ei 01 2001 s 11 15

background image

11

1/2001

tów, których dystrybutorem jest
firma P.H.A.E. ELWAR, na uwagê
zas³uguj¹ dzia³ania kilku
z nich, których jakoœæ zosta³a
doceniona przez naszych klien-
tów.

PHILIPS

w przemyœle

i w biurze

w przemyœle...

Znana i chêtnie kupowana op-

rawa hermetyczna OPK IP65
o wysokim stopniu szczelnoœci
(py³oszczelna i strugoodporna),
produkowana przez FAREL-Kêt-
rzyn przesz³a kolejn¹ specjalis-
tyczn¹ modyfikacjê (zdj.1). Wy-

Kilkuletnia praktyka projektan-

ta oœwietlenia pozwala na pe-
wien dystans w ocenie rynku oœ-
wietleniowego w Polsce. Wynika
to z wielkiej ró¿norodnoœci
asortymentu, który proponujemy
naszym klientom, w tym ró¿no-
rodnoœæ opraw oraz Ÿróde³
œwiat³a. Sytuacja na rynku oœ-
wietleniowym od pocz¹tku roku
wymusi³a na producentach in-
tensywniejsze, a nawet bardzo
ofensywne dzia³ania marketin-
gowe.

Galopuj¹ce promocje czêsto

powoduj¹, ¿e gubi siê pytanie
o jakoœæ oferowanych wyrobów.
Kto zyskuje na zakupie tanich op-
raw? Klient? A mo¿e firmy rek-
lamuj¹ce cenê opraw o m a ³ o
przekonuj¹cej jakoœci?

Na szczêœcie s¹ producenci,

którzy oprócz dzia³añ promo-
cyjnych, stale rozszerzaj¹ i uat-
rakcyjniaj¹ ofertê sprzeda¿y,
dostosowuj¹c j¹ do wymagañ
rynku. Spoœród wielu producen-

mgr in¿. Robert Jab³oñski

tradycyjne

oœwietlenie?

– a mo-

Obecny wyœcig cenowy

producentów oœwietlenia

sprawia, ¿e uzyskanie dobrej

ceny jest czêsto g³ównym

priorytetem przy zakupie

opraw. JakoϾ opraw spada

na dalszy plan – liczy siê

przecie¿ zysk! W tej sytuacji

projektant oœwietlenia

powinien byæ przede

wszystkim specjalist¹ w swej

dziedzinie, a potem handlow-

cem. W dzisiejszej

rzeczywistoœci okazuje siê

to niezwykle trudne

– ogromna konkurencja

na rynku i presja firm

na generowanie obrotów

zmusza do trudnych

wyborów

– cena czy jakoœæ, a mo¿e...

F

background image

12

1/2001

daje siê, ¿e rozszerzenie oferty
o klosz z poliwêglanu mo¿e byæ
strza³em w dziesi¹tkê. Bior¹c
pod uwagê popularnoœæ rodziny
OPK na rynku i jej dobr¹ cenê,
mo¿e ona œmia³o konkurowaæ
np. z dotychczasowym „hitem”
koncernu GE Lighting – opraw¹
MARINER. Klosz wykonany jest
z odpornego na promieniowanie
UV oraz udary mechaniczne –
poliwêglanu. Mocowanie do su-
fitu odbywa siê za pomoc¹
sprê¿ystych zaczepów u³at-
wiaj¹cych monta¿ (zdj. 2).

Tam, gdzie nie jest wymagany

klosz odporny na uderzenia, po-
lecam skromniejsz¹ wersjê
z kloszem akrylowym o struktu-
rze perlistej. W standardowym
wyposa¿eniu brakuje niestety
sprê¿ystych zaczepów do mon-
ta¿u na suficie, co jednak re-
kompensuje niska cena.

W obu wersjach zastosowano

zamontowane na sta³e do obu-
dowy, klamry metalowe, zamy-
kaj¹ce klosz i umo¿liwiaj¹ce je-
go zwieszenie. Dostêpne s¹ tak-
¿e wersje z osprzêtem wysokiej
czêstotliwoœci (standardowo HF
Basic) oraz z okablowaniem
przelotowym do monta¿u w li-
niê œwietln¹ i oczywiœcie wer-
sje z kompensacj¹ mocy biernej
lub bez.

