ZAIMKI / PRONOUNS
Osobowe
Dzierżawcze
podmiot
dopełnienie
I typ (przymiotniki)
II typ
Zaimki zwrotne i
emfatyczne
Liczba pojedyncza
I - ja
you - ty
he - on
she - ona
it - ono
me
you
him
her
it
my - mój
your - twój
his - jego
her - jej
its - jego
mine
yours
his
hers
-
myself
yourself
himself
herself
itself
Liczba mnoga
we - my
you - wy
they - oni, one
us
you
them
our - nasz
your - wasz
their - ich
ours
yours
theirs
ourselves
yourselves
themselves
Wskazujące
Pytające
Względne
Nieokreślone
this
that
these
those
such - w zdaniach o
charakterze
emocjonalnym, np.:
It's such a nice day!
who? - kto?
what? - co?
where? - gdzie?
when? - kiedy?
why? - dlaczego?
whose?- czyj?
which? - który?
how? - jak?
how many?- ile? - dla
rzeczowników
policzalnych
how much? - ile? - dla
rzechowników
niepoliczalnych
who? - który? - do ludzi
who - który
which - który -
przedmioty, osoby,
zjawiska
that - który - dla osób,
jak i nieosób w
pewnych typach zdań
one, ones, some, any,
no, somebody, anybody,
nobody, someone,
anyone, no one,
something, anything,
nothing, somewhere,
anywhere, nowhere,
every, everybody,
everyone, everything,
everywhere
40
KOMPENDIUM GRAMATYKI
JĘZYKA
ANGIELSKIEGO
www.grammar.prv.pl
Kompendium gramatyki języka angielskiego ściągniesz ze strony www.grammar.prv.pl
Słowniki elektroniczne najnowszej generacji www.ectaco.info
PYTANIA ROZŁĄCZNE / TAG QUESTIONS
•
You like me, don't you?
•
We aren't friends, are we?
•
You can't play rugby, can you?
•
Shut up, will you?
•
You couldn't lend me ten dollars, could you?
•
I am so charming, aren't I?
Tworzymy je w następujący sposób:
zdanie twierdzące + operator + n't (tzn. zaprzeczony operator) + zaimek zastępujący podmiot
zdania twierdzącego
John likes me, doesn't he? (uwaga: question tag od I am brzmi aren't I?)
zdanie przeczące + operator + zaimek zastępujący podmiot zdania przeczącego
We aren't friends, are we?
zdanie w trybie rozkazującym + will + you
Shut up, will you?
zdanie z "let's" + shall + we
Let's go, shall we?
Tego rodzaju pytania stosujemy
•
z rosnącą intonacją do wyrażania:
o
zdziwienia: You aren't going, are you?
o
niepewności: You're John, aren't you?
o
prośby: You couldn't help, could you?
•
z opadającą intonacją do wyrażania:
o
pewności: You're John, aren't you?
o
komentarza: It's awful, isn't it?
o
rozkazu: Leave me alone, will you?
o
sugestii: Let's dance, shall we?
39
a)
W 2 osobie liczby pojedynczej i mnogiej występuje ta sama forma.
Don't sleep! Go away! - Nie śpij(cie)! Idź(cie) precz!
czyli V1 - rozkaz zwykły / Do not V1 - rozkaz z przeczeniem
b)
1 osoba liczby mnogiej wygląda tak:
Let's not meet there! Let's go to the pub. - Nie spotykajmy się tam. Chodźmy do baru.
czyli Let us V1 - rozkaz zwykły / Let us not V1 - rozkaz z przeczeniem
c) Możliwe są też podobne wyrażenia ze słowem "let" dla pozostałych osób liczby pojedynczej i
mnogiej.
Let me tell you the truth! - Pozwól powiedzieć sobie prawdę!
Let them stay! - Niech oni zostaną!
Let her not do it! - Niech ona tego nie robi!
6.
Struktury z czasownikiem to be.
a)
to be (supposed) to do sth.
The children are to go to bed now. - Dzieci mają natychmiast iść do łóżek.
You were not supposed to do that. - Miałeś tego nie robić.
b)
to be bound/sure to do sth.
You are bound to brake this vase, if you throw it like this. - Na pewno zbijesz ten wazon, jeśli
będziesz go tak podrzucał.
c)
to be likely to do sth. / that
He's not likely to pass this exam. / It is not likely that he will pass this exam.
- Prawdopodobnie nie zda tego egzaminu.
d)
to be about to do sth.
They were about to leave, when I called them. - Właśnie zbierali się do wyjścia, gdy ich
zawołałem.
e)
to be going to do sth.
I'm going to quit smoking next week. - Zamierzam rzucić palenie w przyszłym tygodniu.
To be going to do sth. używamy również do nazywania tego, co na pewno wydarzy się w najbliższej
przyszłości, jeśli mamy konkretne przesłanki, by tak przewidywać.
(Look at this heavy cloud.) It is going to rain. - Będzie lało.
She's going to have a baby (judging from her belly). - Będzie miała dziecko.
7.
Forma USED TO.
a.
Struktury used to + V1 / did not use to + V1 używamy do nazywania tego, co ktoś robił
przez dłuższy czas w przeszłości i prawdopodobnie już nie robi.
I used to smoke when I was younger. - Kiedy byłem młodszy, paliłem.
I didn't use to eat kosher meat. - Kiedyś nie jadłem koszernego mięsa.
b. Struktury
be/get used to + rzeczownik/V1-ing używamy w znaczeniu be/get accustomed
to + rzeczownik/V1-ing do mówienia o tym, do czego się przyzwyczailiśmy (lub nie).
I'm used to getting up early. - Jestem przyzwyczajony do porannego wstawania.
We have already got used to it. - Już się do tego przyzwyczailiśmy.
38
BEZOKOLICZNIK / THE INFINITIVE
Forma bezokolicznika Strona czynna
Strona bierna
Simple
Continuous
Perfect
Perfect Continuous
to take
to be taking
to have taken
to have been taking
to be taken
------
to have been taken
------
Przeciętny czasownik w języku polskim ma jeden bezokolicznik, np.: spadać. Jego odpowiednik w języku
angielskim ma ich aż cztery, np.:
1.
TO FALL - spadać w ogóle - to + V1 - bezokolicznik simple - czynność, odbywająca się w tym samym
czasie co czynność wyrażona czasownikiem formie osobowej, np.:
•
He wants to speak to you. On chce mówić z tobą.
•
She liked to be praised. Lubiła kiedy ją chwalono.
2.
TO BE FALLING - spadać w tej chwili - to + V1-ing - bezokolicznik continuous - czynność,
odbywająca się w tym samym czasie co czynność wyrażona czasownikiem formie osobowej, np.:
•
He will not agree to be sitting alone. On nie zgodzi się siedzieć sam.
3.
TO HAVE FALLEN - spadać wcześniej - to + have V3 - bezokolicznik perfect - czynność, która
poprzedzała czynność wyrażoną czasownikiem w formie osobowej, np.:
•
I am sorry to have done it. Przepraszam, że to zrobiłem.
4.
TO HAVE BEEN FALLING - spadać wcześniej przez pewien czas - to + have been V1-ing -
bezokolicznik perfect continuous - czynność, która poprzedzała czynność wyrażoną czasownikiem w
formie osobowej, np.:
•
We know him to have been writing this book for five years. Wiemy, że pisał tę książkę przez pięć
lat.
Skrót V1 oznacza Verb One, czyli pierwszą formę czasownika (bare infinitive - np. "go"). Skrót V3 oznacza Verb
Three, czyli trzecią formę czasownika (past participle - np. "gone").
Cztery bezokoliczniki odpowiadają czterem aspektom każdego czasu. I tak na podstawie bezokolicznika simple
tworzymy wszystkie czasy simple - Present Simple, Past Simple, Future Simple, Future in the Past Simple; na
podstawie bezokolicznika continuous tworzymy wszystkie czasy continuous - Present Continuous, Past
Continuous, Future Continuous, Future in the Past Continuous, itd.
Na początek tylko kilka przykładów i uwag:
•
To sleep or not to sleep?
•
He ought to be doing his job now.
•
He is said to have done it.
•
He may have been sleeping.
Bezokolicznik może być używany z 'to' i bez 'to'. He wants to go. He must go. On chce/musi iść.
•
Bezokolicznik bez 'to' używany jest:
•
po czasownikach modalnych i 'do'
I don't know. Nie wiem. He must have been here. On
musiał być tutaj.
•
po 'had better, would rather/sooner'
We had better go at once. Lepiej będzie, jeśli zaraz
pójdziemy.
•
po 'let, make'
I made him give up smoking. Spowodowałem, że rzucił
palenie.
•
po czasownikach oznaczających
spostrzeganie zmysłowe
I saw him go. Widziałem, jak on szedł.
I noticed somebody come in. Zauważyłem jak ktoś
wszedł.
3
•
Bezokolicznik z 'to':
•
może pełnić funkcję podmiotu, dopełnienia, orzecznika
To understand him seems very difficult. Zrozumienie jego wydaje się rzeczą bardzo
trudną.
I wanted to see my family. Chciałem zobaczyć rodzinę.
Our duty is to go. Naszym obowiązkiem jest iść.
•
może występować po czasownikach, wyrażających, np.: życzenia 'want, wish, would like,
prefer', niechęć 'hate', punkt widzenia 'believe, know, suppose'
I want/wish you to remember this. Chcę/życzę sobie, abyś pamiętał to.
John would like you to come. John chciałby, abyś przyszedł.
We believe this to be a mistake. Wierzymy, że to pomyłka.
•
może występować po rzeczownikach, zaimkach i przymiotnikach
There are things to be done. Są rzeczy do zrobienia.
Glad to meet you. Miło cię spotkać.
•
może być użyty zamiast zdania podrzędnego w roli:
- przydawki
He was not a man to agree without discussion. Nie był człowiekiem, który by się zgodził
bez dyskusji.
- okolicznika celu
They sent him to show me the way. Wysłali go, aby mi pokazał drogę.
