Bieli
ź
niarz
(753101)
Robotnicy przemysłowi rzemie
ś
lnicy
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Bieli
ź
niarz (753101)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-256-0 (256)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-
cjach.................................................................................
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................
4
2. Opis zawodu................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu ..............................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
-
powania zawodu .............................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy) ............................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-
ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie.............................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-
dacji kompetencji .............................................................
7
2.7. Zadania zawodowe ..........................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................
8
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-
mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10
3.1. Wykonywanie dokumentacji techniczno-technologicznej
wyrobów bieli
ź
niarskich Kz1 ........................................... 10
3.2. Wykonywanie wyrobów bieli
ź
niarskich zgodnie z doku-
mentacj
ą
techniczno-technologiczn
ą
Kz2 ....................... 11
3.3. Kompetencje społeczne KzS .......................................... 12
4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13
5. Słownik ........................................................................................ 14
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy
(KZiS 2010):
753101 Bieli
ź
niarz
Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi rzemie
ś
lnicy (w Mi
ę
dzy-
narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).
Grupa elementarna 7531 – Krawcy, kapelusznicy i pokrewni
(w Mi
ę
dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 od-
powiada grupie 7531 Tailors, dressmakers, furriers and hatters).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 14. Produkcja odzie
ż
y,
Grupa 14.14. Produkcja bielizny.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy
ź
ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe)
oraz głównie wyników bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy
w 6 przedsi
ę
biorstwach (
ś
rednie – 6, w tym produkcyjne – 6), przepro-
wadzonych w lutym i marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Stanisław Chudo
ń
– ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Deni
Cler w Warszawie,
•
Mariusz Hanczka – P.P.H.U. „Corin” w Pabianicach,
•
Bogusław Peterman – P.P.H.U. „Peterman” w Łodzi,
•
Małgorzata Sienna – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.
Ewaluatorzy:
•
Beata Olczak – Gorseciarska Spółdzielnia Pracy w Głownie,
•
Andrzej Konarczak – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Zakła-
dów Przemysłu Dziewiarskiego „Dresso” w Łodzi.
5
Recenzenci:
•
Leszek Ozimi
ń
ski – PPHU Lemax w Poznaniu,
•
El
ż
bieta Chru
ś
ciany – ekspert niezale
ż
ny, były pracownik Fin Ka-
relia Poland Sp. z o.o. w Konstantynowie Łódzkim.
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Adam Paprocki (przewodnicz
ą
cy) – Zwi
ą
zek Rzemiosła Polskiego
w Warszawie,
•
Bogusław Słaby – Zwi
ą
zek Przedsi
ę
biorców Przemysłu Mody Le-
wiatan w Łodzi,
•
Jacek Tracz – Polska Izba Bielizny w Łodzi,
•
Roman Laskowski – NSZZ Solidarno
ść
Ziemia Łódzka.
Data zatwierdzenia:
•
08.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Bieli
ź
niarz wytwarza bielizn
ę
osobist
ą
(damsk
ą
, m
ę
sk
ą
i dzieci
ę
c
ą
),
bielizn
ę
po
ś
cielow
ą
i stołow
ą
z ró
ż
nych materiałów włókienniczych.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Bieli
ź
niarz jest zawodem o charakterze produkcyjno-usługowym.
Celem pracy bieli
ź
niarza jest wytworzenie w procesie produkcyjnym
wyrobów bieli
ź
niarskich z gotowych materiałów (tkanin lub dzianin).
