1
ST nr 1
WARUNKI TECHNICZNE WYKONANIA l ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH
oznaczenie kodu według Wspólnego Słownika Zamówie
ń
(CPV)
45400000-1 Roboty wykończeniowe
cz
ęść
B: Roboty wyko
ń
czeniowe
zeszyt 4: Powłoki malarskie zewn
ę
trzne i wewn
ę
trzne
l. WST
Ę
P.................................................................................................................................................... 3
1.1. Przedmiot i zakres stosowania ........................................................................................................... 3
1.2. Normy zwi
ą
zane.................................................................................................................................. 3
1.3. Terminy i definicje ............................................................................................................................... 3
2. MATERIAŁY ........................................................................................................................................... 4
2.1. Materiały do malowania elewacji budynków ....................................................................................... 4
2.2. Materiały do malowania wn
ę
trz budynków ......................................................................................... 4
3. PODŁO
ś
A POD MALOWANIE .............................................................................................................. 5
3.1. Wymagania dotycz
ą
ce podło
ż
y pod malowanie ................................................................................. 5
3.3. Przygotowanie podło
ż
y ....................................................................................................................... 6
4. WYKONANIE ROBÓT MALARSKICH ................................................................................................... 6
4.1. Warunki prowadzenia robót malarskich .............................................................................................. 6
4.2. Kontrola materiałów ............................................................................................................................ 6
4.3. Wykonanie robót malarskich zewn
ę
trznych........................................................................................ 7
4.4. Wykonanie robót malarskich wewn
ę
trznych ....................................................................................... 7
5.1. Wymagania w stosunku do powłok z farb dyspersyjnych................................................................... 7
5.2. Wymagania w stosunku do powłok z farb na rozpuszczalnikowych spoiwach
ż
ywicznych ............... 8
5.3. Wymagania w stosunku do powłok wykonanych z farb na spoiwach
ż
ywicznych rozcie
ń
czalnych
wod
ą
........................................................................................................................................................... 8
5.4. Wymagania w stosunku do powłok wykonanych z farb mineralnych z dodatkami modyfikuj
ą
cymi lub
bez, w postaci suchych mieszanek oraz farb na spoiwach mineralno-organicznych ................................ 8
5.5. Wymagania w stosunku do powłok z lakierów na spoiwach
ż
ywicznych wodorozcie
ń
czalnych i
rozpuszczalnikowych ................................................................................................................................. 8
6. KONTROLA I BADANIA PRZY ODBIORZE ROBÓT MALARSKICH ................................................... 8
6.1. Zakres kontroli i bada
ń
........................................................................................................................ 8
6.2. Metody kontroli i bada
ń
....................................................................................................................... 9
6.3. Ocena jako
ś
ci powłok malarskich ....................................................................................................... 9
7. ODBIÓR ROBÓT MALARSKICH........................................................................................................... 9
2
PRZEDMOWA
Do przepisów techniczno-budowlanych według art. 7 ustawy Prawo budowlane z 7 lipca 1994 r. (Dz.U.
nr 89/1994, póz. 414 z pó
ź
niejszymi zmianami) zalicza si
ę
:
- warunki techniczne, jakim powinny odpowiada
ć
obiekty budowlane i ich usytuowanie,
- warunki techniczne u
ż
ytkowania obiektów budowlanych.
W odró
ż
nieniu od wymaga
ń
ustawy Prawo budowlane z 1974 r. ustawodawca do tej kategorii
przepisów nie zaliczył warunków technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych, uznaj
ą
c,
ż
e
odpowiednie regulacje powinny znajdowa
ć
si
ę
w Polskich Normach.
Brak wielu takich norm, szczególnie uwzgl
ę
dniaj
ą
cych stosowanie nowych technologii i wyrobów
budowlanych, utrudnia okre
ś
lenie przedmiotu zamówienia w umowach o roboty budowlane, zawierane
przez inwestora z jednostkami wykonawczymi. Z tego wzgl
ę
du w 1998 r. przy kolejnej zmianie ustawy o
zamówieniach publicznych (Obwieszczenie Prezesa RM z 3 lipca 1998 r. w sprawie jednolitego tekstu
ustawy o zamówieniach publicznych, Dz.U. nr 119/1998, póz. 773) wprowadzono przepis
stwierdzaj
ą
cy,
ż
e w odniesieniu do robót budowlanych przedmiot zamówienia okre
ś
la dokumentacja
projektowa oraz specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót.
Wymienione poj
ę
cia zdefiniowane zostały nast
ę
puj
ą
co w Rozporz
ą
dzeniu MSWiA z 26 lutego 1999 r. w
sprawie metod i podstaw sporz
ą
dzania kosztorysu inwestorskiego (Dz.U. nr 26/1999, póz. 239):
- dokumentacja projektowa - wymagany odr
ę
bnymi przepisami projekt budowlany wraz z opisami i
rysunkami niezb
ę
dnymi do realizacji robót, w razie potrzeby uzupełniony szczegółowymi projektami, lub
opis zawieraj
ą
cy okre
ś
lenie rodzaju, zakresu i standardu wykonania robót budowlanych;
- specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych - opracowanie zawieraj
ą
ce zbiory
wymaga
ń
w zakresie sposobu wykonania robót budowlanych, obejmuj
ą
ce w szczególno
ś
ci wymagania
wła
ś
ciwo
ś
ci materiałów, wymagania dotycz
ą
ce sposobu wykonania i oceny prawidłowo
ś
ci wykonania
poszczególnych robót oraz okre
ś
lenie zakresu prac, które powinny by
ć
uj
ę
te w poszczególnych
pozycjach przedmiaru, zaliczanego do dokumentacji projektowej.
