III Rok

Wykłady z POZ | Paweł Rucki

UM

P

IELĘGNIARKA W

M

EDYCYNIE

P

RACY

III Rok

Wykłady z POZ | Paweł Rucki

UM

P

IELĘGNIARKA W

M

EDYCYNIE

P

RACY

III Rok

Wykłady z POZ | Paweł Rucki

UM

P

IELĘGNIARKA W

M

EDYCYNIE

P

RACY

Wykład 1

Medycyna pracy – ogólne pojęcia

Medycyna Pracy – jest nauką o współzależnościach między pracą i zawodem z jednej strony, a człowiekiem, jego
zdrowiem i chorobami – z drugiej.

Polega na badaniu fizycznych i psychicznych reakcji człowieka na pra cę i jego otoczenie związane z pracą

Zadania Med. Pracy

1. Wyjaśnienie zmian w stanie zdrowia spowodowanych pracą.
2. Doprowadzenie do prawidłowych zależności między człowiekiem i jego pracą poprzez działania

profilaktyczne mające na celu zapobieżenie utracie zdrowia i życia.

Profilaktyczna opieka nad pracownikami – system działań mających na celu zapobie ganie powstaniu i zaostrzeniu
się chorób bezpośrednio lub pośrednio związanych z narażeniem na czynniki szkodliwe i uciążliwe środowiska pracy
oraz sposobem wykonywania pracy.

Profilaktyczna opieka ze względu na warunki pracy:



jest ściśle związana z higieną pracy,



jest konsekwencją oceny potrzeb pracujących wynikających z oceny stanu ich zdrowia,



wynika z oceny ryzyka zawodowego,



jest rezultatem oceny narażenia osób pracujących na czynniki szkodliwe i uciążliwe dla pracy – ich pełnej
identyfikacji.

Opieka zdrowotna obejmuje:

Skierowanie pracownika na badania lekarskie poza terminem dla badań okresowych w następujących sytuacjach:



jeśli pracownik zgłosi podejrzenie, że warunki, w jakich jest wykonywana praca, wpływają niekorzystnie na
jego zdrowie;



w czasie ciąży;



podejrzenia choroby zawodowej – powiadomienie Powiatowego Inspektora Sanitarnego i Inspektora Pracy;



dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie powinien przejść pracownik powracający do pracy po wypadku
przy pracy.

Cel

Służby Medycyny Pracy

:

1. ochrona zdrowia pracujących przed wpływem niekorzystnych warunków związanych ze środowiskiem pracy

i sposobem jej wykonywania;

2. sprawowanie profilaktycznej opieki nad

pracującymi.

Zadania służby medycyny pracy wykonuje: lekarz,
pielęgniarka, psycholog, inne wykwalifikowane.

Opieką SMP objęci są:



pracownicy,



osoby pozostające w stosunku służbowym,



osoby o innej umowie niż o pracę,



kandydaci do szkół i studenci,



uczestnicy studiów doktoranckich,



osoby świadczące pracę w czasie odbywania
kary pozbawienia wolności w zakładach
karnych, przebywania w aresztach śled czych lub
wykonujących

pracę

w

ramach

kary

ograniczenia wolności.

Jednostki organizacyjne SMP

Jednostki

badawczo

-rozwojowe

Wojewódzkie

Ośrodki

Medycyny Pracy

Podstawowe jednostki organizacyjne:

- ZOZ tworzone w celu sprawowania opieki

profilaktycznej nad pracującymi,

- jednostki organizacyjne wydzielone z ZOZ,

których celem jest realizacja profilaktycznej

opieki zdrowotnej nad pracującymu,

- lekarze

Wykład 1

Medycyna pracy – ogólne pojęcia

Medycyna Pracy – jest nauką o współzależnościach między pracą i zawodem z jednej strony, a człowiekiem, jego
zdrowiem i chorobami – z drugiej.

