Konwersja z DV na DVD
W poniższym artykule postaram się przybliżyć sposób konwersji materiału w formacie
DV
, czyli w formacie, używanym przez
kamery cyfrowe
DV
,
miniDV
oraz
Digital8
(gdyż
Digital8
jest to właściwie sprzęt zapisujący sygnał
DV
na kasetach
Hi8 / Digital8
) –
do formatu
DVD
. Efektem naszej pracy będzie nagrany dysk
DVD
, zawierający w pełni funkcjonalne menu, dwu-formatowy film
(
4x3
i
16x9
), dwie lub trzy ścieżki fonii (
AC3 2.0
,
AC3 5.1
,
DTS 5.1
).
Założenie wstępne:
Mamy już całkowicie przygotowany plik wyjściowy naszego projektu
*.avi
, uzyskany w procesie wcześniejszego zgrania z kamery,
odpowiednio obrobiony i zmontowany. Plik zawiera ścieżkę audio
16bit stereo
,
48kHz
. Chcemy nagrać go na płytę
DVD
(wykonać
authoring DVD
).
Czynności, które należy wykonać:
•
konwersja
*.avi
–
mpeg2
•
konwersja dźwięku
PCM 16bit s ereo
do
AC3 2.0
,
AC3 5.1
,
DTS 5.1
t
•
authoring DVD
Oczywiście możemy skorzystać z możliwości aplikacji takich jak
Adobe Premiere
,
Ulead
,
Sony Vegas
, itp., które są typowymi
„kombajnami”, umożliwiającymi same w sobie eksport projektu do pliku
mpeg2
, czy generowania fonii
AC3
, ale jak wszystkie
„kombajny” mają swoje wady. Dlatego sugeruję, aby dokonywać w nich tylko procesu bezstratnej obróbki obrazu – cięcia,
wzbogacania o efekty specjalne, napisy i inne, natomiast plik wynikowy transkodować do formatów akceptowalnych przez aplikacje
do authoringu
DVD
(
*.m2v
,
*.ac3
,
*.dts
) za pomocą samodzielnych, dedykowanych aplikacji, które w wyniku swojej pracy mogą
przy odrobinie wprawy dać znacznie lepsze efekty jakościowe.
Konwersja
*.avi
–
mpeg2
.
W procesie obróbki obrazu skupię się na dwóch aplikacjach dających najlepsze efekty jakościowe w konwersji plików
*.avi
,
mianowicie:
•
TMPGEnc Plus 2.5 (wersja pełna $48; dostępna jest też wersja 14-dniowa)
•
Canopus Procoder (wersja pełna $499; dostępna jest też wersja demo)
Dodatkowym narzędziem, używanym przeze mnie będzie:
•
Nandub 1.0RC2 (freeware - do pobrania z http://sourceforge.net/projects/ndub/)
Plik
*.avi
zawiera w sobie
Audio
i
Video
.
Proponuję osobno obrabiać
Video
i osobno
Audio
.
Proces obróbki
Audio
omówię w osobnym artykule.
Do wydzielenia danych Video użyjemy aplikację
Nandub
.
Wczytujemy do aplikacji plik
*.avi
:
File / Open video file...
, wskazujemy plik i naciskamy
Otwórz
.
Następnie w
Menu Video
zaznaczamy
Direct stream copy
, w
Menu Audio
zaznaczamy
No audio
:
Przechodzimy do
Menu File
, wskazujemy
Save as AVI... F7
, podajemy nazwę pliku wyjściowego i naciskamy
Zapisz
.
Program rozpoczyna pracę:
Możemy zauważyć, że tak jak chcieliśmy audio nie jest zapisywane (
Audio data: 0 bytes
). Po zakończeniu zapisu samego obrazu
okienko to zwyczajnie zniknie...
Tak przygotowany plik będziemy poddawać dalszej obróbce.
W polu
Video Source
, przyciskiem
Browse
wskazujemy plik wejściowy
*.avi
. Program sam zaproponuje nazwę pliku wyjściowego.
