ZAGROŻENIA EPIDEMICZNE

W POLSCE

ANALIZA WYBRANYCH OGNISK EPIDEMICZNYCH W

SZPITALACH

Dr med .Paweł Grzesiowski

Zakład Profilaktyki Zakażeń i Zakażeń Szpitalnych

Narodowy Instytut Leków

Krajowa Grupa Robocza ds. Zakażeń Szpitalnych

STOWARZYSZENIE HIGIENY LECZNICTWA

Elbląg, 16.11.2007

.PGrzesiowski

2

CO TO JEST EPIDEMIA?

†

wystąpienie większej liczby

przypadków niż oczekiwana,

†

co najmniej 2 przypadki

powiązane epidemiologicznie

†

grupa chorób o wspólnej

etiologii, nabytych w wyniku

ekspozycji podczas hospitalizacji

.PGrzesiowski

3

Typowa epidemia

szpitalna

†

Okresowy wzrost częstości zakażeń

objawowych u pacjentów

wywołanych przez określony

drobnoustrój

†

Z reguły towarzyszy mu

„

wzrost częstości nosicielstwa tego

patogenu wśród innych pacjentów

„

Występowanie czasowego nosicielstwa

u personelu medycznego

.PGrzesiowski

4

Definicja przypadku

epidemicznego

„

Potwierdzony

†

Objawy kliniczne

†

Laboratoryjne potwierdzenie

†

Udowodniony związek epidemiologiczny

„

Prawdopodobny

†

Objawy kliniczne bez potwierdzenia laboratoryjnego

†

Potwierdzony związek epidemiologiczny

„

Podejrzany

†

Częściowo może spełniać kryteria kliniczne oraz

kryterium czasu i miejsca

†

Nie ustalono związku epidemiologicznego

.PGrzesiowski

5

Identyfikacja epidemii:

†

łatwa, gdy:

„

niezwykły typ zakażeń,rzadko występujący patogen

„

szczep (y) o charakterystycznych cechach fenotypowych

„

wyraźny i szybki wzrost częstości zakażeń

†

trudna, gdy:

„

typowe zakażenia

„

powszechne patogeny

„

szczepy bez charakterystycznych cech

„

szczepy o trudnych do wykrycia opornościach

„

słabo wyrażone objawy zakażenia

„

powolny wzrost częstości zakażeń

.PGrzesiowski

6

Częstość epidemii

szpitalnych:

†

Częściej na oddziałach wysokiego

ryzyka (intensywna terapia,

hematologia, noworodki)

†

duże różnice między szpitalami i

regionami

†

Odzwierciedlenie poziomu kontroli

zakażeń szpitalnych (higiena,

dezynfekcja, sterylizacja)

.PGrzesiowski

7

OPRACOWANIE OGNISKA

EPIDEMICZNEGO

†

EPIDEMIOLOGIA OPISOWA

„

Gromadzenie danych, wstępna analiza

†

EPIDEMIOLOGIA ANALITYCZNA

„

Analiza statystyczna, wnioskowanie

†

INTERWENCJE

„

PREWENCJA NOWYCH ZAKAŻEŃ

„

DOCHODZENIE EPIDEMIOLOGICZNE

„

ZMIANY PROCEDUR

†

MONITOROWANIE PO WYGASZENIU

OGNISKA

FAZA WSTĘPNA

WYGASZANIE

.PGrzesiowski

8

Aktualnie obowiązująca

USTAWA o CHOROBACH ZAKAŹNYCH i

ZAKAŻENIACH z 2001 r

Art. 11. 1. Kierownicy zakładów opieki zdrowotnej

udzielających całodobowych lub całodziennych

świadczeń zdrowotnych obowiązani są do

bieżącej oceny sytuacji epidemiologicznej w

zakładzie, do prowadzenia rejestrów zakażeń

zakładowych oraz sporządzania i przekazywania

powiatowemu inspektorowi sanitarnemu

raportów o występowaniu tych zakażeń. Do

rejestrów stosuje się przepisy o dokumentacji

medycznej.

.PGrzesiowski

9

Rejestry zakażeń zakładowych

powinny zawierać dane, dotyczące:

1.

zakażeń szpitalnych

2.

drobnoustrojów alarmowych

Dane, powinny być gromadzone w

rejestrze w postaci indywidualnych

kart rejestracji

Rozporządzenie Min. Zdrowia w sprawie sposobu

prowadzenia rejestrów zakażeń zakładowych

oraz sporządzania raportów

o występowaniu zakażeń zakładowych

i trybu ich przekazywania z 2005 r.