W powy
ż
szym rozporz
ą
dzeniu dopuszcza si
ę
,
ż
e niektóre dane techniczne, technologiczne i
organizacyjne nieokre
ś
lone w dokumentacji projektowej oraz specyfikacji technicznej mog
ą
by
ć
dodatkowo uj
ę
te w zało
ż
eniach wyj
ś
ciowych do kosztorysowania.
Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych, wymagana przy zamówieniach
publicznych, w gospodarce rynkowej stanowi nieodzown
ą
cz
ęść
umowy o roboty budowlane, z reguły
opracowywan
ą
przez inwestora.
Z inicjatywy i na zlecenie Departamentu Architektury, Budownictwa, Geodezji i Kartografii MRRiB
przygotowywany jest zbiór warunków technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych
(WTWiORB) obejmuj
ą
cy wszystkie rodzaje robót, poczynaj
ą
c od tyczenia budynku, a ko
ń
cz
ą
c na
robotach instalacyjnych i wyko
ń
czeniowych, który powinien ułatwi
ć
opracowywanie wspomnianych
specyfikacji technicznych.
Warunki te w formie oddzielnych zeszytów wydawane b
ę
d
ą
przez ITB w serii:
Instrukcje, Wytyczne, Poradniki. Tytuły robocze zeszytów zamieszczone s
ą
w tablicy l na okładce. Nie
uwzgl
ę
dniono wydania WTWiORB dotycz
ą
cych robót ziemnych i konstrukcji stalowych ze wzgl
ę
du na
ukazanie si
ę
odpowiednich norm: PN-B-06050:1999 Geotechnika. Roboty ziemne. Wymagania ogólne
oraz PN-B-06200:2002 Konstrukcje stalowe budowlane. Warunki wykonania i odbioru. Wymagania
podstawowe.
Niniejszy zeszyt zawiera warunki techniczne wykonania i odbioru robót malarskich.
prof. Lesław Brunarski
edytor zeszytów
„Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych"
3
l. WST
Ę
P
1.1. Przedmiot i zakres stosowania
Niniejsze warunki techniczne dotycz
ą
wykonania i odbioru robót malarskich wewn
ą
trz i na zewn
ą
trz budynków
mieszkaniowych, u
ż
yteczno
ś
ci publicznej i przemysłowych.
Warunki techniczne mog
ą
stanowi
ć
dokumenty odniesienia do opracowania wymaganych:
• opisów dotycz
ą
cych okre
ś
lenia rodzaju, zakresu i sposobu wykonywania poszczególnych rodzajów robót- w
dokumentacji projektowej,
• specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót, które wraz z dokumentacj
ą
projektow
ą
okre
ś
laj
ą
przedmiot zamówienia -w przypadkach zamówie
ń
publicznych.
W niniejszych warunkach technicznych zostały uwzgl
ę
dnione wymagania techniczne PN oraz współczesna
wiedza i do
ś
wiadczenia praktyczne zdobyte przy wykonywaniu na ró
ż
nym podło
ż
u powłok malarskich wewn
ą
trz
i na zewn
ą
trz budynków, przy u
ż
yciu ró
ż
nych farb, lakierów i emalii.
Zakłada si
ę
,
ż
e roboty malarskie b
ę
d
ą
wykonywane przez wykwalifikowane, kompetentne i przeszkolone
zespoły robocze wyposa
ż
one w niezb
ę
dny sprz
ę
t.
W tek
ś
cie przyj
ę
to zasad
ę
niecytowania tekstów, lecz jedynie powoływania si
ę
na odpowiednie punkty
przepisów norm.
Zakres opracowania obejmuje wymagania wła
ś
ciwo
ś
ci materiałów, wymagania i sposoby przygotowania
podło
ż
y, zasady wykonywania powłok malarskich oraz kontroli wykonania i odbiorów robót malarskich, z
wył
ą
czeniem robót antykorozyjnych i ogniochronnych.
Postanowienia niniejszych warunków technicznych nie dotycz
ą
rusztowa
ń
, pomostów roboczych i innych
pomocniczych urz
ą
dze
ń
budowlanych.
1.2. Normy zwi
ą
zane
PN-B-10020:1968 Roboty murowe z cegły. Wymagania i badania przy odbiorze PN-B-10100.-1970 Roboty
tynkowe. Tynki zwykłe. Wymagania i badania
przy odbiorze PN-B-10102:1991 Farby do elewacji budynków. Wymagania i badania
PN-EN-IS02409:1999 Wyroby lakierowe. Okre
ś
lanie przyczepno
ś
ci powłok do
podło
ż
a oraz przyczepno
ś
ci mi
ę
dzywarstwowej PN-C-81607:1998 Emalie olejno-
ż
ywiczne, ftalowe, ftalowe
modyfikowane
i ftalowe kopolimeryzowane styrenowane PN-C-81802:2002 Lakiery wodorozcie
ń
czalne stosowane wewn
ą
trz
PN-C-8190L2002 Farby olejne i alkidowe PN-C-81913:1998 Farby dyspersyjne do malowania elewacj i
budynków PN-C-81914:2002 Farby dyspersyjne do malowania wn
ę
trz budynków
1.3. Terminy i definicje
Podło
ż
e malarskie - powierzchnia (np. tynku, betonu, drewna, płyt pil
ś
niowych itp.) surowa, zagruntowana lub
wygładzona (np. warstw
ą
szpachlówki), na które} ma by
ć
wykonana powłoka malarska.
Powłoka malarska - stwardniała warstwa farby, lakieru lub emalii nało
ż
ona i rozprowadzona na podło
ż
u,
decyduj
ą
ca o wła
ś
ciwo
ś
ciach u
ż
ytkowych i wygl
ą
dzie powierzchni malowanej.
Farba - płynna lub półpłynna zawiesina albo mieszanina silnie rozdrobnionych ciał stałych (np. pigmentu-
barwnika i ró
ż
nych wypełniaczy) w roztworze spoiwa.
Lakier - nie pigmentowany roztwór koloidalny (np.
