAGA Konieczny dodatek paszy treściwej.
Pasza treściwa w dawce powoduje obniżenie DPSM
O
,
Uwzględnid pozorną wartośd wypełnieniową
Dawki dla opasów INRA Strona 12 z 21
2. Odczytanie pozornej wartości wypełnieniowej paszy objętościowej
(Tabele 36/2 lub 37/2 zależnie od koncentracji JP w paszy treściwej)
dane do odczytu
wartośd odczytana
JWB = 1,13 /kg sm p. objęt.
JPŻ = 0,80 /kg sm p. objęt.
GED = 0,88
pasze treściwe > 1 JPM/kg → (tabela 37/2)
WW
O
= 1,24 JWB
JWB/ kg sm obj.
1,10
1,15
GED 0,85
1,17
1,24
GED 0,90
1,23
1,31
3. Obliczanie DPSM kiszonki (na podstawie pozornej wartości wypełnieniowej)
ZPP
(JWB/d.)
8,0
DPSM (kg sm) =
______________________
=
_____
= 6,45kg sm
WW
O
(pozorna)
1,24
4. Wstępny bilans dawki
ilośd
JWB
JPŻ
BTJN
(g)
BTJE
(g)
zapotrzebowanie
8,0
7,0
655
655
kiszonka z kukurydzy
6,45 kg sm 8,0
5,16
335
426
bilans
-
-
-1,84
-320
-229
5. Wyliczenie niezbędnych ilości pasz treściwych w oparciu o niedobór energii
oraz BTJE lub BTJN (według większego niedoboru)
dla energii
aX + bY = niedobór JPŻ
dla białka
cX + dY = niedobór BTJ (N lub E)
X - ilośd kg paszy treściwej energetycznej (zboża)
Y - ilośd kg paszy treściwej białkowej (śruty poekstrakcyjne)
a, b – JPŻ /kg paszy
c, d – BTJ g/kg paszy
Dawki dla opasów INRA Strona 13 z 21
W dawce jest większy niedobór BTJN (-325g)
pasze treściwe
kg
JPŻ
BTJN
ziarno jęczmienia (nr 616)
X
a= 1,00
c= 69
śruta poekstr. sojowa 48% Y
b= 1,02
d= 328
dla energii
1X + 1,02Y = 1,84
dla białka
69X + 328Y = 320
X = 1,84 -1,02Y
69(1,84 -1,02Y) + 328Y = 320
126,96 – 70,38Y + 328Y = 320
257,62Y = 193,04
Y = 0,75 kg (śr. sojowa)
X = 1,84 – 1.02 × 0,75 = 1,08 kg (jęczmieo)
ilośd
JWB
JPŻ
BTJN
(g)
BTJE
(g)
zapotrzebowanie
8,0
7,0
655
655
kiszonka z kukurydzy
6,45 kg sm 8,0
5,16
335
426
ziarno jęczmienia
1,08 kg
-
1,08
75
96
śruta poekstr. sojowa 48%
0,75 kg
-
0,78
252
172
razem
7,02
662
694
bilans
-
-
-
+4
36
Sprawdzenie dopuszczalnego nadmiaru BTJE (tabela 39/2)
(BTJE-BTJN) / JPM = (694-662)/7,02 = 4,6
(max dopuszczalny 10-20)
Dawki dla opasów INRA Strona 14 z 21
Tabela 23/2
Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe i zdolnośd obrania paszy (ZPP)
rosnących jałówek (hodowlanych) ras mlecznych i mięsnych*
oraz wymagana gęstośd energetyczna dawki (GED)
Masa
ciała
(kg)
Przyrost
masy
ciała
(g/dzieo)
Zapotrzebowanie/dzieo
Zdolnośd pobrania paszy
JWB**
GED JPM /JWB
JPM
BTJ
(g)
Ca (g)
P
(g)
HF CH LI
NO,MO SL
.
HF CH LI
NO,MO SL
.