Jednoczeœnie Philips Lighting

wprowadzi³ now¹ oprawê z ro-
dziny PACIFIC typu TCW 215/
TCW 216 IP66 (zdj.3), które s¹
kontynuacj¹ wczeœniejszych
TCW 196 oraz TCW 095 i 195.
Wersja z kloszem poliwêglano-
wym i specjaln¹ d³awnic¹ pod-
nosi stopieñ szczelnoœci z IP66
do IP67, rozszerzaj¹c zakres
zastosowañ opraw.

Pierwsza reakcja – jak otwo-

rzyæ klosz? Oprawa nie posiada
¿adnych klamer ani œrub! Po-
mys³ jest prosty, ale nie nowy.

Elastyczna i wytrzyma³a obudo-
wa, wzmacniana w³óknem
szklanym z wyt³oczonymi zat-
rzaskami bezpiecznie podtrzy-
muje klosz, czyni¹c now¹ kons-
trukcjê jeszcze sztywniejsz¹
i mocniejsz¹. Samo-centruj¹cy
siê klosz montuje siê wyj¹tko-
wo prosto i szybko, wciskaj¹c
delikatnie w obudowê. Zwiesze-
nie klosza umo¿liwia niewielki
wypust na jego koñcach i zaczep
w obudowie. Odb³yœnik (p³ytê
monta¿ow¹) mo¿na ³atwo
zwiesiæ (zdj. 4), umo¿liwiaj¹c
szybkie pod³¹czenie (za pomo-
c ¹ szybkoz³¹czek) przewodów.
System klamer sufitowych
(zdj. 5) toleruje nawet du¿¹ nie-
dok³adnoœæ przy wierceniu ot-
worów w suficie lub pozwala na
dopasowanie istniej¹cych ju¿
otworów, np. przy wymianie op-
raw.

Oprawy s¹ dostêpne w wer-

sji z kloszem poliwêglanowym
lub akrylowym, a tak¿e z zasila-
niem wysok¹ czêstotliwoœci¹.
O atrakcyjnoœci nowej oferty
Philipsa œwiadczy fakt, ¿e dos-
têpne s¹ takie wersje œwietló-
wek typu TL-5 (Ø=16 mm)
o mocach 1 x 49 W i 2 x 49 W
z kloszem poliwêglanowym.

Nowy PACIFIC to na pewno

pozycja godna uwagi i polecenia.
Niestety, doϾ wysoka cena
(2 x 36 W z kloszem akrylowym-
125,00 z³, a z kloszem z poli-
wêglanu – 152,00 z³) mo¿e ut-
rudniæ wejœcie tych opraw do
powszechnej sprzeda¿y. Nale¿y
mieæ nadziejê, ¿e tak¹ cenê
zrekompensuje wysoka jakoϾ
i funkcjonalnoϾ oprawy.

Niebawem swój start na ryn-

ku bêd¹ mia³y nowe oprawy
szybkiego monta¿u TTX 090,
które maj¹ zaistnieæ obok zna-
nego do tej pory, uniwersalnego
systemu TTX 400. Nowy system

Zdj. 1 Oprawa Farel

Zdj. 2 Oprawa Mariner

Zdj. 3 Oprawa Pacific

Zdj. 4 Monta¿ odb³yœnika

Zdj. 5 System klamer sufitowych

zaprojektowano z myœl¹ o o œ-
wietleniu du¿ych powierzchni
przemys³owych, supermarke-
tów, magazynów itp.

Przyczyn¹ wprowadzenia

nowych opraw by³o stworze-
nie prostego, funkcjonalnego,
a przede wszystkim taniego sys-
temu o dobrych parametrach
œwietlnych. Osi¹gniêto zamie-
rzony cel kosztem zmniejszenia
uniwersalnoœci i ubogiego osp-
rzêtu. W porównaniu z TTX 400,
zakres zastosowañ nowych op-
raw zosta³ bardzo ograniczony,
a to za spraw¹ przede wszyst-
kim skromnej optyki i dostêp-
noœci mocy. Wynika z tego, ¿e
tam, gdzie ma byæ oprawa,
wystarcza skromne
wyposa¿enie.

background image

13

1/2001

System wydaje siê odstawaæ

nieznacznie od przyjêtych stan-
dardów – zamiast tradycyjnej
szyny, w której umieszcza siê
oprawy znajduje siê szyna noœ-
na, która stanowi jednoczeœnie
oprawê, a jej dolny profil tworzy
ma³y odb³yœnik, który popra-
wia sprawnoϾ oprawy (