- okolicznika stopnia.
He was too proud to accept my help. Był zbyt dumny, aby przyjąć moją pomoc.
- części dopełnienia złożonego z rzeczownika/zaimka + bezokolicznik.
They wanted me to come. Chcieli, abym przyszedł.
CZASOWNIKI MODALNE / MODAL VERBS
Co to jest czasownik modalny?
Czasownik modalny to czasownik należący do grupy czasowników modalnych. Wyróżniają się tym, że
MUSI PO NICH WYSTĄPIĆ CZASOWNIK W BEZOKOLICZNIKU.
Na przykład:
1.
Lubię jeść. Lubię Karolinę.
Czasownik "lubić" nie jest czasownikiem modalnym, bo używamy po nim zarówno czasownika jak i
rzeczownika.
2.
Muszę jeść. Muszę Karolinę.
Rozumiesz to drugie zdanie? Nie wiemy przecież, co on musi Karolinie zrobić i oczekujemy tej
informacji. Oznacza to, że czasownik "musieć" wymaga zawsze innego czasownika w bezokoliczniku,
tzn. jest czasownikiem modalnym.
Które czasowniki w angielskim są modalne?
•
CAN, COULD, MAY, MIGHT, WILL, WOULD, SHALL, SHOULD, OUGHT TO, USED TO, MUST,
NEED, DARE.
i wszystkie ich odpowiedniki przeczące, a więc:
•
CAN'T, COULDN'T, MAY NOT, MIGHT NOT, WON'T, WOULDN'T, SHAN'T, SHOULDN'T,
OUGHTN'T TO, USED NOT TO, MUSTN'T, NEEDN'T, DAREN'T.
4
RÓŻNE STRUKTURY CZASOWNIKOWE
Uwaga: Skróty V1, V2, V3 stosowane w tym opracowaniu oznaczają odpowiednio 1, 2 i 3 formę czasownika (jak
pokazano na str. 7)
1. Pamiętaj, by po okolicznikach z elementem przeczącym stosować inwersję, jeśli taki okolicznik
znajduje się na początku zdania. Chodzi tu o następujące okoliczniki: never, seldom, hardly ever,
hardly, barely, on no account, under no circumstances, nowhere, not only, only later, only then,
rarely, for no reason, itd.
oraz o najbardziej skomplikowaną strukturę - no sooner +had V3 + than....
Okoliczniki te umieszczamy na początku zdania, aby podkreślić ich znaczenie.
Never does he smoke before breakfast.
On no account must you touch it.
Not only is he the champion, but he's also my close friend.
No sooner had I left than I fell.
2.
Zdania podrzędne okolicznikowe celu.
a)
Zdanie złożone podrzędnie ze strukturą: to + V1, lub in order to + V1 (żeby) tworzy się z
dwóch zdań pojedynczych o tym samym podmiocie.
I am going to Britain. I want to practise my English.
- I am going to Britain (in order) to practise my English.
b)
Gdy podmioty są różne, albo chcemy w zdaniu podrzędnym zastosować czasownik modalny
używamy so lub so that.
I am going to Britain so I can practise my English.
I am going to Britain. My parents will be happy then.
- I am going to Britain so that my parents are happy.
3.
Zdania złożone współrzędnie przeciwstawne i inne zdania o zbliżonym znaczeniu.
Przeanalizuj składnię i interpunkcję następujących zdań:
a)
Even though he is young, he won. - Chociaż jest młody, zwyciężył.
Although lub Even though + zdanie, zdanie.
b)
Despite his young age, he won. / In spite of being young, he won. - Pomimo młodego wieku
zwyciężył.
In spite of / Despite + rzeczownik / V1-ing , zdanie.
c)
He is young. However/Nevertheless, he won. - Jest młody, jednak zwyciężył.
He is young, but he won. - Jest młody, lecz zwyciężył.
d)
No matter how much/ Much as I love you, I can't marry you. - Bez względu na to jak bardzo
cię kocham, nie mogę cię poślubić.
e)
He did all the test, only to get an F. - Napisał cały test po to tylko, by dostać pałę.
Zdanie, only to + V1.
4.
Podkreślenia.
Jak podkreślić tekst napisany każdy wie. Właśnie tak. Z tekstem mówionym jest trochę trudniej.
Przydadzą się wówczas następujące struktury:
a) inwersja
I did bring it. - Ależ ja to przyniosłem.
She does love you. - Ona naprawdę cię kocha.
b)
What/All you want/need is .....
All you need is love. - Miłość jest właśnie tym, czego potrzebujesz.
What I want is some silence. - Cisza to właśnie to, czego chcę.
c)
.... is where/when/who...
Yesterday was when I met her. - Właśnie wczoraj ją spotkałem.
This street is where I used to live. - Właśnie na tej ulicy kiedyś mieszkałem.
5.
Tryb rozkazujący.
Nie ma nic prostszego niż tryb rozkazujący. Tryb taki posiada tylko formy 2 osoby liczby pojedynczej
i mnogiej oraz 1 osoby liczby mnogiej.
37
Bardzo często strony biernej (Passive Voice) używa się w języku angielskim, żeby wyrazić polskie zdania
bezpodmiotowe typu: mówi się, że; uważa się, że. Takie wyrażenie może przybierać dwojaką formę:
1.
It is said that he drinks a lot of orange juice, lub:
2.
He is said to drink a lot of orange juice.
Obydwa zdania oznaczają: Mówi się o nim, że powinien pić dużo soku pomarańczowego
Pierwsze z nich tworzy się tak:
IT + "TO BE" WE WŁAŚCIWEJ FORMIE + SAID/BELIEVED/KNOWN + THAT...
a drugie tak:
PODMIOT +
"TO BE" WE
WŁAŚCIWEJ
FORMIE
+ SAID/BELIEVED/KNOWN + TO +
CZASOWNIK W
PIERWSZEJ FORMIE
Oto kilka przykładów. Prosimy zwrócić uwagę na wzajemną zależność podkreślonych części zdań:
•
It is said that these computer parts were stolen.
•
These computer parts are said to have been stolen.
•
It is known that he is cheating on tests.
•
He is known to be cheating on tests.
•
It is assumed that they were driving at 120 mph before the crash.
•
They are assumed to have been driving at 120 mph before the crash.
36
Forma podstawowa
Forma przeszła
must
-
can
could
shall
should
will
would
may
might
need
-
ought to
-
used to
used to
dare
-
Właściwości czasowników modalnych
1.
Po pierwsze należy uważać na formę czasownika użytego po modalnym. Spróbujmy poprawić
następujące błędne zdania:
•
I must to go. - ŹLE, POWINNO BYĆ - I must go.
•
He would gone. - ŹLE, POWINNO BYĆ - He would have gone. lub He would go.
•
She may has gone. - ŹLE, POWINNO BYĆ - She may have gone.
Zatem po modalnym musi wystąpić czasownik w pierwszej formie, tj. bezokolicznik bez "to" .
2.
Po drugie używając czasowników modalnych, należy kierować się zasadą self service. Czyli w
przeczeniach i w pytaniach nie dodajemy operatorów "do, does, did". Czasowniki modalne, podobnie jak
czasownik "to be", obsługują się same. Spróbujmy poprawić następujące błędne zdania:
•
I don't must go. – źle, powinno być - I needn't go.
(Przeciwieństwo do "must" to "needn't". "I mustn't" oznacza "nie wolno mi".)
•
Does he should go? - źle, powinno być - Should he go?
3.
Po trzecie trzeba pamiętać, że w angielskim czasowniki modalne posiadają pewne specyficzne cechy,
które je odróżniają od pozostałych czasowników, np. nie odmieniają się, nie posiadają formy
bezokolicznika. Oznacza to, że czasownik "must" będzie zawsze występował tylko i wyłącznie w formie
"must". Nie dopuszczalne są formy "musts, musted, musting, to must". Zatem jak go używać w innych
czasach niż teraźniejszy? Oto ich tabelka:
Modalny
CAN
MAY
MUST
Bezokolicznik to be able to - móc, potrafić
to be allowed to - móc, mieć
pozwolenie
to have to - musieć
Teraźniejszy
she can - może
we may - możemy
you must/you have to -
musisz
Przeszły
you could / you were able to -
mogłeś
you might - mógłbyś
you were allowed to - mogłeś
I had to - musiałem
Przyszły
we will be able to - będziemy
mogli
they will be allowed to - będą
mogli
they will have to - będą
musieli
Present Perfect I have been able to - mogłem he has been allowed to - mógł
we have had to -
musieliśmy
Oto przykłady:
•
I have never had to be home before seven.
•
She will be allowed to go, if she is nice to her mum.
•
To want and not to be able to - this is a problem.
5
Co jeszcze warto wiedzieć o czasownikach modalnych?
To że mogą łączyć się ze wszystkimi czterema bezokolicznikami, np.:
•
You mustn't drink so much.
•
He must be drinking a lot.
•
She shouldn't have drunk that antiseptic.
•
They can't have been drink-driving.
Czy jest jakaś różnica w znaczeniu?
Tak. Chodzi tu o aspekt czasowy czynności i zmianę znaczenia czasownika modalnego.
1.
W pierwszej grupie mamy czasowniki wyrażające prawdopodobieństwo:
•
He must = Na pewno on...
•
He may/might = Byś może on...
•
He can't/couldn't = Niemożliwe, żeby on...
Na przykład:
•
He must drink it. = On musi to wypić. lub On na pewno to wypije. Kiedy? W przyszłości!
•
He must be drinking. = On na pewno pije. Kiedy? Teraz!
•
He must have drunk it. = On na pewno to wypił. Kiedy? W przeszłości!
•
He must have been drinking. = On na pewno pił. Kiedy? W przeszłości przez pewien czas!
czyli:
Zmiana bezokolicznika = zmiana aspektu czasowego
oraz:
•
He must have drunk it. = On na pewno to wypił.
•
He may have drunk it. = Byś może on to wypił.
•
He can't have drunk it. = Niemożliwe, żeby on to wypił.
czyli:
Zmiana czasownika modalnego = zmiana stopnia prawdopodobieństwa
2.