ż
ywic, olejów, poliestrów), który po pokryciu nim powierzchni
i wyschni
ę
ciu tworzy powłok
ę
transparentn
ą
.
Emalia - barwiony pigmentami lakier, zastygaj
ą
cy w szklist
ą
powłok
ę
.
Pigment - naturalna lub sztuczna substancja barwna albo barwi
ą
ca, która nadaje kolor okre
ś
lonym farbom lub
emaliom.
Farba dyspersyjna - zawiesina pigmentów i wypełniaczy w dyspersji wodnej polimeru z dodatkiem
ś
rodków
pomocniczych.
Farba na rozpuszczalnikowych spoiwach
ż
ywicznych - zawiesina pigmentów i obci
ąż
ników w spoiwie
ż
ywicznym rozcie
ń
czonym rozpuszczalnikami organicznymi (np. benzyn
ą
ł
ą
kow
ą
, terpentyn
ą
itp.).
Farba i emalie na spoiwach
ż
ywicznych rozcie
ń
czalne wod
ą
- zawiesina pigmentów i obci
ąż
ników w
spoiwie
ż
ywicznym, rozcie
ń
czalne wod
ą
.
Farba na spoiwach mineralnych - mieszanina spoiwa mineralnego (np. wapna, cementu, szkła wodnego itp.),
pigmentów, wypełniaczy oraz
ś
rodków pomocniczych i modyfikuj
ą
cych, przygotowana w postaci suchej
mieszanki przeznaczonej do zarobienia wod
ą
lub w postaci ciekłej, gotowej do stosowania kompozycji.
Farba na spoiwach mineralno-organicznych - mieszanina spoiw mineralnych i organicznych (np. dyspersji
wodnej
ż
ywic, kleju kazeinowego, kleju kostnego itp.), pigmentów, wypełniaczy oraz
ś
rodków pomocniczych;
produkowana w postaci suchych mieszanek lub past do zarobienia wod
ą
.
1.4. Dokumentacja robót malarskich
Dokumentacj
ę
robót malarskich stanowi
ą
:
4
• projekt budowlany, opracowany zgodnie z Rozporz
ą
dzeniem MSWiA z 3.11.1998 r. w sprawie zakresu i formy
projektu budowlanego (Dz.U. nr 140/1998, póz. 906),
• specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót (obligatoryjna w przypadku zamówie
ń
publicznych), zgodna
z definicj
ą
w Rozporz
ą
dzeniu MSWiA z 26 lutego 1999 r. (Dz.U. nr 26/1999, póz. 239),
• dziennik budowy, prowadzony zgodnie z zarz
ą
dzeniem MGPiB z 15 grudnia 1994 r. w sprawie dziennika
budowy oraz tablicy informacyjnej (M.P. nr 2/1995,póz. 29),
• dokumenty (certyfikaty lub deklaracje zgodno
ś
ci)
ś
wiadcz
ą
ce o dopuszczeniu do obrotu i powszechnego
stosowania u
ż
ytych wyrobów budowlanych, zgodne z ustaw
ą
Prawo budowlane z 7 lipca 1999 r. (Dz.U. nr
89/1994, póz. 414 z pó
ź
niejszymi zmianami),
• protokóły odbiorów cz
ęś
ciowych i ko
ń
cowych robót malarskich, z zał
ą
czonymi protokółami z bada
ń
kontrolnych.
Przez dokumentacj
ę
powykonawcz
ą
robót malarskich nale
ż
y rozumie
ć
(zgodnie z art. 3, p. 14 ustawy Prawo
budowlane) wymienion
ą
wy
ż
ej dokumentacj
ę
robót malarskich z naniesionymi zmianami w stosunku do projektu
budowlanego i specyfikacji technicznej, dokonanymi w toku wykonywania prac.
Je
ś
li do umowy inwestora z wykonawc
ą
nie doł
ą
czono specyfikacji technicznej w opisie w dokumentacji
projektowej powinno by
ć
zaznaczone,
ż
e wykonanie i odbiory okre
ś
lonych w projekcie budowlanym robót
malarskich powinny by
ć
zgodne z niniejszymi warunkami technicznymi.
2. MATERIAŁY
2.1. Materiały do malowania elewacji budynków
Do malowania elewacji mog
ą
by
ć
stosowane farby:
• na rozpuszczalnikowych spoiwach
ż
ywicznych,
• na spoiwach mineralnych z dodatkami modyfikuj
ą
cymi, w postaci suchych mieszanek do zarabiania wod
ą
lub
w postaci ciekłej,
•. na spoiwach mineralno-organicznych jedno- lub kilkuskładnikowe do rozcie
ń
czania wod
ą
,
które powinny odpowiada
ć
wymaganiom normy PN-B-10102:1991 lub aprobat technicznych.
Farby dyspersyjne do malowania elewacji budynków powinny odpowiada
ć
wymaganiom normy PN-C-
81913:1998.
Farby olejne, ftalowe, ftalowe modyfikowane i ftalowe kopolimeryzowane powinny odpowiada
ć
wymaganiom
normy PN-C-81901:2002.
Emalie olejno-
ż
ywiczne, ftalowe, ftalowe modyfikowane i ftalowe kopolimeryzowane styrenowane powinny
odpowiada
ć
wymaganiom normy PN-C-81607:1998.
Farby i emalie na spoiwie
ż
ywicznym rozcie
ń
czanie wod
ą
powinny odpowiada
ć
wymaganiom aprobat
technicznych.
Ś
rodki gruntuj
ą
ce powinny odpowiada
ć
wymaganiom aprobat technicznych.
