BUDŻET

PAŃSTWA I JEGO

DOCHODY

POJĘCIE BUDŻETU PAŃSTWA

1.

scentralizowany fundusz publiczny służący

gromadzeniu środków pieniężnych w

związku z funkcjami państwa

2.

akt prawny o określonym czasie
obowiązywania

3.

plan finansowy państwa (władz
ustawodawczych i władz wykonawczych)

Ad.1

scentralizowany fundusz publiczny służący gromadzeniu środków

pieniężnych w związku z funkcjami państwa:

¾

Wysoki poziom centralizacji – wszystkie dochody budżetu państwa bez

względu na miejsce powstania trafiają na

CENTRALNY RACHUNEK BIEŻĄCY

BUDŻETU PAŃSTWA W NBP W WARSZAWIE,

¾

Gromadzony i wydatkowany jest głównie za pomocą metod

BEZZWROTNYCH,

¾

Jest tylko

JEDNYM Z WIELU FUNDUSZÓW

pieniężnych finansujących funkcje i

zadania Państwa

JST

12,5%

B.Państwa

43,7%

GPB
8,4%

FC

35,3%

STRUKTURA DOCHODÓW SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH W POLSCE W 2004

STRUKTURA DOCHODÓW SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH W POLSCE W 2004

Ad. 2 akt prawny o określonym czasie

obowiązywania:

•

Budżet państwa jest uchwalany w formie

ustawy budżetowej

na okres roku

kalendarzowego

(art. 61 ust. Ustawy o finansach publicznych)

Specyficzny charakter budżetu jako aktu prawnego:

a) Roczny okres obowiązywania,
b) Odmienny charakter prawny strony dochodowej i wydatkowej budżetu,
c) Szczególny charakter procedury ustawowej

9 Ograniczona inicjatywa ustawodawcza
9 Ograniczone uprawnienia Parlamentu do zmiany projektu ustawy

budżetowej przedłożonego przez Radę Ministrów w zakresie
rozmiarów deficytu budżetowego

d) Nie rodzi stosunków roszczeniowych

Ad. b) Odmienny charakter prawny strony dochodowej

i wydatkowej budżetu,

Ograniczona inicjatywa ustawodawcza

Art. 221. Konstytucji

Inicjatywa ustawodawcza w

zakresie ustawy budżetowej

, ustawy o prowizorium

budżetowym, zmiany ustawy budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego
oraz ustawy o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo

przysługuje

wyłącznie Radzie Ministrów

.

Art. 118. Konstytucji

1. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje posłom, Senatowi, Prezydentowi
Rzeczypospolitej i Radzie Ministrów.

2. Inicjatywa ustawodawcza przysługuje również grupie co najmniej 100 000
obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. Tryb postępowania w tej
sprawie określa ustawa.

Ad. Ograniczone uprawnienia Parlamentu do zmiany projektu ustawy
budżetowej przedłożonego przez Radę Ministrów w zakresie rozmiarów
deficytu budżetowego

Art. 220. Konstytucji

1. Zwiększenie wydatków lub ograniczenie dochodów planowanych przez
Radę Ministrów

nie może powodować ustalenia przez Sejm większego

deficytu budżetowego niż przewidziany w projekcie ustawy budżetowej.

Art. 27.

(Ustawy o finansach publicznych)

1. Zamieszczenie w budżecie państwa dochodów z określonych źródeł

lub wydatków na określone cele nie stanowi podstawy roszczeń bądź
zobowiązań państwa wobec osób trzecich, ani roszczeń tych osób
wobec państwa.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do wydatków budżetu państwa na

subwencje dla jednostek samorządu terytorialnego.

3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do budżetów jednostek

samorządu terytorialnego.

Ad.d

Ad.d

Nie rodzi stosunków roszczeniowych

Nie rodzi stosunków roszczeniowych

DOCHODY

BUDŻETOWE

Dochody budżetu państwa w relacji do PKB*

*) PKB wg nowej metodologii, dane do 1999 r. sprowadzone do porównywalności.