W drugiej grupie mamy czasowniki wyrażające krytykę lub bezsensowność jakiejś czynności:
•
She shouldn't = ona nie powinna...
•
She needn't = ona niepotrzebnie...
na przykład:
•
He shouldn't drink it. = On nie powinien tego pić. Kiedy? W przyszłości lub w ogóle!
•
He shouldn't be drinking. = On nie powinien tego pić. Kiedy? Teraz!
•
He shouldn't have drunk it. = On nie powinien był tego wypić. Kiedy? W przeszłości!
•
He shouldn't have been drinking. = On nie powinien był pić. Kiedy? W przeszłości przez pewien
czas!
czyli (znowu):
Zmiana bezokolicznika = zmiana aspektu czasowego
oraz:
•
He shouldn't have drunk it. = On nie powinien był tego wypić.
•
He needn't have drunk it. = On niepotrzebnie to wypił.
czyli:
Zmiana czasownika modalnego = zmiana natężenia dezaprobaty i krytyki
6
STRONA BIERNA / PASSIVE VOICE
Pewien internauta z oburzeniem powiedział do swojego kolegi w dzień po pewnym smutnym wydarzeniu: "Ci
okropni hakerzy zablokowali wczoraj mój komputer!!!", co po angielsku brzmiałoby: "These nasty hackers
blocked my computer yesterday!!!". Gdyby jednak był Anglikiem powiedziałby raczej: "My computer was
blocked!!!", co po polsku oznacza: "Mój komputer został zablokowany!!!" Zmiana w zdaniu wydaje się
niewielka, jednak różnica w znaczeniu jest istotna.
W pierwszym zdaniu istotne jest kto dokonał zablokowania komputera, w drugim - co się stało komputerowi
owego internauty (sam sprawca przestaje mieć znaczenie).
Wtedy kiedy autor działań nie jest istotny, a chodzi nam o skutek działania należy użyć strony biernej (Passive
Voice).
TWORZENIE
Struktura użyć strony biernej (Passive Voice) wygląda tak:
PODMIOT
(subject)
+
"BYĆ" WE WŁAŚCIWEJ
FORMIE
(verb "to be" in the right
tense and person form)
+
TRZECIA FORMA
CZASOWNIKA
(V3 - Past Participle)
COMMUNICATION
WAS
BROKEN DOWN.
Strona bierna (Passive Voice) w czasach Continuous.
Zdania w czasach continuous w stronie biernej tworzymy podobnie jak w powyższych przykładach. Różnica
polega na tym, że po czasowniku "to be" i przed czasownikikiem w trzeciej formie należy dodać "being".
We are playing computer games. - zamieni się na – Computer games are being played.
DO ZAPAMIĘTANIA
1.
Prepositions
Niektóre czasowniki występują wraz z prepositions. Preposition, czyli przyimek, to krótki wyraz
poprzedzający rzeczownik. Użycie przyimka jest często uzależnione od poprzedzającego go
czasownika (np. want to, get in, go to.)
Kiedy tworzymy zdania w stronie biernej (Passive Voice) należy pozostawić przyimek po
czasowniku mimo, że czasem dla Polaka może to wydać się bezsensowne i wygląda jak powtórzenie
innej części zdania.
He will operate on his computer on Tuesday. - po zamianie wyglądać będzie tak:
His computer will be operated on on Tuesday.
2.
Używanie "have" i "get" w stronie biernej (Passive Voice)
Moja ciocia zjadła parówki, w których był sznurek i bardzo rozbolał ją brzuch.
Co powinna zrobić? Z niewielkim rysem masochistycznym oczywiście rozciąłaby swój brzuch
samodzielnie, wyjęła sznurek i siarczyście zaklęła. Po angielsku brzmiałoby to:
My aunt should open her stomach and extract the string.
Przeciętna ciocia nie jest jednak tak samodzielna - potrzebuje kogoś (najlepiej jakiegoś lekarza), żeby
jej pomógł. Dla sensu samej czynności nie jest jednak istotne kim jest ów lekarz, ani gdzie odbędzie
się operacja. Gdy do wykonania jakiejś czynności potrzebujemy się kimś wyręczyć, używamy "have"
lub/i "get" oraz dopełnienia i trzeciej formy czasownika - wtedy angielska wersja tego wydarzenia
brzmi:
SHE SHOULD HAVE HER STOMACH OPENED AND GET THE STRING EXTRACTED.
SHE SHOULD HAVE HER STOMACH OPENED - KTOŚ POWINIEN OTWORZYĆ JEJ BRZUCH
SHE SHOULD GET THE STRING EXTRACTED - KTOŚ POWINIEN WYJĄĆ JEJ SZNUREK
35
Porównania
Forma
twierdząca
as ........ as
tak ...... jak
Stopień
równy
Forma
przecząca
not as/so ........ as
nie tak ...... jak
Stopień wyższy
....... -er than
more/less ........ than
bardziej/mniej ..... niż
Stopień najwyższy
the .......... -est of/in
the most/least ......... of/in
najbardziej/najmniej ...... z/w
Przykłady:
•
Tom is as tall as Peter.
Tom jest tak wysoki jak Peter.
•
Tom is not as tall as Peter.
Tom nie jest tak wysoki jak Peter.
•
Tom is taller than Peter.
Tom is more handsome than Peter.
Tom jest wyższy/przystojniejszy od Petera.
•
Tom is the tallest of them.
Tom is the most handsome of them.
Tom jest najwyższy/najprzystojniejszy z nich.
34
CZASOWNIKI NIEREGULARNE / IRREGULAR VERBS
Krótkie wyjaśnienie:
•
te same wyrazy oddzielone linią oznaczają inną odmianę dla innych znaczeń
•
niektóre czasowniki oprócz form nieregularnych mają też formy regularne
•
wiele jest złożeń (np. do, undo) - mają one takie same formy jak czasownik główny
Infinitive Past Simple Past Participle
Polish Translation
V1
V2
V3
arise
arose
arisen
powstawać, pojawiać się
awake
awoke
awoken
budzić się
be
was/were
been
być
bear
bore
born(e)
rodzić, (z)nosić
beat
beat
beaten
bić, uderzać, pokonywać
become
became
become
stać się
befall
befell
befallen
przytrafiać się
beget
begot
begotten
zostać ojcem
begin
began
begun
zaczynać
behold
beheld
beheld
ujrzeć
bend
bent
bent
zginać (się), schylać się
beset
beset
beset
prześladować
bet
bet
bet
betted
bet
betted
zakładać się, stawiać
bid
bid
bid
licytować, oferować
bid
bade / bid
bidden / bid
życzyć
bind
bound
bound
wiązać, przywiązywać
bite
bit
bitten
gryźć
bleed
bled
bled
krwawić
blow
blew
blown
dmuchać, przepalać
break
broke
broken
łamać, tłuc
breed
bred
bred
hodować
bring
brought
brought
przynosić
broadcast broadcast
broadcast
nadawać
build
built
built
budować
burn
burn
burnt
burned
burnt
burned
palić
burst
burst
burst
pękać
bust
bust
bust
busted
bust
busted
rozwalać
buy
bought
bought
kupować
can
could
(been able)
móc
cast
cast
cast
rzucać (np.cień)
catch
caught
caught
łapać
choose
chose
chosen
wybierać
cling
clung
clung
trzymać się kurczowo
come
came
come
przyjść
cost
cost
cost
kosztować
cost
costed
costed
ustalać koszt
creep
crept
crept
pełzać, skradać się
cut
cut
cut
ciąć
deal
dealt
dealt
rozdawać, zadawać
dig
dug
dug
kopać
dive
dive
dove
dived
dived
dived
skakać do wody, nurkować
do (does) did
done
robić
draw
drew
drawn
rysować, ciągnąć
dream
dream
dreamed
dreamt
dreamed
dreamt
śnić, marzyć
drink
drank
drunk
pić
drive
drove
driven
prowadzić (samochód)
dwell
dwell
dwelt
dwelled
dwelt
dwelled
mieszkać, przebywać
eat
ate
eaten
jeść
fall
fell
fallen
(u/s)padać
feed
fed
fed
karmić, żywić
feel
felt
felt
czuć się
fight
fought
fought
walczyć
find
found
found
znajdować
fit
fit
fit
fitted
fit
fitted
montować, zakładać
flee
fled
fled
uciekać (przed / z)
fling
flung
flung
rzucać, ciskać
fly (flies) flew
flown
latać
forbid
forbid
forbad
forbade
forbidden
forbidden
zabronić
forecast
forecast
forecast
forecasted
forecast
forecasted
przewidywać
foresee
foresaw
foreseen
przewidywać
foretell
foretold
foretold
przepowiadać
forget
forgot
forgotten
zapomnieć
forgive
forgave
forgiven
przebaczyć
forsake
forsook
forsaken
porzucać
freeze
froze
frozen
(za)marznąć, mrozić
get
get
got
got
got
gotten
dostać, otrzymać
give
gave
given
dawać
go (goes) went
gone
iść
grind
ground
ground
kruszyć, mielić, ostrzyć
grow
grew
grown
rosnąć, sadzić, hodować
hang
hung
hung
powiesić (coś)
hang
hanged
hanged
powiesić (kogoś)
have
had
had
mieć
hear
heard
heard
słyszeć
hide
hid
hidden
ukrywać, chować
hit
hit
hit
uderzać
hold
held
held
trzymać
hurt
hurt
hurt
ranić, boleć
keep
kept
kept
trzymać
kneel
kneel
knelt
kneeled
knelt
kneeled
klęczeć
knit
knitted
knitted
robić na drutach
know
knew
known
wiedzieć
lay
laid
laid
kłaść, położyć
lead
led
led
prowadzić
8
STOPNIOWANIE PRZYMIOTNIKÓW
Przymiotnik angielski ma taką samą formę we wszystkich osobach l.poj. i mnogiej, np. an old
man/woman/tree/men/women/trees. Jedyną zmianą formy, jakiej podlegają przymiotniki jest stopniowanie.
