Związki borowców na +1 stopniu utlenienia

Dla borowców podstawowym stopniem utlenienia jest +3.W miarę wzrostu liczby atomowej
glinowce wykazują coraz silniejszą tendencję do przyjmowania obok stopnia utleniania +3 również
stopnia +1.Występowanie borowców (poza borem) na +1 stopniu utlenienia związane jest z efektem
nieczynnej pary elektronowej. W przypadku talu stopień utlenienia +1 jest nawet trwalszy od
stopnia +3. Świadczy to o coraz bardziej wzrastającej konfiguracji elektronowej ns

2

(bierna para

elektronowa).
Nie ulega wątpliwości,że możliwe jest otrzymanie kilku związków glinu i galu +1.Tak więc
podczas ogrzewania mieszaniny Al

2

O

3

i elementarnego krzemu w wysokiej próżni w 1800°C

powstaje jako produkt sublimacji tlenek Al

2

O.Przeprowadzono także syntezę takich połączeń jak

Al

2

S,Al

2

Se, AlH, AlCl.

GaCl

2

i InCl

2

są diamagnetyczne i zawierają połowę atomów metalu na stopniu utlenienia +1,

połowę natomiast na stopniu utlenienia +3. Atomy galu i indu na stopniu utlenienia +3 tworzą w
tych związkach kompleksy z jonami chlorkowymi. Strukturę obu połączeń wyrażają wzory:
Ga

I

(Ga

III

Cl

4

) i In

I

(In

III

Cl

4

).

Związki jednowartościowego talu zawierają jon Tl

+

o własnościach zbliżonych do własności jonów

litowców,pod pewnymi względami przypominający jednak jon Ag

+

.

Żółty wodorotlenek talawy TlOH,dobrze rozpuszczalny w wodzie,jest silną zasadą,słabszą jednak
od wodorotlenku sodu. W czasie ogrzewania już w 100ºC ulega rozkładowi z utworzeniem tlenku
talawego Tl

2

O w postaci czarnego higroskopijnego proszku. Halogenki i siarczki talawe,podobneie

jak odpowiednie sole srebra,są trudno rozpuszczalne w wodzie. Węglan talawy Tl

2

CO

3

jest dobrze

rozpuszczalny w wodzie,ulega hydrolizie z odczynem alkalicznym jako sól silnej zasady. Również
dobrze rozpuszczalny siarczan Tl

2

SO

4

należy do najczęściej spotykanych związków talu. Wszystkie

rozpuszczalne związki talu są silnie trujące.

Magdalena Majewska
Literatura: A. Bielański, Chemia ogólna i nieorganiczna