.PGrzesiowski

10

Art. 4. Zespół sporządza i przekazuje kierownikowi zakładu

opieki zdrowotnej oraz komitetowi kontroli zakażeń

zakładowych następujące rodzajów raportów:

1)raport półroczny o zakażeniach zakładowych i

drobnoustrojach alarmowych, którego wzór określa

załącznik nr 2 do rozporządzenia;

2)raport roczny o zakażeniach zakładowych i drobnoustrojach

alarmowych, którego wzór określa załącznik nr 3 do

rozporządzenia;

3)raport wstępny o podejrzeniu ogniska epidemicznego,

którego wzór określa załącznik nr 4 do rozporządzenia;

4)raport końcowy z czynności podejmowanych w celu

wygaszenia ogniska epidemicznego, którego wzór określa

załącznik nr 5 do rozporządzenia

Rozporządzenie Min. Zdrowia w sprawie sposobu

prowadzenia rejestrów zakażeń zakładowych

oraz sporządzania raportów

o występowaniu zakażeń zakładowych

i trybu ich przekazywania z 2005 r.

.PGrzesiowski

11

ZAŁĄCZNIK NR 1*

wykaz drobnoustrojów alarmowych

1) gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) oporny

na metycylinę (MRSA) lub glikopeptydy (VISA lub

VRSA);

2) paciorkowiec ropotwórczy (Streptococcus pyogenes);

3) enterokoki (Enterococcus spp.) oporne na

glikopeptydy (VRE);

4) pałeczki Gram-ujemne (Enterobacteriaceae)

wytwarzające beta-laktamazy o rozszerzonym

spektrum substratowym (ESBL) lub oporne na

karbapenemy;

5) pałeczka ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa)

oporna na karbapenemy lub inne dwie grupy leków;

6) pałeczki niefermentujące z gatunku Acinetobacter

spp. oporne na karbapenemy lub inne dwie grupy

leków;

7) laseczka beztlenowa z gatunku Clostridium difficile;

.PGrzesiowski

12

8) pałeczki z gatunków Salmonella spp.,Shigella spp. oraz

Campylobacter jejuni;

9) maczugowiec błonicy (Corynebacterium diphteriae) -

szczepy toksynotwórcze;

10) pałeczka krztuśca (Bordetella pertussis);
11) dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych

(Neisseria meningitidis);

12) dwoinka zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae)

oporna na cefalosporyny III generacji lub penicylinę;

13) pałeczka z gatunku Legionella pneumophila;
14) prątki chorobotwórcze (Mycobacterium spp.) 2)

ZAŁĄCZNIK NR 1*

wykaz drobnoustrojów alarmowych

.PGrzesiowski

13

15) wirusy:
a) ospy wietrznej (Varicella-zoster virus),
b) odry (Morbillivirus),
c) grypy (influenzavirus),
d) rota (rotavirus),
e) syncytialny (respiratory syncytial virus),
f) zapalenia wątroby typu B (hepatitis B virus) **
g) zapalenia wątroby typu C (hepatitis C virus) **
h) nabytego niedoboru odporności u ludzi (HIV) **
16) inne biologiczne czynniki chorobotwórcze wskazane

przez kierownika zakładu opieki zdrowotnej, zespół

kontroli zakażeń zakładowych lub ośrodki

referencyjne w kraju lub zagranicą, w zależności od

bieżącej sytuacji epidemiologicznej.

ZAŁĄCZNIK NR 1*

wykaz drobnoustrojów alarmowych

Raport wstępny o podejrzeniu ogniska epidemicznego w zakładzie opieki zdrowotnej*

Nazwa zakładu opieki zdrowotnej
Adres .............................................................Telefon/fax.....................................................................

Data powzięcia podejrzenia wystąpienia ogniska
epidemicznego

Nazwy jednostek organizacyjnych zakładu opieki zdrowotnej
objętych podejrzeniem wystąpienia ogniska epidemicznego

Łączna

liczba

pacjentów

podejrzanych

o zakażenie

epidemiczne i narażonych na zakażenie epidemiczne z
podziałem

na

jednostki

organizacyjne

zakładu

opieki

zdrowotnej

Postać kliniczna zakażenia epidemicznego lub charakterystyka
objawów klinicznych

Charakterystyka

podejrzewanego

epidemicznego

drobnoustroju chorobotwórczego (w tym jego gatunek i
lekooporność)
Uzasadnienie podejrzenia ogniska epidemicznego

