Wykorzystanie Kinesio Tapingu
w usprawnianiu pacjentki po rekonstrukcji nerwu twarzowego
1) Ireneusz Hałas,
2) Tomasz Senderek,
3) Lucyna Krupa.
STRESZCZENIE
Wstęp. Celem pracy jest przedstawienie możliwości wykorzystania Kinesio Tapingu jako
metody wspomagającej fizjoterapię pacjentów z uszkodzeniami obwodowego układu
nerwowego.
Materiał i metody. Przedstawiono opis przypadku pacjentki poddanej terapii w Ośrodku
Rehabilitacji Leczniczej Szpitala Neuropsychiatrycznego SPZOZ w Lublinie. W terapii
oprócz zabiegów fizjoterapeutycznych (PNF, neuromobilizacje, stymulacja, galwanizacja,
laseroterapia) zastosowano metodę Kinesio Tapingu, która wykorzystuje specjalistyczne
plastry .
Wyniki. Po przeprowadzonej terapii uzyskano symetrię ruchu i zwiększył się zakres
ruchomości języka oraz jakość życia pacjentki.
Wnioski. Dzięki zastosowaniu metody Kinesio Tapingu w uszkodzeniach obwodowego
układu nerwowego fizjoterapia otrzymała nowe skuteczne narzędzie terapeutyczne.
WSTĘP
Kinesio Taping jest stosowany powszechnie na świecie w rehabilitacji i sporcie.
Niedostateczna wiedza na temat metody Kinesio Tapingu powoduje, iż nie jest on
powszechnie używany w terapii u pacjentów ze schorzeniami narządu ruchu oraz
uszkodzeniami obwodowego układu nerwowego.
Kinesio Taping został wynaleziony i zastosowany w latach 70-tych przez dr Kenzo Kase
i rozpowszechnił się bardzo szybko jako prosta i skuteczna metoda wspomagająca terapię
a zarazem umożliwiająca wspomaganie procesów samoleczenia organizmu.
Oryginalnym przykładem bardzo korzystnego wpływu działania technik Kinesio
Tapingu z wykorzystaniem plastrów Kinesio
®
Tex w fizjoterapii uszkodzeń układu
nerwowego będzie opis przypadku 56 letniej pacjentki B.W. po przebytej operacji
(22.08.2003) guza kąta mostowo-móżdżkowego po stronie lewej (oponiaka) oraz operacji
(11.02.2004) zespolenia n. VII z n. XII., która była usprawniana w Ośrodku Rehabilitacji
Leczniczej Szpitala Neuropsychiatrycznego SPZOZ w Lublinie w okresie od 13 marca do 31
grudnia 2004 r.
MATERIAŁ I METODA
U pacjentki B.W. lat 56 rozpoznano w połowie 2003 roku guz (oponiak) kąta mostowo-
móżdżkowego po stronie lewej. 22.08.2003 roku przeprowadzono operację guza kąta
mostowo-móżdżkowego. Stan neurologiczny po przebytej operacji:
uszkodzenie lewego nerwu V – osłabienie czucia powierzchownego twarzy po stronie
lewej;
uszkodzenie lewego nerwu VII – brak ruchów mięśni lewej strony twarzy;
uszkodzenie lewego nerwu VIII - dużego stopnia niedosłuch po stronie lewej;
oczopląs;
dodatnia próba Romberga.
W okresie od sierpnia 2003 roku do lutego 2004 roku nie zaproponowano pacjentce
żadnych form rehabilitacji wyżej wymienionej dysfunkcji informując, iż po ok. 2 miesiącach
od operacji powinna rozpocząć się regeneracja nerwu a po ok. ½ roku niedowład powinien
ustępować. W tym czasie wystąpił dodatkowo zespół suchego oka z uszkodzeniem rogówki
(stan zapalny).
Dnia 11. 02. 2004 roku przeprowadzono zabieg zszycia powiek lewego oka ze względu na
przewlekłe zapalenie rogówki związane z brakiem ruchów powiek.
24.02.2004 r. wykonano zespolenie lewego nerwu VII z lewym nerwem XII mając na celu
poprawę funkcji ruchowych dolnej części twarzy, żucia i połykania. Po wykonanym
zespoleniu utrzymywały się zaburzenia neurologiczne w stopniu dotychczasowym, pojawiło
się upośledzenie ruchów języka w stronę lewą.
Od 13.03.2004 roku rozpoczęto fizjoterapię, którą prowadzono do grudnia 2004.
W terapii oprócz zabiegów fizjoterapeutycznych (PNF, neuromobilizacje, TENS, stymulacja,
galwanizacja, laseroterapia) od kwietnia 2004 r. rozpoczęto stosowanie metody Kinesio
Tapingu, która wykorzystuje plastry Kinesio
®
Tex.
Plaster Kinesio
®
Tex to elastyczny materiał zawierający 100% bawełny, nie zawiera
lateksu, ani żadnych środków farmakologicznych. Jest hypoalergiczny, przepuszcza
powietrze, jest wodoodporny. Dzięki rozciągliwości tylko na długość do 140%, różnym
rodzajom cięcia i technikom aplikacji uzyskuje się w metodzie Kinesio Tapingu następujące
efekty:
zmniejszenie bólu i nienaturalnego odczucia skóry i mięśni;
wspomaganie pracy mięśni i redukcję zmęczenia mięśni;
zmniejszenie wzmożonego napięcia mięśniowego;
zwiększenie zakresu ruchu;
usuwanie zastojów i obrzęków limfatycznych;
usprawnienie krążenia krwi i chłonki – zmniejszenie zastojów tkankowych;
otwarcie drenażu limfatycznego pod skórą;
zmniejszenie stanów zapalnych;
normalizuje napięcie mięśniowe i powięziowe.
