Inf. Ekonomiczna
Chapter One
Wyk
Wyk
ł
ł
ad pierwszy
ad pierwszy
Informatyka
Informatyka
ekonomiczna
ekonomiczna
Dr Dariusz Kralewski
Inf. Ekonomiczna
•
Pojęcie i przedmiot informatyki
•
Podstawowe definicje
•
Podstawowe zadania współczesnej
strategii informacji
•
Kierunki zastosowań informatyki
Inf. Ekonomiczna
• Przedmiotem informatyki jest całokształt problematyki
związanej ze zbieraniem, przechowywaniem,
przekształcaniem, wyszukiwaniem, przesyłaniem i
udostępnianiem danych, czyli ogólnie przetwarzaniem
danych, w celu zapewnienia sprawnego i celowego
działania określonego systemu.
• Nazwa ,,informatyka’’ powstała w wyniku skojarzenia
dwóch pojęć:
INFORmacja + autoMATYKA
Inf. Ekonomiczna
• DANE- to każde dowolne przedstawienie
faktów, liczb, pojęć w sformalizowanej
postaci, umożliwiające przekazywanie i
dokonywanie na nich różnorodnych
czynności przetwarzania. Dane to surowe
fakty, znaki zapisane na jakimś medium.
Narzuca się formalizm zapisu.
Inf. Ekonomiczna
• INFORMACJE (teoria ilościowa)- stworzona
przez Shannona; zwraca się uwagę na wpływ
wielkości informacji na stopień określoności lub
nieokreśloności obiektu. Podstawowymi
kategoriami tej teorii są entropia i
prawdopodobieństwo.
• INFORMACJE (teoria jakościowa)- bada się
własności informacji oraz jej znaczenia w
aspekcie użytkowym. W tym ujęciu przyjmuje się,
że informacja oznacza znaczenie, treści, jakie
przy zastosowaniu odpowiedniej konwencji
przyporządkowuje się danym.
Inf. Ekonomiczna
• WIEDZA- wykracza poza informacje, gdyż
powoduje zdolność do rozwiązywania
problemów, inteligentnego zachowania się i
działania.
Inf. Ekonomiczna
• SYSTEM INFORMACYJNY I
INFORMATYCZNY- specyficzny układ nerwowy
organizacji, łączący w jedną całość elementy
systemu zarządzania. Jest to wielopoziomowa
struktura, która pozwala użytkownikom na
transformowanie określonych informacji
wejściowych na pożądane informacje wyjściowe
za pomocą odpowiednich procedur z modeli
(inaczej: jest to zbiór strumieni informacyjnych
opisanych na strukturze organizacyjnej
przedsiębiorstwa, tzn. na strukturze procesów
sfery realnej i sfery procesów zarządzania).
Inf. Ekonomiczna
• Formalny opis sytemu informacyjnego- jest to zbiór następujących
elementów:
SI=
{P, I, T , O, M, R}
• SI- system informacyjny
• P- zbiór podmiotów, które użytkują system
• I- zasoby informacyjne
• T- zbiór narzędzi technicznych stosowanych w procesie
przetwarzania danych
• O- zbiór rozwiązań systemowych stosowanych w danej organizacji
• M- zbiór metainformacji (opis zasobów informacyjnych)
• R- relacje pomiędzy poszczególnymi zbiorami
Inf. Ekonomiczna
• SYSTEM INFORMATYCZNY- jest to
wyodrębniona część systemu
informacyjnego, która z punktu widzenia
przyjętych celów została
skomputeryzowana.
Inf. Ekonomiczna
• Celami strategii przedsiębiorstwa jest zapewnienie
rozwoju. Proces formułowania strategii przedsiębiorstwa
wyraża się w wizjach perspektywicznych oraz różnych
strategiach funkcjonalnych: marketingowej, finansowej,
logistycznej, informacyjnej.
• Strategia informacyjna obejmuje strategię systemu
informacyjnego i strategię technologii informacyjnej
(nazywana też strategią informatyczną).
