1

Nadzór epidemiologiczny w Polsce

(regulacje prawne -

źródła danych - raporty)

Wzmocnienie Nadzoru Epidemiologicznego
nad Chorobami Zaka

źnymi w Polsce

Projekt Bli

źniaczy PL2006/IB/SO/02

Projekt finansowany z funduszy Unii Europejskiej

Wprowadzenie

2

Podstawy prawne nadzoru
epidemiologicznego w krajach UE

●

DECYZJA NR 2119/98/WE PARLAMENTU
EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 24 wrze

śnia 1998 r.

ustanawiaj

ąca sieć nadzoru i kontroli

epidemiologicznej chorób zaka

źnych we Wspólnocie

–

DECYZJA KOMISJI z dnia 22 grudnia 1999 r.

w sprawie

systemu wczesnego ostrzegania i reagowania w celu
zapobiegania i kontroli chorób zaka

źnych

(2000/57/WE)

–

DECYZJA KOMISJI z dnia 22 grudnia 1999 r.

w sprawie

stopniowego obejmowania chorób zaka

źnych siecią

wspólnotow

ą

(2000/96/WE)

–

DECYZJA KOMISJI z dnia 19 marca 2002 r.

ustanawiaj

ąca definicje przypadku w celu zgłaszania

chorób zaka

źnych do sieci wspólnotowej

(2002/253/WE)

–

DECYZJA KOMISJI z dnia 17 lipca 2003 r.

zmieniaj

ąca

decyzj

ę

nr 2119/98/WE ... 2000/96/WE ... oraz

2002/253/WE (2003/534/WE)

„Przes

łanki” Decyzji nr 2119/98/WE

Parlamentu Europejskiego i Rady

●

(1)

Zapobieganie chorobie

, w szczególno

ści wielkim

epidemiom,

jest priorytetowym dzia

łaniem

dla

Wspólnoty, ...

●

(19) W ramach tworzenia sieci nadzoru i kontroli
epidemiologicznej chorób zaka

źnych ...

zak

łada się

przestrzeganie przepisów prawnych dotycz

ących

ochrony jednostek w zakresie przetwarzania danych
osobowych

oraz wprowadzanie odpowiednich przepisów

w celu zagwarantowania poufno

ści i bezpieczeństwa

takich danych;

–

w zwi

ązku z powyższym Parlament Europejski i Rada przyjęły

dyrektyw

ę 95/46/WE.

3

Nadzór epidemiologiczny - definicje (1)

●

Systematyczne zbieranie odpowiednich danych

●

Uporz

ądkowana konsolidacja i ocena tych

danych

●

Szybkie rozpowszechnienie wyników do tych,

którzy powinni by

ć o nich poinformowani

21.

Światowe Zgromadzenie Zdrowia -1968

Nadzór epidemiologiczny - definicje (2)

●

Sta

łe, systematyczne zbieranie, analiza,

interpretacja i upowszechnianie danych

dotycz

ących zdrowia

,

–

w

tym bada

ń epidemiologicznych

, dotycz

ących ...

chorób zaka

źnych...,

–

w szczególno

ści dotyczących struktury

rozprzestrzeniania si

ę takich chorób w czasie i

przestrzeni oraz

analiza czynników ryzyka zwi

ązanego

z zaka

żeniem takimi chorobami

,

●

w celu umo

żliwienia podjęcia właściwych środków

zapobiegawczych i zaradczych

DECYZJA NR 2119/98/WE

4

Nadzór epidemiologiczny - definicje (3)

●

Nadzór ogólny

–

sta

łe i systematyczne gromadzenie, analizę oraz

interpretacj

ę informacji o zachorowaniach lub

innych

procesach zachodz

ących w sferze zdrowia publicznego

,

wykorzystywane w celu zapobiegania i zwalczania
zaka

żeń lub chorób zakaźnych

●

Nadzór indywidualny

–

obserwacja osoby zaka

żonej lub podejrzanej o zakażenie

(bez ograniczania jej swobody przemieszczania si

ę),

wykonywanie bada

ń sanitarno-epidemiologicznych u tej

osoby w celu wykrycia biologicznych czynników
chorobotwórczych oraz zebranie, analiz

ę i interpretację

informacji o okoliczno

ściach i skutkach zakażenia

(definicja robocza z projektu nowej ustawy o chorobach zaka

źnych)

Jeden z g

łównych dylematów nadzoru

Prawa

jednostki

(ochrona prywatno

ści)

Prawa

innych osób

(ochrona zdrowia)

5

Przyczyny dylematu

●

Potrzeba eliminowania wielokrotnych notowa

ń

tych samych przypadków

–

prawdopodobie

ństwo wielokrotnego notowania

przypadków jest szczególnie wysokie w systemach
opartych na powszechnym zg

łaszaniu

•

wrasta w miar

ę poszerzania zakresu informacji o przypadku

(zachorowanie, wynik badania laboratoryjnego, zgon)

●

Potrzeba

łączenia przypadków zachorowań

(zaka

żeń) z informacjami, które nie zawsze są

niezb

ędne w diagnozie klinicznej czy terapii

–

informacje o domniemanej drodze transmisji zaka

żenia

–

informacje o czynniku etiologicznym

•

charakterystyka czynnika etiologicznego

–

informacje na potrzeby bada

ń epidemiologicznych o

charakterze eksploracyjnym

Nadzór w Polsce

regulacje prawne -

źródła danych

6

Podstawowe akty prawne

●

USTAWA O CHOROBACH ZAKA

ŹNYCH I ZA-

KA

ŻENIACH z dnia 6 września 2001 r.

–

(Dz.U. Nr 126 z 2001 r., poz. 1384; z pó

źn. zm.)

