KURS WALUTOWY

Kurs walutowy jest najważniejszą normą sterującą handlem

zagranicznym. Przez kurs walutowy powszechnie rozumie się stosunek,

w jakim dokonuje się wymiany określonej ilości danej waluty na jednostkę

innej waluty. W gospodarce rynkowej kurs walutowy jest zatem ceną

pieniądza zagranicznego, która może być efektywnie płacona

w walucie krajowej za jednostkę waluty zagranicznej lub waluty

zagranicznej za jednostkę waluty krajowej. W gospodarce doskonale

konkurencyjnej ceny tych walut równoważą samoczynnie popyt i podaż na

rynku walut zagranicznych. Mechanizm osiągania równowagi popytu i

podaży na międzynarodowym rynku walutowym można stosunkowo łatwo

wyjaśnić na przykładzie uproszczonego modelu wymiany walutowej

między dwoma suwerennymi krajami. Innymi słowy pod pojęciem kursu

waluty rozumie się cenę jednej waluty wyrażonej w drugiej walucie. Kurs

waluty spełnia dwie ważne funkcje: informacyjną i cenotwórczą. Kurs

waluty służy do przeliczania cen zagranicznych na ceny krajowe i

odwrotnie. Kurs waluty wpływa bezpośrednio na ceny towarów w handlu

zagranicznym i ceny walorów obcych na rynku wewnętrznym oraz

pośrednio na ceny towarów przeznaczonych na rynek wewnętrzny.

Na poziom kursu walutowego wpływa szereg czynników

ekonomicznych, politycznych i psychologicznych. Najważniejszymi

czynnikami ekonomicznymi wywierającymi bezpośredni wpływ na poziom

kursu waluty są: podaż i popyt na waluty obce na krajowym rynku

walutowym, stan bilansu handlowego i płatniczego, różnice w stopach

procentowych i stopach inflacji między danym krajem a innymi krajami,

poziom

cen

w

kraju

i za granicą, przepływy kapitałów, stopień reglamentacji walutowej,

polityka

walutowa

i pieniężno-kredytowa (restrykcyjna bądź ekspansywna) oraz stan

koniunktury i działalności gospodarczej w kraju, a także w krajach, z

którymi

utrzymuje

on

stosunki

ekonomiczne

i finansowe. Wpływ czynników politycznych na poziom kursu waluty

(nasilenia się jej presji zniżkowej lub zwyżkowej) uwidacznia się w czasie

napięć politycznych, zaostrzenia sytuacji międzynarodowej lub w czasie

występowania konfliktów regionalnych (np. konflikt sueski

w 1957 r., wojna wietnamska, konflikt w Zatoce Perskiej w 1991 r.).

Czynniki psychologiczne wpływające na kursy walut wymienialnych to

głównie optymistyczne bądź pesymistyczne przewidywania rozwoju

koniunktury i gospodarki w danym kraju przez międzynarodowe koła

gospodarcze i finansowe. Optymistyczne przewidywania wpływają z reguły

na

umacnianie,

a pesymistyczne - na osłabienie kursu waluty.

Na kurs waluty wpływają, poza wymienionymi wyżej, również czynniki

spekulacyjne (mające jednak charakter ekonomiczny). Polegają one

przede wszystkim na grze na zwyżkę lub zniżkę kursów walut na rynkach

walutowych (krajowych i zagranicznych). Mogą one jeszcze bardziej

osłabiać waluty już słabe i umacniać waluty mocne. Spekulacja walutowa

nasila się z reguły w okresach napięć na rynkach walutowych i napięć

politycznych.

Kurs waluty może być ustalany przez władze walutowe lub wynikać ze

stosunku

podaży

i popytu na waluty obce na krajowym rynku walutowym. Zmiany kursu

waluty dokonuje się poprzez dewaluację i rewaluację. Dewaluacja polega

na obniżeniu kursu waluty krajowej wobec walut obcych. Płaci się wówczas

więcej jednostek waluty krajowej za jednostkę waluty obcej. Rewaluacja

oznacza podwyższenie kursu waluty krajowej w stosunku do walut obcych.

Płaci się wówczas mniej jednostek waluty krajowej za walutę obcą.

Rodzaje kursów walut

Kursy walut można sklasyfikować według różnych kryteriów. E. Drabowski,

znany w Polsce specjalista od kursów walut, klasyfikuje je:

1) Z punktu widzenia czasu funkcjonowania,

a)

Kurs wolnorynkowy- określany jest wyłącznie przez podaż i popyt na

waluty obce na krajowym rynku walutowym. Stosowany był przez niektóre

kraje kapitalistyczne w latach 1919-1924, w okresie kryzysu

gospodarczego w latach 1929-1933 oraz sporadycznie po drugiej wojnie

światowej.

b)

Kurs czarnorynkowy - kształtowany jest przez nielegalne transakcje

kupna i sprzedaży walut. Ten typ kursu występuje w sytuacji, gdy oficjalny

kurs waluty ustalony jest na poziomie niezgodnym z układem popytu i

podaży na waluty obce.

c)

Płynny (elastyczny) kurs walutowy - jest on ustalany przede

wszystkim przez popyt, podaż walut obcych, ale czasami korygują go

władze walutowe poprzez interwencję na rynkach walutowych. Walutą

interwencyjną jest wtedy głównie dolar USA. Władze walutowe dokonują

same oceny, w jakim stopniu kurs płynny odchyla się od pożądanego czy

optymalnego poziomu. Rozróżnia się zazwyczaj interwencje mające na

celu ochronę interesów gospodarki narodowej i takie interwencje, które

oznaczają manipulowanie kursem, co może wywołać szkodliwe skutki dla

zagranicy. Jest to tzw. czyste i brudne manipulowanie kursem.

d)

Kurs stały krótkookresowy (tzw. kurs pełzający) - to taki kurs

stały, który ulega częstym zmianom, najczęściej pod wpływem wyższego

tempa inflacji w kraju w porównaniu z zagranicą. To właśnie różnica w

stopach inflacji wpływa na częstotliwość zmian kursu.

e)

Kurs stały o szerokiej marży wahań wokół parytetu (lub kursu

centralnego) - ma szeroki zakres wahań wokół parytetu, co pozwala

eliminować krótkookresowe lub przejściowe zakłócenia w bilansie

płatniczym.

f)

Sztywny kurs walutowy – to kurs nie zmieniany w bardzo długim

okresie mimo że taka zmiana byłaby pożądana ze względu na stan bilansu

płatniczego. Ten typ kursu (był to wtedy kurs parytetowy) występował

jedynie w okresie funkcjonowania systemu waluty złotej.

2)

na podstawie kryterium czasu trwania,

http://notatek.pl/kurs-walutowy?notatka