• Strategia systemu informacyjnego powinna zawierać
szczegółowy problem określający co należy zrobić z
technologią informacyjną.
• Strategia technologii informacyjnej powinna dostarczać
odpowiedzi jak należy wykorzystywać technologie
informacyjne np. w przedsiębiorstwie.
Strategia informacyjna
Inf. Ekonomiczna
Zakres zainteresowań informatyki obejmuje:
• sprzęt komputerowy- hardware (jego parametry
techniczne, eksploatacyjne oraz dane dotyczące obsługi,
konserwacji itp.)
• oprogramowanie komputerowe- software (systemy
operacyjne, języki programowania, oprogramowanie
użytkowe itp.)
• konstrukcje i eksploatację urządzeń do automatycznego
przekazywania danych na odległość (sieci komputerowe,
sieci telekomunikacyjne)
• projektowanie i wdrażanie systemów informatycznych na
potrzeby określonych jednostek (np. przedsiębiorstw)
Inf. Ekonomiczna
PROCESY PRZETWARZANIA DANYCH
Inf. Ekonomiczna
ZBIERANIE DANYCH- to grupa czynności mająca
na celu pomiar i rejestrowanie danych. Polega to
najczęściej na obserwacji obiektu,
przeprowadzeniu ankiety, wywiadu, dyskusji lub
alternatywnym pozyskiwaniu danych (techniki
zbierania danych). Jakość zbieranych danych
mierzona jest na podstawie trzech
charakterystyk:
• przydatność dla użytkownika
• aktualność
• dokładność
Inf. Ekonomiczna
PRZECHOWYWANIE DANYCH- polega na
archiwizowaniu danych na maszynowych
nośnikach, np. dyskach, dyskietkach lub w
pamięci komputera, celem ich ponownego
wykorzystania.
• Dane muszą być przechowywane w
sposób bezpieczny, a dotarcie do nich
powinno być łatwe i szybkie.
Inf. Ekonomiczna
• PRZEKSZTAŁCANIE DANYCH- obejmuje
szereg różnorodnych czynności
wykonywanych na danych. Są to w
szczególności obliczenia arytmetyczne i
logiczne, ale także sortowanie, filtrowanie
danych.
Inf. Ekonomiczna
• UDOSTĘPNIANIE I PRZESYŁANIE
DANYCH- to grupa operacji mających na
celu udostępnienie użytkownikowi lub
innemu systemowi przetworzonych lub
częściowo przetworzonych danych. Te
urządzenia to np. monitor, drukarka, sieć
komputerowa, modemy, urządzenia
satelitarne itp.
Inf. Ekonomiczna
• INTERPRETOWANIE DANYCH- oznacza
właściwy i przyjazny sposób prezentacji
danych tak, aby ułatwił on odbiorcy
zrozumienie ich sensu i znaczenia.
Najczęściej spotykane formy
interpretowania danych to: tablice, wykresy,
komentarze dźwiękowe, sygnały
dźwiękowe, slajdy, animacja, video.
Inf. Ekonomiczna
KIERUNKI ZASTOSOWAŃ INFORMATYKI:
• Obliczenia naukowe i inżynierskie
• Masowe przetwarzanie danych
(ekonomicznych)
• Symulacja i modelowanie
• Sterowanie procesami
• Inne (poligrafia, edukacja, biuro, rozrywka)
Inf. Ekonomiczna
Obliczenia numeryczne stanowią klasyczny i
najstarszy kierunek zastosowań
komputerów. Specyficzne cechy tego typu
zastosowań to:
• skomplikowane obliczenia, algorytmy;
• liczba danych wejściowych w tego typu
zastosowaniach (i wyjściowych) jest niewielka;
• stosunkowo niewielkie wymagania odnośnie
urządzeń zewnętrznych;
• sprawne i wydajne translatory różnych języków
programowania.