**) 2007 rok – przewidywane wykonanie.

21,1%

16,9%

17,4%

24,1%

23,8%

18,9%

18,2%

18,0%

17,8%

18,1%

18,3%

19,0%

20,6%

20,2%

19,6%

16,9%

19,0%

16,1%

15,3%

15,9%

16,1%

14,7%

15,9%

16,8%

10%

12%

14%

16%

18%

20%

22%

24%

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007**)

Dochody ogółem

Dochody podatkowe

Rozmiary i struktura obciążeń podatkowych w krajach UE w 2003 roku

35

,80

-

10

20

30

40

50

60

UE

-2

5

UE-

15

UE-

10

Eu

ro

-

12

Li

tw

a

Łot

w

a

Sł

ow

ac

ja

Irl

andi

a

Es

toni

a

Ma

lta

Cy

pr

Po

ls

ka

Cz

ec

hy

Hi

szp

an

ia

W

lk.B

ryt

an

ia

Po

rtuga

lia

Gr

ec

ja

W

ęgr

y

Hol

andi

a

Sł

owe

ni

a

Ni

em

cy

Luk

se

m

bur

g

W

łoc

hy

Au

st

ria

Fi

nl

and

ia

Fr

an

cj

a

Be

lg

ia

Da

ni

a

Sz

w

ec

ja

Obciążenia podatkowe w krajach UE w 2003 roku jako proc. PKB

41

,80

-

10

20

30

40

50

60

UE

-2

5

UE

-1

5

UE

-1

0

Eu

ro

- 1

2

Bel

gi

a

Ni

emc

y

Fi

nla

nd

ia

Lu

ks

emb

urg

Aus

tria

Hi

sz

pan

ia

Ho

land

ia

Sz

we

cja

Fra

nc

ja

W

łoc

hy

Cz

ec

hy

Da

nia

Sł

ow

ac

ja

W

lk.B

ry

ta

nia

Gre

cja

Es

to

nia

Łot

wa

Ma

lta

Irl

an

dia

Lit

wa

Sł

ow

en

ia

Po

lsk

a

Po

rtu

ga

lia

W

ęgr

y

Cy

pr

19

,70

-

10

20

30

40

50

60

70

UE

-2

5

UE

-1

5

UE

-1

0

Eu

ro

- 1

2

Pol

ska

Sł

ow

en

ia

Sł

ow

ac

ja

Gre

cja

Po

rtu

ga

lia

W

ęgr

y

Fra

nc

ja

Nie

mc

y

Es

to

nia

Cz

ech

y

Lit

wa

Ło

tw

a

Ho

lan

di

a

Cyp

r

His

zp

an

ia

Au

str

ia

W

łoc

hy

Ma

lta

Irl

an

dia

Sz

we

cja

Be

lgi

a

Lu

ks

emb

urg

Fi

nla

nd

ia

W

lk.

Bry

ta

nia

Da

nia

38

,5

0

-

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

UE

-2

5

UE

-1

5

UE

-1

0

Eu

ro

-

12

Da

nia

Wl

k.

Br

yta

nia

Cy

pr

Irl

and

ia

Ma

lta

Fi

nla

nd

ia

Luk

sem

bur

g

Sz

we

cja

Lit

wa

W

łoch

y

Łot

wa

W

ęgr

y

Po

rtu

gal

ia

Es

to

nia

Be

lgi

a

Au

str

ia

Hi

sz

pan

ia

Ho

lan

di

a

Sł

ow

en

ia

Po

lsk

a

Cz

ec

hy

Gr

ec

ja

Sł

ow

ac

ja

Fra

nc

ja

Nie

mc

y

Udział podatków

pośrednich

pośrednich

w łącznych

obciążeniach

podatkowych

Udział podatków

bezpośrednich

bezpośrednich

w łącznych

obciążeniach

podatkowych

Udział składek

ubezpieczeń

ubezpieczeń

społecz

społecz

.

w łącznych

obciążeniach

podatkowych

Dochody budżetu państwa w Polsce w latach 2007-2008.

*) przy wartości CPI grudzień do grudnia 4,0%

*) przy wartości CPI grudzień do grudnia 4,0%

tys zł

proc.

tys zł

proc.

nominalna

realna*)

