ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA MEDYCZNA W KATOWICACH

2011

DERMATOLOGIA

łuszczyca

psoriasis

•

przewlekła choroba zapalna

•

niezakaźna

•

nawrotowa

•

2% populacji

•

szczyty zachorowań - okres okołopokwitaniowy i po 50 r.ż.

•

zwiększona proliferacja naskórka

•

blaszki łuszczucowe

łuszczyca

•

rodzinne występowanie - czynnik genetyczny

•

zwiększona proliferacja keratynocytów - przerost naskórka,

ścieńczenie lub zanik w-wy ziarnistej, niepełne rogowacenie

w-wy rogowej

•

udział cytokin - Il-1, Il-6, Il-8, TNF alfa, TGF beta

•

udział aktywowanych limfocytów T

•

nawroty - infekcyjna, stres, hormony, urazy, zapalenie skóry,

leki, alkohol

•

typy łuszczycy ze wzgl. na podłoże genetyczne

•

typ I - początek < 40 r.ż.

•

typ 2 - początek > 40 r.ż.

łuszczyca

patogeneza

•

wykwity:

•

czerwonawe grudki, wyraźnie odgraniczone, pokryte łuską

•

zmiany w pełni rozwinięte: kilkucentymetrowe, mocno przylegające łuski

•

3 typowe objawy:

•

obj. świecy stearynowej - po zdrapaniu łuski pojawia się błyszcząca powierzchnia
przypominająca świecę stearynową

•

obj. Auspitza - punkcikowate krwawienie po silniejszym zadrapaniu zmiany skórnej -
ścieńczały naskórek + poszerzone naczynia krwionośne

•

obj. Koebnera - pojawienie się zmian łuszczycowych w miejscu urazu skóry

łuszczyca

objawy

•

lokalizacja:

•

łokcie

•

kolana

•

owłosiona skóra głowy

•

... i inne okolice

•

nie powoduje zmian struktury włosów ani trwałego

wyłysienia

•

także na paznokciach (objaw kropli oliwy, naparstkowanie,

onycholiza, hiperkreatoza podpaznokciowa)

•

świąd - różnie nasilony

łuszczyca

objawy

•

łuszczyca pospolita

•

najczęstsza

•

grudki pokryte łuską

•

w miejscach typowych

•

łuszczyca uogólniona

•

stan zapalny całej skóry

•

ciężki przebieg z gorączką i dreszczami

•

łuszczyca krostkowa

•

rzadziej

•

może towarzyszyć ł. pospolitej

•

może się przekształcić w każdy typ łuszczycy

•

drobne wykwity krostkowe z jałową ropą

łuszczyca

typy

•

łuszczyca stawowa

•

odmiana ciężka

•

z ł. zwykłej lub krostkowej

•

typowe zmiany skórne

•

zmiany stawowe - asymetryczne zapalenie stawów,

destrukcja stawów

•

trwałe inwalidztwo

łuszczyca

typy

•

łojotokowe zapalenie skóry

•

łupież różowy Giberta

•

grzybica skóry gładkiej

•

wyprysk pieniążkowaty

•

liszaj płaski

•

osutka kiłowa łuszczycowata

•

odmiana łuszczycopodobna podostrego tocznia

rumieniowatego

•

łupież przewlekły ....

łuszczyca

różnicowanie

•

miejscowe

•

antralina (cignolina)

•

sterydy

•

poch. wit. D

•

dziegcie

•

retinoidy

•

ogólne

•

fototerapia

•

metotreksat

•

retinoidy

•

cyklosporyna A

•

leki immunomodulujące

•

leki biologiczne

łuszczyca

leczenie

liszaj płaski

lichen planus

•

choroba przewlekła, niezakaźna

•

między 20-40 r.ż., K=M, 0,5% populacji

•

zmiany skórne, na paznokciach i bł. śluzowych

•

patogeneza

•

może towarzyszyć chorobie GvH

•

związek z HBV i HCV

•

czynniki toksyczne

•

leki (NLPZ, antybiotyki, beta-blokery, acyklowir...)

liszaj płaski

objawy

•

grudka - płaska, średnica - kilka milimetrów, różowawa,

czerwonobrunatna, czerwonofioletowa

•

obj. Koebnera - w aktywnym okresie choroby

•

lokalizacja

•

wewnętrzne powierzchnie nadgarstków i ud,

•

przednie powierzchnie podudzi,

•

okol. st. skokowych,

•

okol. lędźwiowa

•

często nasilony świąd

•

ogniskowy przerost w-wy ziarnistej naskórka, pobruzdowanie -

siateczka Wickhmana

•

zmiany ustępujące dają sinobrązowe przebarwienia

liszaj płaski

objawy

•

w 50% - zmiany na śluzówkach - wzdłuż linii zgryzu - linijne,

białawe, opalizujące ogniska, nadżerki, pęcherze (st.

przednowotworowe)

•

zmiany narządów płciowych - częściej u mężczyzn

•

10-15% zmiany na paznokciach - podłużne bruzdowanie,

ścieńczenie, pofragmentowanie, spełzanie płytki paznokciowej -

objawy te mogą wyprzedzić o kilka lat zmiany skórne

liszaj płaski

postacie

•

l.p. przerosły brodawkujący

•

na przednich pow. podudzi, okol. st. skokowych i grzbietach stóp

•

pozostawia blizny

•

l.p. nadżerkowy

•

w miejscach narażonych na urazy (stopy)