Stopniowanie regularne
Stopień równy
Stopień wyższy
Stopień najwyższy
przymiotniki krótkie: wszystkie
jednosylabowe i dwusylabowe
zakończone na: -y, -ow, -le, np.:
dark, tall, nice
easy, narrow, simple
Stopień równy + -er/-r
darker, taller, nicer,
easier, narrower, simpler
stopień równy + -est/-st
darkest, tallest, nicest,
easiest, narrowest, simplest
przymiotniki dwu i wielosylabowe,
np.:
beautiful
More/less + stopień równy
more/less beautiful
most/least + stopień równy
most/least beautiful
Uwagi:
•
Przymiotnik w stopniu najwyższym, po którym występuje rzeczownik poprzedzony jest przedimkiem
'the'.
•
Zmiany w pisowni niektórych przymiotników, stopniowanych za pomocą końcówek (-er/-est):
przymiotniki zakończone na spółgłoskę + y, zmieniają y
→ i, np.: busy - busier - busiest;
przymiotniki zakończone na pojedynczą spółgłoską następującą po krótkiej samogłosce
podwajają końcową spółgłoskę, np.: big - bigger - biggest.
Stopniowanie nieregularne
Stopień równy
Stopień wyższy
Stopień najwyższy
good - dobry
better - lepszy
the best - najlepszy
bad - zły
worse - gorszy
the worst - najgorszy
little - mały
less - mniejszy
the least - najmniejszy
far - daleki
farther - dalszy
further - dalszy
the farthest - najdalszy (w przestrzeni)
the furthest -najdalszy (w przestrzeni/czasie)
near - bliski
nearer - bliższy
the nearest - najbliższy (w przestrzeni/czasie
the next - następny (w kolejności)
late - późny
later - późniejszy
latter - późniejszy
the latest - najnowszy (ostatni w czasie)
the last - ostatni (w kolejności)
old - stary
older - starszy
elder - starszy
the oldest - najstarszy (wiekiem)
the eldest - najstarzy (rangą, w rodzinie)
33
2.
Pytania o podmiot tworzymy zawsze wg jednej zasady, tzn. podmiot lub jego część zastępujemy
odpowiednim zaimkiem pytającym, a resztę zdania podajemy bez zmian, np.: Robert lives in
London. Who lives in London? Czasownik w tego typu pytaniach występuje przeważnie w 3 os. l.
poj. They come from Berlin. Who cames from Berlin?
Wyraz pytający + orzeczenie + ...
Who
How many boys
lives
sleep
here ?
here ?
Kto mieszka tutaj ?
Ilu chłopców śpi tutaj ?
Yesterday, he went to school by bus.
| | | | |
| | | | |
| | | | |__
What did he go to school by?
| | | |
Czym on pojechał do szkoły?
| | | |
| | | |__
Where did he go by bus?
| | |
Dokąd on pojechał autobusem?
| | |
| | |__
What did he do yesterday?
| |
Co on zrobił wczoraj?
| |
| |__
Who went to school by bus yesterday?
|
Kto wczoraj pojechał do szkoły autobusem?
|
|__
When did he go to school by bus?
Kiedy on pojechał do szkoły autobusem?
Pytanie ogólne: Did he go to school by bus yesterday?
Czy on pojechał do szkoły autobusem wczoraj ?
Pytania rozłączne (tzw. Question Tags)
Są to zwroty pytające, które w j. polskim najczęściej tłumaczone są z użyciem słów 'prawda',
'nieprawdaż', np. He is nice, isn't he? On jest miły, prawda ? Omówienie tych pytań znajduje się na str. 39.
32
lean
lean
leant
leaned
leant
leaned
nachylać, opierać się
leap
leap
leapt
leaped
leapt
leaped
skakać
learn
learn
learnt
learned
learnt
learned
uczy się
leave
left
left
zostawić, wychodzić, odjeżdżać
lend
lent
lent
pożyczyć (komuś)
let
let
let
pozwolić
lie
lay
lain
leżeć
lie
lied
lied
kłamać
light
light
lit
lighted
lit
lighted
zapalać
lose
lost
lost
tracić, gubić, przegrywać
make
made
made
robić
may
might
----
móc
mean
meant
meant
znaczyć
meet
met
met
spotkać
mistake
mistook
mistaken
mylić się
misunderstand misunderstood misunderstood źle rozumieć
mow
mow
mowed
mowed
mown
mowed
kosić
must
(had to)
(had to)
musieć
overcome
overcame
overcome
pokonywać
overdo
overdid
overdone
przesadzać (z czymś)
pay
paid
paid
płacić
plead
plead
pled
pleaded
pled
pleaded
tłumaczyć się, błagać
prove
prove
proved
proved
proven
proved
dowodzić, udowadniać
put
put
put
kłaść
quit
quit
quit
quitted
quit
quitted
opuszczać, rzucać (np. palenie)
read
read
read
czytać
rend
rent
rent
rozdzierać
rid
rid
rid
pozbywać się
ride
rode
ridden
jechać
ring
rang
rung
dzwonić
rise
rose
risen
powstać, podnieść się, wschodzić (słońce)
run
ran
run
biec
saw
saw
sawed
sawed
sawed
sawn
piłować
say
said
said
powiedzieć
see
saw
seen
widzieć
seek
sought
sought
szukać
sell
sold
sold
sprzedawać
send
sent
sent
wysyłać
set
set
set
stawiać, zachodzić (słońce)
sew
sew
sewed
sewed
sewn
sewed
szyć
shake
shook
shaken
trząść
shall
should
----
będę (coś robić)
shear
shear
sheared
sheared
shorn
sheared
strzyc (owce)
shed
shed
shed
lać
shine
shone
shone
świecić
shoe
shod
shod
podkuwać
shoot
shot
shot
strzelać
show
show
showed
showed
shown
showed
pokazywać
shrink
shrink
shrank
shrunk
shrunk
shrunk
kurczyć się
shut
shut
shut
zamykać
sing
sang
sung
śpiewać
sink
sank
sunk
tonąć, topić
sit
sat
sat
siedzieć
slay
slew
slain
uśmiercać, zgładzić
sleep
slept
slept
spać
slide
slid
slid
slizgać się, wsuwać, przesuwać się
sling
slung
slung
rzucać (byle gdzie)
slit
slit
slit
nacinać
smell
smell
smelt
smelled
smelt
smelled
czuć, pachnieć
sow
sow
sowed
sowed
sown
sowed
siać
speak
spoke
spoken
mowić
speed
speed
sped
speeded
sped
speeded
pędzić
spell
spell
spelt
spelled
spelt
spelled
literować
spend
spent
spent
spędzać, wydawać
spill
spill
spilt
spilled
spilt
spilled
rozlewać, wysypywać (się)
spin
spun
spun
prząść, kręcić się
spit
spit
spat
spit
spat
spit
pluć
split
split
split
dzielić, pękać
spoil
spoil
spoiled
spoilt
spoiled
spoilt
psuć, niszczyć
spread
spread
spread
rozkładać, (roz)smarować
spring
sprang
sprung
skakać, rzucać się
stand
stood
stood
stać
steal
stole
stolen
kraść
stick
stuck
stuck
wetknąć, przebić
sting
stung
stung
kłuć, parzyć, szczypać
stink
stink
stank
stunk
stunk
stunk
śmierdzieć
stride
stride
strode
strode
strode
stridden
stawiać wielkie kroki
strike
struck
struck
uderzać
string
strung
strung
nawlekać, rozstawiać
strive
strove
striven
usiłować
swear
swore
sworn
przysięgać, kląć
sweep
swept
swept
zamiatać
10
PYTANIA / QUESTIONS
Wszystkie pytania można podzielić na ogólne i szczegółowe. Pytania ogólne wymagają odpowiedzi 'tak' lub
'nie' (w j. polskim zaczynają się od 'czy'), natomiast pytania szczegółowe wymagają podania konkretnych
informacji (zaczynają się od zaimków pytających, np. dlaczego, gdzie).
W języku angielskim pytania tworzymy przez:
•
inwersję czasownika pomocniczego (operatora) przed podmiot, np.: I am - Am I?
•
dodanie czasownika pomocniczego (operatora) 'do' przed podmiotem, np.:
I go - Do I go?, I went - Did I go?
Budowa pytań ogólnych
1. Jeśli w zdaniu twierdzącym występuje czasownik pomocniczy (operator), to wtedy pytania ogólne
tworzymy przez inwersję tegoż operatora z podmiotem zdania.
Czasownik
pomocniczy
+ podmiot
+ czasownik główny
+ ...
Is
Are
Has
Has
Had
Were
Could
Will
he
they
he
he
he
they
you
he
-------
coming
done
been living
lived
watching
help
live
...
...
...
...
...
...
...
...
2. Jeśli orzeczenie zdania twierdzącego jest wyrażone formą osobową czasownika głównego, to wtedy
pytania ogólne tworzymy stosując pomocnicze operatory do, does, did (dzieje się tak w czasach:
Present i Past Simple).
Czasownik
pomocniczy
+ podmiot
+ czasownik główny
+ ...
Do
Does
Did
you
he
he
live
live
live
...
...
...
Tabela pytań ogólnych
Czasowniki
Czasy
Specjalne
Główne
Present Simple
Inwersja operatora
Na początku zdania dodajemy 'do' lub
'does'.
Past Simple
Inwersja operatora
Na początku zdania dodajemy 'did'.
Pozostałe czasy
Pytanie: zawsze przez inwersję operatora.
Budowa pytań szczegółowych
1.
Pytania o grupę orzeczenia tworzymy stawiając na początku zdania odpowiedni zaimek pytający,
a następnie podajemy wyrazy w takiej kolejności, w jakiej występują w pytaniu ogólnym (zob.
powyżej) z pominięciem tych elementów, o które pytamy, np. Robert lives in London. Where does
Robert live?
pytanie ogólne
Wyraz
pytający
+ czasownik
pomocniczy
+ podmiot
+ czasownik
główny
+
...
