Medycyna pracy

Choroby zawodowe

dr n. med. Marzena Binczycka -
Anholcer

Cel prezentacji

Cel prezentacji

Celem prezentacji jest zapoznanie

Celem prezentacji jest zapoznanie

się z

się z

rodzajami występujących chorób

rodzajami występujących chorób

zawodowych

zawodowych

oraz ich charakterystyka.

oraz ich charakterystyka.

Wstęp

Wstęp

W Polsce obowiązuje lista chorób

W Polsce obowiązuje lista chorób

zawodowych. Związki Zawodowe postulują

zawodowych. Związki Zawodowe postulują

jednak o utworzenie nowego spisu

jednak o utworzenie nowego spisu

uwzględniającego dodatkowe schorzenia.

uwzględniającego dodatkowe schorzenia.

Statystyki mówią, że około połowa

Statystyki mówią, że około połowa

złożonych wniosków jest uznawana za

złożonych wniosków jest uznawana za

rzeczywiste choroby zawodowe - sprawa

rzeczywiste choroby zawodowe - sprawa

więc nie jest prosta.

więc nie jest prosta.

Najczęstsze przypadki chorób

Najczęstsze przypadki chorób

zawodowych to: choroby narządów głosu

zawodowych to: choroby narządów głosu

nauczycieli, pylice płuc, choroby zakaźne i

nauczycieli, pylice płuc, choroby zakaźne i

odzwierzęce, uszkodzenia słuchu.

odzwierzęce, uszkodzenia słuchu.

Chorobą zawodową jest choroba spowodowana
warunkami pracy, ale jedynie choroba zawarta
w wykazie chorób zawodowych.

O tym, jakie schorzenia wywołane pracą

w warunkach zagrażających zdrowiu
pracowników uznaje się za choroby zawodowe,
decyduje ustawodawca, który biorąc pod
uwagę aktualny stan wiedzy lekarskiej,
pozwalający na pewne lub z przeważającym
prawdopodobieństwem uznania wykonywania
określonej pracy jako przyczyny stwierdzonej
choroby.

Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie

zgłosić właściwemu organowi Państwowej
Inspekcji Sanitarnej i właściwemu
inspektorowi pracy każdy przypadek
rozpoznanej choroby zawodowej albo
podejrzenia o taką chorobę.

Podstawy prawne

1.

Kodeks pracy - art. 237 par. 1 i 4 (Dz.U.98.21.94

z późniejszymi zmianami)

2.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 30 lipca

2002r. w sprawie wykazu chorób zawodowych,
szczegółowych zasad postępowania w sprawach
zgłaszania podejrzenia, rozpoznawania i
stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów
właściwych w tych sprawach (Dz.U.02.132.1115)

3.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 1

sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu
dokumentowania chorób zawodowych i skutków
tych chorób (Dz.U.02.132.1121)

4.

Ustawa z dn. 6 września 2001 r. o chorobach

zakaźnych i zakażeniach (Dz.U.01.126.1384)

Ocena warunków pracy obejmuje

ustalenie:



rodzaju czynnika,

 czasu kontaktu,

 mechanizmu działania i drogi szerzenia się
czynnika, bez
konieczności określenia stężenia tego
czynnika.

Definicja choroby zawodowej

Choroba ta jest ujęta w wykazie chorób

zawodowych. W wyniku oceny warunków pracy
można stwierdzić bezspornie lub z wysokim
prawdopodobieństwem, że choroba została
spowodowana działaniem czynników szkodliwych
dla zdrowia występujących w środowisku pracy
albo w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Choroby zawodowe to przewlekłe choroby,

które bezpośrednio związane są z

wykonywanym zawodem i warunkami

pracy.

Choroby zawodowe

Minimalny okres,
w którym musisz
udokumentować
objawy choroby

Szczególnie narażone grupy zawodowe

1. Zatrucia ostre
albo przewlekłe lub
następstwa
wywołane
następujące
substancje
chemiczne:

w przypadku
zatruć ostrych - 3
dni, w przypadku
zatruć
przewlekłych -nie
określa się

(Tlenek węgla ) pracownicy kotłowni
(Ołów) pracownicy wytwórni
akumulatorów, zbiornic złomu,
wykonujący prace remontowe w
hutach cynku (Rtęć) kopalnictwo rud i
ich przetwarzanie, destylacja rtęci,
produkcja lamp rtęciowych, przemysł
chemiczny (Mangan) pracownicy
zatrudnieni przy transporcie,
przetwórstwie, kopalnictwie rud
manganu. Pracownicy hut szkła,
przemysłu ceramicznego, oraz
zatrudnieni przy produkcji farb,
lakierów, nawozów sztucznych

2. Gorączka
metaliczna

3 dni

Spawacze, odlewnicy, osoby
zatrudnione przy cięciu metalu

3. Pylice płuc: in.
pylica krzemowa,
pylica górników
kopalń węgla, pylico-
gruźlica
4) pylica spawaczy
5) pylica azbestowa
6) inne rodzaje pylic

nie określa się

Górnicy kopalń węgla, spawacze,
Osoby zatrudnione w zakładach
przetwórstwa azbestu, przy usuwaniu
wyrobów azbestowych, pracownicy
remontowi stoczni, Pracownicy
wyrabiający tarcze szlifierskie,
materiały ścierne, produkujący
porcelanę

4. Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane

pyłem azbestu:

-

Osoby zatrudnione w

zakładach przetwórstwa
azbestu, w budownictwie
przy usuwaniu wyrobów
azbestowych, pracownicy
remontowi stoczni Górnicy
kopalń węgla, osoby
narażone w pracy na kadm,
krzemionkę

1) rozległe zgrubienia opłucnej

nie

określ
a się

-

2) rozległe blaszki opłucnej lub osierdzia

nie

określ
a się

-

3) wysięk opłucnowy

3 lata

-

5. Przewlekłe obturacyjne zapalenie

oskrzeli, które spowodowało
upośledzenie sprawności płuc z
obniżeniem natężonej objętości
wydechowej pierwszosekundowej
(FEV1) poniżej 50 % wartości
należnej, wywołane narażeniem na
pyły lub gazy drażniące, jeżeli w
ostatnich 10 latach pracy zawodowej
były przypadki stwierdzenia na
stanowisku pracy przekroczeń
odpowiednich normatywów
higienicznych

1 rok

Górnicy kopalń węgla,

osoby narażone w pracy
na kadm, krzemionkę

6. Astma oskrzelowa

1 rok

Laboranci, rzeźnicy, hodowcy

drobiu, rolnicy, sadownicy jabłoni,
technicy spożywczy, przetwórcy
miodu, pszczelarze, pracownicy
leśni, pracownicy browarów,
piekarze, młynarze farmaceuci,
pielęgniarki, farbiarze, barwiarze