Obliczenia naukowe i inżynierskie
Inf. Ekonomiczna
Cechami zastosowań w masowym przetwarzaniu danych
są:
• operowanie na bardzo dużych zbiorach i bazach danych;
• posługiwanie się raczej nieskomplikowanymi algorytmami
przetwarzania danych;
• stosowanie rozbudowanych, efektywnych systemów
kontroli;
• potrzeba tworzenia czytelnych i estetycznych wydruków
komputerowych;
• duże wymagania odnośnie urządzeń peryferyjnych i
przesyłania danych;
• konieczność stosowania różnorodnych programów
użytkowych, tj. arkusze kalkulacyjne, bazy danych,
edytory tekstowe, programy multimedialne itd.
Masowe przetwarzanie danych
(ekonomicznych)
Inf. Ekonomiczna
Programy komputerowe mogą służyć do modulowania i
symulowania różnych obiektów i zdarzeń. Komputerowe
modele symulacji mogą służyć trzem celom:
1) prognostycznym- za pomocą modelu bada się co
zdarzy się w przyszłości i w oparciu o tę wiedzę
modyfikuje się podejmowane działania;
2) diagnostycznym- model pomaga znaleźć przyczynę
obserwowanych zjawisk lub dokładniej i taniej prześledzić
ich przebieg;
3) dydaktycznym- model pozwala tanio i bezpiecznie
zdobyć doświadczenie wymagane przy wykonywaniu
wielu prac.
Symulacja i modelowanie
Inf. Ekonomiczna
Sterowanie daje całkowicie inne zastosowania,
które powodują szereg uwarunkowań:
1) wymagają specjalnych urządzeń do
sprzężenia komputera ze sterowanym procesem
(np. czujniki);
2) rola komputera sprowadza się do gromadzenia
i raportowania danych;
3) konieczność pracy w tzw. trybie rzeczywistym-
komputer w obliczeniach musi uwzględniać
czynnik czasu i wysyłać sygnały sterujące
dokładnie w tym momencie, kiedy są potrzebne.
Sterowanie procesami
Inf. Ekonomiczna
Istota modelowania danych w
komputerze
Inf. Ekonomiczna
Świat człowieka jest złożony –> tworzenie uproszczonych
odpowiedników (modeli). Model to konstrukcja teoretyczna
odzwierciedlająca wybrany fragment rzeczywistości, pozwalający na
lepsze zrozumienie jego charakteru. Model w mniej lub bardziej
adekwatny sposób (w zależności od wiedzy i doświadczenia
badacza) odzwierciedla strukturę postrzeganego świata.
Modelowanie to natomiast proces budowy i wykorzystania modelu.
Konstruowanie modelu prawie nigdy nie jest procesem prostym i
natychmiastowym (kilka etapów- analiza od ogółu do szczegółu-
model opisowy, model analityczny).
Doniosłą rolę w badaniach spełniają modele abstrakcyjne
reprezentujące zjawiska za pomocą języka naturalnego, symboli
matematycznych, wykresów itp.
Można do nich zaliczyć:
• modele werbalne
• modele matematyczne
• modele geometryczne
Modele matematyczne i geometryczne tworzą podstawę do modeli
komputerowych.
Inf. Ekonomiczna
Podstawowe struktury danych
Inf. Ekonomiczna
Standardowe (pierwotne) struktury danych to
liczby, symbole oraz dane logiczne. Pierwotna
struktura danych to para składająca się z nazwy i
wartości, której przypisane są określone atrybuty
(takie jak rozmiar i typ danych).
Rozmiar danych- określa niezbędny obszar
pamięci, jaki przydzielony zostaje danym, które
pozyskujemy z pamięci, podając nazwę danych.
Typ danych- wyznacza dopuszczalny zbiór
wartości, jakie dane mogą przyjmować, a tym
samym zbiór podstawowych operacji, jakie na
tych wartościach można wykonywać.
Inf. Ekonomiczna
Cechy złożonych struktur danych:
• istnienie pewnych związków strukturalnych
wiążących dane w określoną całość;
• odwoływanie się do elementu zespołu
(całości) nie poprzez nazwę elementu, lecz
poprzez nazwę całości.
