Nowy Kościół - Różana i Dynowice

Dostałeś bezpłatny przewodnik z 7 atrakcjami. Chcesz więcej?

Za 2,46 zł otrzymasz wersję rozszerzoną z 21 miejscami. Kliknij w link:

http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/generate.aspx?lat=51,0605&lng=15,8621

Aby zobaczyć mapę miejsc zawartych w mini przewodniku kliknij lub skopiuj do przeglądarki poniższy link:

http://www.polskaniezwykla.pl/miniprzewodnik/map.aspx?lat=51.0605&lng=15.8621&pl=21

Nowy Kościół

Różana i Dynowice

U podnóża wzgórza Wołek, na lewym zboczu doliny

Kaczawy jest ciekawe miejsce - opuszczony kamieniołom

melafirów. Kamieniołom odsłania melafir pocięty żyłami

trzeciorzędowego bazaltu. Podobnie jak w Lubiechowej,

można tu znaleźć geody.

Przed przejazdem kolejowym - na lewym stoku doliny

Kaczawy - jest osuwisko zwietrzelin ze zbocza wzgórza

Wygorzel, należącego do tego samego masywu, co

wspomniany wcześniej Wołek. Osunięcie odsłania

zwietrzałe porfiry kwarcowe z dużą ilością "buł" agatowych,

o średnicach dochodzących nawet do 50 cm. Warstwa

porfiru otaczająca agat jest natomiast niezwietrzała

(dlatego wygląda jak buła). Niekiedy formy te są

wypełnione szczotkami kryształów dymnego kwarcu,

kalcytu czy ametystu. To odsłonięcie jest stosunkowo

nowe, niedawno odkryte, zatem - bogate. Agaty z tego

terenu są bardzo cenione i nadają się do obróbki

artystycznej.

51°03'38"N 15°51'44"E | na mapie:A

Nowy Kościół

Murawy - wzniesienie wapienne

Murawy - wzniesienie wapienne z kilkoma nieczynnymi

kamieniołomami; liczne chronione gatunki roślin,

planowany rezerwat przyrody.

51°04'08"N 15°51'53"E | na mapie:B

Nowy Kościół

Wzgórze Czerwony Kamień

Wzgórze Czerwony Kamień (323 m n.p.m.) ze starym

kamieniołomem czerwonawych piaskowców; niegdyś

prawdopodobnie obronna osada kultury łużyckiej, później

zamek; wspaniałe walory widokowe.

51°04'08"N 15°51'53"E | na mapie:C

Nowy Kościół

Pomniki przyrody

Zabytkowe drzewa: dąb szypułkowy (łac. Quercus robur)

przy ul. Kolejowej (obwód w pierśnicy 570 cm) oraz limba.

51°04'08"N 15°51'53"E | na mapie:D

Nowy Kościół

Przełom Kaczawy

Miłośników przyrody i pięknych widoków zainteresuje na

pewno niezwykle malowniczy przełom Kaczawy między

Sędziszową a Dynowicami. Jest to miejsce szczególnie

interesujące dla zbieraczy minerałów i kamieni

szlachetnych - znane w całej Polsce zagłębie agatowe,

gdzie występują tzw. "buły agatowe", ale także m.in.

ametysty i opale.

51°04'08"N 15°51'53"E | na mapie:E

2

Nowy Kościół

Ruiny zamku (XIV w.)

Pozostałości zespołu zamkowego zbudowanego przez von

Zedlitzów w 1319 r., przebudowanego w XIX w.,

zniszczonego w 1945 r. Zachowały się fragmenty parku, fos

i bramy z pierwszej połowy XIX w.

51°04'16"N 15°51'49"E | na mapie:F

Sprawdz na sklep.polskaniezwykla.pl

Nowy Kościół

Kościół parafialny pw. MB
Różańcowej

Kościół wzniesiony został w latach 1749-1754 jako zbór

ewangelicki (wieżę dobudowano w 1853 r.). We wnętrzu

zachowały się w dużej mierze elementy pierwotnego

wyposażenia zboru, warto zobaczyć m.in. drewnianą

polichromowaną emporę, drewnianą chrzcielnicę z XVIII

w., drewniane rzeźby z XVIII w. i gotycki krucyfiks z 2 ćw.