Bieli
ź
niarz opracowuje dokumentacj
ę
techniczno-technologiczn
ą
, przy-
gotowuje szablon wyrobu bieli
ź
niarskiego, kroi materiały, nast
ę
pnie je
zszywa przy u
ż
yciu maszyn szwalniczych. Wykonane produkty bieli
ź
-
niarz kwalifikuje do odpowiedniego gatunku według norm jako
ś
ci przy-
j
ę
tych w danym zakładzie. Odpowiedzialny jest za wła
ś
ciwe wykorzy-
stanie surowców i maszyn oraz za wytworzenie wyrobu o jak najwy
ż
-
szej jako
ś
ci.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narz
ę
dzia pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Miejscem pracy bieli
ź
niarza jest pomieszczenie produkcyjne, w któ-
rym znajduj
ą
si
ę
ró
ż
ne typy specjalistycznych maszyn konfekcyjnych,
stoły do rozkroju materiałów, kontroli jako
ś
ci i pakowania wyrobów oraz
regały (na wykroje, produkcj
ę
w toku i wyroby gotowe). Bieli
ź
niarz ob-
sługuje maszyny i urz
ą
dzenia samodzielnie lub w zespole, którego
prac
ę
nadzoruje. Zagro
ż
enia dla zdrowia zwi
ą
zane z wykonywaniem
zawodu bieli
ź
niarza dotycz
ą
czynników wyst
ę
puj
ą
cych w
ś
rodowisku
pracy, np. zapylenie. Podstawowymi narz
ę
dziami u
ż
ywanymi przez
bieli
ź
niarza s
ą
no
ż
yczki,
ś
rubokr
ę
t, miarka krawiecka i podstawowe
przyrz
ą
dy kre
ś
larskie. Praca odbywa si
ę
przewa
ż
nie w systemie jedno-
lub dwuzmianowym. W pracy wa
ż
ne s
ą
: umiej
ę
tno
ść
koncentracji uwa-
gi i szybkiego reagowania na nieprawidłowo
ś
ci procesu produkcyjnego.
7
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Osoby pracuj
ą
ce w zawodzie bieli
ź
niarza ze wzgl
ę
du na charakter
pracy powinny posiada
ć
dobry wzrok, zdolno
ś
ci manualne, koordynacj
ę
wzrokowo-ruchow
ą
, koncentracj
ę
uwagi i spostrzegawczo
ść
, jest tak
ż
e
istotne, aby odró
ż
niały barwy i miały sprawny zmysł dotyku. Przeciw-
wskazaniami do pracy w tym zawodzie s
ą
wady wzroku niedaj
ą
ce si
ę
skorygowa
ć
, epilepsja, upo
ś
ledzenia psychiczne, alergie, przewlekłe
choroby układu oddechowego. Istotne jest, aby bieli
ź
niarza cechowała
dokładno
ść
, rzetelno
ść
oraz dbało
ść
o czysto
ść
i porz
ą
dek. Specyfika
zawodu wymaga tak
ż
e uzdolnie
ń
technicznych oraz umiej
ę
tno
ś
ci pracy
w zespole.
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Prac
ę
w zawodzie bieli
ź
niarza najcz
ęś
ciej wykonuj
ą
osoby maj
ą
ce
wykształcenie zasadnicze zawodowe zwi
ą
zane z konfekcjonowaniem
odzie
ż
y. Zawód bieli
ź
niarza mo
ż
na uzyska
ć
na drodze kształcenia rze-
mie
ś
lniczego – szkolenie praktyczne (przyuczenie) na stanowisku pracy
i do
ś
wiadczenia uzyskanego w trakcie pracy. Pracodawcy zatrudniaj
ą
te
ż
na stanowisku bieli
ź
niarza osoby z wykształceniem zasadniczym zawo-
dowym po kierunkach zwi
ą
zanych z przemysłem odzie
ż
owym, np. za-
wód 753105 Krawiec – kwalifikacja A.12 Wykonywanie usług krawiec-
kich, uj
ę
ta w podstawie programowej dla kształcenia w tym zawodzie;
oraz osoby po technikum np. zawód: 311924 Technik technologii odzie
ż
y
– kwalifikacje: A.12 Wykonywanie usług krawieckich, A.48 Projektowanie
wyrobów odzie
ż
owych, A.49 Organizacja procesów wytwarzania wyro-
bów odzie
ż
owych, uj
ę
te w podstawie programowej kształcenia w tym
zawodzie. Potwierdza si
ę
je egzaminami organizowanymi przez Okr
ę
-
gowe Komisje Egzaminacyjne.
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Zdobyte w procesie pracy kompetencje zawodowe mo
ż
na potwierdzi
ć
w organizacjach rzemie
ś
lniczych – egzaminem czeladniczym i mi-
strzowskim. Bieli
ź
niarz mo
ż
e uko
ń
czy
ć
kwalifikacyjne kursy zawodowe
w kwalifikacjach: A.12 Wykonywanie usług krawieckich, A.48 Projekto-
wanie wyrobów odzie
ż
owych, A 49 Organizacja procesów wytwarzania
wyrobów odzie
ż
owych, uj
ę
tych w podstawach programowych kształcenia
w zawodach 753105 Krawiec, 311924 Technik technologii odzie
ż
y. Po-
8
siadaj
ą
c kompetencje w zawodzie bieli
ź
niarz, istnieje mo
ż
liwo
ść
podj
ę
cia
pracy w zawodach pokrewnych, np. 753101 Gorseciarka; 753303
Szwaczka; 753105 Krawiec.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Opracowywanie dokumentacji techniczno-technologicznej (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z2.