η

λ=0,69, η =0,89). Kiedy wie-

szamy oprawy na du¿ej wyso-
koœci lub zale¿y nam na lep-
szym ukierunkowaniu œwiat³a
w dó³, stosujemy bia³y odb-

Piêcioprzewodowe okablo-

wanie przelotowe pozwala na se-
kcjonowanie oœwietlenia w zak-
resach np. 25%-50%-75%-100%
liczby opraw. Niew¹tpliwie nowa
propozycja Philipsa wydaje siê
byæ interesuj¹ca zarówno dla in-
stalatorów, jak i dla inwestorów,
poniewa¿ jest to wyj¹tkowo
prosty, funkcjonalny i niedrogi
system, który mo¿e staæ siê
przebojem na naszym rynku.

...i w biurze

Nowy standard w o œ-
wietleniu! To has³o
promocyjne nowego
produktu PHILIPS LIG-
HTING – oprawy nast-
ropowej TCS 198
o nazwie handlowej
FINESS (zdj. 7). Co ten
slogan okreœla? Na
pewno wysoki stan-
dard, bo seria ta obej-
muje oprawy wyj¹tko-
wo dopracowane
w szczegó³ach. Ras-
ter paraboliczny, wy-
konany prawie z zegar-
mistrzowsk¹ precyzj¹
„odzyskuje” œwiat³o
tam, gdzie normalnie
jest ono tracone. Zam-
kniêta górna czêœæ

lameli (poprzeczek) tworzy lus-
tra Fresnela, które odbijaj¹
œwiat³o nad nimi, poprawiaj¹c
sprawnoϾ oprawy. Nowa opty-
ka, opatentowana przez Philipsa
w oprawach FINESS, zapewnia
optymalny rozsy³ œwiat³a, wy-
sok¹ sprawnoœæ i co charakte-
rystyczne dla tych opraw, ogra-
niczenie olœnienia we wszystkich
kierunkach. Zapewnia to unikalny
kszta³t dolnej czêœci lameli. Do-
stêpnych jest piêæ typów ras-

trów: rastry pros-
te–bia³e, aluminio-
we–matowione i ryf-
lowane, rastry para-
boliczne matowione
i wyb³yszczane. Za-
silanie jest tradycyjne
lub ze statecznikiem
elektronicznym, na
¿yczenie.

Konstrukcja op-

raw pozwala na ich
instalowanie w li-
niach ci¹g³ych bez
dodatkowych akce-
soriów zarówno w monta¿u na-
sufitowym, jak i zwieszanym
przy zastosowaniu zwieszaków
ZPH 200 US. Oprawy te stosuje
siê w biurach, sklepach, szko-
³ach, budynkach u¿ytecznoœci
publicznej i w salach konferen-
cyjnych.

Oprawy FINESS s¹ kontynua-

cj¹ wycofanych TCS 314 i maj¹
szansê zadowoliæ najbardziej
wybrednych klientów, docenia-
j¹cych jakoœæ i komfort oœwiet-
lenia. A cena? Ten standard na
pewno musi mieæ swoj¹ cenê,
ale warto siê skusiæ na taki za-
kup. Doszukuj¹c siê minusów,
znalaz³em jeden – nie przewi-
dziano bardzo popularnej prze-
cie¿ wersji oprawy o mocy
4x18W.

Plexiform

– wci¹¿ no-

we

pomys³y

Firma PLEXIFORM – POLSKA

(Œwiat³o – System), po kilku la-
tach dzia³alnoœci, sta³a siê
znanym i cenionym na rynku oœ-

Zdj. 7 Oprawa Finess TCS 198

Zdj. 6 Oprawa Planus

³yœnik (

η λ=0,76, η=0,76).

I jest to jedyna optyka dostêpna
w tym systemie.

Ciekawym rozwi¹zaniem

w systemie TTX 090 jest ograni-
czenie d³ugoœci i dostêpnych
mocy. Wymiar oprawy ograni-
czono tylko do jednej d³ugoœci
(ok. 3 m), a moce takiego modu-
³u to 2 x 58 W (dwie œwietlów-
ki w linii) lub 4 x 58 W (dwie
œwietlówki w dwóch liniach).

