OCHRONA ŚRODOWISKA - EKOLOGIA - ROK AKAD. 2011/2012, SEM. IV

Z a k ł a d U r b a n i s t y k i , P l a n o w a n i a R e g i o n a l n e g o i Z a r z ą d z a n i a

Odpowiedzialna za przedmiot: dr inż. arch. Helena Freino

Prowadzący ćwiczenia: dr inż. arch. Helena Freino, dr inż. arch. Paweł Rubinowicz

TEMAT: Koncepcja działań pro-środowiskowych na wybranym obszarze miasta Szczecina

ZADANIE: Rozpoznanie struktury przyrodniczej, obszarów chronionej przyrody oraz problemów

środowiskowo-krajobrazowych Szczecina i zadanego osiedla/osiedli; sporządzenie
w oparciu o analizy oraz badania terenowe koncepcji wzmocnienia powiązań
ekologicznych oraz działań pro-środowiskowych i pro-krajobrazowych w obrębie
zadanego osiedla/osiedli Szczecina z uwzględnieniem powiązań z systemem
przyrodniczym miasta i regionu

FORMA ĆWICZENIA: Praca w zespołach projektowych

I etap – rozpoznanie struktury przyrodniczej Szczecina w układzie regionalnym i lokalnym oraz powiązań

z wybranym osiedlem/osiedlami, rozpoznanie problemów środowiskowo-krajobrazowych miasta

II etap – rozpoznanie powiązań przyrodniczych w obrębie zadanego osiedla/osiedli oraz ewentualnych

problemów środowiskowych i krajobrazowych specyficznych dla tego obszaru; rozpoznanie
wyznaczonych w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
m. Szczecin dla zadanego osiedla/osiedli kierunków rozwoju

III etap – koncepcja wzmocnienia powiązań ekologicznych w obrębie zadanego osiedla/osiedli

z uwzględnieniem powiązań z systemem przyrodniczym miasta i regionu oraz innych działań
proekologicznych i prokrajobrazowych

MATERIAŁY WEJŚCIOWE:

A. Dostarczone przez prowadzących ćwiczenia

1. Mapa topograficzna Szczecina z otoczeniem w skali 1:100000 (kolor);
2. Zdjęcie satelitarne Szczecina (kolor)
3. Obowiązujące Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. Szczecina

2008 (mapa kierunki rozwoju – 1:10000)

4. Mapa obszarów chronionej przyrody na obszarze województwa zachodniopomorskiego
5. Mapki pomocnicze - podział administracyjny miasta

B. Do przygotowania przez studentów

1. Szczecin, Raport o stanie miasta, 2008 -

http://bip.um.szczecin.pl/UMSzczecinBIP/chapter_11124.asp?soid=7061FD29CCDC4163929FEAF
5E47B061A

2. Szczecin, Raport o stanie miasta 2010 -

http://bip.um.szczecin.pl/UMSzczecinBIP/chapter_11124.asp?soid=C9EC10518D624E91B8AAEB
ECDA3DA563

3. Program ochrony środowiska m. Szczecin na lata 2008-2019 -

http://bip.um.szczecin.pl/UMSzczecinBIP/chapter_11124.asp?soid=E32607D0C6314172A1AC915F
23D9D8B4

2

4. Raport z realizacji "Programu ochrony środowiska miasta Szczecin na lata 2008-2019" obejmujący

2008-2009 -
http://bip.um.szczecin.pl/UMSzczecinBIP/chapter_11124.asp?soid=5A331BA2312D4929AC28D21
06C4E77BA

5. Mapy akustyczne Szczecina - http://gis.um.szczecin.pl/UMSzczecinGIS/chapter_85008.asp
6. Model terenu Szczecina - http://gis.um.szczecin.pl/UMSzczecinGIS/chapter_85037.asp
7. Obowiązujące Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. Szczecina

2008 - ustalenia dla poszczególnych osiedli -
http://bip.um.szczecin.pl/UMSzczecinBIP/chapter_11398.asp

8. Interaktywna plan miasta Szczecin - http://gis.um.szczecin.pl/UMSzczecinGIS/chapter_85056.asp
9. Mapa turystyczna Szczecina

FORMA ZALICZENIA:

Zaprezentowanie i złożenie ćwiczenia w wersji cyfrowej (CD), na które składa się:
1. Mapa nr 1 – Istniejące strukturalne powiązania wybranego osiedla/osiedli z systemem przyrodniczym

regionu Szczecina – 1:100000

2. Mapa nr 2 – Istniejące powiązania wybranego osiedla/osiedli z systemem przyrodniczym miasta -

zdjęcie satelitarne

3. Mapa nr 3 - Istniejące powiązania przyrodnicze w obrębie wybranego osiedla/osiedli, ocena

wizualnych zasobów krajobrazu - interaktywny plan miasta i zdjęcie satelitarne

4. Mapa nr 4 - Ilustracja ustalonych w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

przestrzennego dla wybranego osiedla/osiedli kierunków rozwoju

5. Mapa nr 5 – Koncepcja wzmocnienia powiązań ekologicznych i działań pro-krajobrazowych w

obrębie wybranego osiedla/osiedli Szczecina z uwzględnieniem powiązań z systemem przyrodniczym
miasta i regionu - interaktywny plan miasta i zdjęcie satelitarne

6. Opis zawierający zwięzłą charakterystykę zagadnień zilustrowanych na mapach oraz innych (nie

zilustrowanych) problemów środowiskowych i krajobrazowych osiedla/osiedli; opis przyjętych działań
pro-środowiskowych i pro-krajobrazowych

7. Dokumentacja fotograficzna terenu zadanego osiedla/osiedli

3

l.p.

za-
jęć

TEMAT ZAJĘĆ

MATERIAŁY DO OPRACOWANIA

I ETAP

1.

