ZAGROŻENIA
EPIDEMIOLOGICZNE
Choroby zakaźne i
inwazyjne towarzyszą
ludzkości od początku
narodzin życia aż po dzień
dzisiejszy.
Masowe szczepienia ochronne,
sulfonamidy, antybiotyki,
nitrofuranty, środki
dezynfekcyjne, w połączeniu z
zabiegami sanitarno-
higienicznymi doprowadziły do
opanowania wielu chorób, a
nawet do wykorzenienia
niektórych z nich.
Nawrotowi chorób zakaźnych sprzyjają takie
czynniki jak:
• zwiększenie liczby ludności;
• zwiększona migracja ludności (samoloty);
• zwiększenie liczby dużych miast z niedostateczną
infrastrukturą sanitarną;
• zwiększenie liczby naturalnych rezerwuarów zarazków;
• zwiększenie ilości żywności pochodzenia zwierzęcego;
• zwiększenie liczby zwierząt w otoczeniu człowieka;
• zwiększenie antybiotykoodporności;
• pogorszenie zaopatrzenia w wodę;
• zaniedbania w czasie szczepień;
• bioterroryzm.
Kilka definicji:
EPIDEMIOLOGIA: (epi – na, demos - lud, logos
– nauka) bada czynniki i warunki związane z
występowaniem, szerzeniem się i zanikaniem
procesów zakaźnych, oraz zapobieganiem i
zwalczaniem chorób zakaźnych w
środowiskach ludzkich;
EPIDEMIA: pojawienie się zachorowań na daną
chorobę wśród ludzi na określonym terenie i w
określonym czasie w liczbie wyraźnie większej
niż w poprzednich latach;
c.d.
• PANDEMIA: epidemia obejmująca swoim zasięgiem
kilka krajów lub kontynentów;
• ENDEMIA: występowanie zachorowań na daną chorobę
wśród ludności na określonym terenie, w liczbie
utrzymującej się przez wiele lat na podobnym poziomie;
• ENDEMICZNY TEREN: obszar występowania
zachorowań ludzi na daną chorobę w podobnej liczbie
przez wiele lat;
• STAN EPIDEMICZNY: sytuacja, w której na danym
terenie zachodzi konieczność podjęcia przez służbę
zdrowia specjalnych środków przeciw epidemicznych na
podstawie odpowiednich przepisów. Ogłaszany jest
przez PAŃSTWOWEGO INSPEKTORA SANITARNEGO.
Główny Inspektorat Sanitarny działa na podstawie
przepisów:
1) ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej
Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 1998 r., Nr 90, poz. 575 z
późn. zm.);
2) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 19 sierpnia
2002 roku w sprawie nadania statutu Głównemu
Inspektoratowi Sanitarnemu (Dz.U. Nr 142, poz.
1195);
3) ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej
(Dz.U. z 1999 r. Nr 49 poz. 483 z późn. zm.);
4) ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach
publicznych (Dz.U. Nr 155, poz.1014 z późn. zm.);
5) Regulamiu organizacyjnego GIS.
Główny Inspektor Sanitarny kieruje Głównym
Inspektoratem Sanitarnym - centralnym
urzędem administracji rządowej.
Główny Inspektor Sanitarny (działa od 1 stycznia
2000r. tzn. z dniem wejścia w zycie rozporządzenia
Ministra Zdrowia z dn. 30.12.1999r. ) wykonuje
swoje zadania bezpośrednio oraz przy pomocy
dwóch Zastępców Głównego Inspektora
Sanitarnego, Dyrektora Generalnego oraz
kierowników komórek organizacyjnych.
Do wyłącznych kompetencji Głównego Inspektora
Sanitarnego, jeśli nie określi on inaczej, zastrzega się w
szczególności następujące sprawy:
1) organizowanie i koordynowanie kontroli sanitarnej w kraju
oraz sporządzanie informacji o stanie sanitarnym kraju;
2) przygotowywanie projektów założeń rozwoju Państwowej
Inspekcji Sanitarnej;
3) sprawowanie kontroli nad realizacją zadań i kompetencji
określonych w ustawie i przepisach odrębnych, wykonywanych
przez państwowych wojewódzkich inspektorów sanitarnych;
4) zatwierdzanie planów, programów i opracowań
przedkładanych ministrowi właściwemu do spraw zdrowia w
zakresie tworzenia, łączenia, przekształcania i znoszenia
jednostek organizacyjnych Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
5) udzielanie odpowiedzi na interpelacje oraz zapytania
poselskie i senatorskie;
6) wydawanie zarządzeń, wytycznych i poleceń w zakresie
merytorycznej działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
Struktura organizacyjna i
podporządkowanie w Państwowej Inspekcji
Sanitarnej
• Główny Inspektor Sanitarny;
• Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny;
• Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny;
• Państwowy Graniczny Inspektor Sanitarny dla
obszarów przejść granicznych drogowych,
kolejowych, lotniczych, rzecznych i morskich,
portów lotniczych i morskich oraz jednostek
pływających na obszarze wód terytorialnych.
Organizacja Państwowej Inspekcji
Sanitarnej
Inspekcja Sanitarna została powołana w celu ochrony zdrowia przed
wpływem czynników szkodliwych i uciążliwych, a w szczególności w
celu zapobiegania powstawania chorób zakaźnych i zawodowych.
Zajmuje się nadzorem nad warunkami:
• higieny środowiska;
• higieny pracy w zakładach pracy;
• higieny radiacyjnej;
• higieny w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych,
szkołach wyższych oraz w ośrodkach wypoczynku;
• zdrowotnymi żywności i żywienia;
• Higieny wypoczynku i rekreacji.
Ponadto sprawuje nadzór nad stanem sanitarnym z-dów opieki
zdrowotnej oraz przestrzeganiem zasad profilaktyki zakażeń
szpitalnych.
Rada Sanitarno-Epidemiologiczna
Rada
Sanitarno-Epidemiologiczna
jest
organem
doradczym
i
opiniotwórczym
Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawach
objętych zakresem działania Państwowej
Inspekcji Sanitarnej. W jej skład wchodzą
pracownicy naukowi, posiadający jednocześnie
wybitne przygotowanie praktyczne z dziedziny
sanitarno-epidemiologicznej.