Dobieranie materiałów i dodatków do wyrobów bieli
ź
niarskich
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z3.
Przygotowywanie szablonów (niezb
ę
dne kompetencje: Kz3,
KzS).
Z4.
Wykonywanie rysunku układu szablonów na materiale (niezb
ę
d-
ne kompetencje: Kz2, KzS).
Z5.
Krojenie materiałów (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z6.
Obsługiwanie maszyn szwalniczych (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z7.
Kontrolowanie jako
ś
ci procesów, półproduktów i wyrobów goto-
wych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z8.
Prowadzenie dokumentacji produkcji (niezb
ę
dne kompetencje:
Kz2, KzS).
Z9.
Oznakowywanie i pakowanie gotowych wyrobów bieli
ź
niarskich
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz2, KzS).
Z10. Organizowanie stanowiska pracy z zachowaniem zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
. i ochrony
ś
rodowiska (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz2, KzS).
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Wykonywanie dokumentacji techniczno-technologicznej wyrobów
bieli
ź
niarskich (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3).
Kz2 – Wykonywanie wyrobów bieli
ź
niarskich zgodnie z dokumentacj
ą
techniczno-technologiczn
ą
(potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10).
KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
:
Z1÷Z10).
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe
potrzebne do wykonywania zada
ń
w za-
wodzie sugeruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 3
wła
ś
ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-
skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci (gru-
pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód bieli
ź
niarza:
1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty i poj
ę
cia w zawodzie bie-
li
ź
niarza; zna i rozumie podstawowe fakty, poj
ę
cia i zale
ż
no
ś
ci
w zawodzie oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunkowania
prowadzonej działalno
ś
ci w bran
ż
y włókienniczej;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: ma umiej
ę
tno
ś
ci wymagane do realizacji
niezbyt prostych zada
ń
i rozwi
ą
zywania prostych, typowych proble-
mów poprzez wybieranie podstawowych metod, narz
ę
dzi, materia-
łów i informacji; potrafi zrealizowa
ć
zadania, wykonuj
ą
c dokumenta-
cj
ę
techniczno-technologiczn
ą
i wykonuj
ą
c wyroby bieli
ź
niarskie
według ogólnej instrukcji, cz
ęś
ciowo w zmiennych warunkach; umie
rozwi
ą
zywa
ć
typowe problemy, odbiera
ć
i formułowa
ć
wypowiedzi,
tak
ż
e bardzo proste wypowiedzi w j
ę
zyku obcym.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-
wanych w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej KZ1.
3.1. Wykonywanie dokumentacji
techniczno-technologicznej
wyrobów bieli
ź
niarskich Kz1
Wiedza – zna podstawowe fakty,
zasady, procesy i poj
ę
cia ogólne
zwi
ą
zane z wykonywaniem doku-
mentacji techniczno-technologicznej
wyrobów bieli
ź
niarskich, w szcze-
gólno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowiska w zakresie wyko-
nania dokumentacji technicz-
no-technologicznej
wyrobów
bieli
ź
niarskich;
−
podstawy materiałoznawstwa;
−
procesy produkcji bielizny;
−
rodzaje maszyn stosowanych
w bieli
ź
niarstwie;
−
zasady konstrukcji wyrobów
bieli
ź
niarskich,
−
zasady opracowywania sza-
blonów.
Umiej
ę
tno
ś
ci – realizuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z wyko-
naniem dokumentacji techniczno-
-technologicznej wyrobów bieli
ź
-
niarskich w cz
ęś
ciowo zmiennych
warunkach, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
wykonania dokumentacji tech-
niczno-technolo-gicznej
wyro-
bów bieli
ź
niarskich;
−
rozró
ż
nia
ć
materiały do pro-
dukcji bielizny;
−
identyfikowa
ć
procesy produk-
cji bielizny;
−
dostosowa
ć
technologi
ę
pro-
dukcji do posiadanego parku
maszynowego;
−
wypełnia
ć
dokumenty dotycz
ą
-
ce wymiarów, szablonów i wy-
robu gotowego;
−
dobiera
ć
materiały i dodatki do
produktu bieli
ź
niarskiego;
−
opracowa
ć
konstrukcj
ę
wyrobu
bieli
ź
niarskiego;
−
opracowa
ć
szablony wykroju
wyrobu bieli
ź
niarskiego.