•

bolesne, oporne na leczenie nadżerki

•

l.p. mieszkowy

•

grudki przymieszkowe

•

zmiany typowe na skórze owłosionej głowy

•

l.p. zanikowy

•

zmiana o kształcie obrączki z zanikiem bliznowatym lub przebarwieniem

w środku

•

l.p. pęcherzowy

•

pęcherze w zimnach na stopach i dłoniach

•

pęcherze na skórze niezmienionej i śluzówkach

•

łuszcyca

•

SLE

•

leukoplakia

•

neurodermit

•

zmiany na narz. płciowych - erytroplazja
Queyrata, zakażenia drożdżakowe, lichen
sclerosus, kiła II okresu

liszaj płaski

różnicowanie

•

miejscowe

•

gks - silne, pod opatrunkiem okluzyjnym

•

doogniskowe wstrzyknięcia gks

•

ogólne

•

gks

•

PUVA

•

kąpiele PUVA

•

Re-PUVA

•

retinoidy

•

takrolimus

•

cymetydyna

•

cyklosporyna A

liszaj płaski

leczenie

liszajec opryszczkowaty

impetigo herpetiformis

•

uogólniona łuszczyca krostkowa u kobiet w ciąży

•

sprowokowana ciążą i zbyt niskim stężeniem
wapnia we krwi

•

rzadka

•

II trymestr ciąży

liszajec opryszczkowaty

objawy

•

ogniska rumieniowe z wykwitami krostowymi

•

lokalizacja: fałdy skórne, tułów, proksymalne cz. kończyn

•

ciężki stan ogólny - gorączka, dreszcze, nudności, wymioty,

biegunka

•

może dojść do niewydolności nerek i serca

•

możliwe obumarcie płodu lub porodu przedwczesnego

liszajec opryszczkowaty

różnicowanie

•

uogólniona łuszczyca krostkowa

•

herpes gestationis

liszajec opryszczkowaty

leczenie

•

uzupełnienie płynów, elektrolitów i białka

•

gks ogólnie

genodermatozy

zw. z nadmiernym rogowaceniem

•

rybia łuska zwykła ichthyosis vulgaris

•

zmiany skórne pojawiają się przed 1 r.ż.

•

nieprawidłowe oddzielanie warstwy rogowej naskórka

•

objawy

•

drobne srebrnoszare łuski

•

mogą towarzyszyć AZS

•

poprawa w okresie dojrzewania

•

lokalizacja: wyprostne pow. kończyn, fałdy skórne, tułów

•

różnicowanie: liszaj płaski mieszkowy, poronna rybia łuska zwykła

•

leczenie: retinoidy aromatyczne, małe dawki gks, maść z 10%

mocznikiem, maść salicylowa, kremy i aerozole z gks

genodermatozy

zw. z nadmiernym rogowaceniem

•

rybia łuska recesywna zw. z płcią ichthyosis recesiva

•

zmiany skórne pojawiają się w pierwszych tygodniach życia

•

ok. 3-6 m.ż. przekształcają się w ciemnobrązowe większe łuski

•

objawy

•

delikatne łuski

•

przebieg przewlekły bez remisji

•

tylko mężczyźni

•

lokalizacja: kark, wyprostne pow. kończyn, fałdy skórne, tułów

•

rybia łuska wrodzona ichthyosis congenita

•

r.ł. blaszkowata - i. lamellaris

•

ciemne wieloboczne łuski

•

na całej powierzchni skóry

•

obecne już przy urodzeniu

•

pogrubienie i zmacerowanie skóry dłoni i stóp

•

część dzieci rodzi się pokryte błoną koloidową

•

choroba przewlekła

•

r.ł. pecherzowa Siemensa - i. bullosa Siemens

•

początek u niemowląt, nawraca u dzieci, rzadko utrzymuje się wieku

dojrzałym

•

nadmierne rogowacenie o szarym zabarwieniu

•

zgięcia stawowe, brzuch i podudzia

•

obrączkowate złuszczanie na grzbietach rąk i stóp

genodermatozy

zw. z nadmiernym rogowaceniem

•

rybia łuska wrodzona ichthyosis congenita

•

erytrodermia ichtiotyczna wrodzona - erythrodermia
ichthyosiformis congenita

•

od urodzenia - stan zapalny całej skóry z pęcherzami

•

zmiany przechodzą w wykwity brodawkujące o ciemnym

zabarwieniu

•

zmiany utrzymują się w 1. r.ż.

•

lokalizacja: kark, zgięcia stawowe, fałdy pachowe

i pachwinowe

genodermatozy

zw. z nadmiernym rogowaceniem

•

rogowiec dłoni i stóp

•

odmiana Unna-Thost - keratoma palmare et plantare

•

najczęstsz odmiana

•

ogniska hiperkeratozy, złotobrązowe

•

na pow. dłoniowych rąk i podeszwach stóp - symetryczne

•

ok. 1-2 r.ż.

•

nadmierna potliwość

•

pęcherzyki na obwodzie zmian

•

paznokcie - szkiełka od zegarka

•

odmiana epidermolityczna Vornera - keratosis palmoplantaris epidermolytica

•

wykwity z nadmiernym rogowaceniem

•

woskowożółte

•

dłonie i podeszwy

•

zmiany mogą przechodzić na boczne powierzchnie stóp

•

pęknięcia i pęcherze

genodermatozy

zw. z nadmiernym rogowaceniem

•

rogowiec dłoni i stóp

•

ogniskowa keratodermia dłoni i stóp - keratoderma palmoplantaris striata

•

od 1-2 r.ż.

•

początkowo - rumień w łożysku paznokcia

•

kolejno - pogrubienie płytek o kształcie klinowatym

•

stopniowe zgrubienie pow. dłoniowych rąk i podeszwowym stóp

•

pachyonychia congenita

•

odmiana rogowca dłoni i stóp

•

znaczne zgrubienie płytek paznokciowych

•

podpaznokciowa hiperkeratoza

•

hiperkeratoza podeszw

•

towarzyszy nadmierna potliwość

genodermatozy

zw. z nadmiernym rogowaceniem