7. Zewnątrzpochodne

alergiczne
zapalenie
pęcherzyków
płucnych:

Rolnicy, hodowcy ptaków,

zatrudnieni w szkółkach
jeździeckich, hodowcy orchidei,
stolarze, zbieracze pierza,
kuśnierze, produkujący mączkę
rybną, hodowcy gołębi, pracownicy
laboratoriów, operatorzy maszyn,
pracownicy słodowni, browarów,
młynarze, spawacze, pracujący przy
metalach twardych, hutnicy

1) postać ostra i

podostra

1 rok

-

2) postać przewlekła

3 lata -

8. Ostre uogólnione

reakcje alergiczne

1

dzień

Potencjalnie każda osoba uczulona

mająca kontakt z alergenem

9. Byssinoza

1 rok

Pracownicy przemysłu

włókienniczego narażeni na pył
bawełny, lnu, konopi

10. Beryloza

nie

określa się

Osoby zatrudnione w przemyśle

lotniczym samochodowym,
nuklearnym mające kontakt z
berylem

11. Choroby płuc

wywołane pyłem
metali twardych

nie określa się

Osoby zatrudnione przy

produkcji narzędzi i wierteł
widiowych narażone na
sproszkowany węglik wolframu
i kobaltu

12. Alergiczny nieżyt

nosa

1 rok

Młynarze, piekarze,

pracownicy rolni, przemysłu
włókienniczego, odzieżowego,
drzewnego, tytoniowego,
młynarze, piekarze,
weterynarze, hodowcy zwierząt i
drobiu, kuśnierze, garbarze,
pszczelarze, w jedwabnictwie,
pracownicy wytwórni perfum,
kosmetyków, pracownicy
cukiernicy, ogrodnicy, rybacy,
pracownicy przemysłu
chemicznego, personel aptek ,
służby zdrowia

13. Zapalenie obrzękowe

krtani o podłożu
alergicznym

1 rok

Młynarze, piekarze,

pracownicy rolni, przemysłu
włókienniczego, odzieżowego,
drzewnego, tytoniowego,
młynarze, piekarze,
weterynarze, hodowcy zwierząt i
drobiu, kuśnierze, garbarze,
pszczelarze, w jedwabnictwie,
pracownicy wytwórni perfum,
kosmetyków, pracownicy
cukiernicy, ogrodnicy, rybacy,
pracownicy przemysłu
chemicznego, personel aptek ,
służby zdrowia

14. Przedziurawienie

przegrody nosa
wywołane
substancjami o
działaniu żrącym lub
drażniącym

2 lata

(Narażenie na arsen)

pracownicy zatrudnieni przy
przeróbce rud zawierających
arsen, produkcji i stosowaniu
środków owadobójczych,
garbarze, szklarze, pracownicy
przemysłu farmaceutyczny

15. Przewlekłe choroby narządu głosu
spowodowane nadmiernym wysiłkiem
głosowym, trwającym co najmniej 15 lat:

-

Nauczyciele, śpiewacy,
telefonistki

1) guzki głosowe twarde

2 lata

-

2) wtórne zmiany przerostowe fałdów
głosowych

2 lata

-

3) niedowład mięśni przywodzących i
napinających fałdy głosowe z
niedomykalnością fonacyjną głośni i
trwałą dysfonią

2 lata

-

16. Choroby wywołane działaniem
promieniowania jonizującego:

-

Lekarze radiolodzy, ftyzjatrzy,
chirurdzy wykonujący zabiegi
pod kontrola aparatury
rentgenowskiej, lekarze
prowadzący radioterapię,
lekarze aplikujący rad,
technicy elektroradiologii,
średni personel medyczny
zatrudniony w oddziałach
onkologicznych, personel
pomocniczy zatrudniony w
gabinetach rtg, oddziałach
onkologicznych, personel
pracowni tomografii
komputerowej, pracownicy
odsługujący defektoskopy
przemysłowe, pracownicy
pracowni izotopowych,
pracownicy ośrodków
nuklearnych i zakładów
medycyny nuklearnej,
górnicy kopalń węgla
narażeni na radon, personel
zatrudniony przy naprawie i
konserwacji aparatury
rentgenowskiej

1) ostra choroba popromienna

uogólniona po napromieniowaniu
całego ciała lub przeważającej jego
części

2 miesiące -

2) ostra choroba popromienna o

charakterze zmian zapalnych lub
zapalno-martwiczych skóry i tkanki
podskórnej

1 miesiąc

-

3) przewlekłe popromienne zapalenie

skóry

nie

określa
się

-

4) przewlekłe uszkodzenie szpiku

kostnego

3 lata

-

5) zaćma popromienna10 lat

-

-

6) nowotwory złośliwe z

prawdopodobieństwem
indywidualnie, po oszacowaniu
ryzyka indukcji przekraczającym
10%

-

-

17. Nowotwory złośliwe powstałe w

następstwie działania czynników
występujących w środowisku pracy,
uznanych za rakotwórcze u ludzi:
indywidualnie w zależności od
okresu latencji nowotworu: (rak
płuca, rak oskrzela, międzybłoniak
opłucnej albo otrzewnej, nowotwór
układu krwiotwórczego, nowotwór
skóry, nowotwór pęcherza
moczowego, naczyniako - mięsak
wątroby, inne nowotwory)

-

Pracownicy narażeni na

kancerogeny arsen, nikiel,
azbest, WWA, beryl, kadm,
sadzę, wolna krystaliczną
krzemionkę i wiele innych.
Pracownicy koksowni,
zakładach przetwórstwa
azbestu, galwanizerzy,
drukarze, garncarze,
fotograficy, jubilerzy

18. Choroby skóry:

-

Galwanizerzy,

drukarze,
garncarze,
fotograficy,
jubilerzy,
garbarze,
lakiernicy,
murarze,

1) alergiczne kontaktowe zapalenie skóry

5 lat

-

2) kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia 1 miesiąc

-

3) trądzik olejowy, smarowy lub chlorowy o

rozległym charakterze

1 miesiąc

-

4) drożdżakowe zapalenie skóry rąk u osób

pracujących w warunkach sprzyjających
rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych

1 miesiąc

-

5) grzybice skóry u osób stykających się z

materiałem biologicznym pochodzącym od
zwierząt

1 miesiąc

-

6) pokrzywka kontaktowa

1 rok

-

7) toksyczne zapalenie skóry z

przebarwieniem wywołane przez smary lub
oleje

2 lata

-

8) liszaj płaski kontaktowy wywołany

odczynnikami stosowanymi w fotografii
barwnej

2 lata

-

9) fotodermatozy zawodowe

3 lata

10) rozległe szpecące odbarwienia lub

przebarwienia skóry albo inkrustacja skóry
cząstkami ciał obcych

3 lata

19. Przewlekłe choroby układu ruchu

wywołane sposobem wykonywania
pracy: 1) przewlekłe zapalenie
ścięgna i jego pochewki| 2)
przewlekłe zapalenie kaletki
maziowej 3) przewlekłe
uszkodzenie łąkotki 4) przewlekłe
uszkodzenie torebki stawowej 5)
przewlekłe zapalenie okołostawowe
barku 6) przewlekłe zapalenie
nadkłykcia kości ramiennej7)
zmęczeniowe złamanie kości8)
martwica kości nadgarstka

1 rok

Pracownicy ciężko

pracujący fizycznie,
przesuwający ciężary,
podnoszący ciężkie
przedmioty, tokarze,
masażyści, malarze,
stomatolodzy, kowale,
kamieniarze,
stenotypistki, górnicy
pracujący na niskich
pokładach, posadzkarze,
blacharze

20. Przewlekłe choroby obwodowego

układu nerwowego wywołane
sposobem wykonywania pracy: 1)
zespół cieśni w obrębie nadgarstka
2) zespół rowka nerwu łokciowego

1 rok

Szlifierze szkła

kryształowego,
dmuchacze szkła w
wytwórniach
termometrów, pracownicy
rolni, pracownicy
układający parkiety,
stolarze, stomatolodzy,
introligatorzy

21. Obustronny trwały ubytek słuchu

typu ślimakowego spowodowany
hałasem, wyrażony podwyższeniem
progu słuchu o wielkości co
najmniej 45 dB w uchu lepiej
słyszącym, obliczony jako średnia
arytmetyczna dla częstotliwości
audiometrycznych 1,2 i 3 kHz

2 lata

Pracownicy narażeni na

ponadnormatywny
poziom hałasu (m. in w
przemyśle: ciężkim,
maszynowym, lekkim,
budownictwie i przemyśle
materiałów budowlanych,
przemyśle chemicznym,
osoby obsługujące młoty
pneumatyczne.

22. Zespół wibracyjny:

-

Osoby obsługujące urządzenia będące
źródłem drgań mechanicznych: środki
transportu drogowego, wodnego, kolejowego;
maszyny drogowe, budowlane, rolnicze. Osoby
pracujące w bezpośrednim otoczeniu
sprężarek, krosien tkackich. Pracownicy
odsługujący narzędzia wibrujące: szlifierki,
wiertarki, młotki, młoty, ubijaki, kosiarki.

1) postać naczyniowo-
nerwowa

1 rok

-

2) postać kostno-stawowa

3 lata

-

3) postać mieszana:
naczyniowo-nerwowa i
kostno-stawowa

3 lata

-

23. Choroby wywołane
pracą w warunkach
podwyższonego ciśnienia
atmosferycznego:

-

Nurkowie, osoby zatrudnione w głębokich
sztolniach, groblach podziemnych, kopalniach

1) choroba
dekompresyjna

5 lat

-

2) urazy ciśnieniowe

3 dni

-

3) następstwa oddychania
mieszaninami gazowymi
pod zwiększonym
ciśnieniem

3 dni

-

24. Choroby wywołane działaniem

wysokich albo niskich temperatur
otoczenia: 1) udar cieplny albo jego
następstwa 2) wyczerpanie cieplne
albo jego następstwa 3) odmroziny

1

ro
k

(Niskie temperatury) Rolnicy,

pracownicy służby leśnej,
geodeci, rybacy, pracownicy
chłodni (Wysokie temperatury)
hutnicy, odlewnicy, górnicy,
pracownicy przemysłu
metalowego, mineralnego,
spożywczego, chemicznego,
pracownicy maszynowni
okrętowych, robotnicy
tropikalnych stref
klimatycznych

25. Choroby układu wzrokowego wywołane

czynnikami fizycznymi, chemicznymi
biologicznymi:

Pracownicy narażeni na beryl,

kadm, wanad, nikiel, mangan
cynę, kobalt, pary chlorków,
trójsiarczku fosforu, alkoholu
metylowego i wiele innych
czynników. (Mangan )
pracownicy zatrudnieni przy
transporcie, przetwórstwie,
kopalnictwie rud manganu.
Pracownicy hut szkła,
przemysłu ceramicznego, oraz
zatrudnieni przy produkcji farb,
lakierów, nawozów sztucznych,
Pracownicy zootechniczni i
weterynarze narażeni na
pałeczki Brucella

1) alergiczne zapalenie spojówek

1 rok -

2) ostre zapalenie spojówek wywołane

promieniowaniem nadfioletowym

1

dz
ie
ń

-

3) epidemiczne wirusowe zapalenie

spojówek lub rogówki

1

rok

-

4) zwyrodnienie rogówki wywołane

czynnikami drażniącymi

3

la
ta

-

5) zaćma wywołana działaniem

promieniowania podczerwonego lub
długofalowego nadfioletowego

10 lat

-

6) centralne zmiany zwyrodnieniowe

siatkówki i naczyniówki wywołane
krótkofalowym promieniowaniem
podczerwonym lub
promieniowaniem widzialnym z
obszaru widma niebieskiego

3 lata

-

26. Choroby zakaźne lub pasożytnicze

albo ich następstwa: 1) wirusowe
zapalenie wątroby2) borelioza3)
gruźlica4) bruceloza 5)
pełzakowica6) zimnica 7) inne
choroby zakaźne lub pasożytnicze

nie

określa
się

Pracownicy narażeni na

zakażenia WZW poprzez
kontakt z zakażonym
materiałem biologicznym
(pielęgniarki, pracownicy
laboratoriów, lekarze,
stomatolodzy i ich
asystentki, pracownicy
prosektoriów, salowi,
sanitariusze- wszyscy
pracownicy służby zdrowia
mający kontakt z
zakażonym materiałem
biologicznym) Zoonozy:
rolnicy, hodowcy bydła,
trzody chlewnej , drobiu,
zwierząt futerkowych,
leśnicy, pracownicy
zakładów mięsnych,
weterynarze i technicy
weterynaryjni. Pracownicy
cukrowni, personel
laboratoryjny, Zimnica
pracownicy powracający z
pracy w strefie tropikalnej

Opis najczęściej występujących

Opis najczęściej występujących

chorób:

chorób:

I CHOROBY ALERGICZNE

1.

Astma oskrzelowa

2.

Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków
płucnych

3.

Byssinoza

4.

Alergiczny nieżyt nosa

5.

Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym

II ZAKAŹNE

1.

Choroby zakaźne skóry: (drożdżakowe zapalenie skóry
rąk u osób pracujących w warunkach sprzyjających
rozwojowi drożdżaków chorobotwórczych, grzybice skóry
u osób stykających się z materiałem biologicznym
pochodzącym od zwierząt)

2.

Choroby układu wzrokowego wywołane czynnikami
fizycznymi, chemicznymi lub biologicznymi

3.

Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa:
(wirusowe zapalenie wątroby, borelioza, gruźlica,
bruceloza)

III RAKOTWÓRCZE

1.

Nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania

czynników występujących w środowisku pracy,
uznanych za rakotwórcze u ludzi: (wirus zapalenia
wątroby typu B i C - rak pierwotny wątroby)

CHOROBY ALERGICZNE

Astma oskrzelowa to częsta choroba, u podstaw której leży
nadmierna reaktywność oskrzeli na różnorodne bodźce. Astmę
cechują napady duszności, przede wszystkim wydechowej,
wywołanej skurczem mięśniówki oskrzeli i obrzękiem błony
śluzowej oraz zaleganiem lepkiej wydzieliny w oskrzelach. W
etiopatogenezie

rolę

pierwszoplanową

grać

mogą

różne

mechanizmy, spośród których do najważniejszych należą:
mechanizm immunologiczny (uwalnianie silnych mediatorów
chemicznych z mastocytów w wyniku reakcji alergen - IgE) i
zaburzenie czynności układu β-adrenergicznego. Choroba trwa
wiele lat i prowadzi do upośledzenia sprawności ustroju, choć
sama rzadko jest bezpośrednią przyczyną śmierci. W okresach
między napadami u części chorych nie stwierdza się żadnych
odchyleń od stanu prawidłowego, u części zaś obecne są objawy
przewlekłej infekcji w drzewie oskrzelowym.
Astmę oskrzelową cechują odwracalne napady zwężenia światła
oskrzeli, którym towarzyszy uczucie duszności i świsty w klatce
piersiowej. U podstaw choroby leży nadmierna reaktywność
oskrzeli na różnorodne bodźce.

Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie

pęcherzyków płucnych

Jest

to

choroba

zapalno-ziarniniakowata,

wywoływana przez inhalowanie antygenów pochodzenia
organicznego tak małych, że zatrzymują się dopiero w
drobnych oskrzelikach i pęcherzykach płucnych. Są to
najczęściej promieniowce, zarodniki grzybów, ptasie
odchody i izocyjaniany. Pierwsze objawy chorobowe
pojawiają się po upływie 4-6 godzin po ekspozycji na
alergen. Są to gorączka, bóle mięśni, duszność i kaszel.
Objawy ustępują samoistnie po 24-48 godzinach, jeśli
kontakt z alergenem został przerwany. W przypadku
stałej ekspozycji lub częstego kontaktu z alergenem (do
96 godz.) dołącza się nadwrażliwość komórkowa
odpowiedzialna za włóknienie tkanki płucnej, klinicznie
objawiające się postępującą niewydolnością oddechową.

Zapalenie alergiczne pęcherzyków płucnych

często jest związane z wykonywaną pracą. W przypadku
nadwrażliwości na grzyby występuje w następujących
zawodach:

sortowanie

papryki,

tytoniu,

herbaty,

produkcja win, korka, obróbka drewna, rolnictwo,
hodowla

zwierząt,

piekarnictwo

i

młynarstwo.

Szczególną odmianą jest zapalenie pęcherzyków
płucnych

powstające

wskutek

niewłaściwe

konserwowanej klimatyzacji lub przebywania w domach
zagrzybionych.

Byssinoza (Bysynoza)

Jest to rodzaj pylicy zaliczanej do chorób zawodowych.

Występuje pod postacią przewlekłego nieżytu dróg oddechowych u
robotników

zatrudnionych

przy

zbiorze,

magazynowaniu

i

oczyszczaniu włókien bawełny i ich przerobie na tkaniny.
Spowodowana jest wdychaniem pyłu bawełnianego, który oprócz
działania mechanicznego ma również własności uczulające,
prowadząc do dychawicy oskrzelowej(astmy). Byssinoza może być
również mechanicznym przenośnikiem chorobotwórczych bakterii.
Narażeni

powinni

pracować

w

maskach

ochronnych,

przeciwpyłowych. Stany uczulenia są trwałym przeciwwskazaniem
do pracy w atmosferze pyłu bawełnianego.

Alergiczny nieżyt nosa

Alergiczny nieżyt nosa, zwany również katarem alergicznym

lub katarem siennym to choroba z grupy alergii. Jego powstanie
wiąże się z nieprawidłową reakcja układu immunologicznego
(odpornościowego) na substancje i związki chemiczne, które
organizm powinien ignorować. Objawy choroby pojawiają się przy
kontakcie z substancją uczulającą (alergenem). Nieżyt alergiczny,
podobnie jak inne choroby alergiczne jest ostatnio coraz częstszy i
dlatego stanowi coraz większy problem medyczny. Nie sezonowy
alergiczny nieżyt nosa jest to ostra i przewlekła choroba alergiczna.
Tego typu alergia charakteryzuje się objawami w postaci napadów
kichania w formie salw o różnym nasileniu, obfitą, przejrzystą
wydzieliną oraz uczuciem niedrożności nosa, w reakcji na alergeny
wziewne, powodujące występowanie objawów przez cały rok.

Jakie są objawy alergicznego

nieżytu nosa?

 wyciek z nosa wodnistej wydzieliny

 zatkanie nosa

 swędzenie nosa i/lub tylnej części gardła

 kichanie

 łzawienie

 swędzenie i obrzęk powiek.

Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu

alergicznym

W przebiegu ostrego zapalenia górnych dróg oddechowych o

podłożu alergicznym występuje najczęściej odczyn zapalny śluzówki
krtani, przeważnie o charakterze nieżytowym. Spowodowany jest on
najczęściej podrażnieniami chemicznymi (wdychanie substancji
drażniących, pyłów, zanieczyszczeń) bądź też nadużywaniem głosu( na
ta chorobę narażeni są nauczyciele). Zapalenie obrzękowe krtani
objawia się chrypka, aż do zupełnego bezgłosu, uczuciem przeszkody,
bólami szyi, kaszlem o charakterystycznym przydźwięku. Pojawia się
tez obrzęk śluzówki co prowadzi do duszności i świszczącego
oddechu.
W przypadku nie leczenia może dojść do trwałego zaburzenia funkcji
strun głosowych.