●

USTAWA O INSPEKCJI SANITARNEJ z dnia 14

marca 1985 r.

–

(Dz.U. Nr 12 z 1985 r., poz.49; z pó

źn. zm)

●

USTAWA O STATYSTYCE PUBLICZNEJ z dnia

29 czerwca 1995 r.

–

(Dz.U. Nr 88 z 1995 r., poz.439 z pó

źn. zm.)

Ustawa o Pa

ństwowej Inspekcji Sanitarnej

Znaczenie dla nadzoru epidemiologicznego

●

Pa

ństwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do

realizacji

zada

ń z zakresu zdrowia publicznego

(Art. 1)

●

wykonywanie tych zada

ń polega na sprawowaniu

zapobiegawczego i bie

żącego nadzoru sanitarnego oraz

prowadzeniu dzia

łalności zapobiegawczej i

przeciwepidemicznej w zakresie chorób zaka

źnych

i

innych chorób powodowanych warunkami

środowiska

(Art. 2)

●

do zakresu dzia

łania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w

dziedzinie zapobiegania i zwalczania chorób, nale

ży m.in.

dokonywanie analiz i ocen epidemiologicznych

(Art. 5)

7

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Art. 3.

Artyku

ł kluczowy dla nadzoru nad chorobami

zaka

źnymi

1. Wykaz chorób zaka

źnych i zakażeń

, do których stosuje

si

ę przepisy ustawy, określa załącznik nr 1 do ustawy.

2. Wykaz biologicznych czynników chorobotwórczych

, do

których stosuje si

ę przepisy ustawy, określa załącznik nr

2 do ustawy.

3.

Minister w

łaściwy do spraw zdrowia może określić, w

drodze rozporz

ądzenia,

kryteria rozpoznawania

niektórych chorób i zaka

żeń

, obj

ętych wykazami, ... ,

uwzgl

ędniając w szczególności objawy i wyniki badań

niezb

ędnych do ustalenia rozpoznania.

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Załącznik 1

Wykaz chorób zaka

źnych i zakażeń

●

obejmuje

78 pozycji

–

od „AIDS i zaka

żenia HIV” do „żółtej gorączki i innych

wirusowych gor

ączek krwotocznych”

–

od „wszawicy” po „chorob

ę Creutzfeldta-Jakoba i inne

encefalopatie g

ąbczaste”

●

dominuj

ą choroby

, ale wykaz zawiera tak

że

–

zaka

żenia

•

np. Haemophilus influenzae typ b, meningokokowe, wirusami
hepatotropowymi (HAV, HBV, HCV, HDV i HEV)

–

zespo

ły objawów

•

np. biegunki u dzieci do lat 2; zapalenia opon mózgowo-
rdzeniowych

8

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Załącznik 2

Wykaz biologicznych czynników chorobotwórczych

●

obejmuje

42 pozycje

–

od „Bacillus anthracis” do „Yersinia pestis”

●

jest podporz

ądkowany ustalonemu w Ustawie

wykazowi chorób i zaka

żeń

●

pomimo pozycji takich jak „enterowirusy”, „riketsje”
czy „rotawirusy” wykaz

nie pokrywa w pe

łni wykazu

chorób

, ustalonego w Ustawie

–

w wykazie zwraca uwag

ę m.in. brak „Treponema pallidum”

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Art. 20

Zg

łoszeniu podlega zarówno:

–

rozpoznanie

, choroby lub zaka

żenia, jak też

–

podejrzenie

zaka

żenia lub zachorowania na taką

chorob

ę

●

obowi

ązek zgłoszenia

spoczywa

na lekarzu

..., który

rozpozna

ł lub podejrzewa chorobę lub zakażenie

●

zg

łoszenie

powinno by

ć dokonane

w ci

ągu 24 godzin

●

do

w

łaściwego terytorialnie (ze względu na miejsce

zachorowania)

inspektora sanitarnego:

–

powiatowego

(granicznego) lub

–

wojewódzkiego

lub wskazanej przez niego

specjalistycznej jednostki

9

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Art. 20

●

Poziom administracyjny, na który kierowane s

ą

zg

łoszenia, zależy od rodzaju choroby

–

zg

łoszenia zachorowań (i podejrzeń zachorowań) na

gru

źlicę, AIDS, kiłę, rzeżączkę, nierzeżączkowe

zaka

żenia dolnych odcinków narządów moczowo-

p

łciowych, inne chlamydiozy oraz rzęsistkowicę -

kierowane s

ą bezpośrednio

do wojewódzkiego

inspektora sanitarnego lub wskazanej przez niego
specjalistycznej jednostki w

łaściwej w zakresie

gru

źlicy, lub chorób przenoszonych drogą płciową

–

zg

łoszenia zachorowań (i podejrzeń zachorowań) na

pozosta

łe choroby kierowane są

do powiatowego

inspektora sanitarnego

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Art. 20

●

Zg

łoszeniu podlega także

stwierdzenie lub

podejrzenie,

że

zgon

nast

ąpił z powodu choroby

zaka

źnej (o której mowa w wykazie)

●

obowi

ązek

dokonania zg

łoszenia nałożony został na

lekarza

, który stwierdzi

ł lub podejrzewa, że zgon

nast

ąpił z powodu choroby zakaźnej

●

zg

łoszenie kierowane jest bezpośrednio

do

wojewódzkiego inspektora sanitarnego

●

termin

dokonania zg

łoszenia

nie jest okre

ślony

(!)

10

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Art. 21

●

Niezale

żnie, zgłoszeniu podlegają

●

wskazane dodatnie wyniki

bada

ń w kierunku

biologicznych czynników chorobotwórczych z
powodu choroby zaka

źnej (o której mowa w

wykazie)

●

obowi

ązek

dokonania zg

łoszenia nałożony został na

kierownika laboratorium

wykonuj

ącego badania

mikrobiologiczne, serologiczne i molekularne

●

zg

łoszenie powinno być dokonane

w ci

ągu 24 godz

.

