Kleje

Ka

ż

dy klej to ł

ą

cznik mi

ę

dzy powierzchniami klejonymi, które mog

ą

by

ć

wykonane z tego samego lub ró

ż

nych materiałów.

Wynik procesu klejenia zale

ż

y od dwóch zjawisk: adhezji czyli przyczepno

ś

ci

kleju do powierzchni klejonej oraz kohezji czyli wytrzymało

ś

ci wewn

ę

trznej samego

kleju. Oba te zjawiska opieraj

ą

si

ę

na działaniu sił przyci

ą

gania mi

ę

dzy

cz

ą

steczkowego zwanych siłami Van der Waalsa.

Decyduj

ą

ce znaczenie dla jako

ś

ci spoiny ma zdolno

ść

kleju do zwil

ż

ania

powierzchni. Im dokładniej wniknie klej w nierówno

ś

ci powierzchni tym wi

ę

ksz

ą

wytrzymało

ść

b

ę

dzie miało zł

ą

cze.

I.

Rodzaje klejów

a)

Kleje anaerobowo - stykowe

S

ą

to wyroby na bazie estrów metakrylowych, których utwardzenie wymaga

spełnienia jednocze

ś

nie dwóch warunków: odci

ę

cia dopływu tlenu,

zapewnienia kontaktu ze stal

ą

w

ę

glow

ą

,mosi

ą

dzem, miedzi

ą

lub br

ą

zem. W

przypadku zastosowania kleju do metali takich jak: aluminium, nikiel, cynk,
srebro, złoto, tworzywa sztuczne i ceramika utwardzenie kleju uzyskuje si

ę

poprzez wst

ę

pne pokrycie klejonych cz

ęś

ci aktywatorem.

b)

Kleje cyjanoakrlowe

S

ą

to wyroby, których utwardzenie nast

ę

puje pod wpływem wilgoci

Optymalna wilgotno

ść

wzgl

ę

dna powinna si

ę

zawiera

ć

pomi

ę

dzy 40% a

w temperaturze pokojowej. Zmniejszenie wilgotno

ś

ci spowalnia proces

utwardzania, zwi

ę

kszenie - przyspiesza mog

ą

c jednak powodowa

ć

obni

ż

enie wytrzymało

ś

ci zł

ą

cza. Utwardzanie rozpoczyna si

ę

w kilka sekund

po naniesieniu kleju, dlatego cz

ęś

ci nale

ż

y poł

ą

czy

ć

maksymalnie szybko .

c)

Kleje fenolowe

Oparte na

ż

ywicach fenolowo-formaldehydowe stosowane do ł

ą

czenia m.in.

metali, ceramiki, drewna itp. Produkowane w postaci cieczy gotowych do
klejenia oraz cieczy wymagaj

ą

cych dodania utwardzaczy.

d)

Kleje epoksydowe

Oparte na

ż

ywicach epoksydowych z dodatkiem plastyfikatorów i

rozcie

ń

czalników. Stosowane do klejenia na zimno lub gor

ą

co metali,

ceramiki, szkła, drewna, betonu, gumy, I niektórych tworzyw sztucznych, a

tak

ż

e do uszczelniania małych porów i p

ę

kni

ęć

.

II.

Rodzaje mas chemoutwardzalnych:

a)Metale – metal molekularny w postaci dwuskładnikowej tiksotropowej pasty.
Przykłady zastosowania :

1.

Usuwanie przecieków w liniach centralnego ogrzewania

2.

Odbudowa wybitych gniazd ło

ż

yskowych

3.

Odbudowa zu

ż

ytych czopów pod ło

ż

yska toczne

4.

Usuwanie przecieków w zbiornikach, p

ę

kni

ę

tych korpusach np. silników

oraz nieszczelno

ś

ci wszelkich spawów

5.

Odbudowa

ś

ci

ę

tych gwintów i wybitych rowków wpustowych

6.

Uszczelnianie odlewów z

ż

eliwa, staliwa i metali kolorowych

7.

Odbudowa skorodowanych dennic wymienników ciepła

8.