F

background image

14

1/2001

wietleniowym producentem.
Znana pocz¹tkowo jako dystry-
butor popularnych systemów
oœwietleniowych, przesz³a
z doϾ skromnej oferty, do cie-
kawej propozycji, która mo¿e
cenowo zadowoliæ wszystkich.
Poszerzaj¹c swoj¹ ofertê o ta-
kich producentów, jak NIBA,
CASTALDI czy CASARANO, ot-
worzy³a siê na rynek z oœwiet-
leniem zewnêtrznym. Znajdzie-
my tu zewnêtrzne oprawy za-
równo przemys³owe, uliczne,
parkowe, jak i oprawy do oœ-
wietlenia dekoracyjnego w do-
mu, ogrodzie i w gara¿u.

Poza popularnymi naœwietla-

czami i oprawami przemys³o-
wymi du¿ej mocy, firma CASA-
RANO wprowadza na nasz rynek
oprawy uliczne NOCTURNA typu
S i C (zdj. 8). Typy S i C ró¿ni¹
siê stopniem ochrony – pierw-
szy z nich ma IP 23 (jest ona
deszczoodporna i zabezpiecza
przed wnikniêciem cia³ sta³ych
powy¿ej 12 mm), a drugi ma do-
datkow¹ uszczelkê silikonow¹
w szybie zamykaj¹cej komorê
Ÿród³a œwiat³a, podnosz¹c¹
szczelnoϾ do IP 65. O ile NOC-

TURNA C
charakteryzuje siê
przyzwoit¹ szczel-
noœci¹, to typ S zbyt
³atwo mo¿e „zasy-
saæ” brudne powiet-
rze. Warto wiêc chy-
ba do³o¿yæ ok. 30-
40 z³otych, aby za-
pewniæ sobie komfort
utrzymania w czys-
toœci szyby i odb-
³yœnika, a w mieœcie
jest to warunek utrzy-
mania wysokiej
sprawnoœci oprawy
w trakcie cyklu kon-
serwacyjnego. W obu
typach obudowa zos-
ta³a wykonana z ma-
lowanego farb¹ po-
liestrow¹ aluminium.
Odb³yœnik z polero-

wanego, tlenionego aluminium
jest zamykany szyb¹ z w³ókna
szklanego, uchylan¹ na zawia-
sach. Komora osprzêtu zabez-
pieczona jest uszczelk¹ z neop-
ropylenu, a wszystkie czêœci
mechaniczne wykonano ze stali
nierdzewnej.

NOCTURNA dostêpna jest

w zakresach mocy 125-400 W
na podstawowe typy lamp wyso-
koprê¿nych – rtêciowe, sodo-
we i metalohalogenkowe. O uni-
wersalnoœci oprawy œwiadczy
równie¿ funkcja regulacji po³o-
¿enia Ÿród³a œwiat³a, umo¿li-
wiaj¹ca dopasowanie rozsy³u
œwiat³a do wymogów oœwietla-
nych powierzchni. Dostêpny jest
ponadto wysiêgnik œcienny
d³ugoœci 30 cm. Oprawy te
mo¿na montowaæ bezpoœrednio
na s³upie, a wówczas k¹t po-
chylenia oprawy wynosi 5°.
NOCTURNA mo¿e byæ ciekaw¹
propozycj¹ dla tych, którzy
oczekuj¹ przyzwoitej jakoœci za
niewygórowan¹ cenê.

PLEXIFORM wchodzi z now¹

ofert¹ opraw systemowych
przystosowanych do œwietlówek
typu T5, o charakterystyce emi-

towanego œwiat³a bezpoœred-
nio-poœredniej lub bezpoœred-
niej. PLANUS to oprawa spraw-
dzaj¹ca siê w obiektach archi-
tektonicznych nawet o najbar-
dziej wyrafinowanych wnêtrzach
(zdj. 6). Ca³oœæ systemu zapro-
jektowana jest tak, aby umo¿li-
wiæ ³atwy monta¿ równie¿
w obiektach bez stropów pod-
wieszonych, poniewa¿ ca³a in-
stalacja prowadzona jest wew-
n¹trz systemów. Estetyka wyko-
nania pozwala na stosowanie
opraw w pomieszczeniach ta-
kich, jak sale konferencyjne, ga-
binety dyrektorskie i wiele in-
nych, czyli tam, gdzie oprawy
mog¹ staæ siê czêœci¹ nowo-
czesnego wystroju, podnosz¹c
presti¿ wnêtrza. Oprawy nic nie
trac¹ ze swych walorów i mog¹
byæ zwieszane oddzielnie lub
montowane bezpoœrednio do
sufitu, a ich ma³a wysokoœæ
(4 cm) daje wra¿enie niebanal-
nej i zgrabnej formy.