Polega na badaniu fizycznych i psychicznych reakcji człowieka na pra cę i jego otoczenie związane z pracą

Zadania Med. Pracy

1. Wyjaśnienie zmian w stanie zdrowia spowodowanych pracą.
2. Doprowadzenie do prawidłowych zależności między człowiekiem i jego pracą poprzez działania

profilaktyczne mające na celu zapobieżenie utracie zdrowia i życia.

Profilaktyczna opieka nad pracownikami – system działań mających na celu zapobie ganie powstaniu i zaostrzeniu
się chorób bezpośrednio lub pośrednio związanych z narażeniem na czynniki szkodliwe i uciążliwe środowiska pracy
oraz sposobem wykonywania pracy.

Profilaktyczna opieka ze względu na warunki pracy:



jest ściśle związana z higieną pracy,



jest konsekwencją oceny potrzeb pracujących wynikających z oceny stanu ich zdrowia,



wynika z oceny ryzyka zawodowego,



jest rezultatem oceny narażenia osób pracujących na czynniki szkodliwe i uciążliwe dla pracy – ich pełnej
identyfikacji.

Opieka zdrowotna obejmuje:

Skierowanie pracownika na badania lekarskie poza terminem dla badań okresowych w następujących sytuacjach:



jeśli pracownik zgłosi podejrzenie, że warunki, w jakich jest wykonywana praca, wpływają niekorzystnie na
jego zdrowie;



w czasie ciąży;



podejrzenia choroby zawodowej – powiadomienie Powiatowego Inspektora Sanitarnego i Inspektora Pracy;



dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie powinien przejść pracownik powracający do pracy po wypadku
przy pracy.

Cel

Służby Medycyny Pracy

:

1. ochrona zdrowia pracujących przed wpływem niekorzystnych warunków związanych ze środowiskiem pracy

i sposobem jej wykonywania;

2. sprawowanie profilaktycznej opieki nad

pracującymi.

Zadania służby medycyny pracy wykonuje: lekarz,
pielęgniarka, psycholog, inne wykwalifikowane.

Opieką SMP objęci są:



pracownicy,



osoby pozostające w stosunku służbowym,



osoby o innej umowie niż o pracę,



kandydaci do szkół i studenci,



uczestnicy studiów doktoranckich,



osoby świadczące pracę w czasie odbywania
kary pozbawienia wolności w zakładach
karnych, przebywania w aresztach śled czych lub
wykonujących

pracę

w

ramach

kary

ograniczenia wolności.

Jednostki organizacyjne SMP

Wojewódzkie

Ośrodki

Medycyny Pracy

Podstawowe jednostki organizacyjne:

- ZOZ tworzone w celu sprawowania opieki

profilaktycznej nad pracującymi,

- jednostki organizacyjne wydzielone z ZOZ,

których celem jest realizacja profilaktycznej

opieki zdrowotnej nad pracującymu,

- lekarze

Wykład 1

Medycyna pracy – ogólne pojęcia

Medycyna Pracy – jest nauką o współzależnościach między pracą i zawodem z jednej strony, a człowiekiem, jego
zdrowiem i chorobami – z drugiej.

Polega na badaniu fizycznych i psychicznych reakcji człowieka na pra cę i jego otoczenie związane z pracą

Zadania Med. Pracy

1. Wyjaśnienie zmian w stanie zdrowia spowodowanych pracą.
2. Doprowadzenie do prawidłowych zależności między człowiekiem i jego pracą poprzez działania

profilaktyczne mające na celu zapobieżenie utracie zdrowia i życia.

Profilaktyczna opieka nad pracownikami – system działań mających na celu zapobie ganie powstaniu i zaostrzeniu
się chorób bezpośrednio lub pośrednio związanych z narażeniem na czynniki szkodliwe i uciążliwe środowiska pracy
oraz sposobem wykonywania pracy.