Efekt stosowania plastrów Kinesio
®
Tex od kwietnia do października 2004 r.
przedstawiają poniższe zdjęcia.
Stan pacjentki przed rozpoczęciem zastosowania Kinesio Tapingu.
Techniki Kinesio Tapingu stosowane u pacjentki podczas terapii.
Uniesienie oraz marszczenie brwi (techniki powięziowe)
Układ plastrów Kinesio
®
Tex podczas pracy mięśni mimicznych
(techniki powięziowe i korekcyjne)
Układ plastrów Kinesio
®
Tex podczas pracy mięśni mimicznych
(techniki powięziowe)
Układ plastrów
(techniki limfatyczne)
Stan pacjentki pół roku po stosowaniu Kinesio Tapingu.
Stan neurologiczny po półrocznych okresie usprawniania:
nadal cechy uszkodzenia lewego nerwu V – osłabienie czucia powierzchownego lewej
strony twarzy,
poprawa funkcji ruchowych nerwu VII lewego w zakresie powieki lewego oka
i dolnej części twarzy, nadal brak ruchów w okolicy czołowej,
uszkodzenie lewego nerwu VIII w stopniu dotychczasowym,
oczopląs,
zaburzenia równowagi,
zbaczanie języka – dysfunkcja nerwu XII – poprawa ruchów języka.
WYNIKI
Po przeprowadzonej terapii uzyskano symetrię ruchu i zwiększył się zakres
ruchomości języka oraz jakość życia pacjentki.
Efektem terapii było zmniejszenie się obrzęku lewej strony twarzy pacjentki.
Zauważono, że lewa połowa twarzy zaczyna się ustawiać symetrycznie w stosunku do prawej
strony oraz nastąpiła poprawa w działaniu mięśnia okrężnego oka, przywarcie dolnej powieki
do oka i pojawienie się łzawienia. Oprócz zabiegów elektrostymulacji tych okolic
wspomagano terapię okolicy oka: zastosowaniem niemieckich komór wilgotnych Pro-
optha
®
Augenverband S (systematyczne nawilżenie rogówki w ciągu nocy). Uzyskano
poprawę czucia lewej strony języka i ruchomości w stronę lewą.
Najbardziej skuteczne w procesie usprawniania było zastosowanie technik
powięziowych, korekcyjnych i limfatycznych Kinesio Tapingu. Efekt utrzymania ustawienia
lewej połowy twarzy w pozycji skorygowanej był możliwy przez długi czas. Następnego dnia
po założeniu plastrów Kinesio
®
Tex (technik limfatycznych) obrzęk widocznie się
zmniejszył.
Półroczna terapia z zastosowaniem Kinesio Tapingu u pacjentki
z uszkodzeniem nerwu twarzowego wpłynęła na poprawę jakości jej życia.
DYSKUSJA
Wydaje się, iż w celu wspomagania efektów fizjoterapii w uszkodzeniach
obwodowego układu nerwowego niezbędne jest oddziaływanie sensoryczne za pomocą
plastrów Kinesio
®
Tex.
Szeroki wachlarz technik proponowanych w metodzie Kinesio Tapingu oraz
doświadczenie fizjoterapeutów stosujących tę metodę daje szansę pacjentom na utrzymanie
efektu terapii przez 24 godziny i dłużej. Plaster Kinesio
®
Tex można trzymać nawet tydzień
bez niekorzystnych reakcji ze strony skóry, dlatego też jest to terapia ekonomiczna.
Dzięki zastosowaniu metody Kinesio Tapingu w uszkodzeniach obwodowego układu
nerwowego fizjoterapia otrzymała nowe skuteczne narzędzie terapeutyczne.
Piśmiennictwo:
1. Clayton M.J.,Rivron R.P., Hamson D.R.:Evaluation of recent experience in hypoglosal -
facial nerve anastomosis in the treatment of facial palsy. J. Laryngol. Otol. 1989, 103, 63.
2. Butler D.: Mobilization of the nervous system. Melbourne: Churchill Livingstone, 1991.
3. Kase K.: Illustrated Kinesio Taping. Ken’I-Kai Information, Tokyo 2000.
4. Kase K., Hashimoto T., Okane T.: Kinesio Taping Perfect Manual. Kinesio Taping
Association, 1996.
5. Kase K., Wallis J., Kase J.: Application Therapeutic of the Kinesio Taping Method.
Kinesio Taping Association, 2003.
6. Kukwa A. i wsp.: Rekonstrukcja czynności twarzy u pacjentów po jatrogennym
uszkodzeniu nerwu twarzowego podczas operacji guzów kąta mostowo – móżdżkowego.
Otolaryngologia Polska, Onkologia w Otolaryngologii. 1994.vol.48. Supl. 16, str. 280-
284., Warszawa 1996.
7. Kunicki A.: Nowotwory układu nerwowego. W: Neurochirurgia, Bidziński (red.), PZWL,
Warszawa 1981.
8. Ząbek M.: Zarys neurochirurgii: Metody reanimacji nerwu twarzowego. PZWL,
Warszawa 1999.