200
400
3,0 282
17
10
5,0
0,60
200
600
3,4 329
21
12
5,0
0,68
200
800
3,9 373
25
14
5,0
0,77
200
1 000
4,4 412
30
16
5,0
0,87
250
400
3,5 319
19
13
6,0 5,0 4,1
0,58 0,68 0,83
250
600
3,9 367
24
15
6,0 5,0 4,1
0,65 0,76 0,93
250
800
4,4 410
29
17
6,0 5,0 4,1
0,74 0,85 1,03
250
1 000
5,0 448
34
19
6,0 5,0 4,1
0,83 0,94 1,15
300
200
3,5 299
18
14
6,8 5,9 5,0
0,51 0,59 0,69
300
400
3,9 355
22
16
6,8 5,9 5,0
0,58 0,65 0,77
300
600
4,4 404
27
18
6,8 5,9 5,0
0,65 0,72 0,85
300
800
5,0 446
32
20
6,8 5,9 5,0
0,73 0,80 0,94
300
1 000
5,6 483
37
22
6,8 5,9 5,0
0,83 0,89 1,05
350
200 3,9 333
20
17
7,6 6,7 5,9
0,51 0,58 0,66
350
400
4,4 391
25
19
7,6 6,7 5,9
0,58 0,64 0,72
350
600
4,9 441
30
22
7,6 6,7 5,9
0,64 0,70 0,80
350
800
5,5 482
35
24
7,6 6,7 5,9
0,73 0,78 0,88
350
1 000
6,2 516
41
27
7,6 6,7 5,9
0,82 0,86 0,97
400
200 4,3 367
22
20
8,5 7,6 6,7
0,51 0,56 0,63
400
400 4,8 428
28
23
8,5 7,6 6,7
0,56 0,62 0,69
400
600 5,4 479
33
26
8,5 7,6 6,7
0,63 0,68 0,76
400
800 6,1 518
39
28
8,5 7,6 6,7
0,72 0,75 0,84
400
1 000
6,9 548
45
3!
8,5 7,6 6,7
0,81 0,83 0,93
450
200 4,7 401
26
22
9,3 8,5 7,7
0,50 0,55 0,60
450
400 5,2 465
32
25
9,3 8,5 7,7
0,56 0,60 0,66
450
600 5,9 515
38
28
9,3 8,5 7,7
0,63 0,66 0,72
450
800 6,7 550
44
30
9,3 8,5 7,7
0,72 0,72 0,80
450
1 000
7,5 572
50
33
9,3 8,5 7,7
0,81 0,80 0,88
500
200 5,1 436
30
24
10,1 9,3 8,6
0,50 0,54 0,58
500
400
5,6 505
36
28
10,1 9,3 8,6
0,56 0,59 0,64
500
600
6,4 553
43
30
10,1 9,3 8,6
0,63 0,65 0,70
500
800 7,3 583
49
33
10,1 9,3 8,6
0,72 0,71 0,77
500
1 000
8,3 595
55
35
10,1 9,3 8,6
0,81 0,79 0,85
550
200 5,4 478
33
27
10,9 10,1 9,5
0,50 0,53 0,57
550
400 6,1 552
39
29
10,9 10,1 9,5
0,56 0,58 0,62
550
600 6,9 598
45
32
10,9 10,1 9,5
0,63 0,64 0,68
550
800 7,9 623
51
34
10,9 10,1 9,5
0,72 0,70 0,75
550
1 000
9,0 623
57
36
10,9 10,1 9,5
0,81 0,78 0,83
* Dla jałówek ras mięsnych ważących 350 kg lub więcej zapotrzebowanie na energię powinno byd
zmniejszone odpowiednio o 5 do 8 lub 10% przy przyrostach 600 - 800 g/dzieo lub 1000 g/dzieo
** Rasy: Holstein-Friesian /HF/, Normande /NO/, Montbeliard /MO/, Charolais /CH/, Salers /SL/,
Limousin /LI/
Dawki dla opasów INRA Strona 15 z 21
Tabela 36/2
Pozorna wartośd wypełnieniowa paszy objętościowej przy skarmianiu paszy treściwej
o zawartości 0,9–1.0 JPŻ lub JPM/kg paszy, w zależności od wartości energetycznej (JPŻ lub JPM)
paszy objętościowej i wymaganej gęstości energetycznej dawki (GED) dla rosnącego lub
opasanego bydła (GED= zapotrzebowanie na JPM lub JPŻ/zdolnośd pobrania paszy w JWB)