Profilaktyczna opieka ze względu na warunki pracy:



jest ściśle związana z higieną pracy,



jest konsekwencją oceny potrzeb pracujących wynikających z oceny stanu ich zdrowia,



wynika z oceny ryzyka zawodowego,



jest rezultatem oceny narażenia osób pracujących na czynniki szkodliwe i uciążliwe dla pracy – ich pełnej
identyfikacji.

Opieka zdrowotna obejmuje:

Skierowanie pracownika na badania lekarskie poza terminem dla badań okresowych w następujących sytuacjach:



jeśli pracownik zgłosi podejrzenie, że warunki, w jakich jest wykonywana praca, wpływają niekorzystnie na
jego zdrowie;



w czasie ciąży;



podejrzenia choroby zawodowej – powiadomienie Powiatowego Inspektora Sanitarnego i Inspektora Pracy;



dodatkowe profilaktyczne badania lekarskie powinien przejść pracownik powracający do pracy po wypadku
przy pracy.

Cel

Służby Medycyny Pracy

:

1. ochrona zdrowia pracujących przed wpływem niekorzystnych warunków związanych ze środowiskiem pracy

i sposobem jej wykonywania;

2. sprawowanie profilaktycznej opieki nad

pracującymi.

Zadania służby medycyny pracy wykonuje: lekarz,
pielęgniarka, psycholog, inne wykwalifikowane.

Opieką SMP objęci są:



pracownicy,



osoby pozostające w stosunku służbowym,



osoby o innej umowie niż o pracę,



kandydaci do szkół i studenci,



uczestnicy studiów doktoranckich,



osoby świadczące pracę w czasie odbywania
kary pozbawienia wolności w zakładach
karnych, przebywania w aresztach śled czych lub
wykonujących

pracę

w

ramach

kary

ograniczenia wolności.

Jednostki organizacyjne SMP

Zadania SMP:



Ograniczenie szkodliwego wpływu pracy na zdrowie poprzez:
ocenę ryzyka i rozpoznanie czynników szkodliwych.

Czynniki ujemne:

Czynniki szkodliwe

– ich działanie prowadzi / może

prowadzić do schorzenia pracownika / jego przyszłych
pokoleń.

Czynniki uciążliwe

– w większości niemierzalne, powodują

zmęczenie, objawy przeciążenia a następnie choroby.



Rozpoznawanie i ocena ryzyka zawodowego – informowanie pracodawcy.

Ryzyko zawodowe: prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń, związanych z wykonywaną
pracą, powodujących straty, w szczególności wystąpienie u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych
w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy.



Udzielanie pracownikom i pracującym porad w zakresie organizacji pracy, ergonomii, fizjologii i psychologii.



Profilaktyczna opieka nad pracującymi ( badania wstępne, okresowe, kontrolne ).

Wykład 2

Pielęgniarstwo w Ochronie Zdrowia Pracujących

- jest to dziedzina pielęgniarstwa teoretycznego i praktycznego, która zajmuje się opieką zdrowotną nad człowiekiem
w środowisku pracy.

Cel:



zapobieganie chorobom zawodowym i wypadkom,



promowanie zdrowia,



rozpoznawanie problemów zdrowotnych,



rozpoznawanie zagrożeń,



edukacja zdrowotna.

Miejsce pracy – zakłady pracy, w tym zakłady pracy
chronionej, poradnie i inne struktury opieki zdrowotnej ,
zapewniające opiekę profilaktyczną pracownikom.

Zadania:



rozpoznawanie i ocena czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy,



nadzór nad warunkami sanitarno -higienicznymi środowiska pracy,



współpraca z przedstawicielami innych zawodów w planowaniu i ustalaniu działań profilaktycznych , szczególnie
ukierunkowanych na profilaktykę chorób zawodowych i chorób związanych z wykonywaną pracą,



promocja zdrowia i edukacja zdrowotna w środowisku pracy oraz kształtowanie zachowań sprzyjających
bezpieczeństwu pracy,



udział w diagnozowaniu potrzeb, pielęgnowaniu i pr ocesie rehabilitacji zawodowej – leczniczej,



szczepienia ochronne i zabiegi medyczne,



udzielanie I pomocy medycznej w nagłych stanach zagrożenia życia,



prowadzenie dokumentacji medycznej wg obowiązującego wz oru,



rozpoznawanie i ocena ryzyka zaw odowego w środowisku pracy,



rozpoznawanie i ocena sytuacji zdrowotno -społecznej pracowników,



określa potrzeby zdrowotne z uwzględnieniem specyfiki zakładu pracy , rodzaju i liczby stanowisk roboczych,
w tym szczególnie uciążliwych.

