WARTO WIEDZIEå
Drzwi do wielkiej nauki
Od szeÊciu lat Fundacja na rzecz Nauki Polskiej przyznaje
rokrocznie 15 uczonym subsydia finansowe, które nale˝à do
najbardziej presti˝owych i wartoÊciowych nagród naukowych
w naszym kraju. Laureaci wy∏aniani sà w drodze dwustop-
niowego konkursu, w którym biorà udzia∏ zaproszeni przez ka-
pitu∏´ wybitni naukowcy, prowadzàcy dzia∏alnoÊç badawczà,
mogàcy pochwaliç si´ odpowiednim dorobkiem i skupiajàcy
wokó∏ siebie grono m∏odych wspó∏pracowników.
W siódmej edycji konkursu subsydiami nagrodzeni zosta-
li przedstawiciele nauk przyrodniczych i medycznych (na-
zwiska laureatów zamieszczamy w ramce na sàsiedniej
stronie). Przez najbli˝sze trzy lata otrzymajà oni po 80 tys. z∏
rocznie (a wi´c w sumie 240 tys. z∏), majàc sporà swobod´ w
wykorzystaniu tych Êrodków. Cz´Êç subwencji (oko∏o 20%)
laureat dostaje jako imienne stypendium, pozosta∏ym fundu-
szem dysponuje zgodnie z w∏asnym uznaniem, przyznajàc
stypendia swoim m∏odym wspó∏pracownikom, dokonujàc za-
kupów ksià˝ek i czasopism, aparatury i materia∏ów, op∏aca-
jàc udzia∏ w konferencjach naukowych oraz organizujàc se-
minaria i wyjazdy naukowe.
„Wasz dorobek jest r´kojmià tego, ˝e otworzycie drzwi do
wielkiej nauki waszym w∏asnym uczniom – powiedzia∏ lau-
reatom prezes FNP prof. Maciej W. Grabski podczas uroczy-
stoÊci wr´czenia dyplomów. – Ufamy, ˝e w kontakcie z wami
zostanà uformowane ich naukowe osobowoÊci”.
A.F.
90
ÂWIAT NAUKI SIERPIE¡ 2004
ADAM HA
YDER (
na dole
)
W dwóch pierwszych dekadach sierpnia na niebie pojawiajà si´
meteory nale˝àce do roju Perseidów. Obserwujemy je, gdy
Ziemia przecina szeroki strumieƒ ró˝nej wielkoÊci okruchów
rozsianych tysiàc lat temu w przestrzeni mi´dzyplanetarnej
przez komet´ Swift-Tuttle. Perseidy, nazywane te˝ ¸zami
Âwi´tego Wawrzyƒca, sà jasne (Êrednio 2.2
m
), szybkie i cz´sto
zostawiajà za sobà smugi widoczne po zgaÊni´ciu meteoru.
Tegoroczne maksimum cz´stoÊci meteorów (40–60 meteorów
w ciàgu godziny) zostanie osiàgni´te 12 sierpnia mi´dzy 7:00
a 9:00, gdy Ziemia znajdzie si´ w najg´stszym miejscu
strumienia. Niewiele mniejszej cz´stoÊci nale˝y spodziewaç
si´ w ostatnich godzinach nocy z 11 na 12 sierpnia. Podob-
ne spektakle oglàdamy co roku. Jednak w tym roku Perse-
idy przygotowa∏y coÊ specjalnego: zwyk∏e maksimum b´dzie
poprzedzone krótkotrwa∏ym deszczem meteorów wywo∏a-
nym przez wàski, lecz bardzo g´sty strumieƒ okruchów,
które oderwa∏y si´ od komety niespe∏na 150 lat temu. 11 sierp-
nia oko∏o 23:00 meteory mogà pojawiaç si´ nawet co kilka-
naÊcie sekund; b´dà jednak wyraênie s∏absze od obser-
wowanych w zwyk∏ym maksimum.
M.R.
Urodzaj na Perseidy
Nowy portal PAP
Polska Agencja Prasowa otworzy∏a nowy ser-
wis internetowy, poÊwi´cony osiàgni´ciom pol-
skich naukowców. Ogólnodost´pny serwis,
finansowany przez Ministerstwo Nauki i Infor-
matyzacji, przeznaczony jest zarówno dla Êro-
dowiska naukowego, jak i ka˝dego u˝ytkownika
Internetu, poszukujàcego w sieci interesujà-
cych informacji. Warto zajrzeç na stron´
www.naukapolska.pap.pl
n
SIERPIE¡ 2004 ÂWIAT NAUKI
91
LAUREAT
INSTYTUCJA
TEMAT BADA¡
prof. dr hab.