Oprawy te nadaj¹ siê do oœ-

wietlania pomieszczeñ u¿ytecz-
noœci publicznej: biur, sklepów,
ekspozycji, a o ich uniwersal-
noœci œwiadczy mo¿liwoœæ
zastosowania stateczników
z funkcj¹ p³ynnej regulacji
œwiat³a równie¿ w rozbudowa-
nym systemie wraz z modu³a-
mi, np. akustycznymi. Dostêpne
s¹ standardowe ³¹czniki typu:
liniowy, L, T oraz krzy¿owy. Do
wyboru mamy raster metalizo-
wany lub tañszy – bia³y.
W standardowej propozycji mo-
du³y s¹ wykonywane w kolorze
bia³ym, czarnym, szarym, a po-
nadto na ¿yczenie w ka¿dym
kolorze w systemie RAL. Zakres
mocy – 1,2 x 24, 39, 54 W –
pozwala na optymalny dobór
opraw. Miejmy nadziejê, ¿e op-
rawy ze œwietlówkami T5 zdo-
bêd¹ wreszcie uznanie na pols-
kim rynku, a zalety i oszczêd-
noœci, p³yn¹ce z ich stosowa-
nia, bêd¹ oceniane we w³aœci-
wych proporcjach w stosunku

Zdj. 8 Oprawa Nocturna

background image

15

1/2001

do ich ceny, a póki co, wyj¹tko-
wo precyzyjna optyka i elektroni-
ka T5 powoduje, ¿e koszty in-
westycyjne s¹ nie do zaakcepto-
wania dla przeciêtnego odbiorcy.
Koszty te mog¹ siê szybko
zwróciæ przy intensywnej eksp-
loatacji, z czego jednak nie
wszyscy u¿ytkownicy zdaj¹ so-
bie sprawê.

Aga light

dorównaæ

najlepszym

Firmê AGA LIGHT, istniej¹c¹

od 1995 r. na rynku, cechuje du-
¿a dynamika rozwoju, co œwiad-
czy jednoznacznie o tym, ¿e jej
produkty s¹ wysoko cenione
przez nabywców, a dzia³ania
rynkowe id¹ we w³aœciwym
kierunku. Produkty tej firmy zna-
laz³y ju¿ uznanie na du¿o bar-
dziej wymagaj¹cych rynkach za-
chodnich – w Niemczech i Ho-
landii. Oferta opraw jest bardzo
bogata i adresowana zarówno do
zamo¿nego inwestora, jak i tego,
który koñcz¹c inwestycjê, „nie
mieœci siê” w bud¿ecie.

Dzia³ konstrukcyjny przy

Zak³adach Produkcyjnych w Ja-
centowie k. Ostrowca Œwiêtok-
rzyskiego czuwa nad doskonale-
niem produktów i wprowadza-
niem na rynek nowych opraco-

wañ. Projektanci AGA LIGHT od-
wa¿yli siê na œmia³y krok,
wprowadzaj¹c na rynek oprawê
– pierwsz¹ tego typu produko-
wan¹ w Polsce – imituj¹c¹
œwiat³o dzienne. W zamyœle
konstruktorów nowe oprawy
mia³yby spe³niaæ pod ka¿dym
wzglêdem najwy¿sze wymaga-
nia oœwietleniowe, imituj¹c
œwiat³o dzienne tak dalece, jak
tylko pozwala na to wspó³czes-
na technologia (zdj. 9 i 10).

