Miniprzewodnik turystyczny
Powinni Państwo zajrzeć przede wszystkim do międzyrzeckiego zespołu muzealno-parkowego,
gdzie wznoszą się ruiny zamku z XIV wieku. Z historią spotkamy się również oglądając w
muzeum między innymi największą w Polsce kolekcję portretów trumiennych. Warto odwiedzić
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela – zabytek architektury gotyckiej, Kościół pw. św. Wojciecha oraz
Ratusz usytuowany pośrodku Rynku Starego Miasta. Kolejnym punktem szlaku historycznego
niech będzie Międzyrzecki Rejon Umocniony, który stanowi zabytek architektury obronnej.

•

Muzeum

w

Międzyrzeczu

Powstało w 1945 roku. Mieści się w dawnej siedzibie starostów międzyrzeckich z początku XVIII
wieku. W muzeum można zobaczyć zbiory z zakresu archeologii, historii, sztuki, rzemiosła
artystycznego i kultury ludowej. Dla odwiedzających mamy również najciekawszy w Polsce zbiór
portretów trumiennych, które malowane na blasze stanowiły najważniejszy element dekoracji
pogrzebowej. Portrety trumienne przedstawiają szlachtę polską i napływową szlachtę niemiecką
zamieszkałą w okolicy Międzyrzecza w XVII i XVIII wieku.
Kontakt: ul. Podzamcze 2, tel. / fax [phone]

•

Zamek

z

kompleksem

parkowym

Zamek jest jednym z najciekawszych zabytków Międzyrzecza. Ruiny zamku otacza fosa, wzdłuż
której biegnie zachowany wał zewnętrzny dawnego podgrodzia. Został on wzniesiony za
panowania Kazimierza Wielkiego na terenie dawnego grodu w XIV wieku. Zamek był siedzibą
kasztelanów i starostów międzyrzeckich. W 1520 roku został on poważnie uszkodzony przez
wojska brandenbuskie ciągnące na pomoc Krzyżakom. W ciągu XVI wieku poddawany był pracom
renowacyjnym, których śladem są zachowane dwie artyleryjskie basteje. W czasie wojen
szwedzkich w XVII wieku międzyrzeckie fortalicjum uległo dewastacji. Dopiero 1691 roku
ówczesny Starosta Międzyrzecki Piotr Opaliński próbował go odbudować, prace jednak szybko
zostały przerwane w związku z jego śmiercią. W 1966 roku zespół zamkowy uznany został za
Pomnik

Kultury

Tysiąclecia

Państwa.

Kontakt: ul. Podzamcze 2, tel. / fax [phone]

•

Ratusz

Usytuowany w centralnym punkcie miasta, pośrodku Rynku, wzniesiony mocą przywileju Stefana
Batorego w 1581 roku. Po wielokrotnych przebudowach w 1813 roku otrzymał obecny kształt.
Kontakt : Rynek 1 , tel. [phone]

•

Kościół

pw.

św.

Wojciecha

Wzniesiony został w 1834 roku. Do 1945 roku kościół był w posiadaniu ewangelików, dla kultu
katolickiego poświęcony 7 grudnia 1947r. Zbudowany jest w stylu późnoklasycystycznym,
jednonawowy, z dwukondygnacyjną fasadą trójosiową, zwieńczoną trójkątnym naczółkiem i wieżą
z obeliskowym hełmem z pozłacanym krzyżem. W ołtarzu głównym znajduje się obraz z 1835 roku
przedstawiający

Chrystusa

i

czterech

ewangelistów.

Kontakt : ul. Ogrodowa 7, tel. [phone]

•

Kościół

pw.

św.

Jana

Chrzciciela z

końca

XV wieku

Jest jedynym zachowanym zabytkiem sakralnej architektury gotyckiej Międzyrzecza. Zachowany
do dziś budynek wzniesiony został w dwóch etapach: korpus świątyni powstał w XIV wieku,
natomiast prezbiterium z zakrystią, nakrywające wewnętrzne sklepienie, oraz szczyty korpusu – w
pierwszej połowie XVI stulecia. Kościół jest gotycki, murowany, askarpowany, ze szczytami
bogato zdobionymi blendami. Wnętrze halowe, trójnawowe, pięcioprzęsłowe.
Kontakt : ul. Spokojna 6, tel. [phone]

• Międzyrzecki Rejon Umocniony - Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy w Pniewie
Międzyrzecki Rejon Umocniony został zbudowany przez Niemców w latach międzywojennych i w
czasie II wojny światowej w celu obrony wschodniej rubieży III Rzeszy. Fortyfikacje tworzyły
system kilkudziesięciu żelbetowych bunkrów. Około 21 z nich było połączonych za pomocą
podziemnych korytarzy znajdujących się na głębokości 30-50 m, tworzących istny labirynt i łącznej
długości około 30 km! W roku 1980 w części Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego utworzono
rezerwat faunistyczny „Nietoperek”. W roku 1998 rozszerzono go na całość MRU tworząc rezerwat
„Nietoperek II”. Celem utworzenia rezerwatu była ochrona populacji zimujących w podziemiach
nietoperzy. Plan ochrony rezerwatu przewiduje m.in. zamknięcie wszystkich wejść specjalnymi
kratami oraz zakłada udostępnienie części MRU dla zwiedzających. Zagubione wśród lasów i pól