Odbudowa osadze

ń

elementów w metalu, betonie

b)Elasromery – dwuskładnikowe chemoutwardzalne materiały w postaci płynnej
oraz pasty tiksotropowej
Przykłady zastosowa

ń

elastomerów

1. Odbudowa gumowych ta

ś

moci

ą

gów w przeno

ś

nikach ta

ś

mowych

2. Odbudowa gumowych walców oraz gumowych powierzchni zbiorników
3. Odbudowa gumowych korpusów i wirników pomp
4. Uzupełnianie wszelkich ubytków w gumie oraz wykonywanie elastycznych
poł

ą

cze

ń

niemo

ż

liwych do wykonania przy u

ż

yciu metali molekularnych.

c)Powłoki ochronne –

ś

rodki doskonale zabezpieczaj

ą

ce powierzchnie metalowe

lub betonowe przed działaniem czynników powoduj

ą

cych korozj

ę

. Szczególnie

polecane do pokrywania zbiorników oczyszczalni

ś

cieków, konstrukcji stalowych

ci

ą

gle zanurzonych w wodzie oraz do zabezpieczania powierzchni nara

ż

onych na

działanie roztworów substancji powoduj

ą

cych korozj

ę

. Tworz

ą

trwał

ą

i elastyczn

ą

powłok

ę

ochronn

ą

.

III.

Zalety i wady klejenia w stosunku do spawania.

Klejenie metali w wielu wypadkach jest korzystniejsze ni

ż

inne metody ł

ą

czenia

np. spawanie.
Poł

ą

czenie klejone odznacza si

ę

znaczn

ą

wytrzymało

ś

ci

ą

zm

ę

czeniow

ą

i

zdolno

ś

ci

ą

tłumienia drga

ń

-

umo

ż

liwia uzyskiwanie równomiernego rozkładu napr

ęż

e

ń

w zł

ą

czu

-

nie wymaga zbyt silnego nagrzewania cz

ęś

ci ł

ą

czonych

-

nie powoduje skurczu i napr

ęż

e

ń

własnych oraz niekorzystnych zmian

strukturalnych w metalu rodzimym
-

umo

ż

liwia ł

ą

czenie bardzo cienkich cz

ęś

ci

-

znajduje zastosowanie w ł

ą

czeniu metali z niemetalami (drewnem,

gum

ą

, szkłem, materiałami ceramicznymi, tworzywami sztucznymi itp.)

-

daje poł

ą

czenie szczelne odporne na korozj

ę

, lekkie i o gładkiej

powierzchni.

Wad

ą

poł

ą

cze

ń

klejonych jest stosunkowo niska ich wytrzymało

ść

, mała udarno

ść

,

mała odporno

ść

na rozwarstwienie (oddzielenie) i na podwy

ż

szon

ą

temperatur

ę

.

IV.

Regeneracja wałków.

Regeneracj

ę

wałków mo

ż

na wykona

ć

dwoma metodami:

-z obróbk

ą

mechaniczn

ą

(toczenie, szlifowanie)

-z odwzorowaniem- „na gotowo”.

1. Regeneracja wałów z obróbk

ą

mechaniczn

ą

.

•

Zdejmujemy (toczenie ) warstw

ę

materiału w miejscu zu

ż

ycia i nacinamy

powierzchni

ę

lini

ą

ś

rubow

ą

tak, aby po obróbce mechanicznej grubo

ść

nało

ż

onego

materiału wynosiła minimum 1,5mm

•

Odtłuszczamy powierzchni

ę

rozpuszczalnikiem

•

Przygotowujemy kompozycj

ę

dom nało

ż

enia na odtłuszczon

ą

powierzchni

ę

•

Nakładanie materiału regeneracyjnego przeprowadzamy w nast

ę

puj

ą

cej

kolejno

ś

ci:

-nakładamy pierwsz

ą

warstw

ę

(by uzyska

ć

dokładne poł

ą

czenie nale

ż

y

mocno docisn

ąć

kompozycj

ę

do podło

ż

a)

-nakładamy kolejne warstwy materiału a

ż

do uzyskania

żą

danego wymiaru (z

minimalnym naddatkiem na obróbk

ę

mechaniczn

ą

). Pr

ę

dko

ść

obrotowa wału

podczas nakładania nie powinna przekracza

ć

30m obr/min

•

Obróbk

ę

mechaniczn

ą

wykonujemy po utwardzeniu materiału.