When/where/why
How often
did
will
you
he
meet
come
...
...
31
Przedimek Zerowy (Brak Przedimka) / No (Zero) Article
Przedimek zerowy jest to umowna kategoria gramatyczna, oznaczająca brak występowania jakiegokolwiek
przedimka.
Przedimki nie występują przed (• zobacz wyjątki):
1.
imionami oraz imionami w połączeniu z
nazwiskami •:
Bob (I'm Bob), Molly, Mary Brown
2. nazwami
państw, które wyrażone są rzeczownikiem
własnym •:
Poland, Germany, England
3.
nazwami miast •:
London, Warsaw, New York
4.
nazwami dyscyplin sportowych:
football, tennis
5.
rzeczownikami niepoliczalnymi, gdy mówimy o
nich ogólnie:
tea, water, music
6.
rzeczownikami policzalnymi w l. mn. (także wtedy,
gdy stwierdzamy jakąś ogólną prawidłowość):
people, cars, lions
7. nazwami
części ciała i ubrania (wtedy powinno się
używać zaimków dzierżawczych):
Raise your right hand. He took off his coat.
8. nazwami
środków transportu, które są poprzedzone
słowem 'by':
by bus / car / air / post
9. nazwami
posiłków:
dinner, lunch
10. niektórymi
wyrażeniami czasowymi po przyimku
at:
at night, at midnight
11. przed
następującymi rzeczownikami policzalnymi
używanymi jako nazwa miejsca wizyty (jako
użytkownik, pacjent, etc.) zgodnie z ich
przeznaczeniem pierwotnym (zwłaszcza w
wyrażeniach: "to be at", "to go to"):
school, church, hospital, college, prison, chapel,
market, bed, np.: He is at school. He goes to
school. He was in prison. - ale - He was in the
prison last week (on był w więzieniu jako osoba
odwiedzająca).
Wyjątki:
•
nazwiska w l. mnogiej (dla oznaczenia rodziny), np.: The Johnsons, The Browns.
•
nazwy krajów, w skład których wchodzi rzeczownik pospolity (np. Kingdom, Republic), np.: The
United Kingdom, The United States oraz nazwy krajów występujące w l. mn., np.: the Netherlands.
•
nazwy dwóch miast: the Hague, the Piraeus.
30
swell
swell
swelled
swelled
swollen
swelled
puchnąć
swim
swam
swum
pływać
swing
swung
swung
huśtać, kołysać się
take
took
taken
brać
teach
taught
taught
uczyć
tear
tore
torn
drzeć, rwać
tell
told
told
powiedzieć
think
thought
thought
mysleć
thrive
thrive
throve
thrived
thrived
thrived
kwitnąć, dobrze prosperować
throw
threw
thrown
rzucać
thrust
thrust
thrust
pchnąć
tread
tread
trod
trod
trod
trodden
stąpać, przemierzać
undergo
underwent undergone
poddawać się (czemuś)
understand
understood understood
rozumieć
undo (undoes) undid
undone
naprawiać, rozpinać
uphold
upheld
upheld
podtrzymywać
upset
upset
upset
przewrócić, zepsuć (zabawę)
wake
wake
woke
waked
woken
waked
budzić
wear
wore
worn
nosić (ubranie), być ubranym w, mieć na sobie
weave
wove
woven
tkać
weave
weaved
weaved
kluczyć, przemykać się
wed
wed
wedded
wed
wedded
wed
poślubiać
weep
wept
wept
płakać
wet
wet
wet
moczyć
win
won
won
wygrywać
wind
wound
wound
kręcić, nawijać
withdraw
withdrew withdrawn
wycofywać się
wring
wrung
wrung
wykręcać (bieliznę)
write
wrote
written
pisać
11
CZASY ANGIELSKIE
W języku angielskim istnieją cztery aspekty.
1.
prosty (Simple) wskazuje, że czynność odbywa się (w ogóle) w teraźniejszości, odbyła się w
przeszłości, odbędzie w przyszłości, a zależy to tylko od tego w jakim czasie (A, B, C czy D) ten aspekt
prosty (Simple) został umieszczony.
2.
ciągły (Continuous) wskazuje, że czynność ciągle trwa, trwała lub będzie trwała zależnie, w którym
czasie ten aspekt ciągły występuje (analogicznie, jak w aspekcie poprzednim i dwu następnych).
3.
zakończony (Perfect) wskazuje, że czynność została zakończona przed określonym momentem
teraźniejszości, przeszłości lub przyszłości.
4.
zakończony ciągły (Perfect Continuous) łączy w sobie elementy aspektów: zakończonego (Perfect) i
ciągłego (Continuous). Wskazuje, że część czynności została zakończona lecz jej druga część trwa
jeszcze nadal, np.: Piszę ten tekst od godziny. (Czyli znaczy to, że w ciągu ubiegłej godziny napisałem
powyższe zdania i zakończyłem pewną część pracy, ale ta moja praca trwa ciągle nadal, bo właśnie piszę
te słowa i będę pisał następne).
POSTACIE CZASOWE
Każdy czas posiada cztery aspekty. Patrząc na tabelę widzimy, że poziome pasy z czasami przecinając pionowe
pasy aspektów utworzyły małą szachownicę. Liczy ona szesnaście pól. I właśnie w każde z tych pól jest wpisana
inna postać danego czasu. Każda z postaci czasowych ma swoją nazwę. Tworzymy ją: dodając do NAZWY
CZASU nazwę aspektu, np.: PRESENT Simple (A1), PAST Continuous (B2), FUTURE Perfect (C3), FUTURE-
in-the-PAST Perfect Continuous (D4), itp.
W opracowaniu tym rozszerzono tabelę, na którą patrzymy i przedstawiono oddzielnie każdą postać czasową.
Na przykładzie prostego zdania ukazano jak wygląda ono w tych szesnastu postaciach czasowych, w
twierdzeniu, pytaniu i przeczeniu. Omówiono również pokrótce kiedy należy daną postać czasową stosować.
FORMY CZASOWE
Przypomnijmy sobie cztery aspekty czasowe (o których już czytaliśmy).
Dwa z nich 1-szy i 3-ci czyli prosty (Simple) i zakończony (Perfect) tworzą formy proste, te z kolei dzielą się
na regularne (work, worked, worked) i nieregularne (eat, ate, eaten).
Aspekty pozostałe: 2-gi i 4-ty, czyli ciągły (Continuous) i zakończony ciągły (Perfect Continuous) tworzą formy
ciągłe. W formach ciągłych występuje charakterystyczna końcówka -ing.
SIMPLE
CONTINUOUS
PERFECT
PERFECT
CONTINUOUS
1 2 3 4
PRESENT A
A1 A2 A3 A4
PAST B B1 B2 B3 B4
FUTURE C
C1 C2 C3 C4
FUTURE IN
THE PAST
D D1 D2 D3 D4
12
Przedimek Określony / The Definite Article
Przedimek określony the może występować przed rzeczownikami policzalnymi i niepoliczalnymi w l.poj. i l.mn.
Posiada on jedną formę graficzną 'the', ale dwie wymowy:
•
[đi] przed wyrazami zaczynającymi się w wymowie od samogłoski, np.: the egg, the apple;
•
[đ∂] przed wyrazami zaczynającymi się w wymowie od spółgłoski, np.: the house, the book.
Podobnie, jak przedimek nieokreślony, jest on w zasadzie samodzielnie nieprzetłumaczalny. Ogólnie
biorąc stosujemy go łącznie z rzeczownikami wtedy, gdy dokładnie wiemy, o kogo lub o co chodzi.
Stosujemy go w następujących sytuacjach:
1. jeśli o osobie / przedmiocie mówimy kolejny raz:
I have a dog. The dog is black.
2. jeśli rzeczownik jest jedyny (unikalny) w swoim rodzaju:
Look at the sun / sky / Pope / weather.
3. jeśli rzeczownik jest jedyny w swoim otoczeniu:
Give me the milk.
4.
wtedy, gdy rzeczownik określany jest bliżej przez zdanie
lub frazę:
She is the girl I met last week.
He was the man in blue.
Look at the teacher's desk.
5.
przed nazwiskami osób, dla zaznaczenia, że chodzi o
rodzinę lub małżeństwo:
the Smiths, the Browns, the Wilsons.
6.
przed nazwami instrumentów muzycznych, gdy mowa o
graniu:
I can play the piano / guitar / violin.
7.
przed liczebnikami porządkowymi, przymiotnikami w
stopniu najwyższym oraz słowem 'only' w znaczeniu
'jedyny':
the first, the largest, the best; He is the
only son.
8.
przed przymiotnikami oznaczającymi grupy osób:
the poor, the rich.
9.
gdy rzeczownik reprezentuje całą kategorię:
The lion lives in Africa.
10. przed nazwami krajów, w skład których wchodzi
rzeczownik pospolity:
the United States, the Republic of
Poland, the United Kingdom.
11. także wtedy, gdy nazwa kraju występuje w l. mn.:
the Netherlands.
12. przed
następującymi nazwami geograficznymi:
•
oceanów,
•
mórz,
•
rzek,
•
pustyń,
•
łańcuchów górskich (nie gór),
•
kanałów,
•
grup wysp,
•
wyjątkowo przed nazwami dwóch miast:
the Pacific Ocean
the Baltic Sea
the Thames
the Gobi
the Tatra
the Panama Canal
the Shetlands
the Hague, the Piraeus
13. przed
następującymi nazwami własnymi:
•
budynków,
•
teatrów,
•
hoteli,
•
statków,
•
dzienników, tygodników, etc.
The Houses of Parliament
The Theatre Royal
The Victoria Hotel
The Batory
The Times
14. przed nazwami narodów użytymi w l. mnogiej:
The English, The Americans
15. często przed wyrazami typu:
cathedral, office, cinema, theatre
29
PRZEDIMKI - ARTICLES
Przedimek Nieokreślony - The Indefinite Article
a przed wyrazem zaczynającym się (w wymowie) od spółgłoski a dog, a cat, a
horse
Przedimek
nieokreślony ma
postać:
an przed wyrazem zaczynającym się (w wymowie) od
samogłoski
an owl, an hour,
an umbrella
Podstawowe jego zastosowanie polega na używaniu go łącznie z rzeczownikami policzalnymi,
występującymi w l. poj. wtedy, gdy mówimy o tych rzeczownikach po raz pierwszy.