11
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10 wymaga
posiadania kompetencji zawodowej KZ2.
3.2. Wykonywanie wyrobów bieli
ź
niarskich zgodnie
z dokumentacj
ą
techniczno-technologiczn
ą
Kz2
Wiedza – zna podstawowe fakty,
zasady, procesy i poj
ę
cia ogólne
zwi
ą
zane z wykonywaniem wyrobów
bieli
ź
niarskich zgodnie z dokumen-
tacj
ą
techniczno-technologiczn
ą
,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady organizacji, porz
ą
dko-
wania stanowiska pracy w za-
kresie BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii i ochrony
ś
rodowiska
przy wykonywaniu wyrobów
bieli
ź
niarskich;
−
zasady korzystania z doku-
mentacji technologicznej wyro-
bów bieli
ź
niarskich;
−
zasady racjonalnego układania
szablonów na materiale;
−
zasady obsługi urz
ą
dze
ń
kroj-
czych;
−
zasady obsługi maszyn szyj
ą
-
cych i urz
ą
dze
ń
prasowalni-
czych;
−
zasady kontroli jako
ś
ci wyro-
bów bieli
ź
niarskich;
−
zasady oceny braków jako-
ś
ciowych;
−
zasady oznakowania, składa-
nia i pakowania wyrobów bie-
li
ź
niarskich;
−
zasady rozliczenia materiałów
i czasu pracy.
Umiej
ę
tno
ś
ci – wykonuje niezbyt
proste zadania zwi
ą
zane z wyko-
nywaniem wyrobów bieli
ź
niarskich
zgodnie z dokumentacj
ą
technicz-
no-technologiczn
ą
, w cz
ęś
ciowo
zmiennych warunkach, w szcze-
gólno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepi-
sów BHP, ochrony ppo
ż
., er-
gonomii i ochrony
ś
rodowiska
przy wykonywaniu wyrobów
bieli
ź
niarskich;
−
układa
ć
szablony na materiale
z uwzgl
ę
dnieniem jego wła
ś
ci-
wo
ś
ci oraz zgodnie z zasad
ą
ra-
cjonalnego zu
ż
ycia materiałów;
−
czyta
ć
dokumentacj
ę
techno-
logiczn
ą
;
−
obsługiwa
ć
urz
ą
dzenia krojcze
zgodnie z instrukcj
ą
obsługi;
−
obsługiwa
ć
maszyny szyj
ą
ce
i prasowalnicze;
−
zszywa
ć
rozkrojone elementy
wyrobów bieli
ź
niarskich;
−
wykona
ć
wyroby bieli
ź
niarskie
zgodnie z dokumentacj
ą
;
−
ocenia
ć
jako
ść
wykonanego
wyrobu bieli
ź
niarskiego zgodnie
z dokumentacj
ą
techniczn
ą
;
−
stosowa
ć
zasady kontroli jako-
ś
ci;
−
metkowa
ć
, składa
ć
i pakowa
ć
gotowy wyrób bieli
ź
niarski;
−
rozlicza
ć
zu
ż
yty materiał i czas
pracy.
12
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.3. Kompetencje społeczne KzS:
−
ponosi odpowiedzialno
ść
za wykonywanie wyrobów bieli
ź
niarskich,
−
dostosowuje zachowanie do zmian w
ś
rodowisku pracy przedsi
ę
-
biorstwa bieli
ź
niarskiego,
−
pracuje cz
ęś
ciowo samodzielnie i podejmuje współprac
ę
w zorgani-
zowanych warunkach pracy w przedsi
ę
biorstwie bieli
ź
niarskim,
−
ocenia wpływ swoich działa
ń
dotycz
ą
cych wykonywania dokumen-
tacji techniczno-technologicznej oraz wykonywania wyrobów bieli
ź
-
niarskich realizowanych w ramach współpracy zespołowej w przed-
si
ę
biorstwie bieli
ź
niarskim i ponosi odpowiedzialno
ść
za ich skutki.
13
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu bieli
ź
niarza
przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu
stosowanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-
słych − projekt PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 753101 Bieli
ź
niarz
14
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.