2.Regeneracja wałów z odwzorowaniem ( „na gotowo”)

Regeneracj

ę

zniszczonych wałów przeprowadzamy przy pomocy wzorników,

wykorzystuj

ą

c nieuszkodzone powierzchnie wału jako baz

ę

wymiarow

ą

.

Wzorniki , odtwarzaj

ą

ce nominalna

ś

rednic

ę

wału w miejscu regenerowanym,

wykonujemy w kształcie półtulejek które pokrywamy materiałem w miejscu
regenerowanym.
Nast

ę

pnie na oczyszczon

ą

i odtłuszczon

ą

powierzchni

ę

nakładamy cienka

warstw

ę

wybranego materiału regeneracyjnego. Na tak przygotowana

powierzchni

ę

wału nakładamy materiał regeneracyjny w ilo

ś

ci zapewniaj

ą

cej

wypełnienie regenerowanego elementu wału. Po nało

ż

eniu materiału i

ś

ci

ś

ni

ę

ciu półtulejek nale

ż

y doprowadzi

ć

do usuni

ę

cia nadmiaru materiału w

celu uzyskania nominalnego wymiaru wału. Po utwardzeniu si

ę

materiału ok. 6-

8 godz. Zdejmujemy półpanewki a niewielkie nadmiary wyci

ś

ni

ę

tego materiału

usuwamy drobnym papierem

ś

ciernym.

V.

Regeneracja korpusów pomp.

1. Przygotowanie powierzchni najlepiej wykona

ć

przez piaskowanie co da nam

powierzchni

ę

czyst

ą

i szorstk

ą

.

2. Odtłuszczanie przeprowadzi

ć

mo

ż

na przez u

ż

ycie odpowiednich

ś

rodków

np.: produkt firmy Chester o nazwie Chester Cleaner. Odtłu

ś

ci

ć

mo

ż

na

tak

ż

e za pomoc

ą

trójchloroetylenu, acetonu lub innych rozpuszczalników,

ale mo

ż

emy uzyska

ć

nieodpowiedni

ą

przyczepno

ść

materiału

regeneracyjnego do podło

ż

a.

3. Przygotowanie materiału regeneracyjnego odbywa si

ę

przez dobór

odpowiedniego materiału do regenerowanej powierzchni. Nast

ę

pnie nale

ż

y

wymiesza

ć

składniki w odpowiednich ilo

ś

ciach i w ilo

ś

ci zapewniaj

ą

cej

wypełnienie ubytku. Po wymieszaniu nale

ż

y w miar

ę

szybko dokona

ć

regeneracji by materiał regeneracyjny nie stwardniał przed nało

ż

eniem.

Przy nakładaniu warstwami, kolejne warstwy nale

ż

y nakłada

ć

przed

utwardzeniem warstwy poprzedniej. Po utwardzeniu tylko po nadaniu
chropowato

ś

ci. Materiał regeneracyjny fiksotropowy nakładamy szpachlami

(odpowiednio dobranymi) co umo

ż

liwia dokładniejsze odtworzenie kształtu.

4. Do regeneracji u

ż

ywamy materiałów firm Chester, Unitor i Belzona.:

•

Chester Metal Ceramiczny T ( tiksotropowy) i F ( płynny)

•

Chester Metal Slide

•

Chester Elastomer (90T, 90F, 75T, 75F )

•

Chester Metal Super SHT

•

Ceramik Metal (Belzona)

•

Super Metal (Belzona)

•

Unitor Metalgrade Rebuild

•

Unitor Ceramigrade Rebuild

•

Unitor Ceramigrade Liner

5. Do czyszczenia powierzchni u

ż

ywamy.:

•

Unitor Universal Cleaner

•

Chester Cleaner

6. Korekty niezgodno

ś

ci kształtów wykonujemy

ś

ciernicami trzpieniowymi po

utwardzeniu materiału regeneracyjnego.