To w³aœnie przy takim oœ-

wietleniu nasze oko dzia³a najs-
prawniej i przy nim czujemy siê
najlepiej. Oko ludzkie i system
nerwowy s¹ najlepiej przystoso-
wane do odbioru œwiat³a dzien-
nego. Wp³yw na to ma przede
wszystkim: naturalna polaryzacja
œwiat³a w atmosferze ziemi,
temperatura barwowa (barwa
postrzegana), zakres widmowy
promieniowania œwietlnego oraz
brak migotania – w odró¿nieniu
od konwencjonalnych opraw.
W oprawach KORONA i MEZZO
wielosoczewkowy panel polary-
zuj¹cy OPTIKA, na licencji firmy
CLEARVISION Int.Ltd., naœladuje
atmosferê ziemi, polaryzuj¹c
œwiat³o. Udowodniono, ¿e takie
œwiat³o eliminuje tak¿e odbicio-
we olœnienie, zwiêksza równo-
miernoœæ oœwietlenia
(Emin/Eœr) oraz, co jest najistot-
niejsze np. przy precyzyjnej pra-
cy, powiêksza kontrast o 7-8%
(np. wzrost natê¿enia oœwietle-
nia o 15% powoduje wzrost kon-
trastu zaledwie o 1%). Tempera-
tura barwowa 6000 K (barwa

dzienna wœród œwietlówek),
wierne oddawanie kolorów (Ra
= 85-98) oraz zakres widmowy,
wchodz¹cy w niewidzialn¹ pod-
czerwieñ i ultrafiolet w bezpiecz-
nych granicach powoduje, ¿e ta-
kie œwiat³o wzglêdnie wiernie
oddaje wzorzec, jakim jest
œwiat³o naturalne. To wszystko
wp³ywa na pojmowany ogólnie
komfort pracy wzrokowej, maj¹-
cy wp³yw m.in. na produktyw-
noœæ w zak³adach pracy.

Statecznik elektroniczny wy-

sokiej czêstotliwoœci wytwarza
w œwietlówkach ci¹g³y i bez
pulsowañ strumieñ œwiat³a.
Oprawy KORONA nadaj¹ siê do
zastosowañ w sufitach podwie-
szonych o module 600 x 600
mm, we wnêtrzach takich jak
biura, gabinety, pomieszczenia
dydaktyczne, hotele i sale konfe-
rencyjne. Oprawa MEZZO z nieco
inaczej wyprofilowan¹ optyk¹
jest opraw¹ nastropow¹. W obu
typach opraw do dyspozycji ma-
my moce: 1 x 55 W i 2 x 40 W
z wersjami statecznika do p³yn-
nej regulacji natê¿enia œwiat³a.

Koñcowy efekt to nietuzinko-

we oprawy o zwartej i eleganc-
kiej formie, które dziêki miêkkie-
mu spolaryzowanemu œwiat³u
wprowadzaj¹ trochê œwie¿oœci
na nasz rynek.

Zaprezentowane produkty s¹

ciekawymi propozycjami, bo-
wiem nie wszystkie nowoœci,
wchodz¹ce na nasz rynek przed-
stawiaj¹ nowe trendy i pomys³y
w konstruowaniu opraw, a czês-
to s¹ powielaniem istniej¹cych
ju¿ wzorów, a nawet kopiowa-
niem rozwi¹zañ konkurencji. Tak
czy inaczej, liderzy w tej bran¿y
bezustannie zaskakuj¹ nowymi
pomys³ami, z których wiele
bêdzie na pewno rozwijaæ siê
w dziedzinie nowoczesnych kon-
strukcji opraw.

q

Zdj. 9 Oprawa Mezzo

Zdj. 10 Oprawa Korona

SANMINA

kupi³a

konkurencjê

Sanmina, amerykañski pro-
ducent czêœci elektronicz-
nych, kupi konkurencyjnego
SCI Systems za ok. 6 mld
USD (25,3 mld z³). Sanmina
zap³aci 1,36 w³asnej akcji
za ka¿dy walor SCI. Po ³ ¹-
czone firmy bêd¹ mia³y 14
mld USD (58,8 mld z³) ob-
rotów rocznie i 100 fabryk
w ponad 20 krajach (m.in.
w Szwecji, Finlandii, Hiszpa-
nii, Francji, Niemczech i na

Wêgrzech).


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ei 01 2001 s 48 49
ei 01 2001 s 46 47
ei 01 2001 s 57
ei 01 2001 s 16 17
ei 01 2001 s 04
ei 01 2001 s 56
ei 01 2001 s 53
ei 01 2001 s 62
ei 01 2001 s 59 60
ei 01 2001 s 61
ei 01 2001 s 21 22
ei 01 2001 s 03
ei 01 2001 s 38 39
ei 01 2001 s 58
ei 01 2001 s 23 25
ei 01 2001 s 40 44
ei 01 2001 s 50 52
ei 01 2001 s 26 29

więcej podobnych podstron