żelbetowe bryły bunkrów, potężne stalowe kopuły i ciągnące się kilometrami rzędy betonowych
słupów, tzw. „zębów smoka” – zapór przeciwczołgowych są niezwykłym elementem krajobrazu
okolic Międzyrzecza. Pozostałości fortyfikacji MRU do dziś budzą podziw swym ogromem,
pobudzają wyobraźnię, zachęcają do zwiedzania stanowiąc największa atrakcję turystyczną na
ziemi międzyrzeckiej.

•

Ośrodek

Turystyczno-Wypoczynkowy

„Głębokie”

Położony jest w lesie nad brzegiem malowniczego jeziora Głębokiego. Znajduje się 6 kilometrów
na północ od Międzyrzecza, w pobliżu drogi krajowej nr 3 i międzynarodowej E65. Jezioro
Głębokie położone jest w bliskim sąsiedztwie malowniczych wzgórz polodowcowych, jest
największym i najgłębszym jeziorem zamkniętym na Pojezierzu Wielkopolskim, zajmuje ok.125
hektarów.
Kontakt : Ośrodek wypoczynkowy „Głębokie”,tel. [phone]

Warto odwiedzić także :

Bobowicko- na półwyspie jeziora Bobowicko położony jest późnobarokowy pałac – dawna
siedziba rodu Dziembowskich. Przy pałacu zachowały się pozostałości dawnego folwarku oraz
cmentarza rodowego z barokowymi, bogato zdobionymi płytami nagrobnymi i epitafiami.

Bukowiec – dawny zespół pałacowo-parkowy z neogotycką architekturą rezydencjonalną z XIX
wieku.

Gorzyca –zachował się interesujący poewangelicki kościół ryglowy z 1736 roku. W sąsiedztwie
kościoła położona jest zabytkowa płyta nagrobna z 1783 roku z bogatą ikonografią sepulkralną –
dzieło kamieniarza Hartwiga. Spacerując po Gorzycy warto zobaczyć dawną rezydencję szlachecką
z XVIII i XIX wieku.

Kalsko – kościół ryglowy i drewniany św. Bartłomieja z 1683 roku fundacji opata cystersów
bledzewskich – Kazimierza Białobłockiego z barokowym wyposażeniem.

Kaława – w centrum wsi znajduje się barokowy kościół św. Mikołaja, wybudowany z fundacji
cystersów paradyskich z późniejszym neogotyckim wyposażeniem.

Kęszyca – późnobarokowy kościół filialny św. Marcina z dobudowaną w XIX wieku neogotycką
wieżą dzwonną.

Kęszyca Leśna – dawne miejsce stacjonowania wojsk radzieckich.

Kursko – dawny zespół pałacowo – parkowy. Jadąc do Kurska wąską drogą z Kęszycy warto
obejrzeć most obrotowy, wiadukt kolejowy oraz umocnienia grupy warownej Schill.

Obrzyce – dzielnica Międzyrzecza – neogotycki zespół szpitalny zaprojektowany na początku XX
wieku oraz przyległy park krajobrazowy ze szlachetnym drzewostanem.

Pieski – dawny zespół folwarczny z przyległym parkiem oraz interesujący neoklasycystyczny
poewangelicki kościół z 1847 roku.

Pniewo – miejscowość związana z Międzyrzeckim Rejonem Umocnionym – znajduje się tam
wejście do podziemnej trasy turystycznej i niewielkie muzeum nietoperzy i militariów.

Szumiąca – dawna własność klasztoru cysterskiego w Paradyżu. W miejscowości znajduje się
neogotycki kościół z końca XIX wieku. Jadąc drogą z Szumiącej do Wyszanowa warto obejrzeć
zabytkowy młyn wodny. Z Szumiącej łatwo także dotrzeć leśnym duktem do Paradyża oraz do
rezerwatu leśnego Czarna Droga, gdzie chroni się niewielki fragment lasu pierwotnego.

Wysoka – późnobarokowy kościół św. Barbary fundacji opata paradyskiego Michała Jozefa
Górczyńskiego z interesującym barokowym wyposażeniem.

Wyszanowo – w północno-zachodniej części wsi zachował się zespół pałacowo-parkowy. Na
wschód od pałacu położony jest późnobarokowy kościół św. Józefa z dawnym wyposażeniem
kościoła Rezydencji Jezuickiej w Międzyrzeczu. Na południowej ścianie kościoła zachował się
zegar słoneczny.