XV w. Na ścianach znajdują się kamienne nagrobki z 1

połowy XIX w. Kościół otoczony jest murem, w którym

wtórnie umieszczono fragmenty kamiennych rzeźb,

nagrobków i epitafiów z XVII-XIX w. Nieopodal plebania z

XVIII w.

51°04'16"N 15°51'49"E | na mapie:G

Nowy Kościół

Ruiny romańskiego kościoła

Najcenniejszym zabytkiem Nowego Kościoła są ruiny

kościoła wzmiankowanego już w 1228 r. Zachowały się

fragmenty kamieniarki w postaci kamiennych służek z

głowicami i bazami oraz część południowo-zachodniej

ściany z oknami. Przy ruinach zobaczyć można także wieżę

zwieńczoną hełmem z prześwitem, w przyziemiu której

znajduje się kamienny, półkolisty portal o cechach

renesansowych.

51°04'16"N 15°51'49"E | na mapie:H

3

Sędziszowa

Ruiny kościoła pw. św. Katarzyny

Kościół wzniesiony z kamienia łamanego w połowie XIII w.,

został przebudowany w XIV w. i zniszczony podczas

najazdów husyckich. Z bezwieżowej budowli o prostokątnej

nawie i wielobocznie zamkniętym prezbiterium zachował się

jedynie fragment ściany szczytowej i południowo-

zachodniego narożnika.

51°01'34"N 15°52'16"E | na mapie:I

Sędziszowa

Młyn wodno-elektryczny

Młyn pochodzi z 1827 r., został przebudowany na początku

XX w. Do niedawna służył do produkcji mąki, obecnie

funkcjonuje jako zaplecze małej elektrowni wodnej. Obiekt

składa się z kilku budynków (jedno-, dwu- i

trzykondygnacyjnych) nakrytych dachami z lukarnami.

Obok młyna zobaczyć można także m.in. murowany

spichlerz z 1 ćw. XIX w., przebudowany na początku XX w.

51°01'34"N 15°52'16"E | na mapie:J

Sędziszowa

Wieża mieszkalna i dwór

Pierwotnie, w XIV w. stała tu kwadratowa wieża

mieszkalna, do której w 1603 r. dostawiono trzyskrzydłowy

budynek dworu. Do wnętrza prowadzi kamienny portal z

ciekawym fryzem herbowym, a całość zwieńczona jest

bogato zdobionym kartuszem. Jest to skromna

dwukondygnacyjna budowla z oknami w kamiennych

opaskach, nakryta naczółkowym dachem z lukarnami.

Niektóre z pomieszczeń zachowały do dziś sklepienia

żebrowe i kolebkowe z lunetami. Cały obiekt został

przebudowany w XVIII i XIX w. Obecnie jest siedzibą

Zarządu Lokali Gminnych w Świerzawie.

Warto zobaczyć także stojącą przy dworze oficynę

mieszkalną z XVIII w. przebudowaną w 3 ćw. XIX w. Na

placu obok dworu ustawiono figurę księcia świdnicko-

jaworskiego - Bolka II, która pierwotnie stała w centrum

Świerzawy. Niestety, posąg pozbawiony jest głowy.

51°01'34"N 15°52'17"E | na mapie:K

Sędziszowa

Organy Wielisławskie i nie tylko...

Tym razem nie zapraszamy do kościoła. "Organy

Wielisławskie" to nazwa pomnika przyrody, odsłonięcia skał

w dawnym kamieniołomie na zboczu Wielisławki (szczytu o

dwóch wierzchołkach 372 i 369 m n.p.m.). Dla wszystkich

to miejsce ciekawe i urocze, dla geologów i amatorów

geoturystyki - prawdziwa rewelacja. Dzięki prowadzonej tu

przed laty eksploatacji odsłonięto porfiry. Z magmy, której

skład zdominowały związki o silnie kwaśnym odczynie, po

ostygnięciu w głębi ziemi tworzą się granity. Ta sama

magma, wydostając się na powierzchnię, stygnie szybko

tworząc porfiry, inaczej zwane ryolitami. Porfiry mogą

posiadać strukturę słupową, taką jak w kamieniołomie pod

Sędziszową. Tutejsze stanowisko wyróżnia się okazałymi

rozmiarami. Słupy mają cztero- lub pięciokątny przekrój, są

wysokie na ponad 20 m. Przypominają piszczałki

organowe, co znalazło odzwierciedlenie w nazwie.