Zadania w zakładzie pracy:



dokładnie poznać cały zakład pracy,



pozyskać informację o technologii – produkcji i czynnikach szkodliwych występujących na poszczególnych
stanowiskach pracy,



znać normy (

N

ajwyższe

D

opuszczalne

S

tężenie /

N

ajwyższe

D

opuszczalne

N

atężenie czynnika szkodliwego

w środowisku pracy) oraz przepisy BHP,



znać problemy zdrowotne osób pracujących w zakładzie, a szczególnie dokładnie w swoim rejonie
i na stanowiskach z zagrożeniem,



zaplanować pracę – szczególnie nadzór nad warunkami pracy – plan wizytacji.

Przy ustalaniu wizyt pielęgniarka powinna kierować się:

1. rodzajem i wielkością zagrożeń,
2. warunkami fizycznymi w jakich praca przebiega,
3. zagrożenia wypadkami,
4. stanem zdrowia pracowników,
5. problemami zdrowotnymi pracowników.

Cel wizytacji:

1. wychwycenie nieprawidłowości zagrażających zdrowiu i życiu pracowników, mogących się przyczynić do

powstania chorób zawodowych i para zawodowych;

2. wydanie zaleceń dla kierownika zakładu oraz ocena ich realizacji;
3. diagnoza:

a. wiedza pracowników na temat:

i. czynników szkodliwych z jakimi się stykają,

ii. dróg przedostawania się czynników szkodliwych do organizmu,

iii. znajomości metod ochrony przed ich działaniem,
iv. zachowania w przypadku zagrożeń zdrowia i życia,

v. zachowań zdrowotnych;

b. przestrzegania przepisów BHP:

i. czy stosuje się do przepisów?

ii. czy stosuje środki ochrony indywidualnej?

Rodzaje wizytacji:

1) wizytacje formalne,
2) wizytacje nieformalne (kontrola dot. zaleceń po I wizytacji),
3) wizytacje wycinkowe (tylko w celu oceny pewnych elementów).

Przygotowanie do wizytacji:

A. ustalenie celu wizytacji,
B. zapoznanie się z poprzednim protokołem (wnioskami, zalecenia mi, terminami),
C. ustalenie, które ze stanowisk pracy, szkodliwych / uciążli wych, powinny być skontrolowane; zapoznanie się z

ostatnimi wynikami badań środowiskowych w celu stwierdzenia jak duże wystąpiły przekroczenia NDS / NDN,

D. ustalenie nazwisk pracowników, którzy nie zgłosili się do badań okresowych, by w czasie wizytacji zapytać ich

o przyczynę niezgłoszenia,

E. uzgodnienie terminu wizytacji z pracownikiem działu BHP.

Obserwacja:

I.

narażenie na urazy mechaniczne,

II.

narażenie na działanie czynników fizycznych i chemicznych środowiska pracy,

III.

stan wyposażenia zakładu w sprzęt i środki do udzielania I pomocy.

Dokumentacja (protokół pokontrolny):



nazwa zakładu pracy / oddziału / działu;



data i godzina;



nazwiska osób kontrolujących i uczestniczących w niej z ramienia zakładu pracy;



cele wizytacji;



zwięzłe przedstawienie faktów (w trakcie kontroli);



wnioski;



zalecenia wraz z podaniem terminu realizacji;



podpis sporządzającego kontrolę i całej komisji.