●

a kierowane jest

do inspektora sanitarnego:

–

powiatowego

(granicznego) lub

–

wojewódzkiego

lub wskazanej przez niego

specjalistycznej jednostki

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Art. 21

●

Wskazanie wyników bada

ń podlegających zgłoszeniu

nast

ąpiło w trybie rozporządzenia Ministra Zdrowia,

wydanego w oparciu o znowelizowany w grudniu 2006 r.
Art. 21 ust. 7 Ustawy

–

Rozporz

ądzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 października

2007 r.

•

w sprawie rodzaju biologicznych czynników chorobotwórczych
podlegaj

ących zgłoszeniu

,

•

wzorów formularzy zg

łoszeń dodatnich wyników badań

laboratoryjnych w kierunku biologicznych czynników
chorobotwórczych,

•

okoliczno

ści dokonywania zgłoszeń

•

oraz trybu ich przekazywania

(Dz.U. z 2007 r. Nr 203 poz. 1467)

11

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Art. 20

●

W zg

łoszeniach zachorowań, zakażeń i ich podejrzeń

oraz zgonów zamieszcza si

ę następujące

dane osoby,

której dotyczy zg

łoszenie

:

–

imi

ę i nazwisko

/inicja

ły imienia i nazwiska lub hasło/

,

–

dat

ę urodzenia

/wiek/

,

–

nr PESEL

/-/

,

–

p

łeć,

–

adres zamieszkania

(lub zameldowania)

/obywatelstwo;

województwo, na obszarze którego posiada sta

łe zameldowanie,

a w przypadku niemo

żliwości ustalenia - województwo, na

obszarze którego przebywa osoba, której dotyczy zg

łoszenie/

,

–

rozpoznanie

oraz kod jednostki chorobowej zgodnie z MKCh

/rozpoznanie/

,

–

inne informacje niezb

ędne do przeciwdziałania chorobom

zaka

źnym i zakażeniom oraz rozpoznania i oceny sytuacji

epidemiologicznej

/-/

.

Ustawa o chorobach zaka

źnych - Art. 21

●

W zg

łoszeniach dodatnich wyników badań umieszcza

si

ę następujące

dane osoby, której dotyczy

zg

łoszenie

:

–

imi

ę i nazwisko

/inicja

ły imienia i nazwiska lub hasło/

,

–

dat

ę urodzenia

/wiek/

,

–

nr PESEL

/-/,

–

p

łeć,

–

adres zamieszkania

(lub zameldowania)

/obywatelstwo; miejsce

sta

łego pobytu: województwo, typ miejscowości (miasto/wieś)/

,

–

wynik badania

i dat

ę pobrania próby

–

rozpoznanie

oraz kod jednostki chorobowej zgodnie z MKCh

/rozpoznanie/

,

–

inne informacje niezb

ędne do rozpoznania i oceny sytuacji

epidemiologicznej lub przeciwdzia

łania zakażeniom

(-)

12

Dane osobowe w nadzorze (1)

Ustawa o ochronie danych osobowych (Art. 6)

●

za dane osobowe uwa

ża się

wszelkie informacje

dotycz

ące zidentyfikowanej lub możliwej do

zidentyfikowania osoby

fizycznej

–

osob

ą możliwą do zidentyfikowania jest osoba, której

to

żsamość można określić bezpośrednio

–

lub po

średnio

, w szczególno

ści przez powołanie się na

numer identyfikacyjny

albo

jeden lub kilka specyficznych

czynników

okre

ślających jej cechy fizyczne, fizjologiczne,

umys

łowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne

Dz.U. 1997 Nr 133 poz. 883 z pó

źn. zm.)

Dane osobowe w nadzorze (2)

Ustawa o ochronie danych osobowych (Art. 23)

●

dopuszcza przetwarzanie takich danych tylko wtedy,
gdy (przyk

łady):

–

osoba

, której dane dotycz

ą,

wyrazi na to zgod

ę

–

jest to

niezb

ędne dla

zrealizowania uprawnienia lub

spe

łnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa

–

jest

niezb

ędne

do wykonania okre

ślonych prawem

zada

ń realizowanych

dla dobra publicznego

Dz.U. 1997 Nr 133 poz. 883 z pó

źn. zm.)

13

Dane osobowe w nadzorze (3)

●

Zgodnie z Ustaw

ą o ochronie danych osobowych, przetwa-

rzaj

ąc dane osobowe na podstawie przepisów prawa lub w

celu realizacji zadania publicznego

(Art. 24 ust. 2; Art. 25 ust. 3)

–

organy pa

ństwowe

(np.: PPIS, PWIS, GIS)

–

pa

ństwowe i komunalne jednostki organizacyjne

(np.: NIZP-PZH,

SP ZOZ wskazany przez PWIS jako w

łaściwy do sprawowania

nadzoru nad gru

źlicą lub chorobami przenoszonymi drogą płciową)

–

podmioty niepubliczne realizuj

ące zadania publiczne

(np.: NZOZ

wskazany przez PWIS jako w

łaściwy do sprawowania nadzoru j.w.)

●

s

ą zwolnione m.in. z obowiązku informowania osoby, której

dotycz

ą dane, o celu i zakresie ich zbierania oraz źródle

danych

Dz.U. 1997 Nr 133 poz. 883 z pó

źn. zm.)