W polu
Stream type
zaznaczamy
ES (Video only)
i przyciskamy
Settings
.
W zakładce
Video
ustawiamy:
Stream type
:
MPEG-2 Video
Size
:
720 x 576
(
PAL
)
Aspect ratio
:
4:3 Display
(
16:9 Display
)*
*) Zdecydowana większość
DVD
używa właśnie formatu
4:3 [16:9] Display
a nie tak jak by można było oczekiwać
4:3 [16:9] 625
line (PAL)
. Jedyna różnica jaka będzie jeżeli ustawimy
16:9 [4:3] 625 line (PAL)
a nie
4:3 [16:9] Display
będzie taka, że obraz
wynikowy będzie miał większe czarne obrzeża, czyli użycie trybu
4:3 [16:9] 625 line (PAL)
jako formatu pliku wyjściowego będzie
powodować delikatne zniekształcenie formatu obrazu pliku wynikowego.
Frame rate
:
25 fps
(
PAL
)
Profile & Level
:
Main Profile & Main Level (MP@ML)
Video format
:
PAL
Encode mode
:
Interlace
*
*) Zdecydowana większość kamer (w praktyce można założyć, że prawie wszystkie) zapisuje obraz z przeplotem (
Interlace
). Tylko
niektóre wyrafinowane i drogie modele typu
high – end
pracują w trybie bez przeplotu.
YUV format
:
4:2:0
DC component precision
:
9 bits
(wybór z zakresu od
8
do
10 bits
)
Motion serach precision
:*
*) Motion serach precision: z dostępnych opcji możemy się posłużyć
Lowest quality (very fast)
,
Low quality (fast)
– dwa tryby
bardzo szybkie i o raczej kiepskiej jakości,
Motion estimate setach (Fast)
dającą bardzo dobre rezultaty poszukiwania ruchu i
zarazem rozsądny czas działania kodera lub
Normal
,
High quality (slow)
,
Highest quality (very slow)
– oczywiście najlepsze
rezultaty w teorii daje opcja
Highest quality (very slow)
, oczywiście kosztem zdecydowanego wzrostu czasu kodowania. W praktyce
możemy korzystać z opcji
Motion estimate setach (Fast)
. W przypadku odbiorników
TV
różnice pomiędzy poszczególnymi trybami
są niezauważalne. Niektóre widać jedynie na dobrej klasy monitorach komputerowych i tylko w niektórych konkretnych
przypadkach (kompresja mgły, ognia, itp.).
Rate control mode
:*
*) Sugeruję wybór tylko spośród 2 trybów:
-
Constant quality (CQ)
- rekomendowany
-
2 pass VBR (VBR)
Dlaczego wskazuję na tryb
Constant quality (CQ)
? Jest to tryb kodowania wykorzystywany w komercyjnych produkcjach
DVD
.
Oczywiście zalecany jest on w przypadku, kiedy nie musimy się troszczyć o rozmiar pliku wyjściowego. Jak to wygląda w praktyce?
Pokuszę się o kilka obliczeń:
Czas trwania standardowej taśmy do kamery
miniDV / Digital8
w trybie
SP
(ang.
Single Play
) to 60min.
Korzystając z trybu
CBR
(ang.
Constant Bit Rate
– Stała przepływność danych strumienia
mpeg2
) i ustawiając
CBR = 8Mb/s
czyli
tak jak dla trybu
High Quality DVD
, plik wyjściowy będzie liczył:
Rozmiar pliku = 3600s (1 godzina) * 8,000,000bitów/s = 28,800,000,000 bitów
1 bajt = 8 bitów, więc dzielimy wynik 28,800,000,000 / 8 otrzymując: 3,600,000,000 bajtów
Pojemność płyty DVD-R to 4,700,000,000 bajtów.
Wynika z powyższego, że mamy 1,100,000,000 bajtów (trochę ponad 1GB) na dodatkowe dane, takie jak ścieżka audio, czy dane
związane z authoringiem – przy zastosowaniu kodowania
CBR
, na którego przykładzie wykonaliśmy obliczenia. Kodowanie
C
onstant Quality (CQ)
to algorytm
VBR
(ang.