1)

Podejrzewane źródła zakażenia epidemicznego

Podejrzewane drogi przenoszenia zakażenia epidemicznego

Działania podjęte w celu potwierdzenia wystąpienia ogniska
epidemicznego

Podjęte działania przeciwepidemiczne

Data, podpis i pieczęć kierownika zakładu opieki zdrowotnej

Objaśnienia:

1) np. wzrost zachorowalności ponad tło endemiczne lub wzrost częstości izolacji określonego drobnoustroju chorobotwórczego

Raport końcowy z czynności podejmowanych w celu wygaszenia ogniska epidemicznego w zakładzie opieki zdrowotnej*

Nazwa zakładu opieki zdrowotnej..................................................................................
Adres .........................................................................................Telefon/fax.....................................................................

I. Dane ogólne

Data wystąpienia ogniska epidemicznego

1)

Data zakończenia czynności podejmowanych w celu
wygaszenia ogniska epidemicznego

2)

Nazwy jednostek organizacyjnych zakładu opieki
zdrowotnej objętych ogniskiem epidemicznym oraz
liczba pacjentów, u których stwierdzono zakażenie
epidemiczne lub kolonizację drobnoustrojem
epidemicznym

Nazwa oddziału

Liczba pacjentów

Postać

kliniczna

zakażenia

epidemicznego

z

podziałem na jednostki organizacyjne zakładu opieki
zdrowotnej

Nazwa oddziału

Postać kliniczna zakażenia

Podstawa potwierdzenia ogniska epidemicznego

3)

Charakterystyka

epidemicznego

drobnoustroju

chorobotwórczego

(w tym

jego

gatunek

i

lekooporność) oraz wyniki badań potwierdzających
pokrewieństwo między izolatami epidemicznymi

Zestawienie

materiałów

pobranych

w trakcie

dochodzenia epidemiologicznego

4

)

Próbki od

pacjentów

Próbki od

personelu

Próbki ze

środowiska

szpitalnego

Inne

Potwierdzone lub prawdopodobne źródła zakażenia
epidemicznego

Potwierdzone lub prawdopodobne drogi przenoszenia
zakażenia epidemicznego

Opis przeprowadzonego postępowania

przeciwepidemicznego

_____________

objaśnienia:
)

data rozpoznania pierwszego przypadku zakażenia epidemicznego lub izolacji drobnoustroju epidemicznego,

)

data rozpoznania ostatniego przypadku zakażenia epidemicznego lub izolacji drobnoustroju epidemicznego,

)

np. wzrost zachorowalności ponad tło endemiczne lub wzrost częstości izolacji określonego drobnoustroju chorobotwórczego

podać liczbę próbek oraz wyniki wykonanych badań np. od chorych, personelu medycznego lub ze środowiska szpitalnego

II. Epidemiologiczna analiza ryzyka zakażenia epidemicznego

Czynnik ryzyka

zakażenia

Liczba

osobodni

narażenia na

czynnik

ryzyka

Liczba

zakażonych

pacjentów

Zachorowalnoś

ć na zakażenie

zakładowe

przed

wystąpieniem

ogniska

epidemicznego

Zachorowalno

ść na

zakażenie

zakładowe w

trakcie

trwania

ogniska

epidemiczneg

o

Ryzyko

względne

wystąpienia

zakażenia

epidemicznego

1

)

(RR)

Iloraz szans

zakażenia

epidemicznego

2)

(OR)

__________________________________________________

Data, podpis i pieczęć kierownika zakładu opieki zdrowotnej

Objaśnienia:

1)

Obliczyć wg wzoru: RR = (a x c) + (a x d) / (a x c) + (b x c), gdzie „a” oznacza pacjentów zakażonych i narażonych na ekspozycję danego czynnika ryzyka,

„b” oznacza pacjentów niezakażonych i narażonych na ekspozycję danego czynnika ryzyka, „c” oznacza pacjentów zakażonych i nienarażonych na ekspozycję
danego czynnika ryzyka, „d” oznacza pacjentów niezakażonych i nienarażonych na ekspozycję danego czynnika ryzyka.

2)

Obliczyć wg wzoru: OR = (a x d) / (b x c), gdzie „a” oznacza pacjentów zakażonych i narażonych na ekspozycję danego czynnika ryzyka, „b” oznacza

pacjentów niezakażonych i narażonych na ekspozycję danego czynnika ryzyka, „c” oznacza pacjentów zakażonych i nienarażonych na ekspozycję danego
czynnika ryzyka, „d” oznacza pacjentów niezakażonych i nienarażonych na ekspozycję danego czynnika ryzyka.