Wartośd wypeł-
nieniowa paszy
objętościowej
(JWB/kg SM)
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,20 1,25 1,30 1,35 1,40 1,45 1,50 1,55 1,60 1,65
JPŻ lub JPM
/kg SM
paszy
objętościowej
0,60
0,70
0,60
0,70
0,60
0,70
0,60
0,70
0,60
0,70
0,50
0,60
0,50
0,60
0,50
0,60
0,50
0,60
0,50
0,60
0,50
0,60
0,50
0,60
0,40
0,50
0,30
0,40
0,30
0,40
0,80 0,80 0,80 0,80 0,80 0,70 0,70 0,70 0,70 0,70 0,70 0,70 0,60 0,50 0,50
0,90 0,90 0,90 0,90 0,90 0,80 0,80 0,80 0,80 0,80 0,80 0,80 0,70 0,60
1,00 1,00 1,00 1,00 1,00 0,90 0,90 0,90 0,90 0,90 0,90 0,90 0,80 0,70
GED=0,70
1,01 1,07 1,15 1,22 1,28 1,51 1,57 1,62 1,67 1,70 1,73 1,76 2,02 2,42 2,42
0,95 1,00 1,06 1,13 1,19 1,34 1,40 1,45 1,50 1,54 1,57 1,60 1,78 2,02 2,02
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,25 1,30 1,35 1,40 1,45 1,48 1,52 1,62 1,78 1,79
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,21 1,26 1,31 1,36 1,40 1,44 1,48 1,55 1,64
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,20 1,25 1,30 1,35 1,39 1,43 1,47 1,51 1,57
GED=0,75
1,07 1,14 1,23 1,31 1,39 1,73 1,80 1,87 1,93 1,97 2,00 2,03 2,55 3,22 3,28
0,96 1,03 1,10 1,17 1,24 1,46 1,53 1,58 1,63 1,68 1,70 1,73 2,03 2,57 2,57
0,95 1,00 1,05 1,11 1,17 1,30 1,37 1,42 1,46 1,51 1,55 1,58 1,75 2,03 2,02
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,23 1,28 1,33 1,39 1,43 1,47 1,50 1,60 1,76
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,20 1,25 1,30 1,35 1,40 1,44 1,47 1,53 1,62
GED=0,80
1,19 1,26 1,37 1,47 1,58 2,15 2,28 2,38 2,48 2,59 2,69 2,74 3,61 4,30 4,44
1,01 1,08 1,16 1,24 1,37 1,68 1,77 1,85 1,91 1,97 2,00 2,03 2,82 3,70 3,87
0,95 1,00 1,07 1,14 1,20 1,40 1,47 1,54 1,59 1,63 1,68 1,70 2,05 2,86 2,87
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,27 1,33 1,39 1,44 1,48 1,52 1,56 1,72 2,03
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,21 1,27 1,32 1,37 1,42 1,46 1,49 1,58 1,73
GED = 0,85
1,40 1,50 1,67 1,84 2,02 2,90 3,13 3,31 3,51 3,72 3,93 4,14 4,93 5,64 5,83
1,09 1,17 1,28 1,39 1,50 2,20 2,40 2,56 2,74 2,92 3,11 3,25 4,99 5,13 5,31
0,96 1,01 1,11 1,19 1,27 1,60 1,71 1,80 1,89 1,97 2,02 2,05 3,45 4,50 4,66
0,95 1,00 1,05 1,11 1,18 1,35 1,42 1,48 1,55 1,59 1,63 1,67 2,06 3,64
0,95 1,00 1,05 1,10 1,15 1,24 1,30 1,36 1,41 1,46 1,50 1,54 1,70 2,05
GED = 0,90
1,81 2,09 2,42 2,72 3,00 4,00 4,27 4,55 4,75 5,09 5,30 5,54 6,31 7,15 7,47
1,25 1,37 1,56 1,78 2,04 3,30 3,61 3,87 4,14 4,44 4,73 4,93 5,85 6,61 6,99
1,01 1,09 1,19 1,30 1,41 2,35 2,69 2,97 3,30 3,59 3,91 4,24 5,25 6,15 6,40