Zg

łaszanie przypadków do nadzoru

●

Zg

łaszanie przypadków regulują dwa

rozporz

ądzenia wydane na mocy ustawy o

chorobach zaka

źnych:

–

Rozporz

ądzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2003

r. w sprawie wzorów formularzy zg

łoszeń podejrzenia

zaka

żenia lub zachorowania na chorobę zakaźną,

rozpoznania zachorowania na chorob

ę zakaźną oraz

podejrzenia lub stwierdzenia zgonu z powodu choroby
zaka

źnej oraz sposobu ich przekazywania

(Dz.U. Nr 186 z 2003 r., poz. 1564, z pó

źn. zm.)

–

Rozporz

ądzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzaju

biologicznych czynników chorobotwórczych ...

(Dz.U. z 2007 r. Nr 203 poz. 1467)

14

Formularze zg

łoszeń

●

Pi

ęć wzorów formularzy:

–

zg

łoszenia zachorowania (podejrzenia zachorowania

) na

chorob

ę zakaźną

(inn

ą niż wymienione niżej)

–

zg

łoszenia zachorowania (podejrzenia zachorowania)

na

gru

źlicę

–

zg

łoszenia zachorowania (podejrzenia zachorowania)

na

chorob

ę przenoszoną drogą płciową

–

zg

łoszenia zachorowania (podejrzenia zachorowania)

na AIDS

lub zg

łoszenia

zaka

żenia

(podejrzenia zaka

żenia)

HIV

–

zg

łoszenia

zgonu

(podejrzenia zgonu) z powodu choroby

zaka

źnej

●

Podejrzenia zachorowania oraz zachorowania na gryp

ę

zg

łasza się w formie raportów zbiorczych, których wzór

okre

ślają przepisy o statystyce publicznej

Wzory formularzy zg

łoszeń

P ieczątka zakładu opieki zdrowotnej / praktyki lekarskiej:

Resortowy kod identyfikacyjny zakładu / praktyki lek.

(2)

Formularz zgłoszenia zachorowania

(podejrzenia zachorowania)

*

na chorobę zakaźną

(1)

Adresat:

Państwowy Powiatowy / Graniczny

*

Inspektor Sanitarny

w

..........................................................................................

Część I. RE G O N

Część II. T ERY T

Część III. podm iot, który utworzył zakład

Część VIII. specjalność kom órki organiz.

Uwaga: (1) Nie dotyczy zachorowań i podejrzeń zachorowań na gruźlicę, AIDS , kiłę, rzeżączkę, nierzeżączkow e

zakażenia dolnych odcinków narządów m oczowo-płciow ych i inne chlam ydiozy oraz rzęsistkowicę - zgłaszanych na

innych form ularzach. Z głoszenia należy dokonać w ciągu 24 godzin zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 6 w rześnia

2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz. U. N r 126, poz. 1384 oraz z 2003 r. Nr 45, poz. 391). (2) Z akłady

opieki zdrowotnej wypełniają zgodnie z rozporządzeniem M inistra Zdrow ia z dnia 27 marca 2000 r. w sprawie system u

resortowych kodów identyfikacyjnych dla zakładów opieki zdrowotnej oraz szczegółowych zasad ich nadawania (Dz. U.

N r 30, poz. 379 oraz z 2002 r. Nr 223, poz. 1880) oraz zapisam i w decyzji o zarejestrowaniu zakładu. Praktyki lekarskie

w ypełniają tylko część I i II kodu. (*) Niepotrzebne skreślić.

I. ROZPOZNANIE / PODEJRZENIE
1. Kod ICD-10

2. Określenie słowne

3. Data (dd/m m /rr)

.

/

/

4. Podstawa rozpoznania / podejrzenia (zaznaczyć)

q

badania mikrobiologiczno-

serologiczne

q

objawy kliniczne

q

inne (w pisać jakie)

q

inne badania laboratoryjne

q

przesłanki epidemiologiczne (np.

zachorowanie z ogniska)

III. INNE INFORMACJE
1. Data zachorowania / wystąpienia

pierwszych objawów (dd/mm/rr)

/

/

2. Zatrucie pokarmowe środkiem chem.

Tak

q

Nie

q

Jeżeli tak, podać nazwę chemiczną

środka (czynnik toksyczny) i nazw ę

handlową preparatu

3. Nazwa i adres zakładu pracy lub nauki

(dla dzieci: żłobek, przedszkole, szkoła)

4. Pozostaje w leczeniu ambulatoryjnym

Tak

q

Nie

q

5. Skierow ano do szpitala

Tak

q

Nie

q

Jeżeli tak, podać nazwę szpitala

i adres

15

Wzory formularzy zg

łoszeń - grypa

i podejrzenia grypy

Nazwa i adres jednostki spraw ozdawczej:

Adresat:

...........................................................
Stacja S anitarno-Epidem iologiczna

w ........................................................

Numer identyfikacyjny –

R EG O N

:

MZ-55

DW UTYGOD NIOW Y, TYGO DNIOW Y,

DZIENNY

1 )

M ELDUNEK

o zachorowaniach i podejrzeniach

zachorowań na grypę

za okres, dzień

1)

od

.................do ............................ r.

Przekazać w terminach opisanych

w programie badań statystycznych

Dział 1. Liczba zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na grypę wg wieku chorych

2 )

Liczba zachorowań oraz podejrzeń Powody skierowania do szpitala - liczba osób

3)

Wiek

(ukończone lata)

O gółem

w tym osoby

skierow ane

do szpitala

objaw y ze

strony układu

krążenia

objaw y ze

strony układu

oddechow ego

inne

przyczyn y

0

1

2

3

4

5

0 - 4

1

5 - 14

2

15 - 64

3

65 i więcej

4

Razem

5

Jeżeli powodem skierowania do szpitala były „inne przyczyny” (rubryka 5), podać jakie: ........................................
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................