2.2. Materiały do malowania wn
ę
trz budynków
Do malowania wn
ę
trz budynków mog
ą
by
ć
stosowane:
• farby dyspersyjne, które powinny odpowiada
ć
wymaganiom normy PN-C-81914:2002,
• farby olejne, ftalowe, ftalowe modyfikowane, ftalowe kopolimeryzowane styrenowane, które powinny
odpowiada
ć
wymaganiom PN-C-81901:2002,
• emalie olejno-
ż
ywiczne, ftalowe, ftalowe modyfikowane, ftalowe kopolimeryzowane styrenowane, które
powinny odpowiada
ć
wymaganiom normy PN-C-81607:1998,
• farby na spoiwach:
-
ż
ywicznych rozpuszczalnikowych innych ni
ż
olejne i ftalowe,
-
ż
ywicznych rozcie
ń
czalnych wod
ą
,
- mineralnych bez lub z dodatkami modyfikuj
ą
cymi w postaci ciekłej lub suchych mieszanek do zarobienia
wod
ą
,
- mineralno-organicznych jedno- lub kilkuskładnikowe do rozcie
ń
czania wod
ą
, które powinny odpowiada
ć
wymaganiom aprobat technicznych,
• lakiery olejno-
ż
ywiczne, ftalowe modyfikowane i ftalowe kopolimerowane styrenowane, które powinny
odpowiada
ć
wymaganiom normy PN-C-81800:1998.
• lakiery, które powinny odpowiada
ć
normie PN-C-81802:2002
• lakiery na spoiwach
ż
ywicznych rozpuszczalnikowych, inne ni
ż
olejne i ftalowe,
•
ś
rodki gruntuj
ą
ce,
które powinny odpowiada
ć
wymaganiom aprobat technicznych.
5
3. PODŁO
ś
A POD MALOWANIE
3.1. Wymagania dotycz
ą
ce podło
ż
y pod malowanie
Podło
ż
e pod malowanie stanowi
ć
mog
ą
:
• nieotynkowane mury z cegły lub z kamienia,
• beton,
• tynk zwykły cementowy, cementowo-wapienny, wapienny, gipsowo-wapie-.nny, gipsowy,
• tynk pocieniony, mineralny i
ż
ywiczny,
• drewno,
• materiały drewnopochodne (sklejka, płyta wiórowa, płyta pil
ś
niowa itp.),
• płyta gipsowo-kartonowa,
• płyta włóknisto-mineralna (np. lignocementowe, azbestowo-cementowe),
• elementy metalowe.
Wymagania dotycz
ą
ce podło
ż
y pod malowanie s
ą
nast
ę
puj
ą
ce:
1. Mury ceglane i kamienne pod wzgl
ę
dem dokładno
ś
ci wykonania powinny odpowiada
ć
wymaganiom normy
PN-B-10020:1968.
Spoiny muru powinny by
ć
całkowicie wypełnione zapraw
ą
równo z licem muru. Przed malowaniem wszelkie
ubytki w murze powinny by
ć
uzupełnione.
Mur powinien by
ć
suchy, a jego powierzchnia oczyszczona z zaschni
ę
tych grudek zaprawy wystaj
ą
cych poza
jej obrys oraz z kurzu, tłuszczu i ewentualnych resztek starej powłoki malarskiej.
2. Powierzchnie betonowe powinny by
ć
oczyszczone z odstaj
ą
cych grudek zwi
ą
zanego betonu oraz tłustych
plam i kurzu. Wystaj
ą
ce lub widoczne elementy metalowe powinny by
ć
usuni
ę
te lub zabezpieczone farb
ą
antykorozyjn
ą
.
Uszkodzenia lub miejsca rakowate betonu powinny by
ć
naprawione zapraw
ą
cementow
ą
lub specjalnymi
mieszankami, na które wydano aprobaty teczniczne.
3. Tynki zwykłe:
a) nowe niemalowane tynki powinny odpowiada
ć
wymaganiom normy PN-B-10100:1970. Wszelkie uszkodzenia
tynków powinny by
ć
usuni
ę
te przez wypełnienie odpowiedni
ą
zapraw
ą
i zatarte do równej powierzchni.
Powierzchnia tynków powinna by
ć
pozbawiona zanieczyszcze
ń
(np. kurzu, rdzy, tłuszczy, wykwitów solnych).
Wystaj
ą
ce lub widoczne nieusuwalne elementy metalowe powinny by
ć
zabezpieczone antykorozyjnie;
b) tynki malowane uprzednio farbami powinny by
ć
oczyszczone ze starej farby i wszelkich wykwitów oraz
odkurzone i umyte wod
ą
. Po umyciu powierzchnia tynków nie powinna wykazywa
ć
ś
ladów starej farby ani pyłu
po starej powłoce malarskiej.
Uszkodzenia tynków nale
ż
y naprawi
ć
odpowiedni
ą
zapraw
ą
, a elementy metalowe zabezpieczy
ć
antykorozyjnie.
4. Tynki pocienione powinny spełnia
ć
takie same wymagania jak tynki zwykłe. , 5. Podło
ż
a z drewna,
materiałów drewnopochodnych powinny by
ć
niezmurszałe, mie
ć
wilgotno
ść
nie wi
ę
ksz
ą
ni
ż
12%, bez zepsutych
lub wypadaj
ą
cych s
ę
ków . i zacieków
ż
ywicznych. Powierzchnia powinna by
ć
odkurzona i oczyszczona z
plam tłuszczu,
ż
ywicy, starej farby i innych zanieczyszcze
ń
. Ewentualne uszkodzenia powinny by
ć
naprawione
szpachlówk
ą
posiadaj
ą
c
ą
aprobat
ę
techniczn
ą
.
6. Podło
ż
a z płyt gipsowo-kartonowych powinny by
ć
odkurzone, bez plam tłuszczu i oczyszczone ze starej
farby. Wkr
ę
ty mocuj
ą
ce oraz styki płyt powinny by
ć
zaszpachlowane. Uszkodzone fragmenty płyt powinny by
ć
naprawione mas
ą
szpachlow
ą
, na któr
ą
wydano aprobat
ę
techniczn
ą
.