3)

Obliczyć wg wzoru: liczba zakażonych pacjentów / liczba osobodni narażenia na czynnik ryzyka x 1000.

*

Tabele w załączniku należy rozbudowywać w zależności od ilości zamieszczanych w nich informacji.

OGNISKA EPIDEMICZNE W

SZPITALACH - CZY TO CZĘSTY

PROBLEM?

•

WG CDC OKOŁO 10% ZS TO ZAKAŻENIA

EPIDEMICZNE

•

W POLSCE ~ 20-30%

•

500.000 ZAKAŻEŃ/ROK = 100.000 /ROK

•

100.000/700 = 140 PACJENTÓW

/SZPITAL/ROK

•

ŚREDNIO W OGNISKU OK. 5 PACJENTÓW

= 0K. 30 OGNISK/ROK/SZPITAL

.PGrzesiowski

19

Ognisko epidemiczne MSSA

(Staphylococcus aureus wrażliwy na

metycylinę)

†

Dwie postacie ognisk epidemicznych

-

szczep produkujący:

a)

eksfoliatynę: dotyczy oddziałów

noworodkowych

- objawy: SSSS (zespół złuszczającej skóry),

pęcherzyca

b)

enterotoksynę: dotyczy różnych oddziałów

- objawy: zatrucie pokarmowe

-

szczep nie-produkujący toksyn: pojawienie

się na oddziale „rozpryskiwacza” (personel,

rezydent):

a)

wzrost liczby zakażeń miejsca operowanego,

bakteriemia, zakażeń tk. miękkich/kości (na

oddziale noworodkowym)

.PGrzesiowski

20

Ognisko MRSA (S.aureus oporny

na meticilinę)

†

prawdopodobnie przeniesienie

od innego pacjenta

†

Czynniki ryzyka: wcześniejsze

hospitalizacje, intensywna

antybiotykoterapia

†

konieczność izolacji kontaktowej

†

badanie nosicielstwa w grupach

ryzyka przy przyjęciu do szpitala

†

doraźne badania nosicielstwa

wśród personelu

.PGrzesiowski

21

www.earss.rivm.nl

ZAKAŻENIA MRSA INWAZYJNE W

EUROPIE EARSS 2004 R

.PGrzesiowski

22

Klebsiella pneumoniae ESBL (+)

oddziały noworodkowe

†

wygrywa konkurencję w zasiedlaniu

przewodu pokarmowego noworodków

†

Przenoszona podczas czynności

pielęgnacyjnych i leczniczych

†

konieczność wdrożenia monitoringu

mikrobiologicznego oraz izolacji

kontaktowej nosicieli

†

ograniczenie stosowanie antybiotyków

.PGrzesiowski

23

PRZYPADEK 1

†

INTERWENCJA RODZICÓW Æ KONTROLA WSSE

†

ROSZCZENIE: Sąd przyznał małoletniej 200 tys. zł

zadośćuczynienia, 7,2 tys. zł renty wyrównawczej

oraz 3 tys. zł renty miesięcznej

†

UZASADNIENIE: ustalono obecność bakterii K.P.

ESBL (+) na opakowaniach maści, łóżeczkach,

materacach, kosmetykach dla noworodków, w tych

samych salach umieszczano położnice i pacjentki

ze schorzeniami ginekologicznymi.

†

Zdaniem BIEGŁEGO i sądu nie zachowano zasad

aseptyki co spowodowało zakażenie.

†

Dyrektor ZOZ został ukarany grzywną za

niezgłoszenie ogniska epidemicznego do PIS –

1000 zł

.PGrzesiowski

24

Acinetobacter/Pseudomonas

oddziały intensywnej terapii

†

Zakażenia związane z terapią

respiratorem

†

Posocznica/zapalenie płuc

†

Często szczepy rezydujące na oddziałach

przez wiele lat

†

Kolonizacja sprzętu do intensywnej terapii

†

Czynnik ryzyka - duże nasilenie

antybiotykoterapii

†

Konieczna izolacja kontaktowa i

restrykcje antybiotykowe

.PGrzesiowski

25

Enterokoki oporne na wankomycynę (VRE)

hematologia, onkologia

†

pierwszy przypadek to szczep

importowany z innego szpitala

†

konieczna izolacja kontaktowa

†

wdrożenie badań przesiewowych przy

przyjęciu u pacjentów z grup ryzyka
(długotrwała hospitalizacja,
immunosupresja)

