Akwizycja sygnału cyfrowego jest procesem zamiany (konwersji)
sygnału analogowego (
określonego dla każdej chwili czasowej w przedziale
obserwacji
) na sygnał cyfrowy (
ciąg liczb których wartości są (w przybliżeniu)
wartościami sygnału analogowego w pewnych stałych odstępach czasowych
).
Proces zamiany sygnału analogowego na cyfrowy nosi nazwę
konwersji analogowo-cyfrowej (konwersja A/C). Proces odwrotny jest
nazywany konwersją cyfrowo-analogową (konwersja C/A).
Proces akwizycji , ze względu na istotę stosowanego podejścia jest też
nazywany modulacją.
Akwizycja sygnału obejmuje następujące procesy: próbkowanie,
kwantyzację, kodowanie (kodowanie z kompresją).
Akwizycja sygnału może być prowadzona na potrzeby transmisji
cyfrowej lub przetwarzania (archiwizacji).
Akwizycja sygnału cyfrowego
Akwizycja sygnału cyfrowego
W dalszej części wykładu zostaną omówione następujące
metody akwizycji sygnałów:
Modulacja PCM
Modulacja DPCM
Modulacja Delta
Liniowe kodowanie predykcyjne (kodowanie LPC)
Modulacja PCM
Kwantyzacja amplitudy –
pojęcia podstawowe
Ilustracja procesu modulacji PCM
Układ z kwantyzacją logarytmiczną
Układ modulacji z kwantyzacją logarytmiczną
Modulacja DPCM
Idea modulacji DPCM– zmniejszenie zakresu dynamiki (zawężenie zakresu roboczego)
Modulacja DPCM
Modulacja Delta (DM)
Modulacja Delta (DM)
a) nadajnik , b) odbiornik
Modulacja Delta (DM)
Ilustracja błędu kwantyzacji w
modulacji Delta
Liniowe kodowanie predykcyjne LPC
Podstawową przesłanką do stworzenia modelu kodowania LPC było zasadne założenie
ż
e są próbki sygnału ( np. dźwiękowego są skorelowane, zależne).
Liniowe kodowanie predykcyjne
Liniowe Kodowanie Predykcyjne
Liniowe kodowanie predykcyjne
Liniowe kodowanie predykcyjne
Porównanie metod DPCM i LPC
Modulacja DPCM jest szczególnym przypadkiem kodowania LPC, dla rzędu
predykcji p=1 i wartości współczynnika .
Liniowe kodowanie predykcyjne
Przykładowe sygnały szczątkowe (linia ciągła) na tle sygnałów
analizowanych (linia przerywana) wyznaczone metodą najmniejszych
kwadratów, częstotliwość próbkowania 11kHz, kwantyzacja 8-bitowa
Liniowe kodowanie predykcyjne
0
200
400
600
800
-1
-0.5
0
0.5
1
t[ms]
t [ms]
n
r
w
s
p
ó
łc
z
y
n
n
ik
a
0
200
400
600
2
4
6
8
10
12
0
200
400
600
800
-0.5
0
0.5
t[ms]
n
r
w
s
p
ó
łc
z
y
n
n
ik
a
0
200
400
600
2
4
6
8
10
12
Przebiegi czasowe i odpowiadające im mapy wspó
ł
czynników LPC s
ł
owa
szczęście dwóch osób
Liniowe kodowanie predykcyjne
Wyznaczanie współczynników predykcji
Współczynniki predykcji można wyznaczać następującymi metodami:
kowariancyjną
korelacyjną
najmniejszych kwadratów
Durbina
Punktem wyjścia wszystkich metod jest warunek minimalizacji błędu
predykcji:
Liniowe kodowanie predykcyjne
Ocena dokładności aproksymacji
Przyjmijmy 2 wskaźniki:
Liniowe kodowanie predykcyjne
0,06
0,08
0,1
0,12
0,14
0,16
0,18
0,2
0,22
4
6
9 12 15 18 25 45
p
e
0,46
0,51
0,56
0,61
0,66
0,71
4
6
9
12 15 18 25 45
p
d
Wykresy zależności wskaźników e oraz d w funkcji rzędu predykcji p
Liniowe kodowanie predykcyjne
Standardy kodowania oparte na LPC stosowane w telefonii GSM
Standard LPC-10
Pierwszy opis metody pojawił się w 1979 r., a za standard została uznana w 1984
r. pod nazwą “US federal standard 1015” (standard amerykański).
Do transmisji mowy w tym standardzie wystarcza przepustowość 2,4 Kb/s. Dyskretny sygnał
mowy poddawany jest analizie w tzw. ramkach. Próbkowanie sygnału mowy odbywa się z
częstotliwością 8 kHz.
Każda ramka zawiera 180 próbek, (44,4 ramki na sekundę).
Transmisji podlegają:
Po stronie odbiornika następuje odtworzenie sygnału. Stosuje się dwa typy filtracji:
długoterminową i krótkoterminową. W ramach filtracji krótkoterminowej (rys) odbywa się
rekonstrukcja pojedynczej ramki. Na wejście filtru syntezującego podawany jest sztucznie
wygenerowany sygnał, pobudzenie, przeskalowany zgodnie z częstotliwością tonu podstawowego
oraz wzmocnieniem dla danej ramki. W przypadku generowania faz bezdźwięcznych na wejście
układu podawany jest szum. Filtracja długoterminowa pozwala na wygładzanie sygnału.
Liniowe kodowanie predykcyjne
Standardy kodowania oparte na LPC stosowane w telefonii GSM
Standard LPC-10
Liniowe kodowanie predykcyjne
Standardy kodowania oparte na LPC stosowane w telefonii GSM
0
5
10
15
20
25
-1000
-500
0
500
1000
Pobudzenie wykorzystywane do generowania mowy dźwięcznej w standardzie
LPC-10
Liniowe kodowanie predykcyjne
Standardy kodowania oparte na LPC stosowane w telefonii GSM
Standard CELP
Metoda CELP dzia
ł
a na podobnej zasadzie jak metoda LPC-10, z tą
różnicą, że w standardzie CELP wykorzystuje się nie sztucznie generowany sygna
ł
pobudzenia lecz jeden ze zgromadzonych w banku sygna
ł
ów.
Transmitowany jest jedynie kod sygna
ł
u najlepiej dopasowanego do
danej ramki. Stąd jego nazwa Code Excited Linear Prediction Standard CELP zosta
ł
przyjęty w 1991 roku (figuruje pod nazwą „US federal standard 1016”).
Wymagana przepustowość kana
ł
u transmisji dlatego standardu wynosi 4,8
Kb/s. Na wejściu uk
ł
adu sygna
ł
mowy jest próbkowany z częstotliwością 8kHz.
D
ł
ugość ramki wynosi 240 próbek (30ms).
Część parametrów jest transmitowana częściej i wyróżnia się dodatkowo 4
krótsze ramki (ang. subframe) w ramach ramki 30 ms. Zarówno ten jak inne bardziej
szczegó
ł
owe zabiegi w czasie analizy i syntezy sygna
ł
u mowy mają na celu jak
najwierniejsze odtworzenie sygna
ł
u wejściowego podczas syntezy w odbiorniku.
Liniowe kodowanie predykcyjne
Standardy kodowania oparte na LPC stosowane w telefonii GSM
Standard CELP
Struktura ramki
Liniowe kodowanie predykcyjne
Standardy kodowania oparte na LPC stosowane w telefonii GSM
Standard CELP