4

Legendy głoszą, że na Wielisławce funkcjonował niegdyś

prasłowiański ośrodek kultu, a w IX w. zbudowano tu

gródek lub strażnicę, na której miejscu powstał następnie

rycerski zameczek. W czasie wojen husyckich stał się on

ponoć własnością rycerza-rozbójnika. W 1557 r. u podnóża

Wielisławki rozpoczęto wydobycie rud metali, a w 2 poł.

XIX w. - eksploatację porfirów, odsłaniając przy tym

Organy Wielisławskie. W tym samym czasie na

pozostałościach zameczku wzniesiono gospodę,

przekształconą później w schronisko turystyczne. Do dziś

na szczycie zobaczyć można resztki murów. U podnóża

Wielisławki stworzono miejsce piknikowe. Obecnie

powstaje ścieżka edukacyjna prowadząca do

najciekawszych atrakcji przyrodniczo-historycznych.

Dużym atrakcją turystyczną jest także Jaskinia Wielisławska

o długości ok. 100 m., której wylot leży na wysokości ok.

240 m. Tworzy ją wąski korytarz szerokości do 3 m. Uważa

się, że mogła to być naturalna szczelina stanowiąca otwór

wentylacyjny wulkanu, która została poszerzona w trakcie

wydobywania skał bogatych w mangan. Poza jaskinią

znajduje się jeszcze kilka sztolni prowadzących w głąb

góry. Istnieje legenda, że wszystkie szyby i sztolnie

połączone były w jeden system korytarzy i przejść z

wejściem od szczytu. Inna legenda podaje, że w

Wielisławce pod koniec II wojny światowej ukryto część

skarbca Wrocławia, a w Różanej przebywali krótko Hitler i

Goering.

Organy Wielisławskie i Wielisławka znajdują się w

Wielisławiu Złotoryjskim, przysiółku Sędziszowej. Prowadzi

do nich droga przez most i podwórko zabudowań na

prawym brzegu Kaczawy.

51°01'34"N 15°52'17"E | na mapie:L

Sędziszowa

Pomnik żołnierzy niemieckich
poległych w I wojnie światowej

Pomnik ukryty jest w lesie niedaleko Sędziszowej. Ma

kształt walca o wysokości ok. 8 m. Na szczycie znajdują się

płaskorzeźby przedstawiające hełm wojskowy i Krzyż

Żelazny. Na ścianach pomnika umieszczono kilkanaście

tablic z nazwiskami mieszkańców Sędziszowej poległych na

frontach I wojny światowej.

51°01'35"N 15°52'34"E | na mapie:M

Sędziszowa

Kaplica wbudowana w skarpę

Kaplica wbudowana w skarpę przy drodze Sędziszowa -

Sokołowiec, obecnie zniszczona.

51°01'35"N 15°52'34"E | na mapie:N

Sokołowiec

Pałac Górny

Murowany pałac powstał w XIX w. W 1989 r. przeszedł

kapitalny remont. Obiekt jest trzykondygnacyjny, z

użytkowym poddaszem, stylizowany na warowny zamek.

Okna pałacu są prostokątne, a portal wejściowy -

ostrołukowy. W przyziemiu zachowały się sklepienia

sieciowe, a w holu strop kasetonowy ze znakami zodiaku.

Przy pałacu zobaczyć można pozostałości parku

krajobrazowego założonego w XIX w., a w sąsiedztwie -

zabudowania gospodarcze dawnego folwarku z 1 ćw. XIX

w., przebudowane w końcu XIX w. Obecnie to ciekawe

miejsce stanowi własność prywatną. W części gospodarczej

5

działa zakład przetwórstwa owocowo-warzywnego.

51°02'01"N 15°49'25"E | na mapie:O

Sokołowiec

Kościół pw. św. Jadwigi

Romański kościół powstały w 2 ćw. XIII w. przebudowano

w XVI i XVIII w. Podwyższono wówczas absydę, dodano

przypory, dobudowano wieżę i kaplicę, wymurowano nowe

sklepienia oraz przekuto okna. Odbudowany po pożarze w

1848 r. i wielokrotnie remontowany kościół jest

jednonawowy, z wyodrębnionym prezbiterium zamkniętym

półkolista absydą. Do prezbiterium przylegają zakrystia i

kaplica, a od zachodniej strony wznosi się wieża.