Podstawowe

źródła danych

System nadzoru epidemiologicznego w Polsce

●

oparty jest przede wszystkim na zg

łaszaniu

przypadków zachorowa

ń (zakażeń) i zgonów

przez lekarzy

●

wykorzystuje jednak (w znacznym stopniu)
zg

łoszenia wyników badań laboratoryjnych

–

w przypadku wybranych patogenów zg

łaszanie

wyników

zwi

ększa

zarówno

czu

łość

systemu jak i

jego

specyficzno

ść

16

G

łówna cecha systemu nadzoru

Konstrukcja systemu nadzoru w Polsce

●

sprzyja prowadzeniu

nadzoru biernego

●

w odniesieniu do niektórych chorób lub zdarze

ń

wyst

ępują

elementy nadzoru czynnego

, np.:

–

nadzór nad pora

żeniami wiotkimi w ramach programu

eradykacji poliomyelitis

–

wykrywanie ognisk zachorowa

ń, m.in. w związku z

przeprowadzanymi wywiadami epidemiologicznymi

–

lokalna (woj. podkarpackie) oferta wykonywania
bada

ń w kierunku hantawirusów w przypadkach

zespo

łu nerkowego

Nadzór w Polsce

regulacje prawne - raporty

17

Raporty zbiorcze (1)

●

Powiatowy ... inspektor sanitarny

prowadzi rejestr

zachorowa

ń

na choroby zaka

źne podlegające zgłoszeniu

oraz dodatnich wyników bada

ń laboratoryjnych

,

–

z wy

łączeniem gruźlicy, chorób przenoszonych drogą płciową,

AIDS, zaka

żeń HIV

•

w rejestrze mog

ą być przetwarzane dane osobowe pacjenta

●

Powiatowy ... inspektor sanitarny

sporz

ądza zbiorcze

raporty

zawieraj

ące dane liczbowe o wystąpieniu zacho-

rowa

ń na choroby zakaźne podlegające zgłoszeniu oraz

o dodatnich wynikach bada

ń laboratoryjnych

i przekazuje

w

łaściwemu wojewódzkiemu

inspektorowi sanitarnemu

Art. 23. ust.1-2. Ustawy o chorobach zaka

źnych ...

Raporty zbiorcze (2)

●

Wojewódzki inspektor sanitarny lub wskazana przez
niego specjalistyczna jednostka

prowadzi rejestr

zachorowa

ń na gruźlicę, choroby przenoszone drogą

p

łciową, AIDS, zakażenia HIV oraz dodatnich wyników

bada

ń laboratoryjnych

w kierunku czynników

wywo

łujących te choroby,

oraz zgonów

•

w rejestrze mog

ą być przetwarzane dane osobowe pacjenta

●

Wojewódzki inspektor sanitarny lub wskazana przez
niego specjalistyczna jednostka

sporz

ądza zbiorcze

raporty

zawieraj

ące dane liczbowe o występowaniu

zachorowa

ń na ww. choroby określone, o ww. dodatnich

wynikach bada

ń laboratoryjnych oraz o zgonach

Art. 23. ust.3-4. Ustawy o chorobach zaka

źnych ...

18

Raporty zbiorcze a indywidualne

●

Wojewódzki inspektor sanitarny

sporz

ądza

na podstawie

raportów przekazanych przez powiatowych ... inspektorów
sanitarnych oraz raportów w

łasnych raporty wojewódzkie i

przekazuje G

łównemu Inspektorowi Sanitarnemu

●

W przypadku chorób zawlekanych z innych krajów, rzadko
wyst

ępujących lub o ciężkim przebiegu klinicznym albo

obj

ętych programami, .... inspektorzy sporządzają raporty

indywidualne na podstawie przeprowadzonych wywiadów
kliniczno-epidemiologicznych

Art. 23. ust.3-4. Ustawy o chorobach zaka

źnych ...

Raporty indywidualne -

źródło danych

Osoby przebywaj

ące na obszarze

Rzeczypospolitej Polskiej s

ą zobowiązane

na

zasadach okre

ślonych w ustawie do:

●

poddania si

ę

obowi

ązkowemu leczeniu,

obowi

ązkowej hospitalizacji, izolacji,

kwarantannie i

nadzorowi epidemiologicznemu

●

udzielania wyja

śnień

istotnych dla zapobiegania

chorobom zaka

źnym

Art. 5. ust.1. pkt. 3-4. Ustawy o chorobach zaka

źnych ...

19

Raporty zbiorcze (3)

●

G

łówny Inspektor Sanitarny

sporz

ądza i publikuje raporty

krajowe

o zachorowaniach i zgonach na choroby

zaka

źne podlegające zgłoszeniu oraz o dodatnich

wynikach bada

ń laboratoryjnych

●

Minister

w

łaściwy do spraw zdrowia

okre

śli

, w drodze

rozporz

ądzenia, sposób prowadzenia rejestrów..., oraz

wzory raportów ..., oraz terminy ich przekazywania

,

uwzgl

ędniając w szczególności zasady ochrony danych

osobowych w rejestrach

Art. 23. ust.7-8. Ustawy o chorobach zaka

źnych ...

–

Rozporz

ądzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2003 r. w

sprawie sposobu prowadzenia rejestrów zachorowa

ń na choroby

zaka

źne i dodatnich wyników badań laboratoryjnych oraz

sporz

ądzania raportów o zarejestrowanych przypadkach

(Dz.U. Nr 90 z 2003 r., poz. 854, z pó

źn. zm.)

Rozporz

ądzenie MZ w sprawie ...

prowadzenia rejestrów ... i raportów (1)

§4.