0,95 1,00 1,07 1,15 1,22 1,52 1,64 1,74 1,85 1,95 2,03 2,09 4,46 5,53
0,95 1,00 1,05 1,10 1,16 1,30 1,37 1,44 1,50 1,55 1,60 1,63 2,10 4,77
GED = 0,95
3,01 3,23 3,66 4,00 4,39 5,47 5,77 6,12 6,48 6,85 7,24 7,62 8,68 9,40 9,98
1,88 2,19 2,70 3,15 3,57 4,78 5,18 5,45 5,94 6,22 6,55 6,91 7,96 9,06 9,11
1,11 1,23 1,40 1,66 2,16 3,99 4,36 4,76 5,17 5,58 5,85 6,17 7,20 8,31 8,74
0,96 1,03 1,13 1,22 1,32 2,83 3,40 3,87 4,30 4,66 5,07 5,50 6,65 7,63
0,95 1,00 1,05 1,12 1,19 1,43 1,55 1,66 1,78 1,93 2,13 4,50 5,84 7,04
GED = 1,00
4,93 5,15 5,73 6,33 6,73 8,19 8,78 9,38 9,98
3,71 4,07 4,60 5,20 5,80 7,42 7,87 8,38 8,94 9,51
1,57 2,62 3,47 4,07 4,74 6,30 6,98 7,40 7,90 8,44 9,01 9,59
1,01 1,11 1,26 1,46 3,27 5,30 5,89 6,49 6,90 7,39 7,93 8,50
095 1,00 1,08 1,17 1,25 4,11 4,74 5,29 5,91 6,54 6,95 7,71 9,11
Dawki dla opasów INRA Strona 16 z 21
Dawki dla opasów INRA Strona 17 z 21
Tabela 39/2
Dopuszczalny nadmiar BTJE i niedobór BTJN w dawce pokarmowej w zależności od
typu hodowlanego i opasanego bydła oraz okresu żywienia, wyrażony w gramach
(BTJE-BTJN)/JPM lub JPŻ
Okres żywienia
Typ zwierząt
początko
wy
środkowy
koocowy
Obliczenia przeprowadzane w oparciu o BTJN
(nadmiar BTJE)
Młode buhajki (bukaty)
10
15
20
Woły, jałówki, krowy
10
18
22
Buhajki rosnące (hodowlane)
poniżej
roku
1-2 lat
powyżej 2 lat
12
18
25
Obliczenia przeprowadzane w oparciu o BTJE
(niedobór BTJN)
Młode buhajki (bukaty)
5
9
13
Woły, jałówki, krowy
5
10
15
Buhajki rosnące (hodowlane)
poniżej
roku
1-2 lat
powyżej 2 lat
8
13
18
np.
( BTJE – BTJN ) / JP = (523 – 488) /6,11 = 5,7 (nadmiar BTJE)
Dawki dla opasów INRA Strona 18 z 21
____________________________
Karta pracy
imię nazwisko
Dawki pokarmowe dla jałówek hodowlanych
dawka pokarmowa dla _____________________________
masa ciała
______________________ zakładane przyrosty __________________
Zapotrzebowanie
JPM/JPŻ
BTJ (g)
Ca (g)
P (g)
ZPP (JWB)
GED (JPM/JWB)
Pasze
kg sm
sm %
JPM
JPŻ
BTJN g
BTJE g
JWB
GEO
(JP/JWB)
1
2
3
Sprawdzenie pokrycia energetycznego
GED ______ GEO _________
1. Obliczanie DPSM (ile paszy objętościowej może pobrad zwierzę)
DPSM=ZPP/JWB
o
= ______ : ______ = _______ kg sm
2. Obliczanie energii pobieranej w paszy objętościowej
_______ kg sm paszy objętościowej × _______JP/kg sm p. obj. = ______ JPM
Jeżeli wyliczona wartośd jest większa od zapotrzebowania należy ograniczyd ilośd paszy objętościowej w
dawce
1 kg sm p. obj – _____ JPM
x kg sm – _____ JPM (zapotrzebowanie) należy podad x=______ kg sm paszy objętościowej
Bilans dawki
pasza
kg sm
JPM
BTJN (g)
BTJE (g)