Wewnątrz kościoła zobaczyć można bogate, głównie

barokowe wyposażenie, m.in. trzy polichromowane

drewniane ołtarze z 1 poł. XVIII w, drewnianą

polichromowaną ambonę i kamienną chrzcielnicę z

drewnianą pokrywą oraz polichromowane figury i obrazy

olejne z XVIII i XIX w. Do niedawna znajdowała się tu

także gotycka drewniana figura Madonny z Dzieciątkiem z

XV w., obecnie przeniesiona do Muzeum Archidiecezjalnego

w Legnicy. Na ścianach świątyni zachowały się kamienne

epitafia i renesansowe nagrobki.

51°02'01"N 15°49'25"E | na mapie:P

Sprawdz na sklep.polskaniezwykla.pl

Sokołowiec

Pałac Dolny

Pałac został wzniesiony na przełomie XVII i XVIII w. jako

barokowy dwór i przebudowany w 2 poł. XVIII w. oraz ok.

1830 r. Jest to dwukondygnacyjna budowla z

trzykondygnacyjnym ryzalitem wejściowym i

dwukondygnacyjnym tarasem dostawionym jako

prostopadłe skrzydło boczne. W przyziemiu zachowały się

sklepienia kolebkowe i krzyżowo-kolebkowe, a wyżej -

stropy belkowe. Okna pałacu są prostokątne. Obecnie

niestety zabytek popada w ruinę. W pobliżu zobaczyć

można okazałe budynki gospodarcze wokół dużego

majdanu oraz rozległy park krajobrazowy z XVIII/XIX w.

51°01'46"N 15°49'17"E | na mapie:Q

6

Sokołowiec

Zespół dworski z folwarkiem

Zespół dworski, datowany na koniec XVIII w., to atrakcja

turystyczna Sokołowca, która została odbudowana po

pożarze w 1848 r. Dwór był murowany,

dwukondygnacyjny, z użytkowym poddaszem, przykryty 4-

spadowym dachem z tzw. powiekami. Niegdyś we wnętrzu

można było zobaczyć sklepienia kolebkowe i drewniane

stropy, jednak obecnie zachowały się tylko mury. Przed

dworem znajduje się duży majdan, przy którym stoją

budynki gospodarcze, a obok, ciekawe miejsce -

pozostałości niewielkiego parku z XVII/XVIII w.

51°01'46"N 15°49'17"E | na mapie:R

Sokołowiec

Sokołowskie Wzgórza

Grupa wzniesień (Bucze Wielkie, Bucze Małe, Barania

Czuba, Sokołowa Góra, Skąpa) porośniętych dąbrowami,

buczynami i lasami świerkowymi. Licznie występują tu

rośliny chronione. Planowane jest utworzenie rezerwatu

przyrody.

51°01'46"N 15°49'17"E | na mapie:S

Proboszczów

Kościół Trójcy Świętej (XIII w.)

Kościół Trójcy Świętej (XIII w., przebudowany XIV, XV,

XVII w.), przejściowo ewangelicki

51°03'33"N 15°47'34"E | na mapie:T

Proboszczów

Pałac (XVIII w.)

Pałac (XVIII w, przebudowany XIX, XX w.)

51°03'33"N 15°47'34"E | na mapie:U

7

Autorzy zdjęć (w kolejności): arch. Demart, fot. arch. UMiG

Świerzawa, fot. arch. UMiG Świerzawa, zetem, kajtek,

Sanka, martezik, fot. arch. UMiG Świerzawa, fot. arch.

UMiG Świerzawa, kajtek, fot. arch. UMiG Świerzawa,

kajtek, kajtek, kajtek, kajtek

Przewodnik wygenerowany w serwisie

www.polskaniezwykla.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone.

Żadna część ani całość Mini przewodnika nie może być

reprodukowana ani przetwarzana w sposób elektroniczny,

mechaniczny, fotograficzny i inny; nie może być użyta do

innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek bazie

danych bez pisemnej zgody Administratora serwisu.

Copyright © 2007 Polska Niezwykła

Wygenerowano:

wtorek 24 grudnia 2013 23:03:18

8