Podmioty prowadz

ące rejestry ...

dzia

łając w

porozumieniu z lekarzem

..., który dokona

ł

zg

łoszenia:

–

weryfikuj

ą informacje

zawarte w formularzach zg

łoszeń

pod wzgl

ędem formalnym i merytorycznym

oraz

uzupe

łniają ewentualne braki w formularzach zgłoszeń;

–

uzupe

łniają informacje

zawarte w formularzach zg

łoszeń o

dodatkowe informacje zebrane w trakcie dochodzenia lub
nadzoru epidemiologicznego, w tym o wyniki bada

ń

laboratoryjnych;

–

dokonuj

ą kwalifikacji zgłoszenia

, zgodnej z definicj

ą

zachorowania na okre

śloną chorobę zakaźną, przyjętą na

potrzeby nadzoru epidemiologicznego

(Dz.U. Nr 90 z 2003 r., poz. 854, z pó

źn. zm.)

20

Rozporz

ądzenie MZ w sprawie ...

prowadzenia rejestrów ... i raportów (2)

§7.

Podmioty prowadz

ące rejestry ... sporządzają

... raporty zbiorcze

–

Wzory formularzy raportów

, ... terminy ich przesy

łania

oraz adresatów raportów

okre

ślają przepisy o

statystyce publicznej

.

–

Wzór

formularzy

raportów o zgonach

oraz

podejrzeniach zgonów z powodu chorób zaka

źnych

... jest okre

ślony w załączniku ...

(Dz.U. Nr 90 z 2003 r., poz. 854, z pó

źn. zm.)

Wzór formularza raportu - zgony

Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej:

Adresat:

Numer identyfikacyjny -

REGON

Miesięczny raport o zgonach

oraz podejrzeniach zgonów

z powodu chorób zakaźnych

za okres

od

.....................

do

.....................

............

r.

Raport należy przesłać w terminie 10 dni po okresie
sprawozdawczym do Głównego Inspektora Sanitarnego lub

wskazanej przez niego specjalistycznej jednostki.

Przyczyna zgonu

1

Liczba zgonów oraz podejrzeń zgonów z powodu chorób zakaźnych wg wieku zmarłych

Lp.

Kod

ICD-10

2

Określenie słowne

3

0

1

2-4

5-9 10-14 15-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60+ Ogółem

w tym

podejrze

nia

1.

.........

........

2.

.........

........

.....

—

Inna i bliżej nieokreślona

Razem

Wyjaśnienia dotyczące sprawozdania

można uzyskać pod numerem telefonu:

Pieczątka imienna i podpis osoby

działającej w imieniu sprawozdawcy:

.............................................................................................

.............................................................................................

(miejscowość i data)

.............................................................................................

Objaśnienia:

1

Uporządkowanie według kodów Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10).

2

Kategorie czteroznakowe.

3

Określenie wg Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10) - dopuszczalne skróty.

21

Rozporz

ądzenie MZ w sprawie ...

prowadzenia rejestrów ... i raportów (3)

§8.

Pa

ństwowi powiatowi ... inspektorzy sanitarni

prowadz

ący rejestry ... sporządzają

dodatkowe

okresowe raporty zbiorcze

, które przesy

łają

pa

ństwowym wojewódzkim inspektorom sanitarnym

–

Pa

ństwowi wojewódzcy ... inspektorzy sanitarni na

podstawie raportów ...

sporz

ądzają okresowe raporty

zbiorcze

, które przesy

łają Głównemu Inspektorowi

Sanitarnemu lub wskazanej przez niego jednostce
specjalistycznej

–

Wzór

formularza

raportów

, ... oraz terminy ich przesy

łania

s

ą określone w załączniku ...

(Dz.U. Nr 90 z 2003 r., poz. 854, z pó

źn. zm.)

Wzór formularza raportu - „dodatkowy”
raport

Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej:

Adresat:

Numer identyfikacyjny -

REGON

Miesięczny / kwartalny / roczny

/1

raport o zachorowaniach

oraz podejrzeniach zachorowań

na niektóre choroby zakaźne

za okres

od

.....................

do

.....................

............

r.

Powiatowe (graniczne) stacje sanitarno-epidemiologiczne przesyłają

raport do wojewódzkich stacji sanitarno-epidemiologicznych w terminie 7

dni po okresie sprawozdawczym. Stacje wojewódzkie przesyłają raport do

Głównego Inspektora Sanitarnego lub wskazanej przez niego

specjalistycznej jednostki w terminie 14 dni po okresie sprawozdawczym.

1. Salmonelozy (ogółem): liczba zachorowań wg definicji przypadku, kraju zakażenia oraz płci i wieku

/2

Klasyfikacja przypadków

Prawdopodobny

Potwierdzony

Razem

Płeć

(m - mężczyźni, k - kobiety)

m

k

m

k

m

k

0

1

2

3

4

5

6

0 - 4

1

5 - 9

2

10 - 14

3

15 - 24

4

25 - 64

5

65 +

6

Zakażenia

rodzime
wg wieku

(ukończone lata)

Razem

7

kod kraju

8

kod kraju

9

..........

.....

Zakażenia
importowane

wg kraju
zakażenia

/3

Razem

x

Ogółem

(wiersz 7 + x)

/4

y

22

Rozporz

ądzenia do Ustawy o Statystyce

Publicznej

●

Rozporz

ądzenie Rady Ministrów z dnia .... r. w

sprawie

programu bada

ń statystycznych statystyki

publicznej

na rok ...

●

Rozporz

ądzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia ... r.

w sprawie okre

ślenia

wzorów formularzy

sprawozdawczych

, obja

śnień co do sposobu ich

wype

łniania oraz wzorów kwestionariuszy i ankiet

statystycznych stosowanych w badaniach
statystycznych ustalonych w programie bada

ń

statystycznych statystyki publicznej na rok ...