Instytut Chemii Bioorganicznej PAN,
Struktura liderowego RNA HIV-2
Ryszard Adamiak
Poznaƒ
i jej dost´pnoÊç dla specyficznej degradacji
wed∏ug mechanizmu RNAi w Êwietle terapii AIDS
prof. dr hab.
Instytut Medycyny DoÊwiadczalnej
Hamowanie transportu glutaminy jako
Jan Albrecht
i Klinicznej PAN, Warszawa
potencjalna metoda terapii glejaków z∏oÊliwych
prof. dr hab.
Uniwersytet Wroc∏awski,
Poszukiwanie mechanizmów ewolucyjnych
Stanis∏aw Cebrat
Wydzia∏ Nauk Przyrodniczych
metodami bezpoÊrednich analiz porównawczych
genomów oraz symulacji komputerowych
dr hab. n. med.
Collegium Medicum UJ,
Farmakoterapia Êródb∏onka w niewydolnoÊci
Stefan Ch∏opicki
Zak∏ad Farmakologii DoÊwiadczalnej
krà˝enia i w mia˝d˝ycy
prof. dr hab.
Uniwersytet Medyczny w ¸odzi,
Wspó∏dzia∏anie receptorów integrynowych
Czes∏aw Cierniewski
Wydzia∏ Nauk o Zdrowiu
z elementami uk∏adu fibrynolizy podczas
adhezji i migracji komórek w procesie
angiogenezy
prof. dr hab.
Instytut Biologii DoÊwiadczalnej PAN,
Nowe farmakologiczne induktory Êmierci
Bo˝ena Kamiƒska-Kaczmarek
Warszawa
komórek nowotworowych – od mechanizmu
dzia∏ania do próby terapii
prof. dr hab.
Instytut Immunologii
Poszukiwanie, identyfikacja i charakterystyka
Pawe∏ Kisielow
i Terapii DoÊwiadczalnej PAN, Wroc∏aw
nowych genów zmieniajàcych ekspresj´
podczas dojrzewania i selekcji limfocytów T
w grasicy oraz poznawanie ich roli,
przede wszystkim w uk∏adzie
odpornoÊciowym
dr hab., prof. UG
Mi´dzyuczelniany Wydzia∏ Biotechnologii
Plazmidy w komórkach bakterii
Igor Konieczny
Uniwersytetu Gdaƒskiego
– molekularne mechanizmy replikacji
i Akademii Medycznej w Gdaƒsku
i utrzymywania
prof. dr hab.
Uniwersytet Jagielloƒski,
Ewolucja strategii ˝yciowych – teoria
Jan Koz∏owski
Instytut Nauk o Ârodowisku
i jej weryfikacja
prof. dr hab.
Mi´dzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej
Metabolizm beta-kateniny w zdrowiu i chorobie
Jacek Kuênicki
i Komórkowej, Warszawa
prof. dr hab. n. med.
Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie,
Obni˝enie ryzyka raka piersi i jajnika
Jan Lubiƒski
Mi´dzynarodowe Centrum
u nosicielek mutacji genu BRCA1
Nowotworów Dziedzicznych
poprzez suplementacj´ diety selenem
prof. dr hab.
Akademia Medyczna w Bydgoszczy,
Uszkodzenia oksydacyjne DNA i czynniki
Ryszard Oliƒski
Wydzia∏ Farmacji
wp∏ywajàce na ich usuwanie
jako potencjalne markery ryzyka i przebiegu
choroby nowotworowej. Znaczenie diety,
tempa metabolizmu i glikozylazy OGG1
w procesie kszta∏towania poziomu
oksydacyjnych uszkodzeƒ DNA.
prof. dr hab. med.
Centrum Medyczne Kszta∏cenia Podyplomowego,
Genomika i proteomika w poszukiwaniu
Jerzy Ostrowski
Klinika Gastroenterologii
nowych testów diagnostycznych
i predykcyjnych w onkologii
prof. dr hab.
Uniwersytet Jagielloƒski,
Bakteryjne enzymy proteolityczne jako czynniki
Jan Potempa
Wydzia∏ Biotechnologii
wirulencji i cel terapii antyinfekcyjnej
z zastosowaniem ich specyficznych inhibitorów
prof. dr hab. med.
Instytut Gruêlicy i Chorób P∏uc w Warszawie,
Prace nad rozpoznawaniem, znaczeniem
Adam Torbicki
Klinika Chorób Wewn´trznych Klatki Piersiowej
prognostycznym oraz zapobieganiem
post´pujàcego uszkodzenia miocytów prawej
komory w nadciÊnieniu p∏ucnym
Subsydia profesorskie – edycja 2004
nauki przyrodnicze i medyczne