Występuje on poza tym w następujących sytuacjach:
1.
jako element orzecznika w zdaniach typu:
She is a dentist. He is an actor.
2.
w wykrzyknikach (konstrukcjach what/such
a...):
What a nice dress! Such a silly boy!
3.
w pewnych wyrażeniach liczebnikowych i
liczebnikach:
a pair, a couple, a dozen, a score, a hundred, a
thousand, etc.
4.
przy podawaniu ceny towaru, prędkości i
częstotliwości występowania jakiejś
czynności:
These apples are two pounds a kilo. The car went 50
miles an hours. We go to the cinema twice a month.
5.
w zdaniach przeczących jako odpowiednik
polskiego "ani jednego":
I didn't understand a word. I don't have a penny. I
don't know a thing.
6.
czasami przed nazwiskiem w znaczeniu
"jakiś" lub "niejaki":
a Mr Wilson, a Mrs Brown.
7. w
połączeniach z "little (trochę) / few
(kilka)":
I have a few friends / a little time.
8.
w pewnych stałych wyrażeniach:
to have a headache, to have a pain.
28
Czasy teraźniejsze
A1
PRESENT SIMPLE
Budowa
Zdania twierdzące
I/you/we/they + V1 (I like music.)
He/she/it + V1 + s (He likes music.)
Przeczenia
I/you/we/they + don't + V1 (I don't like music.)
He/she/it + doesn't + V1 (She doesn't like music.)
Pytania
Do/don't + I/you/we/they + V1 (Do you like music?)
Does/doesn't + he/she/it + V1 (Does she like music?)
Krótkie odpowiedzi
Yes, I/you/we/they do.
No, I/you/we/they don't.
Yes, he/she/it does.
No, he/she/it doesn't.
Zastosowanie
a. Czynność wykonywana rutynowo, stale, od czasu do czasu lub regularnie powtarzana. Często w zdaniu
pojawiają się wówczas okoliczniki czasu, takie jak: always (zawsze), often (często), sometimes (czasami),
usually (zwykle), never (nigdy), every day (codziennie), twice a year (dwa razy do roku), itp.
I always drink tea in the morning.
They usually spend their holidays in the mountains.
She never works on Saturdays.
b. Gdy opisujemy trwałą, permanentną sytuację.
They live in Paris.
She comes from Japan.
c. Gdy mówimy o czynnościach, które wydarzą się w przyszłości, gdyż wynikają z przepisów, rozkładów
(np. jazdy), programów itp.
The train leaves at 3.47.
The concert finishes late at night.
d. Gdy mówimy o faktach naukowych lub obiektywnie istniejących.
Water boils at 100°C.
The sun rises in the morning and sets in the evening.
e. Gdy dajemy komuś słowne instrukcje.
First, you press the red button.
f. Gdy komentujemy wydarzenia sportowe lub opowiadamy dowcip albo anegdotę.
He jumps very high and falls down heavily.
A man comes into a pub and says...
g. Gdy używamy czsowników "statycznych", nie przyjmujących formy ciągłej (continuous), takich jak: be,
have, depend, know, think, understand, agree, like, want, hear, love, hate, see, smell, taste.
This rose smells beautiful.
I don't understand.
h. W zdaniach warunkowych dla wyrażenia przyszłości (Conditional I) po słowach: if, when, as soon as,
until, unless.
I will call you as soon as I return.
When you read it, I’ll tell you something.
i. Gdy coś komuś proponujemy.
Why don't we go to an Indian restaurant?
13
A2
PRESENT CONTINUOUS
Budowa
Zdania twierdzące
I + am + V1 + -ing
You/we/they + are + V1 + -ing
He/she/it + is + V1 + -ing
Przeczenia
I'm not + V1 + -ing
you/we/they aren't + V1 + -ing
he/she/it isn't + V1 + -ing
Pytania - inwersja
Am I + V1 + -ing
Are you/they/we + V1 + -ing
Is he/she/it + V1 + -ing
Zastosowanie
a. Czynność wykonywana w chwili, gdy o niej mówimy.
I think he is sleeping.
b.
Gdy mówimy o czynności lub sytuacji, która ulega zmianie, rozwija się, przechodzi z jednego stanu
w drugi.
He is getting old.
The climate is getting warmer.
c.
Gdy mówimy o sytuacjach tymczasowych.
They are renting a small flat at the moment.
d.
Gdy mówimy o planach i ustaleniach na przyszłość.
Are you going to the country on Friday?
e.
Gdy mówimy o irytujących lub dziwnych nawykach. (Oznaka zniecierpliwienia)
He's always complaining about everything.
14
ROZKAZY W MOWIE ZALEŻNEJ
W zdaniach rozkazujących mowa zależna występuje w różnych formach, w zależności od czasownika w
pierwszej części zdania (reporting verb). Skrót V1 w poniższych przykładach oznacza czasownik (verb) użyty w
mowie niezależnej (tj. pierwszą formę czasownika).
1.
Czasownik + dopełnienie + to + V1
Go home!
He told me to go home.
Tell us about it, please.
They asked him to tell them about it.
2.
Czasownik + that + should + V1
Tell him about it.
He suggested that I should tell him about it.
3.
V1+ -ing
Let's have a party.
She suggested having a party.
4.
Czasownik + Past Simple
Let's stay at home.
She suggested we stayed at home.
CZASOWNIKI PRZEKSZTAŁCAJĄCE ZDANIE W MOWĘ ZALEŻNĄ /
REPORTING VERBS
Skrót V1 w poniższych przykładach oznacza czasownik (verb) użyty w pierwszej formie (forma podstawowa).
1.
Czasownik + dopełnienie + to + V1
ask, advise, beg, encourage, invite, order, persuade, remind, warn
He ordered me to write it again.
2.
Czasownik + (that) + zdanie główne
say, claim, admit, advise, agree, complain, explain, insist, point out, promise, recommend, suggest,
He admitted (that) he hadn't done it.
3.
Czasownik + dopełnienie + (that) +zdanie główne
remind, tell, warn
She told me (that) she hadn't broken that glass.
4.
V1 + -ing
admit, deny, recommend, suggest
He admitted stealing the money.
5.
Czasownik + przyimek + V1 + -ing
accuse (of), apologise (for), blame (for) congratulate (on), discourage (from), insist (on), thank (for)
He apologised for coming late.
6.
Czasownik + to + V1
agree, decide, offer, promise, refuse, threaten
She threatened to tell the police.
UWAGA!
Niektóre czasowniki mogą występować w kilku różnych konstrukcjach gramatycznych, np.
She admitted doing it.
She admitted that she had done it.
27
UWAGA:
W mowie zależnej nie musimy zmieniać czasu, jeśli:
•
to, o czym była mowa w zdaniu nadrzędnym jest ciągle prawdą.
The sun rises in the east.
The teacher told us the sun rises in the east.
•
zdanie oryginalne zawiera czasownik modalny would, could, might, ought to, should lub must w
znaczeniu pewności (nie przymusu).
We ought to go immediately. - She said we ought to go immediately.
It must be his brother. - I said it must be his brother.
He might be ill. - I thought he might be ill.
•
zdanie główne jest w czasie Past Perfect.
We had been waiting for ages.
He said they had been waiting for ages.
INNE ZMIANY TOWARZYSZĄCE MOWIE ZALEŻNEJ
Mowa wprost
Mowa zależna
this/that
the
here
there
yesterday
the day before, the previous day
last week
the week before
ago
before
today
that day
this morning
that morning
tomorrow
the next day, the day after, the following day
next Friday
the next Friday, the following Friday
PYTANIA W MOWIE ZALEŻNEJ
1.
Pytania ogólne (na które odpowiedzią jest "tak" lub "nie" - Yes/ No questions)
Oprócz zmiany czasu i innych zmian typowych dla mowy zależnej stosujemy spójnik "czy" (if/
wheather). Szyk wyrazów jest taki, jak w zdaniu twierdzącym, nie stosujemy też w istniejących w
pytaniach czasach Present Simple i Past Simple operatorów do / did.
Do you like parties? - He asked me if I liked parties.
Were you flying by plane? - He wanted to know if I had been flying by plane.
2.
Pytania szczegółowe (zaczynające się od wyrazu pytającego what, where, why, when itp. - Wh -
questions)
Oprócz zmiany czasu i innych zmian typowych dla mowy zależnej stosujemy po wyrazie pytającym
szyk wyrazów taki, jak w zdaniu twierdzącym, likwidujemy operatory do / did.
What time is it?
- She wanted to know what time it was.
Where do you keep your notebooks?
- Peter asked Sue where she kept her notebooks.
26
A3
PRESENT PERFECT
Budowa
Zdania twierdzące
I/you/we/they + have + V3
He/She/it + has + V3
Przeczenia
I/you/we/they haven't + V3
He/She/it hasn't + V3
Pytania – inwersja
Have I/you/we/they + V3?
Has he/she/it + V3?
Zastosowanie
a. Stan
rozpoczął się w przeszłości i trwa do chwili obecnej.
I have had this dog for 3 years.
b. Czynność została wykonana w niedalekiej przeszłości, a jej skutek jest widoczny lub odczuwany w
chwili, gdy o niej mówimy.
I have already had my lunch (so I am not hungry).
c. Czynność powtarzała się kilkakrotnie do chwili obecnej.
I have seen Mary three times this week.
d.
Kiedy mówimy o tym co nam się kiedyś przydarzyło (nie ważne kiedy, ważny jest sam fakt przeżycia
tego doświadczenia.)
I have read this book.
Have you ever seen an elephant?
e.
Kiedy widzimy rezultat czegoś, co zostało wykonane w przeszłości.
Someone has eaten my cake (and I am hungry now).