Variable Bit Rate
– o zmiennej prędkości strumienia danych
mpeg2
), więc w praktyce
przestrzeń na dodatkowe dane się powiększa…
Jeżeli natomiast musimy bardziej kontrolować rozmiar pliku wyjściowego i dopasować najlepszą jakość pod konkretną ilość miejsca
to sugeruję tryb
2 pass VBR (VBR)
. Przy
AVBR
(ang.
Average Variable Bit Rate
– średniej zmiennej prędkości bitowej, na poziomie
4Mb/s
– specyfikacja
DVD
o standardowej jakości, spokojnie zmieścimy na płytę
DVD
około 2h materiału.
W praktyce bardzo trudno jest wyliczyć tak prędkość strumienia danych
mpeg2
aby dokładnie wpasować się w ilość miejsca na
płycie
DVD
. Mamy wiele dodatkowych zmiennych, które musimy wziąć pod uwagę – rozmiar ścieżki (ścieżek) audio, rozmiar
wynikowych plików
VOB
, rozmiar
Menu
płyty
DVD
. Nie oznacza to oczywiście, że się tego nie da zrobić, ale proces ten jest bardzo
czasochłonny i w zasadzie wymaga co najmniej 2 podejść do obróbki całego materiału. Nie będę go tutaj opisywał. Zalecam
ogólną ostrożność i takie dobieranie parametrów, szczególnie przy projektach o czasie trwania powyżej 1h aby nie przekroczyć
pojemności płyty
DVD
.
Jeżeli nasz materiał nie przekracza 1h to zupełnie nie mamy się czym przejmować.
Ustawienia (sugerowane) dla
Constant Quality (CQ)
:
dla 2 pass VBR (VBR):
W zakładce
Advanced
ustawiamy:
Video source type
: Interlace
Fideld order
:
Bottom field first (field B)
Source aspect ratio
:
4:3Display / 16:9 Display
Video arrange Method
:
Full screen (keep aspect ratio)
Poniżej mamy do dyspozycji listę dostępnych filtrów, klikając poszczególne filtry dwa razy otwierają się okna z listą parametrów i
podglądem działania filtrów. Część z nich dedykowana jest dla systemu
NTSC
–
Inverse telecine
,
3:2 pulldown
,
Do not frame rate
conversion
. Nie zalecam także korzystania z
Deinterlace (None)
.
W zasadzie w obrębie naszych zainteresowań mogą się znaleĽć:
Ghost reduction
(Redukcja odbić, tzw.
duchów
),
Noise reduction
(Redukcja szumu),
Sharpen edge
(Wyostrzanie krawędzi),
Simple color correction
i
Custom color correction
– Korekcja kolorów.
Jeżeli plik źródłowy jest dobrej jakości, stosowanie tych filtrów nie jest potrzebne. Oczywiście eksperymenty są mile widziane, ale
pamiętajmy, że przy braku wprawy bardzo łatwo możemy tymi filtrami zrobić więcej szkody niż pożytku.
W zakładce GOP structure ustawiamy:
Są to standardowe ustawienia dla systemu
PAL
. Nie zmieniamy ich, chyba, że jesteśmy absolutnie pewni tego co robimy.
Niektóre przewodniki sugerują zaznaczenie
Output bitstream for edit (Closed GOP)
. Jest to jedynie potrzebne wtedy, jeżeli
zamierzamy wykonać
authoring
płyty
DVD
zawierający ujęcia z różnych kątów kamery (ang.
multiangle
). W każdym innym
przypadku możemy nie korzystać z tej opcji.
Zakładkę
Quantize matrix
zostawiamy jak jest.
Naciskamy OK przechodząc do głównego okna TMPGEnc.
Zapisujemy projekt:
i naciskamy
Start
w głównym oknie aplikacji aby rozpocząć proces konwersji.
Jeżeli obraz w oknie podglądu będzie wyglądał podobnie jak na rysunku poniżej:
nie należy się tym niepokoić - to jest normalny stan dla źródeł z przeplotem i nie ma żadnego wpływu na jakość obrazu pliku
wynikowego
mpeg2
.