Inf. Ekonomiczna
Związki w strukturach mogą być:
• niejawne (implicite) – te związki logiczne są
nieodłączną częścią samej reprezentacji danych,
np. powiązanie kolejnych znaków w łańcuchach
znaków;
• jawne (explicite) – te związki logiczne
reprezentowane są najczęściej przez tzw.
odsyłacze. Jest to część elementów danych,
która wskazuje adres lub identyfikuje miejsce
następnego elementu.
Inf. Ekonomiczna
Tablice- struktury składające się z jednorodnych elementów
(danych tego samego typu) charakteryzujących się:
• elementy składowe są uporządkowane
• każdy element tablicy może być wybrany w dowolnej
kolejności
• elementy tablicy mogą być jednakowo dostępne
• wybór elementu tablicy uzyskuje się dzięki uzupełnieniu
nazwy tablicy tzw. indeksem; liczba indeksów określa
wymiary tablicy
Tablica stanowi wygodną reprezentację wielu informacji
ekonomicznych.
Przykłady złożonych struktur danych:
Inf. Ekonomiczna
Przykłady złożonych struktur danych:
• Rekord- struktura bardziej ogólna niż tablica.
Może być zbudowany z elementów różnego typu
(niejednorodnych).
• W zastosowaniach gospodarczych rekord jest
wygodną strukturą do opisu zjawisk, obiektów itp.
Inf. Ekonomiczna
• Zbiór (plik)- dowolna kolekcja danych
odpowiednio identyfikowana i charakteryzowana
warunkami przynależności, kwalifikującymi dane
do danego zbioru (ciąg rozkazów
komputerowych).
Przykłady złożonych struktur danych:
Inf. Ekonomiczna
Istota stosowania opisanych pojęć polega
na tym, że programy można układać,
rozumieć i sprawdzać na podstawie praw
rządzących się tymi pojęciami, bez
konieczności odwoływania się do wiedzy o
tym, jak te pojęcia są realizowane i
reprezentowane w komputerze.
Inf. Ekonomiczna
MODELE DANYCH
Jest istotne powiązanie poszczególnych
elementów. Można wyróżnić trzy
klasyczne modele danych:
•
hierarchiczny (drzewiasty)
•
sieciowy
•
relacyjny
Inf. Ekonomiczna
Model hierarchiczny- to struktura, w której każda
jednostka może uczestniczyć w roli podrzędnej z
co najwyżej jednym powiązaniem, a w roli
nadrzędnej w dowolnej liczbie takich powiązań.
Istotną cechą takiej struktury jest istnienie
jednego węzła, który nie jest podporządkowany
żadnemu węzłowi tej struktury. Węzeł nazywa się
korzeniem drzewa (root).
Na tym bazują systemy operacyjne DOS,
WINDOWS
Inf. Ekonomiczna
Model sieciowy- to struktura, w której każda
jednostka może uczestniczyć w wielu
powiązaniach, występując bądź to w roli
nadrzędnej lub podrzędnej. Wszystkie
elementy tej struktury są równoprawne.
Inf. Ekonomiczna
Model relacyjny- to struktura, w której dane grupowane są
w dwuwymiarowe tablice zwane relacjami.
• wiersze tablic nazywają się krotkami lub n- tkami (i
odpowiadają rekordom)
• kolumny zwane atrybutami odpowiadają polom rekordu
• zbiór wartości z którego wybiera się aktualnie
występujące wartości danej kolumny nazywa się
dziedziną
• podstawową własnością modelu relacyjnego jest to, że
związki pomiędzy krotkami są reprezentowane wyłącznie
przez wartości danych na kolumnach pochodzących ze
wspólnej dziedziny
Relacyjne podejście do modelowania danych ma swoje
teoretyczne podłoże w logice matematycznej i teorii
mnogości.