You haven't cleaned the floor (and it's dirty)
f. Kiedy
opowiadamy,
że coś się nam przydarzyło po raz pierwszy, drugi itd.
It's the first time I've tried diving.
g. Kiedy
używamy stopnia najwyższego przymiotnika.
She's the most beautiful girl I've ever seen.
It's the worst dinner I've ever eaten.
A4
PRESENT PERFECT CONTINUOUS
Budowa
Zdania twierdzące
have/has + been + V1 -ing
Przeczenia
haven't/hasn't + been + V1 -ing
Pytania
Have you/Has he + been + V1- ing?
Zastosowanie
a.
Kiedy mówimy o czynności, która wydarzyła się niedawno, a jej skutek ciągle jest widoczny.
I've been working all day (and I'm tired).
b. Czynność rozpoczęła się w przeszłości i trwa nieprzerwanie do chwili obecnej.
I've been living here for 3 years.
c. Dla
podkreślenia, że czynność jest tymczasowa.
I've been working here but I'm going to quit.
d. Dla
podkreślenia, że czynność nie została ukończona.
I've been reading this book but I haven' t finished yet.
15
Czasy przeszłe
B1
PAST SIMPLE
Budowa
Zdania twierdzące
I/you/he/she/it/we/ they + V1 + -ed (przy czasownikach regularnych) lub
I/you/he/she/it/we/ they + V2 (przy czasownikach nieregularnych)
Przeczenia
I didn't + V1 (zawsze)
Pytania
Did I + V1?
Did she + V1?
Zastosowanie
a. Czynność została wykonana w przeszłości i została zakończona.
I woke up at 7 o'clock, had breakfast and left.
b.
Kiedy mówimy o często powtarzających się (ale już nieaktualnych) zachowaniach lub nawykach z
przeszłości.
When I was younger I often went to sleep before 10 o'clock.
c.
W mowie zależnej.
He said he was hungry.
d.
W II trybie warunkowym (w części zdania po if).
If I had more money, I would buy this car.
B2
PAST CONTINUOUS
Budowa
Zdania twierdzące
I/he/she/it was + V1 + -ing
we/you/they were + V1 + -ing
Przeczenia
we/you/they weren't + V1 + -ing
I/he/she/it wasn't + V1 + -ing
Pytania
Were you + V1 + -ing?
Was she + V1 + -ing?
Zastosowanie
a. Czynność trwała w przeszłości przez dłuższy czas.
I was waiting for you all the morning.
b. Kiedy
jakieś wydarzenie było "tłem" dla innego.
I was crossing the street when I saw him.
She phoned when we were having lunch.
c.
Kiedy dwie lub więcej czynności trwały równocześnie.
While he was watching the match she was reading a newspaper.
16
MOWA ZALEŻNA (REPORTED / INDIRECT SPEECH)
CO TO JEST MOWA ZALEŻNA
Mowa zależna, to przytaczanie czyichś słów bez użycia cudzysłowu.
He asked me where I was living.
jest zdaniem w mowie zależnej, bowiem słowa osoby pytającej nie zostały zacytowane dosłownie, lecz
przekształcone przez osobę pytaną (w tym przypadku nastąpiła zmiana osoby, czasu i szyku wyrazów w
stosunku do oryginalnego pytania).
ZMIANA CZASÓW
Jeżeli przytaczamy czyjeś słowa w jakiś czas po ich wypowiedzeniu, czas zdania w mowie zależnej z reguły
ulega następującej zmianie:
Mowa wprost
(Direct speech)
Mowa zależna
(Reported speech)
Present Simple
Past Simple
I get up at 7 o'clock.
He said he got up at 7 o'clock
Present Continuous
Past Continuous
I'm waiting for you.
She said she was waiting for me.
Present Perfect Simple
Past Perfect Simple
I have never been to Italy.
Peter told me he had never been to Italy.
Present Perfect Continuous
Past Perfect Continuous
I've been living here all my life.
My mother said she had been living there all her life.
Past Simple
Past Perfect Simple
We went to Scotland last year.
They said they had gone to Scotland the year before.
Past Continuous
Past Perfect Continuous
I was sleeping all day.
She said she had been sleeping all day.
Future Simple
Future Simple in the Past
I'll see you tomorrow.
He said he'd see me the next day.
Future Continuous
Future Continuous in the Past
We'll be fishing and swimming.
They said they'd be fishing and swimming.
Future Perfect
Future Perfect in the Past
I'll have finished it by Tuesday
She said she'd have finished it by Tuesday.
Future Perfect Continuous
Future Perfect Continuous in the Past
Next year I'll have been working here for 20 years.
She said the following year she'd have been working
there for 20 years.
25
II
•
a smiling girl - uśmiechająca się dziewczyna
•
She finds him interesting. - Ona uważa, że on jest interesujący.
•
a painted wall - pomalowana ściana
•
I am very tired. - Jestem bardzo zmęczony.
•
interesting/interested - interesujący/zainteresowany
•
tiring/tired - męczący/zmęczony
Zatem imiesłowy można tłumaczyć również jako przymiotniki.
III
Imiesłowy występują poza tym jako część składowa dopełnienia złożonego:
•
jeżeli orzeczeniem jest czasownik spostrzegania zmysłowego:
I saw a man hanging on his braces. - Zobaczyłem człowieka wiszącego na szelkach.
I heard her crying. - Słyszałem jak płakała.
•
jeżeli jest mowa o spowodowaniu wykonywania jakiejś czynności, a orzeczeniem jest: 'make, have,
get, want':
I want this telegram sent off at once. - Chcę, aby ten telegram został wysłany natychmiast.
•
jeżeli jest mowa o stwierdzeniu pewnego stanu rzeczy:
Mary found the yellow vase broken. - Mary znalazła potłuczony żółty wazon.
IMIESŁÓW JAKO ELEMENT SKŁADOWY W CZASACH
Imiesłowy Present i Past występują również jako część składowa orzeczeń angielskich czasów:
•
Continuous - he is/was/has been writing (Present Participle);
•
Perfect - he has/had written (Past Participle).
oraz strony biernej - it is/will be written (Past Participle).
Nie tłumaczy się ich wówczas tak, jak zwykłe imiesłowy tylko łącznie z całym orzeczeniem jako czasownik w
danym czasie w formie osobowej.
24
B3
PAST PERFECT
Budowa
Zdania twierdzące
I/he/they + had + V3
Przeczenia
I/he/they + hadn't + V3
Pytania
Had I/he/they + V3?
Zastosowanie
a. Czynność wykonana została jeszcze wcześniej, niż inna czynność w czasie przeszłym, o której już
wspominaliśmy.
Before I went out I had locked the door.
When they arrived at the station the train had already left.
b. Mowa
zależna.
He said he had never been to Paris.
c.
III tryb warunkowy (w części zdania po if).
If you hadn't driven so fast, you wouldn't have had an accident.
B4
PAST PERFECT CONTINUOUS
Budowa
Zdania twierdzące
I/he/they + had + been + V1 + -ing.
Przeczenia
I/he/they + hadn't + been + V1 + -ing.
Pytania
Had you/he/I/they + been + V1 + -ing?
Zastosowanie
a. Czynność trwała przez dłuższy czas lub wielokrotnie się powtarzała wcześniej niż inna czynność w
czasie przeszłym, o której już wspominaliśmy.
He failed the exam because he had been spending too much time at parties.
I saw in the morning that it had been snowing.
b. Mowa
zależna.
He said he had been playing football all Saturday.
17
Czasy przyszłe
C1
FUTURE SIMPLE
Budowa
Zdania twierdzące
I/we + will/shall + V1
You/he/she/it/they + will + V1
Przeczenia
I + will not (= won't) + V1
Pytania
Will you + V1?
Zastosowanie
a. Czynność wydarzy się jednokrotnie w przyszłości.
I'll tell you about it tomorrow.
b. Gdy
coś komuś proponujemy lub pytamy o radę.
Shall I make you some coffee?
What shall we have for lunch?
c. Gdy
coś komuś obiecujemy.
Don't worry, I won't tell him.
d.
Gdy podejmujemy decyzję.
I'll take the chicken.
e.
Gdy przewidujemy przyszłość.
It will rain tomorrow.
f.
I tryb warunkowy w części zdania, w której nie występuje if/ when/ as soon as/ unless, itp.
I'll phone you as soon as I get home.
Unless it rains, we'll go for a walk.
C2
FUTURE CONTINUOUS
Budowa
Zdania twierdzące
I/we + will/shall + be + V1 + -ing
You/he/she/it/they + will + be + V1 + -ing
Przeczenia
I + will not (=won't) + be + V1 + -ing
Pytania
Will you + be + V1 + -ing?
Zastosowanie
a. Czynność będzie trwała w przyszłości przez dłuższy czas lub powtórzy się kilkakrotnie.
Don't call me before 10 o'clock. I'll be working.
This time tomorrow we'll be flying to Australia.
b. Czynność będzie naturalną konsekwencją jakiegoś wydarzenia/ wydarzeń w przyszłości.
After the break we'll be going right back.
c. Jeżeli zamierzamy coś robić w przyszłości przez pewien czas.
I will be fishing and sailing at the camp.
18
IMIESŁOWY / PARTICIPLES
W języku polskim mamy cztery imiesłowy, a w angielskim trzy: Present, Past i Perfect. Oto ich zestawienie
(skróty V1 i V3 oznaczają 1 i 3-cią formę czasownika):
IMIESŁOWY / PARTICIPLES
W POLSKIM
IN ENGLISH
Nazwa
Przykład
Name
Example (structure)
Przymiotnikowy czynny
Pukający
Present
knocking (V1 + -ing)
Przymiotnikowy bierny
Pukany
Past
knocked (V3)
Przysłówkowy
współczesny
Pukając
Present
knocking
(V1 + -ing)
Przysłówkowy uprzedni
Zapukawszy
Perfect
having knocked
(having + V3)
Z zestawienia tego widać, że Present Participle ma dwa odpowiedniki w języku polskim.