Jeżeli będziemy poddawali procesowi kodowania duży plik, lub kilka plików na raz, proponuję skorzystać z opcji
Batch encode
:
Przyciskiem
Add
dodajemy pliki do listy. Po wczytaniu wszystkich plików naciskamy
Run
. Dodatkowo zyskujemy możliwość
zamknięcia komputera po zakończeniu pracy programu.
Po zakończeniu pracy,
TMPGEnc
wyświetla podsumowanie, a my mamy gotowe pliki
mpeg2
(
*.m2v
) do
authoringu
.
Aby podsumowanie to było czytelne dodam następujące dane:
Plik:
projekt4na3_no_audio.avi
trwał 18min 17sek
Plik:
projekt16na9_no_audio.avi
trwał 17min 03sek
W obu przypadkach pliki były konwertowane na maksymalnych ustawieniach jakościowych
Highest quali y (very slow)
.
t
Uruchamiamy aplikację.
Przyciskiem
Add
wskazujemy na plik źródłowy i wczytujemy go do aplikacji:
DV Format
:
Atodetect
Interlacing
:
Lower/Bottom Fidel First
Aspect Ratio
:
4x3
(
16x9
)
Następnie naciskamy
Target
(cel – parametry pliku docelowego) i przyciskamy
Add
, pojawi się okno wyboru:
Wskazujemy
MPEG2 – DVD – PAL
i naciskamy
OK
.
Base Name
: Nazwa pliku wyjściowego
Path
: Wskazujemy ścieżkę pliku wyjściowego
Format
:
DVD(MPEG2)
Video Standard
:
PAL
Strean Type
:
MPEG2 Video + Wave File
*
*)
P ocoder
wytworzy dodatkowo pusty plik audio
*.wav
, należy go skasować.
r
r
Interlacing
:
Lower/Bottom Fidel First
Aspect Ratio
:
Video: [4:3], Pixel [16:15]
(lub
16:9
)
S
peed/Quality Mode
:*
*) podobnie jak
TMPGEnc
,
P ocoder
dysponuje możliwością wyboru jakości poszukiwania ruchu. Mamy do dyspozycji 4 nastawy:
High-Speed
(bardzo szybka, w praktyce obróbka trwa nawet krócej niż czas trwania materiału wejściowego – i o raczej kiepskiej
jakości), następnie dwie nastawy
High
i
Highest-Quality
dające dobre efekty ale już znacznie dłużej trwa kodowanie i
Mastering-
Quality
dająca bardzo dobre efekty, ale czas kodowania wzrasta znacznie. W praktyce sugeruję wybór pomiędzy
Highest-Quality
a
Mastering-Quality
.
CBR/VBR Type
:*
*) mamy do wyboru 3 nastawy:
CBR
,
1PASS_VBR
,
2PASS_VBR
. Tutaj wybór nie pozostawia dylematu, właściwie w praktyce
możemy wybrać tylko
2PASS_VBR
.
Video Bitrate(kbps)
:*
*) odpowiada
AVBR
w
TMPGEnc
, minimalnie sugeruję tutaj wartość
6000
Max Bitrate(kbps)
: 8000
Zakładkę
Audio-Basic
zostawiamy jak jest, nie będziemy z niej korzystać.
Następnie naciskamy przycisk
Advanced
:
Otworzy nam się okno z ustawieniami zaawansowanymi, ważne dla nas są tylko
Video-Advanced
:
Use Closed GOP
: odpowiada
Output bitstream for edit (Closed GOP) TMPGEnc
Picture Structure
:
Always Frame Structure
DC Precision
:
9
(
bits
)
Następnie korzystając z przycisku
Save P eset
możemy zapisać nasze ustawienia predefiniowane.
r
Możemy również przejść na zakładkę
Video Filter
:
Naciskając
Add
wywołamy okienko z dostępnymi filtrami, klikając raz na nazwę filtru w dolnej części okna wyświetli się prosty opis
filtru. Klikając dwa razy dodajemy filtr. Wtedy w okienku z napisem
No parameters
wyświetlą się dostępne parametry filtru. Wpływ
parametrów filtru na jakość obrazu wynikowego możemy śledzić w okienkach podglądu:
Standardowo, przy założeniu dobrej jakości pliku wejściowego z filtrów tych nie ma potrzeby korzystać.