7. Podło
ż
a z płyt włóknisto-mineralnych powinny mie
ć
wilgotno
ść
nie wi
ę
ksz
ą
ni
ż
4% oraz powierzchni
ę
dokładnie odkurzon
ą
, bez plam tłuszczu, wykwitów, rdzy i innych zanieczyszcze
ń
. Wkr
ę
ty mocuj
ą
ce nie
powinny wystawa
ć
poza lico płyty, a ich główki powinny by
ć
zabezpieczone antykorozyjnie.
8. Elementy metalowe powinny by
ć
oczyszczone z pozostało
ś
ci zaprawy, gipsu, rdzy i plam tłuszczu.
3.2. Kontrola podło
ż
y pod malowanie
Kontrole podło
ż
y pod malowanie w zale
ż
no
ś
ci od ich rodzaju nale
ż
y wykonywa
ć
w nast
ę
puj
ą
cych terminach:
• po otrzymaniu protokółu z ich przyj
ę
cia -tynków,
• nie wcze
ś
niej ni
ż
po 4 tygodniach od daty ich wykonania -betonu. Kontrol
ę
podło
ż
y nale
ż
y przeprowadzi
ć
po
zamocowaniu i wbudowaniu wszystkich elementów przeznaczonych do malowania. Kontrola powinna
obejmowa
ć
w przypadku:
? • murów ceglanych i kamiennych - zgodno
ść
wykonania z projektem budowlanym, dokładno
ść
wykonania zgodnie z norm
ą
PN-B-10020:1968, wypełnienie | spoin, naprawy i uzupełnienia, czysto
ść
powierzchni, wilgotno
ść
muru,
• podło
ż
y betonowych - zgodno
ść
wykonania z projektem budowlanym, czysto
ść
powierzchni, naprawy i
uzupełnienia, zabezpieczenie elementów metalowych,
• tynków zwykłych i pocienionych - zgodno
ść
z projektem, równo
ść
i wygl
ą
d powierzchni z wymaganiami normy
PN-B-10100:1970, czysto
ść
powierzchni, naprawy i uzupełnienia, zabezpieczenie elementów metalowych,
wilgotno
ś
ci,
• podło
ż
y z drewna - wilgotno
ść
, stan podło
ż
a, wygl
ą
d i czysto
ść
powierzchni, wykonane naprawy i
uzupełnienia,
6
• płyt gipsowo-kartonowych i włóknisto-mineralnych - wilgotno
ść
, wygl
ą
d i czysto
ść
powierzchni, naprawy i
uzupełnienia, wyko
ń
czenie styków oraz zabezpieczenie wkr
ę
tów,
• elementów metalowych - czysto
ść
powierzchni.
Kontrol
ę
dokładno
ś
ci wykonania murów nale
ż
y przeprowadzi
ć
metodami opisanymi w normie PN-B-
10020:1968.
Równo
ść
powierzchni tynków nale
ż
y sprawdzi
ć
metodami opisanymi w normie PN-B-10100:1970.
Wygl
ą
d powierzchni podło
ż
y nale
ż
y oceni
ć
wizualnie z odległo
ś
ci około l m w rozproszonym
ś
wietle dziennym
lub sztucznym.
Zapylenie powierzchni (z wyj
ą
tkiem powierzchni stalowych) nale
ż
y oceni
ć
przez przetarcie powierzchni such
ą
,
czy sta r
ę
k
ą
. W przypadku powierzchni stalowych do przetarcia nale
ż
y u
ż
y
ć
czystej szmatki.
Wilgotno
ść
podło
ż
y nale
ż
y ocenia
ć
przy u
ż
yciu odpowiednich przyrz
ą
dów. W przypadkach w
ą
tpliwych nale
ż
y
pobra
ć
próbk
ę
podło
ż
a i okre
ś
li
ć
wilgotno
ść
metod
ą
suszarkowo-wagow
ą
.
Wyniki kontroli podło
ż
y nale
ż
y odnotowa
ć
w formie protokółu kontroli i wpisu do Dziennika Budowy.
3.3. Przygotowanie podło
ż
y
W przypadku stwierdzenia niezgodno
ś
ci podło
ż
y z wymaganiami przedstawionymi w p. 3.1 nale
ż
y okre
ś
li
ć
zakres prac, rodzaje materiałów oraz sposoby maj
ą
ce na celu usuni
ę
cie tych niezgodno
ś
ci.
Po usuni
ę
ciu niezgodno
ś
ci nale
ż
y przeprowadzi
ć
ponown
ą
kontrol
ę
podło
ż
y, a wyniki kontroli nale
ż
y odnotowa
ć
w formie protokołu kontroli i wpisu do Dziennika Budowy.
4. WYKONANIE ROBÓT MALARSKICH
4.1. Warunki prowadzenia robót malarskich
Roboty malarskie nie powinny by
ć
prowadzone:
- podczas opadów atmosferycznych (w przypadku robót na zewn
ą
trz budynku),
- w temperaturze poni
ż
ej +5 °C, z dodatkowym zastrze
ż
eniem, aby w ci
ą
gu doby nie nast
ę
pował spadek
temperatury poni
ż
ej O °C,
- w temperaturze powy
ż
ej 25 °C, z dodatkowym zastrze
ż
eniem, aby temperatura podło
ż
a nie była wy
ż
sza ni
ż
20 °C (np. w miejscach bardzo nasłonecznionych).
W przypadku wyst
ą
pienia opadów w trakcie prowadzenia robót malarskich powierzchnie
ś
wie
ż
o pomalowane
(nie wyschni
ę
te) nale
ż
y osłoni
ć
.
Roboty malarskie mo
ż
na rozpocz
ąć
, je
ż
eli wilgotno
ść
podło
ż
y mineralnych (tynki, beton, mur, płyty włóknisto-
mineralne itp.) przewidzianych pod malowanie jest nie wi
ę
ksza ni
ż
podano w tablicy l, a w przypadku podło
ż
y
drewnianych nie wi
ę
ksza ni
ż
podana w p. 3.1.