Najczęstsze dolegliwości i

objawy

- chrypka
- uczucie zawadzania w krtani
- bezgłos
- ból w krtani

-skłonność do chrząkania

- ból przy połykaniu, mówieniu
- napady kaszlu

-obrzęk krtani

Sposoby zapobiegania

1.

Nie ma znanych pewnych sposobów zapobiegania wystąpieniu

zapalenia krtani.

Należy staranie leczyć wszelkie stany zapalne w obrębie górnych

dróg oddechowych.

2.

Trzeba unikać drażniącego działania czynników zewnętrznych,

takich jak dym

papierosowy, alkohol, pyły itp.

3.

Należy w rozsądny sposób używać głosu i dbać o stan zdrowia.

Czym jest spowodowany całoroczny

alergiczny nieżyt nosa?

Nieżyt całoroczny jest spowodowany kontaktem z alergenem

występującym w otoczeniu człowieka przez cały rok. Za całoroczne
występowanie objawów mogą odpowiadać alergeny roztoczy kurzu
domowego, zwierząt domowych, substancji związanych z wykonywanym
zawodem, itp.

Alergeny zwierzęce

Alergizujące działanie mają komórki naskórka, ślina i

mocz zwierząt. Zwierzęciem najczęściej będącym przyczyną
uczulenia jest kot, na drugim miejscu znajduje się pies. Inne
alergizujące zwierzęta to koń, chomik, świnka morska, mysz,
szczur, królik i ptaki. Bezpieczne w hodowli są ryby, żółwie i
węże, choć ich karma może być mocno alergizująca.

Według szacunków aż 10% populacji narażone jest na

występowanie dolegliwości w związku z uczuleniem na sierść
zwierząt, a 15-30% wszystkich alergików może być
uczulonych na sierść kotów i psów.
Sierść i złuszczony naskórek nie są jedynymi istotnymi
alergenami , silniejsze są ślina i mocz. Te wyschnięte płyny
ustrojowe kruszą się i unoszą . W ten sposób kontakt z
właścicielem zwierzęcia może wywołać objawy alergii u osób
uczulonych, choć nie stykających się bezpośrednio ze
zwierzęciem.

CHOROBY

ZAKAŹNE

1.Choroby zakaźne skóry.

Skóra jest największym i jednym z
najważniejszych

narządów

organizmu ludzkiego. Choroby skóry
nie są jedynie defektem urody, lecz
często

wiążą się

ze

znacznym

obniżeniem jakości życia i zdolności
zarobkowania

chorego.

Choroby

skóry mogą być źródłem wielu
cierpień dla chorych i ich bliskich.

Według obowiązującego prawa, rolniczą zawodową chorobą
skóry jest choroba skóry powstała w wyniku wykonywania pracy
– na skutek działania czynników obecnych w miejscu pracy i
związanych z produkcją rolniczą. Najczęstszą chorobą
zawodową skóry u rolników jest wyprysk. Rolnik, ze względu na
charakter swojej pracy, każdego dnia narażony jest na kontakt
z czynnikami szkodliwymi dla skóry. Czynniki te można
podzielić na fizyczne, chemiczne, biologiczne niezakaźne oraz
biologiczne zakaźne. Każdy z tych czynników może doprowadzić
do rozwoju chorób skóry, które niekiedy poważnie obniżają
jakość życia oraz

ograniczają

zdolność

zarobkowania.

Najczęstszą chorobą zawodową skóry jest u rolników wyprysk
kontaktowy, zarówno wyprysk alergiczny jak i wyprysk z
podrażnienia (toksyczny).

Podobnie jak w pozostałych działach gospodarki, w rolnictwie
wyprysk stanowi ponad 90% wszystkich rozpoznanych zawodowych
chorób skóry. Nie można się zgodzić z dość rozpowszechnionym
niestety przekonaniem, że synonimem pojęcia "zawodowa choroba
skóry" jest rozpoznanie "alergiczny wyprysk kontaktowy". W
naszym kraju takie przeświadczenie jest mocno zakorzenione
również wśród niektórych dermatologów a także lekarzy-
orzeczników, wbrew opinii autorytetów.

Przykładowe czynniki, które mogą

spowodować rolniczą zawodową chorobę

skóry:

 pył zbożowy

 pył siana i słomy

 pył lnu, ziół

 sierści zwierząt hodowlanych

 środki ochrony roślin

 zaprawy nasienne

 nawozy sztuczne

 olej napędowy i wiele innych

Grzybice skóry

Grzyby powodujące grzybice skórne
rozwijają się w wierzchniej warstwie
skóry człowieka, przede wszystkim w
jej fałdach, oraz na skórze stóp.
Wilgotne i ciepłe otoczenie ułatwia
ich rozwój. Grzybice są często
występującymi schorzeniami skóry.
Ocenia się, że na grzybicę skóry
choruje około 15-30% społeczeństwa.
U sportowców mamy do czynienia
przede wszystkim z grzybicą stóp.
Starsi ludzie cierpią przeważnie na
grzybicę, która występuje w
zmarszczkach (fałdach skóry) i
paznokciach.

Objawy

Najczęściej grzybica skóry występuje między palcami stóp

lub w fałdach skóry, np. pod piersiami lub w pachwinach.
Początkowo widoczne jest zaczerwienienie, następnie skóra zaczyna
się łuszczyć oraz zmienia barwę. Gdy wyleczy się chore miejsce,
grzyby rozprzestrzeniają się na dalsze obszary skóry w postaci
okrągłych lub girlandowatych tworów. Na stopach i innych
obszarach zrogowaciałej skóry mogą powstać sączące się, bolesne
szczeliny. Szczególną postacią grzybicy skóry jest grzybica paznokci.
Gdy zainfekowany jest paznokieć, zmienia kolor na szarozielony i
staje się nieprzezroczysty. Zakażone bywają przeważnie paznokcie
palców stóp.

Przyczyny

Do zakażenia dochodzi przez bezpośredni kontakt z

powierzchniami lub przedmiotami, na których występują grzyby,
takimi jak podłogi w salach gimnastycznych, pod prysznicami i na
basenach, wykładziny w pokojach hotelowych, powierzchnie
wyłożone drewnem w saunie. Osoby mające kłopoty z ciśnieniem
krwi oraz chorzy na cukrzycę częściej zarażają się grzybicą stóp.
Także przyjmowanie pewnych leków, które osłabiają układ
odpornościowy, zwiększa ryzyko wystąpienia grzybicy.

Choroby zakaźne lub

pasożytnicze albo ich

następstwa:

Borelioza

Najbardziej

rozpowszechnioną,

przewlekłą

chorobą

roznoszoną przez kleszcze jest borelioza. Wywołują ją bakterie
zwane krętkami Borrelia, szacuje się, że ich nosicielem może być
co piąty kleszcz.