TŁUMACZENIE
Tłumaczenie imiesłowu uzależnione jest od kontekstu zdania. Oto kilka przykładów:
I
•
Knowing him, he will be late. - Znając go, na pewno się spóźni.
•
Having found the wallet, I gave it to the police. - Znalazłszy portfel, zaniosłem go na posterunek
policji.
•
Extremely tired, I couldn't even go out. - Bardzo zmęczony, nie mogłem nawet wyjść na dwór.
•
Driving along, he passed a field of tulips. - Przejeżdżając, minął pole tulipanów.
Widać z tego, że dzięki zastosowaniu imiesłowów możemy tworzyć równoważniki zdania (np. When he was
asked, he refused to answer, a równoważnik: Asked, he refused to answer. - Zapytany, odmówił odpowiedzi),
najczęściej przyczynowych, warunkowych i czasowych. Takie struktury przydają się niezwykle zwłaszcza w
formalnej korespondencji oraz w innych zastosowaniach języka pisanego.
Po polsku możemy tworzyć równoważniki zdania tylko przy zgodności podmiotu obydwu zdań pojedynczych,
np.:
•
Jaś szedł do szkoły. Jaś zgubił tornister. - Idąc do szkoły, Jaś zgubił tornister.
Po angielsku imiesłowowy równoważnik zdania może (choć nie musi) mieć swój własny podmiot.
•
The sun had set. We went home. - The sun having set, we went home.
•
Johnny was going to school. Johnny lost his school-bag. - Going to school Johnny lost his school-
bag.
Uwaga: Imiesłów w formie Perfect ('having + III forma czasownika') oznacza, że czynność nim wyrażona, była
wcześniejsza od czynności, wyrażonej w zdaniu głównym.
•
Having finished his work, he went out. - Skończywszy swoją pracę, wyszedł.
23
I will not forget to lock the door. Nie zapomnę zamknąć drzwi.
I will not forget dancing with her. Nie zapomnę, jak z nią tańczyłem.
Will she remember meeting me? Czy będzie pamiętała, że mnie spotkała?
•
Po niektórych czasownikach występują tylko formy:
bezokolicznika, np.: want/wish (chcieć), hope (mieć nadzieję), deserve (zasługiwać);
gerund, np.: avoid (unikać), consider (rozważać), dislike (nie lubić), enjoy (bawić się).
1.
w niektórych wyrażeniach:
It's not worth, there's no point in, be used to, go, it's no use/good, have difficulty/problem, it's a waste of
time/money
•
Let's go shopping.
•
If anything is worth doing at all, it is worth doing well.
•
I had many problems coming here today.
2.
oraz czasownikach z przyimkiem:
succeed in, insist on, pay for, think of, dream of, approve of, decide against, feel like, look forward to,
congratulate somebody on, accuse somebody of, suspect somebody of, prevent somebody from, stop
somebody from, thank somebody for, forgive somebody for, warn somebody against, talk about,
apologise to somebody for.
•
Have you succeeded in finding a wife?
•
They insisted on paying for the damage.
•
She doesn't approve of my/me buying new computer games.
•
We are all looking forward to Liz coming home.
•
I congratulated him on passing the driving test.
•
Nobody suspected the man of being a spy.
RÓŻNE FORMY
1.
Oto gerund w stronie biernej (being + V3):
•
I don't like being kept waiting.
•
She doesn't enjoy being laughed at.
2.
A oto gerund w formie perfect (having + V3), która podkreśla, że czynność miała miejsce wcześniej niż
czasownik (np. admit). Formę tą zawsze można zastąpić formą prostą:
•
She admitted having copied the documents. lub: She admitted copying the documents.
PRZYKŁADY
•
Everybody stopped talking.
•
I've finished cleaning the kitchen.
•
He tried to avoid answering my question.
•
I don't fancy going out tonight.
•
Have you ever considered sleeping on a table?
22
C3
FUTURE PERFECT
Budowa
Zdania twierdzące
I/we + will/ shall + have + V3
You/he/she/it/they + have + V3
Pytania i przeczenia podobnie jak w pozostałych czasach przyszłych.
Zastosowanie
•
Czynność zostanie zakończona do określonego momentu w przyszłości. W zdaniu najczęściej z
przyimkiem "by".
I'll have finished this book by tomorrow.
C4
FUTURE PERFECT CONTINUOUS
Budowa
Zdania twierdzące
I/we + will/shall + have + been + V1 + -ing
You/he/she/it/they + will + have + been + V1 + -ing
Pytania i przeczenia podobnie jak w pozostałych czasach przyszłych
Zastosowanie
•
Wykonywanie czynności lub jej etapu zostanie zakończone do określonego momentu w przyszłości.
Next week John will have been working here for 5 years.
(Jutro minie 5 lat od kiedy John tu pracuje.)
D1
FUTURE SIMPLE IN THE PAST
Budowa
Zdania twierdzące
I/you/we + would + V1
Przeczenia
I + would not (=wouldn't) + V1
Pytania
Would you + V1?
Zastosowanie
a. Mowa
zależna zamiast Future Simple.
He said he would tell me later.
b.
II tryb warunkowy w części zdania, w której nie występuje if.
I wouldn't tell him if I were you.
c. Gdy
opowiadając o czymś, co wydarzyło się w przeszłości, chcemy wyrazić przyszłość z punktu
widzenia tamtej chwili (stosujemy głównie w języku pisanym, rzadko w mowie potocznej).
We had to go to bed early because we would have a meeting early next morning.
d. używamy do nazywania tego, co ktoś robił przez dłuższy czas w dalekiej przeszłości i
prawdopodobnie już nie robi
My grandfather would make me sit on his lap and tell about the war.
19
D2
FUTURE CONTINUOUS IN THE PAST
Budowa
Zdania twierdzące
would + be + V1 + -ing
Przeczenia
I + wouldn't + be + V1 + -ing
Pytania
Would you + be + V1 + -ing?
Zastosowanie
a. Mowa
zależna zamiast Future Continuous.
I thought we would be flying much shorter.
b.
II tryb warunkowy w części zdania, w której nie występuje if.
If he didn't love her, he wouldn't be waiting for her for hours every day.
c. Gdy
opowiadając o czymś, co wydarzyło się w przeszłości, chcemy wyrazić przyszłośc z punktu
widzenia tamtej chwili (stosujemy głównie w języku pisanym, rzadko w mowie potocznej).
We filled the car with fuel because we would be driving all day.
D3
FUTURE PERFECT IN THE PAST
Budowa
Zdania twierdzące
I/we/you + would + have + V3
Pytania i przeczenia podobnie, jak w pozostałych czasach Future in the Past.
Zastosowanie
a. Mowa
zależna.
He told me he would have repaired my car by the end of the day.
b.
III tryb warunkowy w części zdania, w której nie występuje if.
If he hadn't driven so fast, he wouldn't have had an accident.
D4
FUTURE PERFECT CONTINUOUS IN THE PAST
Budowa
Zdania twierdzące
I/you/we + would + have + been + V1 + -ing
Pytania i przeczenia podobnie, jak w pozostałych czasach Future in the Past.
Zastosowanie
•
III tryb warunkowy w części zdania, w której nie występuje if.
If he had known about the fog in Amsterdam, he wouldn't have been waiting at the airport all day.
20
FORMA GERUND (RZECZOWNIK ODCZASOWNIKOWY)
TWORZENIE
The Gerund, czyli rzeczownik odczasownikowy lub odsłowny tworzymy dodając do pierwszej formy
czasownika końcówkę -ing (V1 + -ing, przeczenie not V1 + -ing, gdzie V1 oznacza formę podstawową, tj.
bezokolicznik czasownika). W języku polskim odpowiednikiem tej formy są rzeczowniki nazywające czynności
zakończone w pisowni na -nie, -cie (ze względów stylistycznych czasami konieczne jest tłumaczenie na język
polski formami bezokolicznika).
Gerund = bezokolicznik + -ing
swim - swimming (pływać - pływanie)
Uwaga na:
•
czasowniki zakończone na -e (zanika ostatnia litera):
dance – dancing
write – writing
•
oraz na jednosylabowe zakończone na literę spółgłoskową, poprzedzoną literą samogłoskową,
poprzedzoną literą spółgłoskową (czyli od końca wyrazu układ następujący: litera spół-, samo-,
spółgłoskowa), w których podwajamy ostatnią literę:
get – getting
run – running
swim – swimming.
WYSTĘPOWANIE
Gerund występuje wszędzie tam, gdzie może wystąpić rzeczownik:
1.
jako podmiot
•
Dancing is great.
•
Smoking is dangerous.
2. jako
dopełnienie
•
I like swimming.
•
John hates visiting his uncle
3.
po przyimkach (jako dopełnienie przyimkowe)
•
I am fond of listening to classical music.
•
After drinking we will eat.
•
You can reach it by breaking the glass.
•
Enter without knocking!
•
I am tired of sitting here.
•
Mary is bored with arguing.
4.
zwłaszcza po niektórych czasownikach:
give up, stop, put off', postpone, carry on, go on, continue, keep, keep on, delay, fancy, consider, admit,
enjoy, miss, involve, finish, postpone, imagine, avoid, deny, risk, practise, mind, suggest, like, love, hate,
detest, dislike, recommend, encourage, remember, prefer
•
Would you mind opening the door? (nie "mind to open")
•
He suggested going to the cinema. (nie "suggested to go")
•
I enjoy not having to get up early. (nie "enjoy not to have")
Uwagi:
•
Po niektórych czasownikach może wystąpić zarówno forma Gerund, jak i bezokolicznik, czasem
ze zmianą znaczenia:
We intended going/to go. Zamierzaliśmy pójść.
They began fighting/to fight. Oni zaczęli walczyć.
He stopped looking at her. Przestał patrzeć na nią, ale He stopped to look at her.
Zatrzymał się, aby popatrzeć na nią.
Po czasownikach 'forget' (zapomnieć), 'remember' (pamiętać) bezokolicznik odnosi się
do przyszłości, forma gerund do przeszłości
21