Tablica l. Najwi
ę
ksza dopuszczalna wilgotno
ść
podło
ż
y mineralnych przeznaczonych do malowania
Lp.
Rodzaj farby
Najwi
ę
ksza
wilgotno
ść
podło
ż
a,
w % masy
l
Farby dyspersyjne, na spoiwach
ż
ywicznych
rozcie
ń
czalnych wod
ą
4
2
Farby na spoiwach
ż
ywicznych rozpuszczalnikowych
3
3
Farby na spoiwach mineralnych bez lub z dodatkami
modyfikuj
ą
cymi w postaci suchych mieszanek
rozcie
ń
czalnych wod
ą
lub w postaci ciekłej
6
4
Farby na spoiwach mineralno-organicznych
4
Prace malarskie (zabezpieczenia antykorozyjne) na podło
ż
ach stalowych prowadzi
ć
nale
ż
y przy wilgotno
ś
ci
wzgl
ę
dnej powietrza nie wi
ę
kszej ni
ż
80%.
W pomieszczeniach zamkni
ę
tych przy pracach malarskich nale
ż
y zapewni
ć
odpowiedni
ą
wentylacj
ę
.
Roboty malarskie farbami rozpuszczalnikowymi nale
ż
y prowadzi
ć
z dala od otwartych
ź
ródeł ognia.
4.2. Kontrola materiałów
Farby i
ś
rodki gruntuj
ą
ce u
ż
yte do malowania powinny odpowiada
ć
normom wymienionym w p. 2.1, 2.2.
Bezpo
ś
rednio przed u
ż
yciem nale
ż
y sprawdzi
ć
:
- czy dostawca dostarczył deklaracje zgodno
ś
ci lub certyfikaty zgodno
ś
ci wyrobów z odpowiedni
ą
norm
ą
lub
aprobat
ą
techniczn
ą
,
- termin przydatno
ś
ci do u
ż
ycia podany na opakowaniu,
- wygl
ą
d zewn
ę
trzny farby w ka
ż
dym opakowaniu. Ocen
ę
wygl
ą
du zewn
ę
trznego nale
ż
y przeprowadzi
ć
wizualnie. Farba powinna stanowi
ć
jednorodn
ą
w kolorze i konsystencji mieszanin
ę
. Niedopuszczalne jest
stosowanie farb, w których wida
ć
:
a) w przypadku farb ciekłych:
7
• skoagulowane spoiwo,
• nieroztarte pigmenty,
• grudki wypełniaczy (z wyj
ą
tkiem niektórych farb strukturalnych),
• ko
ż
uch,
•
ś
lady ple
ś
ni,
• trwały, nie daj
ą
cy si
ę
wymiesza
ć
osad,
• nadmierne, utrzymuj
ą
ce si
ę
spienienie,
• obce wtr
ą
cenia,
• zapach gnilny.
b) w przypadku farb w postaci suchych mieszanek:
• zbrylenie,
• obce wtr
ą
cenie,
• zapach gnilny,
•
ś
lady ple
ś
ni.
4.3. Wykonanie robót malarskich zewn
ę
trznych
Roboty malarskie na zewn
ą
trz budynku mo
ż
na rozpocz
ąć
, kiedy podło
ż
a spełniaj
ą
wymagania podane w p.
3.1, a warunki wymagania punktu 4.1.
Roboty powinny by
ć
wykonywane na podło
ż
ach oczyszczonych i odpowiednio przygotowanych w zale
ż
no
ś
ci od
rodzaju stosowanej farby i
żą
danej jako
ś
ci robót.
Prace malarskie nale
ż
y prowadzi
ć
zgodnie z instrukcj
ą
producenta farby, która powinna zawiera
ć
:
- informacje o ewentualnym
ś
rodku gruntuj
ą
cym i o przypadkach, kiedy nale
ż
y go stosowa
ć
,
- sposób przygotowania farby do malowania,
• sposób nakładania farby, w tym informacje o narz
ę
dziach (np. p
ę
dzle, wałki, agregaty malarskie),
• krotno
ść
nakładania farby oraz jej zu
ż
ycie na l m
2
,
• czas mi
ę
dzy nakładaniem kolejnych warstw,
• zalecenia odno
ś
nie mycia narz
ę
dzi,
• zalecenia w zakresie bhp.
Elementy budynku, które w czasie robót malarskich mog
ą
ulec uszkodzeniu lub zanieczyszczeniu, nale
ż
y
zabezpieczy
ć
i osłania
ć
przed zabrudzeniem farbami.
4.4. Wykonanie robót malarskich wewn
ę
trznych
Roboty malarskie wewn
ą
trz budynku mo
ż
na rozpocz
ąć
, kiedy podło
ż
a spełniaj
ą
wymagania podane w p. 3. l, a
warunki wymagania punktu 4. l.
Podło
ż
a powinny by
ć
oczyszczone i przygotowane w zale
ż
no
ś
ci od stosowanej farby i
żą
danej jako
ś
ci robót.
Pierwsze malowanie nale
ż
y wykona
ć
po:
• całkowitym uko
ń
czeniu robót instalacyjnych, tj. wodoci
ą
gowych, kanalizacyjnych, centralnego ogrzewania,
gazowych, elektrycznych, z wyj
ą
tkiem zało
ż
enia urz
ą
dze
ń
sanitarnych ceramicznych i metalowych lub z
tworzyw sztucznych (biały monta
ż
) oraz armatury o
ś
wietleniowej (gniazdka, wył
ą
czniki itp.),
• wykonaniu podło
ż
y pod wykładziny podłogowe,
• uło
ż
eniu podłóg drewnianych, tzw. białych,
• całkowitym dopasowaniu i wyregulowaniu stolarki, lecz przed oszkleniem
okien itp., je
ś
li stolarka nie została wyko
ń
czona fabrycznie. Drugie malowanie mo
ż
na wykona
ć
po:
• wykonaniu tzw. białego monta
ż
u,
• uło
ż
eniu posadzek (z wyj
ą
tkiem wykładzin dywanowych i wykładzin z tworzyw sztucznych) z przybiciem listew
przy
ś
ciennych i cokołów,
• oszkleniu okien, je
ś
li nie było to wykonane fabrycznie.