Charakterystycznym objawem pierwszego etapu rozwoju boreliozy

jest tzw. rumień wędrujący. Na początku ma on powierzchnię ok. 2 cm. W
miarę upływu czasu rozszerza się pierścieniowo, w końcu blednie pośrodku
i zanika. Zanik rumienia nie oznacza jednak zawsze końca choroby. Dlatego
w razie jego wystąpienia należy natychmiast skontaktować się z
dermatologiem.
Drugą fazę choroby charakteryzuje rozwój objawów skórnych oraz
ostre zmiany zapalne narządów, w tym stawów, serca, ośrodkowego i
obwodowego układu nerwowego.

Trzeci etap boreliozy może trwać od roku do kilkunastu lat od

zakażenia. Występują wówczas przewlekłe zmiany skórne, ciężkie zmiany
zapalne stawów, a także zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.
Nierozpoznana i nieleczona borelioza zagraża licznymi niebezpiecznymi
powikłaniami. Kobietom w ciąży grozi nawet poronieniem i uszkodzeniem
płodu.
Do tej pory nie wynaleziono szczepionki, która chroniłaby przed
zachorowaniem na boreliozę. Jedynym skutecznym zabezpieczeniem jest
stosowanie repelentów (OFF!, Autan) i zachowanie odpowiednich środków
bezpieczeństwa podczas przebywania na terenach szczególnie zagrożonych
kleszczami. Zdaniem lekarzy, borelioza jest jedną z najczęstszych chorób
zakaźnych, a ustrzec się przed nią trudno. Nad szczepionką dopiero trwają
prace, antybiotyki zaś są skuteczne tylko we wczesnym stadium choroby.
Na szczęście krętkowica często przebiega z minimalnymi objawami lub
nawet całkiem bezobjawowo.

Na Podlasiu chorują na boreliozę przede wszystkim leśnicy a także

rolnicy. Odnotowano też przypadek zachorowania na tę chorobę listonosza,
który rozwoził listy w pobliżu terenów leśnych.

Wirusowe zapalenie wątroby

Wirusowe zapalenie wątroby wywołują różnego rodzaju

wirusy, najwcześniej wyodrębniono wirusa typu A przenoszącego się
drogą pokarmową, powodującego zakaźne (nagminne) zapalenie
wątroby oraz wirusa B powodującego surowicze (wszczepienne)
zapalenie wątroby. Następnie, dzięki badaniom molekularnym,
wyizolowano cały szereg wirusów wywołujących chorobę. Cechy tych
wirusów są ciągle obiektem badań, a większość z nich nie jest do
końca poznana.

Drogi zakażenia

Wirusowym zapaleniem wątroby typu A można się zarazić

poprzez przeniesienie do jamy ustnej wirusów znajdujących się
wydzielinach i wydalinach chorego oraz przez kontakt skóry
(prawie zawsze istnieją drobne skaleczenia) z krwią chorego. W
okresie wiremii możliwa jest także wszczepienna droga zakażenia.
Analogiczna jest droga zakażenia wirusem typu E. Pozostałymi
wirusami można się zakazić podczas zabiegów chirurgicznych,
transfuzji, szczepień, dializy, przeszczepów, u manikiurzystki,
fryzjera i wszędzie tam, gdzie następują skaleczenia za pomocą
niesterylnych narzędzi. Teoretycznie istnieje także możliwość
zarażenia

się

drogą

płciową.

Objawy choroby

Okres inkubacji choroby trwa od 2 tygodni do 6 miesięcy.

Choroba rozpoczyna się podwyższoną temperaturą ciała i objawami
grypopodobnymi, następnie dołączają się dolegliwości ze strony
przewodu pokarmowego. Choroba może przebiegać z wystąpieniem
żółtaczki lub bez.

Przebieg choroby zależy od wieku pacjenta, u ludzi starszych

choroba ma przebieg cięższy, ale są postaci żółtaczki prawie
bezobjawowe, dotyczy to zwłaszcza infekcji wirusem typu C.
Objawem charakterystycznym choroby jest ciemno zabarwiony
mocz i prawie odbarwiony kał. Chory jest osłabiony; oprócz
dolegliwości ze strony wątroby, mogą występować bóle mięśniowe.
Wyjątkowo ciężki przebieg choroby może skończyć się śmiertelnie.
Następstwem choroby może być nosicielstwo, marskość wątroby
oraz pierwotny rak wątroby.

Pracownicy narażeni

Pracownicy służby zdrowia – personel oddziałów zakaźnych,

placówek chirurgicznych, hemodializy, pracownicy pogotowia
ratunkowego,

placówek

pediatrycznych,

stomatologicznych,

laboratoriów diagnostycznych i mikrobiologicznych, naukowych
placówek

medycznych,

stacji

sanitarno-epidemiologicznych,

pracownicy opieki społecznej. Nauczyciele i wychowawcy w
szkołach i internatach, wychowawcy w żłobkach i przedszkolach.
Pracownicy

kanalizacji

miejskiej

i

oczyszczalni

ścieków.

Podróżujący służbowo do strefy tropikalnej.

Gruźlica

Gruźlica w Polsce, poprzez odpowiednie regulacje

prawne, jest zwalczana jako choroba zakaźna oraz
zawodowa.

Choroba ta wywoływana jest przez Gram- dodatnie,

prątki kwasooporne tzw. prątki Kocha lub prątki ludzkie.
Zdarzają

się

też

zakażenia

prątkiem

bydlęcym,

odpowiedzialnym głównie za zakażenia poza płucne –
gruźlica szyjnych węzłów chłonnych, gruźlica jelit, skóry,
kostno-stawowa, gruźlicze zapalenie opon mózgowo-
rdzeniowych, oraz bardzo rzadko – typem ptasim. Prątki są
stosunkowo oporne na działanie środków chemicznych:
Gruźlica

rozprzestrzenia

się

drogą

kropelkową.

Podstawowym źródłem zakażenia jest chory człowiek z
czynną gruźlicą, tzw. prątkujący, który podczas kichania,
kaszlu, rozmowy, śmiechu wyrzuca do środowiska bakterie.
Bakterie te wdychane są wraz z powietrzem przez innych
ludzi.

Innym źródłem zakażenia są zwierzęta i produkty

pochodzenia zwierzęcego – surowe, mleko, nabiał – wtedy
zakażenie następuje drogą pokarmową. Możliwa jest także
infekcja poprzez skórę – zdarza się to czasami służbie
weterynaryjnej. Pamiętać należy również o cechach
prątków, a zwłaszcza ich odporności na wysuszenie, dlatego
źródłem zakażenia mogą być prątki znajdujące się w kurzu,
pyle pochodzącym z pomieszczeń gospodarskich, a także w
powietrzu w zakładach służby zdrowia: laboratoria,
przychodnie.