.PGrzesiowski

26

Zakażenia Clostridium difficile

– postacie kliniczne

†

biegunka poantybiotykowa - 90-100%

†

poantybiotykowe zapalenie jelita

grubego - 60-75%

†

pseudobłoniaste zapalenie jelita grubego

– 10-30%

†

piorunujące zapalenie jelita grubego

†

wykrycie toksyny (toksyn) w kale lub

izolacja szczepu toksynotwórczego

.PGrzesiowski

27

Epi(pan)demiczny szczep

Clostridium difficile

†

rybotyp 027/ toksynotyp III

†

oporność na: karbapenemy i

chinolony

†

większe stężenie toksyny w kale

†

trudne do leczenia zakażenie i

wysoka śmiertelność

†

USA, Holandia, Niemcy, Francja,

Austria

†

Polska – pierwsze izolacje

.PGrzesiowski

28

Rotawirus/Norovirus

†

Sezonowość zachorowań (wiosna, zima)

†

Gwałtowny przebieg, gorączka, bóle brzucha,

wymioty, biegunka

†

Diagnostyka:

„

RRV - szybki test lateksowy – antygen w kale,

czułość –92%, specyficzność >88%

„

NRV – trudności diagnostyczne (testy II gen)

– słaba dostępność

†

Izolacja kontaktowa

†

Wirusy stabilne w środowisku, relatywna

oporność na środki myjące, konieczna

dezynfekcja

†

Możliwość immunoprofilaktyki przeciw RRV

DANE DLA POLSKI z

2006 r.

•

ZAKAŻENIA UKŁADU POKARMOWEGO

STANOWIĄ OK. 40% WSZYSTKICH

ZGŁOSZONYCH OGNISK ZAKAŻEŃ

SZPITALNYCH

•

WIĘKSZOŚĆ Z TYCH ZGŁOSZEŃ NIE

MIAŁO POTWIERDZONEJ ETIOLOGII,

ALE CECHY KLINICZNE WSKAZUJĄ NA

NOROWIRUSY

.PGrzesiowski

30

Norowirusy - biologia

†

Wielkość 27 -40 nm

†

Jednoniciowy RNA (+)

†

Bezotoczkowy

†

Niska dawka zakażająca (10-100 cząstek

wirusowych)

†

Przedłużone wydalanie wirusa (do 14 dni)

†

Wiele typów antygenowych

†

Krótkotrwała odporność – możliwa reinfekcja

†

Oporny na:

„

Zamrażanie i pasteryzację (do 60 st.C),

„

Stężenia związków Cl ( 6,25 mg/l) do 30 min.

„

pH5-10

.PGrzesiowski

31

†

Okres wylęgania 12-48 godz

†

Czas trwania 12-60 godz

†

Ostry początek

†

Wymioty, nudności

†

Bóle brzucha

†

Biegunka

†

rzadko objawy ogólne (gorączka,

dreszcze, bóle mięśni)

Charakterystyka kliniczna

zakażenia norowirusami

.PGrzesiowski

32

Droga zakażenia :

†

Pokarmowa

1.

Zanieczyszczona żywność :sałatki,

„owoce” morza , owoce ,warzywa,

lody, kanapki ,mięso, ciasta )

2.

Zanieczyszczona woda :pitna oraz

baseny i kąpieliska

†

Kontakt z chorym lub nosicielem

.PGrzesiowski

33

†

Negatywny wynik badania kału w

kierunku innych patogenów

†

Odsetek przypadków >= 50% z

wymiotami

†

Długość trwania choroby 12-60

godz

†

Czas inkubacji 24-48 godz

Kryteria kliniczne ogniska

epidemicznego norowirusów

.PGrzesiowski

34

Rozpoznanie epidemii:

†

ŁATWE (?) BO OCZYWISTE OBJAWY

KLINICZNE

†

TRUDNE, BO KONIECZNE

POTWIERDZENIE WIRUSOLOGICZNE

†

SZYBKOŚĆ ROZPRZESTRZENIENIA

ZARÓWNO U PACJENTÓW, JAK I

PERSONELU

.PGrzesiowski

35

UDZIAŁ INSPEKCJI

SANITARNEJ

9

ZGŁOSZENIE OGNISKA BIEGUNKI URUCHAMIA
DWUTOROWE DZIAŁANIA

9

Ognisko zatrucia pokarmowego

9

Ognisko epidemiczne zakażenia szpitalnego

9

ZESPÓŁ KONTROLI ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH
OPRACOWUJE OGNISKO EPIDEMICZNE

9

INSPEKCJA SANITARNA NADZORUJE, A W
UZASADNIONYCH PRZYPADKACH WKRACZA DO
DZIAŁANIA

.PGrzesiowski

36

OGNISKO EPIDEMICZNE W

SZPITALU – ROLA PAŃSTWOWEJ

INSPEKCJI SANITARNEJ

9

KIEROWNIK ZOZ WRAZ Z ZESPOŁEM KZS JEST

ODPOWIEDZIALNY ZA BEZPIECZEŃSTWO I

SKUTECZNOŚĆ DZIAŁAŃ

9

ZESPÓŁ KONTROLI ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH

OPRACOWUJE OGNISKO EPIDEMICZNE

9

INSPEKCJA SANITARNA NADZORUJE ZESPÓŁ KZS

ORAZ PROWADZI WŁASNE DOCHODZENIE W

TERENIE W CELU EW. OGRANICZENIA

ROZPRZESTRZENIENIA SIĘ ZAKAŻENIA

9

W UZASADNIONYCH PRZYPADKACH WKRACZA DO

DZIAŁANIA

.PGrzesiowski

37

PODSUMOWANIE - NAJCZĘSTSZE

OGNISKA EPIDEMICZNE W LATACH

2004-2006 DIAGNOZOWANE PRZEZ NIL

†

S.AUREUS – MSSA, MRSA

„

ZAKAŻENIA SKÓRY I TK. PODSKÓRNEJ (PĘPEK)

„

ZAKAŻENIA KOŚCI

„

SEPSA

†

KLEBSIELLA PN ESBL (+)/(-)

„

SEPSA

„

KOLONIZACJA P.POKARMOWEGO (!)

†

ACINETOBACTER BAUMANNII, PSEUDOMONAS AERUGINOSA

†

ENTEROCOCCUS (VRE)

†

SERRATIA MARCESCENS

†

ZAKAŻENIE HCV NA STACJI DIALIZ

†

S.PYOGENES

.PGrzesiowski

38

WNIOSKI

•

CORAZ CZĘSTSZE BĘDĄ

DONIESIENIA O OGNISKACH

EPIDEMICZNYCH W POLSKICH

SZPITALACH

•

GRONKOWCE (MSSA, MRSA)

•

PAŁECZKI JELITOWE (ESBL (+)

•

ACINETOBACTER, PSEUDOMONAS

•

ENTEROKOKI (VRE)

•

CLOSTRIDIUM DIFFICILE

•

WIRUSY (NORO, HCV)

.PGrzesiowski

39

EPIDEMIA w SZPITALU

†

SYTUACJA KRYZYSOWA WYMAGAJĄCA

SPECJALNYCH PROCEDUR

†

PROCEDURY MUSZĄ UWZGLĘDNIAĆ

¾

INTERWENCJĘ MEDIÓW I PANIKĘ WŚRÓD

PACJENTÓW

¾

ROSZCZENIA PACJENTÓW

¾

KRYZYS W ZARZĄDZANIU SZPITALEM

¾

FRUSTRACJĘ I LĘK PERSONELU

¾

POSTĘPOWANIE ZESPOŁU KONTROLI ZAKAŻEŃ

SZPITALNYCH

¾

WSPÓŁPRACĘ Z POWIATOWYM INSPEKTOREM

SANITARNYM

.PGrzesiowski

40

WNIOSKI

†

OGNISKA EPIDEMICZNE SĄ WAŻNYM

WSKAŹNIKIEM SKUTECZNOŚCI

PROGRAMÓW KONTROLI ZAKAŻEŃ W

SZPITALACH

†

OGNISKA EPIDEMICZNE POZASZPITALNE

SĄ WYZWANIEM DLA CAŁEGO SYSTEMU

OCHRONY ZDROWIA

†

KONIECZNA JEST ŚCISŁA WSPÓŁPRACA

INSPEKCJI SANITARNEJ Z OŚRODKAMI

REFERENCYJNYMI I EKSPERTAMI

.PGrzesiowski

41

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!

Krajowa Grupa Robocza

ds. Zakażeń Szpitalnych

00-725 Warszawa,

Chełmska 30/34

tel. [phone];

fax [phone]

[e-mail]

www.shl.org.pl