DOCHODY OGÓŁEM

228 952 516

100,0

281 803 096

100,0

1,23

1,18

1. Dochody podatkowe i niepodatkowe

214 266 048

93,6

246 520 986

87,5

1,15

1,11

1.1. Dochody podatkowe

162 188 190

70,8

228 194 400

81,0

1,41

1,35

1.1.1. Podatki pośrednie

138 517 190

60,5

164 890 000

58,5

1,19

1,14

- podatek od towarów i usług

92 389 000

40,4

111 700 000

39,6

1,21

1,16

- podatek akcyzowy

45 180 000

19,7

52 200 000

18,5

1,16

1,11

- podatek od gier

948 190

0,4

990 000

0,4

1,04

1,00

1.1.2. Podatek dochodowy od osób prawnych

22 066 000

9,6

27 150 000

9,6

1,23

1,18

1.1.3. Podatek dochodowy od osób fizycznych

31 605 000

13,8

36 154 000

12,8

1,14

1,10

1.1.4. Podatek tonażowy

-

-

400

0,0

1.2. Dochody niepodatkowe

22 077 858

9,6

18 326 586

6,5

0,83

0,80

1.2.1. Dywidendy

4 350 000

1,9

6 510 000

2,3

1,50

1,44

1.2.2. wpłaty z zysku NBP

2 436 800

1,1

-

-

-

-

1.2.2. Cło

1 700 000

0,7

1 993 000

0,7

1,17

1,13

1.2.3. Dochody jednostek budżetowych

10 899 679

4,8

9 752 008

3,5

0,89

0,86

1.2.4. Pozostałe dochody niepodatkowe

511 846

0,2

730 000

0,3

1,43

1,37

1.2.5. Wpłaty jednostek samorządu terytorialnego

1 879 741

0,8

2 164 645

0,8

1,15

1,11

1.2.6. Dochody zagraniczne

299 792

0,1

176 933

0,1

0,59

0,57

2. Środki z Unii Europejskiej i z innych źródeł nie podlegające zwrotowi

14 686 468

6,4

35 282 110

12,5

2,40

2,31

2008

2007

Wyszczególnienie

Dynamika 2008/2007

16

Dochody budżetu państwa w Polsce w 2007 r.

D O C H O D Y O G Ó Ł E M (I + II)

228 953

100,0

I. DOCHODY PODATKOWE I NIEPODATKOWE (1 + 2)

214 266

93,6

1. Dochody podatkowe

192 188

83,9

1. 1.Podatki pośrednie

138 517

60,5

1.1.1. Podatek od towarów i usług

92 389

40,4

1.1.2. Podatek akcyzowy

45 180

19,7

1.1.3. Podatek od gier

948

0,4

1. 2.Podatek dochodowy od osób prawnych

22 066

9,6

1. 3.Podatek dochodowy od osób fizycznych

31 605

13,8

- podatek dochodowy od osób fizycznych,

25 580

11,2

- zryczałtowany podatek dochodowy.

6 025

2,6

2. Dochody niepodatkowe

22 078

9,6

2. 1.Dywidendy i wpłaty z zysku

4 350

1,9

- dywidendy z tyt. udziałów Skarbu Państwa w spółkach,

3 517

1,5

- wpłaty z zysku od przedsiębiorstw państwowych i

-

jednoosobowych spółek Skarbu Państwa.

833

0,4

2. 2.Wpłaty z zysku NBP

2 437

1,1

2.

3.Cło

1 700

0,7

2.

4.Dochody jednostek budżetowych

10 900

4,8

2. 5.Pozostałe dochody niepodatkowe

512

0,2

2. 6.Wpłaty jednostek samorządu terytorialnego

1 880

0,8

2. 7.Dochody zagraniczne

300

0,1

II.

14 686

6,4

ŚRODKI Z UNII EUROPEJSKIEJ I Z INNYCH ŹRÓDEŁ
NIEPODLEGAJĄCE ZWROTOWI

mln zł

%%

Wyszczególnienie

17

Dochody budżetu państwa w Polsce w 2007 r. w proc.

(wykonanie styczeń – listopad 2007)

Dochody ogółem = 100%

Dochody

podatkowe

87,3%

Dochody

niepodatkowe

9,4%

Środki z UE i z
innych źródeł

niepodlegające

zwrotowi

3,3%

Dochody podatkowe = 100%

Podatek

dochodowy od

osób fizycznych

13,0%

Podatek

dochodowy od

osób prawnych

11,3%

Podatek od

towarów i usług

47,9%

Podatek

akcyzowy

23,4%

Zryczałtowany

podatek

dochodowy

3,8%

Podatki

pozostałe

0,5%

Dochody niepodatkowe = 100%

Dochody

jednostek

budżetowych

53,5%

Cło

7,9%

Dywidenda i

wpłata z zysku

13,6%

Wpłaty z zysku

NBP

12,2%

Pozostałe

12,8%