Filtr usuwamy z listy przyciskiem
Remove
.
Mając sparametryzowany koder zapisujemy projekt:
i przechodzimy do zakładki
Convert
:
Zaznaczamy podgląd
Preview
i naciskamy
Convert
, program zaczyna pracę:
W
Otput List
mamy dwa pliki wyjściowe – jeden jest pustym plikiem
audio
.
Lewe okienko pokazuje czas trwania operacji dla pliku wejściowego w formacie
4x3
, prawe w formacie
16x9
. Kodowane były te
same pliki wejściowe co
TMPGEnc
.
W programie
Procoder
, aby zautomatyzować proces kodowania możemy utworzyć, tzw.
Droplet
. Umożliwia on zapisanie zestawu
specyficznych parametrów do osobnej mini aplikacji, która może kodować indywidualne pliki. Wystarczy po prostu przeciągnąć plik
lub zestaw plików na
Droplet
aby zacząć kodować pliki wg zapisanych w
Droplecie
parametrów. Możemy również uruchomić taki
Droplet
, który uruchamia aplikację
P ocoder
z pustą listą plików wejściowych. Możemy wtedy otworzyć plik źródłowy i kodować go
wg parametrów zapisanych w
Droplecie
.
r
W celu utworzenia Dropletu należy najpierw skonfigurować projekt ze zpersonalizowanymi ustawieniami i zapisać go pod jakąś
nazwą.
Po kolei:
Z
Menu Tools
wybieramy
Create Droplet
, pjawi się okienko
Create Droplet
.
Wskazujemy folder, gdzie ma być zapisany, podajemy nazwę, naciskamy
OK
.
Na następne okienko reagujemy naciśnięciem
Yes
. (program się upewnia czy chcemy wykreować
Droplet
),
i w miejscu przez nas wskazanym zapisuje się nasz zestaw ustawień.
Zyskujemy tym funkcjonalność podobną do
Batch encode TMPGEnc
. Podobną, gdyż przy kodowaniu serii plików, cała seria będzie
konwertowana z użyciem tych samych ustawień.
Oba zastosowane programy są wysokiej jakości koderami
mpeg2
.
Krótkie zestawienie zalet i wad programów bazujące na naszym projekcie:
•
P ocoder
na podobnych ustawieniach jakościowych jest szybszy od
TMPGEnc
o około 25% do 40%,
r
r
r
r
r
•
TMPGEnc
dysponuje trybem
Constant Quality (CQ VBR)
,
P ocoder
nie,
• opcje
Batch Encode
są o wiele bardziej elastyczne w
TMPGEnc
niż w
P ocoder
,
• rozmiar plików wyjściowych
*.m2v
produkowanych przez oba programy jest w zasadzie identyczna (
TMPGEnc
generuje pliki
nieznacznie mniejsze o rząd wielkości pojedynczych setek kbajtów),
• jakość produkowanych plików
mpeg2
niezależnie od trybów (
CQ
,
2PASS-VBR
) na ekranie
TV
jest nie do odróżnienia, w
przypadku
CQ TMPGEnc
widać praktycznie niezauważalne niewprawnym okiem różnice tylko na dobrej klasie monitorze
komputerowym i objawiają się w pewnych bardzo specyficznych warunkach (scenach),
• cena
P ocodera
jest 10 razy większa niż
TMPGEnc
.
Reasumując, za
P ocoderem
przemawia jego szybkość działania, za
TMPGEnc
tryb
CQ
i cena.
Wyprodukowane pliki
*.m2v, jeden w formacie 4x3, jeden w formacie 16x9 zachowujemy jako pliki wejściowe, które
będą używane w procesie
authoringu DVD.