Wprowadzenie do przedmiotu zajęć, ustalenie zasad
jego realizacji, ustalenie grup, przydzielenie tematów

• wstępna analiza otrzymanych materiałów

do wykonania ćwiczenia

2. -

5.

6.

Analiza istniejących strukturalnych powiązań
wybranego osiedla/osiedli z systemem
przyrodniczym regionu Szczecina - skala 1:100000

Analiza istniejących powiązań wybranego
osiedla/osiedli z systemem przyrodniczym
Szczecina – zdjęcie satelitarne i mapa turystyczna
Szczecina












Rozpoznanie problemów środowiskowych Szczecina
(na podstawie materiałów z internetu: Raporty o stanie
miasta, Program ochrony środowiska, mapy akustyczne)

Seminarium

• rozpoznanie struktury przyrodniczej

Szczecina w układzie regionalnym
(główne korytarze i płaty ekologiczne)
oraz obszarów chronionej przyrody
(Natura 2000, rezerwaty przyrody, parki
krajobrazowe)

• rejestracja strukturalnych powiązań

przyrodniczych osiedla/osiedli z miastem i
otoczeniem Szczecina (poprzez doliny
cieków i większe kompleksy zieleni)

• rejestracja głównych barier ekologicznych

• rejestracja powiązań przyrodniczych

osiedla/osiedli z systemem przyrodniczym
Szczecina z poprzez:
- korytarze ekologiczne (doliny rzek i
cieków)
- tereny zieleni (lasy, parki leśne - lasy
komunalne, parki miejskie, skwery, ogrody
publiczne, cmentarze, zadrzewienia, zieleń
naturalna, ogrody działkowe, zadrzewienia
promenadowe i alejowe ciągów
komunikacyjnych)

•

rejestracja barier ekologicznych

Uwzględnić także:

- obszary chronionej przyrody istn. i
proj. na podst. Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania
przestrzennego m. Szczecin - mapa
kierunki rozwoju (Natura 2000,
rezerwaty przyrody, parki
krajobrazowe, zespoły przyrodniczo-
krajobrazowe, użytki ekologiczne)

•

gospodarka wodno-ściekowa

•

gospodarka odpadami

•

klimat akustyczny

•

stężenia zanieczyszczeń w atmosferze

Prezentacja wyników

4

II ETAP

7. -

9.

10.

Rozpoznanie powiązań przyrodniczych w obrębie
zadanego osiedla/osiedli - interaktywny plan miasta i
zdjęcie satelitarne

Rozpoznanie specyficznych problemów
środowiskowych i krajobrazowych osiedla/osiedli
(na podstawie badań terenowych)

Rozpoznanie wyznaczonych kierunków rozwoju dla
zadanego osiedla/osiedli w Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta
Szczecin

Seminarium

• badania terenowe na wybranym obszarze

pod kątem ciągłości powiązań
ekologicznych – szkice i dokumentacja
fotograficzna, uwzględniająca

korytarze ekologiczne (doliny rzek i

cieków)

tereny zieleni (lasy, parki leśne, parki

miejskie, ogrody publiczne, skwery,
zadrzewienia i zakrzaczenia, cmentarze,
zieleń naturalna, ogrody działkowe,
zadrzewienia promenadowe i alejowe
ciągów komunikacyjnych)

•

hałas

•

dzikie wysypiska odpadów

•

nieprzyjemne zapachy

•

zanieczyszczenia wód

•

bariery ekologiczne

•

dysharmonie i degradacje krajobr

azowe

Rejestracja: istniejących i nowych terenów po
zabudowę, tras komunikacyjnych,
ewentualnych terenów, które mają pełnić także
funkcje przyrodnicze

Prezentacja wyników

III ETAP

11. –

14.

Koncepcja wzmocnienia powiązań ekologicznych w
obrębie zadanego osiedla/osiedli z uwzględnieniem
systemu przyrodniczego miasta i regionu oraz
innych działań pro-ekologicznych i pro-
krajobrazowych – interaktywny plan miasta i zdjęcie
satelitarne

• koncepcja winna generalnie uwzględniać

wyznaczone kierunki rozwoju w
obowiązującym Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania
przestrzennego m. Szczecin z
dopuszczeniem odstępstw

•

działania pro-ekologiczne i pro-
krajobrazowe: renaturyzacja cieków,
zadrzewienia ulic, tworzenie nowych
terenów zieleni w formie płatów i ciągów,
likwidacja barier ekologicznych,
uciążliwości hałasu komunikacyjnego, itp

.

15.

Prezentacja pracy semestralnej - dyskusja

Złożenie ćwiczenia zawierającego 5 map,

opis oraz dokumentację fot. na nośniku

cyfrowym

Uwaga: Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest obecność na ćwiczeniach i wykładach. Studenci,
których absencja na wykładach wyniesie więcej niż 50% będą musieli zaliczyć wykłady w formie
pisemnego kolokwium.