Początkowe objawy mogą przypominać grypę:

Gorączka, osłabienie, uczucie zmęczenia, nieznaczne bóle

mięśniowe lub przebiegać bardzo gwałtownie – jeżeli dotyczy osób
z obniżoną odpornością. Po wniknięciu bakterii powstaje stan
zapalny, który może przebiegać gwałtownie, prowadząc do
szybkiego namnożenia bakterii i wysiewu do krwioobiegu, a wraz z
nim do narządów: m.in.: płuc, opon mózgowo-rdzeniowych,
wątroby, śledziony, nerek, nadnerczy, naczyniówki oka i nasad
kości. Ta postać gruźlicy nosi nazwę prosówki i często prowadzi do
zgonu.

Objawy niepokojące to:

 przewlekły kaszel,

 chudnięcie, gorączka,

 poty nocne,

 bóle w klatce piersiowej,

 duszności,

 a w późniejszym etapie choroby – krwioplucie.

Mogą

wystąpić

także

obrzęki

szyi

związane

z

zaatakowaniem węzłów chłonnych. Gruźlica jelit charakteryzuje
się:

bólami

brzucha,

biegunką,

chudnięciem.

Wcześnie

rozpoznana i właściwie leczona gruźlica jest uleczalna. Gruźlica
zaleczona, a nie wyleczona, może po latach rozwinąć się ponownie.

Pracownicy narażeni: pracownicy służby zdrowia i opieki

społecznej, pracownicy służby weterynaryjnej, hodowcy bydła.
Pracownicy narażeni na pył zarówno przemysłowy, jak i
pochodzenia organicznego.

Brucelozy

Brucelozy są to odzwierzęce choroby zakaźne wywołane

przez pałeczki z rodzaju Brucela, które u ludzi powodują chorobę
Banga, gorączkę maltańska i inne. Ponieważ człowiek zaraża się
głównie przez kontakt z chorymi zwierzętami, brucelozy są
chorobami zawodowymi personelu weterynaryjnego i hodowców
zwierząt. Okres wylęgania trwa od 5 do 21 dni lub dłużej,
niekiedy nawet kilka miesięcy. Objawami w typowych ostrych
przypadkach są gorączka o przebiegu falistym, dreszcze, zlewne
poty, bóle głowy, mięśni i stawów, powiększenie wątroby i
śledziony. Po okresie ostrym bruceloza przechodzi zwykle w
przewlekły, trwający miesiącami a nawet latami, w którym
zaostrzenia przeplatają się z dłuższymi remisjami. Rokowania na
ogół są pomyślne z wyjątkiem gorączki maltańskiej.

CHOROBY RAKOTWÓRCZE

Nowotwory jako choroba zawodowa rozpoznawana jest

rzadko (137 przypadków w 2001 r). Prawdopodobnie dlatego, że
nowotwór rozwija się długo, rozpoznaje się go po latach,
onkolodzy nie pytają wtedy o warunki pracy, a sami chorzy tego
nie dociekają. - Tylko 3,5 proc. leczonych na raka międzybłonia
płuca ma stwierdzoną chorobę zawodową, choć jesteśmy prawie
pewni, że mieli w pracy kontakt z azbestem. Obecne przepisy są
bardzo surowe, z przemysłu wycofano też najbardziej szkodliwe
substancje - azbest i benzydynę. Wszyscy byli pracownicy
przetwórni azbestu mają prawo do bezpłatnych badań w
wojewódzkich ośrodkach medycyny pracy i bezpłatnych leków w
kuracji.

Wirus zapalenia wątroby typu B i C - rak

pierwotny wątroby

Rak wątroby to guz, powstający w tkance tego narządu.

Jest to nowotwór dość często powiązany z innymi chorobami
wątroby, takimi jak martwica. Rak wątroby jest chorobą bardzo
ciężką,

przeważnie

prowadzącą

do

śmierci,

wymagającą

natychmiastowej opieki lekarskiej. W przeważającej większości
przypadków wynik leczenia zależy od tego, jak wcześnie ustalono
rozpoznanie.

Niestety w wielu przypadkach
rak pozostaje niezauważalny
aż do czasu, kiedy jest już za
późno na skuteczne leczenie.
Nie można dostrzec jego
wzrastanie, że do czasu, kiedy
stanie się duży, a i tak w
pewnych

przypadkach

nie

udaje się go wykryć. Ból nie
występuje.

Należy zwracać uwagę na wszystkie zmiany

mogące występować w czynności naszego ustroju,

takie jak np.:

 zmiana w wyglądzie stolca i moczu,

 pojawieniu się krwi w stolcu i moczu,

 obecność plam krwi,

 nienormalne zmniejszenie masy ciała.

W razie pojawienia się tych objawów najwłaściwszym

postępowaniem jest zwrócenie się do lekarza. Chociaż w
przeważającej części przypadków objawy te nie wiążą się z rakiem,
mogą jednak być wczesnym ostrzeżeniem w razie jego obecności i
mieć podstawowe znaczenie dla wyniku leczenia.

Aflatoksyny (B1, B2, G1, G2)

Stanowią one zanieczyszczenie żywności zakażonej

grzybami z rodzaju Aspergillus. Najczęściej występującą
aflotoksyną w skażonej żywności jest aflatoksyna B1.
Aflatoksyny stanowią zagrożenie dla ludzi spożywających
zanieczyszczone nimi pokarmy- wywołują raka wątroby.

Narażenie zawodowe na aflatoksyny występuje u

pracowników młynów, wytwórni pasz, przetwórniach oleju,
rolników, hodowców zwierząt.

Aflatoksyny są też dostrzegane czasami w mleku,

serze, fistaszkach - orzeszkach ziemnych tzw. arachidach,
(nasienie bawełny), orzechy kokosowe, migdałach, figach,
kukurydza, w zbożu, przyprawach i innym pożywieniu
szczególnie w wilgotnych rejonach tropikalnych.

Mleko, jajka i produkty z mięsa czasami są

zanieczyszczone z powodu zwierzęcej konsumpcji paszy
zanieczyszczonej aflatoksyną.