Inf. Ekonomiczna
Oprogramowanie użytkowe
Inf. Ekonomiczna
Oprogramowanie otwarte (ogólnego
przeznaczenia):
• edytory tekstowe (MS Word)
• arkusze kalkulacyjne (MS Excel)
• systemy zarządzania bazami danych (MS
Access, Oracle)
• systemy graficzne (MS Power Point)
Inf. Ekonomiczna
O efektywności pracy arkusza kalkulacyjnego przesądzają:
• liczba kolumn i wierszy dostępnych w ramach arkusza
• zakres funkcji dostępnych w celu definiowania formuł obliczeniowych
• możliwość manipulowania na arkuszu
• wielość formatów i typów prezentacji wyników w postaci graficznej
• zdolność przenoszenia danych pomiędzy arkuszami i innymi
systemami informatycznymi
• zdolność do automatyzacji ciągów poleceń wykonywanych na
arkuszu w postaci makr (specjalnie definiowanych procedur)
Przeznaczenie: biura, urzędy, prace planistyczne
Inf. Ekonomiczna
• Baza danych- to zbiór wzajemnie powiązanych danych
zapisywanych bez zbędnej redundancji (powtarzania),
służących jednemu lub wielu zastosowaniom w sposób
optymalny. Dane są pamiętane w taki sposób, że są
niezależne od programów, które z nich korzystają.
• System zarządzania bazą danych (SZBD)- to narzędzie
umożliwiające tworzenie bazy danych, dostęp do danych
zawartych w bazie danych oraz ich aktualizację.
• SZBD pełni rolę pośrednika pomiędzy bazą danych,
traktowaną jako zbiór danych, a jej użytkownikiem.
Systemy zarządzania bazami danych
Inf. Ekonomiczna
Cechy baz danych:
• zmniejszenie redundancji (powtórzeń) pamiętanych
danych
• uniknięcie niezgodności pamiętanych danych
• dzielenie zapamiętanych danych pomiędzy wielu
użytkowników
• wprowadzanie standardów
• wprowadzanie ograniczenia dostępu do danych
• zachowanie integralności danych
• zapewnienie niezależności danych
SZBD współpracuje z wieloma użytkownikami. Każdy z nich
wyraża swoje potrzeby w różnym języku związanym z
bazą danych.
Systemy zarządzania bazami danych
Inf. Ekonomiczna
Wyróżnia się następujące języki:
1. język opisu danych- używany przez administratora bazy danych do
tworzenia opisu fizycznej bazy danych, nadania logicznego formatu
danym i opisu fizycznych atrybutów danych, które są pamiętane w
bazie danych
2. język manipulacji danymi- stosowany w programach aplikacyjnych
i realizujący operacje wprowadzania i wyświetlania danych
3. język zapytań- pozwalający użytkownikowi wysokiego poziomu na
bezpośredni dostęp do danych zwykle poprzez terminal
4. język raportowania- opisujący format i zawartość raportów
(wydruków) tworzonych przez programy aplikacyjne
5. język kontroli danych- realizujący sterowanie dostępem do danych
Systemy zarządzania bazami danych
Inf. Ekonomiczna
W SZBD stosuje się relacyjną organizację jej pamiętania.
Ogół danych niezbędnych do wspólnego przetworzenia
dzieli się na względnie jednorodne zestawy (relacje).
SZBD dzieli się na dwie grupy:
• systemy adresowane na komputery PC, współpracujące z
niewielkimi bazami danych, obsługujące pojedynczych
użytkowników lub niewielkie grupy (MS Access)
• systemy zaawansowane technologicznie, dostosowane
do obsługi wielu użytkowników i dużych baz danych,
bazujących na standardowym języku manipulacji danymi
SQL (Oracle, Paradox, Progres)
Systemy zarządzania bazami danych
Inf. Ekonomiczna
Cechy SZBD na PC:
• niskie wymagania sprzętowo-systemowe
• proste i niezawodne graficzne środowisko użytkowania,
gwarantujące łatwość szkolenia i obsługi
• uproszczenia manipulacyjne przy stosowaniu
specyficznych prostych języków operowania danymi
(nastawienie na interaktywne przetwarzanie danych z
bazy)
• możliwość współpracy z innymi, zaawansowanymi
bazami danych
• zdolność do wymiany danych z otoczeniem (arkuszami,
pakietami graficznymi itp.)
