204
Scenariusz nr 47. Henryk Sienkiewicz W pustyni i w puszczy
Temat: Egzotyczny Ăwiat ludzi i przyrody w powieĂci Henryka Sienkiewicza.
Tok lekcji
CzynnoĂci ucznia:
CzynnoĂci
nauczyciela:
Potrzebne
materiaïy
Omówienie lekcji
Wprowa-
dzenie
– prezentuje opis postaci Stasia
– wyjaĂnia znaczenia wyrazów:
egzotyka, fl ora, fauna
– korzysta ze sïownika jÚzyka
polskiego
– zapisuje temat lekcji
– zapisuje na tablicy
wyrazy: egzotyka,
fl ora, fauna
– rozdaje sïowniki
jÚzyka polskiego
– udziela dodatko-
wych wyjaĂnieñ
– podaje temat lekcji
sïowniki
jÚzyka pol-
skiego
•
ZajÚcia rozpoczynamy od prezentacji 2–3 opisów Sta-
sia Tarkowskiego. ChÚtni uczniowie odczytujÈ gïoĂno
swoje wypracowania. Nauczyciel zabiera kilka prac do
oceny, nastÚpnie zapisuje na tablicy wyrazy: egzotyka,
fl ora, fauna i rozdaje sïowniki jÚzyka polskiego. Ucz-
niowie wyjaĂniajÈ znaczenia podanych wyrazów, ko-
rzystajÈc ze sïownika. ProwadzÈcy zajÚcia udziela do-
datkowych wyjaĂnieñ, a póěniej podaje temat lekcji.
Realizacja
– czyta zadanie
– korzysta z dostÚpnych ěródeï
informacji
– zapisuje przykïady egzotycz-
nych roĂlin i zwierzÈt
(I grupa)
– gromadzi odpowiedni mate-
riaï ilustracyjny (I grupa)
– wyjaĂnia znaczenia sïów: ma-
laria, ĂpiÈczka, febra
(II grupa)
– redaguje kilkuzdaniowÈ wypo-
wiedě na temat przebiegu
ĂpiÈczki i febry (II grupa)
– wyjaĂnia pojÚcia: fatamorgana,
burza piaskowa, pora dĝdĝysta
(III grupa)
– dzieli uczniów na
grupy
– rozdaje zadanie dla
grup, sïowniki, do-
stÚpne encyklopedie
i leksykony
– koordynuje pracÚ
grup, udziela dodat-
kowych wyjaĂnieñ
zadanie
dla grup
(Zaï. nr 1)
sïowni-
ki jÚzyka
polskiego,
wyrazów
obcych,
dostÚpne
encyklope-
die, leksyko-
ny przyrod-
nicze, atlasy
zwierzÈt,
roĂlin
•
•
ProwadzÈcy zajÚcia dzieli klasÚ na cztery grupy i roz-
daje instrukcje. Uczniowie przystÚpujÈ do wykonania
zadañ podanych w instrukcjach. Po upïywie okreĂlo-
nego czasu sprawozdawcy prezentujÈ efekty pracy po-
szczególnych grup: (I) podaje przykïady egzotycznych
roĂlin i zwierzÈt, prezentuje materiaï ilustracyjny;
(II) wyjaĂnia znaczenia sïów: malaria, ĂpiÈczka, fe-
bra; prezentuje kilkuzdaniowÈ wypowiedě na temat
przebiegu ĂpiÈczki i febry; (III) wyjaĂnia pojÚcia: fa-
tamorgana, burza piaskowa, pora dĝdĝysta; prezentuje
kilkuzdaniowÈ wypowiedě na temat przebiegu burzy
piaskowej i pory dĝdĝystej; (IV) prezentuje kilkuz-
daniowe wypowiedzi na temat obrzÚdów, zwyczajów.
Nauczyciel udziela dodatkowych wyjaĂnieñ, ustosun-
kowuje siÚ do kolejnych prezentacji, a nastÚpnie oce-
nia efekty pracy w grupach.