Prace malarskie nale
ż
y prowadzi
ć
zgodnie z instrukcj
ą
producenta farb zawieraj
ą
c
ą
informacje wymienione w p.
4.3.
Elementy, które w czasie robót malarskich mog
ą
ulec uszkodzeniu lub zabrudzeniu, nale
ż
y zabezpieczy
ć
i
osłoni
ć
.
5.1. Wymagania w stosunku do powłok z farb dyspersyjnych
Powłoki z farb dyspersyjnych powinny by
ć
:
a) niezmywalne przy stosowaniu
ś
rodków myj
ą
cych i dezynfekuj
ą
cych, odporne na tarcie na sucho i na
szorowanie oraz na reemulgacj
ę
,
b) aksamitno-matowe lub posiada
ć
nieznaczny połysk,
c) jednolitej barwy, równomierne, bez smug, plam, zgodne ze wzorcem producenta i projektem technicznym,
d) bez uszkodze
ń
, smug, prze
ś
witów podło
ż
a, plam,
ś
ladów p
ę
dzla,
e) bez złuszcze
ń
, odstawania od podło
ż
a oraz widocznych ł
ą
cze
ń
i poprawek. Dopuszcza si
ę
chropowato
ść
powłoki odpowiadaj
ą
c
ą
rodzajowi faktury pokrywanego podło
ż
a. Nie powinny wyst
ę
powa
ć
ulegaj
ą
ce rozcieraniu
8
grudki pigmentów i wypełniaczy.
5.2. Wymagania w stosunku do powłok z farb na
rozpuszczalnikowych spoiwach
ż
ywicznych
Powłoki z farb na rozpuszczalnikowych spoiwach
ż
ywicznych powinny by
ć
:
a) odporne na zmywanie wod
ą
przy zastosowaniu
ś
rodków myj
ą
cych, tarcie na sucho i na szorowanie,
b) bez uszkodze
ń
, smug, plam, prze
ś
witów i
ś
ladów p
ę
dzla; nie dopuszcza si
ę
sp
ę
ka
ń
, niszczenia si
ę
powłoki i
odstawania od podło
ż
a; dopuszcza si
ę
natomiast chropowato
ść
powłoki odpowiadaj
ą
c
ą
rodzajowi faktury
podło
ż
a,
c) zgodne ze wzorcem producenta i projektem technicznym w zakresie barwy i połysku.
Przy malowaniach jednowarstwowych dopuszcza si
ę
nieznaczne miejscowe prze
ś
wity podło
ż
a.
5.3. Wymagania w stosunku do powłok wykonanych z farb na spoi-
wach
ż
ywicznych rozcie
ń
czalnych wod
ą
Powłoki wykonane z farb na spoiwach
ż
ywicznych rozcie
ń
czalnych wod
ą
powinny spełnia
ć
wymagania podane
w p. 5.2.
5.4. Wymagania w stosunku do powłok wykonanych z farb mineral-
nych z dodatkami modyfikuj
ą
cymi lub bez, w postaci suchych miesza-
nek oraz farb na spoiwach mineralno-organicznych
Powłoki z farb mineralnych powinny:
a) równomiernie pokrywa
ć
podło
ż
e, bez prze
ś
witów, plam i odprysków- nie powinny za
ś
ś
ciera
ć
si
ę
ani
obsypywa
ć
przy potarciu mi
ę
kk
ą
tkanin
ą
bawełnian
ą
,
b) nie mie
ć
ś
ladów p
ę
dzla,
c) w zakresie barwy i połysku by
ć
zgodne z wzorem producenta oraz projektem technicznym,
d) by
ć
odporne na zmywanie wod
ą
(za wyj
ą
tkiem farb wapiennych i cementowych bez dodatków
modyfikuj
ą
cych),
e) nie mie
ć
przykrego zapachu. Dopuszcza si
ę
w tego rodzaju powłokach:
a) na powłokach wykonanych na elewacjach niejednolity odcie
ń
barwy powłoki w miejscach napraw tynku po
hakach rusztowa
ń
o powierzchni nie wi
ę
kszy ni
ż
20 cm
2
,
b) chropowato
ść
powłoki odpowiadaj
ą
c
ą
rodzajowi faktury pokrywanego podło
ż
a,
c) odchylenia do 2 mm na l m oraz do 3 mm na całej długo
ś
ci na liniach styku odmiennych barw,
d)
ś
lady p
ę
dzla na powłokach jednowarstwowych.
5.5. Wymagania w stosunku do powłok z lakierów na spoiwach
ż
ywi-
cznych wodorozcie
ń
czalnych i rozpuszczalnikowych
Powłoka z lakierów powinna:
a) mie
ć
jednolity w odcieniu i połysku wygl
ą
d zgodny z wzorcem producenta i projektem technicznym,
b) nie mie
ć
ś
ladów p
ę
dzla, smug, plam, zacieków, uszkodze
ń
, p
ę
cherzy i zmarszcze
ń
,
c) dobrze przylega
ć
do podło
ż
a,
d) by
ć
odporna na zarysowanie i wycieranie,
e) by
ć
odporna na zmywanie wod
ą
ze
ś
rodkiem myj
ą
cym.