Systemy zarządzania bazami danych
Inf. Ekonomiczna
Cechy zaawansowanych SZBD:
• stosowanie standardu języka SQL
• wysoki poziom bezpieczeństwa przetwarzanych baz
scentralizowanych i rozproszonych
• praca w konfiguracji klient – serwer, optymalizująca przetwarzanie w
sieciach
• zdolność do optymalizacji zapytań, kierowanych do bazy przez
użytkowników lub ich systemy
• dostosowanie do efektywnego przetwarzania transakcji poprzez
odpowiednie mechanizmy synchronizacji i monitorowania pracy
poszczególnych użytkowników
• zbiór mechanizmów zapewnienia integralności bazy, tj. poprawność,
aktualność, kompletność i spójność przechowywania i przetwarzania
danych
• zdolność manipulowania niestandardowymi strukturami danych,
definiowanymi przez użytkowników
• możliwość stosowania pakietów na wielu platformach sprzętowo-
systemowych i przenoszenia aplikacji bez danych między nimi
Systemy zarządzania bazami danych
Inf. Ekonomiczna
Kierunki doskonalenia SZBD:
• tworzenie baz uniwersalnych,
pozwalających przechowywać dane
obiektowe i dane multimedialne
• tworzenie hurtowni danych (selekcja i
agregacja danych z baz operacyjnych,
pamiętanie danych historycznych,
wielowymiarowe analizy danych)
Systemy zarządzania bazami danych
Inf. Ekonomiczna
Pakiety graficzne – rodzaje:
• programy graficznej ilustracji danych (metody prezentacji:
wykresy dwuwymiarowe, wykresy kołowe, histogramy i
wykresy przestrzenne)
• programy opracowania schematów (graficzne
opracowania wszelkich diagramów: planów, schematów,
opisów struktur powiązań procesów)
• programy przygotowania zaawansowanych prezentacji
graficznych (umożliwiają przygotowanie sekwencji
slajdów, wykorzystywanie standardowych scenariuszy
pokazów, włączenie do pokazu interaktywnych
przycisków, obiektów)
Pakiety graficzne
Inf. Ekonomiczna
Modele systemów informatycznych dla przedsiębiorstw:
• systemy dziedzinowe
• systemy informacyjno-decyzyjne
• systemy zintegrowane (MRP, MRPII, ERP)
• systemy zarządzania relacjami z klientami (CRM)
• systemy zarządzania łańcuchem dostaw (SCM)
• systemy zarządzania przepływem pracy (Workflow)
• systemy automatyzacji pracy biurowej i administracyjnej
Inf. Ekonomiczna
Systemy dziedzinowe (transakcyjne) – przykłady:
•
techniczne przygotowanie produkcji
•
planowanie produkcji
•
gospodarka materiałowa
•
zatrudnienie i płace
•
gospodarka wyrobami gotowymi
•
gospodarka środkami trwałymi
•
finanse i księgowość
Cechy systemów dziedzinowych:
•
różnorodność tematyczna
•
duża ilość danych wejścia / wyjścia
•
szczegółowość opisu transakcji
•
duża dokładność danych
•
duża wiarygodność danych (pochodzą z wewnątrz przedsiębiorstwa)
•
stosunkowo proste algorytmy przetwarzania danych
•
dedykowane dla określonego użytkownika i wspomagania konkretnych działań
Budowa systemu dziedzinowego:
•
dane wejściowe
•
baza danych związana z systemem zarządzania bazą
•
dane wyjściowe
•
algorytm przetwarzania danych
Systemy dziedzinowe
Inf. Ekonomiczna
Systemy informacyjno-decyzyjne – przykłady:
• systemy informowania kierownictwa (SIK)
• systemy wspomagania decyzji (SWD)
• systemy ekspertowe (SE)
Systemy informacyjno-decyzyjne
Inf. Ekonomiczna
Charakterystyka SIK:
• historycznie pierwsze systemy wspomagające procesy
podejmowania decyzji
• wykorzystują stosunkowo złożone algorytmy
przetwarzania danych
• umożliwiają generowanie informacji optymalizacyjnych,
symulacyjnych i analitycznych
• dedykowane dla kierownictwa niższego i średniego
szczebla zarządzania
Systemy informacyjno-decyzyjne
Inf. Ekonomiczna
Charakterystyka SWD:
• umożliwiają wspomaganie procesów słabo ustrukturalizowanych
• przyjazne dla użytkownika (wizualny interfejs)
• stosowanie elastycznych modeli danych
• prezentują informacje w formie znanej użytkownikowi
• selektywne dostarczanie informacji
• przeznaczone dla kierownictwa średniego i wyższego szczebla
zarządzania
Budowa funkcjonalna SWD:
• zarządzanie danymi (SZBD)
• zarządzanie modelami (możliwość tworzenia własnych modeli i
stosowania modeli gotowych)
• zarządzanie dialogiem (rozwój różnych interfejsów i stylów interakcji)
Systemy informacyjno-decyzyjne
Inf. Ekonomiczna
Systemy ekspertowe:
• posiada inteligentne cechy – baza wiedzy
• powstały z myślą o wspomaganiu pewnych operacji
wnioskowania
• umożliwiają rozwiązywanie problemów rozmytych, słabo
lub w ogóle nieustrukturalizowanych i nienumerycznych
• wspomagają rozwiązanie problemów występujących w
pewnych specyficznych, raczej wąskich dziedzinach
(nauka, medycyna, technika gospodarcza itp.)
• realizacja interakcji z użytkownikiem w języku quasi-
naturalnym
• wiedza przedstawiona jest w systemie w postaci faktów i
reguł, które pochodzą od ekspertów – ludzi
• udzielają konsultacji i wyjaśnień użytkownikowi, aby lepiej
zrozumiał zachodzące procesy w danej dziedzinie
Systemy informacyjno-decyzyjne
Inf. Ekonomiczna
Zintegrowane systemy informacyjne - CIM
rozwiązania te mają pozwolić na opisanie zjawisk
zachodzących w firmie.
Zintegrowane systemy informacyjne
Inf. Ekonomiczna
CIM- próba stworzenia skomputeryzowanej fabryki- wszystkie procesy
są zautomatyzowane, np. fabryki VW i General Motors. Rdzeń
sytemu tworzą:
• MRP (bilansowanie potrzeb materiałowych; planowanie potrzeb
materiałowych to śledzenie stanów zapasów, aby zachować ciągłość
produkcji)
• MRP II (MRP + planowanie finansowe i planowanie marketingowe)
• ERP (planowanie wszystkich zasobów przedsiębiorstwa; jeszcze
większa integracja, zawierająca procedury finansowe tj. rachunek
kosztów, rachunkowość zarządczą i controlling)
Celem integracji jest kompleksowe i wieloprzekrojowe ujmowanie
zdarzeń oraz procesów gospodarczych zachodzących w
przedsiębiorstwach oraz zachowanie spójności technicznej i
informacyjnej.
Zintegrowane systemy informacyjne
Inf. Ekonomiczna
CRM- jest to zarządzanie relacjami z klientami;
odpowiada za gromadzenie procedur i zasobów
informacyjnych, które wykorzystywane są do budowy oraz
utrzymania długoterminowych relacji z klientami.