Najczęstsze choroby zawodowe

Najczęstsza choroba zawodowa to uszkodzenie głosu (to, że

jest ona uznana za chorobę zawodową, jest ewenementem w
prawodawstwie europejskim). Cierpi na nią 30 proc. polskich
pedagogów. Zdarcia gardła można uniknąć, jeśli w umiejętny sposób
będzie się operowało głosem (można wtedy mówić głośno, nie
obciążając strun głosowych). Nauczyciele wywalczyli w szkołach
pedagogicznych bezpłatne zajęcia z emisji głosu.
W przypadku narządu głosowego nauczyciela choroby te
wynikają z nadmiernego wysiłku głosowego. Coraz częściej bierze
się pod uwagę również obciążenia psychofizyczne występujących w
pracy zawodowej nauczyciela, jako czynnik ryzyka zwiększający
prawdopodobieństwo wystąpienia obciążenia i choroby narządu
głosowego.
Według foniatrów częstotliwość występowania zaburzeń głosu u
nauczycieli w stosunku do innych zawodów stawiających znaczne
wymagania narządowi głosowemu (aktorzy, śpiewacy, prezenterzy,
tłumacze, politycy itp.)  jest przeważająca. Fakt ten związany jest 
nie tylko z walorami narządu głosu w tych grupach zawodowych, ale
także z jego  wieloletnim przygotowaniem do wykonywania zawodu i
opanowaniem prawidłowej techniki głosowej.
     Warto również zaznaczyć, że choroby narządu głosu jako
choroby zawodowe są Polską specyfiką. Nie znajdują się one na
listach chorób zawodowych w Unii Europejskie czy w USA. Ze
względu na częste zwolnienia lekarskie, urlopy zdrowotne, zniżki
godzin, dodatki do emerytury oraz jednorazowe odszkodowania z
tytułu uszczerbku na zdrowiu stanowią one ogromne obciążenie
państwowego budżetu, około 60 mln. złotych rocznie).

Dziennik Ustaw z dnia 19 sierpnia 2002 obejmuje

przewlekłe choroby narządu głosu spowodowane
nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15
lat.

Należą do nich:

1.

Guzki śpiewacze twarde.

2.

Wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych.

3.

Niedowład mięśni przywodzących i napinających fałdy głosowe z

niedomykalnością
fonacyjną i trwała dysfonią.

Guzki głosowe twarde

   

Guzki fałdu głosowego potocznie nazywamy guzkami krzykaczy,

guzkami śpiewaczymi. Są to małe, okrągłe twory  (zgrubienia
fałdów głosowych). wielkości główki szpilki (osiągają do 2-3 mm
średnicy), zlokalizowane na granicy 1/3 przedniej i środkowej
wolnego brzegu fałdu.

Guzek może być pojedynczy, ale zwykle występuje drugi, położony
symetrycznie.
W pierwszym stadium rozwoju są to guzki miękkie, które
nieleczone ulegają stwardnieniu i przechodzą w guzki twarde.
Ustępują jednak pod wpływem zachowania milczenia przez
kilka dni, leczenia foniatrycznego oraz dzięki poprawie techniki
posługiwania się głosem.
    Guzki twarde to zbite twory, barwy białawej, jaśniejszej niż
błona śluzowa fałdów. Ich powstanie oprócz guzków miękkich
poprzedzać mogą zwiastuny w postaci nitki śluzu
rozpościerającej się między fałdami głosowymi w miejscu
typowym dla guzków głosowych.
    Powstają często u nauczycieli,  przede wszystkim dotyczą
kobiet i związane są z emisją wyższych dźwięków. Pojawienie się
guzków głosowych zależy także od osobniczej zdolności
rogowacenia po urazie wysiłkowym nabłonka pokrywającego
fałdy głosowe.
    Guzki głosowe wpływają na wibracje fałdów głosowych;
utrudniają ich zwarcie podczas fonacji.

Faza fonacyjna -
pełne zwarcie
fałdów
głosowych na
całej długości.
Spełnione
warunki
prawidłowej
emisji głosu.

Faza fonacyjna -
guzki
uniemożliwiają
pełne zwarcie
fałdów głosowych.

Objawy:

- chuchające nastawienie głosu, szmer (głos jest pomieszany ze
szmerem powietrza, które
nie zostało zamienione na falę drgającą),

- głos jest ochrypły, chrypka nasila się pod dłuższym mówieniu i ma
tendencję do
nawrotów,

- trudności w utrzymaniu wysokości tonu i oddychaniu - głos drży,
intonacja
jest nieczysta,
- skrócenie czasu fonacji,
- dwugłos,
- uczucie zalegania wydzieliny, zawadzania w krtani,

- bezgłos.

Przyczyny powstawania guzków głosowych

- nieprawidłowa emisja głosu: mówienie zbyt wysoko, mówienie zbyt
głośno, mówienie
wysiłkowe, mówienie w nieodpowiednim środowisku,

- brak higieny głosowej np. zbyt małe nawodnienie fałdów
głosowych, brak odpoczynku
głosowego,
- wysiłek głosowy, krzyk, przeciążenie głosu,
- stres,
- napięcie , głównie mięśni szyi i krtani towarzyszące fonacji
(mówieniu, śpiewaniu),
- stany chorobowe krtani: ostre i przewlekłe zapalenie krtani,
- hipotonia mięśniowa i niewydolność narządu głosowego,
- zmiany hormonalne,

Niedowład mięśni przywodzących i napinających

fałdy głosowe z niedomykalnością fonacyjną

głośni i trwałą dysfonią.

   

Niewydolność głośni jest stanem patologicznym, w

którym fałdy głosowe nie zwierają się na całej długości.
Niepełne zwarcie fałdów podczas fonacji powoduje, że
przez szczelinę przedostaje się powietrze, które nie
zostało zmienione na falę akustyczną (przy całkowitym
zwiotczeniu mięśni napinających więzadłach głosowe
dochodzi do bezgłosu, czyli afonii).
    Stan ten powoduje pogorszenie wydolności i jakości
głosu. Są one spowodowane zmianami, jakie zaszły w
mięśniach głosowych pod wpływem wysiłku głosowego.

Faza fonacyjna - niepełne zwarcie fałdów głosowych.

Wtórne zmiany przerostowe

Objawy:

- szybkie wyczerpywanie się możliwości głosowych (powoduje
niezdolności do
wykonywania zawodu),
- chrypka o stałym charakterze, która nasila się po wysiłku
głosowym,
- bezdźwięczność, okresowy bezgłos,
- uczucie napięcia i ból mięśni w okolicy krtani.

Przyczyny:

- przeciążenie aparatu nerwowo- mięśniowego krtani
( wynikające np. z
nieprawidłowej emisji głosu, wysiłku głosowego podczas
stanów zapalnych
krtani lub infekcji dróg oddechowych),

- urazy mechaniczne krtani, operacje tarczycy, przedłużona
intubacja, operacje
guzów szyi, dużych naczyń, serca, płuc, przełyku,
nowotworów śródpiersia,
prowadzących do porażenia nerwów krtaniowych,
- stany zapalne.