6. KONTROLA I BADANIA PRZY ODBIORZE ROBÓT
MALARSKICH
6.1. Zakres kontroli i bada
ń
Badanie powłok przy ich odbiorze nale
ż
y przeprowadzi
ć
po zako
ń
czeniu ich wykonania, nie wcze
ś
niej jednak
ni
ż
po 14 dniach.
Badania techniczne nale
ż
y przeprowadzi
ć
w temperaturze powietrza nie ni
ż
szej ni
ż
,+5 °C i przy wilgotno
ś
ci
wzgl
ę
dnej powietrza nie wy
ż
szej ni
ż
65%.
Odbiór robót malarskich obejmuje:
• sprawdzenie wygl
ą
du zewn
ę
trznego,
• sprawdzenie zgodno
ś
ci barwy i połysku,
9
• sprawdzenie odporno
ś
ci na wycieranie,
• sprawdzenie przyczepno
ś
ci powłoki,
• sprawdzenie odporno
ś
ci na zmywanie.
6.2. Metody kontroli i bada
ń
Badania powłok malarskich przy odbiorze nale
ż
y wykona
ć
nast
ę
puj
ą
co:
a) sprawdzenie wygl
ą
du zewn
ę
trznego - wizualnie, okiem nieuzbrojonym w
ś
wietle rozproszonym z odległo
ś
ci
około 0,5 m,
b) sprawdzenie zgodno
ś
ci barwy i połysku - przez porównanie w
ś
wietle rozproszonym barwy i połysku
wyschni
ę
tej powłoki z wzorcem producenta.
c) sprawdzenie odporno
ś
ci powłoki na wycieranie - przez lekkie, kilkukrotne pocieranie jej powierzchni wełnian
ą
lub bawełnian
ą
szmatk
ą
w kolorze kontrastowym do powłoki. Powłok
ę
nale
ż
y uzna
ć
za odporn
ą
na wycieranie,
je
ż
eli na szmatce nie wyst
ą
piły
ś
lady farby,
d) sprawdzenie przyczepno
ś
ci powłoki:
• na podło
ż
ach mineralnych i mineralno-włóknistych - przez wykonanie skalpelem siatki naci
ęć
prostopadłych o
boku oczka 5 mm, po 10 oczek w ka
ż
d
ą
stron
ę
a nast
ę
pnie przetarciu p
ę
dzlem naci
ę
tej powłoki; przyczepno
ść
powłoki nale
ż
y uzna
ć
za dobr
ą
, je
ż
eli
ż
aden z kwadracików nie wypadnie,
• na podło
ż
ach drewnianych i metalowych - metod
ą
opisan
ą
w normie PN-EN-ISO 2409.
e) sprawdzenie odporno
ś
ci na zmywanie - przez pi
ę
ciokrotne silne potarcie powłoki mokr
ą
namydlon
ą
szczotk
ą
z twardej szczeciny, a nast
ę
pnie dokładne spłukanie jej wod
ą
za pomoc
ą
mi
ę
kkiego p
ę
dzla; powłok
ę
nale
ż
y
uzna
ć
za odporn
ą
na zmywanie, je
ż
eli piana mydlana na szczotce nie ulegnie zabarwieniu oraz je
ż
eli po
wyschni
ę
ciu cała badana powłoka b
ę
dzie miała jednakow
ą
barw
ę
i nie powstan
ą
prze
ś
wity podło
ż
a.
Wyniki kontroli i bada
ń
powłok powinny by
ć
odnotowane w formie protokółu z kontroli i bada
ń
.
6.3. Ocena jako
ś
ci powłok malarskich
Je
ż
eli badania wymienione w p. 6.2 dadz
ą
wynik pozytywny, to powłoki malarskie nale
ż
y uzna
ć
za wykonane
prawidłowo.
W przypadku gdy którekolwiek z wymaga
ń
stawianych powłokom nie jest spełnione, nale
ż
y uzna
ć
,
ż
e powłoki
nie zostały wykonane prawidłowo i nale
ż
y wykona
ć
działania koryguj
ą
ce, maj
ą
ce na celu usuni
ę
cie
niezgodno
ś
ci. W tym celu w protokóle kontroli i bada
ń
nale
ż
y okre
ś
li
ć
zakres prac, rodzaje materiałów oraz
sposoby doprowadzenia do zgodno
ś
ci powłoki z wymaganiami.
Po usuni
ę
ciu niezgodno
ś
ci nale
ż
y ponownie skontrolowa
ć
wykonane powłoki, a wynik odnotowa
ć
w formie
protokółu kontroli i bada
ń
.
7. ODBIÓR ROBÓT MALARSKICH
Odbiór robót malarskich nast
ę
puje po stwierdzeniu zgodno
ś
ci ich wykonania z zamówieniem, którego przedmiot
okre
ś
laj
ą
projekt budowlany oraz specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót, a tak
ż
e dokumentacja
powykonawcza, w której podane s
ą
uzgodnione zmiany dokonane w toku wykonywania prac malarskich.
Zgodno
ść
wykonania robót stwierdza si
ę
na podstawie zgodno
ś
ci wyników bada
ń
kontrolnych wymienionych w
p. 5 z wymaganiami norm, aprobat technicznych i podanymi w niniejszych warunkach technicznych.
Roboty malarskie wykonane niezgodnie z wymienionymi wymaganiami mog
ą
by
ć
odebrane pod warunkiem,
ż
e
odst
ę
pstwa nie obni
ż
aj
ą
wła
ś
ciwo
ś
ci u
ż
ytkowych i komfortu ich u
ż
ytkowania. W przeciwnym wypadku nale
ż
y je
poprawi
ć
i przedstawi
ć
do ponownego odbioru.
Protokół odbioru powinien zawiera
ć
:
- ocen
ę
wyników bada
ń
,
- stwierdzenie zgodno
ś
ci lub niezgodno
ś
ci wykonania robót z zamówieniem,
- wykaz wad i usterek ze wskazaniem sposobu ich usuni
ę
cia.