CRM obejmuje:
• pozyskiwanie potencjalnych klientów
• obsługa cyklu sprzedaży
• utrzymywanie więzi z pozyskanymi klientami
• działalność serwisu i doradztwo
• badanie satysfakcji i nowych potrzeb pozyskania klientów
Systemy zarządzania relacjami z klientami
(CRM)
Inf. Ekonomiczna
Systemy zarządzania łańcuchem dostaw SCM
stanowią, aby łańcuch logistyczny
(od wytworzenia do dostawy do klienta)
przekazywał informacje w czasie rzeczywistym.
Systemy zarządzania łańcuchem dostaw
(SCM)
Inf. Ekonomiczna
Systemy zarządzania przepływem pracy Workflow- to
systemy wspomagające organizowanie obiegu i
przetwarzania dokumentów elektronicznych, np. faktury.
Możliwości systemu Workflow:
• wspomaganie analizy i projektowania
• definiowanie i dokumentowanie procesów
• symulacja i testowanie procesów
• wspieranie i kontrola czynności wykonywanych manualnie
• automatyzacja czynności sterowania, która nie wymaga
udziału człowieka
• opieka nad specyfikacją procesu i regułami kontroli
Systemy zarządzania przepływem pracy
(Workflow)
Inf. Ekonomiczna
Internet
Inf. Ekonomiczna
Historia Internetu:
• początek lat 70- powstanie sieci ARPANET dla
Departamentu Obrony USA (przeznaczonej do
przesyłania informacji wojskowych w czasie konfliktu
nuklearnego i niewrażliwej na uszkodzenia)
• sieć łączyła Departament z licznymi kontrahentami (w tym
uniwersytetami)
• podział sieci ARPANET na MILNET i INTERNET
Internet (metasieć)- sieć łącząca wiele innych sieci
korzystających przede wszystkim ze specjalnego
protokołu TCP / IP i korzystających ze wspólnej
przestrzeni adresowej.
Inf. Ekonomiczna
Protokół- to zbiór konwencji określających sposób
przesyłania danych między różnymi programami.
Protokoły określają jak sieć ma przesyłać swoje
wiadomości i obsługiwać błędy.
Protokół TCP / IP- to opracowany w 1974 roku
Protokół Kontroli Transmisji / Protokół Internetu.
Protokół IP jest odpowiedzialny za adresowanie
w sieci, natomiast protokół TCP- za dostarczanie
komunikatów we właściwe miejsce.
Inf. Ekonomiczna
Działanie internetu:
• komutacja pakietów w Internecie- polega na podziale
strumienia danych wejściowych na małe części, z których
każda opatrywana jest nagłówkiem, zawierającym
informacje niezbędne do osiągnięcia przez dane miejsca
przeznaczenia
• komputery analizują nagłówki i przesyłają pakiet z miejsca
na miejsce, aż dotrze on do właściwego miejsca (różnymi
trasami)
Przesyłanie danych:
• łącza komutowane- linia telefoniczna
• łącza dzierżawione (dedykowane)- łącze jest cały czas
czynne i gotowe w każdej chwili do przesyłania danych
• inne (mikrofale, satelitarne, radiowe)
Inf. Ekonomiczna
Adresowanie w internecie:
• każdy komputer włączony do Internetu jest identyfikowany
za pomocą numerów zwanych adresami IP
• adres IP składa się z 4 części oddzielonych kropkami (np.
92.33.33.32- liczba od lewej to najogólniejsza część
adresu, oznaczająca najrozleglejszą sieć, ostatnia-
konkretny komputer)
W praktyce stosuje się system specyficznych nazw. DNS to
układ zapisu odwrotny do adresów IP.
Przykładowe dziedziny:
• com- dziedziny komercyjne
• edu- instytucje dydaktyczne
• gov- instytucje państwowe
• mil- instytucje wojskowe
• net- organizacje administracyjne
• org- organizacje zwykle prywatne
Inf. Ekonomiczna
Usługi w Internecie:
• poczta elektroniczna
• zdalny transfer plików między komputerami
(FTP)
• praca na innej maszynie (Telnet)
• dostęp do serwisów informacyjnych (www)
• listy dyskusyjne