Raporty osadzone w Programie Bada

ń

Statystycznych Statystyki Publicznej

●

MZ-55 „Dwutygodniowy, tygodniowy, dzienny
meldunek o zachorowaniach i podejrzeniach
zachorowa

ń na grypę”

●

MZ-56 „Dwutygodniowe, kwartalne, roczne
sprawozdanie o zachorowaniach na choroby zaka

źne,

zaka

żeniach i zatruciach”

●

MZ-57 „Roczne sprawozdanie o zachorowaniach na
wybrane choroby zaka

źne według płci, wieku, miejsca

zamieszkania oraz ich sezonowo

ści”

●

MZ-58 „Roczne sprawozdanie o zachorowaniach na
ró

życzkę”

23

Terminy przesy

łania sprawozdań (1)

●

MZ-56 „Dwutygodniowe, kwartalne, roczne
sprawozdanie o zachorowaniach na choroby
zaka

źne, zakażeniach i zatruciach

”

–

Sprawozdanie dwutygodniowe

(okresy sprawozdawcze 1-15 i 16-ostatni dzie

ń miesiąca)

•

PSSE 1 dzie

ń --> WSSE 3 dni --> PZH

–

Sprawozdanie kwartalne

•

PSSE 10 dni --> WSSE 20 dni --> PZH

–

Sprawozdanie roczne

•

PSSE 20 dni --> WSSE 40 dni --> PZH

Terminy przesy

łania sprawozdań (2)

●

MZ-55 „Dwutygodniowy, tygodniowy, dzienny
meldunek o zachorowaniach i podejrzeniach
zachorowa

ń na grypę”

–

Sprawozdanie tygodniowe

(okresy sprawozdawcze 1-7, 8-15, 16-22, 23-ostatni dzie

ń

miesi

ąca)

•

PSSE 1 dzie

ń --> WSSE 1 dzień --> PZH

–

Sprawozdanie dwutygodniowe

(okresy sprawozdawcze 1-15 i 16-ostatni dzie

ń miesiąca)

•

PSSE 1 dzie

ń --> WSSE 1 dzień --> PZH

24

MZ-56 Sprawozdanie o zachorowaniach na
choroby zaka

źne, zakażeniach i zatruciach

M INISTERSTW O ZDROW IA

PAŃSTW OW Y ZAKŁAD HIGIENY 00-791 W arszaw a, ul. Chocimska 24

Nazw a i adres jednostki
spraw ozdawczej:

A dresat:

Numer identyfikacyjny -

REGON

:

MZ-56

DWUTYGODNIOWE, KWARTALNE, ROCZNE

1)

Sprawozdanie o zachorowaniach

na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach

za okres od .................. do ................. .......... r.

Przekazać w terminach opisanych

w programie badań statystycznych

Liczba zachorowań w g definicji przypadków

2)

Lp.

Kod

wg ICD-10

Jednostka chorobow a

możliwe

prawdopo-

dobne

potwierdzo-

ne

razem

3)

w tym

hospital.

0

1

2

3

4

5

6

7

1

A00

Cholera

UE

2

A01.0

Dur brzuszny

UE/PL

3

A01.1-3

Dury rzekome A, B, C

UE/PL

4

Z22.0

Nosicielstwo duru brzusznego lub rzekomego

4)

5

A02.0

zatrucia pokarmowe

UE

6

A02.1-8

Salmonelozy

zakażenia pozajelitowe

PL

7

A03

Czerwonka bakteryjna (szigeloza)

UE

8

A04.0-2

wywołane przez E. coli biegunkotwórczą

PL 5)

9

A04.3

wywołane przez E. coli enterokrwotoczną

UE

10

A04.4

wywołane przez E. coli inną i BNO

11

A04.5

wywołane przez Cam pylobacter

UE

12

A04.6

wywołane przez Y ersinia enterocolitica lub
pseudotuberculosis

UE

13

A04.7-9

Inne
bakteryjne
zakażenia
jelitowe
(ogółem)

inne określone i nie określone

14

A04

Inne bakteryjne zakażenia jelitowe u dzieci do lat 2

6)

Stosowanie ICD-10 w nadzorze

●

Komunikat Ministra Zdrowia i Opieki Spo

łecznej w

sprawie wprowadzenia X Rewizji Mi

ędzynarodowej

Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów

Zdrowotnych

(Dziennik Urz

ędowy MZiOS, Nr 13 z 1996 r.)

25

MZ-57 Sprawozdanie o zachorowaniach na
wybrane choroby zaka

źne według płci ... (1)

MINISTERSTWO ZDROWIA

PAŃSTWOWY ZAKŁAD HIGIENY 00-791 Warszawa, ul. Chocimska 24

Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej:

Adresat:

Numer identyfikacyjny -

REGON

:

MZ-57

Roczne spraw ozdanie

o zachorowaniach

na w ybrane choroby zakaźne

według płci, wieku, miejsca

zamieszkania oraz ich sezonowości

Przekazać do dnia 28 lutego 2007 r.

za rok 2006

Jednostka chorobowa:

Dział 1. Liczba zachorowań według wieku, miejsca zamieszkania i płci

M ia sto

W ieś

W iek

(ukończone lata)

m ęż cz y źn i

k ob ie ty

raz e m

(rubryki 1+2)

m ęż cz y źn i

k ob ie ty

ra ze m

(rubryki 4+5)

O gó łe m

(rubryki 3+6)

0

1

2

3

4

5

6

7

O gó łe m

(wiersze 02-24)

01

0

02

1

03

2

04

3

05

4

06

5

07

6

08

7

09

8

10

9

11

1 0 - 1 4

12

MZ-57 Sprawozdanie o zachorowaniach na
wybrane choroby zaka

źne według płci ... (2)

D z iał 2. Li czba zac horow ań w edłu g m iejsc a z am iesz kania

Miejsce zamieszkania

Liczba

zachorowań

0

1

Ogółem (wiersze 2+ 7)

1

razem (wiersze 3-6)

2

poniżej 20

3

20 - 49

4

50 - 99

5

M

iasto

z

tego

o

lic

z

bie

ludno

ści

w

tys.