zapotrzebowanie
dostarczone w _____________________
______
bilans
Dawki dla opasów INRA Strona 19 z 21
3. Niedobór białka należy pokryd białkową paszą treściwą.
pasza białkowa_______________________________________________
sm %
JPM (w kg)
JPŻ (w kg)
BTJN (g/kg)
BTJE (g/ kg)
potrzebna ilośd białkowej paszy treściwej:
1kg – _____ g BTJ__ (w paszy treśd)
x kg – _____ g BTJ__ (niedobór)
x = _____:_____ = _______kg
pasza treściwa wprowadza (_____kg × _____JPM) ______JPM do dawki, o tyle należy obniżyd ilośd JPM z
pobieranej w paszy objętościowej
Obliczenie o ile kg sm należy zmniejszyd ilośd ______________________________ w dawce
1 kg sm p.obj. – ______ JPM
x kg sm – ______ JPM (z dodatku p.tr.)
x = __________ kg sm (poprawka)
Skorygowana ilośd paszy objętościowej (DPSM – poprawka) = _________ – ________ = _________ kg sm
Bilans koocowy dawki
ilośd
JPM
BTJN (g)
BTJE (g)
zapotrzebowanie
max ______ sm
1
2
3
razem
bilans
Sprawdzenie dopuszczalnego nadmiaru BTJE/BTJN w dawce (tabela 39/2)
(BTJE-BTJN) / JPM = (______ - ______)/_____ = ___________
(max dopuszczalny 10-20)
Dawki dla opasów INRA Strona 20 z 21
____________________________
Karta pracy II
imię nazwisko
Dawki pokarmowe dla buhajków opasanych
dawka pokarmowa dla _____________________________
masa ciała
______________________ zakładane przyrosty __________________
Zapotrzebowanie
JPM/JPŻ
BTJ (g)
Ca (g)
P (g)
ZPP (JWB)
GED (JPM/JWB)
Pasze
kg sm
sm %
JPM
JPŻ
BTJN g
BTJE g
JWB
GEO
(JP/JWB)
1 objętościowa
2 tr. energ.
-
3 tr. białkowa
-
Sprawdzenie pokrycia energetycznego
GED ______ GEO _________
Odczytanie pozornej wartości wypełnieniowej paszy objętościowej
(Tabele 36/2 lub 37/2)
dane do odczytu
JWB = _____ /kg sm
JPŻ = _____ /kg sm GED = _____
koncentracja energii pasz treściwych _______ JPM/kg
odczytana
WW
O
= _______ JWB
3. Obliczanie DPSM kiszonki (na podstawie pozornej wartości wypełnieniowej)
ZPP (JWB/d.)
DPSM (kg sm) =
______________________
=
_____
= _______kg sm
WW
O
(pozorna)
4. Wstępny bilans dawki
ilośd w dawce
JWB
JPŻ
BTJN (g)
BTJE (g)
zapotrzebowanie
bilans
W dawce jest większy niedobór BTJ__ (_____g)
Dawki dla opasów INRA Strona 21 z 21
5. Wyliczenie niezbędnych ilości pasz treściwych w oparciu o niedobór energii oraz BTJE lub BTJN (według
większego niedoboru)
dla energii
aX + bY = niedobór JPŻ
dla białka
cX + dY = niedobór BTJ (N lub E)
X - ilośd kg paszy treściwej energetycznej (zboża)
Y - ilośd kg paszy treściwej białkowej (śruty poekstrakcyjne lub inne)
a, b – JPŻ /kg paszy
c, d – BTJ g/kg paszy
W dawce jest większy niedobór BTJ__ (_____g)
pasze treściwe (układ równao)
kg
JPŻ
BTJ_
energetyczna _____________________
X
a=
c=
białkowa ________________________
Y
b=
d=
dla energii
____X + ____Y = ______
dla białka
____X + ____Y = _______
X= ________kg paszy tr. energ.
Y = ________kg paszy tr. białkowej
Koocowy bilans dawki
ilośd
JWB
JPŻ
BTJN (g)
BTJE (g)
zapotrzebowanie
kiszonka z kukurydzy
ziarno jęczmienia
śruta poekstr. sojowa 48%
razem
bilans
Sprawdzenie dopuszczalnego nadmiaru BTJE (tabela 39/2)
(BTJE-BTJN) / JPM = (_____-_____)/_____ = __________