205
www
.wsip.com.pl
– redaguje kilkuzdaniowÈ wypo-
wiedě na temat przebiegu bu-
rzy piaskowej i pory dĝdĝystej
(III grupa)
– redaguje kilkuzdaniowe
wypowiedzi na temat poda-
nych w instrukcji obrzÚdów,
zwyczajów (IV grupa)
– prezentuje efekt pracy grupy
– ustosunkowuje siÚ
do poszczególnych
prezentacji
– ocenia pracÚ grup
Zakoñ-
czenie
– uzupeïnia tabelÚ na podsta-
wie wypowiedzi sprawozdaw-
ców
– zapisuje treĂÊ zadania domo-
wego
– rozdaje kartki
z tabelÈ
– podaje treĂÊ zadania
domowego
tabela do
uzupeïnie-
nia – dla
kaĝdego
ucznia (Za-
ïÈcznik nr 2)
•
Na zakoñczenie nauczyciel rozdaje kartki z tabelÈ.
Kolejni sprawozdawcy dyktujÈ sïownictwo (wyrazy,
wyraĝenia), o którym byïa mowa podczas prezenta-
cji, a uczniowie wpisujÈ je do poszczególnych rubryk.
W ten sposób powstaje notatka w formie tabeli, która
zostaje wklejona do zeszytów.
Zadanie
domowe
Dopisz do poszczególnych rubryk tabeli inne przykïady zwierzÈt, roĂlin, zjawisk atmosferycznych, zwyczajów, chorób przedsta-
wionych w powieĂci.
206
ZaïÈcznik nr 1
Zadanie dla grupy II
(czas na realizacjÚ 25 minut)
x KorzystajÈc ze sïownika jÚzyka polskiego, wyjaĂnijcie znaczenia sïów:
malaria, ĂpiÈczka, febra.
x Na podstawie XXXII rozdziaïu powieĂci przygotujcie kilkuzdaniowÈ
wypowiedě na temat przebiegu ĂpiÈczki i febry.
Zadanie dla grupy III
(czas na realizacjÚ 25 minut)
x KorzystajÈc z dostÚpnych ěródeï informacji, wyjaĂnijcie nastÚpujÈce
pojÚcia: fatamorgana, burza piaskowa, pora dĝdĝysta.
x Na podstawie VIII i XXVIII rozdziaïu powieĂci przygotujcie kilkuzdanio-
wÈ wypowiedě na temat przebiegu burzy piaskowej i pory dĝdĝystej.
Zadanie dla grupy IV
(czas na realizacjÚ 25 minut)
x KorzystajÈc z tekstu lektury przygotujcie kilkuzdaniowe wypowiedzi
na temat nastÚpujÈcych obrzÚdów, zwyczajów:
braterstwo krwi (informacji szukajcie pod koniec XXXVIII rozdziaïu),
ĂwiÚte miejsce (informacji szukajcie w poïowie XL rozdziaïu),
Ăcinanie niewolników (informacji szukajcie pod koniec XLI rozdziaïu).
Zadanie dla grupy I
(czas na realizacjÚ 25 minut)
x KorzystajÈc z tekstu lektury, zapiszcie po piÚÊ przykïadów nazw roĂlin
i zwierzÈt, które sÈ egzotyczne dla mieszkañców Europy.
x W dostÚpnych encyklopediach i leksykonach znajděcie zdjÚcia (ilu-
stracje) przedstawiajÈce wypisane roĂliny i zwierzÚta.
207
www.wsip.com.pl
ZaïÈcznik nr 2
Egzotyka afrykañskiego lÈdu
zwierzÚta
roĂliny
zjawiska
atmosferyczne
obyczaje,
zwyczaje
choroby
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
...........................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
...........................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
...........................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
............................
............................
............................
............................
............................
...........................
...........................
...........................
............................