100 i więcej

6

Wieś

7

Obowiązuje zgodność danych:

rub ryka 1, wiersz 1 = dz iał 1 , rubryka 7 , wiersz 0 1 = M Z-56 ,

sprawozd anie ro czn e, rubryka 6

rub ryka 1, wiersz 2 = dz iał 1 , ru bryka 3 , wiersz 0 1

rub ryka 1, wiersz 7 = dz iał 1 , ru bryka 6 , wiersz 0 1

D ział 3. S ezono w y roz kł ad zacho row a ń

Liczba zachorowań wg daty

Miesiąc

zachorowania

rejestracji

0

1

2

Ogółem (wiersze 02-13 )

01

I

02

II

03

III

04

IV

05

V

06

Obowiązuje zgodność danych:

rub ryka 2, wiersz 01 = dział 1, rub ryka 7, wiersz 01 =

MZ -5 6, spra wo zd anie roc zne , rub ryk a 6

rub ryka 2, wiersze 0 2-13 =

M Z-56, sp rawoz dan ia dwutygo dniowe (o dpo wied nio), rub ryk a 6

Uwaga:

W rub ryce 1 nie na leż y wyk azy wać zach orowań z roku wcze śniej-
sze go (z lat wcz eśn ie jszyc h) zarejestrowan ych w ro ku sprawozd aw-
czy m, n atom iast n ależy uwzględ nić za cho ro wa nia z ro ku sprawo-
zda wc ze go z are je stro wane w ro ku n astę pnym - do chwili spo rzą -
dze nia sp ra wo zda nia.

26

MZ-58 Roczne sprawozdanie
o zachorowaniach na ró

życzkę (1)

M IN ISTER STW O ZD RO W IA

PA Ń STWO W Y ZA K ŁA D H IG IEN Y 00-791 Warszaw a, ul. C hocimska 24

Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej:

Adresat:

Numer identyfikacyjny -

REGON

:

MZ-58

Roczne sprawozdanie

o zachorow aniach na różyczkę

P rzekaz ać do dnia 28 luteg o 2 007 r.

za rok 2006

Dział 1. Liczba zachorowań według wieku, stanu zaszczepienia przeciw różyczce i płci

Zaszczepieni

Nieszczepieni

jedną dawką

dwiema dawkami

Brak danych

o szczepieniu

Wiek

(uko ńcz one lata)

mężczyźni

kobiety

mężczyźni

kobiety

mężczyźni

kobiety

mężczyźni

kobiety

Ogółem

(rub ryki 1-8)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Ogółem

(wiersze 02-24)

01

0

02

1

03

2

04

3

05

4

06

5

07

6

08

7

09

8

10

9

11

10 - 14

12

Dział 2. Liczba zachorow ań według miejsca zamieszkania i płci

Miejsce zamieszkania

Mężczyźni

Kobiety

Ogółem

0

1

2

3

Ogółem

(wie rsze 2+ 7)

1

razem

(wiersz e 3 -6 )

2

poniżej 20

3

20 - 49

4

50 - 99

5

Mi

as

to

z

te

g

o

o

l

ic

zb

ie

lu

dn

o

śc

i

w

t

y

s.

100 i więcej

6

Wieś

7

Obowiązuje zgodność danych:

rubryka 1, wiersz 2 = M Z-57, dział 1, rubryka 1,

wiersz 01

rubryka 1, wiersz 7 = M Z-57, dział 1, rubryka 4,

wiersz 01

rubryka 2, wiersz 2 = M Z-57, dział 1, rubryka 2,

wiersz 01

rubryka 2, wiersz 7 = M Z-57, dział 1, rubryka 5,

wiersz 01

rubryka 3, wiersz 1 = M Z-57, dział 1, rubryka 7,

wiersz 01

rubryka 3, wiersz 2 = M Z-57, dział 1, rubryka 3,

wiersz 01

rubryka 3, wiersz 7 = M Z-57, dział 1, rubryka 6,

wiersz 01

MZ-58 Roczne sprawozdanie
o zachorowaniach na ró

życzkę (2)

27

Historia - System rejestracji do 2001 r.

Instytut

Wenerologii AM

w Warszawie

Woj. Przychodnie

Skórno-

Wenerologiczne

Poradnie Skórno-

Wenerologiczne

Pa

ństwowy

Zak

ład Higieny

w Warszawie

Woj. Stacje

Sanitarno-

Epidemiologiczne

Powiatowe Stacje

Sanitarno-

Epidemiologiczne

Instytut Gru

źlicy

i Chorób P

łuc

w Warszawie

Woj. Przychodnie

Gru

źlicy

i Chorób P

łuc

Poradnie Gru

źlicy

i Chorób P

łuc

L e k a r z

R o c z n i k S t a t y s t y c z n y G U S

Historia -

ślady przeszłości

●

MZ-13 „Roczne

sprawozdanie o leczonych

w

poradni gru

źlicy i chorób płuc”

●

MZ-14 „Roczne

sprawozdanie o leczonych

w

poradni skórno-wenerologicznej”

●

MZ-56 „Dwutygodniowe / kwartalne / roczne

sprawozdanie o zachorowaniach

na choroby

zaka

źne, zakażeniach i zatruciach”

28

Upowszechnianie danych

www.pzh.gov.pl/epimeld

●

Dzi

ękuję za uwagę !